Alkmaarsche Courant.
Daladier over Ontwapening.
binnenland
Honderd vfll en dertigste Jaargang.
MAANDAG 9 OCTOBER
J-Micaties
DxtgzÜiksch Oveizicfit
De groofe mogendheden moeten hei
allereerst eens worden over de grond
slagen der ontwapening.
roosevelt dringt aan op
eensgezindheid.
buitenland
Herfst op het eiland.
bucqedijke Stand
Ne. 238
1933
VUURWERKVERKOOI
bij 8 October-feesten.
DE COMMISSARIS VAN POLITIE der
gemeente Alkmaar vestigt de aandacht van
belanghebenderi op de navolgende bepalin
gen der Algemeene Politieverordening*.
Artikel 14bis.
Het is aan den winkelier of handelaar ver
boden:
a. tusschen zonsondergang en zonsopgang
vuurwerk, buskruit of eenige andere ontplof
bare stof af te leveren;
b. aan een minderjarig persoon beneden
den leeftijd van 18 jaar, vuurwerk, buskruit
of eenige andere ontplofbare stof te verkoo-
pen, ten geschenke aan te bieden, of in het
algemeen te verstrekken.
Voorts is het aan een minderjarig persoon
beneden den leeftijd van 18 jaar verboden
op den openbaren weg of in een voor het pu
bliek toegankelijk gestelde inrichting vuur
werk, buskruit of eenige andere ontplofbare
stof bij zich te hebben.
Artikel 206.
Onverminderd het bepaalde bij artikel 429
van het Wetboek van Strafrecht is het verbo
den op of aan den openbaren weg of in een
voor het publiek toegankelijk gestelde inrich
ting een vuurwapen af te schieten of vuur-
wprlz of fp cfpWpn
AAN DEZE BEPALINGEN ZAL STRENG
DE HAND WORDEN GEHOUDEN.
PARKEERVERBOD EN
EENRICHTINGSVERKEER
op 9 Otober 1933.
Het parkeeren van auto's enz. in de Lan-
gestraat, Nieuwesloot en Hofplein is op 9
OCTOBER 1933 VERBODEN.
Op 9 October a s. zal na 7 uur n.m. de
Langestraat slechts van de zijde Groote Kerk
ingereden kunnen worden en kan men via
Houttil—Marktstraat of via Boterstraat om
rijden. Ook in de andere straten zal naar be
hoefte het éénrichtingsverkeer worden toege
past en wordt de medewerking van bestuur
ders van voertuigen verzocht, opdat een vlot
en geregeld verkeer zal kunnen r'^ats vin
den.
ONTZETFEESTEN 1933.
Ordemaatregelen tijdens de feesten.
Bij rondwandeling door de stad tot het be
zien van straten en grachten (versiering en
verlichting) is het wenschelijk zooveel mo
gelijk aan den rechterkant der wegen te loo-
penbij grachten omgang rechts. Vooral met
rijwielen NIET RIJDEN IN DRUKTE OF
ZICH MET DIE VERVOERMIDDELEN IN
DE DRUKTE OPHOUDEN.
Alkmaar, 6 October 1933.
De Commissaris van Politie,
WALRAVEN.
FRANKRIJK'S VREDESWIL.
Het congres der radicale partij is gisteren
besloten met een grootsche manifestatie voor
Frankrijks vredes- en ontwapeningspolitiek,
uiteengezet door den premier Daladier en sa
mengevat in een door het congres aanvaarde
motie.
Daladier deed de belangrijke mededeeling,
dat Frankrijk, Engeland, Amerika, Italië,
Rusland en tal van andere landen het eens
zijn over de volgende grondslagen van een
ontwapeningsplan
Periode van vier jaar voor de organisatie
der controle en de unificatie der legertypes.
Verbod van semi-militaire organisaties;
Verbod van nieuwen aanmaak van zwaar
oorlogsmaterieel.
De spanning, waarmede Daladier's rede
werd aangehoord, bereikte haar hoogtepunt,
toen Daladier de pertinente vraag deed:
„Wat wil Duitschland?"
Daladier hield zijn rede op het banket, dat
het besluit vormde van het congres der radi
calen. In de afgeloopen maanden is gebleken,
zoo begon hij, dat Frankrijk in het buiten
land hoog staat aangeschrevendat komt
omdat wij een buitenlandsche politiek voeren,
die gebaseerd is op inzicht en verstand. In
het verontruste en gekwelde Europa, waarin
zoo vaak en zooveel kreten van geweld weer
klinken, moet Frankrijk, kalm en vredelievend
als het is, onder alle omstandigheden zijn
eigen vrijheid verzekeren. De geheele wereld
kent onzen vredeswil. Wij hebben aan den
vrede spontaan offers gebracht, die in de ge
schiedenis haar weerga niet vinden. Wij den
ken er niet aan eenig volk te bedreigen of te
vernederen, welk ook zijn binnenlandsch ré
gime moge zijn.
Wij zijn echter ook vastbesloten niet over
te gaan tot een nieuwe vermindering onzer
strijdkrachten, tenzij er een oprechte en'loyale
internationale overeenkomst tot stand komt,
welke voorziet in de organisatie van een ge
leidelijke ontwapening, en van een permanen
te automatische controle. De naleving van
deze overeenkomst moet gegarandeerd zijn
De voornaamste beginselen van het ont
wapeningsplan, waarover Engeland, Ameri
ka, Italië, Rusland en talrijke andere landen
het thans eens zijn. luiden: Een periode van
vier jaar, gedurende welke de controle zal
worden georganiseerd en de verschillende le
gertypes geleidelijk worden omgezet in een
leger met korten diensttijd; de vorming van
semi-militaire organisaties wordt verboden;
de staten, die thans vrij zijn zich te bewane-
nen, zullen geen nieuw zwaar oorlogsmate
rieel meer mogen vervaardigen, en het voort
aan verboden oorlogsmateriaal zal vernietigd
worden.
borst ernstig werd gewond, terwijl een nat-
socialist werd gedood. Door gendarmerie en
Teimatwehr werd de rust hersteld.
Ter gelegenheid van het jaarlijksche con
gres der vakvereenigingen bij het monument
van wijlen den vakvereenigingsleider Gom-
pers te Washington heeft Roosevelt een rede
gehouden, waarin hij werkgevers en werk
nemers, kapitaal en landbouw dringend aan
spoorde, even eensgezind te zijn als in
1917. Ten aanzien van de ernstige moeilijk
heden in verschillend takken der industrie
verklaarde hij, dat verbetering van den eco-
nomischen toestand niet kan worden afge
dwongen met geweld en heethoofdigheid. De
regeering zal er echter niet voor terugschrik
ken, „de weerspannige paarden van alle
lagen met de lasso te vangen en gehoor
zaam te maken.-'
In deze omstandigheden moet men niet
rekenen met dollars en centen, maar met
menschenlevens.
Er zijn thans onderhandelingen aan den
gang over de garanties, welke de conventie
moet bevatten en Daladier zeide vurig te
wenschen, dat de arbeid welke te Genève
door Paul Boncour wordt verricht, resultaten
zal afwerpen. Die arbeid weerspiegelt den
vredeswil van Frankrijk.
Daladier noemde het zeer verheugend, dat
één Öer meest eminente leden der Britsche re
geering in het openbaar zijn stem heeft ver
heven en er op heeft gewezen, dat Engeland
de verantwoordelijkheid voor de Europeesche
aangelegenheden moet deelen, terwijl hij te
gelijkertijd zeide, dat zijn land de groote in
ternationale verdragen voor de handhaving
van den vrede absoluut zal eerbiedigen.
Op gevaar af van critiek uit te lokken, zei
de Daladier toch de opmerking te willen ma
ken, dat hij niet kan begrijpen, waarom als
alle regeeringen te goeder trouw zijn, zij niet
accoord gaan met een geleidelijke ontwape
ning en controle daarop.
Als Europa bij de huidige crisis weer een
bewapenigswedloop moet beginnen is het ten
ondergang gedoemd. Een nieuwe oorlog zou
het einde beteekenen van ons werelddeel, dat
ten prooi zal vallen aan verwoestingen en
barbaarschheid Maar ik zou één vraag wil
len stellen, zoo ging de premier voort en wei
„Wat wil Duitschland?"
In het verleden zijn alle pogingen om tot
een duurzame samenwerking te komen, mis
lukt. Niemand betwist Duitschland het recht
een zelfstandige natie te zijn. Niemand denkt
er aan Duitschland te vernederen. De Duit-
sche regeering betuigt in het openbaar haar
vredeswil en langs diplomatieken weg geeft
zij uiting aan haar wensch mede te werken
aan een toenadering tusschen beide volken.
Maar waarom zoo vroeg spreker
worden dan voortdurend aan gene zijde van
den Rijn demonstraties gehouden van mili
tair-gedrilde massa's? Waarom wordt de
jeugd opgevoed voor den oorlog? Waarom
weigert men deze eerste etappe naar de ont
wapening? Waarom stelt Duitschland den
eisch thans kostbaar oorlogsmateriaal te mo
gen vervaardigen, dat zal moeten worden
vernietigd kort nadat het in gebruik is geno
men, indien namelijk de ontwapeningscon
ventie wordt geteekend
Dat zijn vragen, die zich aan Frankrijk op
dringen. Niemand kan het onder deze om
standigheden Frankrijk euvel duiden, dat het
vastbesloten is zijn defensie te organiseeren,
nu het zoo herhaaldelijk bewijzen heeft gege
ven van zijn eerlijke en oprechte liefde voor
den vrede.
Daladier besloot zijn rede met een beroep
op alle republikeinsche en democratische ele
menten van het land, om zich eendrachtig
achter de regeering te plaatsen.
ONTPLOFFING AAN BOORD VAN
ENGELSCHE DUIKBOOT.
1 doode, 15 gewonden.
Zondag heeft aan boord van de duikboot
L 26 een hevige ontploffing plaats gehad
Zaterdag was de duikboot op de Patterson
rocks bij het schiereiland Kintyre (Westkust
van Schotland) aan den grond geloopen en
Zondagochtend was het schip weer vlot ge
komen. Het bevond zich op weg naar Camp-
beltown geëscorteerd door drie andere duik-
booten, toen de ontploffing plaats vond.
De admiraliteit meldt, dat tien personen
ernstig en vijf licht gewond zijn. Een per
soon is overleden, terwijl een der zwaarge
wonden in levensgevaar verkeert. De oorzaak
van de ontploffing is onbekend. De gewon
den zijn naar Campbeltown overgebracht.
Bij de ontploffing zijn, naar later bleek,
twee leden der bemanning en 19 gewond
De ontploffing vond plaats in de ruimte
der accumulatoren batterij, waar klaarblijke
lijk water was binnen gedrongen, toen de
duikboot in den nacht van Zaterdag op Zon
dag aan den grond was geloopen. Toen de
ontploffing plaats had, zaten 30 man aan
het middagmaal in de eetruimte onder de
accumulatoren-kamer. Zij werden naar alle
kanten weggeslingerd en het interieur werd
zwaar beschadigd. Op de ontploffing volgde
een brand, die pas na 4 uur gebluscht was.
OPROER IN EEN TUCHTHUIS.
Drie dooden en zeven gewonden
Bij een ernstig tuchthuisoproer in Buenos
Aires zijn drie gedetineerden-gedood en 7
bewakers gewond. Gedurende het middag
eten maakten de gedetineerden plotseling
oproer, ontrukten eenigen bewakers de wa
penen en openden het vuur op de opzichters
die hunnerzijds met geweerschoten drie ge
detineerden doodden. Na korten tijd kwamen
militairen aan, die door middel van traan
gasbommen een eind maakten aan het oproer
POLITIEKE BOTSINGEN TE
MAYERHOFEN IN OOSTENRIJK.
Een doode en een zwaar
gewonde.
'Ie Mayerhofen in het Zillertal werd gis
teren een patriottische betooging gehou
die zonder incidenten verliep, doch
vallen van de duisternis raakten Heimwe
lieden slaags met nationaal-socialisten, waar
bij een Heimwehrman door een schot in
vroegte was hij bij de kerk te Baexem I
gekomen, waar hij zich weer kon oriën-1
teeren. Hij is toen gegaan naar den
boer Kessels, dien hij kende, en hij heeft
hem het verhaal van het drama verteld
en hem tevens den weg gevraagd naar
de marechausseekazerne. Boer Kessels
heeft hem daarop den weg gewezen naar
Grathem. Aldaar bij de kerk had van
R. nog drie vrouwen aangesproken en
den weg gevraagd, doch deze waren in
de kerk gevlucht. Wachtmeester Mar-
tens bij wién van R. zich meldde, lag nog I
te bed. Eerst te drie uur in den nacht
waren hij en een collega thuis gekomen
van een tocht naar de grens, waar zij
veertien woonwagens met zigeuners, die
uit België naar ons land wilden komen,
hadden tegengehouden.
Van R. is voorloopig naar de mare-1
chaussee-kazerne te Heythuizen overge
bracht in afwachting van het verder on-1
derzoek door de justitie.
HONDERDVIJFTIG HUIZEN
AFGEBRAND.
In den afgeloopen nacht brak te Funakawa
m de Japansche provincie Akita een brand
uit, die zich met groote snelheid uitbreidde
en 150 huizen aantastte die tot den grond toe
afbrandden.
EEN DRAMA ONDER
SMOKKELAARS.
Een moord te Halen (L.)
Zaterdagnacht werd de heer H. Puts,
wonende aan den Napoleonweg te Halen,
uit zijn huis geroepen. Buiten zijn wo
ning gekomen, werd hij aangevallen
door een man, die hem den hals door
sneed. Het slachtoffer was spoedig
dood. Zijn broer, die bij hem in huis
woont, werd in het gelaat gewond en
moest naar het St. Laurentiusziekenhuis
worden overgebracht. De dader heeft
zijn fiets en jas achtergelaten.
Nader wordt gemeld:
Het drama blijkt een smokkelgeschie-
denis tot achtergrond te hebben, waar
van alle bijzonderheden nog niet bekend
zijn, doch welke iets van het leven van
de smokkelaars in deze streken aan de
openbaarheid prijsgeeft.
Volgens de inlichtingen, welke wij tot
dusver omtrent den moord konden ver
krijgen, kwam Zaterdagavond laat de
29-jarige P. J. van Rooy uit Nederweert
aan de woning van de gebroeders Puts
aan den Napoleonsweg den Rijks
straatweg te Haelen. De 45-jarige
Hendrikus Puts, voor wien van R. eigen
lijk kwam, was nog niet thuis. Eerst te
ongeveer half twee in den nacht arri
veerde hij met een vrachtauto, waarme
de hij suiker over de grens had gesmok
keld, en welke hij naar het in de nabij
heid gelegen Roggel moest vervoeren.
Van R. moest H. P. spreken over het
smokkelen van wapens. Daarover had
hij met hem onderhandeld in een café te
Roermond. Hij van R. zou in Bel
gië honderd revolvers koopen en deze
zouden door P. over de grens naar
Duitschland worden gebracht. Van R.
zou, daar hij den toestand aan de grens
goed kende, meegaan.
Het schijnt de bedoeling geweest te
zijn, dat de smokkelwaar dezen nacht
over de grens zou worden gebracht. Van
R. en P. bevonden zich in de garage, die
naast de woning van de gebroeders P.
ligt. Wat er toen gebeurd is, staat nog
niet precies vast. De broer van H. P., de
ruim dertigjarige P. Puts, die op de bo
venkamer gekleed te bed lag te slapen,
hoorde plotseling een twist tusschen zijn
broer en van R. Toen hij in de garage
kwam, lag H. P. in een hoek en gaf na
genoeg geen teekenen van leven meer.
Van R. stond met een mes in de hand.
Toen ontstond er een vechtpartij tus
schen P. P. en van R. Eerstgenoemde
trachtte van R. het mes te ontrukken,
doch dit gelukte niet voordat hij zelf vrij
ernstig was gewond. P. riep naar boven
waar ook nog een zuster van de beide
broeders was om een geweer. Toen
het meisje hiermede naar beneden
kwam, schijnt R. op de vlucht gegaan te
zijn. P. trachtte hem, ondanks zijn won
den, achterna te gaan, doch viel spoedig
ten gevolge van het vele bloedverlies
neer. Het meisje heeft daarop onmid
dellijk de politie gewaarschuwd en hulp
gehaald. Toen geneeskundige hulp ter
plaatse kwam, bleek H. P. reeds te zijn
overleden. De rechterhalsslagader bleek
te zijn doorgesneden, terwijl nog eenige
andere snij- en steekwonden waren toe
gebracht. In afwachting van de komst
van de justitie die Zondagmiddag ter
plaatse een onderzoek heeft ingesteld
is het lijk voorloopig in de garage ge
bleven.
P. Puts werd per auto naar het
St. Laurentiusziekenhuis overgebracht,
waar hij ter verpleging is opgenomen.
Hij is ernstig aan het gelaat, hoofd
armen gewond. Zijn toestand was Zon
dagmiddag echter redelijk wel.
De dader is, zooals hierboven reeds
medegedeeld, toen het meisje met het
jachtgeweer kwam, gevlucht. Hij is het
bosch ingerend en heeft den geheelen
nacht rondgezworven, geruimen tijd
zonder te weten waar hij zich bevond.
De dader meldt zich aan.
Zondagochtend tegen halfzeven heeft
hij zich echter bij de marechaussee te
Grathem aangemeld. Tengevolge van
den hevigen regen, die des nachts was
gevallen, was hij door en door nat,
Uit het verhoor, dat hem. direct werd
afgenomen, blijkt naar wij vernemen
dat van R. niet wist waar hij naar toe
moest. Hij vertelde den wachtmeester
van de marechaussee Martens, die hem
het eerst sprak, dat hij voornemens was
geweest zich bij de politie te Roermond
aan te melden. Hij was echter in het
bosch verdwaald. Zondagochtend in de
PROTESTEERENDE VROUWEN.
In Carré te Amsterdam werd gistermorgen
een protestvergadering gehouden van sociaal
democratische vrouwen tegen de Hitler-ter
reur en de achteruitstelling van de vrouwen
op maatschappelijk gebied.
Na afloop van de vergadering werd een
straatdemonstratie gehouden, waaraan onge
veer 2000 vrouwen deelnamen.
Toen deze demonstratie op het Museum
plein zou worden ontbonden, maakte de po
litie proces-verbaal op wegens het meevoeren
van eenige vlaggen en doeken die volgens de
nieuwe wet niet toegelaten zijn.
JAN VAN ZUTPHEN GEHULDIGD.
In de gebouwen van Zonnestraal te Hilver
sum heeft Zaterdagmiddag een grootsche
huldiging plaats gehad van Jan van Zut-
phen, ter eere van zijn 70sten verjaardag.
Een lange rij van sprekers heeft het woord
gevoerd. Vertegenwoordigers van den A.N
DB. den Antwerpschen Diamantbewerkers-
bona, van de Zonnestraal-comités en van
vereenigingen op het gebied van bestrijding
der T.B.C. De koningin-moeder heeft in een
brief, welke vergezeld ging van een gitf, van
haar groote erkentelijkheid voor den persoon
en het werk van den jubilaris getuigd. Een
stroom van telegrammen, bloemen en ge
schenken waren binnengekomen. Jan van
Zutphen dankte in een rede, waarin hij herin
neringen ophaalde aan den strijd voor volks
waarden. Ongeveer 600 personen kwamen
gezondheid en verbetering van arbeidsvoor-
toen den jubilaris de hand drukken.
ONTROUW KERKELIJK ONTVANGER
De vorige week zijn in de boeken van den
ontvanger der hervormde kerk te Noordeloos
(Z.H.) den heer B., ernstige onregelmatig
heden ontdekt. In een Zaterdagavond ge
houden spoedvergadering van kerkvoogden
en notabelen is besloten hem als ontvanger
te ontslaan en de boeken in handen te stellen
van een beëedigd accountant. Vermoedelijk
loopen deze onregelmatigheden reeds jaren
Indien de heer B., die ook lid is van den ker-
keraad, geen ontslag neemt, zal de kerkeraad
van Noordeloos hem bij het classicaal be
stuur voor ontslag uit zijn ambt voorstellen
DE BENZINE-PRIJS.
Naar wij vernemen is met ingang van he
den 9 October 1933, de prijs van de Shell-
Motorbenzine vastgesteld op 13 cent per Li
ter aan de benzinepompen en 14 cent per
Liter in bussen.
en
VERDACHT STERFGEVAL TE
ARNHEM.
Te Arnhem is een 33-jarige vrouw die van
haar man gescheiden leefde, in haar woning
aan de Trans onder verdachte omstandig
heden overleden. De politie heeft het lijk in
beslag genomen en laten overbrengen naar 't
lijkenhuis aan Onder de Linden, waar dr.
Hulst uit Leiden de sectie heeft verricht.
Over de resultaten van het onderzoek laat de
politie nog niets los.
MERKWAARDIGE REDDING TE
OUDE PEKELA.
Een werkwaardige redding is verricht te
Oude Pekela (Gr.). Daar reed het dochtertje
van een arbeider per rijwiel in de hoofdvaart.
De vader, die het ongeluk zag gebeuren,
sprong onmiddellijk te water. Hij kon echter
de kleine drenkeling niet op het droge bren
gen. Ook de moeder begaf zich daarna te
water, maar ook zij slaagde er niet in het kind
en haar man te redden, zoodat alle drie ge
vaar liepen te verdirngen. Juist op tijd ver
scheen de manufacturier R. J. Hij sprong
zonder zich te bedenken in de vaart en wist
alle drie de drenkleingen behouden op den
wal te brengen.
BORDEN MET POLITIEKE
OPSCHRIFTEN VERBODEN?
De politie te Deventer heeft procesverbaa1
opgemaakt tegen drie sociaal.democraten,
die op de markt en in de Lange Bisschop
straat een bord droegen waarop de woorden
waren aangebracht: „Wij willen geen fas
cisme."
Daar het dragen van borden met zulke op
schriften thans verboden is, wacht men met
belangstelling af wat straks de rechter zal
beslissen.
DR. COLIJN LICHT ONGESTELD.
Dr Colijn heeft op zijn terugreis van
Berlijn naar hier een lichte kou gevat tenge
volge waarvan hij genoodzaakt is eenige
dagen thuis te blijven.
VERGIFT GEDRONKEN.
Den 31-jarige kapitein van de sleepboot
Walvisch, C. Baggerman uit Werkendam,
heeft Zaterdagavond te Wemeldinge, toen hij
terwijl hij onder invloed van sterken drank
verkeerde, nog een flesch bier wilde drinken,
een verkeerde flesch gegrepen, waarin n.1.
een vergiftige vloeistof voor het dooden van
insecten zat. De man heeft hieruit gedronken
en geraakte geheel versuft. Zondagochtend
is B. naar het ziekenhuis te Goes vervoerd.
Men vreest voor zijn leven. De flesch met
vergift is door de marechaussee in beslag
genomen.
Over de weiden, de dorpen, de duinen
van het eiland zingt de herfstwind zijn
lied. De zomerzon heeft er geschenen
dag op dag, week op week in den straleq-
den zonnetijd, die achter ons ligt Dui
zenden hebben aan het strand, in bosch.
en duin vreugde, rust, herstel van ge
zondheid, nieuwe kracht tot den arbeid
gezocht. Maar nu de winden killer zijn
geworden en de dagen korter, is ieder
naar zijn eigen huis en woonplaats ver
trokken en het eiland is weer met zich
zelf alleen, met zijn stille, rustige, stoere
menschen, zijn vogels, zijn wijde verge
zichten en hooge wolkenhemels, zijn lied
van de zee langs de stranden en wad
den, zijn herfstzang over de velden.
De zomerhuisjes langs den Hollumer
badweg staan leeg; de duinen en stran
den zijn eenzaam geworden. Het leven
der menschen heeft zich weer terugge
trokken naar de dorpen, die aan den
voet van hooge torens daar liggen sinds
eeuwen met hun boomrijke straten en
zandwegen, hun roode daken, hun oude
verweerde gevels, die vaak in hun muur
ankers het jaar van hun stichting dra
gen. Karakteristiek in hooge mate zijn
deze typische oud-Amelander gevels,
waarvan er nog heel vele zijn, al bleven
in later jaren oude bouwtradities niet
gehandhaafd, zoodat ook hier als overal
elders de eenheid van bouwstijl niet be
waard bleef en het architectonische
dorpskarakter schade leed. Maar de
schade is toch, in elk geval in Hollum
en Ballum, vrij gering. Wat zijn over
't algemeen de straten en zandwegen aan
alle kanten vol schilderachtige hoekjes
van oude verweerde gevels, van kleurige
tuintjes vol dahlia's, van stille, intieme
sfeer, die hangt om menschen en dingen.
Hoe mooi ligt het eiland daar dadelijk
al, als het langzaam naderkomt bij de
bootreis van Holwerd uit, met recht de
hooge wilde duinen van het Oerd, waar
ook al een roodgedakt theehuis de on
bedorven eenzaamheid breekt, met in
het midden den hoogen toren, den mo
len, de roode daken van Nes en Buren,
met links opdoemend uit de nevelen de
dorpssilhoueetten van Ballum en Hol
lum en den hoogen vuurtoren aan den
Westelijken duinkant.
Het reisje is op zoo'n zonnigen herfst
dag in September nog vol bekoring, on
der den hoogen prachtig bewolkten he
mel, waaruit van achter de witte wolk
gevaarten vandaan, telkens weer het
gulle, koesterende zonlicht breekt, over
de rustig golvende Waddenzee met
groene, blauwe, grijze tinten en schakee
ringen, met de dorpstorens van de Frie-
sche kust scherp afstekend tegen den
hemel achter den dijk, met de bekoring
van schepen, vogels, meeuwen aal
scholvers, die overvliegen of op de ba
kens hier en daar rusten. Nu is het een
rustig, veilig, idyllisch reisje, maar
't kan hier ook stormen en razen en op
het eiland hooren wij de verhalen van
nachten, doorgebracht op het Wad, als
de veerboot vastraakte op de ondiepten
bij feilen Zuid-Oosten wind of als de
vorst inviel en de vaart werd gestremd.
Bij de aankomst op het eiland, vol
druk gewoel van zomergasten in voor
bije weken en maanden, rustig nu en
kalm, is er direct de omvanging door de
vredige sfeer en den hartelijken, gullen
geest van landschap en bevolking. Het
moet hier nu goed zwerven zijn door de
duinen in het oude, ongerepte land, zoo
als het daar sinds eeuwen ligt, en langs
de wijde blinkende stranden, waarlangs
de zee zijn zang van stormen en stilten
zingt, om hier te toeven op zonnige, tin
telend frissche najaarsdagen en te speu
ren, te zien, te luisteren naar verschij
ning en lied van de trekkende vogels,
om hier de stemmen van stilte en wind
zang, van vogels en bloemen, van men
schen en dingen tot zich te laten spre
ken. Wij waren er maar een kort
oogenblik ditmaal, maar lang genoeg
.toch om opnieuw, na vele jaren een in
druk te krijgen van het Waddeneiland,
dat omruischt van wind en omspoeld
door wijde wateren ook in den herfst
aan 't eigen volk vooral en aan den en
kelen schaarschen bezoeker iets van de
schoonheid der schepping openbaart.
A. L. B.
KORTE BERICHTEN
De crisiscollecte heeft Zaterdag te Am
sterdam 36.215 opgebracht, d.i. circa 10
pCt. meer dan verleden jaar.
Een zestienjarige jongen was bezig na
bij de H.B.S. te Winschoten acrobatische toe
ren te verichten op de fiets. Hij kwam hierbij
te vallen en sloeg met zijn hoofd tegen het
trottoir. Met een hersenschudding werd hij
naar het ziekenhuis overgebracht, waar hij
is overleden.
OUDKARSPEL (September)
Geboren: Jacoba Adina d. van C.
Bruijn en B. M. Bommer. Cornelis Anto-
nius z. van P. Groen en M. Doodeman.
Anny d. van J. Kramer en G. Moeijes. Ja-
cob z. van J. Kramer en G. Moeijes. Dive-
ra d. van D. Stoop en A. Berkhout.
Ondertrouwd: Dirk Spanjaard te
Noordscharwoude en Aafje Moeijes. Al-
bert de Geus en Elsje Bertha Zaagman.
Getrouwd: Dirk Spanjaard en Aafje
Moeijes.
Overleden: Cornelis Kroon, 15 jaar.
UITGEEST (September)
Geboren: Adrianus z. van Nic. Roden
burg en A. Heijne. Maria Catharina d.
van B. Kuijt en C. Glandorf. Nico z. van
K- Schoenmaker en H. Naber. Elisabeth
d. van P. Brandjes en E. Rozemeijer. Cor
nelis Theodorus z. van Jacob Tol en G. M. v,
d. Eng. Maria d. van Adrianus Smits en
A. J. Zoon. Wilhelmina Catharina d. van
Wilhelmus Th. de Jong en J. van Klink.
Getrouwd: Johannes Wokke en Anna
Tromp. Matthijs de Bruijn en Geertje
Bak. Cornelis Petrus Burgmeijer en Maria
Margaretha Teeling. - -«<