Staatsloterij. Brieven uit de Hoofdstad 29 September. ADAM WEEVERS. JCeck 6L School De heeren W. Swager en A. J. Massink, beiden te Alkmaar, zijn aan de universiteit te Amsterdam geslaagd voor het le gedeelte van het candidaats-examen geneeskunde. De minister van onderwijs en van finan ciën hebben een nieuwe beschikking, regelen re de schoolgeldheffing van leerlingen van de afdeelingen B van de rijkskweekscholen voor onderwijzers en onderwijzeressen vastgesteld Zie „Staats-Courant no. 195" Prof. dr. P. Zeeman, hoogleeraar aan de universiteit te Amsterdam, heeft van de universiteit te Luik den titel doctor honoris causa ontvangen. HULDE AAN DEN STICHTER DER VRIJZ. HERV. BEWEGING. De Ver. van Vrijz. Herv. in Nederland heeft den beeldhouwer Wenckebach op dracht gegeven tot het ontwerpen, uit voeren en plaatsen van een gedenksteen in de herv. kerk te Bolsward ter nage dachtenis aan dr. C. J. Niemeijer, stich ter en leider der vrijz. herv. beweging in Nederland. Prof. dr. J. Lindeboom zal op 27 October, een jaar na het over lijden van dr. Niemeijer, te half drie, den steen onthullen en aan de kerk voogdij der herv. gemeente te Bolsward overdragen. OPHEFFING VAN OPENBARE SCHOLEN. De gemeenteraad van Achtkarspelen, die overwegend rechtsch is heeft met op één na aig. stemmen zich vereenigd met de conclusie van de commissie van onderzoek, om niet mede te werken tot de opheffing van de o. 1. school ,e Drogeham, waarom de minister ge vraagd heeft. De gemeenteraad van Baarderadeel voor 75 vrijzinnig, besloot niet mede te werken tot opheffing van de o. 1. scho len te Huins en Beers. Over de opheffing van die te Hyiaard staakten de stem men. De minister wenschte deze drie scholen opgeheven te zien. DE HEER KLAAS DE VRIES CONTRA MINISTER MARCHANT. Een antwoord op de „Jubbegasche rede." De heer Klaas de Vries heeft als voor zitter van het Comité van Actie voor de openbare school een antwoord op de „Jubbegasche rede" van minister Mar chant opgesteld. Aan dat uitvoerige stuk is het volgende ontleend: „Ons comité is dankbaar voor die rede Elke opheldering omtrent de be kende zoo suggestieve circulaire aan de burgemeesters van een 200 gemeenten (indien ook dit aantal aanvechtbaar mocht zijn, dan hadden we ook op dit punt gaarne een verbeterde officieele mededeeling gehad!) is ons welkom. „Niet het minst dus die betreffende het aantal openbare scholen, waarvan de opheffing gevraagd wordt te bevor deren. Het is van het hier en daar ge noemde aantal „van 500 a 600, de helft", zegt mr. Marchant. „Het zijn er slechts 237". Des te beter: we zouden willen, dat het er minder waren In 't licht van die 500 a 600 allicht ontstaan uit de betrouwbare berichten, dat het er in Friesland alleen al 60 zijn, terwijl Ne derland 11 provincies telt is 237 al heel wat minder, maar daaronder zijn er van 88, 74, 61, 62, tot zelfs 106 leerlin gen. Als we eerder geweten hadden, dat het er niet slechts ,maar wel 237 waren, zou onze actie er geen haar minder om zijn geweest. Want, al worden de ge wraakte getallen hier en daar genoemd, het gaat niet om de aantallen, het gaat om de op deze wijze hoofdzakelijk het platteland ontnemen van zijn openbaar onderwijs ,dat hier en daar en door heel den lande wordt weggenomen, ook waar het niet gemist kan, niet gemist mag worden. Niet gemièt, omdat tengevolge van die opheffing voor de ouders ten plattelan- de, die toch ook recht hebben op voor hun kinderen de school hunner keuze, het openbaar onderwijs zoo goed als niet meer verkrijgbaar is „En nu heeft min. Marchant in zijn Jubbegasche rede gezegd, dat het „van zelf spreekt, dat ook het euvel der klei- n. schooltjes bij het bijzonder onderwijs daar zal moeten leiden tot bevordering van concentratie". Welnu, dat zal dan gaan in de richting van herstel van dat beleedigd rechtsgevoel als zoodanig, wat wij wenschen, ook om der wille der pacificatie zelf. Ons comité weet wel, dat de oplossing van dit probleem in de huidige politieke situatie niet zoo eenvoudig is en het wacht met groote belangstelling af, hoe dit aangekondigd proces dan zal ver- loopen. Maar intusschen zal het voortgaan met te verzamelen al ie gegevens, die er toe kunnen strekken, om den minister zonder eenige politieke bijbedoeling er van te overtuigen, dat er heel wat van die aangeschreven scholen onmis baar zullen zijn, in 't belang van het openbaar onderwijs, dat is in 't belang van ouders en kinderen. En deze gege- gevens den minister verstrekken wij weten bij ondervinding, dat Z. E die aanvaardt om op des te steviger gron den ten slotte zijn beslissing te nemen Alles wat kén, moet worden bezui nigd, dus ook wat elders kan worden be zuinigd, zoo zegt Z E Ook van dï zijde van ons comité zijn de zeer belangrijke bezuinigingen, die wij meenen dat zon der te groote schade voor het onderwijs kurnen worden aangebracht aangege ven. Ons comité heeft tegen dez< geen bezwaar, omdat het wenscht mede te werken aan wat in deze tijden onver mijdelijk is. Wat de openbare school en de belangen van het onderwijs naar zijn meening te .ia k'.ml za' moeten woeden bestreden met alle kracht. (Niet officieel) 5de klasse, 13e lijst Trekking van Maandag 9 October 1933 Hooge Prijzen 15000.—: 961 1500.—: 14684 1000.—: 1855 5995 10652 400.— 1572 8748 13884 200.—: 3545 4926 7067 13257 17056 17676 18275 100.—: 1637 1919 5296 6093 6142 6485 7049 8160 10045 13009 18173 19096 115 Prijzen van 70. 244 470 627 865 930 978 1019 1025 1044 1053 1081 1198 1307 1328 1362 1373 1392 1418 1496 1546 1620 1688 1778 2285 2460 2489 2529 2559 2594 2656 2781 2891 2897 3294 3368 3454 3655 3662 3892 3934 4019 4149 4258 4298 4416 4520 4551 4674 4699 5090 5318 5336 5441 5468 5508 5690 5726 5790 5884 5891 5988 5997 6020 6140 6164 6213 6225 6280 6419 6584 6653 6668 6889 6897 6968 7063 7061 7211 7368 7379 7414 7699 7715 7912 8036 8Ó72 8351 8370 8400 8526 8547 8550 8643 8669 8703 8721 8922 8948 8955 9055 9061 9170 9175 9294 9431 9555 9588 9602 9684 9845 9885 Daarom heeft de minister maatregelen overwogen om ook in het bijzonder onder wijs meer concentratie te brengen, ofschoon de bijzondere school meer is geconcentreerc dan de openbare Hier is echter het vraag stuk minder urgent en meer gecompliceerd minder urgent doordien de kwijnende scholen bij het openbaar onderwijs verre in de meer derheid zijn. 9S58 10147 10368 10673 10947 11052 11066 11109 11143 11159 11232 11246 11380 11395 11519 11576 11597 11636 11645 11657 11724 11841 11938 11940 12172 12272 12332 12333 12623 12661 12731 12783 13156 13234 13335 13431 13477 13482 13491 13502 13548 13664 13743 13806 13859 13916 14063 14339 14355 14494 14561 14768 14809 14814 14859 14983 15251 15324 15601 15659 15662 15739 15774 15817 15820 15878 15896 15954 16023 16111 16114 16205 16226 16261 16263 16315 16443 16516 16557 16613 16732 16794 16855 16898 16986 17133 17196 17219 17337 17390 17475 17498 17510 17633 17643 17686 17981 17991 18040 18073 18231 18241 18433 18518 18639 18653 18711 18760 18845 18855 18889 18982 19030 19038 19079 19197 19514 19528 19575 19605 19694 19721 19779 20021 20176 20253 20527 20713 20752 20835 20887 20918 Nieten 18 55 59 76 118 145 199 326 354 359 375 383 394 489 493 538 544 622 678 722 726 873 879 921 951 976 990 995 1028 1042 1112 1289 1300 1309 1339 1366 1380 1381 1421 1423 1480 1558 1590 1645 1661 1759 1772 1798 1812 1869 1885 1907 1911 1937 1972 1979 2000 2024 2031 2037 2069 2076 2082 2085 2125 2184 2187 2189 2199 2237 2306 2322 2333 2367 2398 2427 2456 2471 2544 2571 2627 2691 2710 2775 2832 2837 2848 2870 2896 2909 2917 2932 2991 3016 3019 3089 3142 3151 3155 3158 3186 3199 3204 3269 3317 3332 3340 3362 3407 3425 3477 3519 3523 3530 3536 3539 3554 3605 3615 3620 3636 3696 3706 3760 3785 3793 3816 3817 3818 3824 3849 3958 3998 4063 4109 4111 4140 4157 4167 4184 4189 4193 4224 4267 4306 4326 4333 4349 4350 4364 4365 4402 4410 4432 4434 4437 4470 4477 4503 4531 4567 4655 4705 4714 4726 4740 4754 4793 4833 4855 4857 4889 4892 4912 4914 4921 4957 4960 5023 5108 5112 5136 5223 5245 5320 5432 5579 5602 5664 5716 5735 5751 5764 5768 5809 5830 5922 5974 5994 6016 6045 6048 6051 6075 6077 6090 6126 6144 6198 6249 6263 6271 6289 6365 6372 6389 6393 6464 6469 6478 6532 6558 6604 6634 6652 6673 6677 6688 6710 6720 6800 6825 6839 6860 6877 6882 6912 6975 7000 7031 7040 7079 7094 7263 7291 7294 7323 7330 7397 7401 7463 7482 7496 7505 7515 7527 7547 7611 7618 7626 7642 7681 7698 7726 7727 7743 7778 7783 7784 7806 7826 7840 7864 7867 7898 7992 7995 7998 8016 8035 8090 8167 8181 8214 8251 8288 8300 8369 8389 8438 8451 8479 8498 8549 8574 8664 8822 8838 8844 8873 8896 8911 8929 8946 8963 8986 9030 9038 9039 9066 9076 9086 9095 9105 9151 9161 9164 9208 9227 9236 9272 9311 9349 9363 9388 9425 9457 9489 9534 9547 9571 9645 9653 9672 9680 9704 9706 9716 9779 9786 9796 9821 9829 9871 9876 9892 9912 9922 9938 9999 10033 10058 10092 10106 10143 10146 10171 10174 10253 10285 10333 10336 10344 10371 10409 10465 10489 10503 10665 10683 10756 10828 10847 10850 10962 10968 HOU 11049 11050 11088 11092 11100 11123 11124 11169 11178 11186 11230 11244 11245 11269 11277 11346 11356 11378 11428 11457 11483 11507 11536 11541 11582 11702 11746 11763 11828 11867 11909 11926 11937 11968 11994 12005 12036 12072 12099 12109 12217 12221 12247 12251 12254 12321 12346 12366 12380 12382 12389 12430 12489 12502 12554 12577 12584 12594 12622 12660 12662 12711 12721 12763 12779 12781 12808 12846 12874 12880 12881 12900 12907 12911 12938 12955 12998 13021 13025 13049 13102 13143 13198 13210 13247 13272 13305 13317 13334 13337 13339 13364 13372 13400 13405 13421 13558 13561 13597 13675 13691 13713 13796 13833 13878 13915 13968 14021 14045 14070 14078 14090 14100 14102 14453 14471 14476 14564 14571 14578 14592 14692 14708 14731 14782 14795 14802 14924 14942 15006 15010 15014 15055 15100 15107 15158 15219 15232 15242 15254 15291 15296 15303 15376 15382 15388 15413 15470 15508 15562 15565 15674 15678 15722 15736 15744 15778 15796 15805 15836 15855 15858 15860 15909 15982 15985 15996 16025 16059 16134 16147 16149 16151 16194 16200 16222 16269 16284 16389 16393 16406 16438 16478 16671 16713 16729 16739 16759 16777 16819 16873 16874 16931 16947 16970 16988 16998 17027 17072 17187 17193 17238 17275 17303 17311 17332 17375 17388 17502 17532 17540 17541 17543 17544 17556 17561 17575 17580 17584 17660 17685 17691 17803 17804 17832 17839 17843 17853 17365 17873 17893 17895 17901 17942 17990 17997 18033 18057 18061 18064 18170 18218 18234 18263 18266 18278 18314 18357 18414 18451 18474 18526 18543 18571 18604 18672 18690 18732 18742 13772 18830 18851 18859 18860 18896 18916 18966 18994 19019 19026 19027 19040 19075 19088 19098 19106 19143 19193 19245 19256 19259 19270 19274 19283 19376 19383 19391 19400 19405 19423 19425 19449 19544 19565 19570 19583 19590 19592 19593 13843 19670 19684 19706 19778 19802 19808 19809 19851 i9856 19909 19939 19983 20008 2004Ü 20050 20067 20080 20123 20134 20144 20152 20158 20169 20170 20173 20248 20270 20306 20311 20321 20330 20340 20411 20478 20500 20510 20537 20554 20617 20623 20657 2074S 20760 20773 20797 20829 20845 20847 20854 20858 20877 20976 Verbetering 5e kl. 12e lijst: 13037 m. z. 13057. PREDICATIE MET NABESPREKING. Zondagavond 1 October is in de geref kerk in Hersteld Verband te Rotterdam (pre dikant ds. E. L. Smelik) voor de eerste maal een predicatie met nabespreking gehouden; ze wordt als goed geslaagd beschouwd. Er waren veel gemeenteleden en „vreemdelin gen", zoo meldt „Het Kerkblad". De vrees dat het misschien te lang zou duren, werd beschaamd; algemeen vond men dat de tijd te kort was geweest. De bespreking sloot zich goed bij de preek aan en de stemming werd niet door een „debattoon'' gestoord. OPHEFFING VAN SCHOLEN. Ook concentratie van het bijzonder onderwijs. Minister Marchant heeft uitvoerig geant woord op de vragen van het Kamerlid Kete laar inzake de opheffing van kleine openbare scholen. De minister zegt daarin o.a., dat hij liever niet zou spreken van „achterstelling" van het openbaar onderwijs bij het bijzonder, het financieele motief voor concentratie doet zich voor beide takken gelijkelijk gelden. DE VE RLOFWIJZIGING VOOR ONDERWIJZEND PERSONEEL. De Onderwijs-Centrale te Amsterdam, fe deratie van: het N.O.G., de Unie van Chr. Onderwijzers, de Ver. v. Mulo, de Ver. v Hoofden van Scholen, den Bond van Onder- jes, heeft den minister van Onderwijs een adres gezonden, waarin verschillende be zwaren worden ontwikkeld tegen de bij ko ninklijk besluit van 6 Mei 1933 aangebrachte wijziging in de verlofregeling voor onder wijzend personeel. KINDEREN VAN SCHOOL GESTUURD. Tengevolge van de laakbare hou ding van den vader. Onlangs is een en ander medegedeeld over een man te Amsterdam, die als het ware een terreur uitoefende op het personeel der school waar zijn kinderen geplaatst waren. Thans meldt het Hblcf., is tegen den man proces-verbaal opgemaakt wegens het toe brengen van letsel met een schroevendraaier aan het hoofd der school, die daardoor eeni ge dagen infectie heeft gehad. B. en W. van msterdam hebben den twee jongens van bedoelden vader voorgoed den toegang tot de openbare scholen ontzegd, wegens wangedrag. Die jongens bezochten in den laatsten tijd de Kartinischool. Ten aan zien van het meisje, dat op de Valentijn- school gaat en zich niet schijnt te misdragen, is dezelfde maatregel genomen als tegen de jongens. Het ziet er dus naar uit, dat die kinderen voortaan van onderwijs verstoken zullen blij ven, daar het zeer twijfelachtig is, of een bij zondere school hen zal opnemen. De drieste houding der jongens in de school wordt toe geschreven aan de opstokerijen van den va der, die dus de oorzaak zou zijn van den ze ker ingrijpenden maatregel, die zijn kinderen van onderwijs berooft. Jlcouütciaal Tlieums HEERHUGOWAARD. In memoriam Pieter Kieft. Niet zoo heel velen wisten, dat een plotse ling opgekomen, zware longontsteking den heer Kieft, in de wandeling Piet Kieft ge noemd, op het ziekbed had geworpen en voor hen, die het wel wisten, was het spoe dige einde ontstellend. Onwillekeurig rezen weer in onze gedachten, bij het hooren van deze tijding, de vele rumoe rige poldervergaderingen der laatste twee jaren, waarin de gemoederen meermalen werden verhit in den strijd om olie of electri- citeit. De heer Kieft viel in de vergaderingen niet op. Hij was geen veelspreker, doch naar hetgeen hij zei, werd geluisterd omdat het voortkwam uit een bezonnen rustig oordeel en een karakter vreemd aan grootdoenerij. De heer Kieft was boer in den vollen zin van het woord. Had hij een oordeel eenmaal uitgesproken, dan durfde hij het vast houden, onbewogen bleef de rechte gestalte met de markante donkere wenkbrauwen en in de vergaderingen van het college van Dijkgraaf en Heemraden hield men bij beslissingen of voorstellen rekening met zijn meening, ook als hij daarin alleen stond. Er is een tragiek in dit verscheiden, want juist op den dag dat de officieele opening van het nieuwe gemaal zal plaats vinden en speeches zullen afgestoken omtrent vooruit gang en techniek, zullen ook de klokken van den toren bij den Hondenweg hun gebeier laten hooren over den polder, wiens belan gen den heer Kieft zoo na aan het hart lagen. Van moederszijde stamde de heer Kieft uit de bekende Hugowaardsche familie Konijn. Geboren in 1871 te Nieuwe Niedorp, vestig de hij zich hier in 1893. In 1913 werd hij ge kozen tot Hoofdingeland, tien jaar later volgde benoeming tot Heemraad. Mede was de heer Kieft lid van den Raad van Toezicht van de Coöp. Boerenleenbank- Zuid (Eindhoven) en lid van het R.K. Kerk bestuur. Met hem ging heen een dier figuren, die het laatste tijdvak van „armoe" der Waard nog gekend hebben en in de negentiger jaren dit langzaam zag plaats maken voor meer dere welvaart. Mede door bijzondere omstandigheden werd hij gedurende de laatste twee jaren meer nog dan vele anderen deelgenoot van den ongunst der tijden, doch hij bleef in voorspoed en tegenspoed zichzelf gelijk, voor hem gold de leuze: „een man een man, een woord een woord". Tot nog roe kwamen ruim >150 vee houders aangifte van mond- en klauwzeer doen. V n.1. de varkens schijnen bij deze epidemie ernstig aangetaat te zijn. Tot aardappelcontroleurs in deze ge meente zijn aangesteld de heeren N. Groot Jz., K. Leegwater en M. Blauw Pz. Dinsdagmorgen zal de officieele inge bruikstelling van de nkuwe motoren van het poldergemaal plaats vinden. Daarna zal voor genoodigden en bestuur een gezamenlijke maaltijd in het polderhuis worden gehouden uit Alkmaar een gloedvolle rede. Hij wees er op dat de reddingsdrang van Jezus uit ging". toen Hii stierf voor ons aan het schand hout des kruises. Ook Zijne moeder offerde zich op, ook dat was een reddingsdrang. Dat voorbeeld on dervinden ook de blauwen' schimp en 'hoon moeten voor ono een spoorslag zijn om redding te brengen voor de drank zuchtigen. Om 4 uur werd lof gehouden en processie. De plechtigheid werd besloten met het „Te Deum Laudamus" en het lied So- briëtas. De bisschop van Haarlem heeft kape laan L. J. Nijs benoemd tot pieassus van de r. k. Jeugdcentrale in de parochie „Sint Wille- brordus Tegen den handelaar en tuinder M. W. is proces-verbaal opgemaakt tegen het ongedekt vervoer van aardappelen. £uchtoaact DE POSTVLUCHTEN OP INDIE. De Kwartel (uitr.) kwam Zondag te Djask aan; de Oehoe (thuisr.) arriveerde daar eveneens. START VAN EEN STAARTLOOS ZWEEFVLIEGTUIG. Te Hamburg heeft men Zaterdagmiddag eenige malen een staartloos zweefvliegtuig achter een motorvliegtuig doen starten. Het zweefvliegtuig beschreef verscheidene boch ten. Een dergelijke start is thans voor het eerst in Europa gelukt. HEILOO Bedevaart van de drankbestrijders. Zondag had op „Kapel" de jaarlijksche bedevaartplaats van de Maria-vereenigingen holSd5^ Uit Noordhollan<1 en Zuid- Door het ongunstige weer vooral in de h^|[wUlen. was het ^oek uit Zuid- holland met zoo groot als andere jaren. On- r personen waren aanwezig. Om kwart voor 11 uur droeg pater Arnts uit Driehuis-Velsen een mis op met pred-i- catie* s Middags liield pater Kool gn O* E. Het Vondelpak. Een ont spanningsplaats, nu tevens een werkgelegenheid voor jonge werkloozen. Het eigen huis. Een hek voor Joost van den Vondel aan de gemeente Am sterdam overgedragen. Een voorbeeld voor andere ge meenten ter navolging. De voornaamste ontspanningsplaats voor vele Amsterdammers is het Von delpark. Dit park biedt den mensch, die de natuur lief heeft, heel veel; j'ong en oud geniet in dit park en-zijn voornaam ste eigenschap is wel, dat het bezocht kan worden zonder dat het eenige kosten medebrengt voor entreegelden of voor vervoermiddelen, want deze lusthof is voor een ieder kosteloos toegankelijk en hij ligt in het hart der stad. Het is een genot om in het voorjaar door het park te dwalen en het nieuwe leven te. aan schouwen. Boom, struik en bloem too- nen dan de eerste teekenen van nieuw leven, uitgestrekte gazons van bloeien de voorjaarsbloemen kleuren fel tegen het frissche groene gras. In den zomer wordt het bladerdak van de prachtige bcomen ernstiger en zwaarder, de weel de van de bloemenpracht is voller. Nu, in deze wondermooie herfstmaand, is het bloemenpalet aan het verschralen, de blaren verkleuren en dwarrelen neer, de sfeer van het park is teeder, maar melancholiek. Het park wemelt van allerlei soorten vogels. Wilde en tamme eenden, zwa nen, waterhoentjes, meezen, ganzen, spechten, reigers, ooievaars en heele zwermen musschen, spreeuwen, kraaien, eksters en kleurrijke vogels scheren over de boomkruinen of leven een kwetterend en kwakend opgewekt fami lieleven aan den rand of op het water. Het stille oppervlak der blikkerende vijvers wordt verlevendigd door de vech tende en stoeiende waterbewoners. Menig Amsterdammer, rijk of arm, heeft voor het eerst van zijn leven in dit park zijn hoofd, handen en voeten aan de sterkende lucht en zon blootgesteld. In de ochtenduren geven de moeders en hun spruiten aan andere moeders met kinderen rendez-vous in het park; speelplaatsen en zandbakken zijn voor de oudere kinderen ingericht en de nog oudere, tusschen de achttien en tachtig, weten ook het Vondelpark op hooge waarde te schatten, vooral tegen het uur der deemstering en wanneer reeds de avond gevallen is. WToorden van eeuwige liefde en trouw toekomstidealen en be loften voor het leven waarvan soms de leugenachtigheid afdruipt, zou menige eik of linde of beuk, en ook de banken, kunnen herhalen. Het Vondelpark heeft een wonderlijke uitwerking ten opzichte van de gedragingen van sommige men- schen. Des morgens ziet men rijen van zes of acht jonge moeders die hun kin derwagens voortduwen. Het loopt te-en het koffieuur en het huis roept. Zij stappen naast elkander, houden allen gelijken tred, als een rij voortschrijdende soldaten in een film. Deze jonge vrouwen zouden er niet aan denken zich oJ5 dergelijke wijze langs het Damrak te bewegen. Mannen, met een ernstige positie in het openbare leven of aan de beurs, loopen des avonds in het park, op een wij~e zooals zij zich niet in de Kalverstraat mot hun verloof den zouden vertoonen. En zij spreken van heel andere dingen dan beursnoteeringen of de prijzen van koffie en tabak. Kunstenaars, die toch geheel anders geaard zijn, spreken de zelfde taal van de handelsmenschen. Is het ovei dreven, dat wij boven spraken van het feit dat het Vondelpark de menschen verandert Dit kostelijke bezit* ons park, heeft nog een goede verandering op iijn debet staan. Mokkende, versufte en pessimis tische jonge kerels, die maandenden ja ren werkloos rondhingen, hebben hier hun geloof in de toekomst herkregen Zij hebben de handen weer kunnen ge bruiken; de zon en de lucht hebben de bleeke gezichten en handen gebruind, het eelt in hun handpalmen doen groeien en hun geest verfrischt en hun belangstelling voor het leven weer ge wekt. Deze belangrijke verandering danken zij aan het Comité Practisch werken Amsterdam, dat ten doel heeft, onge schoolde en ongeorganiseerde jonge werkloozen practisch te laten werken. Niet zoo heel gemakkelijk is het om dergelijke jongens van 18—25 jaar aan het werk te zetten, niet dat er geen candidaten genoeg voor zijn, verre van dat, want er wordt door de jongens werkelijk naar werk gesnakt, maar om dat men geen werk kan laten doen waarvoor anders andere werkloozen in aanmerking zouden komen. Wanneer men arbeid zou laten verrichten in loon dienst dan zou onmiddellijk het conflict met vakvereenigingen of bonden voor de deur staan, omdat de betaalde ver goedingen niet als normale kunnen gelden. Het werk moet bovendien ten alge- meenen nutte zijn en de onmogelijkheid moet bestaan, dat dit werk anders ooit zou worden uitgevoerd. Het comité is begonnen met de verbe tering van het Vondelpark Het Vondel park is zoo uitgebreid en de geldmidde len van de stichting „het Vondelpark" (een instelling van particulieren) zoo beperkt dat zij onmogelijk alle arbeids krachten kan bekostigen die noodig zijn om het park goed te onderhouden. Het comité P.W.A., is in het voorjaar met tien werklooze jongens begonnen met het onderhoud van paden; het sme den en aanbrengen van eenvoudig hek- werk. Thans werken er vijf en vijftig jongens van 1825 jaar. En dezen Vrijdag is een mijlpaal in de geschiedenis van de belangrijke onder neming, die zoo tot heil van een ploeg jonge gedesillusionneerden optreedt want een 70 M. lang smeedijzeren hek, door de jongens vervaardigd en aange bracht rond het Standbeeld van Vondel dat op gemeentegrond in het park staat, verder is het particulier bezit, werd hedenmiddag aan de gemeente Amsterdam plaats van het clubhuis van de jongens, dat door hen in het Vondel park is gebouwd. Dit houten gebouwtje bevat 'n groote zaal, waar de jongens kunnen eten en 's avonds desgewenscht zich met dam-, schaak of andere spelen kunnen verma ken, alwaar cursussen en lezingen zul len worden gegeven, een kantoortje, een waschlokaal met een zestal wasch- bakken en alles wat verder in een club huis aanwezig behoort te zijn. De jongens hebben het huis zelf ge bouwd en geschilderd; de electrische geleidingen en die van water toe- en afver aangebracht alle onder deskun dige leiding van een paar vakmenschen. De jongens zijn namelijk ongeschoold; zoowel dus voor het smeedwerk (ook ijzeren prullenbakken zijn door hen in de smederij vervaardigd) als voor het timmerwerk, en voor alle werkzaam heden die des tuiniers zijn in het park zelf, moeten deskundigen leiding geven. Enkelen zijn er wel, die in een vak be gonnen zijn, zoodat er onder hen aan komende tuinlui, smeden, bankwerkers, timmerlieden en ook kellners, kantoor bedienden en radiotelegrafisten londloopen, doch het grootste kwantum kent geen vak. Geen van hen kwam voor werklozensteun in aanmerking. De jongens wieden, harken, schoffe- lei kappen, hoornen, verwijderen on kruid, doode heesters en afgestorven boomen. Zij brengen eenvoudig en inge wikkeld hekwerk aan. In de smederij (van een der comitéleden) wordt het smeedwerk verricht; sommige jongens hebben daar ook het autogeenlasschen geleeard. De jonge keregels werken met harts tocht en toewijding. Zaterdags krijgt elk drie gulden; twee gulden wordt weke lijks op een spaarbankboekje gezet, waarover zij, wanneer het bedrag eenigs- zins is gegroeid of zelfs in voorschot, voor aankoop van nuttige zaken kun nen beschikken. Wanneer wij een wandeling door het park maken ,zien wij dat een groot ge deelte reeds is bewerkt. Het gras is langs de paden afgesneden; de beschoei ing der vijvers is hersteld en aangevuld met aarde, paden zijn gewied, doode struiken verwijderd. Te meer valt dit op, daar het de laatste jaren niet moge- was om de hoognoodige werkzaam heden te laten verrichten en vele ge-> deelten in verwaarloosden toestand ge raakt zijn. Het is een lust om een ter rein, waar de jongens hard. bezig zijn geweest, te vergelijken met een nog niet onderhanden genomen deel. Maar niet alleen deze aanblik stemt ons verheugd vooral de geestelijke baten voor den opgroeienden jongen man, die noodge dwongen moest leegloopen en luieren en van kwaad tot erger dreigde te verval len, vormen hier de groote winst. Het comité werkt alleen met hulp van particulieren Geld en goederen. Het materiaal en de uitrusting van het club huis bijvoorbeeld is geheel kosteloos ge leverd door handelaren in of fabrikan ten van de benoodigde middelen. De leden van het comité zijn natuurlijk on beschaamde bedelaars; zoo vragen nu nu een paard. Een paard! Een wagen om bet afval weg te brengen hebben zij al, maar nu moet er een paard zijn om den kar te trekken! Wanneer dus een van onze lezers soms toevallig een niet te hard stappend paard, vooral geen harddraver, te missen heeft, laat hij dit dan afstaan aan het comité „Practisch Werken Amsterdam". Trouwens het is goed, dat onze lezers weten dat dit co mité in Amsterdam zetelt en daar dit nuttige werk doet, want in elke Neder- landsche gemeente zal wel het probleem van de jonge, ongesteunde werkloozen veler gedachten bezig houden. En het comité geeft graag alle inlichtingen hoe au vraagstuk in de hoofdstad gedeelte- 'Jk werd opgelost en is zeker bereid in* uoners van andere gemeenten van dienst te zijn wanneer daar de behoefte vv ordt gevoeld een gelijksoortig werk op te zetten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 12