DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Afschaffingvan militaireluchtvaart
DagelijkscH Ouetztifit
^Buitenland
No. 125
Maandag 29 Mei 1933
135e Jaargang
De Ontwapeningsconferentie te Genève heeft
zich bezig gehouden met het hoofdstuk over
de luchtvaart. Het militaire luchtwapen door
alle landen beschouwd als de ernstigste be-
dreiging der volken.
Frankrijk goed gestemd.
Wat vandaag de
aandacht trekt,,.)
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij vb. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N, ADEMA.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Op de ontwapeningsconferentie te Geneve
is de aigemeene commissie thans met groote
energie aan den arbeidper dag worden
twee vergaderingen gehouden en onder voor
zitterschap van Henderson hoopt men dat in
de veertien dagen die nu nog resten, voor
dat de Londensche conferentie begint, de lan
den nog tot een overeenstemming zullen mo
gen komen. Zaterdag was de bespreking
over de militaire luchtvaart aan de orde.
Engelsche voorstellen.
Het Engelsche voorstel over de ontwape
ning in de lucht bevat de volgende begin
selen
1. Volledige afschaffing van het luchtbom
bardement behalve voor politioneele doelein
den in ver verwijderde gebieden.
2. De permanente ontwapeningscommissie
zal tot aan de volgende ontwapeningsconfe
rentie belast worden met het onderzoeken
van de mogelijkheid van volledige afschaf
fing van de militaire en marine luchtvaart,
die gepaard zal gaan met de controle van de
civiele luchtvaart.
3. Het aantal militaire vliegtuigen wordt
volgens een bepaald schema verminderd. De
groote mogendheden mogen niet meer dan
500 militaire vliegtuigen bezitten.
4. Luchtschepen behoeven niet te worden
vernietigd, maar nieuwe mogen niet worden
gebouwd.
De vertegenwoordigers van Hongarije,
Oostenrijk en Spanje spraken zich uit voor
volledige afschaffing der militaire lucht
vaart.
In een sarcastische verklaring wees de
Sovjet-Russische vertegenwoordiger de uit
zondering in het Engelsche plan, volgens
welke het bombardementsverbod niet zou
gelden voor ver verwijderde gebieden, af
Het was hem niet duidelijk, waarom'juist
aan ver verwijderde gebieden de moderne
beschaving zou worden gebracht in den
vorm van uit vliegtuigen geworpen bommen
De Sovjet-vertegenwoordiger verklaarde
beslist, dat hij onder geen omstandigheden
deze reserve kon aanvaarden.
De Fransche minister van buitenlandsche
zaken Paul Boncour verklaarde, dat Frank
rijk iedere vermindering der Fransche lucht-
bewapening afhankelijk maakte niet alleen
van de internationaüseering der civiele
luchtvaart, maar ook van een automatisch
werkende ingrijpende controle der lucht
vaart. Onder die voorwaarden is Frankrijk
bereid, het Engelsche plan te aanvaarden.
In het slot van zijn rede deed hij nog een
concessie en zeide, dat Frankrijk den duur,
genoemd in het Engelsche plan aanvaardt,
maar een nadere bespreking verlangt over
het aantal vliegtuigen en de bijzondere be
palingen.
Ook de Duitsche gedelegeerde Nadolny
voerde nog het woord en verklaarde, dat in»
dien de conferentie inderdaad zou besluiten
tot een volledige afschaffing van het lucht
wapen, Duitschland bereid is, een militair
gebruik van de civiele luchtvaart zoo veel
mogelijk onmogelijk te maken.
Hij zeide o.a., dat men heeft ingezien, dat
het luchtbombardement, het hoofdwapen
eener luchtvloot, een verschrikkelijke bedrei
ging voor iedere beschaafde natie vormt,
daar het naast de soldaten ook vrouwen en
kinderen treft en beschavingsgoederen ver
nielt. Volkomen afschaffing van dit wapen
geeft de eenige zekerheid, dat dergelijke
aanvallen niet meer zullen plaats hebben.
Nadolny betreurde, dat in de laatste jaren
echter steeds grooter sommen voor de lucht-
bewapening op de begrootingen der staten
waren uitgetrokken. Hij verwierp het onder
scheid tusschen vliegtuigen met defensieve
en die met offensieve beteekenis.
De hoofdcommissie zal beginnen met de
beraadslaging over de veiligheidsbepalingen
van het Engelsche plan en in het bijzonder
behandelen het reeds uitgewerkte ontwerp
van een Europeesch veiligheidspact.
Commentaar van prof. Rutgers.
De uitzondering in het Engelsche ont-
werpconventie op de afschaffing van het
luchtbombardement door dit voor politie
doeleinden mogelijk te maken in verafgelegen
gebieden lokte nog het noodige commentaar
uit, in de eerste plaats van prof. Rutgers, zoo
schrijft het Hbld. Deze meende, dat deze uit
zondering om juridische redenen niet ge
handhaafd behoeft te worden. Men maakt
hier een internationale conventie, en daar
mede hebben interne maatregelen niets te
maken. Wanneer men de maatregelen, waar
mede de staten de binnenlandsche orde ver
zekeren, zou gaan bespreken, zou dit wel
cenigszins ver van het doel leiden. Ook het
chemsiche wapen, dat verboden is, kan door
de politie worden gebruikt.
Deze argumentatie van prof. Rutgers werd
hevig door Bcris Stein bestreden, die meen
de, dat wanneer men de conventie op deze
wijze uitlegde, men de politie ook het ge
bruik van zwaar geschut zou mogen toe
staan.
Ook de gedelegeerden van de Ver. Staten,
Zweden, Noorwegen, Polen, de Kleine En
tente, Zwitserland, China en Afghanistan
konden de uitzondering op 't verbod van het
bombardement uit de lucht voor politie-doel-
einden in verafgelegen landen niet toelaten.
Gibson begreep de administratieve redenen
voor deze uitzondering, doch meende, dat het
voor de versterking van het verbod beter
was, geen uitzondering te maken en hij
hoopte dat dit argument ten slotte het
zwaarst zou wegen.
De eenige delegatie, waarbij Eden steun
vond, was Irak, terwijl de gedelegeerde van
Perzië hetzelfde standpunt innam als prof.
Rutgers en de kwestie alleen van internen
aard achtte.
Trouwens, de Engelsche gedelegeerde
Laen erkende dat hij aan de mogelijkheid in
de oplossing, die prof. Rutgers voorstelde.
ie gedacht had en het kan dus heel goed
zijn, dat men daar tenslotte naar toegaat.
Roosevelt ongerust over de
i i-t tv/ Vn^aPenin£sconferentie.
U.t Washington wordt gemeld dat de
menkaansche president Roosevelt gisteren
RntÏÏ„00n?CSP,rek heeft ^had met den
Bntschen minister van buitenlandsche za
ken Sir John Simon. Roosevelt gaf uitin»
aan zijn ongerustheid over den gang van za
ken ter ontwapeningsconferentie te Geneve
en hij zou Sir John Simon's aandacht nog
maals gevestigd hebben op het feit, dat Ame
rika zich van alle Europeesche kwesties afzij
dig zal houden ingeval de ontwapeningscon
ferentie een mislukking wordt. Amerika is
vastbesloten dan alle Europeesche kwesties
op hun beloop te laten en slechts in te grij
pen, indien de bescherming der zuiver Ame-
rikaansche belangen dat noodig maakt.
Het „Journal" ziet in dit telefoongesprek
een poging om een gemeenschappelijk front
tusschen Amerika en Engeland te vormen
teneinde druk op Frankrijk uit te oefenen
HET PACT VAN VIER.
Beraadslagingen nog in vollen
gang.
Met het oog op de geruchten volgens wel
ke de onderhandelingen over het vier mo
gendheden pact weldra zouden worden af
gesloten, hebben de officieele Engelsche in
stanties een mededeeling gepubliceerd,
waarin verklaard wordt dat de beraadsla
gingen over het pact tusschen Londen en
parijs nog in vollen gang zijn Sir John
fcimon heeft Vrijdagmiddag het kabinet
rapport uitgebracht over den stand der be
sprekingen. Naar verluidt is Engeland het
met den Franschen eisch nog niet eens.
Nieuwe basis voor het pact.
De diplomatieke medewerker van de Ob-
•erver meldt, dat men er in geslaagd is een
nieuwe basis te vinden voor het pact van
vier mogendheden. Men is dan ook te Linden
van meening, dat binnen de eerstvolgende
dagen op deze nieuwe basis overeenstemming
tot stand zal komen. De Sunday Times is
van meening, dat men reeds tot overeen
stemming gekomen is. Parijs zal den
nieuwen text mededeelen aan Polen en de
Kleine Entente en kan Dinsdag in het bezit
zijn van het antwoord, zoodat dan nog in
den loop van de week de onderteekening van
het pact kan geschieden. In het pact zou
worden opgenomen samenwerking voor de
zaak van den vrede de andere staten zullen
worden opgeroepen met de vier groote mo
gendheden met hetzelfde doel samen te
werken, de looptijd van het verdrag is 10
jaar. In dien tijd zullen problemen als
rechtsgelijkheid van Oostenrijk, Hongarije
en Bulgarije en verdragsherzieningen bin
nen het kader van den Volkenbond worden
1 overwogen.
Einde dezer week geteekend?
De Fransche minister van buitenlandsche
zaken Paul Boncour is gisteravond onver
wachts uit Parijs naar Genève terugge
keerd, om bij de besprekingen van heden
tegenwoordig te zijn. Deze plotselinge terug
keer van Paul Boncour heeft in parlemen
taire kringen verbazing en ook teleurstel
ling gewekt, omdat men er op rekende, dat
hij voor de buitenlandsche commissie van
Kamer en senaat mededeeling zou doen over
den stand der onderhandelingen te Genève
en te Rome. Het schijnt echter, dat minister
president Daladier groote waarde hecht aan
de komende besprekingen te Genève en Bon
cour derhalve heeft verzocht terstond terug
te keeren. Gisteravond vond aan de Quaie
d'Orsay een bespreking tusschen Boncour
en Daladier plaats in verband waarmee in
goed ingelichte kringen verluidt, dat het
viermogendhedenpact practisch gereed is.
Morgen komt het Fransche kabinet bijeen
om zijn houding te bepalen, terwijl voorts
nog wordt gewacht op een verklaring van
de kleine Entente, die haar tegenstand echter
heeft opgegeven, zoodat men in politieke
kringen verwacht, dat het viermogendheden
pact nog voor het einde dezer week zal wor
den geteekend.
DUITSCHLAND EN HET
BUITENLAND.
Hitier spreekt voor de be
volking van Danzig.
Vanuit het Bruine Huis te München
heeft Adolf Hitier over de zenders Kö-
nigsbergen, Heilsberg en Danzig een
rede gehouden tot de bevolking van Dan
zig aan den vooravond van de verkie
zingen te Danzig. Hij zeide o.a.: Toen
in 1918 de ineenstorting plaats had,
voelden wij deze catastrofe dubbel
zwaar, omdat niet de troepen als zoo
danig hadden gefaald, maar het vader
land. Het Duitsche volk is niet gevallen,
doordat de staat faalde, maar de staat
stortte ineen, doordat het volk in verval
verkeerde. Het comunisme begon groote
vorderingen te maken en bracht gewei
dige vijandschap tusschen proletariaat
en de overige burgers. Het is den Marxis
tischen partijen nooit gelukt, de natie
tot een waarlijk Duitsch geheel te vor
men
Wij nat.-soc. willen geen oorlog al
leen met het doel een paar millioen men-
schen tot Duitschers te maken, die geen
Duitschers willen zijn en het ook niet
kunnen. Wij zullen nooit trachten,
vreemde mogendheden te onderwerpen
Maar wie zelf den weg naar de bron van
onzer eenheid heeft gevonden, ziet dan
duidelijk den weg naar de Duitsche
vrijheid.
Voorloopig eindresultaat der
verkiezingen te Danzig.
Het voorloopig officieele eindresultaat
der verkiezingen luidt: Nat.-soc. 107.335;
Soc.dem. 38.103; Communisten 14.766;
Centr. 31.339; Zwart-wit-rood (ADNVP)
13.595; Huizenbezit 976; Jong-Duitsche
Beweging 1.698; Polen 4.363 en Lijst dr.
Loczinski (Poolsch) 2.375.
Dc vermoedelijke verdeeling
der zetels.
Voor den Volksdag van Danzig zal de
Volksdag, na verrekening der reststem-
men er als volgt uit zien: (tusschen
haakjes de vorige aantallen zetels).
Nationaal-socialisten 37 (12); Sociaal
democraten 13 (19); Communisten 5 (7);
Centrum 11 (11); Zwart-wit-rood (DNVPj
4 (10); Huisbezitters 0 (0); Jong-Duitsche
Beweging 0 (3) Poolsche lijsten 2 (2). De
overige middenpartijen die tot dusverre
8 zetels bezetten, hadden ditmaal geen
kieslijsten ingediend.
Aangezien deze berekening gemaakt
is aan de hand van niet-officieele cijfers
blijft de mogelijkheid bestaan, dat bij de
officieele eindcijfers nog een kleine wij
ziging intreden zal, welke voldoende
zou kunnen zijn om de NSDAP 38 zetels
en daarmede het Centrum slechts 10 ze
tels te geven.
De nationaal-socialisten zijn er dus in
geslaagd de absolute meerderheid te
veroveren, daar de Volksdag in totaal
slechts 72 zetels telt.
Voor het bijeenroepen van den Volks
dag heeft de huidige reegering, volgens
den grondwet 4 weken den tijd.
S.A.-man neergeschoten.
In het dorp Schoeneberg in de kies
kring Grosseswerker is een S.A.-man in
den nacht op Zondag door een sociaal
democraat neergeschoten. De man werd
levensgevaarlijk gewond.
Vergaderingen van het
Centrum.
Zooals bekend is de rijksdagfractie van
het Centrum tegen 31 Mei bijeengeroe
pen. Ook de fractie in den Pruisischen
Landdag zal dan vergaderen.
Rijksdagafgevaardigde Leber
veroordeeld.
De rechtbank te Lübeck heeft den
rijksdagafgevaardigde dr. Leber wegens
mishandeling met doodelijken afloop
veroordeeld tot een gevangenisstraf van
één jaar en acht maanden. Beklaagde
Rath werd veroordeeld tot een gevange
nisstraf van één jaar.
Een groet van Roosevelt aan
Von Hindenburg.
Rijkspresident Von Hindenburg heeft
in tegenwoordigheid van den rijksminis
ter van Binnenlandsche Zaken, den
rijksstadhouder v. Mecklenburg Schwe-
rin, Mecklenburg Strehlitz en Lübeck,
den rijksdagafgevaardigde Hildebrandt
ter beëediging ontvangen.
Verder ontving de rijkspresident den
president van de rijksbank dr. Schacht
iie hem rapport uitbracht over zijn reis
naar de Vereenigde Staten. Dr. Schacht
oracht bij deze gelegenheid den rijks
president de persoonlijke groenten over
van den president der Vereenigde Staten
Roosevelt.
23 nationaal-socialisten ver
oordeeld in de Balkan.
Zaterdag is in Kronstadt in de Balkan
de zaak behandeld tegen 23 Duitsche na
tionaal-socialisten, die verboden unifor
men haden gedragen. Een hunner werd
veroordeeld tot vier weken gevangenis
straf. de andere tot een of twee weken
met een proeftijd van drie jaren. Zij zijn
allen in hooger beroep gegaan.
Woensdag zulen nog eenige nationaal-
socialisten voor den rechter moeten ver
schijnen.
DUITSCHE MAATREGELEN TEGEN
OOSTENRIJK.
Bemoeilijking
verkeer.
van het reis-
Officieel wordt medegedeeld, dat de
maatregelen, die door de Oostenrijksche
Bondsreegering zijn genomen tegen de
nationaal-socialistische beweging in
Oostenrijk en die o.a. het dragen van
vlaggen en insignes der nationaal-socia
listische beweging verbieden, het gevaar
met zich hebben mede gebracht, dat de
Duitsche nationaal-socialisten, die als
gasten in Oostenrijk verblijven, in con
flict zouden komen met de Oostenrijk
sche autoriteiten, doordat zij deze bepa
lingen niet kennen. Dit zal moeten lei
den tot een verstoring van de vriend
schappelijke betrekkingen tusschen Oos
tenrijk en het Duitsche rijk. Met het doel,
de Duitsche reizigers voor onaangename
incidenten te beschermen en alles te
vermijden wat kan leiden tot verstoring
van de vriendschappelijke betrekkingen,
zal de rijksminister van Binnenlandsche
Zaken een verordening uitvaardigen,
volgens welke vanaf 1 Juni de reis van
Duitschers naar Oostenrijk afhankelijk
wordt gemaakt van de uitreiking van
een visum, dat tegen betaling van 1000
R.M. wordt verstrekt. Uitgezonderd zijr.
al er. het gewone zakenverkeer en het
grensverkeer in kleinen omvang, niet
daarentegen het toeristenverkeer. De
verordening zal op 29 Mei worden uitge
vaardigd.
Van bevoegde zijde wordt nog ver
klaard, dat de Duitsche reegering niet in
staat is, botsingen in Oostenrijk tus
schen Duitsch nat.-soc. en Oostenrijk
sche regeerings- en politieorganen in
Oostenrijk te voorkomen. Zij moet ech
ter verhinderen, dat de Duitscher in
Oostenrijk in de pijnlijke situatie ver
keert, te worden beschouwd als lastige
vreemdeling. De regeering legt er den
nadruk op, dat zij alles wil vermijden,
wat den indruk zou kunnen wekken, als
of zij Oostenrijk haar wereldbeschou
wing wil opdringen.
De Weensche pers over de
maatregelen.
De geheele pers houdt zich bezig met
de bespreking der Duitsche maatregelen
betreffende het reizen van Duitschers
naar Oostenrijk. In regeeringskringen
wordt toegegeven, dat een verordening
als de aangekondigde van buitengewoon
looft echter, er zich mede te kunnen
groote draagwijdte zou zijn. Men ge
troosten, dat een eventueele verminde
ring van het verkeer buiten Duitschland
zou worden goedgamaakt door een ster
keren toevloed uit de staten van het
Westen, vooral uit Amerika en de Ver
eenigde Staten.
Van Christ.-sociale zijde wordt op den
voorgrond geplaatst, dat de Duitsche
maatregelen onder geen omstandigheden
de politieke geste van de regeering zul
len veranderen.
Het nat.-soc. blad „Nachtpost" is heden
in beslag genomen .evenals „Der
Kampfruf". De nat.-soc. pers beweert
dat de maatregelen voor Oostenrijk een
verlies van 300 millioen schilling in
dezen zomer beteekenen.
Botsing tusschen Heimatwehr
en nationaal socialisten.
Zondag is het in het dorp Aldrana
bij Innsbrück, waar een nat.-soc. verga
dering zou woro.en gehouden tot hevige
botsingen gekomen met de Heimatwehr
Uit Innsbrück was met vrachtauto':
Bijlage van B. en W. over den
steen aan de gasfabriek. (Stad en
Omgeving).
Monumentendag te Alkmaar. (Stad
en Omgeving).
Afschaffing van militaire lucht
vaart. (Dag. Overzicht).
De nationaal-socialisten hebben
bij de verkiezingen in Danzig de ab
solute meerderheid behaald; achter
uitgang van communisten en socia
listen. (Buitenland).
Ernstige mijnramp in Japan; meer
dan honderd dooden, vierhonderd
vijftig vermisten. (Buitenland).
De bekende Duitsche vliegster
Marga von Elzdorf is bij het dalen
op het vliegveld te Aleppo veronge
lukt. (Luchtvaart).
Een paar doodelijke verkeerson
gelukken. (Binnenland).
Grenswacht door smokkelauto
aangereden en gedood. (Binnenland.)
Brand in een veilingsloods te
Naaldwijk. (Binnenland).
Het bierverbruik in Nederland
verminderd. (Binnenland).
Salarisverlaging voor gemeente
en provinciale ambtenaren? (Bin
nenland).
De actrice Anna HesseSlauderof
overleden. (Biunenland).
(Zie veriler e.v. laatste berichten).
een afdeeling Heimatwehr verschenen,
die het dorpje bezette. Toen de nat.-sco!
verschenen .ontstond er een geregelde
veldslag, waarbij verscheidene personen
zwaar en talrijko anderen licht gewond
werden. Drie gewonden moesten naar
overgebracht. Ook gendarmes bekwa-
het ziekenhuis in Innsbiück worden
men kwetsuren.
1 WEERORGANISATIE IN
DENEMARKEN.
Volgens het systeem der S. A.
De Deensche politieke partij, welke ver
want is met de nationaal socialistische, heeft
besloten een weercorps te organiseeren vol
gens het systeem der SA. Deze weerorgani-
satie zou in de eerste plaats moeten dienen
als zaalwacht bij vergaderingen en voor de
handhaving van de orde bij demonstraties.
Daar in Denemarken een wapen- en uni
formverbod bestaat, zullen alle leden eer
cursus in jiu jitsu moeten volgen.
REGEERINGSCRISIS IN FINLAND?
Na de onlusten in Tammerfors.
Volgens berichten in de bladen zijn wegens
de onlusten in Tammerfors politieke verwik-
kelingen en een regeeringscrisis te verwach
ten. De regeering zou het directe ontslag
van Overste Pajari eischen, die aan het
hoofd van een groep officieren van het Fin-
sche afweercorps de roode vlaggen heeft
verwijderd bij de demonstratie der sociaal
democraten.
Staatspresident Svinhufvud heeft het op
treden der officieren verdedigd. Reeds tij
dens de onlusten in Tammerfors zouden in
verschillende deelen van het land leden der
Lappobeweging en van de organisatie var
frontsoldaten paraat zijn geweest.
Een vergadering van burgemeesters, welke
in Hauho is gehouden, heeft telegrafisch het
ontslag geëischt van den districtscommissa
ris van Tammerfors.
ERKENNING VAN SOVTET RUSLAND
DOOR AMERIKA?
Wederzijdsche benoeming van
gezanten verwacht.
De Amerikaansche organisatie tot steun-
verleening aan boeren onderhandelt op het
oogenblik met de Sovjet-regeering over den
uitruil van groote voorraden vee en katoen
tegen papierhout en mangaan-ijzer.
Deze onderhandelingen beteekenen een
stilzwijgende erkenning van Sovjet-Rus
land door de Vereenigde Staten. Naar ver
luidt zou de wederzijdsche benoeming van
gezanten nog slechts een kwestie van tijd
zijn.
DE GOUDCLAUSULE IN AMERIKA.
Binnenkort wordt zes millioen
papiergeld uitgegeven.
De speaker van het Huis van Afgevaar
digden, Rainey, heeft verklaard, dat het
Congres weldra een wet zal aannemen,
waardoor de goudclausule in alle particu
liere overeenkomsten en verplichtingen wordt
opgeheven.
Het Amerikaansche ministerie van Finan
ciën heeft het plan, binnenkort 5 tot 6 milli-
ard dollar papiergeld uit te geven ter aflos
sing van vervallende leeningen en ter fipaa-
ciering van het noodprogramma.