DAGBLAD VOOR
ALKMAAR
EN OMSTREKEN.
VERVERIJ u CHEMISCHE WASSCHERIJ
S. KROM N.v.
VOOR DE FEESTDAGEN
Aflevering desveriaisd de uzelf den dag.
Hieuwjaarswensciien.
CHEMISCH REINIGEN:
Colbert-Costuums
Japonnen vanaf
Mantels
Regenmantels vanaf
f
FASCISME EN CORPORATIVISME.
W. M. H. PELS ZOON
KENNISGEVING.
No. 297
Zaterdag 16 Cecember 1933
135e Jaargang
Hit het JUulemewt
TELEF. 1523 (3 lijnen).
2.50
1.75
2.50
2.50
Onze methode van chemisch reinigen
STAAT AAN DE SPITS
BaQetii&sch Oxseczicht
Bezoek van een Italiaansch fascist aan Nederland.
De heer Asvero Gravelli spreekt.
Wal vandaag de
aandacht treht.,.
N.V. AMERICAN SlEflM LAUN9RY,
Speciale inrichting voor iijne Waschgoererer,
'JSuitwloMd
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franc door het geheele Rijk 2.50.
Losse onmmers 5 cents.
PRIJS DER GEWONF. ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
ccntracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte
Brieven franco aao de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
pos* <!ro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Den Haag, 15 December 1933.
Begrooting van Onderwijs.
Nadat de Tweede Kamer bij den aan-
tatig der vergadering heden eenige
wetsontwerpen van eenvoudigen aard
had aangenomen zonder er een woord
aan te wijden, is zij voortgegaan met de
algemeene beschouwingen over de Af-
deeling Lager Onderwijs van d Begroe
ting van Onderwijs voor 1934. De be
sprekingen werden ingeleid met een dier
zenuwachtig uitgesproken redevoerin
gen van den heer Wijnkoop (comm
De spreker was natuurlijk niet inge
nomen met het beleid van Minister
Marchant, wien hij dictatoriale nei
gingen toeschreef, waarbij hij zelfs
repte van een „schrikbewind", wat
hem een réprimande des Voorzitters
bezorgde. Overigens kwam hij op tegen
de bezuiniging bij het openbaar onder
wijs, welke alleen aan het bijzonder
onderwijs ten goede komt.
Daarna hebben we een rede van den
heer Zandt (st.ger.), die het weer had
over de salarieering van de onderwij
zers-kloosterlingen. Daarmede vloeien
weder millioenen in de kloosterkassen,
waarmede propaganda wordt gemaakt
tegen het Protestantisme. Indertijd heeft
minister Terpstra een onderzoek be
loofd, maar van een rapport bemerkt
men niets :zoo stuurt men de kinderen
naar med. Maar intusschen blijft de
zilvervloot naar Rome varen. Die sala
rissen moeten in de eerste plaats be
snoeid worden. De spreker drong wij
ders nog aan op een scherp toezicht op
de gedragingen der openbare onderwij
zers, uitbreiding van het onderwijs aan
schipperskinderen en een ruimeren
overgangstermijn voor de invoering van
een nieuwe leerlingschaal.
De heer Westerman (nat. herst.) drong
aan op een verscherpt repressief toe
zicht op de openbare onderwijze s.
Alsnu kwam minister Marchant aan
het woord. Wij wonen nu al eenige jaren
de vergaderingen van ons Parlement bij,
maar we herinneren ons niet een minis
ter meegemaakt te hebben, die met zoo
veel levendigheid, met zooveel minach
ting voor de geëikte parlementaire
spreekwijze, met zoo druk gebaar en
met zooveel lust om op interrupties in
te gaan de sprekers beantwoordt als
deze staatsman, en résumé van zijn
rede is slechts een zwakke afspiegeling
van wat hij betoogde, er moesten eigen
lijk kiekjes bij worden gevoegd! Wij
moeten volstaan met eenige hoofdpun
ten uit zijn betoog weder te gpven. De
minister, die naturlijk de karakterisee
ring van schrikbewind van den heer
Wijnkoop volstrekt afwees, richtte zich
in de eerste plaats tegen de sociaal
democratische tegenstandeis Thijssen
en K. ter Laan. Zij jagen naar he< onbe
reikbare, doch blijven staan waar de
moeilijkheden beginnen Blijven wij
voortgaan gelijk voorheen, dan loopt
het totaal mis met de opleiding van de
jeugd. Voor bezuinigingen zijn zij on
vatbaar en de litanie der bezuiniging
moet hun dan ook onophoudelijk in de
ooren klinken, al trachten zij die ook te
overschreeuwen. Het is hun fout, dat zij
het onbereikbare nastreven, doch de
Regeering heeft tot plicht vernietiging
van het onderwijs te voorkomen en de
verplichte zuinigheid eischt in de eerste
plaats een doelmatige organisatie De
bekende circulaires aan de burgemees
ters ,hen uitnoodigende tot het doen
van bezuinigingsvoorstellen, was geen
flater, maar de burgemeester was de
aangewezen autoriteit waaraan een der
gelijk verzoek kon worden gewent Na
tuurlijk moest ook Amsterdam staan op
de lijst der aan te schrijven gemeenten.
De voorstelling, dat openbaar en bij
zonder onderwijs als doodsvijanden te
genover elkander staan, strijdt met de
feiten; herhaaldelijk gaan leerlingen
van de eene naar de andere over. Alleen
bij de verkiezingen wordt de teeenste.-
ling naar voren gehaald en dan staat
het hoofd der openbare school links dat
der bijzondere school rechts. Maar juist
door hun propaganda voor de openbare
school hebben vele propagandisten aan
die instelling kwaad berokkend Dat
deed ook de heer Westerman, toen hij
aandrong op een repressief optreden
tegen de onderwijzers. Hij had daarbij
feiten moeten noemen.
Maar de openbare onderwijzers doen
de openbare school ook kwaad door hun
optreden buiten de school. Als de onder-
zer de schooldeur achter zich heeft,
denkt hij vrij te zijn. Dan gaat hij naar
politieke vergaderingen en schrijft in
vakbladen stukjes tegen den wethouder
van onderwijs. De minister heeft als
wethouder van onderwijs van Den Haag
zich daar nooit iets van aangetrokken,
maar de aanhangers van het bijzonder
onderwijs steken dergelijke schendstuk-
jes in hun zak en gebruiken ze als pro
pagandamateriaal bij de ouders. De
overheid staat vrijwel machteloos daar
tegenover, doch de onderwijzers moesten
wijzer zijn Wat den minister intusschen
wel heeft geërgerd is de wijze waarop
de actie tegen zijn hervormingsplannen
wordt geleid en dat heeft zelfs sporen in
de Kamer achtergelaten. De heer Wen-
delaar toch heeft de vraag gedaan: U
gaat toch niet alle kleine scholen op
heffen? En de heer Tilanus vroeg, of de
Minister het plan had een protestant-
sche school in een katholieke streek op
te heffen. Maar de Minister zal bij de
uitvoering van zijn nlannen zijn ver
stand toch wel gebruiken!
Men komt hem aan boord met het
bezwaar, dat hij cultuurcenti i gaat op
heffen Welnu, laat ik dan een voorbeeld
van zulk een cultuurcentrum geven,
zeide de Minister. En hij schilderde op
allerkostelijkste wijze zijn ervaringen
met zoo'n cultuurcentrum in het gehucht
Rha bij Steenderen., een schooltje -met
20 kinderen, waarvan 4 uit Rha, en
waarvan het hoofd hei smeokte de in
richting op te heffen. Dan werd hi een
wachtgelder met kans om ergens anders
geplaatst te worden. Hij had reeds drie
maal vergeefs gesolliciteerd om uit dat
gat weg te komen, waar geen heil voor
hem was te halen zoodat hij nu maar
een agentur van koek had aangenomen!
De onderwijzer is ambtenaar en een
ambtenaar is niet vrij. zoomin als de
Minister zelf. En een inspecteur van het
onderwijs is het ook niet Die dertig se
conden stilte op een vergadering van
„Volksonderwijs" wegens een aanslag,
welke hij op de spreekvrijheid van een
inspecteur van het onderwijs zou heb
ben gepleegd, noemde hij rondweg:
„apekool". Welke overtuiging een on
derwijzer voor zich koestert, gaat hem
niet aan, maar ook buiten dè school be
hoort hij zich behoorlijk te gedragen.
Den heer Zandt antwoordde de Minis
ter, dat het hem niet aangaat, wat de
onderwijzers-kloosterlingen met hun sa
laris doen. Over de regeling van het op
leidend onderricht voor onderwijzers
zal men het eens moeten worden in ge
meen overleg. Maar de opleidingsgele
genheid moet inkrimpen. Wanneer het
geld voor het onderwijs aan schippeis-
kinderen gelijkmatiger kan verdeeld
worden, zal er meer op dat gebied kun
nen worden gedaan.
Wat betreft het onderwijs in het
Friesch op de lagere school in Fries
land, spr. heeft daarover een belangrijk
rapport ontvangen, doch een beslissing
kan nog niet worden genomen. Op het
stuk van spe'ling hoopt de minister
meer eenheid te kunnen krijgen. Er
kunnen nu eenmaal geen twe*. spellin
gen naast elkander blijven bestaan.
Maar de wijzigingen in de spelling mo
gen niet zoo aanzienlijk zijn, dat onmid
dellijk nieuwe schoolboeken noodig zou-
den moeten zijn.
Na vriendelijk den draak te hebben
gestoken met de neutrale school met den
Bijbel van den heer Lirfgbeek, besloot
de minister met den wensch, dat in ge
meen overleg zijn reorganisatieplannen,
welke een bezuiniging van 15 millioen
moeten opleveren tot stand zullen
komen
Na re- en dupliek werden de algemee
ne beraadslagingen over het Lager On
derwijs voor gesloten verklaard en ging
men over tot behandeling van de wijzi
ging der wet op het L. O. tot snellere in
voering van de gewijzigde leerlingen-
schaal. Wij komen daar evenwel Woens
dag a.s., wanneer d- Kamer weder heeft
vergaderd op terug. Zij is nu, na afdoe
ning van enkele artikelen blijven steken
in een amendement van den heer Zijl
stra (a r.) om bij het imperatief ontslag
op 65-jarigen leeftijd ook te bepalen, dat
aan de huwende onderwijzeres ontslag
zal worden verleend De deskundigen op
onderwijsgebied en de minister konden
het met elkander niet eens worden en
toen achtte de voorzitter het geraden de
verdere beraadslaging tot Woensdag
uit te stellen.
In den loop van deze week is te den Haag
aangekomen de heer Asvers Gravelli, „Con
sul" van de Fascistische Militie in Italië, die
in verschillende plaatsen van ons land, le
zingen over het corporatief staatsbestel' wil
de gaan houden.
Inmiddels heeft onze regeering, zooals
*men in ons blad heeft kunnen lezen, zijn
lezingen verboden met het oog op de zorge
lijke politieke moeilijkheden hier te lande.
Hier volgen dan eenige bijzonderheden
van zijn betoog over het corporatief staats
bestel.
De heer Gravelli is een van de eerste fas
cisten geweest; reeds in 1919 verdedigde hij
met Mussolini te Milaan het fascisme Ook
nam hij deel aan de expeditie van d'Annun-
zio naar Fiume. Gedurende zes jaar is hij de
leider van de fascistische jeugdbeweging.
Hij was ook tegenwoordig bij den opmarsch
naar Rome.
De heer Gravellie behoort tot de persoon
lijke vrienden en vertrouwde medewerkers
van Mussolini. Thans is hij hoofdredacteur
van het jeugdblad der Fascistische Partij en
directeur van twee universeele tijdschriften
„Anti-Europa" en „Octobre". Het karakter
van deze tijdschriften wordt als volgt om
schreven: „Anti-Europa" bestrijdt de ideeën
van Coudenhove-Kalergi en van Briand,
daarvoor in de plaats stellende een fascis
tische internationale, die met het oude be
grip internationalisme in zooverre niets te
doen heeft, omdat deze internationale voorop
stelt een terugkeer tot het begrip natie en
samenwerking op universeelen gronds'ag en
die dus gevormd wordt door datgene dat als
universeel in het fascisme en in het corpora-
tivisme meet worden beschouwd. „Octobre"
is gewijd aan de verspreidingen van deze
universeele ideeën en elementen in het fac-
cisme en volgt van nabij op documentaire
wijze den gang van het fascisme binnen en
buiten Europa.
Een redacteur van het Ned. Corresponden
tiebureau heeft gisteren een onderhoud ge
had met den heer Gravelli.
Gevraagd naar de bedoeling van zijn be
zoek aan ons land, antwoordde deze dat hij
het fascisme in Nederland wenschte te be-
studeeren en zich persoonlijk op de hoogte
wenschte te stellen van de zeer gecomnli-
ceerde verhoudingen die hier te lande be
staan, mede door de godsdienstige verschil
len. Hij is uitgenoodigd een uiteenzetting te
geven van de economische en sociale waar
de van den fascistischen corporatieven staat,
waarbij hij zich objectief zal houden en niet
zal treden in de Nederlandsche binnenland-
sche politiek.
Naar zijn oordeel over het fascisme in
andere landen gevraagd, antwoordde de
heer Gravellie, dat naar zijn meening de
nieuwe idee nooit van boven kan komen,
maar altijd moet ontstaan in de massa!
In ieder geval moet boven alles het fascisme
rein blijven van occulte en buitenlandsche
invloeden. In Nederland meet het fascisme
een echt Nederlandsch merk dragen en daar
om zullen die bewegingen, die mysterieuze
en occulte bedoelingen hebben of onder in
vloed staan van het buitenland, veroordeeld
moeten worden en bestreden.
(JOti.NAC, por tl. v.a. t 2.50
ADVOCAAT, - 1.60
FIJNE LIKEUREN, -2.15
BORDEAUX, - 0.95
R. EN W. PORT, - 1.05
KOORSTRAAT 49-51. TEL. 207.
„KWALHEI i WIN 1' ALTIJD"
De fascistische corporatieve idee, kan vol
gens den heer Gravilli, slechts worden toe
gepast door het bestaan van een partij, die
het criterium is voor den gang van zaken.
De corporatie is onmogelijk zonder politiek-
contröle en zonder behoud van het zuiveie
standpunt, dat de revolutie sociaal moet
zijn.
Vervolgens vroeg de interviewer den hee<
Gravellie waarom de interviewer den heer
le beweging moet zijn. Om twee redenen,
antwoordde hij. In de eerste plaats, omda:
het als leerstelling behoort tot het domein
van den geest en voorts omdat het de ele
menten in zich bevat, we ke universeel zijn
toegepast. De oplossing van het sociale con
flict is een universeel belang en de practi-
sche oplossing van dit conflict in Italië kan
universeel haar toepassing vinden. Daarbij
dient men er echter op te letten, dat corpo-
rativisme zonder fascisme een onding is De
samenwerking der klassen is niet alleen een
Italiaansch verschijnsel, maar het is de stil
le hoop welke leeft in het hart van het na-
tionaal-gezinde proletariaat, maar ook in dat
van den kapitalist, die weet dat de crisis van
het kapitalisme niet is een crisis in het sy
steem, maar een crisis van het systeem.
Het gesprek kwam vervolgens op het ras
senvraagstuk. De heer Gravelli zeide hier
over, dat het fascisme het rassenvraagstuk
niet kent en dus ook geen anti-semietiche ele
inenten in zich heeft. Volgen hem is ras voor
95 een gevoelszaak en slechts voor 5
realiteit. Wanneer dan ook in Italië eenige
verschijnselen, welke typisch Joodsch wor
den gnoemd. zooals internationale plutocra
tie en occulte inplusies, worden bestreden,
dan geschiedt dit niet uit anti-semietische
overwegingen. Echter zal het kapitalisme in
Italië en het fascistische stelsel in het al
gemeen, waarin het een nationaal instru
ment, evenals de arbeid is, begrijpen dat het
wordt bestreden zoodra het occult of inter
nationaal wordt en dat bij deze politiek zoo
wel Christenen als Joden slachtoffer worden
ten bate van de gemeenschap.
Ten slotte gaf de heer Gravelli nog zijn
meening over het nationaal-socialisme. Dit
bezit zeer sterk analogieën met het fascisme
Er bestaan echter ook zeer groote verschil
len De opbouw van het arbeidsfront is ge
schied op de straffe Pruisische manier, ter
wij! de corporatieve oobouw in Italië een
evolutie is, welke geleid heeft tot een harmo-
•nieus stelsel. Dit laatste kan worden be
schouwd als een Latijnsch product, terwij)
juist het straffe element typisch Duitsch is.
Fascisme en corporativisme (Dag.
Overzicht).
Nieuwe Duitsche besluiten (Bui
tenland).
Officieele opening van de eerste
Ned. geiuidsfilmonderneming en
gramofoonplatenfabriek te Amster
dam (Binnenland).
Een drama te Farnham (Enge
land), een Nederlander dood gevon
den (Binnenland).
Te Heerlen een timmerfabriek af
gebrand. (Binnenland).
Doodelijke ijsongelukken. (Bin
nen and).
Handelsverdrag Nederland—
Duitschland gesloten (Bini enland).
Zie verder eventueel Laatste Be
richten.
B. JAXON DEELMAN, AKKHE»
bericht dat vunaf 18 December baar
agentschap gevestigd is bij den heer
A. GROOT, Staiionswea 57, die gaarne
voor een goede bediening zal zorgdragen.
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI
A S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN
OP DIT BLAD ABONNF.EREN, ONT
VANGEN DE TOT DIEN DATUM
VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN
CO EN GRATIS.
DE DIRECTIE.
Evenals vorige ia eu is ook dit jaar
weer gelegenheid voor het plaatsen van
NIEUWJAARSWENSCHEN in ons
nummer van ZATERDAG 30 DECEM
BER De prijs bedraagt 50 cent voor een
enkele advertentie van 5 regels a con
tant.
U zoudt onze administratie ten zeer
ste verplichten door nu reeds Uw
Nieuwiaarswensch aan ons bureau
VOORDAM 9 op te geven.
Ook kunt U ons Uwe advertentie
doen toekomen door tusscheokomst
van onze agenten en van H.H. Bock
handelaren.
NIEUWE DUITSCHE BESLUITEN.
Van het Rijkskabinet.
De Duitsche Rijksregeering heeft in
haar laatste zitting voor de Kerst-
vacantie, welke tot 9 Januari a.s. zal
duren, eenige wetsontwerpen afgehan
deld van overwegend economisch- en
handelspolitieken aard. Goedgekeurd
werden de door den Rijksminister voor
Voedingswezen en Landbouw ingedien
de wetsontwerpen in zake het verkeer
van melkproducten en eieren. Tot rege
ling van de binnenlandsche markt
moeten nog maatregelen worden geno
men om een einde te maken aan den
ongeregelden invoer van melkproduc
ten en eieren. Dit is slechts mogelijk
door een uniforme regeling zoowel voor
binnen- als voor buitenlandsche waren.
Er wordt mede een grooter mogelijkheid
geschapen om bij den invoer rekening
te houden met de landen die hunner
zijds bereid zijn Duitsche uitvoerpro-
ducten op te nemen. Hiermede worden
principieel nieuwe wegen ingeslagen in
de Duitsche handelspolitiek. De wetten
bepalen dat boter, kaas en eieren in het
binnenland slechts door rijksinstanties
in 't verkeer kunnen worden gebracht,
zooals tot nu toe reeds het geval was
bij mais, olie en vetten. Dit geldt zoo
wel voor binnenlandsche als voor inge
voerde waren.
Wie boter, kaas of eieren in het ver
keer wil brengen of uit het buitenland
wil invoeren, moet deze te voren bij de
bevoegde Rijksinstanties aangegeven.
Weigert de Rijksinstantie, dan mogen
de waren niet in het binnenland in het
verkeer worden gebracht. De Rijksmi
nister voor voedingswezen en landbouw
stelt de prijzen van de Rijksinstanties
vast. De regeling kan ook op bepaalde
