DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het a.s. proces-van der Lubbe. Qaqeiiiksch 0veezicht ^Buitenland No. 199 Donderdag 24 Augustus 1933 135e Jaargang De briefwisseling fusschen den procureur- g eneraal en den Zweedschen advocaat Branlin g. Het antwoord van den procureur-generaal. Het antwoord van den proc.- generaal. Het schrijven van Rolland. UIT HET DERDE RIJK. Hulpverleening aan de hongeren den in Rusland. Communistische leider neerge schoten. De Hitlergroet en de vreemdelin gen. BRAND IN DUITSCHE DEPARTMENT. Geringe schade aangericht TANK-MOTORSCHIP IN VLAMMEN. Aardolie vernietigd. BELGISCHE MAATREGELEN TEGEN LANDEN MET DEVIEZEN- REGELINGEN. MEINEEDSPROCEDURE TEGEN OOSTENRIJKSCHE NAT.-SOC. AMBTENAREN? DE TOESTAND IN IERLAND- O'Duffy kondigt een groote meeting te Cork aan/ zijn arrestatie verwacht. GANDHI WEER VRIJ! DE STAKING DER FRANSCHE KANAALSCHIPPERS. Wai vandaag de aandacht trekt,,. Thans een groote barricade in de Oise gelegd. DE BOSCHBRANDEN IN ZUID-FRANKRIJK. Nieuwe brand bij Rouret levert gevaar op. DE BRAND IN DEN GRANAAT TRECHTER BIJ RIJSSEL. Opnieuw uitgebroken. Het munitiedepot door militairen opgeblazen. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. irancr door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADÉMA. Dit nummer bestaat uit twee bladen. Nog niet zoo heel lang geleden hebben wij gelding gemaakt van een schrijven van den procureur-generaal bij het rijksgerechtshof te Leipzig inzake het aanstaande proces-v. d. Lubbe. Deze rechtsgeleerde schreef o.m. aan <jen Franschen auteur Romain Rolland en aan den Zweedschen advocaat Branting, aangezien beiden beweerd hadden, materiaal te hebben, waaruit blijken moest, dat v. d. Lubbe niet zoo schuldig zou zijn, als men in Duitschland wel wilde voorgeven. De Zweedsche advocaat Branting heeft op het schrijven van den proc.-generaal ant woord gezonden. Hij doet in zijn brief mede- deeling van de instelling der enquete-com- missie tot opheldering van den rijksdagbrand, noemt de namen der 9 leden en zegt dan, dat hij het een ongewoon optreden acht, dat een justitioneele autoriteit na de sluiting van het vooronderzoek en na de opstelling der dag vaarding verder bewijsmateriaal aanvraagt bij personen, die niet direct bij het proces zijn betrokken. Branting constateert, dat de door het gerecht aangewezen verdedigers zich niet tot hem hadden gewend en vervolgt dan - Ik persoonlijk heb niet het uitsluitende beschikkingsrecht over het bewijsmateriaal van de enauete-commissie. Ik twijfel echter niet of de commissie zal het geheele materiaal onmiddellijk ter beschikking van de verdedi gers stellen, wanneer voldoende waarborgen worden gegeven voor een vrije en onafhanke lijke verdediging der verdachten. Als dergelüke waarborgen noem ik: 1 Vrije keuze der verdedigers door de verdachten 2. Toelating der door de verdachten uit genood i<»de buitenlandsche verdedigers. 3 Het onbeperkt: ter inzage geven van de acten aan de verdedigers en toezending van de dagvaarding aan de door de verdach- ten uit^enoodiede buitenlandsche verdecii- 4. Het volledige recht der verdachten tot besprekingen met hun verdedigers zonder aanwezigheid van de'den. 5 Openbaarheid eer gerechtebike behan deling gedurende bet geheele proces. 6. Menswaardige behandeling der ver dachten, zoodat zij lichamelijk en geestemk in staat zijn, zich voor het gerecht te verde- digen. 7 Vrijgeleide en veiligheid voor de door verdediging of enquete-comm'ssie opgeroepen getuigen en gelegenheid tot onbelemtneide verklaringen 8. Veiligheid voor de verdedigers en waarborgen voor een ongehinderde verdedi ging. 9. Dagvaarding van de door de verdedi ging genoemde of nog te noemen getuigen 10. Toestaan van het onbeperkt geven van verklaringen voor de getuigen, die zien bevinden of bevonden hebben in dienst van bet Duitsche riik of van een der Duitsche anden. Op den brief van Branting heeft de proc.- generaal het volgende geantwoord: „Ik bevestig de ontvangst van Uw schrij ven dd. 18 dezer. Uw daarin tot uiting ko mende opvatting, dat mijn verzoek om toe zending van het bewijsmateriaal, dat zien bevindt in het bezit der commissie, de conclu sie rechtvaardigt, dat ik het aanwezige mate riaal tegen de verdachten onvoldoende acn is onjuist. Na de ontvangen mededeelingen over het doel der commissie heb ik niet ver wacht en ook niet kunnen verwachten, dat i materiaal zou ontvangen, dat de door mi] vervolgde personen nog ernstiger zou be schuldigen. Bij mijn verzoek ben ik wel uit begaan van het standpunt, dat van oudsher door alle ambtenaren van het openbaar mi nisterie in DuitschlaH is gehuldigd en vol gens hetwelk zooveel mogelijk feiten, der halve ook die, welke ten voordeele van de verdachten pleiten, ter kennis van het gerech moeten worden gebracht. Bovendien moest ik na de berichten in ae Pprs kunnen verwachten dat ik materiaal zou ontvangen, dat verdenking zou doen rij zen tegen personen, welke nog niet vervolgd zijn. Ik meende, dat de zin van mijn woorden "iet kon worden misverstaan. Zeer duidelijk •s die in ieder geval op te maken uit mijn 8chrijven aan den heer Romain Rolland, welke inhoud U bekend is. Uzelf kenmerkt bet zich in het bezit der commissie bevinden dt materiaal als geschikt tot versterking van de aanklacht. Overigens constateer ik met voldoening, dat U het met mij eens bent, dat al het materiaal, dat inlichtingen kan ver schaffen, aan het Reichsgericht moet worden voorgelegd. Wanneer U daarbij verklaart, dat U het juist acht, die materiaal aan het gerecht te doen voorleggen niet door de ver volgende autoriteiten, maar door de verdedi ging, dan merk ik op, dat de weg, waarlangs het materiaal het gerecht bereikt, voor mij van ondergeschikt belang is. Ik heb er in het geheel geen bezwaar tegen, dat het materiaal door bemiddeling van de verdediging ter ken nis van het gerecht wordt gebracht. Betreffende den verderen inhoud van Uw schrijven veroorloof ik mij het volgende op te merken 1. De verdachten hebben volgens par 138 van het Wetboek van Strafvordering de vrije keuze van een verdediger uit de bij een Duitsch gerecht toege'aten verdedigers, als mede uit de hoogleeriren in de rechtsweten schap aan de Duitsche hoogescholen. 2 De toelating van buitenlandsche ver dedigers is niet afhankelijk van mijn goed keuring, maar van die van het gerecht. Bui tenlandsche verdedigers kunnen volgens wet telijk voorschrift slechts gemeenschappelijk met een Duitschen verdediger worden toe- oc'aten Toestemming van den Duitschen verdedi ger, het proces gemeenschappelijk met een buitenlandsch verdediger te voeren, is der halve voorwaarde voor de toelating van den laatsten. 3. De verdediger is volgens par. 147 Strafvordering bevoegd tot inzage van de bij het gerecht gedeponeerde documenten 4. Na de uitbrenging van de dagvaar ding heeft de verdediger volgens 148 het on beperkte recht van besprekingen met den verdachte buiten tegenwoordigheid van derden 5 De hoofdbehandeling voor het gerecht is principieel openbaar De beslissing over de uitsluiting der openbaarheid van de be handeling of 'n deel van de behandeling op een der in par. 172 aangegeven gronden berust bij het gerecht. Mij zijn geen omstandigheden bekend, die mij aanleiding zouden geven, mijnerzijds uitsluiting der openbaarheid te eischen. 6. Het onderstellen van de mogelijkheid, dat de verdachten in de preventieve hechtenis niet „menschwaardig" zouden worden be handeld. wijs ik nadrukkelijk van de hand, daar iedere feitelijke grond voor deze onder stelling ontbreekt 7. Veilig geleide kan door het gerecht volgens par 295 slechts een afwe'zig be schuldigde worden verleend met het oog op bepaalde strafbare handelingen. Eerst wan neer medegedeeld is. voor welke personen en voor welke strafbare handelingen het veilig geleide wordt geëischt ben ik in staat ver leening van veilig geleide bij het gerecht voor te stellen. 8. Bezorgdheid voor de veiligheid van verdedigers of van door de commissie ge noemde getuigen missen lederen grond. Zij kan slechts ontstaan door onware tenden tieuze berichten, die in een deel der buiteu- landsche pers worden verspreid Ik ben ïn- tusschen bereid ook met ongegronde be zorgdheid in zooverre rekening te houden dat ik bij de bevoegde politie-autoriteiten zal aandringen op het verkenen van een even tueel gevraagde bijzondere bescherming. 9. De beslissing over het verhooren van door de verdediger genoemde getuigen berust bij het gerecht. Ik zal met nadruk aandrin gen op het verhooren van alle getuigen, di ter zake dienende verklaringen kunnenatleg- gen. Overigens heeft volgens par. ziU verdachte het recht, wanneer de voorzitter van het gerecht het verzoek tot dagvaar van getuigen afwijst, deze onmiddellij.. laien dagvaarden. 10. Toestemming voor ambtenaren vroegere ambtenaren tot het afleggen \an verklaringen over feiten, die onder u ambtsgeheim vallen, kan slechts worden v- ie*nd door de betreffende autoriteiten beslissing kan eerst worden ingeroepen, wanneer de persoon van den ambtenaar de betreffende feiten zijn medegedeeld De Fransche schrijver Romain heeft in een brief aan den pr $everjng (reeds door ons gepubliceerd) d van het materiaal der k maakf deze fde voorwaarden afhank j g als Branting. De pr<* "g staIKjPunt uiteen- m zij» schrijven aan Branting. Op uitnoodiging van het Evangelische Persverbond voor Duitschland hadden zich talrijke buitenlandsche en Duitsche persver tegenwoordigers vereenigd tot een bespre king van de hongercatastrofe in Rusland en den omroep van den kardinaa'.-aartsbisschop van Weenen. De directeur van het Persver bond, prof. dr. Hinderer, verklaarde in de openingsrede, dat de Duitsche Evangelische kringen het initiatief van den aartsbisschop met vreugde begroeten en g."ro..de hoop hebben, dat de Evangelische kerken in het buitenland weldra een dergelijke actie op touw zullen zetten om in vriendschappelijke samenwerking met de katholieke kerk bij te dragen tot de redding der Russische christe nen van alle nationaliteiten en belijdenissen. Daarna schetsten drie ooggetuigen, die juist uit Rusland waren teruggekeerd, den toestand in de Sovjet-Unie. De Amerikaan Becherer maakte een vergelijking tusschen dat wat hij twee jaar geleden in Rusland had gezien en wat hij er nu had waargeno men. De omstandigheden zijn in twee jaar belangrijk slechter geworden. Vooral in de Oekraine heerscht groote hongersnood. Op zijn tocht van Charkow naar Odessa heeft hij uit den trein zeer veel verhongerde men- schen gezien. Als reiziger met den „Intou- rist", de Russische staatsmaatschappij voor buitenlandsche reizigers, kan men nergens alleen komen om zich van den nood te over tuigen, daar men dan slechts door de groote steden, de goede straten en de pasgebouwde groote huizen wordt rondgeleid. Dat alles li- echter slechts schijn. Daarachter is een ont zettende ellende en hongersnood verborgen Twee Duitsche vluchtelingen gaven daar na een roerend beeld van de ellende op het Russische platteland. Vele brieven en foto's van verhongerden en van massagraven illus treerden hun woorden. In een dezer brieven wordt gezegd: „Te eten hebben wij niet. Ik schrijf dezen brief onder tranen. Wij zullen elkander wel nooit weerzien. Als wij tenminste nog maar zeme len hadden, die vroeger aan de zwijnen wer den voorgeworpen, dan zouden wij verheugd zijn. Russische autoriteiten hebben ons er voor gewaarschuwd, niet te zeggen, dat wij honger lijden". De bekende communistische leider Franz Stenzer uit Pasing, die reeds geruimen tijd in het concentratiekamp Dachau was onderge bracht, is bij een poging tot ontvluchting doodgeschoten. Stenzer behoorde reeds in 1926 tot de vooraanstaande communistische leiders in Zuid-Beieren. In 1932 werd hij naar Moskou geroepen, waar hij werkzaam was aan de communistische vakvereenigings-internatio- nale. Daarna was hij naar Duitschland te ruggekeerd. De beschikking van Rudolf Hess, waar door buitenlanders in Duitschland worden vrijgesteld van de verplichting, den Hitler groet te brengen, heeft in Engeland een goe den indruk gemaakt. De „Times" schrijft ook, dat de verontschuldigingen, die de nat. soc. leider Ernst tegenover den Amerikaan- schen ambassadeur heeft gemaakt, in Ame- rikaansche kringen zeer op prijs worden ge steld. Aanleiding .tot deze verontschuldigin gen was het feit, dat de vorige week bij het opnemen van den Horst Wesselfilm te Ber lijn een Amerikaansche arts, die de nationale symbolen niet had gegroet, in moeilijkheden was gekomen. Ter vermijding van interna tionale wrijving en uit overwegingen van iu ternationale beleefdheid heeft Ernst toen een officieel bezoek gebracht aan den Air ik^an schen ambassadeur "en excuses aan; '>oden De Rijkssportleider over den dood van Ruth Litzig. Naar de „Voelkischer Beobachter'' ver neemt, heeft de rijkssportleider von Tscham- mer und Osten, naar aanleiding van het overlijden van de duurzwemster Ruth Litzig, uiting heeft gegeven aan zijn verontwaardi ging over de onverantwoordelijke roekeloos heid van de organisatoren van de gebeurte nis, die door hun methoden, die met sportie- ven geest niets te maken hebben, een jong menschenleven brutaal hebben vernietigd. Hij twijfelt niet, of dergelijke recordwaanzin- evenementen zijn met dit voorval voor altijd afgeloopen Overigens laat de rijkssport>i der het aan het gerecht over de organisato ren ter verantwoording te roepen. In het rijksministerie van buitenlandsche ziken te Berlijn brak gisteravond laat brand uit in een der bureaux. Het vuur vernielde eenige boekenplanken met wat erop stond. Twee ambtenaren werden door den rook be dwelmd. Na een uur was de brand ge- bluscht Op het motortankschip „Haarlem" is in de haven van Presburg brand uitgebroken. Geweldige materieele schade werd aange richt. Het schip bevatte 50 wagons olie uit Rusland. De lading brandde geheel uit. Het is de brandweer gelukt de machinekamer te beschermen. De schipper en zijn vrouw kon den zich slechts redden door in de Donau te springen. De schade bedraagt meer dan een half millioen kronen. (Hoogstwaarschijnlijk betreft het hier de „Haarlem" van de reederij James Currie'e Leeds (de Leeds-Hull-Hamburg Steam- and Packet Cy.), welk schip in 1917 door de Mij „De IJsselwerf" te Kampen is afgeleverd als „De Stad Kampen" en 9^ bruto ton meet Dit schip is geschikt gemaakt voor transport van olie. (Red. Alkm. Crt.) den De Belgische minister van buitenlandsche zaken heeft Woensdag de pers een mededee- ling gedaan betreffende maatregelen, welke getroffen zullen worden tegenover landen met deviezencontrole. De maatregelen zullen Donderdag in de Moniteur worden gepubli ceerd. De maatregelen zijn gebaseerd op de wet van 8 Aug. 1932. Krachtens deze veror dening kan de regeering de betalingen aan buitenlandsche crediteuren regelen langs den weg van comjiensatie. De wet betreft zoowel de particuliere saldi als de vorderin gen van staatswege. De verschillende soor ten producten worden afzonderlijk verme'd. Het verluidt, dat onderhandelingen zijn aan gevangen met de landen waartegen deze be palingen zijn gericht De toepassing der ver ordening zal afhankelijk worden gesteld van het verloop der onderhandelingen. Naar het „Oesterreichsche Abendblatt" meldt overweegt men in regeeringskringen het uitvaardigen van een verordening, vol gens welke iedere veroordeeling van een amb tenaar wegens nat.-soc. actie automatisch een meineedsprocedure zal meebrengen, daar de ambtenaren een eed van trouw aan de repu bliek hebben afgelegd. Generaal O'Dufiy heeft ondanks de door de regeering aangekondigde verboden bes oten zijn propagandaactie in Ierland op de oude wijze voort te zetten. Gistermiddag begaf hij zich naar Cootshill, waar zich op een geheim bevel een groot aantai blauwhonden, gekleed in het blauwe uniformhemd der Iersche fas cistische beweging, verzameld had. Bij aa:i komst te Cootshill hield O Duffy een rede. waarin hij verklaarde, dat ziin nationale garde thans 45000 leden in Ierland telde, waarvan ongeveer 4/5 gedeelte afkomstig was uit het graafschap Munster Het minst vor derde de beweging in het graafschap Cork. Tot groote verrassing der aanwezigen kondigde O'Duffy daarop aan, dat Zondag a.s. te Cork een groote parade der blauw honden zou worden gehouden, waaraan 40.000 man zullen deelnemen. Algemeen ver wacht men, dat de Valera de blauwhemden- organisatie een termijn van eenige dagen zal geven om zichzelf te ontbinden. Mocht dit niet geschieden, dan zal hij waarschijnlijk direct daarna tot arrestatie overgaan. 'Duffy heeft bij enkele gelegenheden reeds over zijn te verwachten arrestatie ge sproken. Blijkbaar verwacht hij daarvan een groote propagandistische werking voor zijn zaak. Te Dublin is een sterke troepenmacht ge concentreerd. In sommige kringen gelooft men. dat deze bestemd is voor bewaking van een concentratiekamp, dat de Valera zou willen inrichten als het aantal gearresteerde blauwhemden te groot mocht worden. Gandhi is gisteren weer onvoorwaardelijk vrij gelaten en heeft, voor dat hij het hospi taal verliet, eveneens zijn vasten gestaakt en een weinig voedsel tot zich genomen. De staking der Fransche kanaalschippers breidt zich voortdurend uit. Bij Reims heb ben de stakers op het zijkanaal van de Aisna en op het kanaal tusschen Aisne en Marne hun schepen dwars over het water gelegd om het verkeer te verhinderen. De orde werd niet verstoord, daar te rechter tijd politie was te hulp geroepen. Bij Parijs is het verkeer door strenge be waking intact gebleven. Aan de oevers van de Seine ziet men patrouilles te paard en te voet en op de rivier met marinesoldaten be zette sleepbooten. Te Con heeft de stakings- Het as. proces v. d. Lubbe. (Dag. Overzicht.) Nieuwe brand in den granaattrechtei bij Rijssel. (Buitenland.) Tank-motorschip in Tsiecho-Slowakije in vlammen. (Buitenland.) Gandhi eet weer na zijn in vrijheid stelling. (Buitenland.) Te Middelstum (Gr.) is een jonge vrouw per vergissing uit een rijdenden trein gesprongen en aan de gevolgen overleden. (Binnenland.) De Amsterdamsche gemeentebegroo- ting. (Binnenland.) De salariskorting voor rijkspersoneel. (Binnenland.) Jongetje verdronken te Heer-Hugo- waard. (Stad en omgeving.) (Zie verder eventneele laatste be richten). commissie de kooplieden uitgenoodigd, bij wijze van sympathiebetuiging hun winkels te sluiten. In de monding van de Oise hebben de stakers weder een ketting over de rivier gelegd. Terwijl de gendarmerie er eergisteren met behulp van matrozen in geslaagd was de versperring, die de stakende binnenschip pers met hun schepen in de Seine hadden ge vormd, op te ruimen, hebben thans de sta kende schippers op de Oise nabij Pontoise een nieuwe poging tot stopzetting van de ri viervaart gedaan, die de autoriteiten voor een moeilijke taak stelt. In een schippersver- gadering werd erop gewezen, dat de gendar merie op de Seine gemakkelijk kon slagen in het opruimen van de hindernis, omdat de schippers daar slechts een keten van naast elkaar liggende schepen over de rivier had den gevormd. De schippers van de Oise heb ben daaruit een les getrokken en hebben de op gelijke wijze op 100 M. afstand van el kaar liggende scheepsversperringen over de Oise naar eikaar toegebracht, zoodat heden morgen vroeg dwars over de Oise een com pacte massa van ongeveer 300 aken met een diepte van 10 aken achter elkaar de geheele Oise versperde. Het verzet tegen eventueele pogingen der gendarmerie om de versperring op te rui men, kan thans veel doeltreffender worden gevoerd dan met een versperring van slecht? een enkele keten van schepien. Aangezien te Pontoise nog geen politiever- sterking is gearriveerd, zetten de schippers hun manoeuvre rustig voort en wordt het plat van schepen hoe langer hoe dikker. Men denkt tegen den middag alle bij de staking betrokken schepen, die zich in de buurt van Pontoise bevinden, op een hoop in de Oise t' hebben gedreven. De boschbrand die nabij Roeret reeds eeni- gen tijd woedt heeft zich over een afstand van eenige kilometers uitgebreid In het de partement Var is een oppervlakte van 50 H.A. bosch afgebrand. Nabij Aix-en-Provence wordt een bosch van 200 H.A. oppervlakte door het vuur be dreigd. Vijfhonderd man werden aan het werk gezet om de in de nabijheid liggend* huizen te beschermen. De brand in de munitie, welke in een gra- naattrechter te Aire sur la Lijs bij Rijssel is begraven, is volgens een bericht van Petit Parisien weer opgelaaid, zoodat opnieuw maatregelen moesten worden genomen om het terrein af te zetten. Tijdens de bergings werkzaamheden is een granaat ontploft. Een Russische arbeider werd levensgevaar lijk gewond. Aangezien gevaar bestaat voor verdere ontploffingen, zijn de bergingswerk zaamheden voorloopig stopgezet. Teneinde verdere gevaren door het bran den van het ondergrondsche munitiedepot bij Aire sur la Lijs te voorkomen, hebben de militaire autoriteiten besloten 't geheele depoi met dynamiet op te blazen. Aan beide zijden van het depot werden twee diepe greppels ge graven en met dynamiet gevuld. Laat in de middag volgden twee geweldige explosies. Men verwacht, dat thans de laatste resten der in het depot opgeslagen handgranaten, granaten en gasbommen vernield zijn. In den loop van vandaag wordt het opruimings- werk voortgezet, aangezien geen rookont wikkeling meer werd waargenomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1