Alkmaarsche Courant.
In liet paleis van den koning
ciaiKwrB';kETi,o^n,,245 °f
Financieel Overzicht.
Honderd n/l en derügsft laargang.
ZATERDAG 16 SEPTEMBER.
Jladiomeums
Jeuilletcn
ïZ5/vXmt^"m:
V
Eerst
kijken
ia -eA*
Jïo. 219 lg33
Zondag 17 ^eptember
Hilversum, 1875 M. (8.30—10en 5
e VARA, de VPRO van 10.30—12 en
óe AVRO van 12.—5 en 8.-12— uur)
8 30 Postduivenbenchten, tuinbouwpraatje.
0 Orgelspel Joh. Jong. 9.20 Causerie C
1 d Lende. 9.40 Concert door Joh. Jong
orgel en H. Wiggelaar viool. 10.30 Kerk'
dienst uit de Rem. kerk te Amersfoort. Voor
ganger: dr. R. Miedema. Orgel: J. P v. d
fclas. 12.- Filmpraatje L. J. Jordaan. 12.30
Omroeporkest o.l.v. N Treep en gramofoon-
platen. 2-- Boekenhalfuur. 2.30 Zang door
h Merk, bariton. Aar, den vleugel: E Veen
3 Gramofoonplaten. 4.— Dr. G. A. Du-
dok: „Escape", van J. Galsworthy. 4 20
Gramofoonpl. 4.45 Vaz Dias. 5.— VARA-
orkest o.l.v. H. de Groot. 5.40 Declamatie R.
Numan. 6 Vervolg orkestconcert m. m. v
l Aramesco, zang. 6.50 „De avonturen van
Wakker Tropenduit". 7.10 Vervolg orkest
concert. 8.Vaz Dias. 8.15 Omroeporkest
0lv. N. Treep, m. m. v. N. Roth, viool en
het Amsterd. Luistervinkenkoor o.l.v. J Ha
mel. 9.30 „Escape", van John Galsworthy.
jO.— The singsing Babies, zang en piano
1020 Kovacs Lajos en zijn orkest. 10.35 The
ginging Babies. 10.50 Kovacs Lajos. 11.15
Gramofoonpl. 11.3012.Kovacs Lajos.
Huizen, 296 M. (8.30—9.30 en 5—7.45
NCRV, de KRO van 9.30—5— en 7.45—
jj uur). 8.30 Morgenwijding o.l.v. Joh.
de Heer m. m. v. W. Verver, viool. 9.30 Gra-
moioonplaten. 10.15 Hoogmis. 11.45 Gramo-
foonplaten. 12.15 Schlagermuziek en lezin
gen. 2.30 Orkestconcert. 2.45 Reportage.
4.30 Ziekenhalfuur. 5.Zondagmiddag-
Evangelisatie o.l.v. Ds. J. J. v Petegem m.
01. v. het Chr. Gem. Zangkoor „Immanuel".
5.50 Kerkdienst uit de Oosterkerk te Utrecht
o.lv. ds. J. H. Telkamp. 7.30 Gewijde mu
ziek. 7 45 Sportnieuws. 7.50 Causerie. 8.15
Orkestconcert m. m. v. pianosolist, afgew.
door voordracht. Ca. 9— en 10.15 Vaz
Dias. 1040—11.Epiloog.
Daventry, 1554 M. 10 50—11.05 Tijdsein,
berichten. 12.50 Midi. Studio Orkest o.l.v. F.
Cantell m. m. v. M. Allen. alt. 1.50 Cello
recital A Pini. 2.20 Radio-Militair orkest
o.l.v. B. Walton O'Donnell. 3.20 Gramo
foonpl. 4.05 Reg. King en zijn orkest. 4.50
Voor de kinderen. 5.10 Bach-cantate „Chris
tus der ist mein Leher", m. m. v. solisten,
koor en orkest. 5.50 Bijbellezing. 6.05 Ka
mermuziek H. Heyner, bariton en het Inter
national Strijkkwartet. 7.20 Klassieke Litera
tuur. 7.50 Vioolrecital door R. Chemet. 8.20
Korte dienst. 8.35 Chr. Lectuur. 9.05 Lief-
dadigheidsoproep. 9.10 Berichten. 9.25
Koorconcert o.l.v. L. Rowlands. 9.50 Albert
Dandler en zijn orkest m. m. v. E. Coleman,
alt. 10 50 Epiloog. 11.03—11.30 The Silent
Fellowship.
Parijs „Radio Paris", 1724 M. 8 05, 12.40,
1.50, 3 20 en 5.50 Gramofoonplaten.
Kalundbnrg, 1153 M. 12.20-1.20 M
Hansen's orkest. 2.20 Solistenconcert. 3.20
Gramofoonpl. 4.20 Concert uit rest. „Wivex".
8.20 Radio-Harmonie-orkest o.l.v. Gröndahl
en Radiotooneel. 11.2012.50 Dansmuziek
uit rest. „Ritz".
Langenberg, 473 Af. 6 35 Bremer haven
concert. 10.50 Gramofoonpl. 11.50 Bach-
cantate. 12.20 Noragoikest o.l.v. Secker.
2.40 en 3 40 Gramofoonplaten. 4.50 Concert
0.1.v. Kneip. 6.05 Gramofr onplaten. 8 35
Concert o.l.v. Keiper. 11.12.20 Concert
01.v. Eysoldt.
Rome, 441 M. 9.05 Concert m. m. v. viool,
Bopraan, bariton. Hierna gramofoonmuziek,
vervolgens dansmuziek. 11.20 Berichten.
Brussel, 338 en 508 M. 338 M.: 10 20
Gramofoonpl. 11.20 Omroepkleinorkest o.l.v
Leemans. 12.20 Omroeporkest m. m. v. solis
ten o.l.v. André. 1.30 Concert uit Antwerpen
520 Dansmuziek. 6.20 Gramofoonpl. 6.50
Gmroepkleinorkest o.l.v. Leemans. 8.20 Om
roeporkest m. m. v. bariton o.l.v. André. 9.20
Syniphonieconcert o.l.v. Kumps. 508 M
10.20 Omroepkleinorkest o.;.v. Leemans.
1120 Gramofoonpl. 12.20 Concert uit Ant
werpen. 1.30 Omroeporkest m. m. v. solisten
°,l v. André. 5.20 Symphonieconcert o.l.v
Kumps. 6.2Ö Gramofoonpl. 7.20 Dito. 8.20
Symphonieconcert o.l v Kumps. 9.20 Om
roeporkest m. m. v. bariton o.l.v. André.
fasen, I635 Af. (Deutschiaar.cender)
^en liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid
door F. Marion Crawford.
Naar het Engelsch door W, H, C, B,
38)
»E>us u wenscht Dolores niet met Don Jan
*an Oostenrijk te laten trouwen", sprak de
pnnsese zachtjes. „Maar dan is de koning
Sm op uw hand, en ik ook. Graag zou ik
nier de reden weten, waarom u tegen
zo°" schiterend huwelijk bent."
„Doodeenvoudig, mevrouw. Wanneer het
a zijner majesteit's politiek te pas zou ko-
™en, zijn broeder met een vorstelijk persoon
laten trouwen, bijvoorbeeld met koningin
{!*ar|a van Schotland, zou zijn eerste huwe-
JK van nul en geener waarde worden be
huwd, omdat de koning dat zou gelasten,
dochter zou daardoor schande aan-
eeni?n ziin' zoodat er voor haar slechts in
klooster nog plaats zou zijn.
„Noemt u dat schande?" vroeg de prinses
bol1fend' -.Zelfs al zou het huwelijk ont-
,en worden verklaard, weet u toch heel
«oea dat Don Jan Dolores waarschijnlijk
ua( uon jan Uolores waarscnijiuij*
m aan haar lot zou overlaten. Hij zou
in' S zich houden en op royale wijze
haar behoeften voorzien
uit" k Vrouw!" rieP de brave, oude soldaat
rea'« Plotseling verontwaardigd in de
vallend, „geen man, noch vrouw per-
8-50 "Der Rau^de^^'V^3™0*000™"2^'
van F en P vnnt,-Slblnerinnen"> klucht
Bericht®. ir2o^l20nihann1020 611 11 05
Keulen door Lel Da"smuziek uit
kleinorkest E-soldt en het Omroep-
Maandag 18 September.
oonpl. 10.— Morgenwijding VPRO
11.15 VARA-KkinoSsU.™; HUfcöffi
Eddy Walis en zijn orkest 12 30 Gra
mofoonpl. 12.45 Vervolg Eddy Walis ik
Gramofoonpl. 1.30 Vervolg Eddv Walk 2
Declamatie Rohen Numan. 2.15 Vioolduetten
3.30 Gramofoonpl, 3 45 Zemw|:
seling. 4.— Orgelspel C. Steyn. 4.30 Voor d=
kinderen. 5— De Notenkrakers 01 v D
Wins. 5.45 Declamatie R. Numan 6— Ver'
volg „„eertUO MuriU.e causerie P. lfE
gers. VARA-Kleinorkest 0. 1. v. H dp
Hoe t Herhaling SOS-berichten. 8
„Hoe komen de gaten in de kas?", spel van
Kwecksilber. M. m. v het VARA-tooneel 0
uit T nnHp ,ppel'en. 8.20 Promenadeconcert
u.t Londen door he BBC-Symphonieorkest
Austral 5mv' Florence
J 5 e" W'ddorp. 9.45 Vaz Dias. 10.
De Notenkrakers 0. 1. v. D. Wins. 11.-12-
Gramofoonplaten.
c NCf?V-programma. 8
schriftlezing en meditatie. 8.15—9.30 Gra
mofoonpl. 10.30 Morgendienst 0. 1 v Ds
p- F. G. van Uchelen. 11.— Chr Lec
tuur .11.30 Gramofoonpl. 12.15 dito. 12 30
Orgelconcert J. Zwart 2— Voor de scho
len. 2.35 Causerie A. J. Herwig. 3.15—3.45
Gramofoonpl. 4.Bijbellezing door Ds P
Hekman, m.m.v. zang en orgel. 5.— Viool
duetten door G. Beths en L. de Graaff. A. d.
P- Halsema. 6.30 Vragenuur. 7.15
Ned. Chr. Persbureau. 7.30 Vervolg vragen
uur 8— Volkszangkoor v. d. Ned Ver. v. d
Volkszang (afd. Den Haag) 0. 1. v. A. Spoel
m. m. v. Mevr. J. Flinterman—v. Eek (so
praan), Mej. T. Bom (mezoo-sopraan), S.
de Vries (tenor), W. Segboer (bariton) en
Mevr. B. de RidderSpaan (piano). 9.
Dr. C. de Bruijn: „Over de ruimte". 9.30
Vervolg concert. 10.— Vaz Dias. 10.10 Or
gelspel. 11.11.30 Gramofoonmuziek.
Daventry, 1554 M. 10.35 Morgenwijding.
10.50 Tijdsein en berichten. 1105—11.20
Lezing. 12.20 Orgelspel T. Jenkins. 1.05
Western Studio-orkest 0. 1. v. F. Thomas.
1.50 Gramofoonpl. 2.20 Voor de scholen.
3.20 Gramofoonpl. 3.55 Duitsche les. 4.20
Concert. P. Radmall (viool) en P. Grummitt
(piano). 4.50 Schotsch Studio-orkest 0. 1. v.
Daines. 5.35 Kinderuur 6.20 Berichten. 6.50
Chopinrecital door C. Smith. 7.10, 7.25 Le
zingen. 7.50 „The Charlot Hour", revue
programma 0. 1. v. A. Charlot. 8.50 "Radio
tooneel. Leiding: H. Rose. 10.Berichten.
Causerie. 10.35 Voordracht. 10.40 Dansmu
ziek (gramofoonpl.) 10.5012.20 Grosve-
nor House Dance Band 0. 1. v. S. Lipton.
Parijs „Radio-Paris"1724 M. 8.05—
12.20, 7.30 en 8.20 Gramofoonplaten.
Kalundborg, 1153 M. 12.20—2.20 Con
cert uit Hotel Angleterre. 3.505.50 C.
Rydahl's orkest. 8 50 Weensche muziek 0. 1.
v F. Mahler m. m. v. M. Jacobsen (zang).
10.20 Zang en piano. 10.5511.35 Radio-
Strijkorkest 0. 1. v. Mahler. Werken van
oude meesters.
Langenberg, 473 M. 6.25, 7.23 en 11.50
Gramofoonpl. 12.30 Weragkoor 0.1. v. Breu-
er, m. m. v. J. Braun (viool). 1.50 Vervolgor-
kest 0. 1. v. Breuer. 5.20 Gramofoonpl 5.50
Concert 0 1. v. Kniep. 8.25 Weragorkest 0 1.
v. Buschkötter, m. m. v. H. Haasz (piano).
10.50—12.20 Concert door het Sted. Orkest
Münster.
Rome, 441 M. 9.05 Variété-programma 0.
1. v. Bonavolonta. 10.05 Radiotooneel. 10.35
Dansmuziek. 11.20 Berichten.
Brussel, 338 en 508 M. 338 M.: 12 20
Gramofoonpl. 1.30 Omroepkleinorkest 0. 1. v.
Leemans. 5.20 Omroeporkest 0. 1. v. André.
6.50 Omroepkleinorkest 0. 1. v. Leemans.
8.20 Symphonieconcert 0. 1. v. Meulemans.
5.08 M.: 12.20 Omroepkleinorkest 0. 1. v.
Leemans. 1.30 Gramofoonpl. 5.20 Sympho
nieconcert 0. 1. v. Meulemans. 6.35 Gramo
foonpl. 7.50 Vioolrecital. 8.20—10.20 Om
roeporkest m. m. v. solisten 0. 1. v. F. An
dré.
Deutschlandsender, 1635 M. 8 25 Oosten-
rijksche Avond m. m. v. orkest, Schrammel-
kwartet en solisten 0. 1. v. Pachernegg. 10.20
Berichten. Gramofoonplatenreportage van
de Finale om het Prof -Wereldkampioen
schap Tennis. 11.05 Weerbericht. 1120—
mitteer ik te zeggen, dat mijn dochter ooit
daartoe zou vervallen!"
Zij bemerkte een flater te hebben begaan
en drukte bedarend zijn arm.
Toe, wees niet boos op me. Ik dacht a.-
leen maar wat de wereld wel zou zeggen
nieen, laat me nu uitpraten- Ik ben t volko
men met u eens dat Dolores belet moet wor
den Don Jan te zien, desnoods door strenge
maatregelen, want zoodra zij hun kans
schoon zien, trouwen zij; daar ben ik zeker
van. Maar, nietwaar, bij zulke dingen kan
men 2 een geweld gebruiken; dat zou maar
schandaal veroorzaken. U kunt niet zoo maar
in eens uw dochter van het hof wegnemen en
haar in een klooster opsluiten, zonder haar
^en groot onrecht aan te doen. Ziet u dat
niet in? De menschen zullen niet begrijpen
dat u haar niet met Don Jan wilt laten trom
wen ik bedoel.dat de meeste menschen het
nauwelijks zouden kunnen gelooven. Ja de
wereld is s'echt; dat weet ik maar doe er
maar eens iets aan! De wereld zou zeggen
maar eerst beloven d't u niet boos zu-t
worden, waarde generaal! L kunt, wed ik,
wel raden wat de wereld zou zeggen
Ik begrijp u ik begrijp u! nep de
oude man in plotselingen angst v^or den
goeden naam van zijn dochter, „wat bent u
Dona Anna. terwiil on
fi» 'pl van de deur stil hield,
hen ik want dat moet ik wel zijn. Als u, 1
plaats' van Dolores eeni*e uren geleckn op
gesloten te hebben, bij mij wa'fJ°7ns bd
de waarheid had e€Z^d.e^de hacl gesteld,
had S'^haar Ibsoluut onmogelijk gemaakt
12.20 Avondconcert uit Hamburg 0. 1. v. H.
Döring.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Zondag 17 September.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Huizen.
Lün 3: Brussel 10 2012.50, Parijs 12.50
—24.—
Lijn 4: Langenberg 10.50—14.20, Zeesen
14.20-24.—.
Maandag 18 September.
Lijn 1: Hilversum.
Üin 2: Huizen. 4
Lijn 3: Daventry 10.35—24.—.
Liin 4: Langenberg 11.1017.40, Zeesen
17.40—19.20, Breslau 19.20—23.20, Ham
burg 23.2024.
Amerika's strijd om het econo
misch hei stel. Verdediging van
de goudclausule in leeningscon-
tracten. Rotterdam komt
haar verplichtingen uit hoofde
der goudclausuie niet na.
Gerechtelijke uitspraken te ver
wachten. Pessimistische ver
wachtingen omtrent de resultaten
van de Unilever. Betrekkelijk
gunstige ontwikkeling van «ven
uitvoer van radio-artikelen en
gloeilampen. Afwisselend
koersverloop ter Beurze.
Het gaat de Amerikaansche regeering bij
de uitvoering van haar „Herstelprogramma"
nog steeds niet voor den wind. Integendeel:
de moeilijkheden hoopen zich aan alle zijden
op. De arbeiders toonen zich ontevreden over
de wijze, waarop pommige codes worden op
gesteld, waarbij zij zich vooral richten tegen
het principe van de ?,open shop", dat reeds
voor de automobiel-industrie geldt, en ook
voor de petroleumindustrie zal worden inge
voerd. Op grond van dit principe zal het
aanstellen en het ontslaan van de arbeiders
naar hun mérite plaats vinden, en niet af
hankelijk zijn van collectieve overeenkomsten
Dit beteekent natuurlijk een beknotting van
de macht der vakvereenigingen, hetgeen het
verzet der arbeiders begrijpelijk maakt.
In andere takken van industrie heeft de
tegenstand der arbeiders wed^r betrekking
op de loonsvoorwaarden en stakingen zijn
aan de orde van den dag. Wanneer in den
komenden winter het aantal werkloozen zich
00 het tegenwoordige pe'1 mocht handhaven,
of zelfs als gevolg van seizoer.-invloeden
mocht toenemen, dan zal het de vraag zijn,
of de Amerikaansche regeering den toestand
meester kan blijven.
Onder deze omstandigheden wordt de
kans hoe langer hoe grooter, dat de regee
ring ten einde raad er toe zal overgaan, de
plannen tot „daadwerkelijke inflatie'', welke
tot dusverre als „stok achter de deur" heb
ben dienst gedaan, ten uitvoer te brengen.
De desbetreffende geruchten nemen een hoe
langer hoe vasteren vorm aan. Dat zij tot
dusverre nog niet doof de feiten bevestigd
zijn, moet wel grooténdeels daaraan zijn
toe te schrijven, dat de regeering er voor
terugschrikt, de kapitaalmarkt te verontrus
ten, waarop zij in de naatste toekomst, indien
eenigszins mogelijk, een beroep zal doen
AMSTERDAM
Nieuwendijk 225-229
UTRECHT
Oude Gracht 151
ook maar een enkel woord met Don Jan te
wisselen, en ik zou zoo goed op haar hebben
gepast, dat de wereld, in plaats haar over
de tong te doen gaan, zou hebben gezegd,
dat zij in hoog aanzien stond, en om haar
gunst had gedwongen. U weet dat dat in
mijn macht staat".
„Wat bent u toch buitengewoon verstan
dig!" riep Mendoza weer uit, maar nu met
meer klem.
„Juist. Vindt u dus goed dat ik haar nu
meeneem? Ik zal haar wat troosten, want ik
wed dat het arme kind, zoo alleen in haar
kamer, heeft zitten huilen; zij blijft dan bij
mij totdat Don Jan naar Villagarcia gaat,
en dan zullen we verder zien".
Mendoza was iemand met een zeer oprecht
hart, zooals dikwijls het geval is met dap-
oere mannen. Een vlekkeloos en streng vroom
leven, voornamelijk in den oorlog doorge
bracht, had er toe bijgedragen dat hii bui
tengewoon weinig wereldwijs was. Hij had
enkele vrienden, voornamelijk oude kame
raden van ziin eigen leeftijd, die niet in het
paleis woonden; van praatjes houden had hij
een afkeer. Had hij geweten met wat voor
een vrouw hij thans stond te spreken, dan
zou hij liever Dolores' leven in de waag
schaal hebben gesteld dan haar aan de
hoede van die vrouw hebben toevertrouwd
Maar voor hem was Dona Anna niet anders
dan de echt„enoote van den ouden Don Ruy
Gomez de Silva. den minister van staat, en
stond zij aan het hoofd der huishouding 'van
de koningin. Iedereen vreesde Dona Ana.
wier macht onbegrensd was, en niemand
durfde kwaad van haar te spreken. Daarom
scheen Mendoza haar voorstel zoowel vrien-
voor de financiering van nieuwe uitgaven en
zoo mogelijk voor conversie van oude schuld.
De kans, dat beleggers bereid zullen wor
den gevonden, in grooten omvang nieuwe
middelen ter beschikking van de Amerikaan
sche schatkist te stellen, is intusschen niet
groot, gezien de „rücksichtlose" wijze, waar
op de Amerikaansche regeering met de be
langen van beleggers is omgesprongen. De
houders van dollarobligatiën hebben in vol
len omvang de nadeelen van de depreciatie
der Amerikaansche valuta ondervonden,
mede doordien de goudclausule, die in de
meeste Amerikaansche leeningscontracten
was opgenomen, door een wettelijke bepaling
buiten werking is gesteld.
Opnieuw is de kwestie van de goudclau
sule voor dollarleeningen in den jongsten
tijd in het centrum der belangstelling komen
te staan. Naar mij weet, heeft een aantal
debiteuren, die leeningen in Amerikaansche
dollars hebben aangegaan, daarbij door op
neming van een „goudclausule" in het lee-
ningscontract de verplichting op zich geno
men, om betaling van rente en aflossing te
bewerkstelligen in gouden munt van de Ver.
Staten van het gewicht en het goudgehalte
als geldende op het tijdstip van het afslui
ten der leening, of het equivalent daarvan
Op het tijdstip, nu deze goudclausule in de
practijk waarde zou moeten krijgen, aange
zien door het loslaten van den gouden
standaard in Amerika de dollar sterk in
waarde is gedaald, hebben talrijke schulde
naren zich aan hun verplichtingen uit hoofde
van de goudclausule onttrokken, en rente en
aflossing voldaan in de ca. 25 in waarde
verminderde papierdollar.
Het Internationale Comité tegen het niet-
erkennen van de goudclausule, waarin naast
verschillende buitenlandsche vertegenwoordi
gers van fondsenhouders ook de Vereeniging
voor den Effectenhandel te Amsterdam ver
tegenwoordigd is, heeft dezer dagen in
scherpe bewoordingen zijn oordeel uitgespro
ken over deze 'houding van debiteuren. De
goudclausule, aldus de desbetreffende
verklaring, is niet anders dan een bepa
ling van het contract, dat het bedrag der
schuld vaststelt en de verklaring, dat deze
bepaling niet langer erkend zal worden, is
derhalve te beschouwen als een poging tor
eenzijdige ongeldigverklaring van een deel
der schuld.
Als deze methode school zou maken, zou
den de grondvesten der civilisatie door een
zijdige verbreking van contracten tusschen
twee partijen ondermijnd worden. Wijziging
van een gesloten contract is slechts door een
overeenkomst tusschen beide jjartijen moge
lijk. Als deze grondstemming van recht en
moraal niet in acht genomen wordt, wordt
elke affaire vpn commercieelen, industrieelen
en anderen aard volkomen onmogelijk, daar
men dan niet kan vertrouwen, dat de schul
denaar het gesloten contract trouw zal na
komen.
Het is pijnlijk te moeten ondervinden, dat
regeeringen, gemeenten, particuliere maat
schappijen, die in de tegenwoordige bewogen
tijden door haar houding het bolwerk van
rechtvaardigheid en moraliteit behooren te
zijn, integendeel zich van de meest gekunstel
de juridische spitsvondigheden bedienen, ten
einde zich te onttrekken aan de nakoming
van verplichtingen, waarin het publiek bij ae
belegging zijner spaarpenningen vertrouwen
heeft gesteld; sommige regeeringen hechten
zelfs haar zegel aan de woordbreuk der par
ticuliere maatschappijen.
Wat in het bijzonder de buiten de Ver.
Staten gevestigde schuldenaren betreft,
merkt het comité op, dat deze zich in dit op
zicht niet op de Amerikaansche wetten kun
nen beroejien. De door die wetten beoogde
terzijdestelling van de goudclausule vormt
voor bedoelde debiteuren niet de geringste
verontschuldiging, om hun verbintenissen
niet na te komen.
Tot dusverre vormden de debiteuren in
ons land, die dollarleeningen met goudclau
sule hadden uitstaan (met uitzondering van
de Koninkl. Petroleum), tezamen met derge
lijke schuldenaren in België, Zwitserland en
nog enkele andere, een gelukkige uitzonde
ring op de hoe langer hoe meer om zich heen
grijpende gewoonte van schuldenaren, aan
gegane verplichtingen niet na te komen. Niet
alleen konden wij er tot dusverre zal trots
op wijzen, dat ons land niet tot de landen
hoort, die door een opzettelijke waardever
mindering van hun munt zich aan een deel
der aangegane verplichtingen hebben ont
trokken, maar bovendien heeft Nederlandsch-
Indië onmiddellijk, toen twijfel begon te be
staan aan de waardevastheid van den dollar,
de noodige maatregelen genomen, om beta
ling van rente en aflossing 00 zijn dollar
leeningen met goudclausule in' de goudwaar-
de mogelijk te maken.
delijk als verstandig toe.
„Ik ben u heel dankbaar", zei hij eenigs
zins aangedaan, fcant hij dacht dat zij hem
hielp zijn geluk en zijn eer te redden, wat
misschien ook het geval was, hoewel zij hem
met dezelfde voortvarende handigheid in het
ongeluk zou hebben gestort, indien zij dit in
haar belang had geacht.
„Mag ik u dan verzoeken met mij naar
binnen te gaan?" vroeg hij, alvast naar de
deur loojiende.
„Goed. Breng mij naar haar kamer en laat
ons dan alleen."
„Heel graag, want liever zou ik haar van
avond niet ontmoeten," zei Mendoza, die
voelde dat zijn boosheid volstrekt nog niet
was geweken. „Ik ben er zeker van dat u ver
standiger met haar zult spreken dan ik."
„Dat geloof ik ook," antwoordde Dona
Ana, „want als u meeging, zou dat maar
opnieuw aanleiding geven tot harde woor
den, waardoor de zaak voor mij moeilijker
zou worden. Ik geloof niet dat u er spijt van
hebt mij alles te hebben verteld, is het wel?"
„Integendeel. Ik ben u bijzonder dankbaar
Ik zal alles doen waarmee ik u van dienst
kan zijn, al hebt u zooeven ook gezegd dat
ik u met niets kon helpen."
„Och kom, ik was geërgerd en meende er
niets van. U moet 't me maar vergeven," zei
ze liefjes.
Toen zij bü de deur waren gekomen, nam
fH.-i ar van z'jn arm. en hij kuste hof
felijk en glimlachend haar vingers. Toen
klopte hij driemaal en onmiddellijk daarop
hoorde men het geschuifel van Eudaldo's
sloffen, waarna de oude ditnaar slaperig de
deur ofiende. Toen hij de prinses zag bin
nenkomen. nam hii als oud-soldaat dadeliik
Weliswaar moeten te dien einde de coupons
der dollarleeningen een bepaalden tijd voor
de officieele betaalbaarstelling worden inge
leverd en dienen de houders der stukken er
dus voor te waken, dat zij dezen termijn niet
verzuimen, aangezien anders de betaling te
New York, in papieren dollars geschiedt.
Maar dit bezwaar is niet te omzeilen geweest
en kan ook niet al te zwaar wegen, aangezien
mag worden aangenomen, dat degenen, die
dollarobligatiën bezitten, zich onder de
tegenwoordige omstandigheden tijdig van de
wijze van betaalbaarstelling op de hoogte
stellen.
Helaas heeft de gemeente Rotterdam het
goede voorbeeld van Ned. Indië niet ge
volgd. Het bestuur van deze gemeente heeft
het oirbaar geacht, te besluiten, dat de No-
vember-coupons van de 6 dollarleening
„op de gebruikelijke wijze", „volgens de be
palingen van het contract", te blijven betalen
tegen remitteering van het benoodigde aan
tal dollars naar New York tegen den dag-
koers. Aan de desbetreffende mededeeling is
de opmerking toegevoegd, dat dit vergeleken
bij verleden jaar, toen voor den dollar 2 46
moest worden betaald, een voordeel beteekent
van ongeveer 25
Inderdaad, een „voordeel" brengt deze be
taling in papieren dollars voor de gemeente
Rc'terdam wel met zich. doordien slechfs
ca. drie kwart van het anders voor de cou-
jxmbetaling benoodigde bedrag naar Ameri
ka. wordt geremitteerd. Het is echter de
vraag, of deze handelswijze, die in flagran-
ten strijd is met de in het leeningscontract
opgenomen goudclausule, op den duur voor
het Rotterdamsche gemeentebestuur wel een
„voordeel" zal beteekenen. Veeleer zal zij een
nadeel blijken te zijn, wanneer de gemeente
Rotterdam gedwongen zal zijn, weer een
beroep op de kapitaalmarkt te doen, voor de
dekking van haar zoo groote geldbehoeften.
Ongetwijfeld zal er alsdan onder beleggers
weinig animo bestaan, om nieuwe gelden be
schikbaar te stellen voor een gemeente, die
zich om de verplichtingen, die zij tegenover
obligatiehouders op zich heeft genomen, zoo
weinig blijkt te bekommeren.
Het Internationale Comité ter verdediging
van de goudclausule heeft te kennen gegeven,
dat het Van plan is, door gerechtelijke be
slissingen de vaststaande rechten van de
schuldeischers te bechermen. Vermoedelijk
zal ook tegen de gemeente Rotterdam een
proces aanhangig worden gemaakt, teneinde
haar tot erkenning van de goudclausule te
dwingen. Het is te hopen, dat geen juridische
spitsvondigheden hiervoor een beletsel zul
len vormen, doch dat de goudclausule door
een gerechtelijke uitspraak gemaakt zal wor
den tot datgene, wat zij werkelijk is: een be
scherming van crediteuren tegen een even-
tueele waardevermindering van de valuta,
waarin de schuld is aangegaan. Ook voor de
dollarobligatiën der Koninklijke Petroleum
Mij. en der Bataafsche Petroleum Mij.
wordt een gerechtelijke beslissing met span
ning tegemoet gezien.
I> aankondiging van de betaling der No-
vembercoupons der Rotterdamsche dollar
leening in papierdollars heeft op de beleg-
gingsmarkt een zeer onaangenamen indruk
gemaakt, hetgeen duidelijk tot uiting komt
in de lagere koersen voor de verschillende
Rotterdamsche leeningen. Deze vormen een
opmerkelijke tegenstelling met de vaste tot
prijshoudende stemming, die de beleggings-
markt overigens aan den dag heeft gelegd.
Niet alleen Nederlandsche en Ned. Indische
staatsfondsen, maar ook de overige binnen-
landsche gemeenteleeningen, w.o. die der
gemeente Amsterdam, hebben zich goed in
koers kunnen handhaven. Dank zij de gun
stige stemming voor beleggingswaarden
heeft de gemeente 's-Gravenhage een nieuwe
leening an de markt kunnen brengen, tot
de voor de gemeente gunstige voorwaarden
van een rente van 4 en een koers van uit
gifte van 98 1/4 Een deel der opbrengst
dient ter conversie van de 5 leening 1932,
die aflosbaar is gesteld. De uitgifte der
nieuwe Staatsleening zal thans ook wel niet
meer lang op zich laten wachten.
De aandeelenmarkt heeft ook in de afge-
loopien week weer een afwisselend verloop
gehad. Een tijdelijk, algemeen herstel, werd
door een hierop gevolgde koersdaling weer
vrijwel geheel te niet gedaan. Later trad een
verbetering in. Van industrieele fondsen wa
ren vooral Unilever sterk aangeboden, in
verband met de aankondiging van verlaagde
interim-dividenden door de Engelsche doch-
termijen van het Unilever-concern in de
levensmiddelen-branche, die het vorige jaar
nog in belangrijke mate tot de naar verhou
ding bevredigende resultaten van de Uni
lever hadden bijgedragen. Wel had men, in
verband met de daling der kleinhandelsprij-
zen, met minder gunstige resultaten der En-
de militaire houding aan.
„Eudaldo", zei de generaal op zijn gewo
nen, strengen toon, als hij orders gaf, „ha
re hoogheid de prinses van Eboli gaat van
avond met Dona Dolores naar haar vertrek
ken. Zorg dat daarna alles wat mijn dochter
noodig heeft, haar wordt gebracht, en be
geleid jij zelf de dames met licht.'
Maar hiertegen protesteerde Dona Ana
met klem.
Er was immers maanlicht, er waren lam
pen, overal was er licht, zei ze. Zij had nie
mand noodig. Mendoza zwichtte na enkele
tegenwerpingen.
„Doe de deur open van de vertrekken van
mijn dochters," zei hij tot Eudaldo, en zich
tot de prinses wendende: „Mevrouw, ik heb
de eer u goeden nacht te wenschen en ben
uw gehoorzamen dienaar. Mijn dienst roept
me weer."
„Goeden nacht, generaal," antwoordde
Dona Ana met een gratieusen hoofdknik.
Diep buigende, ging Mendoza heen. Zijn
dienst zou eerst afgeloofien zijn nadat de
laatste grande was vertrokken, en de tijd,
dien hij besteed had om Dona Ana te verge
zellen, zou juist toereikend zijn geweest voor
zijn souper. Zij slaakte een korten zucht van
verademing, toen zij zijn gespoorde hakken
en langen degen op den vloer hoorde rinke
len. Dolores was nu in haar macht, die zij
tot het uiterste zou gebruiken.
Zij volgde Eudaldo naar de volgende deur
waarvan hij den grendel af schoof.
„Blijf buiten wachten," zei ze kalm. „Ik
wensch met Dona Dolores alleen te zijn."
„Dona Dolores is in de verste kamer, uwe
hoogheid," zei de knecht
(Wordt vervolgd.)
