Alkmaarsche Courant In het paleis van den koning Radionieuws OeuillelMt Financieel Overzicht. Honderd tiji en dertigste Jaargang. ZATERDAG 4 NOVEMBER No 261 1933 Zondag 5 November. Hilversum, 296 M. 9— VARA. 12— 'AVRO. 5.— VARA. 6.— VPRO. 8— A\RO. 9.Postduiven- en voetbalnieuws 9.03 Tuinbouwpraatje S. S. Lanti.iga. 9 30 VAR A-Orkest o. 1. v. H. de Groot 10.20 De clamatie M. Beversluis. 10.40 Vervolg or kestconcert. 11.30 Toespraak G. J. Zwert- broek. 12.Concert door het Paul Godwin- kwartet. 1.15 Gramofoonpl. 2.— Dr. P. H. Fitter Jr.Literatuur en levenswerkelijkheid. 2 30 Concertgebouw-orkest o. 1. v. Cl. Krauss m. m. v. N. Milstein (viool). 4.— Dr. G. A. Dudok: Caesar en Cleopatra, van G. B. Shaw. 4.20 Gramofoonpl. 4.45 Vaz Dias en Gramofoonpl. 5.Kinderuurtje. 6.Cau serie A. v. Dalsum. 6.45 Kerkdienst de Ver. v. Vrijz. Herv. te Beverwijk. Voorg.: Ds. G. Westmijse. 8.Vaz Dias. 8 15 Omroepor- kest o. 1. v. N. Treep, m. m. v. G. Weyn- schenk-Hogenbirk en Lia Fuldauer (so praan) en W. Schansman en H. Viskil (te nor). 9.30 Voordracht door Mr. A. W. Kamp. 9.50 Omroeporkest o. 1. v. N. Treep. 1112.Gramofoonplaten. Huizen, 1875 M. 8.30 KRO. 9.30 NCRV. '12.15 KRO. 5.- NCRV. 7.45-11— KRO. 8.30 Morgenwijding. 9.30 Gewijde muziek 10.20 Kerkd. uit de Evang. Luth. Kerk te 'Amsterdam o. 1. v. Ds. L. Schutte. Hierna gewijde muziek. 12.15 Orkestconcert. 1. Lezing. 1.20 Orkestconcert 2.10 Causerie 2.30 Schlagermuziek en lezingen. 4.Zie- kenlof. 5.Orgelconcert J. Verkerke. 5 30 Kerd. uit de Geref. Kerk te Bergen o Zoom, o. 1. v. Ds. W. M. Ie Cointre. 7.Zondag middag-Evangelisatie. 7.45 Sportnieuws. 7.50 Causerie. 8.10 Gramofoonpl 8 15 Or kestconcert m. m. v. solisten. Circa 9.Vaz Dia9. 10.40 Epiloog. Daventry, 1554 M. 10.50—11 05 Tijd sein, berichten. 11.1512.10 Militaire kerk dienst. 12.50 Schotsch Studio Orkest o. 1. v. G. Daines. 1.50 Pianorecital H. Bor. 2 20 Gramofoonmuziek. 3.Muzikale causerie. 3 20 Radio Militair Orkest o. 1. v. B. W. O'Donnell m. m. v. V. Harding (bariton). 4 20 Vioolrecital A. Sammons. 4 50 Voor de kinderen. 5.10 Baeh-cantate. 5.50 Bijbelle zing. 6.05 Concert. A. Trianti (sopraan) en het Kutcher Strijkkwartet. 7.20 Klassieke li teratuur. 7.50 Orgelconcert J. L. Taylor 8.20 Korte dienst. 8.35 Religieuze causerie. 9 05 Liefdadigheidsoproep. 9.10 Tijdsein, be richten. 9.25 Koorconcert o: 1. v. R. Butter- worth. 9.50 Albert Sandler en het Park Lane Hotel Orkest m. m. v. J. Morel (bariton) 10.50 Epiloog. Pari/s „Radio Paris", 1724 M. 8.05, 12.40, 3.20 en 6.35 Gramofoonplaten. 9.05 dito. 9 20 „BI och de Chicago", spel van Tristan Bernard. Kalundborg, 1153 M. 11.20—12 20 Om roeporkest o. 1. v. Gröndahl. 1.20 Harmoni- camuziek. 1.45 Gramofoonpl. 2.45 Fragm. uit „Mignon", Thomas, o. 1. v. F. Mahler. 7 35 Harmonieconcert o .1. v. Gröndahl. 9 35 Cellorecital S. L. Möiler. 9.50 Vervolg or kestconcert. 10.2011.50 Dansmuziek uit rest. „Wivex". Langenberg, 475 M. 5.55 Hamburger ha venconcert. 8.50 Concert (klarinet, viola, piano). 10.30 pianorecital E. Grape. 10.50 Bach-cantate. 11.20 Concert o. 1. v. Wilde. 2.50 Concert (viool, cello, piano). 3 20 Kwin tetconcert. 4.20 Weragorkest o. 1. v. Busch- kötter, Weragorkest o. 1. v. Breuer. 5 35 Con cert (sopraan, viool, cello, piano7.20 Zang door L. Fischer. 8.40 Süragorkest o. 1. v. Drost. 10.Weragorkest en -dansorkest o.l. v. Kühn. 11.201.20 Concert. Rome, 441 M. 8.05 Concert m. m. v. cello en viool. 9.05 Radiotooneel. 9.35 Populair concert o. 1. v. Bomavolonta. Brussel 338 en 508 M. 338 M. 10.20 Om- roepkleinorkest o. 1 v. Leemans. 11.20 Gra mofoonpl. 12.20 Concert uit Antwerpen. 1 30 Symphonieconcert o. 1. v. Kumps. 5.20 Om- roepsorkest o. 1. v. Walpot. 6.20 Gramofoon platen. 6.35 Omroepkleinorkest o. 1. v. Lee mans. 8.20 Symphonieconcert o. 1. v. Kumps. 9.20—10.20 dito. 508 M. 10.20 Gramofoon platen. 11 20 Omroepkleinorkest o. 1. v. Lee mans. 12.20 Symphonieconcert o. 1. v. Kumps. 1.30 Concert uit Antwerpen. 5.20 Dansmuziek. 6.30 Pianorecital. 7 20 Gramo- .Een liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid door F. Marion Crawford. Naar het Engelsch door W, H, C, B,, 30 Dolores verbleekte eenigszins en liet Don Jan's hand los, maar bleef naast hem staan. Zijn gezicht bleef kalm, terwijl hij met een hooghartigen glimlach naar den koning liep, die hem met uitgestrekte armen tegemoet trad en hem plechtstatig omhelsde, om zijn vreugde aan den dag te leggen over zulk een onverwacht herstel. Achter hem aan kwamen toortsdragers, mannen van de lijfgarde en velen van de hofhouding, met Mendoza, Ruy Gomez en de prinses van Eboli in de voorste rij, waarachter de voornaamste Grandes van Spanje. De ruime slaapkamer was geheel gevuld met kleurrijk gekleede mannen en vrouwen, wier juweelen met af wisselende kleuren schitterden. Uit eerbied voor den koning werd er niet gesproken en toch zweefde er in de kamer een zacht geluid van vreugde en voldoening Maar toen de koning begon te spreken, heerschte er volkomen stilte. „Ik wenschte de eerste te zijn om mijn dier baren broeder welkom te heeten tij zijn te rugkeer tot het leven," sprak hij. „De laatste twee uren heeft het hof om u getreurd, en niemand heeft u bedroefder en dieper be weend dan ik. Wij wilden allen de reden we ten van het ongeval, dat uw hoogheid is ove komen, de bedoeling van de zonderlinge zelf foonpl. 8.20 Omroeporkest o. 1. v. Walpot, m. m. v. C. Doucet (piano). 9.20—10.20 dito Deutschlandsender, 1635 M. 7.20 Concert door Kamerorkest o. 1. v. H. Abendroth. M. m v. K. Schwamberger (viola da gamba). 8.20 Dansmuziek v. d. afgeloopen 14 jaren. 9.20 en 10.05 Berichten. 10.20—11.20 Po pulair concert uit Keulen. Maandag 6 November. Hilversum, 296 M. (Algemeen programma te verzorgen door de AVRO). 8Gramo foonplaten. 10.Morgenwijding. 1015 Gramofoonplaten. 10.30 Voordracht door mr. Ph. C. la Chapelle. 11.Orgelconcert door J. G. v. Doorn m. m. v. F. van Andel— Romijn, zang. 12.—2.15 Het ensemble Rent meester en gramofoonplaten. 2.30 Pianoreci tal S. Vos. 3.Gramofoonpl. 4._ Paul Godwin en zijn orkest. 4.30 Max Tak: Sla vische muziek en haar meesters (gramofoon platen). 5.30 Jancsi Baloth en zijn Hon- gaarsch Gigeunerorkest. 6Gramofoonpl. 6.30 Concert uit „The House of Lords". 7.— Lt J. H. van Giessen: Het werk op IJsland. 7.30 Het Omroeporkest o.l.v. A. van Raalte. 8Vaz Dias. 8.05 Het Omroeporkest o.l.v. A van Raalte, m. m. v. Di Moorlag, sopraan en Fred Lamond, piano. Beethoven-program ma. 9.„Koning Hendrik VIII", hoorspel van P. H v. Moerkerken. Regie: Kommer Kleyn. 9.35 Kovacs Lajos en zijn orkest en gramofoonplaten 11— Vaz Dias. 11.10— 12.Gramofoonmuziek. Huizen, 1875 M. (Uitsluitend NCRV). 8.Schriftlezing en meditatie. 8.159.30 Gramofoonplaten. 10.30 Morgendienst o.l.v. J Valk. 11.Chr. lectuur. 11.30 Gramo foonplaten. 12.15 Dito. 12.302.Orgel concert door J. Zwart. 2.Voor de scholen 2.35 Gramofoonplaten. 2.45 Wenken voor de keuken. 3.153.45 Knipcursus. 4.Bijbel lezing door ds J. de Waard, m m. v. mej. C. de Jager, zang en F. Reymerink, orgel. 5. Concert door El. de Haas, sopraan. L. Lagu- na, viool en H. Laguna-del Valle, piano. 6.30 Afgestaan. 7.15 Ned. Chr. Persbureau 7.30 Vragenuurtje. 8.30 Enkrateia-uurtje. 9.30 Zang door het Chr. Radiokoor o.l.v. J. Couvée. 11.11.30 Gramofoonpl. Daventry, 1554 M. 10.35 Morgenwijding. 10.50 Tijdsein, berichten. 11.0511.20 Le zing. 12.20 Orgelspel T. Jenkins. 1.05 Wes tern Studio-orkest o l.v. Thomas. 1.50 Gra mofoonplaten 2..20 Voor de scholen. 3.20 Gramofoonplaten. 3.35 Sportnieuws. 3.55 Duitsche les. 4.20 Concert. E. Andjelkovitch, viool en E. Lush piano. 4.50 Schotsch Studio-orkest o.l.v G. Daines. 5 35 Kinder uur. 6.20 Berichten. 6.50 Bach's orgelmu ziek. 7.10, 7.25 en 7 50 Lezingen. 8 20 „Good evening" van J. Macdonell Muziek van H. Temple Adady.9.20 Berichten en lezing. 9.55 BBC-orkest o.l.v. J. Lewis, m. m v. A Valente, tenor. 11.10 Voordracht. 11.15—12 20 The Grosvenor House Dance Band o.l.v. Lipton. Parijs „Radio-P arté', 1724 M. 8.05, 12.20 en 7.40 Gramofoonplaten. 8.20 I. „La légen- d edu point d'Argentan", operette van Four- drain. II. „Las Toreras", operette van La- parra m. m. v. orkest o.l.v. Bigot en solisten Kalundborg, 1153 M. 11.20-1.20 Con cert uit „Rest ..Wivex". 2.504.50 L. Preil's orkest. 7.20 Italiaansche operamuziek o.l.v. Gröndahl. 8.40 Het Radiostrijkorkest o.l.v. Gröndahl. 9.herdenking van Jonas Lie. 9.5510.30 Omroeporkest o.l.v. Gröndahl Langenberg, 473 M. 5.25, 6.35 en 10.45 Gramofoonplaten. 11.20 Süragorkest o.l.v. Seyfert. 12.55 Gramofoonpl. 3.20 Sürag orkest o.l.v. Görlich. 5 20 Gramofoonplaten. 7.30 Omroepsymphonie orkest o.l.v. Ros- baud. 10.— Gramofoonplaten. 10.20 Sürag orkest o.l.v. Görlich. 11.2012.20 Werag orkest o.l.v. Buschkötter. Rome, 441 M. 8.05 Concert m. m. v. viool, piano en sopraan. 8.05 Populair concert o.l.v. Culotta. Brussel, 308 en 508 M. 338 M.: 12.20 Gramofoonplaten. 1.30 Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans. 5 20 Omroeporkest o.l.v. Walpot. 6.50 Jramofoonplaten. 8 20 Radio tooneel. 9.2010-20 Omroeporkest o.lv Walpot. 508 M.: 12.20 Omroepkleinorkest o l.v. Leemans. 1.30 Gramofoonpl. 5.20 Dansmuziek. 6.35 Gramofoonplaten. 6.50 Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans. 8.20 Gra mofoonplaten. 8.50—10.20 Concert o.l.v. L. de Vocht, m. m. M. Maréchal, cello. Zeesen, 1635 M. /Deutschlandsender). 7.25 Wilhelm-Busch programma o.l.v. W. Pleister. Muziek van H. J. Sobanski. 8.20 Gramofoonmuziek. 9.20 en 10.05 Berichten 10.2011.20 Populair concert uit Muenchen o.l.v. Bruno Auhch. GEMEENTELIJKE RADIO DISTRIBUTIE. Zondag November. Lijn 1: Hilversum. Lijn 2: Huizen. Lijn 3: Brussel I 10.05—12 50, Parijs 12.50—24.—. Liin 4: Langenber 10.05—12.40, Motala 12.40—24.—. Maandag 6 November. Lijn 1: Hilversum. Liin 2: Huizen. Liin 3: Daventry 1035—24.—. Lijn 4: Langenberg 10.35—13.20, Brus sel I 13.20—24- De nieuwe Amerikaansche goud- politiek en haar beteekenis voor de z,g, goudlanden. Terugslag in den toestand van de Ameri kaansche staal- en automobiel- nijverheid. De staaltrust in het derde kwartaal. De toestand der Indische cultures. De be- leggingsvraag teruggekeerd. Het meest belangrijke nieuws van deze week is geweest de aankondiging van Pre sident Roosevelt, dat de Reconstruction Fi- nance Corp. zou overgaan tot aankoopen van goud op groote schaal. Aanvankelijk had dit voornemen betrekking op het nieuw ge produceerde goud in Amerika zelf, dat sedert de verzachting van de bepalingen op het em bargo sinds eenigen tijd weer mocht worden uitgevoerd. Het offir.eele communiqué, dat wij onder de oogen kregen, spreekt weer van een zoodanige goudaankooppolitiek, dat de prijs voor het gele metaal steeds zoodanig zou worden vastgesteld, dat deze iets hooger is, dan (rekening houdende met den wis selkoers) den prijs op de Londensche markt. Op deze wijze zou dan als het goud uit Noord- en Zuid-Amerika, dat te voren naar Londen ging worden aangetrokken. Mocht het agio van den prijs van goud in Amerika zoo groot zijn, dat ook het goud uit Europa zou worden aangetrokken, dan zou natuurlijk een geheel andere toestand ontstaan. Inder daad hebben de berichten uit New York eeni ge malen melding gemaakt van deze moge lijkheid. Het is ook niet uitgesloten, dat deze politiek door Washington ook op het oogen- blik nog wordt overwogen. Mocht het voornemen op deze wijze wor den uitgevoerd of mocht Amerika direct op de Londensche of Parijsche markt, als koo- per gaan optreden, dan zou hierdoor het monetaire vraagstuk in een geheel nieuw stadium zijn getreden. Het zou niet minder beteekenen dan het ontketenen van een strijd tusschen Amerika en de landen, die tot nu toe den gouden standaard hebben gehand haafd Immers is het duidelijk, dat het al thans in theorie, door dit systeem mogelijk zou zijn, om de goudvoorraden der Euro- peesche circulatiebanken aan te trekken, waardoor dan volgens de meening van het publiek het gevaar zou ontstaan, dat ook de z.g. goudlanden, alsnog zouden overgaan tot het loslaten van den gouden standaard. Zoover zal het echter waarschijnlijk wel niet komen. Er bestaat goede grond om aan te nemen, dat het met veel ophef aangekon digde voornemen van Amerika, zooals het al met vele plannen is gegaan, die van die zijde werden geopperd, niet in die mate of in dien vorm, zal worden uitgevoerd. Reeds uit politieke overwegingen zou het bedenkelijk zijn, indien Amerika op deze wijze een soort geldoorlog zou ontketenen. Er zijn echter verschillende praktische overwegingen aan te voeren, op grond waarvan moet worden betwijfeld, of de geld- dokters aan de overzijde van den Oceaan, het probleem wel goed hebben doordacht. Indien n.1. Amerika in Europa op groote schaal goud mocht gaan koopen, of den goudprijs zoo hoog mocht vaststellen, dat het goud uit Europa zou wegvloeien, dan moet toch wel in het oog worden gehouden, dat die aankoopen slechts kunnen worden ge financierd door afgifte van dollars. Nu is het een bekend feit, dat de markt voor dollars onder de huidige omstandigheden tamelijk beperkt is. De hausse speculatie mag vrijwel worden uitgeschakeld, daar er weinigen zul len zijn, die gelooven in een blijvend herstel van den dollar. Zii. die dus bereid zouden zijn, om het aanbod van dollars op te nemen, zouden dit slechts doen, indien zij de zeker heid hadden dit materiaal te kunnen gebrui ken voot het verrichten van betalingen in Amerika. Dit zou alleen dan het geval kun nen zijn, indien de exportmogelijkheid voor Amerika belangrijk grooter zou worden m.a.w. indien de goudwaarde van de valuta in zulk een omvang zou dalen, dat op groote schaal dumping zou kunnen worden toege past. Het behoeft geen betoog, dat de Euro- peesche landen het niet rustig zouden aan zien, dat hun goudvoorraden werden wegge trokken door de onzinnige Amerikaansche valutapolitiek en daarbij hun markten zon den worden overstroomd met Amerikaansche producten. Ongetwijfeld zouden de reeds bestaande afweermaatregelen nog worden verscherpt, waardoor dan de heele opzet van het plan zou mislukken. Wat is nu eigenlijk de opzet van het plan, zal men zich afvragen. Het eeni ge doel schijnt te zijn, om door een manipulatie van de valuta, het prijspeil voor de goederen te doen stijgen. Het zijn zeker niet in de laat ste plaats politieke overwegingen, die de regeering er toe hebben genoopt, dezen weg te betreden. Eerst heeft men het geprobeerd met een uitbreiding der credietverleening De banken hebben hiertoe niet in zulk een mate haar medewerking verleend, dat de pogingen eenig tastbaar resultaat hebben afgeworpen. Thans wil men geraken tot een sterke uitbreiding van de circulatie door goudaankoooen. Indien ook deze methode het prijsniveau niet omhoog brengt, dan zal men tot een meer radicale methode van geld- bederf overgaan, in de hoop, dat hierdoor een vlucht in de goederen zal ontstaan. De naïve raadgevers van President Roo sevelt. zijn blijkbaar van meening, dat als het publiek nu maar de angst krijgt en tot aankoop van goederen overgaat, waaraan het geen oogenblikkelijke behoeft heeft, de toestand intrinsiek zou verbeteren. Niets is minder waar dat dat. Ongetwijfeld zou er tijdelijk een haussebeweging ontstaan, maar na verloop van tijd zou er toch een terug slag moeten volgen, omdat me nniet tot in het oneindige kan doorgaan met de valuta te doen dalen. De regeering heeft den laatsten tijd den wind zeker niet mee. De jongste berichten uit het bedrijfsleven luiden niet opwekkend en vooral de toestand in de staalnijverheid en de automobielindustrie ziet er niet bemoedi gend uit. De bedrijvigheid van de staal industrie is in korten tijd gedaald tot 26. 1 van de capaciteit, terwijl de hoogste stand van dit jaar 59 bedroeg. De teruggang was een gevolg van het uitblijven van op drachten van de bouw- en machinenijverheid Ook in de automobielindustrie is de produc tie aanzienlijk teruggeloopen. Intusschen blijkt uit de dezer dagen gepu bliceerde cijfers van de staaltrust, dat de resultaten van het derde kwartaal aanzien lijk beter zijn geweest dan in de beide voor afgaande kwartalen. Het totale-tekort daal de achtereenvolgens van 18.531.000 dollar in het eerste kwartaal 1933 tot 10.429.000 in het tweede kwrtaal en tot 4.518.000 In het derde kwartaal. Het netto verlies bedroeg in de eerste negen maanden van dit jaar voor aftrek van het dividend op de preferente aandeelen 28.074.000, dollar tegen 54.542.000 dollar in den overeenkomstigen tijd van het vorige jaar. Voor dividend van 50 dollarcents op de preferente aandeelen is 1.801.000 dollar per kwartaal noodig. Het valt te betreuren, dat na den krachti- gen vooruitgang, die in het tweede en derde kwartaal is ingetreden, het vooruitzicht be staat, dat het vierde kwartaal weer veel on gunstiger zal worden. Waar het hier een zeer belangrijke tak van bedrijf geldt, mag hier in wel een aanwijzing worden gevonden, dat de z.g. herstelpolitiek van de Amerikaansche regeering meer gebaseerd is op maatregelen, die een onmiddellijk effect beoogen en die hun uitgangspunt vinden in politieke facto ren, dan dat deze het karakter draagt van een weloverwogen systeem, dat een blijvende welvaart beoogt. Op onze markt heeft deze week een weinig geanimeerde stemming bestaan. Het is waar, dat op sommige dagen de aandeelenmarkt hoogere kosten te zien gaf, maar vermoede lijk werd deze beweging veroorzaakt door een ondergrond van vrees, dat de goudpoli- tiek van Amerika de positie der goudlanden in gevaar zou brengen. Zeer zeker was die vastere stemming niet gebaseerd op betere vooruitzichten van den algemeenen toestand Integendeel geeft men zich er ten onzent wel degelijk rekenschap van, dat zoolang de ver schillende landen op monetair en economisch gebied een politiek blijven volgen, die geheel gericht is op de eigen nationale belangen en die niet in het minst rekenschap houdt met de uitwerking van bepaalde maatregelen op het heele wereldbestel, er geen aanleiding bestaat om voor de naaste toekomst een keer ten goede te verwachten. Het wordt voor den belegger met den dag moeilijker, om zijn weg te zoeken in deze chaos. Het komt ons voor, dat thans de be- leggingsmarkt nog altijd de grootste veilig heid biedt en dat men althans bij het koopen van aandeelen de grootste voorzichtigheid in acht moet nemen. Het is in dezen tijd uiterst gevaarlijk om zich op langen termijn aan voorspellingen te wagen en zoo zal ook niemand voor zich zelf honderd procent zekerheid kunnen hebben, dat de gouden standaard hier te lande gehandhaafd zal blijven. Wij mogen alleen constateeren, dat de omstandigheden nog niet zoodanig zijn veranderd, dat er ernstige grond bestaat voor de verwachting, dat de gulden den weg zal volgen van het Pond of den dollar. Waar bovendien de winstcapaciteit in het bedrijfsleven nog nagenoeg niet is verbeterd en integendeel vele groote ondernemingen nog altijd met verlies werken en het vooruit zicht bestaat, dat zij binnen afzienbaren tijd tot reorganisatie zullen moeten over gaan, zoo kunnen wij op een enkele uitzon dering na de aandeelenmarkt no^ niet aan trekkelijk vinden. Neemt me b.v. de voor onze markt zoo be langrijke afdeeling voor Indische fondsen, dan zal men toch moeten toegeven, dat de koopwaardigheid van de meeste fondsen thans nog uiterst twijfelachtig is. De toe stand van de suikercultuur blijft even zorg wekkend als voorheen Juist dezer dagen ia v'ivps weer moeten overgaan tot een ver- )a'..ng van den verkoopprijs voor suiker bif verkoopen naar Britsch-Indië, en wel met 10 cent per 100 K G., waardoor de prijs wordt 4.75 voor de Oostkust en 4.55 voor de Westkust van Br. Indië. Groote moeilijkheden doen zich in bepaal de gebieden voor met betrekking tot de huur van gronden. Zoo wordt gemeld, dat indien er in de Vorstenlanden waar de Cult. Mij. der Vorstenlanden en de Koloniale Bank groote belangen hebben, geen verlaging van de pacht plaats vindt, gedacht zal moeten worden aan een prijsgeven der concessies. Een definitieve oplossing moet voor 1 April 1934 zijn gekregen. Deze pachten zijn ver schuldigd aan de sultanaten die echter niet tot een verlaging der pachten kunnen over gaan, zonder dat het Gouvernement bij springt. Hierin zit juist de moeilijkheid, om dat het Gouvernement zelf met groote moei lijkheden heeft te kampen Voor de rubbercultuur blijven de vooruit zichten ook nog uiterst onzeker. Al bestaat het vertrouwen, dat de restrictie inderdaad tot stand zal komen, het hangt natuurlijk nog geheel in de lucht, of deze maatregel inderdaad die verbetering van den toestand zal brengen, als men thans algemeen hoopt Bovendien schijnen op het oogenblik de moei lijkheden, die een regeling voor de inland- sche productie meebrengt, nog geenszins uit den weg te zijn geruimd. De speculatieve be langstelling, die sinds eenigen tijd voor rub- beraandeeleo heeft bestaan juist in verband met de verwachte restrictie, is thans weer vrij sterk verminderd en de eenige gunstige factor is, dat er geen sterke reactie in de koersen is ingetreden. Maar ook al mocht alles zoo bevredigend verloopen, als men zich kan denken, dan dient toch in het oog te worden gehouden, dat de financieele toestand van de meeste ondernemingen van dien aard is, dat er jaren overheen zullen gaan, alvorens er voor aan deelhouders eenig jjerspectief komt. Zeer zeker moet rekening worden gehouden met de mogelijkheid, dat vele ondernemingen tot een reorganisatie zullen moeten overgaan, indien eenmaal een nieuwe basis zal zijn ge vonden, waarop met een bescheiden winst zal kunnen worden gewerkt. Over de vooruitzichten van de tabakscul tuur schreven wij verleden week reeds. Na een flauwe stemming voor deze aandeelen in de vorige week, is er inmiddels eenig herstel ingetreden. Wat de overige afdeelingen van de markt betreft, bleef er eenige belangstelling be staan voor aand. Philips, die vast gestemd waren. Over het algemeen blijft het oordeel over deze industrie gunstig luiden en de ont wikkeling schijnt van dien aard te zijn, dat het vertrouwen bestaat, dat de mij. op de en iedereen was vol lof over Don Jan en over Maria Dolores de Mendoza, die onder de vrouwen haar gelijke niet vond in schoon heid, in moed en in volmaakte toewijding. Er waren echter enkelen, die misnoegd wa ren zoo sprak Antonie Perez geen woord en streek gedachteloos met zijn smetteloos blan ke handen zijn zwarte haar gelijk. Ook de prinses van Eboli was heel stil, want het scheen haar toe dat Don Jan's onverwachte huwelijk en zijn verzoening met zijn broeder haar toekomstplannen den bodem hadden ingeslagen. En daarin had zij gelijk. De wrok, dien zij van dit oogenblik af jegens Don Jan begon te koesteren, omdat hij trots alles en iedereen er in geslaagd was Dolores te trouwen, was de eerste schakel van de ke ten, die leidde naar haar eigen ondergang. Want al hield zij hierna nog langen tijd van het spel met den hoogen inzet de troefkaar ten in handen, tenslotte keerde Fortuna haar den rug toen en haar levenseinde was ver schrikkelijk. Wie zal zeggen of ook Don Jan's schitte rende bestemming en zijn ontijdige dood de zen avond niet werden bepaald? Want zijn roemrijkste gevechten en grootste overwin ningen wachtten hem nog. Maar hoe het ook zij, hij bleef Dolores met gansch zijn hart lief hebben. Zijn huwelijk met haar bleef een hofgeheim en zij schonk hem slechts één kind, een blond dochtertje en stierf. Het kind groeide op onder een andere regeering, werd non, en later abdis van het klooster Las Huelgas, waarheen Dolores den ochtend, vol gend op dezen veelbewogen avond, zou ge zonden worden. (EINDE) beschuldiging van onzen vriend Mendoza en nog andere dingen, die wij zonder een nade re verklaring van u, niet kunnen begrijpen." De stoel, waarin Don Jan Dolores' brief had zitten herlezen, werd naar voren gescho ven, en de koning nam er in plaats, terwijl de voornaamste hofdignitarissen zich om hem heen schaarden. Don Jan bleef staan en Dolores plaatste zich op eenigen afstand achter hem. De onbeweeglijke oogen van den koning waren scherp en eenigszins ongerust op zijn broeder gevestigd. „Het is maar een kort verhaal, sire, en mocht daarin niet alles geheel duidelijk zijn, dan bid ik bij voorbaat om uwer majesteit vergiffenis, dat ik over sommige zaken, die mijn particuliere leven betreffen, zal zwij gen. Ik zat hier vanavond alleen in deze ka mer te lezen, nadat uwe majesteit van he* souper was opgestaan. Een man, dien ik reeds lang kende en vertrouwde, kwam me bezoeken. Vroeger hadden wij wel eens ver schil van opinie gehad, maar vanavond kwam 't tot scherpe woorden tusschen ons. Uwe majesteit vergeve me, dat ik 's mans naam niet noem, want ik wensch hem, al zou 't me ook mijn leven kosten, geen nadeel te berokkenen." De koning knikte langzaam goedkeurend Hij wist dat hij zijn broeder kon vertrouwen en dat deze hem niet zou veraden. "i] ^3S benieuwd wat er verder zou volgen, unm- lachend vervolgde Don Jan: „Na die scherpe woorden was, "f?1* onder mannen meer gebeurt, het sitaa g uit de scheede en toen ik deze:80 i?L t^va| zij >ei, „iets te "iL'dS wilde dat ik achterover mijn bewustzijn verloor, zoo dat ik dood was. En toen kwam. zooals ik vernam, mijn vriend de generaal Mendoza binnen. Hij begreep wat er gaande was, en uit edelmoedige vrees voor mijn goeden naam, zooals ik onderstel, opdat er niet zou kunnen worden gezegd dat ik in een oneer- vollen twist werd gedood of wel om een vrouwenquestie wat des té erger zou zijn wegens mijn liefde voor zijn dochter heeft hij, een oogenblik zijn hoofd verliezende, de schuld op zich geladen en bekend dat hij een moordenaar was. Zoo heb ik de zaak begre- PeHijS'hteld een oogenblik op en weer knik te de koning langzaam, terwijl hij er bij glim lachte en zeer verheugd scheen te zijn. Wat het overige betreft," vervolgde E>on laii .dat is gauw verklaard. Deze dappere en edele vrouw, die u hier hebt aangetroffen kent u allen. Ik had haar al lang en trouw met heel mijn hart lief. Zij, die mij kennen weten, dat men mij op mijn woord kan geloo ven en hier voor uwe majesteit zweer ik op mijn eerewoord, onder aanroeping van den hemel als getuige, dat haar naam ongerept is Toch heeft zij, in de hoop haar vaders le ven te redden, nu eens wel en dan weer niet geloovende dat haar vader mij in een twist had aangevallen, ten aanhoore van u allen het verhaal verteld, dat u bekend is. Indien er echter onder de hier aanwezigen, of on der uwer majestiet onderdanen in Spanje iemand is, die aan mijn woord twijfelt, laat die persoon het dan zeggen, want het gaat hier om een hoogst ernstige zaak, en ik wensch geloofd te worden, voordat ik meer zal zeggen." Ten derden male knikte de koning en deed het hartelijker gemeend, want de zaak had een gunstig verloop voor hem genomen. „Wat mij zelf betreft," zei hij, „hecht ik aan uw woord evenveel waarde als aan den eed van iemand anders, en ik geloof niet dat er iemand zich zal verstouten om wat wij beiden gelooven in twijfel te trekken." „Ik dank uwe majesteit. Voorts verzoek ik om vergunning, aan uwe majesteit Hij nam Dolores bij de hand en trok haar zachtjes naar voren. Zij liet het met eenigen tegenzin doen, en keek den koning vast in de oogen. mijn echtgenoote voor te stellen," zei Don Jan, den zit voltooiend. „Uw vrouw?" riep de koning heel verrast uit. „Bent u dus als getrouwd?" „Wij zijn door het huwelijk met elkaar verbonden," antwoordde Don Jan zoo dui delijk, dat iedereen het kon hooren. „En wat zegt Mendoza daar wel van?" vroeg Philips, met de oogen den ouden krijgs man zoekend. „Dat zijn hoogheid mijn geslacht een groo te eer heeft bewezen, uwe majesteit, en ik hoop dat mijn dochter en ik voortaan niet meer onnoodig van elkaar zullen worden gescheiden." Bijna bedeesd ging zijn blik naar Dolores' stralende oogen en toen hij haar bleef aan kijken, zal zij in dien blik iets, dat zij er, be halve toen zij dien avond van elkaar afscheid namen, nog nooit te voren in had gezien, en dat zij er later altijd opnieuw in terug vond. Op hetzelfde oogenblik drukte de strenge, oude man Inez tegen zich aan, want zij had hem onder de hofdignitarissen gevonden en stond naast hem, met haar arm vertrouwelijk op den zijnen rustend. Toen klonk, terwijl de koning opstond, het geluid van blijde stemmen in de kamer op. Iedereen was even verheugd dat deze tragi sche gebeurtenis zoo gelukkig was geëindigd

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 5