DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Nieuwjaarswenschen. De Staatshervorming in België. Uit het JUuCemmt ^Buitenland No. 294 Woensdag 13 December 1333 135e Jaargang WAT ZEGGEN DE KATHOLIEKEN Wal vandaag de aandacht trekt... Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franc door bet geheele Rijk 2.50. Losse nommers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regei meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9 pos'^ro 37060 Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N ADèMA. Dit nummer bestast uit drie bladen. Den Haag, 12 Dec. 1933. Met minister Colijn behoort minister Slo- temaker de Bruïne ongetwijfeld tot de beste sprekers van het kabinet. Daarom was het niet onaangenaam, ook als journalist, naar zijn woorden te luisteren, vooral toen het dra duidelijk bleek, dat de bewindsman zijn stof ten volle meester was. Na een woord van deernis voor hen die in stoffelijke en zedelijke zorgen verkeeren, kwam hij op tegen de klacht over de trage verleening van voorschotten aan gemeente besturen. In November en de eerste helft van December zijn 579 aanvragen behandeld, waarop een gunstige beschikking volgde, ter wijl nu nog 150 aanvragen in onderzoek zijn Wat den steun aan de werkloozen in het al gemeen aangaat, er moet in de eerste plaats gezorgd worden voor een sluitend budget, zoodat er geen nieuwe uitgaven kunnen gevo teerd worden: de regeering heeft op dit punt het eerste en het laatste woord. Intusschen is besloten tot een nieuw onderzoek betref fende de werkloosheidsvoorzieningen, maar de gemeenten moeten op dit punt haar volle verantwoordelijkheid blijven dragen. Wat aangaat de motie-Drees, waarbij de Kamer verklaren zal, dat het bedrag van 46 millioen door de regeering uitgetrokken voor steunverleening en werkverschaffing, niet on verbiddelijk vast zou staan en dat in geen ge val verlaging van de steunnormen er het ge volg van mag zijn, aanneming er van zou geen invloed uitoefenen op de door de regee ring aanvaarde politiek. Met het thans uit getrokken bedrag dient rond te worden geko men. De steunorganen hebben trouwens wei eens minder behoorlijk gehandeld. Nog over Beerta gezwegen hierinnerde de minister aan Almelo, dat het steunbedrag aan de werkloo zen wilde doen vaststellen door de steuntrek- kenden zelf! In de organisatie van den steun moet dan ook wijziging komen en zeker ook in de controle op de steunaanvragen, waarbij tevens de wonderlijkste dingen gebeuren. Door een doelmatiger werkwijze is met min der geld zeker veel meer te doen. Hierna kwam de minister tot de détails. De visschers te Woudrichem, die niet zijn geholpen door een steunregeling, zijn in de buurt door middel van werkverschaffing ge holpen. Spr. is van meening, dat werkloozen die eenigen tijd in een andere atmosfeer kun nen vertoeven, b.v. in een internaat, daartoe gelegenheid moeten vinden en hij zal geen bezwaar maken tegen stempelen in het inter naat, mits het betrokken bestuur de controle op zich wil nemen. Trouwens hij is welge zind tegenover elke poging om alle ontspan ning aan de werkloozen te bezorgen. Dezelf de opvatting huldigt hij tegenover retraites, bedevaarten enz. Hij wijst het denkbeeld, dat men bij de steunverleening geen rekening moet houden met spaargeld of een eigen huisje, bes'ist van de hand. Buiten beschou wing wenscht hij ook te laten de regeling, dat van de eigen verdiensten van de vrouw een derde in rekening moet worden gebracht als aftrek van het steungeld. Naar aanlei ding van een desbetreffend verzoek van mej. Meyer zal worden onderzocht of er iets te doen is voor de groote gezinnen. Werkloozen, die vóór 1 Januari 1932 zijn gehuwd. kruien nu ook ondersteuning. Wat de heer Van Hou ten vraagt aan extra-steunmaatregelen, zoo zou extra-voeding en kleeding ongeveer 8 mil lioen eischen en die milüoenen zijn er niet. De heer Van Houten citeert den Bijbel on juist. Wanneer hij Jezus' woorden uit Mat- theus 25 aanhaalt, dan vergist hii zich, als hij meent, dat deze tot den staat zijn gericht. Jezus sprak ze tot zijn medemenschen niet tot den staat. Trouwens onverplicht handelt de overheid reeds in dien geest: schoolvoeding, distribu tie van groenten, 750.000 aan het Crisisco- mité enz. In het algemeen wordt de steun door de Kerk afgetrokken van de uitkeering. niet evenwel, wanneer de helpende hand wordt gereikt in bijzondere gevallen. Ten op zichte van de werkverschaffing verklaarde de minister zich bereid een volwassen zoon de plaats te laten innemen van een ouden vader, maar niet een vadei in de kracht des levens vrij te laten om een zoon den kost te laten verdienen Werkverschaffing verdient de voorkeur bo ven steun en gelukkig zijn er nog voldoende werkobjecten. Voor Gelderland heeft zich ze'fs een speciaal comité gevormd, dat goede diensten bewijst door de gemeentebesturen van advies te dienen omtrent geschikte werk- obiecten. Met een bijslag op het loon voor land bouwbedrijven zou een bescheiden proef kun nen worden genomen. Maar er zit gevaar in met het oog op de consequenties voor de industrie De klachten over de kampen zijn overdre ven en de heer Van der Zaal had goed ge daan zich daaromtrent wat gematigder uit te drukken. Aan het adres van den heer De Vis ser richtte hij ten slotte een hartig woordje naar aanleiding van diens stoken onder de werkloozen en ze tot verzet aan te sporen. Hierna kwam de motie-Drees aan de orde Zij werd na een nadere toe'ichting van dep voorsteller verworpen met 50 tegen 22 stem men. Voorstemmers waren de sociaal-demo craten, de heer v. Houten (chr.-dem.) en de beide katholieken IJsselmuiden en Steinmetz. De behandeling van de artikelen van deze afdeeling van de begrooting van sociale za ken heeft niet heel veel tijd meer in beslag genomen. Laten wij volstaan met de medc- deeling, dat er van gedachten gewisseld is over de besteding van de twee ton, uitgetrok ken voor moreelen steun aan de werkloozen. Mevr. BakkerNort (v.d.) heeft een goed woord doen hooren voor de oprichting van cursussen voor jonge werklooze meisjes, en de heer Smeenk (a.r.) en anderen hoopten, dat de minister niet zou vasthouden aan het uitgetrokken bedrag. „Ik moet mij aan de twee ton houden", antwoordde de minister ongeveer, „maar het door mevr. Bakker Nort geopperde denkbeeld heeft mijn sympa thie". Na goedkeuring van de afdeeling is ten slotte de geheele begrooting van sociale za ken zonder stemming aangenomen. Bij de hierop volgende behandeling van de begrooting van financin hebben een zestal leaen algemeene beschouwingen gevoerd-. Uit den aard der zaak zijn daarbij nogal punten ter sprake gekomen, welke ook bij vorige be grootingen te berde zijn gebracht. We noe men twee dier oude koeien: de opheffing van het bankgeheim, waarvoor de heer IJzerman (s.d.a.p.) het evenals in andere jaren op nam, en de kapitaalvlucht, waarover de heer Westerman (nat.-herst.) een uiteenzetting ten beste gaf. De heer IJzerman zag zijn betoog gesteund door den heer M. van Poll (r.k.). Zij meen den, dat het verzet van de regering tegen den door hen gewenschten maatregel ten onrechte het bezwaar aanvoerde, dat deze n:et mogelijk zou zijn zoolang zij niet inter nationaal werd doorgevoerd. Daartegenover wees de heer IJzerman er op, dat reeds Oos tenrijk, Tsjecho-Slowakije, Frankrijk en Duitschland de opheffing van het bankge heim hebben aanvaard. Minister Oud heeft in zijn antwoord ver klaard, dat hij de bezwaren van zijn voor ganger, mr. de Geer, tegen de opheffing van het bankgeheim bleef deelen, niet enkel om dat ze niet goed zou werken, wanneer ze niet algemeen in de beschaafde landen werd doorgevoerd, maar ook om de economische bij-invloeden. Omtrent de kapitaalvlucht merkte de heer Westerman op, dat deze sedert de directe hef fingen zoo hoog mogelijk zijn opgevoerd waarvan hij eenige voorbeelden gaf een bedenkelijken omvang heeft genomen. Wat weggaat zijn de groote kapitalen, gemiddeld ton, wat binnenkomt zijn kleine vermo gens, gemiddeld drie kwart ton. Minister Oud gaf toe, dat, het vraagstuk van de kapitaalvlucht van ernstige beteeke- nis is. Inderdaad zijn de directe belastingen zoo hoog opgevoerd, dat er niets meer bij kan. Maar wanneer men niet zijn toevlucht neemt tot belastingheffing van in het buiten land vertoevende Nederlanders, waaraan de Kamer vroeger niet heeft gewild, dan weet hij er op het oogenblik niet veel anders op. Men kan toch niet tot onteigening over gaan, gelijk de heer Sneevliet (rev.-sec) had geraden? Teekenen wij verder nog aan, dat de minis ter in antwoord op een zeer langdradig ver haal van den heer van der Sluis (s.d.a.p over een boer, die er door de Landarbeiders- wet slechter was afgekomen dan men hem had voorgespiegeld, heeft verklaard, dat niet de wet maar de boer zelf daarvan schuld draagt, dat het personeel bij de belastingen niet te klein is (dit in antwoord aan den heer J. ter Laan) en dat er naar billijkheid ge streefd wordt naar een juisten aanslag in de personeele belasting van kleine landbouwers (in antwoord naar aanleiding van opmerkin gen van den heer Van Voorst tot Voorst), dan laten wij het voor heden hierbij. Morgen wordt de behandeling van het hoofdstuk voortgezet. Hedenavond begrooting van on derwijs. Wenschen lof verbetering van het regime. Geen aantasting van de basis van het parlement- t ar isme. Men zou bezwaarlijk kunnen beweren, dat de Belgische regeering het gezagsprincipe niet hoog houdt. Zij wordt door de heerschen- de begrippen over de tekortkomingen van het regime sterk beïnv'oed en in afwachting, dat de Staatshervorming nader verwezenlijkt wordt, maakt zij van haar macht een vrij ra dicaal gebruik Zoo heeft zij b.v. voor goed afgerekend met een zekere onverschilligheid tegenover de partijen, die de vernietiging van den Staat beoogen, met name de communis ten en de Vlaamsche nationalisten, die een Groot-Nederlandsch ideaal koesteren. Er worden op heboogenblik een aantal adminis tratieve maatregelen getroffen om de leden op te sporen van deze partijen, die in staats dienst zijn en deze peisonen krijgen geen keus: zij worden onverbiddelijk ontslagen. De regeering redeneert, dat degenen, die uit de staatsruif eten. tot plicht hehfen, den Staat te steunen en te verdedigen of wel de ru:f moeten verzaken. Met het oog hierop zijn in den laatsten tijd in geheel het Vlaamsche land huiszoekingen gedaan om ook ledenlijs ten van de Dinasos ;n handen te krijgen De werkloozen, die ingelijfd zijn in de vendels van den heer Van Severen, hebben ook aan zegging gekregen, dat zij geen werkloozen steun meer zullen kunnen bekomen Men weet dat, in afwachting dat het wetje voor een uniformverbod door de Kamer wordt goedge keurd, de provinciale gouverneurs en de bur gemeesters maatregelen hebben genomen om alle défilé's en oefeningen van de Dinaso's in het openbaar te verbieden. „De Schelde", het Antwerpsche blad, waaromtrent nu nie mand meer weet tot welke richting het eigen lijk behoort, ziet in di* alles een voorberei ding van de „Belgische" dictatuur, die alles wat Vlaamsch is wil opruimen, en dit met oogluikend toezien van de socialisten. Van dictatuur zal er in dit land echter wel nooit sprake zijn. Hier, zooals in alle Wester- sche landen, waar je democratie nog geen ijdel woord is en de grondwettelijke vrijheden zoo dierbaar ziin. dat men ze me* aiic midde len wil verdedigen, ook door zelf opge'egde tucht en zelfgekozen orde, is een zekere moe heid waar te nemen, een zekere lusteloosheid Er worden steeds >r offeringen gevraagd, de moeilijkheden worden voor ;edpr ste»ds groo ter en er komt nooit beterschap. En de staats hervorming, zooa^ men die r* gaan noemen, is dan ook in elke nartii aan de orde. In het parlement zelf ziin stemmen opge gaan, zoo niet voor een staatshervorming dan toch voor t>ervorrt-:«"* van de werkme no den van het parlement. Er werd een commis sie ingesteld om het Kamerreglement te her zien. Deze commissie is tot besluiten geko men, die te uitvoerig zijn om hier te worden overgenomen, maar die hoofdzakelijk tot doel hebben het werk van de Kamer naar de com missies te verplaatsen, in plaats van het in de openbare zitting te laten gebeuren. Ook de amendementen zouden eerst in de commis sies moeten worden onderzocht. Practisch is dit slechts een bescheiden poging om het aan zien van het parlement een beetje te herstel len en met staatshervorming heeft dit niet veel te maken. Doch van katholieke zijde zijn in korten tijd twee congressen gehouden, die dit probleem aan de orde hebben gesteld, nl. het congres van de katholieke kringen, het welk conservatief is, en dat van de christen democraten. Het is opvallend, dat geen enkele stem is opgegaan voor afschaffing van het parlementaire stelsel. Integendeel, op het conservatief congres heeft iedereen ge tuigd, dat de voordeelen van dit regime on schatbaar zijn en dat alleen verbeteringen moeten worden aangebracht. Men heeft ge wezen op de jongste eriode, waarin de re geering volledige volmacht had om besluiten te nemen, die kracht van wet "hadden, om aai: te toonen, hoe het toezicht van het parlement een goeden invloed uitoefent en noodzakelijk is Het parlement, met zijn openbaarheid en onaantastbaarheid, samen met een onafhan- keli'ke pers, werd een waarborg genoemd van een gezond openbaar leven. Men is er vooral opgekomen voor een betere bescherming van de'spaarders en voor een vermindering van het aantal Kamerleden tot op ongeveer de helft, met een wijziging van het kiezerscorps wat 'zijn samenstelling betreft, dus een wijzi ging van het beginsel van het algemeen stemrecht. Corporatieve opvattingen hadden creen succes, want, zoo werd betoogd, in het land bestaan voldoende corporatieve organi saties, die op het gepaste oogenblik kunnen worden geraadpleegd en die ook steeds aan wijzen, waar hun belangen liggen. Men wil echter ook vermindering, van het aantal mi- nisterieele departementen Er waren nog meer denkbeelden, doch dit zijn de voor naamste. De christen-democraten hebben zich op ra dicale wijze uitgesproken tegen elke dicta tuur en voor het parlementarisme, maar dan met een flinker parlement. Op dit congres werd de hoofdrede uitgesproken door den mi nister van koloniën, Tschoffen. die op schitte rende wijze wees op de gebreken en de voor deelen van het parlementair regime. Hij ver dedigde enkele hervormingen, als stopzetting van den parlemeniairen woordenvloed door beperking van den spreektijd in de Kamer, vaststelling van de Kamer-agenda door het bureel en niet door de Kamer, beperking van het interpellatierecht (er is steeds gelegen heid om schriftelijke vragen te stellen aan den minister), kortere duur van den parle mentairen zittijd, met zittingen van langeren duur, goedkeuring van de begrootingen vóór het begrootings'aar aanvangt, beperking van het amendement naar de commissie, alvorens het in bespreking zou kunnen komen, hervor ming van de staatsboekhouding, coördinatie en vereenvoudiging van de fiscale wetten, met vermindering van het aantal staats beambten, uitbreiding van het stemrecht tot de vrouw en meer rechten aan een gezins hoofd met kinderen en hier is de heer TschoFen vrij radicaal wetgevende vol macht aan de regeerirg. onder toezicht van de Kamer, voor bepaalde dingen, zooals landsverdediging en verdediging van de bin nen'andsche orde Hij verdedigde dan ook een hervorming van den Senaat, die overwe gend zou moeten worden samengesteld uit leden, d>e onafbnnk°1ük zouden ziin van het kiezerscorps. De Senaat zou bovendien slechts een goedkeurende rol, een controlee- rende rol ten opzichte van het werk der Kamer moeten vervullen. Samengesteld uit een élite zou de Senaat een practische aan vulling zijn en een tegenwicht van de Kamer, die door het algemeen stemrecht wordt samengesteld De crisistijd heeft, zooals men ziet, ook in België tot nadenken gestpmd. Maar wanneer men de stemmen hoort, die ook uit een ande ren t-oek opgaan, dan treft het. hoe tenslotte wel hervormingen worden gewenscht, maar hoe oractisrb RUna niemand de bac's van bp< regime wil wnzigen. d. i. niemand van de groote politieke groenen, d'e g»e" rp"htsche of linksche revoluties in hun pre ramma hebben geschreven. SPANJE WORDT KALMER. Debatten in de Cortes. De debatten in de Cortes in Spanje toonden, dat de monarchisten, katho lieken, agrariërs en de Accion Populair achter de regeering stonden voor zoo ver het de handhaving van de openbare orde betrof. De woordvoerder der so cialisten zette uiteen, dat gebleken is, da* de socialisten geen deel hebben ge had in de recente gebeurtenissen. Fel protesteerde hij tegen de anti-socialis tische coalitie tusschen republikeinen en monarchisten, waaraan hij toevoeg de, dat, wanneer men den socialisten zou verwijten, dat hun de moed ont brak om een revolutie tot st°*id te brengen, zij uit het parlement zouden treden en dien strijd op de straat zouden brengen. Prieto gaf vervolgens als zijn meening te kennen, dat de regeering hare bevoegdheden te buiten was gegaan. De eerste minister verklaarde, dat zijn regeering niets anders gedaan had, dan elke andere regeering ook gedaan zou hebben. De toestand in het land. Volgens te Madrid ontvangen berich te hebben in de provincie Huesca nog regelmatig gevechten plaats tusschen communisten en syndicalisten. De verbindingen in de provincie zijn ver broken. De gevechten, die van vrij ernstigen aard schijnen te zijn, eischen talrijke gewonden. Toch nog eenig rumoer. De spoedgerechten in Spanje hebben hun arbeid reeds aangevangen. De militaire versterkingen zijn terugge trokken. Slechts te La Coruna en te Granada is het den syndicalisten nog gelukt, twee kerken in brand te steken Te Ferrol, waar alle 3000 werfarbei- ders staken, hebben kleine botsingen met de politie plaats gehad, evenals te Pamplona. Te Gijon duurt de staking voort, terwijl in Saragossa, dat het brandpunt van de revolutionnaire beweging is geweest, de orde is hersteld. Evenzoo te Barcelona. Ook te Madrid heeft de stakingsoproep geen succes gehad. Als voorzorgsmaatregel is de kruiser „Li- bertad van Ferrol naar San Sebastiaan gezonden. Alle partijen van recht hebben in het parlement een verklaring afgelegd, volgens welke zij zich onvoorwaardelijk achter de regeering plaatsen. Verwacht wordt, dat de nieuwe re- geering-Lerroux a s. Vrijdag zal worden gevormd. Bom op tramwagen te Madrid. In een voorstad van Madrid heefteen metselaar, die lid is van de syndicalis tische vakvereeniging, een bomaanslag gepleegd op een geheel bezetten tram- vagen. De wagenbestuurder bracht de tram tijdig tot stilstand en kon daar door een catastrophe verhinderen. Po litiebeambten achtervolgden den dader, die een huis binnenvluchtte. Hii werd neergeschoten De staatshervorming i: België (Dag Overzicht). Rijksdagzitting geopend. (Buiten land). Hitier te Wilhelmshaven. (Buiten land). Het laatste bedrijf van het Ttijks- dagproces begonnen. (Buitenland Te Doesburg een jongen doodge drukt tusschen een auto en een muur. (Binnenland Overval op een alleenwonende vrouw te Bathmen (Binnenland) Prov. Staten behandelen de be grooting van Noordholland (Pro vincie Het Statenlid de heer Michels geeft in de vergadering der Prov Staten een verklaring over zijn ver houding tot het marineblad Hei Anker. (Provincie) Zie verder eventueel Laatste Be richten. Evenals vorige ja en is ook dit jaar weer gelegenheid voor het plaatsen van NIEUWJAARSWENSCHEN in ons nummer van ZATERDAG 30 DECEM BER. De prijs bedraagt 50 cent voor een enkele advertentie van 5 regels a con tant. U zoudt onze administratie ten zeer ste verplichten door nu reeds Uw Nieuwjaarswensch aan ons bureau VOORDAM 9 op te geven. Ook kunt U ons Uwe advertentie doen toekomen door tusscSenkomst van onze agenten en van H.H. Boek handelaren. WELDADIGHEID ALLEEN IN NAZISTIJL. Rudolf Hess, de plaatsvervanger vaA Hitier, maakt bekend, dat ook welda digheidsfeesten slechts in nat.-soc stijl kunnen plaats hebben. HET MONSTER UIT SCHOTLAND. Het geheimzinnige zeemonster in Loch Ness, het meer in Invernes-shire in Schot land, waarover geheel Engeland thans reeds sedert drie maanden spreekt en waarvan ten minste 51 getuigen bezweren het te hebben gezien, is gisteren in het Lagerhuis bespro ken. De Schotsche conservatieve afgevaardig de Anstruther üray heeft de vraag gesteld, of de regeering in het belang van de weten schap een onderzoek zou willen laten instel len tegen de aanwezigheid van een monster in het Loch Ness. De staatssecretaris voor Schotland, Slr Godfrev Collins, verklaarde hierop, dat er geen reden is de aanwezigheid van 'n ontzet tend monster in het Loch Ness te vermoeden. Onder deze omstandigheden zijn verdere we tenschappelijke onderzoekingen een aangele genheid van particuliere ondernemers en ge leerden, die gesteund worden door den ijver van de pers en de fotografen. Anstruther verklaarde dat de regeering het monster van vliegtuigen uit moest laten waarnemen. Hiermede zou men de weten schap een grooten dienst bewijzen. (Geroep: hear, hear.) De staatssecretaris antwoordde hierop, dat hij meer bewijzen moet hebben voor het bestaan van het monster alvorens de Enget- sche luchtstrijdkrachten aan het werk te zet ten De socialistische afgevaardigde MacLean verklaarde hierop, dat de regeering er beter aan zou doen, zich bezig te houden met het monster der werkloosheid. De vroegere staatssecretaris voor Schot land, Adamson, heeft in een persconferentie verklaard, dat men niet moet spotten met het monster. Het zou een feit zijn. De afgevaardigde voor Inverness, Slr Murdoch MacDonald, heeft voorgesteld het monster in een groot vischnet te vangen. An deren stellen voor het meer te laten leegloo- pen om op die wijze het monster zeker te vangen. lederen dag trekken honderden geleerden, journalisten en fotografen naar het meer om eventueel het monster te kunnen aanschou wen. Het monster, dat moet gelijken op de voorstellingen welke men zich maakt van de beruchte zeeslang, zou 20 M. lang zijn. De Spbotsrhe autoriteiten hebben verbo den het monster te dooden. Het meer wordt dag en nacht door politie beambten bewaakt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1