ALKMAAR
EN
TtaaeÜiksdi Omczicht
^Buitenland
Ho. 41
Vrijdag 17 Februari 1933
135e Jaargang
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—,
hancc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nnmmers 5 cents.
PPIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
cont en rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/b. HERMs. COSTER ZOON, Voor dam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Behandeling van het Fransche plan.
De heer Vliegen treedt uit de
Ned. delegatie.
Het voorstel der Fransche regeering in
zake unificatie der legerstelsels van de Euro-
peesche continentale landen (uitgezonderd
dus Engeland!) en de gemeenschappelijke in
voering van een militiestelsel met een korte
diensttijd met geringe troepenconferentie is
Donderdag in de hoofdcommissie der ontwa
peningsconferentie in behandeling genomen.
In een principieele verklaring, t.a.v. dit
plan zeide Nadolny (Duitschland) o.m., dat
thans op het Europeesche vasteland feitelijk
slechts beroepslegers bestaan in de landen,
welke door de vredesverdragen zijn ontwa-
Eend. Derhalve moet de indruk bestaan, dat
et Fransche voorstel de afschaffing beoogt
van de legerstelsels, welke Duitschland en
andere landen zijn opgelegd.
De rijksregeering beschouwt het stelsel der
beroepslegers geenszins als een ideale oplos
ing voor de bizondere Duitsche voorwaar
den. Het is evenwel volkomen uitgesloten ^en
in veertien jaren tijd met moeite geschapen
werk slechts te vernietigen, omdat ae opvat
ting aangaande de beteekenis van een derge
lijke militaire organisatie bij een instantie is
gewijzigd. Voor dat de rijksregeering derhal
ve haar standpunt bepaalt nopens voorstel
tot vorming van een nieuw gemeenschappe
lijk ltgersysteem, zou het nauwkeurig willen
weten, wat in de plaats komt van de tot au
toe gegolden hebbende regeling. Hieromtrent
spreekt het fransche plan zich slechts in al-
gemeene trekken uit.
Zaterdag worden de beraadslagingen der
hooldcommisie voortgezet. Betreffende de
ontwapening der luchtmacht is Donderdag
een aanvang gemaakt met de beraadslagin
gen op grond van het Engelsche voorstel-.
Volgens, dit voorstel zal een uit de belang
rijkste luchtmogendheden samen te stelled
commissie belast worden met de taak de mo
gelijkheden na te gaan van de volkomenaf
schaffing-der leger- en marineluchtvaarl,
zoomede van het bombardement uit de
lucht, te zamen met een effectieve internauio-
nale controle op de civiele luchtvaart.
e Engelsche vertegenwboi'd eer Eden
verklaarde, dat de afschaffing der militaire
luchtvaart in het bizonder noodig is in het
belang der burgerbevolking van de groote
steden.
Ambass"fteur Gibson eischte,- -tat het En
gelsche voorstel slechts fcetrekYij. zou hetv
ben op Europa, daar de voorwaarden voor
de luchtvaart in de Ver. Staten v
anderen aard zijn dan die in Europa.
De Duitsche. vertegenwoordiger -'"de
voor onverwijld een principieele bestissi ;.g te
nemen betreffende de volgende kwesc.es:
1.) Of de volkomen afschaffing der leger
en marine-vliegtuigen verbonden met een ef
fectieve internationale controle op de civiele
luchtvaan doorgevoerd zal worden;
2.) Öf het luchtbombardement zender be
perkingen zal worden verbode;.. Maaariaga
herhaalde zijn standpunt, dat zonder invr-
nationaliseering an de civiele luchtvaart de
afschaffing der militaire luchtvaart volkomen
onzinnig en nutteloos is.
De Fransche minister voor lucht. *t
Pierre Cot eischte voor de samenstelling der
door Engeland voorgestelde bizondere com
missie principieele beslissingen in de hoofd
commissie te nemen. Eerst dan zou het mo
gelijk zijn in de-bizondere commissie te be
raadslagen over de practische toepassing
der besluiten Hij eischte slechts de samen
stelling van een kleine redactiecommissie.
Besloten werd dat een bizondere commissie
voor luchtvaar-aangelegenheden zal worden
samengesteld bestaande uit vertegenwoordi
gers van 18 mogendheden, onder voorzitter
schap van Madariaga, welke zich zal bezig
houden met het Engelsche voorstel de Duit
sche amendementen, het voorbehoud van
Amerika en het Fransche voorstel en dan
zoo mogelijk binnen veertien dagen rapport
ttl uitbrengen.
Naar de correspondent van het Volk te Ge-
«eve meldt, heeft de heer Vliegen hem mede-
geüeeld, dat hij gisteravond (Donderdag-
ond) uit Geneve naar Nederland zou t£-
ugkeeren, daar hij ontslag heeft genomen
s lid der Nederlandsche delegatie ter Ont-
peningsconferentie. Met het oog op de
'lZe van bestrijding door de Nederlandsche
geering, aidus wordt verder gemeld, van
op op Zeven Provinciën, achtte
f! r Vliegen het bezwaarlijk langer met
r„i^getring san\en te werken.
slaohteiten dê heer Vliegen zijn ont-
toeL-^ jaan e Nederlandsche regeering
cieeL i5,"' Z0CK*at men vandaag de offi-
pubhcatie kan tegemoet zien.
DE OORZAKEN VAN HET
ONTPLOFFINGSONGELUK
TE NEUNKIRCHEN.
De Raad van Toezicht op de bedrijven te
Saarbrücken heeft thans opnieuw een verkla
ring uitgegeven betreffende het ongeluk van
Neunkirchen> Omtrent de oorzaak en het
ontstaan van het ongeluk zou thans tamelijk
zekerheid bestaan. In de verklaring wordt er
allereerst op gewezen, dat de berichten vol
gens welke het als vaststaand is te beschou
wen, dat de ontploffing veroorzaakt is in de
belendende benzolfabriek volkomen onjuist
is. Het onderzoek heeft veeleer uitgewezen,
dat de benzolfabriek evenmin als de in de
omgeving van den gashouder staande tank
installatie met het ontstaan van de ontplof
fing verband houdt. Veeleer kan op grond
van de getuigenverhooren worden beweerd,
dat de eerste kleine ontploffing, welke later
de groote ontploffing in den gashouder ten
gevolge had, ontstaan is in een pijpleiding
van dezen gashouder.
De ontploffing heeft als volgt plaats ge
had: Door een kleine ontploffing in de pijp
leiding werd de met deze leiding direct ver
bonden afvoerbuis van den gashouder niet
ver van de plaats, waar deze pijp uitmondi
in den gashouder, vernield. Uit de hierdoor
ontstane opening van den gashouder stroom
de het gas. Dit gas is bij het uitstroomen of
door de vlam van de eerste ontploffing óf
door de bij de vernieling van de pijpleiding
ontstane vonkenregen tot ontploffing geko
men. Daar zeer veel gas uitstroomde, de
opening was 65 c.iW. groot, ontstond een
zeer groote vlam, welke uitsloeg. De hoogte
van deze vlam wordt door ooggetuigen van
30 tot 50 M. hoog geschat. De breedte op
ongeveer 5 M.
DE MIJNRAMP TE HINDENBURG.
Zeven dooden.
De ramp in de Koningin-Louise-Mijn heeft
7 dooden geëischt terwijl drie arbeiders wer-
cjen gewond.
Nog twee dooden geborgen.
Gister tegen 22 uur zijn in de Koningin-
Louise mijn nog twee dooden geborgen.
DE VERMINDERING DER MILITAIRE
UITGAVEN IN FRANKRIJK.
De financiëele commissie van den Fran-
schen senaat heeft de door de regeering voor
gestelde en door de kamer reeds aangenomen
vermindering der militaire uitgaven, goedge
keurd. De openbare behandeling in den se
naat zal morgenmiddag beginnen.
RELLETJE IN HET POOLSCHE
CONSULAAT-GENERAAL TE PARIJS.
6 beambten gewond.
In het Poolsche consulaat generaal te Pa
rijs is het gister tot een ernstig incident ge
komen waarbij zes consulaire beambten door
messteken werden gewond.
Een groep van 60 Poolsche werkloozen
had deelgenomen aan een betooging van de
internationale roode hulp en zich vervol
gens naar het consulaat begeven. Ten einde
niet de aandacht te trekken der politiebeamb
ten, traden zij afzonderlijk het gebouw bin
nen en verzamelden zich pas in de vestibule.
De consul verklaarde zich bereid een depu
tatie van zes .hunner te ontvangen. Nauwe
lijks waren deze de werkkamer van den con
sul binnen of de in de vestibule achtergeble
ven menschen vernielden de deur en wilden
mee. Het personeel van het consulaat tracht
te de indringers tegen te houden. Zes be
ambten werden door messteken gewond. De
consul werd door glasscherven slechts licht
gewond. Een detachement agenten herstelde
de rust Vijftig personen zijn gearresteerd.
GERUCHTEN OMTRENT EEN
ITALIAANSCH—JOEGOSLAVISCH
PACT.
In goed ingelichte Fransche politieke krin
gen wordt het gisteren door den Romein-
schen correspondent van een Engelsch blad
gemelde bericht, dat Frankrijk, Joegoslavië
en Italië had aangeboden een pact te sluiten,
tegengesproken.
DE RELLETJES OP DEN BALKAN.
Samenzwering in Dalmatie ontdekt.
In Dalmatie zijn, naar verluidt, ongeveer
100 personen gearresteerd, die er van ver
dacht worden deel uit te maken van een ge
heime organisatie. Voorts zouden zij getracht
hebben de bevolking te wapenen met ma
chinegeweren, karabijnen en revolvers. Een
hooge ambtenaar van het Joegoslavische
ministerie van binnenlandsche zaken zal
naar Dalmatie worden gezonden, ten einde
een onderzoek in te stellen. Tot de gearres
teerden behoort de burgemeester van Sebeni-
co. De autoriteiten hebben voor reizigers
naar het binnenland het vertoon van pas
poorten bevolen,
De ongeregeldheden te Boecarest.
Gistermiddag is de rust in de stad Boeca
rest weer teruggekeerd. De verbreking van de
telefoonverbinding stond niet in verband met
de ongeregeldheden, welke hebben plaats ge
had. De ongeregeldheden zijn veroorzaakt
door een 5000 stakers der spoorwegwerk-
plaatsen te Boecarest.
Volkomen rust.
Te Boecarest is het volkomen rustig. De
orde in de werkplaatsen der spoorwegen,
welke voorloopig tot 19 Februari zijn ges'o-
ten, is geheel hersteld. Ook in de andere vijf
spoorwegdistricten van het land is het rus
tig. Tot nu toe zijn nog geen incidenten uit
het binnenland gemeld.
Het aantal arrestaties bedraagt 670. De
verdachten zullen terecht staan voor den
krijgsraad. Te Constanza is een Sovjet-Rus
sische koerier gearresteerd, die met berichten
op weg was naar Rusland.
BRAND AAN BOORD VAN
OLIETANKSCHIP.
Een op de werf van Bromborough liggend
Zweedsch olietankschip, dat 4Ö00 ton meet,
is gister gedeeltelijk door brand verwoest.
Een persoon is om het leven gekomen, terwijl
acht personen gewond zijn.
DE „MALYGIN".
De kapitein van den ijsbreker ,,Malygin"
verklaarde gister, dat het schip geen belang
rijke averij had opgeloopen en met behulp
van de goede hulpmiddelen tot het verwijde
ren van het ingestroomde water binnen en
kele dagen vlot gebracht kon worden. De be
manning en al het aan boord aanwezige ma
teriaal zijn van boord gehaald. Hoewel het
schip gezonken is, is het aan de oppervlakte
toch zichtbaar en strodmt het water alleen
bij hoog tij over dek. Volgens opvatting van
den kapitein moeten de werkzaamheden tot
vlotbrengen van het schip worden voortge
zet. De ijsbreker „Sedow" wordt in gereed
heid gebracht voor een nieuwe reddings
expeditie.
DE AANSLAG OP ROOSEVELT.
Groote razzia der Amerikaansche
geheime politie.
De geheime Amerikaansche federale poli
tie zou waarschijnlijk nog in den loop van
den dag een algemeene razzia houden op
radicale elementen in het Oosten der Ver.
Staten. Zulks houdt verband met de bekente
nis van den dader Zangara, dat hij anarchist
is. De anarchisten hebben hun hoofdkwar
tier te Paterson (New Yersey). Het is even
wel de vraag of Zangara handlangers heeft
gehad. Tot nu toe is slechts komen vast te
staan, dat Zangara te Paterson heeft ge
woond.
Roosevelt naar New York
vertrokken.
Roosevelt heeft nog een bezoek gebracht
aan de gewonden, die in het ziekenhuis zijn
opgenomen en is om 15 uur 15 Gr. M. T.
onder zeer scherpe bewaking naar New York
vertrokken. De toestand van burgemeester
Cermak is weer achteruitgaande.
De aanklacht tegen Zangara.
De justitie te Miami heeft tegen Zangara
een vijfvoudige aanklacht opgesteld wegens
poging tot moord. Voor ieder afzonderlijk
geval kan 20 jaren gevangenisstraf worden
gegeven.
Verontwaardiging in Italië.
De aanslag op president Rooseveldt heeft
in Italië groote verontwaardiging gewékt. De
po'itie heeft aanstonds in Calabrië en in de
woonplaats van Guiseppe Sangara een on
derzoek laten instellen naar het verleden van
Sangara.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
Ontploffing in kruitopslagplaats.
Volgens uit de provincie Jehol ontvangen
berichten is te Loenhoea, in de buurt van de
hoofdstad der provincie, een kruitmagazijn in
de lucht gevlogen Het aantal dooden en ge
wonden bedraagt 40. Beweerd wordt, dat
Mandsjoe-aanhangers een aanslag hebben
gepleegd.
Communistische actie in provincie
Hoepeh.
Het telegraafagenisehap Sjimboen Rengo
meldt uit Kioekiang. dat 4000 man communis
tische troepen onverwacht te Loengping, in
de provincie Hoepeh, op ongeveer 20 mijlen
ten Noord-Westen van Kioekiang, zijn ver
schenen. Twee bataljons regeeringstroepen
zijn derwaarts gedirigeerd om de roode
troepen te bestrijden.
Te Kioekiang is het thans rustig, maar in
den afgeloopen nacht heeft men er kanon
vuur gehoord, komende uit de richting Loeng-
ping.
De geruchten betreffende het
Japansche ultimatum aan China
Betreffende de geruchten van het zenden
van eer. Japansch ultimatum aan China is
door den Britschen minister van buitenland-
sche zaken op een in het Lagerhuis gestelde
vraag geantwoord, dat hem van het zenden
van een dergelijk ultimatum niets bekend is.
Simon verklaarde evenwel er van op de
hoogte te zijn gesteld, dat de kanselier van
het Japansche gezantschap te Peking een
persvertegenwoordigeer heeft verteld, dat het
zenden van een ultimatum overwogen wordt.
China zal een Japansch ultimatum
niet aanvaarden. De strijd om
Jehol onvermijdelijk.
E>e Chineesche plaatsvervangende premier
Soen heeft verklaard, dat de Chineesche offi-
cieele instanties tot nu toe geen Japansch
ultimatum hebben ontvangen.
Indien zoon ultimatum zou komen, zou de
Chineesche regeering het niet aanvaarden.
De strijd om Jehol is niet meer te ver
mijden. De Chineesche regeering is zich be
wust van haar verantwoordelijkheid. De
strijd om Jehol zal een ..heldenstrijd" van
het Chineesche leger worden.
De toestand in Jehol.
In de dagbladen verschijnen weer alarmee-
rende berichten over den toestand in de pro
vincie Jehol. Zoo wordt uit Moekden ge
meld, dat de voorbereidingen voor den aan
val door de Japanners worden voortgezet.
Groote afdeelinger. Japansche troepen rukken
voortdurend op langs den spoorweg van
Moekden naar het front. Te Moekden is men
van meerfing, dat de operaties tegen Jehol
aan het eind van Februari zullen beginnen.
DE GESPANNEN VERHOUDING
TUSSCHEN COLUMBIA
EN PERU.
Columbia bereidt zich voor.
Columbi bereidt zich voor op verdere ge
vechten tegen de Peruaansche troepen in het
dal van de Amazone. De ministerraad heeft
gisteren besloten om met ingang vpn 1
Maart a.s. alle openbare uitgaven met 20
pCt. te verlagen om het aldus bespaarde be
drag te gebruiken voor de nationale verdedi
ging. De Columbiaansche gezant en het per
soneel der legatie te Lima hebben opdracht
gekregen zich met de eerste gelegenheid naar
Bogota in te schepen. Een groot troepen
macht is te Tarapaka geland.
HET KABINET EN DE EERSTE
KAMER.
De regeering zal antwoorden op
vragen over „De Zeven Provin
ciën" en de motie-Boon.
De voorzitter van den raad van ministers
heeft in antwoord op een tot hem door den
voorzitter van de Eerste Kamer gerichte
vraag medegedeeld, dat de regeering bereid
is in te gaan op hetgeen bij de algemeene
beschouwingen betreffende de Rijksbegroo-
ting voor 1933 leden van de Eerste Kamer
zouden wenschen te berde te brengen in ver
band met het incident met „De Zeven Pro
vinciën'' en de gevolgen, verbonden aan de
aanneming in de Tweede Kamer van de mo
tie-Boon.
HUURVERLAGING.
Request van den Ned. Bond van
Huis- en Grondeigenare nen Bouw
ondernemers aan den ministerraad.
De Ned. Bond van huis- en grondeigena
ren en bouwondernemers te 's-Gravenhage
heeft aan den Raad van ministers een adres
gericht waarin hij opmerkt dat zijns inziens
aan den wensch tot huurverlaging zou zijn
tegemoet te komen, indien:
a. Verlaging van de rijks-, provinciale-, ge
meente- en waterschapsbelastingen, welke
op het onroerend goed drukken, zou plaats
vinden
b. in de gemeenten waar dit noodig mocht
blijken, overgegaan wordt tot aanbouw van
gcedkoope arbeiderswoningen;
c. als overgangsmaatregel een huurbon
van overheidswege wordt verstrekt;
d. in de daarvoor in aanmerking komende
gemeenten een bewoningsverordemng in het
leven wordt geroepen, welke van kracht is
voor alle met overheidssteun gebouwde wo
ningen.
Adressanten verzoeken de regeering drin
gend maatregelen te willen treffen dat bo
vengenoemde punten verwezenlijkt kunnen
worden.
DREIGEND CONFLICT TE
DEVENTER.
Loonsverlaging afgewezen.
Woensdag is te Deventer ten kantore van
de directie van Ankersmits Katoenfabrieken
een bespreking gehouden tusschen de bestu
ren van de textielarbeidersorganisaties „De
Eendracht" en „St. Lambertus" en de direc
tie van de onderneming, benevens den secreta
ris van den Bond van textielondernemingen
in en buiten Twente, over het voornemen
der directie om eenige thans bestaande bij
slagen in te trekken en daarnaast tot invoe
ring van een tariefsverlaging van 12K pCt.
voor een aantal wevers.
De wederzij dsche partijen hebben geen
overeenstemming verkregen De directie was
slechts bereid de bestaande bijslagen van 10
en 5 pCt. drie maanden lang te halveeren.
In een 's avonds met de hierbij betrokken
arbeiders gehouden vergadering hebben d«
hoofdbesturen der organisaties verslag van
de conferentie uitgebracht. Zoowel de arbei
ders als de besturen achtten de door de di«
rectie gedane concessies onvoldoende.
Op advies van de besturen heeft men daar
op bij acclamatie besloten de aangekondigde
verslechteringen af te wijzen.
De vertegenwoordigers der organisaties
hebben toegezegd, deze aangelegenheid zoo
spoedig mogelijk in de hoofdbesturen te zul
len bespreken. In dit verband werd hun vrij
heid van handelen gegeven om zoo noodig
zonder weer te vergaderen een ultimatum
aan de directie te stellen.
EEN CONFLICT BIJ KEMPERMANS'
HOUTHANDEL TE SILVOLDE.
Dezer dagen is er een staking uitgebro
ken bij bovengenoemde firma. Deze omvat on
geveer 20 menschen. De oorzaak van het con
flict is gelegen in het feit, dat deze firma bin
nen het jaar een tweede loonsverlaging van
10 wenschte door te voeren. De besturen
van de organisaties hebben ernstig aange
drongen op een bespreking. De firma deelde
echter mede, dat van onderhandelen geen
sprake kon zijn. De arbeiders, georganiseerd
in de christelijke houtbewerkersbonden, na
men daarop met algemeene stertimen het be
sluit, een conflict te aanvaarden.
EEN NATIONAAL PARK OP DE
VELUWE?
Naar Het Volk meldt, koestert de regee-
ring het voornemen, steun te verleerten aan
de boomkweekers, door dezen af te helpen
van hun voorraden boomen en heester, die
zullen worden uitgeplant in een z.g. natio
naal park. Voor dit doel zou de regeering
een bedrag van 5 millioen gulden willen uit
trekken.
Het nationale park zou worden aangelegd
op gronden van den heer Kröller in de buurt
van Hoenderlo op de Veluwe.
De Nieuwe Arnh. Crt. meldt naar aanlei
ding hiervan:
Naar wij meenen te weten, is het de bedoe
ling, dat de regeering, indien zij tot het be-
schikbaarstellen van dit bedrag mocht be
sluiten, daarvoor den eigendom van het meer
dan 500'0 H.A. groote en geheel afgerasterde
landgoed De hooge Veluwe met de daarop
staande gebouwen zou verkrijgen, en dat zij
bovendien voor dit bedrag op het landgoed
de van de planters afkomstige boomen en
struiken zou doen aanbrengen. In het bedrag
is eveneens begrepen het financieren van het
planten van dennen op uitgebreide schaal op
het landgoed als werkverschaffing.
Het staat nog niet vast of de regeering
deze geheele bezitting, mocht zij tot den aan
koop overgaan, in eigen hand zal houden,
dan wel, of zij haar in een stichting zal on
derbrengen.
SMOKKELAUTO AANGEHOUDEN.
Gistermiddag is door douanebeambten met
behulp van politie van Rekken en Eibergen
en van de marechaussee te Neede een auto
aangehouden, die bij onderzoek smokkelwaar
bleek te bevatten. E)e auto, welke een groote
hoeveelheid margarine bevatte en bestuurd
werd door zekeren W. uit Borculo, kwam uit
Oldenkotte in Duitschland en was op weg
naar Borculo. W. is gearresteerd.
ONBEWAAKTEN OVERWEG.
Tegen den trein gereden.
De ongeveer 30-jarige E te Vroomshoop
(Ov.) is gister op een onbewaakten overweg
met zijn rijwiel tegen een passeerenden trein
gereden. De ongelukkige werd een eindweegs
meegesleurd. In ernstig gewonden toestand
is hij overgebracht naar het ziekenhuis
Marienberg.
MOTIE TEGEN HET BELEID DER
REGEERING VERWORPEN.
Wijl in de raadsvergadering te Zaandam
van Maandagavond de stemmen hadden ge
staakt, heeft Dinsdagavond de herstemming
plaats gehad over een motie van afkeuring
van het beleid der regeering, inzake de Zeven
Provinciën. Ook nu weer staakten de stem
men, zoodat de motie verworpen werd. Vóór
stemden soc.-democraten, tegen de burger
lijke leden.
Burgemeester ter Laan had de motie ont
raden, omdat de raad met deze aangelegen
heid niets te maken heeft.
GEVOLG VAN EEN STAKING.
Gedeelte eener fabriek stopgezet.
Bij de confectiefabriek der finna gez. Borst
te Enschede zijn sedert j.1. Vrijdag 150 tot
160 meisjes in staking. De staking is uitge^
broken nadat voor de afdeeling, waar het
z.g. betere goed wordt vervaardigd, een
loonsverlaging was aangekondigd.
De firma heeft thans aan het geheele per
soneel van bovengenoemde afdeeling ontslag
aangezegd; deze afdeeling zal gesloten wor
den, mede in verband met het feit, dat er
naar de betere kwaliteiten vrijwel geen
vraag meer is.
