Alkmaarsctie Courant.
JPtouiiiciaal Tlieuws
Qemeenietaden
1
Honderd vflt en dertigste Jaargang.
VRIJDAG 14 APRIL
WILLEM VAN ORANJE
broek op langendijk.
Wederom rugpijn.
uitgeest.
beverwijk.
langendijk.
1933
No. 89
door Prof. Dr. H. T. COLENBRANDER.
IV.
1577—1584.
Op gezag van de kg*r ciïvSÏn
Icaten waren tal van uitgeweid"
'vétandi. ïich w.l
^bt'tnlVe^mètoVanTe'in de waaglchaai
stellen. Deze verklaart aan Don Jan s
dat hij Calvinist is en als Calvi-
Hij maakt zich tot tolk
te
gezanten.
van een Noorden, dat in een zich katholiek
verklarende generaliteit niet verkiest onder
terblijkt. dat een aanzienlijke partij in
het Zuiden de nationale vrijheid boven het
uitsluitend recht van het katholieke geloof
stelt. Oranje's tegenstanders, die de eerste
unie van Brussel bewerkt hebben, hebben
het volk niet meer in handen. Eerlang is
de landvoogd de gevangene van burger
vendels! hij ontsnapte maakt zich meester
van het kasteel van Namen en vraagt Phi
lips de Spaansche troepen terug. De
burgerij dwingt de Staten, Oranje naar
Brussel te noodigen, waar hij, onder haar
gejubel, 23 September 1577 zijn intocht
houdt. Aanvankelijk schijnt alles voor zijn
invloed te buigen. De hertog van Aerschot,
die een katholieke tegendemonstratie zoekt
te organiseeren, wordt door partijgangers
van den Prins gevangen genomen. De Prins
zelf, onder den ouden titel van ruwaard,
treedt aan het hoofd van het bestuur van
Brabant. Matthias, in het land gehaald om
Oranje te neutraliseeren, kan hij tot zijn
speelpop maken. Zijn vertrouwde vrienden,
Marnix, Liesvelt, worden gekozen in den
Raad van State. De eerste unie van Brussel
wordt door een tweede vervangen, die de
Pacificatie in den zin der verdraagzaamheid
interpreteert. De onderteekenaars verbin
den zich, noch hen, die de katholieke kerk
verlaten hebben, noch hen die haar getrouw
zijn gebleven, geweld aan te doen, te belee
digen of te benadeelen. Zal Oranje slagen
in zijn groote levensdoel: Nederland te ver
eenigen door er den geloofshaat aan banden
te leggen?
Het heeft niet mogen zijn: zijn gedachte
is den tijd vooruit geweest. Noch de Calvi
nisten, noch de Katholieken hebben haar
aanvaard. Aan een tekort van den breidel,
dien, in elk staatsverband, burgerzin, in
stinct van politiek behoud, den godsdiensti-
gen hartstochten dienen aan te leggen, aan
een te slappen staatswil, is Oranje's genera
liteit te gronde gegaan. Niet aan incompa
tibliteit tusschen Waalsche en Dietsche be
volkingselementen: men heeft toen tallooze
Dietsche goede katholieken en èen groot
aantal felle calvinisten van Waalsche af
komst gekend.
Toen de Pacificatie geteekend werd, be
stond er in het Zuiden geen eigenlijk gezeg
de protestantsche partij. Wie daartoe ii
1566 behoord had, was óf ter dood ge
bracht, öf uitgeweken. Wel bestond er,
onder de lagere klassen der tijdens den oor
log met het Noorden in haar welvaart sterk
getroffen steden, een „patriotsche" partij
die Oranje's komst met terugkeer der wel
vaart vereenzelvigde. In 1576, om de bij
eenroeping van Staten-Generaal, in 1577
om de uitnoodiging aan Oranje door te drij
ven, had zij zich tegenover haar tegenstan
ders: adel, patriciaat en geestelijkheid, in
een revolutionnaire houding moeten plaat
sen. Zij had een natuurlijke behoefte aan
energieke leiding en vond deze gereedelijk
bij de terugstroomende Calvinistische bal
lingen, anti-Spaansch bij uitstek. De Calvi
nisten werden er door versterkt in den
waon, dat zij in het Zuiden alles konden
wagen
Toen, om te verhinderen dat Aerschot hem-
zelven gevangen nam. Oranje dien mededin
ger door Calvinistische werktuigen te Gent
in de boeien had moeten laten slaan, hadden
die handlangers tegelijk de geheele, trouw-
katholieke burgeraristocratie van Gent van
het kussen gestooten. De regeeringsvorm dei-
stad'was voortaan de demagogische dicta
tuur. Weldra is, in strijd met de Pacificatie,
een Calvinistische gemeente georganiseerd.
De nieuwe magistraat begint met de preek
toe te staan, maar weldra zet zij den twee
den, noodlottigen stap en verbiedt de mis
Men dringt de kerken binnen, ontdoet ze van
kruisen en beelden, maakt ze met de wit
kwast tot den Calvinistischen eeredienst ge
schikt. De meerderheid laat, uit papen- en
Spanjolenhaat. de minderheid begaan. Zij
volgt haar zelfs (want de geheele burgerij is
gemilitariseerd) op expedities naar buiten
Met wapengeweld worden achtereenvolgens
Kcrtrijk, Hulst, Brugge, leper, Aalst, Eecloo,
Dendermonde, Deinze, Oudenaarde, Meenen
gecalviniseerd. Een nieuwe orde op den eere
dienst te stellen, is, wettelijk, aan de Staten
Generaal voorbehouden, feitelijk wordt zi]
hier door een der belanghebbende partijen
ingevoerd op revolutionnaire wijze. Zóó was
het indertijd in het Noorden ook geschied;
maar V laanderen lag niet in het Noorden
Er schuilden hier heel wat meer tegenwer
kende krachten Het behoud der generaliteit
was er aan gelegen, dat een religievrede,
door de Staten-Generaal op te leggen het
verloop kwam stuiten.
Oranje heeft er het ontwerp toe ingediend
dat bij de katholieke meerderheid een soort
excuus maakt voor het drieste optreden der
Gentenaren. Terwille der eenheid tegenover
den landsvijand heeft men den hervormden
eeredienst te dulden tot het God behage ge
legenheid tot een algemeene nationale kerk
vergadering te geven, die, de beide partijen
in vrijheid gehoord, besluite In afwachting
worde vrijheid van eeredienst toegestaan,
waar minstens honderd gezinnen, één jaar
ter plaatse gevestigd, haar aanvragen, of in
kleine dorpen, de meerderheid. De magis
traat verdeelt de kerkgebouwen. In Vlaande
ren worden de bijzondere regelingen, door de
Gentsche Calvinisten afgekondigd, te niet
gedaan; de afgezette magistraten worden
daar hersteld, de gevangenen losgelaten
Men kan niet zeggen, dat Oranje zich hier
mede op het standpunt stelt, dat de moderne
staat tegenover de kerkgenootschappen pleegt
in te nemen. Wanneer de kerkvergadering
het wil, zal de vrijheid te niet moeten gaan.
En zij behoort het te willen, volgens Trente,
maar evengoed volgens Calvijn: „quiconque
soutiendra had deze geschreven, „qu' on
fait tort aux hérétiques les punissant, se ren-
dra complice d'un tel crime". Oranje be
grijpt, dat die gansche. de beide partijen om
vattende, kerkvergadering, een hersenschim
is en hoopt, dat de voorloopig opgelegde to
lerantie door de ervaring van haar noodzaak
en verdiensten, zich bestendigd moge zien.
De Staten-Generaal evenwel durfden het
ontwerp niet zonder meer aannemen. Zij zon
den het naar de provinciën, waar het bijna
nergens instemming vond. Te Antwerpen, se
dert den slag bij Gembloux Oranje's verblijf,
heeft hij den geloofsvrede ten uitvoer kunnen
doen leggen; in Augustus 1578 worden er
den Calvinisten gebouwen tot uitoefening
van hun eeredienst ingeruimd. Hetzelfde ge
schiedt te Leeuwarden en in de Groninger
Ommelanden. Utrecht verwerpt op drijven
der kapittels, hoewel eenige edelen vóór de
aanneming stemmen; in Gelderland ijvert
Jan van Nassau voor de aanneming, maar
krijgt de Staten van het gewest nief mede,
waarop de hervormden zich met hulp van
troepen in het bezit der kerken stellen; in
Holland en Zeeland wenscht men de invoe
ring niet en in de zuiver katholieke gewesten
evenmin. Vuur en vlam spuwen de Gentsche
Calvinisten. Slechts goddeloozen kunnen de
afgoderij beschermen, zegt Datheen: Oranje,
die van godsdienst gelijk van kleed veran
dert, bekommert zich slechts om den Staat en
maakt van de nuttigheid zijn God. Gent be
hoort een tweede Genève te worden, het juk
der generaliteit af te werpen.
De woede der Gentenaars plant zich naar
Atrecht, Doornik, Valenciennes en Rijsel
voort en veroorzaakt daar een krachtige
katholieke reactie. De Unie van Atrecht
maakt, ter beveiliging van den opstand, die
van Utrecht noodig, welke door Oranje
zonder ingenomenheid wordt aanvaard; lie
ver had hij gezien, dat, wat er nog van de
generaliteit overbleef, zich zoo vastberaden
aaneensloot, dat er aan geen Noordelijke
Unie behoefde te worden gedacht. Zooals
aanhoudend rinds 1569, speculeert hij op
Fransche hu p; maar eerst de dagen van
Hendrik IV zouden bewijzen, dat bovenal
Frankrijk de nuttige bondgenoot van een op
gestaan Nederland kon zijn. Thans levert de
practijk van 's Prinsen gedachte nog niets op
dan de betrekking tot Anjou, die een niets
waardige blijkt, tegen Parma een genie Par-
ma jaagt de organen der generaliteit van
Antwerpen naar Holland op en doet het ge
bied van den opstand tot dat der geünieerde
provinciën samenkrimpen. Dit proces is in
vollen gang, wanneer de prins vermoord
wordt, en de geheele moord heeft het nau
welijks meer beïnvloed. Met Oranje ware de
generaliteit niet te redden geweest, en zonder
Oranje is het Noorden niet te gronde ge
gaan Oranje heeft de kracht, die het Noor
den, met afstooting zelfs van verdachte bui-
tenland«che hu'p ontwikkelen kon. niet ver
moed. Evenmin de groote toekomst van den
republikeinschen staatsvorm, dien het nim
mer zijn bedoeling geweest is, te vestigen. De
geünieerde provinciën als groote mogend
heid, hij heeft ze in den droom niet gezien
Staat hij dan wel als vader bij de wieg van
ons nationaal bestaan? Ongetwijfeld ja. Van
hem is de gedachte, dat in dezen hoek van
Europa het godsdienstig vraagstuk niet op te
lossen viel dan door burgertucht en met toe
passing van godsdienstige verdraagzaam
heid Ons volksleven heeft vroeg aandeel ge
had aan een gedachte, die groo*er was dan
het Holland, grooter dan de Nederlanden
van zijn tijd, die Europa veroverd heeft en
nog altijd een kostelijk gedeelte van ons gees
teliik bezit uitmakt. Het is in de sfeer van
vrijheid en verdragzaamheid alleen, dat Ne
derland zal- levenmoesten deze ten onder
gaan, a' b'eef er een Amsterdam aan het IJ
en een Rotterdam aan de Maas liggen, er
zou geen geestelijke persoon Nederland meer
bestaan. Dat Oranje's gedachtenis ons ont
roert als geen andere het vermag, spruit uit
onze edelste aandriften voort; voor geen
Maurits, geen Oldenbarnevelt willen wij de
zen nationaen held. die zijn opofferend leven
op zoo hoog geestelijk peil hief. ruilen. Hij
overschaduwt onze geschiedenis met een be
schuttend lommer, waaronder wij, Neder
landers van thans, nog altijd onze veeten
kunnen afzweren en e'kander de hand rei
ken. Moge het, ondanks noodzakelijken mee-
nineestnjd waartoe 1933 ons oproept, niet
worden vergeten.
B. en W. om Ged. Staten deze zaken bekend
te maken Mocht dat college stokstijf vol
houden, dan staan er nog andere wegen
open.
Daarna kwam aan de orde vaststelling
regeling art. 252 Gemeentewet voor het
G. E. B. De voorzitter deelde deelde mede,
dat er omtrent boekhouding e.d. een uni
forme regeling moet komen voor de geheele
provincie, doch men kan uitstel krijgen tot
1 Juli 1934. B. en W. stellen voor het uitstel
te vragen.
Aldus besloten.
Vaststelling verordening tegen bet be
kladden van muren en huizen, alsmede stra
ten, onverschillig wie de eigenaar is en de
overtreding te beboeten met 14 dagen hech
tenis of 100 boete.
B. en W. willen de ergerniswekkende re
clame voor de eventueele kamerverkiezing en
ook m de toekomst, tegen gaan. Wethouder
Valkering vroeg of men mag plakken op zijn
eigendommen De voorzitter antwoordde
bevestigend. Bovendien kunnen B. en W. ver
lof verleenen. Het voorstel had aller goed
keuring en er werd besloten om de verorde
ning 13 April af te kondigen en dadelijk in
werking te doen treden.
Daarna kregen B en W. machtiging tot
het aangaan geldlening voor aankoop
grond voor de vuilnisbelt.
Aanstellen tijdelijke ambtenaar. De voor
zitter deelde mede dat de heer Middendorp
sinds Januari ziek is. B. en W. stellen voor
om een tijdelijke hulp aan te stellen en vragen
goedkeuring voor 1933 en f 5 per week.
Goedgekeurd.
Van de Ned. Spoorwegen was een verzoek
ingekomen om om de blokwachterswoningen
aan te sluiten aan het G. E. B.
Niettemin vraagt de maatschappij f 5 voor
een lijntje door de spoorbaan. De kosten
zullen ongeveer 485 bedragen, terwijl men
niet eens weet of de bewoners aansluiting
prefereeren. Wethouder Valkering zeide. dat
men aan ons vraagt om de huizen aan te
sluiten en als we er toe overgaan moeten we
5 geven voor een draadje door de spoor
baan.
I De Commissie van Bijstand G. E. B. stelt
voor afwijzend te beschikken; laat de maat
schappij het zelf maar doen. Aldus besloten.
Daarna deelden B. en W. aan den raad mede
dat van 1 December tot 2 April is uitge
keerd: werkloozenkas f 7000, rijkssteun
1350, steun aan ingeschreven werkloozen
2000, werkverschaffing f 996, crisiscomité
800, benevens in natura, tuinbouwsteun
f 1300, aankoop mest f 625, burgerlijk arm
bestuur pl.m. 7000 in totaal ruim 13000,
wat voor een kleine gemeente geen onbe
langrijk bedrag is.
Vervolgens stelden B. en W. voor, gehoord
de tuinderscommissie, om den steun voor
tuinders 1 Mei te doen eindigen en B. en W
volmacht te geven om in bijzondere gevallen
nog steun te geven. De heer Dekker begreep
er niets van. MeMt Mei zijn de menschen nog
armer dan in December. Er is, behoudens
enkeie uitzonderingen, nog niets uit de tuinen
te halen. Spr. zou willen doorgaan zoolang
de commissie het noodig oordeelt. Wethou
der Valkering en de heer Kuijs zeiden, dat
B. en W. machtiging vragen om in bijzondere
gevallen te steunen. De voorzitter zeide nog
dat men elke aanvrage en dat geld ook na
dien tijd ernstig zal onderzoeken. Waar
noodig zal zeker geholpen worden. De heer
Dekker nam hiermede genoegen waarna de
steunregeling op 30 April a.s. ophoudt.
De rondvraag leverde niets op, waarna
sluiting.
en verjaardag prinses Juliana) geen toestem
ming gegeven voor een rondgang en een
muziekuitvoering.
'Woensdag trad alhier in de geref.
kerk voor de a. r. partij op de heer Chr.
v. d. Heuvel, lid der 2e Kamer.
Als eerste punt behandelde s]ir. het
werkloosheidsvraagstuk en gaf a's zijn
meening te kennen dat in deze door de
regeering werk-objecten moeten gezocht
worden welke uitgevoerd kunnen wor
den met het geld at nu zonder meer
wordt uitgekeerd aan steun en dan geen
werken die indirect noodzakelijk zijn,
dus die toch moeten geschieden, maar
het ontginnen van woeste gronden en
moerassen, daar het anders geen nieuw
werk, doch slechts een werkverschui-
ving zou zijn.
Aangaande het bedrijfsleven zeide
spreker dat vele bedrijven regeerings-
steun wenschen, waarbij dan de ge
dachte gewekt wordt, dat men daardoor
weer tot de vroegere welvaart terug
keert. Feit is echter dat met regeerings-
steun nooit geen welvaart te bereiken
zal zijn. Het doel dezer steun is om de
normale bedrijven slepende te kunnen
houden opdat wanneer de storm voorbij
is die bedrijven weer verder kunnen
werken om land en volk van het noodige
te voorzien.
Spr. wees er verder op zich niet te
laten verblinden door mooie beloften
maar te strijden voor goed staatsbestuur
dat het gezag weet te handhaven.
Gezag moet er zijn. God is onze groot
ste macht en alle machten die er zijn,
zijn van Hem verordineert, dus betee-
kent strijden tegen het gezag: strijden
tegen Gods gebod.
Ook is het gezinsleven een voorname
factor voor een goeden staat. Wanneer
de banden verbroken worden welke God
voor het huwelijksleven heeft vastge
legd dan verzinkt men in grondelooze
diepten.
Ten slotte wekte spr. allen op pal te
st.van in deze verkiezingstijd. Hot gaat
niet om bijkomstige dingen en mooie
beloften, maar om een goed en gezond
staaatsbestuur, werkende volgens een
program opgesteld door mannen die het
sar. en met God wenschen te volbrengen.
Toen Maandagmiddag dc heer P. Hart
van Koedijk met een benzinelanip zijn motor
zou verwarmen, geraakte hij door het spui
ten van benzine op zijn kleeren, in brand.
Door tegenwoordigheid van geest van een
der omstanders, die hem een windsel van
zakken om zijn lichaam bond, werd erger
voorkomen. Toch heeft H. nog verschillende
brandwonden bekomen aan handen, gelaat en
borst.
Naar we nader vernemen zijn de wonden
niet ingebrand, zoodat de patiënt het redelijk
wel maakt.
ST PANCRAS.
De Christelijke Bond van Boeren
HEILOO.
Bloemendag voor de toevallijders.
verzoekt ons opname van het
voi-
L1MMEN.
De raad kwam Woensdagavond om 8
uur bijeen. De heer Kieft was wegens verblijf
in het buitenland afwezig
De voorzitter deelde mede, dat het door
den raad gegeven crediet voor aankoop mest
voor de tuinders met f 136 was overschreden.
Van den minister was bericht ontvangen dat
het rijk bijdraagt aan de subsidie voor ont
spanning voor werkloozen mits het totaal
bedrag niet hooger dan 136 wordt.
Ged. Staten hebben goedgekeurd de aan
koop van grond voor vuilnisbergplaats voor
een bedrag van 900 en reductie van 20 pCt.
voor de huurders van landerijen, behoorend
tot de gemeente en burgerlijk armbestuur,
De begrooting 1933 is terug gekomen met
een bemerking omtrent de werkverschaffing
en steun voor werkloozen. Op de begrooting
moet deze post gewijzigd worden in hoofd
som op f 4500. B en W. adviseeren afwijzend
en wel eenerzijds omdat men dan zou vast-
loopen. doch anderzijds omdat Ged. Staten
de situatie niet begrijpen. Het is niet tot
Ged. Staten doorgedrongen dat men niet de
begrooting 1932 als basis mag nemen. Im
mers toen waren er velen in werkverscnaffing,
want een geheel ander beeld geeft als men
steun geeft. Bovendien kan men geen werk
geven, omdat er geen werkobjecten zijn. De
raad vereenigde zich met een voorstel van
Men
gende: N
Wist gij, dat in ons Vaderland meer dan
14 duizend ongelukkige menschen wonen,
die worden aangeduid met den naam van
toevallijders, of ook wel lijders van Vallen
de Ziekte?
Kunt U zich indenken hoe droevig en
diep-teleurstellend voor velen der kranken
het leven is?
Is het U bekend, dat zoovelen hunner, van
eiken leeftijd, stand en godsdienst, hun
levensstrijd strijden, soms zonder ook maar
één enkelen lichtstraal op hun pad?
Hebt U er wel eens over nagedacht, welk
een bizonder groot voorrecht het is gezond
door het leven te gaan en uw kinderen ge
zond te zien?
Zoudt U het niet heerliik vinden iets van
uw voorspoed aan te wenden tot verlich
ting en troost van deze zoo zwaar beproef
de lijders?
Welnu, die gelegenheid staat voor U
open!
De zoo bekende en gewaardeerde Stich
tingen voor Toevallijders te Haarlem en
Heemstede, die reeds meer dan 50 jaar be
staan en in die halve eeuw ruim 2500 lijders
en lijderessen aan Vallende Ziekte hebben
geherbergd, gemiddeld gedurende meer dan
vier jaren, mogen zeker wel op aller vrien
delijke medewerking rekenen bij de Bloemen-
collecte, die op Woensdag 19 April 1933 te
Heiloo wordt gehouden.
De opbrengst van deze collecte komt ge
heel en al ten goede aan de ruim 425 kran
ken van alle gezindten, die thans in deze
inrichtingen worden verpleegd.
Een zeer groot deel dezer zieken is niet in
staat het volledige verpleeggeld te betalen
en jaarlijks zijn tienduizenden guldens noo
dig om de verpleeggelden aan te vullen!
Mede daarom wekken wij allen hartelijk op
zich op dien dag niet onbetuigd te laten en
door zich te tooien met het aangeboden
bloempje blijk te geven van waardeering
voor en belangstelling in het werk, dat ou
der dezer beklagenswaardige zieken ge
schiedt.
Moge het resultaat zijn van dezen Bloe
mendag, waartoe velen belangeloos mede
werken, verrassend zijn, opdat het opnieuw
blijke, dat men ook hier hartelijk meeleeft
met de inrichtingen „Meer en Bosch" te
Heemstede en „Bethesda-Sarepta" te Haar
lem.
Dt burgemeester heeft aan den Oranje-
bond en Het Mobilisatiekruis, die een kinder
feest op 1 Mei a s. wilden organiseeren (zulks
ter gelegenheid herdenking Willem de Zwijger
en
Tuinbouwers vergaderde 12 April in het ge
bouw bij de Ned! herv. kerk onder leiding
van den heer J. Wagenaar Cz,
Na opening werd door den voorzitter be
sproken de nieuwe Tuinbouwsteunwet. Na
breedvoerige toelichting bleek wel, dat allen
nog lang niet voldaan zijn, over deze wet in
verband met de maximale 5 millioen
Wegens de arbeidsovereenkomst, was de
vergadering van oordeel dat als het bedrijf
het eenigszins toelaat haar leden te advisee
ren een weekloon uit te keeren van 18 per
week, aan de landarbeiders gezien de be
hoefte in de arbeidersgezinnen.
Hierna werd door den heer C. Slijker een
verslag gegeven over de keuring van ver
schillende ziekteverschijnselen bij aardappe
len. Op duidelijke wijze kweet de heer Slijker
zich van zijn taak. Spreker gaf een wenk om
wat betreft de late aardappelen hiervoor ook
gekeurd pootgoed aan te schaffen, vooral
met het oog op de vroege aardappelen
Tenslotte werd door Jb. Kooij nog een op
stel ten gehoore gebracht „Van ons den ar
beid, en van God den Zegen", waarna de
vergadering op de gebruikelijke wijze werd
gesloten.
*De heer C Duif plukte heden de
eerste rijpe tomaten, het vorig jaar was
dit den 4en April.
'Een jongetje van den heer H Goesine
geraakte spelende onder een passee-
rende auto. Het kind klaagde over pijn
in den buik. Medische hulp was epocdig
aanwezig.
Voortdurende pijn in de lendenen, of
scherpe steken als gij u bukt of opricht,
wijzen op verzwakking der organen in
den rug. Des te meer als gij tevens bla
zen onder de oogen, duizeligheid, hoofd
pijn of urinestoornissen kunt o >merken.
Verwaarloozing dezer verschijnselen
kan aanleiding geven tot ernstige kwa
len. Er bestaat gevaar voor maanden
lange pijn cf werkeloosneid door rheu-
matiek, ischias, spit, blaaszwakte, wa
terzucht enz.
Laat Fosters Rugpijn Pillen de orga
nen weder tot gezonde werking brengen,
zoodat het urinezuur en de andere
schadelijke stoffen weder uit het bloed
gefiltreerd worden. Reeds jaren verwierf
dit speciale middel naam door tallooze
mannen en vrouwen van eiken leeftijd
hun gezondheid en kracht te hergeven.
Foster's Rugpijn Pillen zijn verkr. bij
alle drogisten enz. k 1—, 1 75 en
3.per doos.
beerd. Na overleg met eenige commissieleden
is toen te Westerland voor deze jongens een
cursus gevormd, waar de heeren Cornelissen
en Cornielje wekelijks les geven aan 13
schippersjongens. Subsidie voor dezen cursus
is gevraagd aan verschillende schippers-
vereenigingen e.ci. en verschillende bedragen
werden reeds ontvarjen, echter nog te kort
voor volle dekking der kosten. Spr. stelde
daarom voor den Paad te verzoeken het over
schot van het subsidit te mogen bestemmen
voor den schipperscursus. Krijgt deze nog
meer bijdragen van andere zijde, dan kan
het gemeentelijk bedrag ongebruikt worden
gelaten.
Besloten werd aldus aan den Raad te ver
zoeken.
De heer van 't Hof bracht hierr.a verslag
uit omtrent den cursus. Er is gewerkt met
twee klassen, waaraan gedurende 20 weken
2 maal 2 uur per week les is gegeven in reke
nen, eenvoudig boekhouden, Ned. taal en ge
meenschapskennis. Les werd gegeven door
de heeren Van 't Hof, Cornelissen, Eden en
Boon. De leerlingen zijn zeer trouw opgeko
men; in klasse A waren van de 31 leerlingen
gemiddeld 27 aan ozi,. in klasse B van de
30 leerlingen gem.cideld 22 (in deze gemid
delden zijn ook begrepen de enkele leerlingen,
die spoedig verdwenen; vooi de overigen
was het gemiddelde dus nog beter). Er is
uitstekend ewerkt en de onderwijzers zijn
over de bereikte resultaten zeer voldaan
Zooals de bedoeling was, hebben de leer
lingen per week een dubbeltje schoolgeld be
taald; van deze dubbeltjes zijn thans voor
elk een tweetal boekjes aangekocht met schet
sen over vredesbeweging, drankbestrijding,
dierenbescherming, levensbeschrijvingen van
groote personen enz. Aldus kan aan de leer
lingen nog iets van blijvende waarde worden
meegegeven.
Burgemeester Kolff sprak een woord van
waardeering voor het verrichte werk.
De heer ae Wit sprak in zijn slotwoord de
hoop uit, dat het ook een volgend seizoen
mogelijk zal zijn dit werk te doen Wellicht
kan er dan een klasse voor gevorderden en
een voor nieuwelingen worden gevormd. Met
medewerking van alle zitden. zooals ditmaal
het geval is geweest, valt nog veel te berei
ken.
met
pro
zoo-
de
WTFRfNGEN
Onderwijs aan de rijpere jeugd.
Dinsdagavond vergaderde de commissie
van tozichet op d in het afgeloopen winter
seizoen te Hippolytushoef gehouden cursus
voor de rijpere jeugd 1418-jarigen)Deze
cursus is georganiseerd door de afd. Wierin-
gen van het Instituut voor Arbeiders-ontwik
keling in samenwerking met Volksonderwijs
en met financiële steun van de gemeente.
De commissie bestaat uit vertegenwoordigers
der beide vereenigingen, een vertegenwoordi
ger van de gemeente en de vier leerkrachten
van de cursus.
De voorzitter der commissie, de heer J. de
Wit (Instituut) constateerde in zijn ope
ningswoord, dat de cursus een succes is ge
worden. Het aantal deelnemers was boven
verwachting groot; de financiëele steun der
gemeente maakte een behoorlijken opzet mo
gelijk, o.m. door busvervoer der leerlingen en
de resultaten van het onderwijs blijken uit
stekend te zijn. Spr. bracht den burgemeester
van Wieringen, als vertegenwoordiger van
het gemeentebestuur, dank voor de ontvan
gen medewerking en sprak groote waardee
ring uit voor het werk der leerkrachten. De
kosten van de cursus zijn bijna 130 lager
gebleven dan de raming was. Nu is er in de
loop van de winter een tweede cursus ont
staan en wel voor schippersjongens. Het
initiatief hiertoe is uitgegaan van den heer
N. Kaan, die te De Haukes een aantal schip
persjongens had ontmoet, vroeger varend,
thans met vaste ligplaats aldaar, welke jon
gens graag no'g eenigszins wilden inhalen,
wat zij vroeger aan onderwijs hebben ont-
ZUTDSCHARWOUDE.
De zangvereeniging „Gemengd Koor*
gaf Woensdagavond met de kinderklassen
onder leiding van den heer P. Pranger te
Noordscharwöude een uitvoering in de con
certzaal van den heer P. Kramer, alhier,
medewerking van een muziek ensemble.
Er was zeer veel publiek aar.wezig.
De verschillende nummers van het
gramina werden zeer goed uitgevoerd
we! door het Gemengd Koor als door
beide koorklassen.
Vooral de Cantate Intocht Ier Lente" van
Kleerekoper. welke met orkestbegeleiding
werd gezongen, was voor het gemengd koor
een succes
Mej A. Pluister had voor haar solo-zang
met orkestbegeleiding een warm applaus in
ontvangst te nemen.
Ook het orkest, dat na de pauze fragmen
ten uit de operette „Die lustige Witwe" ten
gehoore bracht, kreeg een warm applaus Het
optreden van het muzit-k-ensemble wat zoo
langzamerhand usance is geworden bi* de
uitvoeringen van „Gemengd Koor" wordt
steeds ten zeerste geapprecieerd.
Vermelden wij nog, dat mevr. T Wit—
Reijne het piano-acrompagnement van ver-
schi"ende liederen op verdienstelijke wijze
verzorgde.
Directeur en leden kunnen or een zee'
goed geslaagden avond terugz'eu.
Een gezellig bal was het slot.
VEENHUIZEN.
Vanwege de afdeeling Heerhugowaard
van de S. D. A P. had bij den heer H de
Wit een openbare vergadering plaats met
als spreker de heer K Singer van Wiidenes.
In een goed gedocumenteerde rede zette
spr. de beginselen zijner partij uiteen. Fel
kwam hij op tegen de bewering dat de
S. D. A. P. het platte'and aan zich zelf over
liet. Hij toonde aan !e groote fouten, die er
aan de steunregeling voor de tuinbouwers
enz. kleefde en sH.de daartegenover de
eischen welke de S D. A P. ten dien opzichte
had. Spr. sprak een vurig pleidooi uit voor
Staatspensionneering.
Er was geen debat, daar niemand zich
aanmeldde. Mevr. Portegies declameerde op
zeer verdienstelijke wijze „Op het slagveld
en „E>e Speelpop".
De heer M. P. F. Spuijbroek, spoorweg
beambte alhier, is dezer dagen als zoodanig
overgeplaatst naar het station Zaandam.
Aan de groentenmarkt verschenen
heden de eerstelingen van asperges.
'Tot hoofd der lagere christelijke tuin
bouwschool te Langendijk is benoemd de
heer Zwarteveen te Zwijndrecht.
