DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. PANZÉRA Ernstige opstand in Palestina. De Duitsche verkiezingscampagne. Alkmaarsche Kamermuziek Vereeniging 'I Deze Conrant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franc door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/k. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telel. 3, redactie 33. No. 256 Directeur: C. KRAK. Maandag 30 October 1933 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 135e jaargang Dit nummer bestaat uit drie bladen. JixiQdiikscti Ovecdcht Rijksminister Hitter en zijn staf van ministers zullen tot 12 November, den nieuwen stem- busdag, avond aan avond voor het volk spreken. GLOEDVOLLE REDE TE FRANKFORT. Wij ziin ook moreel ontwapend. Wij hebben de wereld geen kwaad Gedaan. Altijd maar weer veiligheid geëischt. !BuUe*tlattd PAUL PAINLEVE OVERLEDEN, Painlevé is gisterochtend te zijnen huize te Parijs op bijna 70-jarigen leeftijd overleden. Zijn levensloop. Professorale verstrooidheid. HERDENKING OPMARSCH NAAR ROME. De elfde verjaardag. Rede van Mussolini. Wat vandaag de aandacht trekt Schouwburg „Harmonie"- WOENSDAG 1 NOVEMBER 1933 zingt DE GROOTE FRANSCMEZANGER Hevige gevechten te Jeruzalem. Waarschuwing van vliegtuigeskader. 1 ALKMAARSCHE COURANT De stroom van nationaal-socialistische re devoeringen in Duitschland houdt nog steeds aan en hef"!s verwonderlijk te zien, hoe Hitier en zijn selecte staf van medewerkers zich avond en avond opmaken om eiken Duit- scher aan te sporen 12 November op de N.S D A P. te stemmen. Zooals reeds eerder in de rubriek is opge merkt, is er van een strijd geen sprake, waar het hier om gaat, is of men het met het tegen woordige regime eens is: ja of neen. Gisteravond heeft Frankfort a d. Main de eer gehad Hitier te mogen ontvangen en zoo als bijna van zelf spreekt, was er weer geen plaats onbezet, toen Adolf zijn rede uitsprak De koers naar buiten. „Zooals op 5 Maart het Duitsche volk moest beslissen over den in het binnenland te volgen koers, zoo moet het op 12 Nov. be- sussen over den koers naar buiten", aldus begon Hitier zijn redevoering in de Festhalle. Het moet duidelijk bepalen of het wil, dat de eer der Duitsche natie ên haar gelijk rechf in de toekomst voor de gehee e wereld open lijk zal worden verdedigd. Het moet beslis sen over een weg, welke in het eerste oogen blik misschien moeilijk zal zijn, doch naar onze overtuiging op den duur een groote na tie in haar grootte zal kunnen handhaven Het resultaat en de vernietigende gevolgen van het verdrag van Versailles, dat weder zijdsch goed begrip en verzoening had zullen brengen, heeft door zijn onverstand de com munistische idee bevorderd en millioenen menschen gemaakt tot vijanden der mensche- lijke maatschappij. Eens hebben zij gezegd, dat wij moesten ontwapenen, wij hebben ontwapend en zij doen het niet, alsof de ont wapening bij ons eigenlijk niet was ten uit voer gelegd. Zij waren met hun controlecom missies immers lang genoeg in Duitschland om dat te kunnen controleeren. Maar niet ge noeg was, dat de anderen niet ottfwapenden, zij vergrootten hun bewapening. Door wie gevoelen de andere volken zich be reigd? Door ons misschien? Wanneer zij zich nu bewapenen, zijn wij daar dan mis schien schuldig aan, misschien die 100 000 man, die wij hebben? Zij moeten nu eindelijk eens ophouden met die frases, dat alles van onzen kant moet komen. Wanneer men nu wijst op het nationaal-socialistische Duitsch land, dan herinnert Hitier er aan, dat nog een jaar geleden de wereld de nat.-soc. be weging als geheel onbeteekend en zelfs nog na haar aan het bewind komen haar -een voorbijgaand v»-«riiijnsel heeft genoemd en nu beweert men opeens, dat men in de laat ste 10 jaren niet heeft kunnen ontwapenen, omdat het nationaal-socialisme bestaat. Zij hebben vijftien jaren lang, toen wij de macht nog niet hebben gehad, tijd gehad om te ont wapenen. Het is zelfs mogelijk aldus vervolgde Hitier, dat, wanneer de anderen in deze 13 jaren hun belofte hadden nagekomen, het nationaal-socialisme in het geheel niet aan de regeering was gekomen Zij hebben het echter niet gedaan. Het Duitsche volk heeft niet alleen technisch-militair ontwapend, neen, ook geestelijk en moreel heeft het ont wapend. (Stormachtige bijval). In haar worsteling van 14 jaren heeft de nat.-soc. beweging zich doorgezet, niet om een oorlogswaanzin te huldigen, maar om Duitschland van den afgrond weg te trek ken, van een afgrond, die de waanzin van het bolsjewisme voor Duitschland geopend had en die geenszins ophield bij de grenzen van Duitschland. Wanneer het Midden-Euro peesche gebied geen stand gehouden had te genover het bolsjewisme, zou Europa thans verloren zijn. Vervolgens besprak Hitier het groote pro gram der beweging, welks verwerkelijking begonnen is met het nemen van de macht op 30 Januari. Dit program wil de opheffing van de Duitsche verscheurdheid, en van het innerlijke verval. Het wil een symbool zijn en een autoriteit. Het wil de zedelijke en cultu- ree'e vernieuwing, een nieuw recht, de opvoe ding der jeugd en den opbouw van het be drijfsleven uit eigen kracht. Voor dit pro gram is negen maanden gestreden en veel ervan is reeds verwerkelijkt. De partijen zijn opgeheven, het misbruik der relegie is ge stuit, het hakenkruis wappert thans over ge heel Duitschland. 2 5 millioen werkloozen zijn weer aan het werk, de corruptie is uitge roeid, de nationale opvoeding der jeugd is ter hand genomen, en deze jeugd zal onder nat.-soc. opvoeding eenmaal voltooien, wat thans begonnen is. De aanval op de Duitsche nood zal niet worden geëindigd voor de Duitsche nood is opgeheven Zoo hebben wij aldus Hitier tot dusverre slechts de eene gedachte ge had, te werken voor ons volk en wij hebben de wereld niets kwaads gedaan. Ons echter liet men smaden. De wereld is slechts gevoe lig voor de eer van andere volkeren. Heel goed. Wij begrijpen dit behoeden van de eer. Maar wij eischen, dat men ook onze eer niet aantast. Hebben wij misschien minder eer al leen daarom, dat het eens 26 staten mogelijk was ons te overwinnen? Het is onmogelijk den uitslag van een oorlog te maken tot een eeuwige rechtsbasis in de betrekking der vol keren. Wij hebben ook onze eer en dat moet de wereld weten. Vervolgens keerde Hitier zich tegen de emigranten. Spr. verwonderde zich, dat het dezen elementen veroorloofd werd volkeren tegen elkaar op te hitsen, met wie Duitschland slechts in vrede wilde leven, ten opzichte van wie verzoening en begrip gezocht wordt en waartegenover slechts de wensch wordt gevoeld, dat eindelijk de oor logspsychose uit de wereld verdwijnen moge. Men mag de Duitsche regeering niet verwar ren met die regeeringen, waarmede men 14 jaar heeft onderhandeld. Wij hebben een ge voel voor de eer der natie, aangezien wij ook persoonlijke eer bezitten. Ik ben geen rijks kanselier geworden om thans andere moreele principes te vertegenwoordigen als die ik tot dusverre vertegenwoordigd heb. In mijn oogen is de eer der natie samengesteld uit de eer. het eergevoel en de aanspraak op eer van den individueelen mensch. Ik geloof, dat de eer van een regeering de eer is van een volk en de eer van een volk moet de eer de regee ring zijn. Wij willen geen andere volken onderdruk ken of onderwerpen en niet hen op het slag veld verliezen, die van ons bloed zijn, om vreemdtn te winnen, die ons nooit zullen liefhebben. Wij wilden den oorlog niet heb ben, maar het recht voor ons volk zijn leven zoo te vormen, dit is geen zaak der overige wereld. Wanneer allen over veiligheid spre ken, die niet bedreigd zijn, dan moet men ons, die ons met recht bedreigd kunnen ge voelen, op zijn minst dezelfde veiligheid ge ven. Wanneer men niet ontwapenen wil, dan moet men dat zeggen. Wanneer men ons geen rechtsgelijkheid wil geven, moet men het eveneens zeggen. Spr. kan echter slechts dit eene herhalen, dat hij nooit deel zal nemen aan conventies, waarbij geen volledige rechtsgelijkheid bestaat. Vereenzaamd kan men zijn, gediffameerd niet. Ik bedank voor overeenkomsten, die ik moet inkoooen met mijn eer en wanneer men zegt: dan zult gij geïsoleerd zijn, verklaar ik: liever eervol zijn, dan zonder eer geduld te worden. Ik ben er van overtuigd, dat het Duitsche volk te veel karakter heeft dan dat het anders zou kunnen denken dan zijn regeering, dat het op dit historische uur niet anders beslissen kan dan met het woord „Ja". Er blijft geen andere weg. Ik heb geen kanonnen. Ik heb slechts u, mijne volksgenooten. Met u moet ik dit recht voor Duitschland bevechten. Gij moet achter mij staan. Wij moeten bijeenblijven. Wij kun nen den strijd slechts voeren, als wij één en kele groep vormen. Gij moet allen erkennen, dat wij in een groote historische tijd leven, een tijd, die slechts een volk kan doorstaan, dat zijn wil als één man tegenover de wereld vertegenwoordigt. En deze wil zal niet alleen het Duitsche volk nuttig zijn. Het gelijke recht der volkeren slechts kan op den duur een waarachtigen vrede grondvesten. Wij strijden in laatste instantie ook voor de ge meenschap der volkeren. Paul Painlevé, professor in de wiskunde te Parijs, lid van de Academie van Wetenschap pen, is op 5 December 1863 te Parijs geboren. Van 1910—'28 was hij afgevaardigde voor het departement van de Seine. In 1915 werd hij minister van onderwijs in het kabinet Briand, vervolgens minister van oorlog in het kabinet Ribot (1917), dien hij in hetzelfde jaar als minister-presideijt opvolgdfe. In Mei 1924 werd hij president van de Kamer. In April 1925 werd de thans ontslapene voor de tweede maal belast met de vorming van een regeering, waarin hij achtereenvolgens de por tefeuilles van oorlog en financiën bezette. In de daaropvolgende regeering Briand bleef Painlevé aan het hoofd van het departement van oorlog, zoo ook in de regeeringen Herriot (1926), Poincaré (1926'29) en Briand (1929). Ook in het kabinet Steeg werd Painlevé, die repuhlikeinsch socialist was, minister van oorlog. Paul Painlevé, die ook in wetenschappelijke kringen een groote vermaardheid genoot o. m. als kenner van de relativiteitstheorie van Ein- stein, waarover hij tal van lezingen heeft ge houden, heeft in het jaar 1925 het ministerie voor de uitvinden ingesteld Zijn verstrooidheid was spreekwoordelijk. Zoo is van hem een anecdote bekend, volgens welke hij om twee uur 's middags een lezing zou houden over de relativiteitstheorie. Zeer toevallig was de professor veel te vroeg in de zaal aanwezig en herhaaldelijk keek hij dan ook op zijn horloge. Opeens holde hij weg en vroeg hij aan de garderobe zijn jas en hoed. De zaal was intusschen geheel gevuld. Painlevé verklaarde: Ik prakkizeer er nu al tien minuten over, wat ik moet doen, maar nu weet ik het, om twee uur moet ik een lezing houden. Ik heb nog net tijd om er met een taxi heen te gaan. Het moet een heel werk zijn geweest den ge leerde aan het verstand te brengen, dat hij al was, waar hij moest zijn. De president der Republiek, Lebrun, en de premier Albert Sarraut hebben een bezoek aan het sterfhuis gebracht. Het stoffelijk overschot zal Dinsdag worden opgebaard in de crypt van het Conservatoire des Arts et Métiers. Zater dag zal het worden overgebracht naar het Panthéon, van waar uit de nationale uitvaart zal geschieden. De viering van den llden verjaardag van den opmarsch naar Rome is gistermorgen begonnen met de voorlezing der boodschap van Mussolini door den partijsecretaris Starace. Onmiddellijk daarna kwam de koninklijke familie aan. Ter wijl de koningin en de prinsen op de tribune plaats namen, schreed de koning, gevolgd door den generalen staf, komende van het Colos- seum, langs het front der opgestelde groepen Daarna werd gedefileerd langs het graf van den Onbekenden Soldaat. Vervolgens hield Mussolini van het balkon van zijn paleis een toespraak tot de menig e, waarbij hij zich speciaal richtte tot de amera den van den Blauwen Band, die de apper heidsmedaille dragen. Hij wees er op, a deelnemers aan het feest niet op dit p ein zo den zijn verzameld, wanneer niet e zw revolutie had plaats gehad. Men 01 oc ni beweren, dat er dan waarsch.,nl, k een andere beweging en een andere leider zouden zijn gekomen. (Stormachtige i)va De geschiedenis - aldus de Duce - ver- eeuwigd in haar boek dat, wat werkelijk zegt, dan moeten aan de andere zijde kwaad aardige bedoelingen bestaan. Geweld heeft ons gedwongen de Ehiitsche luchtvloot ge heel te vernietigen, maar de eer kan men ons niet ontnemen. Wij willen niets anders dan rechtsgelijkheid. Het gaat om het herstel van de Duitsche eer Het oeroude verlangen te vliegen laat zich niet verwijderen uit het hart der menschen en in het bijzonder der jeugd. De Duitsche luchtvaart roept hef Duitsche Volk op haar bij te staan, opda' Duitschland niet uit het luchtruim zal wor den uitgeschakeld. ERNSTIG AUTO-ONGELUK TE LUIK. Twee dooden. In den namiddag heeft gisteren op den weg van Aywaille naar Comblain au Pont bij Luik een ernstig ongeluk plaats gehad Een autobus, waarin 15 supporters van een voetbalvereeniging gezeten waren, slipte door een hoopje steenen, dat op den w'eg lag en reed daardoor tegen een boom, en sloeg om. Van de inzittenden waren twee op slag dood, terwijl de anderen min of meer ernstige verwondingen opliepen. Het Parket van Luik was spoedig ter plaatse. De chauf feur werd gearresteerd. GROOTE STAKINGSBEWEGING OP CUBA. De den laatsten tijd dreigend geworden toestand in de arbeidswereld te Havanna is uitgeloopen op een staking van grooten omvang, die is afgekondigd voor den tijd van 72 uur en die omvat de transport-, licht en waterbedrijven. Daar komt bij, dat de oliemaatschappijen een uitsluiting hebben afgekondigd, daar zij zich gedwongen zagen verscheidene van de lijst van 70 eischen, die door de arbeiders was ingediend, af te wij zen. Men heeft den indruk, dat de regeering van Cuba niet opgewassen is tegen den toe stand. De Duitsche verkiezingscam pagne. (Dag. Overzicht). Paul Painlevé gestorven. (Bui tenland). Politiek incident in den stillen oceaan. (Buitenland). Opstand in Jeruzalem. (Buiten land). Het v. d. Lubbe-proces. (Buiten land). Verkeersongevallen (Binnenland Bij een brand in een roggemijt te Rosmalen een man omgekomen. (Binnenland). Stucadoorsstaking te Amsterdam opgeheven. (Binnenland). Overéénkomst inzake Duitsche schulden aan Nederlanders. (Bin nenland). Op het Hollandscb Diep een schip gezonken. (Binnenland). Zie verder eventueel Laatste Be richten. gebeurd is; zij negeert de andere mogelijk heden en weet niet van hypothesen. Op den dag van heden, op den 28sten October van het jaar XI, wil ik U een hard en streng, maar grootsch parool geven, het parool van den Italiaanschen voorrang. Het fascistische Italië zal streven naar den voorrang te land, ter zee, aan den. hemel, in de materie en in den geest. Ik overhandig U, kameraden van den Blauwen Band, de standaard van Uw vereeniging en zeg op deze plaats, die het hart is van Rome en van Italië: Zorgt er voor, dat de roem van het verleden wordt overtroffen door dien van de toekomst. In den namiddag werden zoowel te Rome als in de provincie nieuwe gebouwen en opgravin gen aan den staat plechtig overgedragen. GOERING EERT GEVALLEN VLIEGERS. Tevens propaganda-rede. Rijksminister Goerfng heeft de herden kingsbijeenkomst ter eere van den vlieger Boencke bijgewoond te Essen en o.m. gezegd: Wanneer wij mannen zooals Boencke en Richthofen gedenken dan zijn wij midden in de zorgen en de nooden der Duitsche lucht vaart. ^Wanneer Duitschland op één gebied tot het uiterste heeft ontwapend, dan is dat op het gebied van de luchtvaart. Het is niet waar, dat wij, zooals men ons verwijt, vlieg tuigen uit den oorlogstijd hebben behouden Wij hebben ook geen eskaders opgesteld en wanneer zij zeggen: maar Uw verkeersvlieg tuigen, dan zeggen zij dat tegen beter weten, dan zullen hun deskundigen hun zeggen, dat onze verkeersvliegtuigen nimmer voor oor- locsdoeleinden in aanmerking kunnen komen Ik leg er den nadruk op, dat wij bereid zijn af te zien van alle andere vliegtuigen, dat men ons evenwel een minimumaantal vlieg tuigen voor onze verdediging moet toestaan, welke door hun actieradius in het geheel niet in aanmerking zullen kunnen komen voor een aanval. Wanneer men ons zelfs dat ont Naar te Londen verluidt, is de opwinding onder de Arabieren overgeslagen naar Trans-Jordanië, waar de autoriteiten even eens militair'- maatregelen moesten nemen. De politie heeft Zaterdag bet vuur heropend op de demonstreerende Arabieren te Jaffa en te Naboeloes. Het aantal dooden is gestegen tot 13 en dat der gewonden tot meer dan 200. In alle grootere steden van Palestina worden de straten bewaakt door troepen met gepantserde auto's. Te Naboeloes trachtten 2000 Arabieren het gebouw der poli tie en een Engtlsch bankfiliaal te bestormen. Te Jaffa waren sterke militaire afdeelingeti geconcentreerd, die door de straten pa trouilleeren cn geposteerd zijn op de daken der regeeringsgebouwen. De Arabieren hunnerzijds legden barricaden aan van afge brande vrachtwagens Te Jeruzalem zijn alle Mohammedaansche zaken gesloten. De Arabische taxi-chauffeurs hebben de staking geproclameerd. Een groote menigte demonstreerde voor de regeeringsgebouwen en moest door de politie worden verstrooid. Later vlogen acht tien militaire vliegtuigen boven de stad. Ook te Damascus en te Nazareth ontstond onrust onder de Arabieren. Te Jaffa werd de begrafenis van de slacht offers van gisteren door een groote menigte bijgewoond. Een bloedige Zondag. De Arabische aanvallen op politieposten in de oude stad van Jeruzalem zijn gewapen derhand afgeslagen. Aan Arabische zijde zijn opnieuw eenige dooden en gewonden. Het totaal aantal slachtoffers der onlusten in Palestina bedroeg Zaterdagavond 27 dooden en meer dan 200 gewonden. Tot de dooden behooren twee mlandsche politie agenten, bij de gewonden zijn drie ernstig en 15 lichtgekwetste Engelsche agenten. 30 Arabieren zijn ernstig gewond. De gevangenis te Nabloes is Zaterdag door de opgewonden menigte bestormd en alle Arabische gevangenen zijn in vrijheid gesteld. Jfuzal^m hebben duizenden Arabieren zich bij de Damascuspoort verzameld. Voor het gebouw van den Hooge Commissaris namen zij een dreigende houding aan. Toen uit de menigte werd geschoten op de politie beambten. beantwoordden dezen het vuur op de demonstranten die zij verspreidden. Bij den Herodes-poort werd een Engelsche koe rier door de menigte met steenen bekogeld. Engelsche eskader vliegtuigen staat gereed om eventueel naar Palestina te vertrekken. Hoewel de betoogingen in hoofdzaak tegen de Engelschen gericht schijnen te zijn, heb ben de Joodsche bewoners zich voor een groot gedeelte in hun huizen opgesloten. De president van de Arabische Nationale Liga heeft den Engelschen ministei van ko loniën een protesttelegram "ezonden. waarin o m. wordt verk'aard: „Wij eischen de bescheiming der Arabieren in Palestina en de vervulling der toegestane rechten Een geheele bevolking kan niet door geweld worden gedwongen voorwaarden aan te mmen welke niet oveieenkomen met de traditie van Engeland als Christelijken en geciviliseerden staat. Wij protesteeren tegen het martelaa' schap der geheele Arabische natie, welke 73 pet. der bevolking van Pa lestina uitmaakt en zij beklagen zich over het toepasser van geweld tegenover eeu onbe wapend en vredelievend volk Gewelddadige maatregelen. Zeer gespannen is ook de toestand te Haifa. Daar hebben de Arabische leiders gedreigd met verdere gewelddadige maatregelen. Pant serwagens rijden door de straten en een En- gelsch vliegtuigeskader heeft eenige malen ten teeken van waarschuwing boven de stad gecirkeld. Te Damascus hebben Zaterdag eveneens anti-Engeische betoogingen der Arabieren plaats gevonden, evenals te Oennam in Transjord inië Het militaire hoofdkwartier in Palestina heeft het hoofdkwartier in Egvpte om ver sterking van het corps seiners verzocht. Een Palestina krijgt een parlement. Officieel wordt medegedeeld, dat de Hooge Commissaris gisterx Arabische Executieve Commissie heeft ontvangen en haar heeft verzekerd, dat in Palestina een parlement zou worden opgericht, waarin de Arabieren niet de inderheid zouden hebben. De regee ring zou echter in handen van den Hoogen Commissaris blijven. Het doodenlijstje. Het aantal dooden bij de onlusten in Pa lestina is Zondagmiddag met drie vermeer derd, toen in het oude gedeelte van Jeruza lem nieuwe botsingen tusschen Arabieren en politie ontstonden, waarbij de politie weder om van vuurwapenen gebruik maakte. Drie Arabieren werden gedood en 17 gewond, waardoor het aantal dodoen steeg tot 30 en het aantal gewonden tot over de 250. Zaterdagavond had de Engelsche hooge commissaris Sir. Arthur Eauch op een be spreking met een aantal Arabische leiders, wien hij om samenwerking met de regeering verzocht. In verband met de spannen toe stand in Palestina heeft de h( commissa ris opdracht gegeven, dat d artba Was- hongton" met 733 Joodsche immigranten uit Polen en Duitschland aan boord te Larnaca op Cyprus voorloopig een dag zal worden opgehouden. Een der kranten eischt wraak voor cH gevallen Aiabische slachtoffer». r

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1