DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De vredeswil in Europa. Sagelii&sch Ci'tczichl ^Buitenland No. 262 Maandag 6 November 1933 135e Jaargang JVa Duitschtand's afscheid van Genève weet men niet, hoe een nieuw begin te mahen om ontwapening door te zetten. NADERENDE GEVAREN. EEN ERNSTIG INCIDENT JAPAN—RUSLAND. Japansche vliegtuigen boven Wladiwostock. Nadere bijzonderheden. Tokio weet weer van niets. Een waarschuwing van Rusland. HITLER WIL VERZOENING. Goering in het Saargebied. Hitier in Oost-Pruisen KANONGEBULDER TE BERLIJN. Op S.S. en S.A.-bijeenkomst TURBINE IN 'N CENTRALE VERNIELD. EEN VREEMDE HISTORIE. In verband met het vermoorde zoontje van Lindbergh. BOYCOT VAN DUITSCHE GOEDEREN. RELLETÏES IN IERLAND. BONDSKANSELIER DOLLFUSS TE KLAGENFURTH. Waf vandaag de aandacht trekt BREUK IN DE FRANSCHE SOCIALISTISCHE PARTIJ. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranc door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote ccntracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij y/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdiedacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat nit drie bladen. Na Hitiers besluit van 14 October om Genève den rug toe te keeren, was het ieders plicht een paniek te helpen voor komen. Men is daarin geslaagd. In alle hoofdsteden heeft men zijn medewer king verleend. Regeeringen en pers organen deden wat zij konden om den schrik te bezweren en het dreigend oor logsgevaar terug te dringen. Binnen weinige dagen kon men reeds een wel dadige ontspanning constateeren. Als het nog noodig was, dan werd toen het bewijs geleverd, dat niemand oorlog wenscht in Europa. Een goede stemming is veel waard. Maar zij doet niet alles. Met het regelen van de politieke geschillen is men im mers geen stap verder gekomen. Door het heengaan van Duitschland is het zelfs moeilijker geworden om tot een regeling te komen, omdat het diploma tieke apparaat, dat men zoo zorgvuldig had opgebouwd, (Volkenbond met ont wapeningsconferentie) niet meer functi- oneeren kan gelijk voorheen. Men weet niet goed, hoe men de zaak nu aanoak- ken zal. Het eenige voordeel, dat de schok van 14 October heeft opgeleverd, is voorloopig, dat men een duideü'k^r beeld heeft gekregen van hetgeen ver schillende volken beweegt. Duidelijk heid is altijd gewenscht. Dat het heldere beeld in alle opzichten bemoedigend is, zouden we echter niet willen beweren. Norman Davis vertrekt. Gaan we den toestand even na. Nor- man Davis, de buitengewone ambassa deur der Ver. Staten en vertegenwoordi ger van het Witte Huis ter ontwape ningsconferentie is Zaterdag scheep ge gaan aan boord van de President Roose- velt. Dat hij terugkeeren zal is nog zoo zeker niet. De gar.g van zaken te Ge nève heeft de Amerikanen erg te1- :rge- steld. Men is te Washington nooit ten volle bewust geweest van den ernst der politieke tegenstellingen in Europa en verwachtte daarom heel wat van vrien delijken raad en hulp bij het opstellen van bemiddelingsformules. Nog bij zijn afscheid te Parijs heeft Norman Davis aan Boncour een plannetje aan de hand gedaan om met de ontwapening vooruit te komen. Men moest, zoo betoogde hij, niet meer spreken van een proeftijd van Duitschland, doch onmiddellijk een agenda opstellen, waarin precies zou zijn aangegeven, wanneer men bepaalde wapens zou afschaffen, b.v. in dezen geest: over twee jaar verdwijnt het zwaarste geschut, over vier jaar de bombardeervliegtuigen enz. Boncour had daar geen ooren naar. En toen gaf Norman Davis het op. Hij zag wel, dat er eerst andere dingen geregeld moesten worden. Hij ging heen met de bood schap, dat de Europeesche mogendheden het eerst maar onderling eens moesten worden; misschien keerde hij dan terug. Een bijkomende, doch gewichtige reden voor zijn falen is, dat Amerika niets kan aanbieden om de Europeesche pacificatie te bevorderen, geen enkele garantie kan geven voor het behoud van den vrede en dat sinds de verscherping van den toestand in het verre Oosten, Amerika zich zelfs naar versterking zijner bewapening gedreven ziet. Pacifisme in Engeland. Europa moet eerst alleen zijn boedel redderen. In een enkel opzicht blijkt de kans daarop gunstiger dan kort geleden te ver moeden viel. In Engeland laat de open bare meening zich gevoelen en zij levert een drijfveer tot ontwapening. Zoolang alleen het Foreign Office aan het woord was, viel daarvan niet veel te bemerken. Sir John Simon bepaalde zich tot diplo matieke bemiddeling en hij was daarbij niet altijd even gelukkig, gelijk de jongste onderhandelingen te Parijs en te Genève bewezen. In regeeringskringen en in het conservatieve deel van de re- geeringspartijen was zelfs uit bezorgd heid over den toestand in het verre Oos ten een streven naar versterking der bewapening ontstaan. Hitiers besluit van 14 October en de radiorede van den Rijkskanselier dreef echter plotseling een reeds lang bestaan- den ondergrondschen stroom van paci-1 fi3me naar boven. In de studentenwe reld had men haar reeds duidelijk k ï- nen waarnemen, toen in het voorjaar de studenten van de eene universiteit na de andere er zonder omwegen voor uitkwa men, dat ze onder geen omstandigheden het zwaard zouden opnemen voor Ko ning en Vaderland. Van de 1000 leden van de „Union Society" te Oxford stem den er 700 voor een dergelijke resolutie. Bij de tusschentijdsche verkiezingen heeft nu Labour het aangedurfd de cam pagne te voeren onder de leuze: „voor vrede, ontwapening en de regeling van alle internationale geschillen door den Volkenbond" en hij heeft daarbij een op merkelijk succes gehad. Bij het debat va:x morgen in het Lagerhuis zal wel blijken, dat de regeering met deze be weging rekening houdt. Indien de leiding aan het Foreign Office in goede h; .iden is, kan dit een goede uitwerking hebben in de richting van juister en ijveriger bemiddeling tusschen Frank rijk en Duitschland. Onzekerheid in Frankrijk, Want om deze beide landen blijft de ontwapeningskwestie in hoofdzaak draaien. Het is voor de zaak der pacifi catie echter niet bevorderlijk, dat de binnenlandsche toestand in Frankrijk zoo onzeker geworden is. Het Kabinet Sarraut maakt allesbehalve een krachti- gen indruk. Aan het verlangen van de nieuwe regeering om een vergelijk te zoeken met Duitschland zal niemand be hoeven te twijfelen. Boncour is minister van buitenlandsche zaken gebleven. Maar de goede wil is onder de bestaande omstandigheden niet meer voldoende. Er moeten nieuwe wegen worden ge zocht. Daarvoor is durf noodig en kracht, zekerheid van continuiteit. Ja renlang is Parijs onder den druk van links bezig voorzichtig te zoeken naar de pacificatie van Europa, op nieuwen grondslag. Sinds Duitschland echter onder Hitler's leiding staat, is 't enthou siasme bij de Fransche socialisten om Briands weg te volgen aanmerkelijk be koeld. Ook om redenen van binnenland sche politiek is van de linksche samen werking niet veel meer over. Frankrijk verkeert in een overgangs toestand. Als we de volgende week den uitslag van Hitler's referendum k annen en de conclusies die de Führer daaruit trekt, dan zal men in het gunstigste ge val nog slechts kunnen zeggen: nu moe ten we wachten op het vonnis der Fran sche Kamer over Sarrauts kabinet. Welke methode? Wij verwachten daarom voorloopig niet, dat er veel schot in zal komen in de onderhandelingen. In die meening wor den we versterkt, als we nagaan, hoe moeilijk het is om een geschikten vorm te vinden voor een nieuw begin. Hitier heeft den Franschen aangebo den de mogelijkheid te onderzoeken van een direct Fransch-Duitsch accoord. Door Elzas-Lotharingen voor goed van alle verdere discussie uit te sluiten en het vraagstuk van den corridor weg te schuiven, heeft hij de voorwaarden daartoe ongetwijfeld verbeterd. Maar het zal voor Frankrijk moeilijk zijn op Hit- li r's aanbod in te gaan. In de eerste plaats door de boven aangeduide bin nenlandsche verhoudingen. In de tweede plaats, doordat Parijs zich dan van zijn bondgenooten in Europa zou losmaken. Benesj, de leider van de Kleine Entente, is reeds in het geweer gekomen om zoo- iets te verhinderen De Tsjechische minister heeft zich eveneens duidelijk verzet tegen de Itali- aansche methode om aan de vier mo- g ndheden op te dragen een nieuw begin te maken. Parijs heeft trouwens onmid dellijk na den 14en October te kennen gegeven, dat het voor deze methode niet voelde. Blijft de weg via Genève, hervatting der besprekingen in Volkenbondsver- band. Maar in Genève is Duitschland niet meer te vinden. De Geneefsche m thode moet daarom voorbereid wo door en gepaard blijven gaan aan p matieke onderhandelingen tu® kanselarijen. Een zeer lange weg, mee nen wij. Van officieele Russische zijde wordt in verband met het in den laatsten tijd herhaal delijk verschijnen van Japansche bombarde mentsvliegtuigen boven Sowjet-Russisch ge bied, vastgesteld, dat dit een schending van de souvereniteit der Sowjet-Unie beteekent Dit feit zal de regeering der Sowjet-Unie aanleiding geven een scherp protest in Tokio in te dienen. Omtrent het vliegen door Japansche vlieg tuigen boven het gebied ten Zuidwesten van Wladiwostok wordt door het officieele Sovjet- telegraafagentschap nader gemeld, dat een achttal verkenners- en bombardementsvlieg tuigen heeft gevlogen boven de verschillen de Russische gebieden rondom Wladiwostok. De Japansche vliegers, die over de Sovjet grens vlogen, vlogen ongeveer 30 K. M. diep het land in. Geconstateerd wordt, dat ook vroeger Japansche vliegers de grens reeds hebben geschonden, doch dat dit geval, zoo wel wat het aantal vliegtuigen als wat den omvang van het Russische gebied, waarover gevlogen werd, betreft zonder weerga is. Het Jaoansche ministerie van oorlog dementeert met stelligheid de berichten uit Moskou over een 8-tal vliegtuigen, dat over Russiche-Siberisch gebied zal hebben gevlo gen. Van het geheele incident is te Tokio niets bekend en er zijn ook geen berichten van den Japanschen luchtvaartautoriteiten hierover ontvangen. Ter gelegenheid vn den zestienden ver jaardag van de Octoberrevolutie heeft de Revolutionnaire Oorlogsraad een legerorder uitgevaardigd, waarin naar voren gebracht wordt, dat het Roode Leger dezen herden kingsdag viert, terwijl het zich nog machti ger en nog onverwinnelijker voelt. De orde wijst op de provocaties die, tegen het land der Sowjets gericht, in het Verre Oosten worden georganiseerd. Het Roode Leger was altijd, is nog en zal in de toekomst blijven een trouwe wachter des vredes, maar, wee den avonturiers, den oorlogsbrandstichters, die mochten pogen de URSS aan te vallen. De Pruisische minister-president Goering heeft gisteren te Trier het woord gevoerd en verklaard, dat juist de bevolking der grens streken kan begrijpen, welke werking een on machtige natie op het buitenland heeft ge had. Bestaat een laffe regeering, dan moeten de grenzen beginnen te bloeden. Zch tot de Saarlanders wendend zeide Goe ring: Gij waart, zijt en blijft Duitsch. Gij zijt hierheen gekomen om tegen de terreur in het vreemde land, welke U drukt, nieuwe kracht op te doen om het op Uw post uit te houden. Namens den leider en van ganscher harte beloof ik U, dat deze uiterste post nim mer een verloren oost zal zijn. De Saar- kwestie en de wederinlijving is een aange legenheid, van het geheele Duitsche Volk Het gaat om eer en brood. Daarover wordt niet gediscussieerd. Kijkt naar Duitschland Het zal een dag van jubel zijn, wanneer gij zujt kunnen zeggen: Ik woon in Duitschland Het grensvolk zal het beste begrijpen, dat de 12e November de proef is of Duitschland een volk is, dat eer en rechtsgelijkheid voor zich mag opeischen. Hitier heeft te Elbing (Oost-Pruisen) het woord gevoerd, waarbij hij zeide, dat Duitschland een recht heeft op de vervulling der verdragen aan te dringen en op die wijze zijn rechtsgelijkheid te eischen en dat het Duitsche volk geen anderen wensch heeft dan in vrede en vriendschap met de andere vol ken te leven. Met betrekking tot het leger werkloozen verklaarde Hitier, dat men op den duur menschen niet met toespraken kan helpen Men moet hen ook economisch weer in de gemeenschap inlijven. Wanneer deze kwestie niet wordt opgelost, zal tenslotte de huidige wereld tot puin gaan. Wij zijn niet alleen aan de macht gekomen om niets meer te doen, maar wij hebben in deze negen maanden meer gewerkt dan ooit te voren. Wat ten val is gebracht, zal nim mer weer opstaan De partijen zijn geweest en keeren nimmer terug. Het Duitsche volk zal een nieuwe organisatie krijgen, welke zal zijn opgebouwd op de gedachte der autoriteit van leiding van onder tot boven en deze or ganisatie zal de samenvatting der Duitsche kracht garandeeren. Hoe grooter ons program in het binnen land hoe noodzakelijker ons de vrede is, want slechts hij alleen kan opbouwen. Ik weet heel goed hoe de oorlog is. Ik heb hem met eigen oogen aanschouwd in tegen stelling met veel staatslieden, die hem zeil niet hebben meegemaakt. Ik verwerp hem wel is waar niet als landverrader, maar als fat- soonlijk Duitscher, die ook als soldaat be hoorlijk is geweest en die ook bereid is in de toekomst fatsoenlijk te zijn. Wat wij en het Duitsche volk doen, gaat ons aan er. anders niemand Wij willen ver zoening met onze tegenstanders van vroeger. Bepaald is, dat op 12 November van alle Rijksgebouwen de vlag zal worden uitge hangen. Gistermiddag is te Berlijn een groote bij eenkomst van S.A. en S.S. plaats gevonden van den gouw Kurmark, waar de chef van den staf der SA. Roehm mededeelde, dat tot nu toe iemand eerst partijgenoot moets zijn om tot de S.A. te kunnen toetreden. Maar dat het in de toekomst zóó zal moeten zijn, dat iemand eerst S.A. man moet zijn om partijgenoot te kunnen worden. Roehm be sloot met de vermaning sober, eenvoudig en bescheiden te blijven. Dr. Goebbels zeide: Wanneer Hitier verklaart: Ik zal nietsdoen tegen de eer vanhetvolk, dan zullen er geen kanonnen zijn, groot ge noeg om dezen wil te breken. Gistermiddag omstreeks kwart over 3 is in de electrische centrale te Stettin de grootste turbine, welke een stroom van 23.000 K W. opwekt, ontploft. De turbine werd geheel vernield en richtte in het gebouw groote schade aan. Een monteur en een machinist werden door de rondvliegende stukken ijzei gewond. Een hunner verkeert in levensge vaar. In Belgische Zondagsbladen komt een zon derlinge historie voor, welke verband zou houden met de verdwijning van het kindje van kol. Lindbergh. Naar men weet, is dit ontvoerde kindje indertijd vermoord terug gevonden. Ofschoon het lijkje in verren staat van ontbinding verkeerde werd het door den vader herkend. Gezien die omstandigheden is het verhaal, waarmede deze Belgische kranten komen wel heel pijnlijk. Volgens de Dernière Heure zou er twee maanden ge leden door een priester een kindje zijn ge bracht bij het echtpaar v. d Bosch— Heynen in Malêve St. Maria op 15 K.M. van Gém- bloux gelegen. Dit echtpaar had jaren ge leden een oorlogskind opgevoed en nadien deed het pogingen om andermaal een kindie groot te mogen brengen. Daartoe werd eën advertentie geplaatst Het kindje, dat door een priester werd gebracht, was ongeveer 3 jaar oud. Een vrij geheimzinnige historie werd er bij verteld. Het kind zou afkomstig zijn van een rijke Duitsche dame, die voor de opvoeding belangrijke sommen over had. Maar behalve de eerste 300 francs bleef geld uit en het merkwaardige was, dat het kind volstrekt niet op Duitsch reageerde, doch wei op Engelsch Waar de pleegmoeder boven dien gelijkenis meende te constateeren met het kindje van Lindbergh heeft de vrouw een foto van den kleine naar kol. Lindbergh ge zonden. Ook een particuliere Belgische detec tive interesseerde zich voor dit geval. De Dernière Heure, die spreekt van hallu cinatie, doch een zekere gelijkenis niet kan ontkennen tusschen het aangenomen kind en de foto van Lindbergh's zoontje, bericht, dat kol Lindbergh geantwoord heeft, dat hij zelf het echtpaar zou komen bezoeken. Ruim 500 gedelegeerden, die 150.000 Joden van alle pasinen vertegenwoordigden, hebben gisteren tijdens een conferentie te Londen besloten een officieele boycotbe weging van Duitsche goederen in te stellen, waarbij zij een beroep deden op de Joden in alle deelen van het Britsche rijk om geen Duitsche waren te koopen. zoolang de Joden in Duitschiand geen volledige gelijkheid van status en burgerschap hebben verkregen. In aansluiting op pogingen der republi keinen om een meeting te houden teneinde te protsteeren tegen het gevangen zetten van 30 repu-blikeinsche partijgangers, zijn relletjes ontstaan, die drié uren duurden. De politie, die door de menigte omringd werd, dreigde ten slotte van de vuurwapenen gebruik te Ruim 500 gedeleegerden, die 150.000 blik nog kon worden voorkomen. Er hadden arrestaties plaats. Toen Bondskanselier Dollfuss Zaterdag avond te Klagenfurth begon te spreken, ging plotseling het licht uit. Onbekend gebleven daders hebben door het vernielen van een kabel den lichttoevoer onmogelijk gemaakt. De vredeswil in Europa. (Dag. Overzicht). Hitier wil verzoening. (Buiten land). Breuk in de Fransche socialisti sche partij. (Buitenland). Het incident in den Rijksdag. (Buitenland). Een vreemd verhaal in verband met het destijds vermoorde kindje van het echtpaar Lindbergh (Bui tenland.) Een nieuw incident tusschen Ja pan en Rusland. (Buitenland) Lindbergh's bezoek aan ons land. (Luchtvaart). Vreeselijke vliegramp in Amerika, 7 personen gedood (Luchtvaart.) Aanleg van een boschplan op den Bergerweg. (Stad en Omgeving). Jaarvergadering Vereeniging voor Volkenbond en vrede. (Binnen land.) Vechtpartij tusschen den burge meester van Megen en een landloo- per. (Binnenland Prijsvraag Nat. Crisiscomité; 1934 prijzen. (Binnenland Weldadigheidszegels voor het kino. (Binnenland) Bij Hoogland (Utrecht) een auto door een trein gegrepen, vier doo- den. (Binnenland.) Ontploffing in een laboratorium te Amsterdam. (Binnenland Protestvcgadering A C O P. tegen de salarisplannen van de regee ring. (Binnenland Relletjes te Amsterdam; vier arrestaties. (Binnenland.) Ministerieel schrijven aan de ge meenten over verlaging der rijks bijdrage inzake werkloosheidszorg. (Binnenland.) Zie verder eventueel Laatste Be richten. 10 personen gearresteerd. In verband met den aanslag op het licht- net tijdens het bezoek van Dollfuss. zijn 10 personen gearresteerd, waaronder de Duit sche tandtechniker Dütenhoger en de voor. malige chauffeur van den uitgc n nat., soc. landsleider van Cothen. Gistermorgen werd de eerste breuk in de socialistische Fransche partij officieel vol trokken, De linksche extremistische elemen ten van de action socialiste, die aan het Am- sterdamsche Congres tegen den oorlog heb. ben deelgenomen, zijn uit de partij gezet. Aan de uitsluiting van de nieuwe socialis tische richting van Renaudel is evenmin te ontkomen. RUST IN JERUZALEM. Te Jeruzalem is het thans volkomen rustig, hoewel het zeer spannend is. Het in verband met de door de Arabieren verwekte ongere geldheden gevormde vrijwilligerscorps, is weer ontbonden. De meeste Arabische bladen, die eenige dagen lang niet zijn uitgekomen, verschijnen weer. ACHT NIEUWE SENATOREN. In Italië, Koning Victor Emanuel heeft op voorstel van Mussolini acht nieuwe senatoren be noemd, die hooge rangen in het leger, bij de vloot en de luchtmacht bekleeden en tijdens den oorlog verantwoordelijke posten hebben bezet. Tot hen behooren generaal Scipioni, die tijdens den oorlog chef van den genera- len staf was, admiraal Ducci, commandant van een duikboot divisie en generaal Piccio, commandant van een afdeeling jachtvliegtui gen. Sedert October van dit jaar zijn 30 nieu we senatoren benoemd. ONRUST IN SYRIË. De onrust onder de Arabieren is Zaterdag overgeslagen op het Fransche mandaatgebied Syrië. Te Damascus hebben bloedige botsin gen plaats gevonden tusschen Arabische de monstranten en de politie. Een fanatieke me nigte heeft geprobeerd een politiebureau te bestormen. Tal van schoten zijn gelost, ter wijl met steenen is gegooid. Door een geweer salvo der politie werd een Arabier gedood en 4 gewond. De politie heeft 25 demonstranten gearresteerd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1