DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
PROCES RIJKSDAGBRAND.
Von Neurath over de
buitenlandsche politiek.
Sxiqeliiksch Ovetzkfti
iBuitenland
No. 263
Dinsdag 7 November 1933
135e Jaargang
Het is de schuld van den Vothenhonó
zelfdat er door Duitschtand's uit
treden thans een crisis is gekomen.
DEN HAAG IS GELIJK AAN GENEVE.
Waf vandaag de
aandacht trekl
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
irancr door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
ccntracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v k. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
In de Deutsche Klub te Berlijn heeft de
rijksminister van buitenlandsche zaken, baron
v. Neurath, een uiteenzetting gegeven van de
buitenlandsche politieke situatie.
Hij zeide: De voor de toekomst van ons
land beslissende kwestie, voor welker beant
woording het Duitsche volk tegen a.s. Zon
dag is opgeroepen, heeft haar oorzaak in de
beslissing der rijksregeering over het uittre
den van Duitschland uit ontwapeningscon
ferentie en Volkenbond. Het zou evenwel een
volledige dwaasheid zijn te gelooven, dat het
hier een kwestie betreft, welke slechts door
plotselinge wendingen der politiek of uit tac
tische overwegingen zou zijn veroorzaakt. De
oproep der Duitsche regeering van 14 Octo-
ber toont aan, dat het de principes van onze
algemeene buitenlandsche politiek zijn, waar
over thans moet worden beslist. De fase der
politieke ontwikkeling, waarin wij thans
staan, is van zulk een beteekenis, dat iedere
gelegenheid welke zich voordoet moet wor
den tebaat genomen om de openbare mee-
ning over de werkelijk toonaangevende poli
tieke factoren volledige klaarheid te ver
schaffen en alle misvattingen te voorkomen
Wij hooren stemmen uit het buitenland, die
beweren, dat het zekere gebeurtenissen ter
recente Assemblée zijn geweest, welke den
stoot hebben gegeven tot ons uittreden Maar
de poging ons besluit voor te stellen als een
politiek van verbittering of van vrees voor
Geneefsche critiek is te belachelijk, dan dat
het noodig zou zijn, dat ik haar in het bizon
der zou ontzenuwen
Natuurlijk behoort hiertoe ook het verwijt,
dat wij het met het oog op den duidelijk aan
den dag tredenden tegenstand van alle groo
te mogendheden tegen een bewapening van
Duitschland er op hebben aangelegd de ont
wapeningsconferentie te saboteeren om de
handen vrij te krijgen voor een snelle bewa
pening
Wij moesten wel van tevoren reeds een
zoodanige verdraaiing van onze bedoelingen
verwachten, want het is niets anders dan de
oude en reeds lang bekende verdraaiing van
den werkelijken toestand. Maar het komt er
thans op aan te toonen, dat het mislukken
der ontwapeningsonderhandelingen slechts
een zij het beslissende laatste punt be-
teekent van een 14-jarige ontwikkeling van
de Volkenbondspolitiek en dat de politieke ge
beurtenissen binnen het kader van die ont
wikkeling gedurende 14 jaren moeten worden
beschouwd, wanneer men voor de volgende
maanden een behandeling der internationale
problemen wil voorbereiden, welke meer
kans op uitzicht zal hebben.
Vervolgens zette von Neurath uiteen, dat
de crisis van den Volkenbond niet door het
uittreden van Duitschland is veroorzaakt,
maar omgekeerd, dat het de ontwikkeling van
den Volkenbond, welke tot deze crisis heeft
geleid, is geweest, welke Duitschland heeft
gedwongen uit te treden.
De Volkenbond is slechts de executeur van
den wil der overwinnende staten gebleven.
Niet veel beter staat het met het den Vol
kenbond opgedragen toezicht op het systeem
der mandaten voor zoover het de vroegere
Duitsche gebieden betreft. In plaats dat dit
systeem leidt tot nieuwe vormen, tot een
vruchtbare samenwerking tusschen Europa
en die gebieden, schijnt het steeds meer te
ontwikkelen tot het oude koloniale systeem
Daarmede dreigt de schijnbaar zoo nieuwe
regeling van Versailles op het gebied der ko
loniën zich definitief te onthullen tot dat'
gene wat velen er van te voren in hebben
gezien: als een verkapten vorm van annexa
tie. In dit verband wees de minister ook op
het feit, dat de beslissingen over de Saar
kwesties door den Volkenbond volgens een
nadrukkelijke bepaling van het verdrag bij
eenvoudige meerderheid kunnen worden ge
nomen, dat derhalve Duitschland als raads-
mogendheid niet in staat zou zijn een voor
Duitschland onaannemelijke oplossing te ver
hinderen door zijn veto. Bij de bepalingen be
treffende Oostenrijk heeft men er daarente
gen van afgezien, aangezien dit onder zekere
omstandigheden voor de vereeuwiging van
de regeling van Versailles gevaarlijk had
kunnen worden. Wat geeft het in woorden
en redevoeringen te wijzen op de rechtsgelijk
heid van Duitschland in den Volkenbond,
wanneer reeds de basis van het verdrag op
zulke belangrijke kwesties in flagranten
strijd is met de werkelijke uitoefening der
rechtsgelijkheid.
v. Neurath wees er vervolgens op, dat de
Volkenbond ook op alle gebieden, waar hij
niet door concrete verdragsbepalingen na
drukkelijk was gebonden uit den zelfden geest
alles behalve een vruchtbare werkzaamheid
heeft ontplooid. De minister sprak in dit
verband over het Geneefsche protocol
van 1924 en de permanente pogingen een
gecompliceerd werk van paragrafen te schep
pen ten gunste van die machtsgroepen, welker
doel het was en bleef in geval van een con
flict zich voor het gebruik maken van de
eigen militaire machtsmiddelen de moreele
dekking te verschaffen van den Volkenbond,
hun op oorlog ingestelde systeem van bond
genootschap te legaliseeren en aldus de ge
heele machinerie van den Volkenbond te ma
ken tot een middel der politiek van den status
quo.
Het Haadsche Hof.
Alleen het Haagsche wereld gerechtshof
scheen zich eerst te zullen ontwikkelen vol
gens het principe der onpartijdige recht
spraak.
Na tal van ondervindingen in de laatste
jaren opgedaan, ben- ik er intusschen niet
meer zeker van of toch niet zij gelijk hebben,
die beweerden, dat de geest van Genève ook
in Den Haag uitwerkt.
Juist de dooi innerlijke tweespalt ver
vulde debatten over de kwestie der algemeene
verzekering van den vrede, verbonden met
het streven van reëele problemen in woord
rijke redevoeringen te behandelen hebben die
Geneefsche atmosfeer en fraseologie gescha
pen, welke v. Neurath bijna spreekwoorde
lijk noemt. Op den achtergrond der Geneef
sche fraseologie moet het falen van den Vol
kenbond, zooals het conflict in het Verre
Oosten des te eclatanter werken.
De politiek der tegenover ons staande
groote mogendheden, aldus vervolgde v.
Neurath is het welke bij iedere bespreking
van Voikenbondskwesties aan de orde wordt
gesteld. Het doel, dat de regeering der na
tionale verheffing met haar besluit nastreeft
is niet de politiek van vrede den rug toe te
keeren, maar integendeel een ware en vrucht
bare politiek van vrede een nieuwen impuls
te geven. Zij hoopt met dezen stap, zooal niet
den Geneefschen Volkenbond, dan toch de
ware Volkenbondsgedachte een dienst te be
wijzen. Zij deed den bestaanden Volkenbond
een beroep op een beteren Volkenbond. De
ondervinding dwingt er toe en moet er toe
leiden, dat thans andere methoden worden
toegepast. Pas wanneer het gelukt zal zijn
de vooraanstaande mogendheden op werke
lijk principieel gelijken voet tegenover zich te
krijgen, zal met kans op succes de poging
weer worden ondernomen binnen het kader
van een organisatie de gemeenschappelijke
taak van den Volkenbond ter hand te nemen.
Dit is de beteekenis van den oproep. Op
nieuw en op de scherpste wijze verwerpen
wij de kwaadaardige verdachtmaking, dat
het voor Duitschland om niet anders gaat
dan om zoo en zoo veel kanonnen, vlieg
tuigen en tanks te verkrijgen. Wat wij willen,
is iets heel anders. Wij willen, dat de toe
stand ophoudt, welke men een voortzetting
van den oorlog met andere middelen kan
noemen. Het is een eerlijke en vertrouwelijke
aanbieding, welke wij de andere mogend
heden doen met de opwekking op andere
wijze dan tot nu toe de problemen ter hand
te nemen. Het is ernstig keerpunt. Dat de re
geeringen in het bewustzijn van haar verant-
wordelijkheid de hand nemen, welke wij haar
toesteken.
DE RIJKSKIESLIJST DER N.S.D.A.P.
De rijkskieslijst der N.S.D.A.P. voor de
rijksdagverkiezingen van 12 November
wordt thans door de N.S.K. gepubliceerd.
Zooals reeds bekend gemaakt was, leidt
Adolf Hitier de lijst, waarvan de eerste 10
namen reeds eerder gepubliceerd werden. In
totaal bevat de lijst 686 namen het aan
tal nummers op de lijst bedraagt 685, onder
nummer 520 A. staat de studentenleider dr.
Staebel. Na de eerste 10 leden volgen de
namen van de leden der tot dusver zitting
hebbende nat.-soc. rijksdagfractie, waaraan
zijn toegevoegd de leidende persoonlijkheden
uit de nat.-soc. fracties der landsparlemen-
ten. De rijksstadhouders zullen allen zitting
nemen in den nieuwen rijkdag, waaronder
voor de eerste maal de rijksstadhouder van
Wurtemberg, Murr, en die van Thuringen,
Sauckel. Ook de gouwleiders en trustees der
%rbeid zijn vertegenwoordigd.
GOEBBELS SPREEKT.
Dr. Goebbels heeft gisteravond in Keulen
Boor een groote menigte te woord gevoerd
Hij verklaarde, dat het feit, dat 60 milliocn
rtenschen in Duitschland wonen door de
staten-overwinnaars als een bedreiging
wordt beschouwd. Niet dat wij den oorlog
hebben verloren, doet ons die groote moreele
pijn, maar de wijze waarop wij hem hebben
verloren.
HINDENBURG EN HITLER
BELEEDIGD.
Journalist veroordeeld.
Volgens een bericht uit Graz is de verant-
woorealijke redacteur van de „Arbeiterwille",
het soc. dem. hoofdorgaan voor Stiermarken
door de politiedirectie veroordeeld tot een
boete van 200 Schilling en de kosten van het
proces wegens beleedigino' van den Duit-
schen rijkspresident von Hindenburg en van
rijkskanselier Hitier.
GOERING BIJ MUSSOLINI.
Gisteravond heeft Goering een kort bezoek
gebracht aan Mussolini in het Palazzie Ve-
nezia.
Hedenochtend zal de Pruisische premier
nogmaals door den Duce worden ontvangen,
met wien hij zich zal onderhouden over den
algemeenen toestand in Europa.
MASSAVERGIFTIGING IN ROME.
Te Cinigiano bij Grosseto zijn plotseling
meer dan 100 personen ziek geworden. Een
moeder en haar beide kinderen zijn overle
den. Uit het onderzoek is gebleken, dat de
zieken door het gebruik van meel, dat met
zinkoxyde was vermengd, zijn vergiftigd. De
molen is van politiewege gesloten.
DE MALTEZER KWESTIE.
Ten aanzien van den toestand op Malta
schrijft Corriere de la Sera, dat de genomen
maatregelen zeer streng zijn. Zulke maatre
gelen zijn nergens in het Britsche Rijk geno
men, zelfs niet jegens kleurlingen. Het blad
wijst op de loyaliteit van het nationalisme op
Malta tegenover Engeland en op het feit, dat
het ministerie door de meerderheid der bevol
king is gekozen.
Tribuna verklaart dat het verbod 30.000
scholieren te onderwijzen in de Itaüaansche
taal het Itaüaansche Volk in zijn gevoelens
ernstig kwetst.
HET IS ONRUSTIG IN WEENEN.
Te St. Veit a. d. Glan is binnen vijf weken
de vierde aanslag met springstoffen ge
pleegd. Een groot aantal vensterruiten is op
het plein vernield.
In Noord Oostenrijk werd te Attnang
Puchheim een helsche machine voor het huis
van een leider van de katholieke volksver-
eeniging die tegelijkertijd plaatselijk leider is
van°het vaderlandsche front gevonden. De
lont was reeds uitgedoofd.
Uit Steyr wordt gemeld, dat drie bommen
zijn ontploft. Te Linz a. d Donau heeft men
tegen de regeering gerichte briefjes aange
plakt
Te Voecklabuck zijn zeven personen gear
resteerd, die bij een aanslag betrokken zijn
Zij zullen naar een concentratiekamp worden
overgebracht.
HET NIEUWE VOLKENBONDS-
PALEIS.
Het nieuwe Volkenbondspaleis werd giste-
den plechtig ingewijd door den secretaris
generaal van den Volkenbond in aanwezig
heid van het corps diplomatique, Geneefsche
autoriteiten en de internationale pers. Avenol
hield een redevoering, waarin hij wees op
depositie van den Volkenbond.
Het nieuwe Volkenbondspaleis, waarvan
de kosten tot nu toe 30 millioen franken heb
ben bedragen, welke door bijdragen der ver
schillende staten zijn bijeengebracht, werd
gebouwd door een groen van vijf internatio
nale door den Volkenbond benoemde archi
tecten 3 Franschen, een Engelschman en een
Hongaar. Het Volkenbondspaleis bevat vijf
met elkander verbonden gebouwen, het V.B.-
secretariaat, de Volkenbondsraad, de com
missiegebouwen, de Assemblée en de inter
nationale bibliotheek. De inhoud der gebou
wen is 400.000 kub. meter. Alleen in het Vol-
kenbonds-secretariaat reeds zijn meer dan
400 bureaux.
SHAW OVER HITLER.
„Instemming van een slachtoffer."
Bernard Shaw heeft in antwoord op een
hem door „Europaische Revue" voorge
legde vr? ilijst inzake het besluit der Duit
sche rege, ng om uit den Volkenbond en de
Ontwapenmgsconferentie te treden, zijn mee
ning aldus geformuleerd:
Dit besluit van Hitier is een meesterstuk;
aangezien het zijn aanzien in Europa gewij
zigd heeft. Tot dusver had zijn houding
tegenover de Joden een heel slechten indruk
in het buitenland gemaakt, en Eihstein werd
in Londen met een ovatie ontvangen. Dit al
les werd vergeten, toen de Rijkskanselier
aan de wereld meedeelde, dat Duitschland
den Volkenbond verliet en uit de Ontwape
ningsconferentie trad.
Zijn vastberaden eisch om rechtsgelijkheid,
zijn weigering om alleen te worden ontwa
pend en zijn vredesbetuiging beteekenden,
dat Europa, in plaats van in een oorlog ge
stort te worden, daarvan door Duitschland
werd afgehouden. Hitier sprak op het juiste
oogenblik en hij sprak het juiste woord.
Europa herademde en in Engeland kwam
een begin van populariteit op voor Hitier,
zooals dit jaren geleden het geval was ge
weest voor Mussolini. In de komende verkie
zingen is het niet denkbaar dat een enkele
stem zich tegen hem zal uitspreken, zelfs niet
van den meest verbolgen jood of communist.
Ik moet er aan toevoegen, dat ik persoon
lijk de sterkste redenen heb om mij tegen het
nazi-regiem te keeren. Ik heb in Duitschland
naam gekregen door Joodschen onderne
mingsgeest. Einstein is mijn persoonlijke
vriend en ik hoop dat de kanselier hem een
maal niet alleen in zijn statuts herstellen en
verontschuldigingen zal aanbieden, doch
hem ook een Stradivarius cadeau zal doen in
een gouden kist, alsmede een luxe villa in
het mooiste deel des lands.
Mijn boeken zijn in Duitschland verboden
en mijn stukken uitgefloten onder den kreet:
„Weg met den Jood Shaw". Ik ben een com
munist van het roodste kaüber en was reeds
14 jaar voordat Lenin „Das Kapital" las,
een vurig Marxist. Als ik daarom Hitler's
voornoemd besluit goedkeur, dan is dit de
intellectueele instemming van een veront
waardigd slachtoffer.
NAAR HET CONCENTRATIEKAMP.
Van de veertig in Kaernten in verband met
den aanslag tijdens de aanwezigheid van den
bondskanselier in Klagenfurth gearresteer
den zijn 10 7 nat.-soc. en 3 communisten
door den veiligheidsdirecteur naar het
concentratiekamp Woellersdorf gezonden.
MEER WERK.
De gisteravond te Londen door het mi
nisterie van arbeid gepubliceerde cijfers too
nen aan, dat de werkgelegenheid gestadig
vooruitgaat. De cijfers over October bijv.
zijn 44000 boven die van September en
640.000 hooger boven die van Januari j.1. en
537.000 meer dan een jaar geleden. De inge
schreven werkloozen waren thans 37947 min
der in getal dan in de vorige maand en
448.252 beneden het cijfer van dezelfde
maand van het vorige jaar. De verbetering
vrijwel algemeen in de steenkoolindustrie
metaalindustrie, katoenindustrie, wol», aarde
werk- en schoenindustrie. Birmingham meldt
een gestadige vooruitgang en het openen van
verscheidene nieuwe fabrieken benevens uit
breiding van reeds bestaande. Het verkeer
per spoor, langs de wegen en over de kanalen
is ook drukker geworden.
JAPANSCHE KOLONISATIE?
Twee Jaansche jongelieden zijn uit Abes-
sinië teruggekeerd. Zij hebben verklaard de
concessie te hebben verworven voor de pacht
van anderhalf millioen acres land in Abes
sinië en daarenboven van 2500 acres bij
Addis Ababa, waar een landbouwproefsta
tion zal worden gevestigd. Binnenkort zullen
de jongelieden met emigranten naar Abes-
sinië vertrekken, waar zij katoen en opium
zullen verbouwen.
DE ONTEVREDENHEID DER
AMERIKAANSCHE FARMERS.
Roosevelt heeft snel ingegrepen nu de toe
stand in de landbouwdistricten dreigend be
gint te worden en heeft Johnson naar de on
rustige streken gezonden om persoonlijk te
onderhandelen met de farmers en hun be
zwaren tegen het herstelprogram te ver
nemen. Desondanks neemt de onrust toe en
dreigt de gouverneur van Iowa den staat
van beleg af te kondigen, wanneer de sabo
tage voortgezet wordt. Onder de incidenten,
die te weeg zijn gebracht wordt genoemd
het daarin vervoerde vee, het blokkeeren van
een hoofdweg, door auto's, het doorsnijden
van intercommunale telefoonlijnen, het uit
gieten van kerosene in een kaasfabriek, het
leeggieten van een hoeveelheid van 5000 gal
lons melk, het bestrooien van naar de markt
leidende wegen met kopspijkers en glasscher
ven e.d. De officieele opvatting is, dat de
herstelcampagne in een verkeerd daglicht is
geplaatst en dat het noodig is opvoedend te
werken in de landbouwdistricten.
HET WRAK VAN DE DIXMUDE AAN
DE KUST VAN SICILIË ONTDEKT?
Naar uit Palermo verluidt, hebben lta-
liaansche visschers aan de Siciliaansche kust
bij Menfi in zee op meer dan veertig meter
diepte het wrak gevonden van de Dixmude
het luchtschip, dat na den oorlog door
Von Neurath over de buitenland
sche politiek. (Dag. Overzicht).
Mussolini zelf minister van lucht
vaart. (Buitenland).
Het proces v. d. Lubbe. (Buiten
land).
Slordig financieel beheer van
waterschappen in Noordholland.
(Provincie
Zie verder eventueel Laatste Be
richten.
Duitschland aan Frankrijk is uitgeleverd
Het was in het jaar 1923 bij een vlucht boven
de Middellandsche Zee met 50 oersc-n aan
boord spoorloos verdwenen. De visschers
hebben het wrak ontdekt, doordat wrakstuk
ken werden opgevischt. Verschillende meta-
lende metalen deelen zouden zijn herkend als
behoord hebbende tot het vergane luchtschip
MARY WIGMANN HEEFT EEN
ONGELUK.
De bekende danseres Mary Wigmanh
heeft gisteravond in het Hambornsche Stadt-
theater een voorstelling gegeven. Toen zij
van het tooneel ging, gleed zij op een slecht
verlichte trap uit, waarbij zij haar rechter-
onderarm brak, zoodat zij onmiddellijk naar
het ziekenhuis moest worden vervoerd. Haa»
toestand is naar omstandigheden goed.
PARIJSCHE BANKIERS
GEARRESTEERD.
De Parijsche politie heeft gisteren gear
resteerd de beide eigenaars van de bekende
en oude Parijsche bankiers firma Dupont,
terwijl de bank op bevel van de justitie haar
loketten moest sluiten. Het tekort zou meer
dan 10 millioen frs. bedragen. De eigenaars
worden ervan beschuldigd, de hnn toever
trouwde relden voor eigen speculaties te heb
ben gebruikt.
RUSSISCHE-AMERJKAANSCHE
ONDERHANDELINGEN.
Men verwacht, in verband met zijn bespre
kingen met Roosevelt. dat als eerste Sovjet
ambassadeur te Washington zal worden be
noemd, Alexander Troyanowski. Tropa-
nowski verliet een jaar geleden Tokio, waar
hij vijf jaar ambassadeur der Sovjet-Unie is
geweest. Hij voerde onder meer onderhande
lingen over den Chineeschen Oosterspoor
weg. Hij wist te voorkomen, dat de verhou
ding tusschen Rusland en Japan al te zeer
verscherpt werd. Roosevelt confereerde giste
ren in verband met de besprekingen met
Litwinoff o.a. met staatsecretaris Cordell
Huil den onderstaatssecretaris Philips en
den gouverneur van de landbouwcrediet ad
ministratie.
DE VERHOUDING RUSLAND-
JAPAN.
Kleine toenadering.
Gisteravond had de Sovjetambassadeur te
Tokio Joerenef een langdurig onderhoud met
den Japanschen minister van buitenlandsche
zaken Hirota, waarin beide staatslieden als
hun meening uitspraken, dat de betrekkingen
tusschen de beide landen verbeterd dienden te
worden. Joerenef zou o.a. ter sprake hebben
gebracht, de vlucht van 9 Japansche mili
taire vliegtuigen boven Wladiwostok. Hirota
hield vol, dat het de regeering in Tokio niet
bekend was en de mededeelingen ook niet
juist zijn. Hirota sprak als zijn meening uit,
dat stappen moesten worden gedaan, ten
einde een eind te maken aan de spanning
tusschen Rusland en Japan.
De plaatsvervangende Volkscommissaris
Sokolnikow heeft den Japanschen ambassa
deur een nota overhandigd, waarin de Russi
sche regeering protesteert tegen de verschij
ning van Japansche bombardementsvlieg
tuigen boven het Russische kustgebied. D;
Sovjet regeering constateert, dat de Japan
ners de souvereiniteit der Sovjet-Unie hebben
geschonden. De inhoud van de nota word*
voorloopig niet gepubliceerd.
Popoffs verblijf te Berlijn.
In het vervolg van het getuigenverhoor
over het feit of verdachte Popoff al of niet
vroeger in Berlijn was geweest, zegt dr.
Pelkmann, de associé van dr. Sack, Torglers
verdediger, tegen mevrouw Jung, dat het
toch vreemd is, dat zij niet weet, dat haar
man Popoff in November weer gezien heeft
Jung heeft verklaard dat het verhaal over
Popoffs weder-opduiking als een laboer.»
vuur door de buurt zou zijn gegaan Dan
lag het toch voor de hand, dat zij er rok over
genoord had. -
Jung deelt mede, dat het best mogelijk
is, dat hij er niet met zijn vrouw gver heeft
