dagblad voor alkmaar en omstreken.
s. krom
20°|o|irijsverlaginj|
Ververij en
Chemische Wasscherij.
No. 48
Zaterdag 25 Februari 1333
Hit het 'fjxdemwt
QxiQjeÜj&sch OjueczicfU
buitenland
135e Jaargang
Stad en Om
ALKMAAR
TELEF. 1525
5 P O f
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—,
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents,
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voor dam C 9#
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DEN HAAG, 24 Februari 1933.
Bij de voortzetting van de algemeene be
raadslagingen over de Rijksbegrooting 1933
in de Eerste Kamer heeft mevr. Po 1-
h u i s—S m i t (s.d.a.p.) ernstig geprotes
teerd tegen het geweld door de overheid ge
bruikt tot onderdrukking van de muiterij op
„De Zeven Provinciën''. Het daarbij vergo
ten bloed komt neer op de hoofden der macht
hebbers.
Niet minder kras deed zich haar partijge
noot Moltmaker zich over het gebeurde
hooren, waarbij hij tevens trachtte de hou
ding van den heer Cramer, die het bericht
der muiterij zoo verduiveld goed had gevon
den, te verklaren en te billijken. Naar zijn
overtuiging was trouwens oök een dergelijke
daad noodig om de aandacht van de autori
teiten te vestigen op de wantoestanden op de
vloot. Dezelfde spreker heeft ook aan
gedrongen op maatregelen tegen de cumu
latie van tractementen en pensioenen. Een
langdurig onderzoek was daarvoor toch wer
kelijk niet noodig!
Minister Ru ys de Beerenbrouck
heeft bij de beantwoording van de verschil
lende sprekers aan het slot van zijn rede uit
drukkelijk verklaard, dat het niet valt te ont
kennen, dat we hier met muiterij te doen
hebben gehad De Strafwet zegt zulks uit
drukkelijk. Daartegen moest de overheid met
kracht optreden en het. denkbeeld, o.a. door
den heer Wibaut ontwikkeld, dat men den
muiters ten minste een uur respijt zou geven
om na te denken, of zij zich wel gewonnen
zouden geven was onzinnig. De bom, hij
moge dan oorspronkelijk bedoeld zijn als een
waarschuwing, moest volgen op de waar
schuwing, toen deze in den wind werd gesla
gen en wanneer zij dood en verderf heeft
verspreid, dan is dit niet aan de overheid,
doch aan de muiters te wijten.
Aan hetgeen hij daaraan vooraf liet gaan
ontleenen we het volgende:
Binnenkort is een ontwerp bij de Tweede
Kamer te wachten tot steun aan den veen-
kolonialen aardappelenteelt. De consumptie
aardappelen vallen evenwel daar niet onder
Inzake de zorg voor de werkloozen deelde hij
o.a. mede, dat, wanneer men Zweden aan
haalt als een land, dat zooveel doet ter be
strijding van de werkloosheid, Nederland
nog veel meer doet.
Op de begrooting van Waterstaat staat
voor 113 millioen aan openbare werken uit
getrokken en alles bijeen genomen wordt hier
te lande 25 percent der werkloozen aan be
loonden arbeid gehouden.
Den heer Oudegeest antwoordde de minis
ter, dat diens denkbeelden omtrent een ingrij
pen der overheid in het productieproces niet
voor verwezel'jking vatbaar zijn. Wijziging
in dit proces kan slechts van onderen op ge
schieden
Het kabinet heeft zich beijverd het belang
des lands te dienen. Niet altijd is dit moge
lijk geweest, maar met dankbaarheid getuig
de de minister dat het kabinet op het gebied
van de sociale wetgeving en de sociale ver
zekering alle afbraak heeft voorkomen.
Hij verdedigde ook het onvermijdelijke van
loonsverlaging om tot betere toestanden te
komen en wees er op, dat het denkbeeld van
een 40-urige werkweek slechts langs inter
nationalen weg is ta bereiken En daarop
bestaat op het oogenblik geen kans.
Wat de ontbinding aangaat, heeft minister
Ruys ongeveer hetzelfde verklaard als bij de
interpellatie er over in de Tweede Kamer. De
er tegen ingebrachte staatsrechtelijke bezwa
ren wogen bij hem niet zoo zwaar, nu we
voor gansch andere tijden staan dan bij
vroegere ontbindingen.
Minister De Geer heeft in zgn ant
woord onder anderen den heer Oudegeest te
woord gestaan en hem rr op gewezen, dat
zijn wenschen onvervulbaar zijn. Een heffing
ineens van 1 percent van het vermogen b.v.
zou nu niet mogelijk zijn, zou cok beteekenen
het leggen van 1000 opcenten op de Vermo
gensbelasting! En het daarmede te verkrij
gen geld, een bedrag van wellicht 100 mil
lioen, zouden we besteden aan werken, waar
voor we evengoed zouden kunnen leenen.
Ook zijn denkbeelden om verschillende be
drijven tot staatmonopolies te maken en het
naasten van hypotheekbanken achtte hij vol
komen onbereikbaar en dwaas. Hetzelfde
oordeel velde hij over het door den heer
Wibaut geopperde denkbeeld van een staats-
credietbank, welke teven als circulatiebank
zou fungeeren. Den heer Moltmaker ant
woordde de minister, dat de bemoeiing van
de regeering met de cumulatie van tracte
menten en pensioenen siechts zou kunnen loo-
pen over door den staat toegekende uitkce-
rmgen maar een regeling is slechts na ern
stig onderzoek te treffen.
Aan het slot zijner rede heeft de mmisUr
«tu f n?n zware tekorten in uitzicht ge
y T_ iVk dlv ie
steld. In dit jaar moet nog een tekort vai
millioen worden gedekt, in 1934 wacht
,rn-een. bekort van ongeveer 80 millioen en
Z3l FIOD" ArtT^r «rArrlon TEnnnnL-M-1 i
- van cm; millioen cu
hii I no£ erg«r worden. Binnenkort za:
on*werP. indienen tot dekking van het
1 Wr Van iaar' dat. naar hij hoop: op
jun van kracht kan zijn. In de Toelichting
er op zal hij dan een overzicht geven van
onzen financieelen toestand. Dat be'ooft
geen vroolijke lectuur te worden!
Dinsdagmiddag voortzetting.
De Tweede Kamer heeft zich hed^n
in de eerste plaats bezig gehouden met de
behandeling van enkele kleinere ontwerpen,
o.a. tot wijziging van de grens tussch -n
Stad-Hardenberg en Ambt-Hardenberg. dat
onder den hamer des voorzitters doorging
Het wetsontwerp om de mijnarbeiders onder
de Invaliditeits- en Ouderdomswet te bren
gen, is na een niet zeer belangrijke bespre
king, weinig interessant voor hen, die n:et op
de hoogte zijn vanhet bedrijf, aangenomen
met de communisten als tegenstemmers In-
tusschen is tot later hangende gebleven een
lange motie van den heer Drop (s. d. a. p.)
ten gunste van een aantal wijzigingen ter vol
ledige toepassing van de Invaliditeitswet op
de mijnwerkers
Een wetsontwerp betreffende proefnemin
gen met een mechanisch bedrijf voor rijst en
andere gewassen in Suriname is goed
gekeurd, nadat de heer W ij n k o o p (comm.)
vergeefs getracht had een motie betreffende
de invrijheidstelling van De Kom in te
dienen.
De daarop ingezette interpellatie van den
heer De Visser (comm.) over het niet
doorzenden van telegrammen naar het kamp
aan de Boven-Digoe! is na een rede van den
interpellant aangehouden tot Dinsdag, daar
de minister van Koloniën dan nadere ge
gevens hoopt te hebben ontvangen.
Daarop is de Kamer voortgegaan met de
behandeling van de Indische Begrooting en
heeft men naar een anderhalf uur lange rede
voering van den communist W ij n k o o p
mogen luisteren. De meeste leden hebben
evenwel verstek laten gaan, waarna de ver
gadering tot Dinsdag werd verdaagd.
DE TOESTAND IN HET
VERRE OOSTEN.
De strijd in Mantsjoerije.
Japan uit den Volkenbond?
Wanneer we den toestand in het Verre
Oosten bespreken, dan moeten we daarbij
twee feiten onderscheiden, n.1: de geschillen
tusschen China en Japan eii de kwestie tus-
schen Japan en den Volkenbond.
Wanneer we met het eerste onderdeel be
ginnen, dan zien we allereerst, dat de Ja-
pansche consul-generaal in Nanking het
Chineesqhe ministerie van buitenlandsche
zaken een nota heeft overhandigd, waarin de
Japansche regeering mededeelt, dat de Ja-
pansche troepen tengevolge van de onlusten
in de provincie Jehol verplicht zijn de pro
vincie van bandieten te zuiveren. Japan
eischt daarom de ontruimipg binnen 24 uur.
In de nota wordt verklaard, dat in Jehol op
grond van een overeenkomst tusschen de
Mantsjoerijsche en de Japansche regeering
zich geen Chineesche troepen mogen ophou
den.
Een uur later heeft het Chineesche mi
nisterie van buitenlandsche zaken het ant
woord overhandigd, waarin de Japansche
eischen worden afgewezen De Chineesche
regeering zal Jehol met alle krachten verde
digen. In Jehol heerscht volkomen rust. De
Chineesche troepen hebben bevel gekregen
militairen tegenstand te bieden. De verant
woordelijkheid voor de gevolgen komen
voor rekening van de Japansche regeering.
En ondertusschen zijn Mantsjoerijsche strijd
krachten van generaal Tsjang Hei Peng
Vrijdagmiddag de stad Kailoe binnenge
trokken. Kailoe is een der belangrijkste stra
tegische punten in het Noord-Oosten der
provincie Jehol.
Aan de bezetting der stad ging een krach
tig luchtbombardement vooraf. De aanval
lende infanterie werd ondersteund door
tanks en vliegtuigen. Tegelijkertijd werden
Tsjoesjan en Tsjanin door de Japansche
troepen aangevallen. Al deze plaatsen zijn
gefortificeerd.
Volgens mededeeling uit Chineesche bron
zijn bij de Japansche luchtaanvallen tal van
burgers gedood. De gevechten duren voort.
Zoo wordt uit Peking gemeld, dat Japan
sche troepen te Toengliau met meer dan
2000 man Mongoolsche ruiterij op 23 Febr.
des morgens een algemeenen aanval hebben
ingezet op Kailoe. E>e Chineezen beweren,
dat de Japanners met 40.000 man in den
aanval zijn. Zij hebben een verdedigings
linie opgericht.
o
En nu de kwestie tusschen Japan en den
Volkenbond. In vooraanstaande kringen in
Geneve is men van meening, dat de Japan
sche regeering langs diplomatieken weg of
telegrafisch in den loop der volgende week.
zoo mogelijk reeds Maandag, het uittreden
van Japan uit den Volkenbond zal aankondi
gen. Pas na het vertrek van Matsoeka uit
Geneve zal Japan zijn lidmaatschap van den
Volkenbond opzeggen.
De Japansche onder-secretaris, generaal
Soegimoera, leider van de politieke afdeeling
van den Volkenbond, heeft met het oog op
de gebeurtenissen van gisteren den secreta
ris-generaal van den Volkenbond ontslag uit
zijn functie verzocht.
Matsoeoka en de andere Japansche verte
genwoordigers verlieten gisteravond Geneve.
Matsoeoka zal zich eerst naar Parijs, den
Haag en Londen begeven en daarna via
Washington naar Tokio terugkeeren.
AANSTELLING VAN HULPPOLITIE
IN DUITSCHLAND.
De officieele Pruisische persdienst deelt
mede: Inzake het aanstellen van hulppolitie
is d.d. 22 Februari door den rijkscommis
saris voor het Pruisische ministerie van bin-
nenlandsche zaken het volgende decreet uit
gegeven:
„De toenemende excessen van linksradica
len in het bizonder van communistische zijde
heb en geleid tot een onverdraaglijke perma
nente bedreiging van de openbare veiligheid,
zoowel van leven als van eigendom der
staatsbewuste bevolking. De aanwezige poli
tiemacht .wordt sinds lang boven haar capa
citeit gebruikt en dikwijls op tijden en ontij
den buiten haar standplaats gedirigeerd. Er
kan niet meer afgezien worden van het ge
bruik maken van hulppolitiebeambten in tijd
van nood.
De taak van de politie steunende hulppoli
tie zal in het bizonder zijn:
1. de ontlasting der gewone politie
a) door steunverleening bij de bescherming
van politieke vergaderingen en optochten
b) bij het bewaken van lokalen van poli
tieke organisaties;
c) bij afzettingen en steun aan landjagers-
patrouilles,
2. In geval van onlusten of anderen poli
tieleen noodtoestand:
a) de algemeene steun aan de gewone poli
tie;
b) de bescherming van vitale bedrijven e.d.
j Hulppolitiebeambte kan slechts hij zijn die
„nationaal" is. De hulppolitie zal eigen klee
ding dragen, welke ook de uniform van een
organisatie kan zijn. Zij zullen om den arm
een band dragen, waarop staat „hulppolitie".
De band zal wit zijn. Zij staan onder leiding
van politie-officieren en hebben tijdens hun
diepst de bevoegdheid en de plichten van ge
wone politie, en landjager-beambten.
230 SPOORWEGARBEIDERS IN HET
SAARGEBIED ONTSLAGEN.
De Duitsche Spoorwegen hebben in de
laatste dagen ongeveer 230 arbeiders ontsla
gen, die lid zijn van de revolutionnaire vak-
vereenigingsoppositie.
RIJNAAK MET 6000 CENTENAAR
BRIKETTEN GEZONKEN.
De Duitsche Rijnaak „Samara" is leg ge
slagen in de nabijheid van Niederheimbach.
De kapitein bracht het schip, dat ernstige
avery had opgeloopen, spoedig naar den
kant, terwijl matrozen het schip verlieten,
daar het water de ruimei. binnendrongen en
gevreesd moest worden, dat het schip zou
zinken. Het schip is ten slotte gezonken. Het
was geladen met 6000 centenaren briketten.
De berging zal zeer moeilijk zijn.
SNEEUWSTORM BOVEN ENGELAND.
Boven geheel Engeland heeft Vrijdag een
sneeuwstorm met een orkaanskracht gewied,
zooals men sinds vele jaren niet heeft mee
gemaakt. Hier en deel heeft men een snelheid
van 100 K M. bemeten. Overal heeft het ver
keer groote stagnatie ondervonden. De
sneeuw ligt in vele straten tot twee meter
hoog. Auto's moesten uit de sneeuw worden
bevrijd. In West Engeland en Wales heeft de
sneeuwstorm veertien uren onafgebroken
aangehouden. Eenige plaatsen zijn volkomen
geïsoleerd. Een trein heeft in Noord Ierland
voor een traject van 23 K M. vier uren noo
dig gehad. Een exorestrein uit West Enge
land, welke Vrijdagochtend te Londen had
moeten binnenkomen, was laat in den middag
nog niet aan.
DE NOODSCHE REGEERING
AFGETREDEN.
Het Storting heeft in de zitting van gister
avond de resolutie der radicalen, welke de
premier, Hundseid Donderdag had afgewe
zen, met 80 tegen 67 stemmen aangenomen.
De minister-president verklaarde daarop,
dat de regeering Zaterdag den koning een
verzoek om ontslag zou overhandigen.
REGEERINGSCR1SIS IN SPANJE?
In de wandelgangen van de Spaansche
Cortes bespreken de radicale afgevaardigden
opgewonden den toestand, gelijk die is ge
worden na de interpellatie over de gebeurte-
nissen te Casa Viejas, waarbij zij als hun
meening te kennen geven, dat der regeering
thans niets anders overblijft dan af te treden.
Lerroux en ex-minister Martinez Barrios zijn
eveneens deze meening toegedaan, en achten
het onvermijdelijk, dat een regeeringscrisis
ontstaat. Azana daarentegen verklaarde, dat
hij een dergelijk criterium zou aanvaarden,
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
i
doch dat de ministers van meening waren,
dat de regeering aan moest blijven, aange
zien voldoende steun in de Cortes aanwezig
was.
GROOTE BRAND IN EEN
SIBERISCH DORP.
Vijf dooden.
In het Siberische dorp Saveljewo is een
brand uitgebroken, waardoor ongeveer 180
huizen in de asch zijn gelegd. Vijf personen
zijn om het leven gekomen. De Gepoe ver
moedt,.dat opzet in het spel is. Eenige per
sonen zijn gearresteerd.
DE VERHOUDING COLUMBIA—PERU
Twee Columbiaansche kanon-
neerbooten in den grond ge
boord?
Het Peruaansche ministerie van oorlog
deelt mede, dat volgens berichten uit Colum-
bia twee Columbiaansche kanonneerbooten
bij het bombardement door Peruaansche
vliegtuigen op 14 Februari j.1. in den grond
zouden zijn geboord. Een andere Colum
biaansche kanonneerboot is gisteren even
eens door Peruaansche vliegtuigen gebom
bardeerd. De vliegtuigen werden naderhand
door een Columbiaansch luchteskader op de
vlucht gejaagd.
LEZING OVER WILLEM
DEN ZWIJGER,
Door den heer G, Chr. Dun.
Gisteravond werd voor de Nederland-
sche Christenvrouvvenbond, afd. Alk-
maai en de Christelijke Oranjevereeni-
ging hier ter stede een lezing gehouden
over Willem den Zwijger dooi den heer
G. Ch. Dun
Als voorzitter van de Oranjevereeni-
ging opende "ds: Hak, spr heette de beide
vereenigingen welkom en verzocht den
aanwezigen gemeenschappen k te zingen
psalm 103 1. Nadat hieraan was gevolg
gegeven, verklaarde spf. dat dezen
avond geen speciale herdenking zou
plaats hebben, maar dat alleen een
lering zou worden gehouden. Spr. oor
deelde, dat, nu de gedachten uitgaan
naar de donkere wolken, die zich rond
onze staatshistorie en ons vorstenhuis
samenpakken en allerlei afbrekende
kracht hun best doen aan de macht
te komen het goed is, zich te bezinren
op die mannen, die met ons volksbe
staan een begin maakten en die er de
lijn van aangaven. Bang zijn we niet,
aidus ds Hak/omdat we weten, dat God
ook ons land en ons volk regeert en om
dat we' gelooven in de triomf van
Christus. Spr. hoopte, dat men na afloop
door den spreker verrijkt en verdiept
in kennis en ook in geloof, heen zou
gaan. Nadat spr. er nog eens den aan
dacht op had gevestigd, dat dezen avond
niet moest beschouwd worden als een
proyaganda-avond, maar dat alleen een
lezing zou worden gehouden, waarin
wel een lijn, langs welke zich het per
soonlijk en politiek denken zou moeten
bewegen, werd door mevr. Hak (so
praan) en mevr. Warners (alt) een duet
gezongen, genaamd „Des Hemels licht"
van Adr. Valerius, waarna mevr. Hak
een solo zong „Het leven" van Guido
Gezelle met muziek van J Röntgen, mej
Size begeleidde op de piano. Beide mooie
liederen werden uitstekend uitgevoerd
en zullen zeer zeker tot de gewenschte
stemming hebben bijgedragen.
Het woord was nu aan den spreker,
den heer Dun.
Tegenwoordig kan men onophoudelijk
in de bladen de jaartallen 1533 en 1933
lezen, dit zijn de jaartallen, die zich
groepeeren om de figuur van Willem
den Zwijger, den grondlegger van ons
volksbestaan. Deze heldenfiguur zal
herdacht worden en wordt al verschil
lende malen herdacht Maar de eigen
lijke herdenking zal 24 April gehouden
werden. Deze lezing moest dan ook
worden beschouwd als een inleiding om
tot stand te brengen, dat de herdenking
met meer enthousiasme en kennis ::al
worden gevierd. Op den voorgrond zal
dan treden de gemeenschappelijke her
denking van ons heele volk, al kan men
eigenlijk niet meer zeggen: ons heele
volk. Want waar is de volkseenheid?
De historie bewijst welk een groot man
Willem van Oranje is geweest, hij door
wien wij zijn geworden, wat we nog zijn,
een vrij en onafhankelijk volk, temidden
van de andere volkeren van Europa.
En juist door deze vrijheid van ons volk.
ken Nederland de wijkplaats worden
voor zooveel onvrijen.
Maar al willen dan enkele groepen
aan een herdenking niet mee doen, dan
blijven er toch nog drie vierden van ons
volk over. die wel aan de algemeene
herdenking willen deelnemen van den
Vader des Vaderlands, die juist de een-
Onze
duurt tot en met 28 Februari.
Winkel Langestraat 91. Tel. 794.
heid van ons vólk altijd op den voor
grond plaatste di eons volk één wilde
doen zijn in lief en leed, één tegen de
machten, die het belaagden. Het jaar
1577, waarin de pacificatie van Gent lot
stand kwam, is misschien het mooiste
geweest in het leven van Willem an
Oranje, omdat Noord- en Zuid-Neder
land toen bijeen kwamen. Ook nu weer
is het juist de roep om eenheid, die op
den voorgrond treedt, nu steeds meer
verdeeldheid wordt gezaaid on onder
gravende machten hun werk verrichten.
Men staat voor nieuwe tijden, het par.e-
m ntarisme heeft wellicht zijn tijd ge
had, dat kan men zien aan he* gebeuren
in Italië en Rusland en dat valt ook
v/aar te nemen in Duitschland. De e-
genstelling, nationaal-anrinationaal
wordt steeds scherper, vooral onder de
jongeren. En het is opmerkelijk, dat
juist in deze tijden de herdenking valt
van Willem van Oranje, den grondvester
van onze nationale vrijheid ui eenheid.
Wij hebben nationale schatten verwor
ven, die nu echter worden bedreigd; er
zijn vele bladzijden van onze voIkchisto-
rie met bloed beschreven, óók met Oran-
jebloed Heeft dat bloed tevergeefs ge
vloeid?
Over Willem van Oranje is en wordt heel
wat geschreven. Hij staat ons, aldus spr., wel
héél na, hij is voor ons de heldenfiguur, een
Godsgeschenk, waar wij dankbaar voor zijn.
Elke tijd heeft zijn helden, de geschiede
nis laat dat zien, ook de tegenwoordige tijd
toont dit aan. Italië heeft zijn Mussolini,
Rusland zijn Lenin, Ierland zijn De Valera,
maar Nederland heeft zijn Oranjefiguur,
waarin de historie en het heden samentref
fen. Een held sterft nooit, hij blijft voortle
ven in het volk. Maar heldenvereering is
geen heldenvergodingde held is een
mensch met zijn tekortkomingen en Willem
van Oranje was ook een mensch, die zijn
feuten had.
Hoe kan het ook anders zulk een mensch
in zulk een tijd.
Deze held was de stichter van het huis
van Oranje, hij was de Vader des Vader
lands, wiens doorluchte nazaat nu nog op
den troon van Nederland zit als een ware
moeder.
24 April 1533 werd hij geboren als zoon
van Willem den Rijken en Juliana van Stol
berg. Het huis Nassau was van grooten
ouderdom, vóór 1200 bestond 't reeds, wan
neer 't ontstaan is, is niet met zekerheid te
zeggen, maar voor 1100 werd in 't Lahndal
een slot gebouwd, dat den naam „Nassau"
kreeg. Aan den naam Nassau is Oranje
verbonden: liet prinsdom Oranje lag bij
Avignon, in den tijd van Julius Caesar be
stond daar Arausio, dat later door de Go-
then werd verwoest. Deze naam werd ver
basterd tot Oranje. In 800 is 't een afzonder
lijk staatje met aan het hoofd Guillaume au
Cornet, dit was de eerste van de rij van Wil-
lem's van Oranje. In het wapen der Oranjes
komt dan ook een hoorn voor.
In 1544 regeerde over dit staatje René
van Chalons. Even voor zijn dood maakte
hij den elfjarigen Willem van Nassau alge
heel erfgenaam. Zoo werd Willem souverein
vorst en de „ebenbürtige'' van Philips II.
Dat was een belangrijke gebeurtenis op
den Dillenburg, zijn gelukkige thuis en dank
zij Juliana van Stolberg de veilige haven
voor al haar vijftien kinderen. Het is niet te
overschatten, wat zij voor haar zoon Willem
en zoo voor ons volk is geweest. Men noemt
haar wel de moeder der Hollandsche Macca-
beeën (WiWem, Jan, Adolf, Lodewijk en Hen
drik van Nassau).
Op vijftienjarigen leeftijd komt Willem als
prins van Oranje aan bet hof van Karei V en
hij wordt de vertrouweling van den vorst,
hij gaat mee naar den Rijksdag te Augsburg
en als Karei m 1555 afstand doet. is het op
de schouders van Willem van Oranje, dat
hij leunt. Dan wordt hij benoemd tot gene
ralissimus van het veldleger tegen Frankrijk,
maar een groot veldheer is hij nooit geweest.
Na het aftreden van Karei V komen Willem
van Oranje en Philips II tegenover elkander
te staan. De verhouding wordt steeds koeler
van den kant van Philips. Willem van
Oranje verzette zich steeds meer tegen de
gezagvoerders van Philips II, dan tegen hem
