DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Ket Rijksdagbrandproces.
Hieuwjaarswenschen.
Een rede van sir John Simon.
'Uit het JUuiemwt
fixtgetijksch Oveczkht
'Buitenland
HEI AFSREKEK DER
DUITSCH-FRANSCHE HANDELS
ONDERHANDELINGEN.
No. 302
Vrijdag 22 December 1933
135e iaatgang
Sir John Simon spreekt in het Engelsche
Lagerhuis over belangrijke internationale
vraagstukken
DE ONTWAPENINGSKWESTIE.
Wai vandaag de
aandacht trekt
Deze Courbot wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franc- door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DEN HAAG, 21 December 1933.
Beide Kamers der Staten-Generaal hebben
heden vergaderd, de Tweede voor de laatste
maal in het jaar 1933, de Eerste komt mor
gen nog vijf minuten bijeen in openbare ver
gadering om dan ook tot het jaar 1934 uiteen
te gaan.
De Tweede Kamer heeft op enkele
kleinigheden na de Rijksbegrooting afge
handeld en daartusschen door nog heel wat
ander werk verricht, zoodat zij haar vacantie,
die tot 13 Februari zal duren, wel verdiend
heeft.
Hedenmiddag is zij begonnen met de af
doening van eenige kleinere wetsontwerpen,
waaronder een regeling van den invoer van
draadnagels enz. en de instelling van een
Crisisaccountantsdienst, welke na kort debat
zijn aanvaard. Daarop kwam in behandeling
het wetsontwerp om Beerta onder curatele te
zetten en den burgemeester dier gemeente tot
regeeringscommissaris, alias curator, te be
noemen
De eerste spreker was de heer IJsselmui-
den (r.k.), die een vriendelijk woord liet hoo-
ren voor die verdoolde schapen van raadsle
den en verzocht, dat deze ten minste een ad-
viseerende rol in het bestuur der gemeente
zouden blijven vervullen.
De heer Wijnkoop (comm.), wiens partij-
genooten in den raad van Beerta oorzaak
zijn,, dat de dolste besluiten door dat lichaam
werden genomen, was natuurlijk heftig tegen
het ontwerp gekam en waagde zelfs de stoute
bewering, dat hij ten volle bereid was de ver
antwoordelijkheid van de besluiten van den
raad van Beeria te aanvaarden.
De heer Schaper (s.d.a.p.) zei daarentegen
ook niet veel goèdfc can den raad van Beerta,
waarin drie partijgenooten zitting hebben, di
zich evenwel door de communistische colle
ga's op het slechte pad hebben laten leiden.
De heer Sneevliet (rev soc.) schaarde zich
aan de zijde van den communistischen woord
voerder, sprak van fascisme en waagde zich
aan de bewering, dat ui* niets zou blijken het
gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoelvan
Beerta's gemeenteraad. De burgemeester als
regeeringscommissaris had natuurlijk heele-
maal zijn vertrouwen niet.
De minister van binnenlandsche zaken, mr
de Wilde, zette uit°en dat het wetsvoorstel
onvermijdelijk was. De toestanden te Beerta
ziin in strijd met alle parlementaire beginse
len en leiden tot fascisme. Naast de reeds in
de Toelichting vermelde staaltjes noemde de
minister nog eenige voorbeelden van wanbe
heer van den raad Het zou te dwaas zijn
naast den burgemeester als regeeringscom
missaris den raad te houden als adviseerend
college. Na eenige replieken is ten slotte het
ortwerp aangenomen met de communisten en
den revolutionnair-socialist als tegenstem
mers.
Daarop heeft de a-r.er voo.tgezet de be
handeling van Hoofdstuk XI der Riiksbe-
grooting (Koloniën!, waa.bij minister Col'jn
den heer K. ter aan heeft toegezegd een
betere regeling van de restitutie van studie
gelden door onderwijzers. die voor de hoofd
akte zijn gezakt. Hij kon echter geen uitzicht
geven op een gunstiger regel'ngvoor de oud
genensionneerden.
Bij de begroeting van Curacao heeft o.a
de heer IJzerman* 's.u a.o.) gek'aagd over de
z i draconische vrijheidsbeperking der bevol
king, waarop minister «Joliin antwoordd-,
dat gegeven den eigenaardigen politieken
toestand op het eiland een krachtig optreden
van het gezag onvermijdelijk was. Omtrent
den economischen toestand op het eiland
waren de deskundigen het niet eens met
elkaar- de heer Van Boetzelaer van Dubbel
dam (ch.) vond de toestanden vooruitgaan
de, de heer Van Kempen (lib.) beweerde, dat
ze achteruit boerden. De waarheid zal wel,
gelijk altijd, in het midden liggen.
Nadat een wijziging van de Indische Tarief-
wet na een opmerking van den heer Cramer
(s.d.a.p.) was goedgekeurd, voerde de voor
zitter in overeenstemming naar hij vermoed
de, met de wenschen der Kamer het voorstel
tot wijziging van het Reglement van Orde
van de agenda af, waarop hij met een korte
rede den leden een zalig uiteinde en een aan
gename vacantie toewenschte en de vergade
ring tot 13 Februari verdaagde.
De Eerste Kamer heeft na aanne
ming van eenige kleinere ontwerpen behan
deld de voorstellen tot steun aan noodlijdende
gemeenten en tot vermindering van de uitkee
ring aan de gemeenten uit het Gemeente
fonds.
De eerste spreker, de heer Slingenberg
(v.d.) had geen principieele bezwaren tegen
de voorstellen, waarbü eenvoudig de gemeen
ten slachtoffers worden van de slechte tijden
inplaats, dat de Regeering tracht de inkom
sten van het fonds te verhoogen b.v. door op
centen op de Omzetbelasting. En daarbij
wordt de uitkeering voor werkloozenzorg nog
belangrijk ingekrompen.
De heer Drooglever Fortuyn (lib erkende
ook de noodzakelijkheid van de maatregelen,
al tasten zij de autonomie der gemeenten
aan. Wat bedoelt echter de regeering met
„uitgestooten" bedragen, welke noodlijdende
gemeenten op haar budget zullen kunnen
plaatsen?
De heer W i b a u t (s.d.a.p.) was lang
niet goed over de voorstellen te spreken.
Vooral het wetsontwerp tot steun van nood
lijdende gemeenten keurde hij af, omdat
daarmede de autonomie der gemeenten ge
vaar loopt. Ook van het tweede waarbij de
regeering de moeilijkheden op de schouders
der gemeenten laadt, kon hij niet veel goeds
zeggen. Hij meende tevens, dat de regeering
ten onrechte de gemeenten laat zorgen voor
de werkloozen. Die zorg is nl. staatstaak.
De heer Janssen (r.k.) was het met dit laat
ste eens, doch ondanks dit en enkele andere
bezwaren zegde hij zijn stem aan de voorstel
len toe.
Minister Oud heeft uiteengezet, dat de
nood der tijden de regeering tot vermindering
van de uitkeeringen aan de gemeenten heeft
gedwongen n dat het een zaak van zelfbe
scherming is, dat de regeering de helpende
hand wil reiken aan noodlijdende gemeenten,
ongeacht wat de oorzaak van die noodlij
dendheid is. Er is op het oogenblik geen
andere weg dan vermindering van de uitkee
ringen aan de gemeenten omdat het Ge
meentefonds iiiet door een of andere heffing
is te versterken. Aan directe heffingen valt
niet te denken en voor opcenten op de Omzet
belasting gevoelde hij niets. Na 1934 zal ech
ter wijziging moeten komen in de bestaande
regeling
Hoe deze zal luiden, wilde hij evenwel nu
niet zeggen. Wat de werkloozenzorg betreft,
deze behoort zoogoed als armenzorg en on
derwijs tot de taak der gemeente, evenwel in
samenwerking met jiet rijk. Wat betreft het
uitstooten van niet te dekken crisisuitgaven
op het budget van een noodlijdende gemeente.
Spr. achtte dit gewjenscht opdat de regeering
dan duidelijk kan zien, waar de schoen
wringt en kan bijspringen b.v. door werkver
schaffing.
Na eenige replieken, zijn de voorstellen
zonder stemming goedgekeurd echter met
aanteekening, dat de sociaal-democraten wil
len geacht worden tegen te hebben gestemd.
Ten slotte is nog goedg.keurd het wets
ontwerp tot heffing van opcenten op de Ge-
meentefondsbelastiig en de Vermogensbe
lasting over 1934^1935.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Sii
John Simon naar aanleiding van een vraag
van den socialist Atlee over de buitenland-
sche politiek van Engeland een lange rede
gehouden
Sir John Simon begon met op te merken^
dat het thans niet het geschikte moment was,
om een verklaring af te leggen nopens de
buitenlandsche politiek. Hij kon evenwel de
verzekering geven, dat sedert het uittreden
van Duitschland uit de Ontwapeningsconfe
rentie door de verschillende hoofdsteden
ernstige pogingen zijn ondernomen in aan
sluiting op het besluit van het bureau der
ontwapeningsconferentie om een mogelijk
heid te scheppen voor parallel loopende en
aanvullende onderhandelingen. Een der be
langrijkste gebeurtenissen is geweest het
feit, dat Rijkskanselier Hitier eenige verkla
ringen heeft afgelegd voor de microfoon en
op andere wijze, welke van de grootste betee-
kenis zijn voor de wereld, wat men overigens
ook van haar inhoud moge denken. Een ver
klaring is van zeer bizondere beteekenis ge
weest voor Frankrijk. Bijna op het zelfde
oogenblik, dat Duitschland zich terugtrok
uit de onderhandelingen, heeft Hitier gezegd,
dat het voor de beide naties van de grootste
beteekenis is, wanneer Duitschland en Frank
rijk eens voor al de gebruikmaking van ge
weld zouden uitschakelen. Tusschen beide
landen bestaan geen territoriale strijdvragen,
wanneer het Saargebied eenmaal aan
Duitschland zal zijn teruggegeven.
De Engelsche regeering heeft het doel van
deze verklaring nauwkeurig bestudeerd.
Het wa esvenwel haar plicht haar uiterste
best te doen om den toestand op te klaren en
te doorgronden, wat werkelijk achter de voor
stellen stak. Deze onderzoeken zijn zeer
nauwkeurig geweest. De Britsche ambassa
deur te Berlijn is naar Londen ontboden om
met de regeering ruggespraak te houden Het
onderzoek is in vollen gang. Daarom zou het
niet verstandig zijn, wanneer men thans
hierover openbare verklaringen zou afleggen
Sir John wil evenwel een ding nog zeggen
Wat de politieke zijde der technische ontwa
peningskwestie betreft, heeft Hitier naar
blijkt voorstellen gedaan, welke zeer zeker
als formeele voorstellen waren bedoeld. De
mededeeling. dat hij een niet-aanvalspact
tusschen Duitschland en zijn buurstaten heeft
gesuggereerd is juist. Deze voorstellen be
troffen, voor zoover de Engelsche regeering
heeft vernomen, niet slechts de buurstaten,
doch zijn ingediend om door alle buurstaten
van Duitschland te worden overwogen Het
is noodig zulks vast te stellen. De Engelsche
regeering is hierbij zeer voorzichtig te werk
gegaan en heeft te verstaan gegeven, tot zij
de verplichtingen, welke rusten op de staten
leden van den Volkenbond, niet heeft ver
geten en dat derhalve de vormen, waarin
deze niet-aanvalspacten zouden worden ge
goten, zouden moeten worden overwogen
binnen het kader der verplichtingen, welke
het Volkenbondsstatuut den betrokkenen op
legt. De Engelsche regeering is ook in nauw
contact geweest met hen, die het beste op de
hoogte zijn van de Fransche politiek. Men
zal zich kunnen voorstellen, dat de vraag is
besproken, waarom Engeland niet de leiding
neemt of zich inlaat met een politiek in dezen
zin. De besprekingen tusschen de verschillen
de hoofdsteden zijn in vollen omvang en
worden voortgezet Waarschijnlijk zal Sir
John Vrijdag den Franschen minister van
buitenlandsche zaken ontmoeten. Het is van
groot belang dat beide in nauw contact zijn.
Het is onmogelijk een verklaring af te leg
gen, welke details bevat, zoolang de bespre
kingen nog gaande zijn. Spr. moet de be
wering \fen de hand wijzen, dat Engeland
het contact met Italië zou hebben verloren.
Hoe belangrijker het wordt de macht der En
gelsche openbare tr.eenifig en de Engelsche
politiek te laten inwerken op deze ingewikkel
de kwesties, des te grooter is de wensch dit
contact met alle staten te onderhouden.
o
Sir John zeide voorts, dat hij niet wil af
stappen van het systeem van internationale
onderhandelingen ten gunste van zuiver bil-
laterale onderhandelingen. De huidige billa-
terale besprekingen zijn naar spr.'s meening
slechts een tusschenstadium, dat later op een
breeder internationale basis zal worden toe
gepast. De regeering heeft reden te veronder
stellen, dat de mededeelingen van den Rijks
kanselier niet alleen gericht zijn tot de Fran
sche regeering, maar ook tot de andere regee
ringen. Het is daarom noodzakelijk, dat En
geland zijnerzijds in verbinding zou treden
met hen die deze mededeelingen hebben ont
vangen. Sir John hoopt na het reces van het
Lagerhuis verdere informaties te kunnen ver
strekken aangaande het resultaat der ge-
dachtenwisseling. Bij de besprekingen zijn
twee belangrijke kwesties naar voren geko
men: de eene is de kwestie der veiligheid. De
omstandigheid, dat in de recente uitlatingen
van Rijkskanselier Hitier zooveel waarde aan
politieke overeenkomsten is gehecht, welke
zouden moeten bijdragen tot kalmeering, is
naar zijn meening een aanwijzing, dat deze
zijde van de aangelegenheid niet alleen En
geland, doch alle landen betreft.
Sir John Simon ziet den toestand zóó, dat
de Duitsche regeering binnen het kader van
haar algemeene plannen bereid is de instel
ling van een internationale inspectie en con
trole van bewapening, welke periodiek en
automatisch van toepassing zou moeten zijn
oo alle landen, te overwegen. Te dien aanzien
is' ongetwijfeld een voortgang der openbare
meening te bespeuren.
Hiertegen zijn bezwaren aan te voeren
Het is allesbehalve verheugend, wanneer
men klachten zou indienen op grond van niet
volledige informaties. Dit is niet de controle
of toezicht, welke men bij de te Genève inge
leide onderhandelingen op het oog heeft ge
had Volgens de meening van Simon kan men
op dit punt komen tot een definitief resui
taat langs den weg eener overeenkomst.
Het andere punt is de houding van Enge
land tegenover den Volkenbond. Spr. ge
looft niet, dat Engeland in dit opzicht niets
kan worden verweten. Bij iedere gelegenheid
is duidelijk verklaard, dat de politiek van
Engeland beoogt, op zijn stuk te blijven
staan bij den Volkenbond en hem te steunen
De Engelsche regeering volgt met aandacht
de in het buitenland afgelegde verklaringen,
welke den wensch naar een revisie te kennen
geven. De regeering heeft evenwel geen reden
te vermoeden, dat definitieve voorstellen zul
len worden ingediend.
Sir John verklaarde in ieder geval niets
van dergelijke voorstellen te hebben gehoord
Lloyd George vroeg of Italië geen defini
tieve voorstellen heeft ingediend voor de her
vorming van den Volkenbond, buiten die
welke in de pers zijn vermeld.
Sir John antwoordde, dat feitelijk geen
definitief voorstel is ingediend.
Nopens de Oostenrijksche kwestie, welke
door afgevaardigde Atlee is ter sprake ee
bracht antwoordde Simon: de politiek der
Engelsche regeering beoogt door adviezen
alles te doen, wat in haar macht is om de
onschendbaarheid en onafhankelijkheid van
Oostenrijk te handhaven. De Engelsche
regeering wil zich evenwel niet in de Oosten
rijksche binnenlandsche politiek mengen.
ZAL DIT HET VONNIS ZIJN?
Van niet-officieele zijde.
Volgens inlichtingen van welingelichte,
maar niet-officieele zijde verwacht men dat
het vonnis van het hof te Leipzig in het pro
ces betreffende de brandstichting in het
rijksdaggebouw, welk vonnis aan Hitier en
Göring is medegedeeld, zal inhouden dat van
der Lubbe ter dood wordt veroordeeld en dat
Torgler en de drie Bulgaarsche verdachten
vrijgesproken zullen worden. Intusschen zou
Torgler met eenige andere communistische
leiders opnieuw terechtstaan, beschuldigd
van hoogverraad. De drie Bulgaren zullen
onmiddellijk over de grens geleid worden.
Hoewel zekere radicale nationaal-socialisten
van meening zijn dat men niet behoort toe te
staan dat Dimitroff levend de grens bereikt,
wordt vernomen dat Hitier en Göring strikte
orders zullen geven dat het arrest van het
hof te Leipzig volledig gerespecteerd wordt.
Zij hebben besloten ervoor te zorgen dat Di
mitroff met zijn twee landgenooten veilig en
wel over de grens zullen komen.
Mededeeling van Duitsche zijde.
In verband met het afbreken der Duitsch-
Fransche economische onderhandelingen
wordt gemeld, dat de Duitsche delegatie gis
teren uit Parijs is vertrokken.
Van Duitsche zijde wordt nog het volgende
medegedeeld
De DuitschFransche economische betrek
kingen worden geregeld door het handelsac-
coord van 30 Aug. 1927, dat berust op het
beginsel der meestbegunstiging. Frankrijk
was in de laatste jaren overgegaan tot het
toepassen van invoercontingenteeringen. In
September 1933 kondigde de Fransche regee
ring aan, dat zij van plan was, de contingen-
teeringen in de toekomst los te maken van
de clausule der meestbegunstiging. Van de
contingenten zouden slechts 25 pCt. toege
staan worden volgens het beginsel der meest
begunstiging, terwijl Frankrijk zich voor de
overige 75 pCt. de vrije hand voorbehield.
Het is toen tot onderhandelingen gekomen,
die op 31 October te Parijs begonnen. Aan
Duitsche zijde wilde men bereiken, dat het
Fransche contingenteeringsstelsel zoo uitge
voerd werd, dat Duitsche repressaillemaatre-
gelen zouden kunnen worden vermeden. De
onderhandelingen aldus deze Duitsche le
zing zijn hoofdzakelijk gestrand op twee
Fransche eischen. Van Fransche zijde werd
een zoo sterke vermindering van het Duitsche
uitvoeroverschot verlangd, dat het gevaar be
stond, dat de rest niet voldoende zou zijn, om
ten aanzien van de deviezen het traansferee-
ren te dekken der betalingen, die onder het
Stillhalte-accoord en het Duitsche transfer
moratorium nog uit Duitschland naar Frank
rijk moeten worden overgebracht.
Bovendien wilde Frankrijk den uitvoer van
Duitsche waren zoo sterk beperken, dat de
getroffen Duitsche waren in het vervolg van
de Fransche markt zouden zijn uitgesloten.
Het betreft hier bijna alle Duitsche land-
bouw-uitvoerartikeien alsmede een reeks in
dustrieproducten. Aan dezen eisch heeft de
Fransche delegatie vastgehouden.
Het handelsaccoord van 1927 loopt nu op
zichzelf door. De Duitsche regeering zal
haar houding richten naar de wijze waarop
Frankrijk zijn invoercontingenteeringen zal
handhaven. Bij de onderhandelingen te Pa-
ijijs is ook gesproken over mogelijke verlen
ging van het Fransch-Duitsche accoord be
treffende het reisverkeer. Tot overeenstem
ming is men echter niet gekomen, zoodat van
af 1 Jan. de overeenkomsten aangaande het
reisverkeer zonder voorwerp zijn.
DE NAMEN VAN DE MAANDEN,
In Duitschland.
Naar de P P D. mededeelt, heeft de
Rijksminister van Binnenlandsche Za
ken, Dr. Erick. den regeeringen der lan
den verzocht voorloopig af te zien van
het gebuik vaii zuiver Duitsche aandui-
Rede van Sir John Simon. (Dag.
Overzicht).
Generaal O'Duffy weer op vrije
voeten gesteld. (Buitenland).
Onrust op Cuba (Buitenland).
Verwacht vonnis van het Rijksdag
brandproces. (Buitenland).
Zweedsch vrachtschip op de
Noordzee gezonken; 7 personen ver
dronken. (Buitenland).
De brand in de paviljoens van De
IJzeren Man te Vught blijkt Joor de
dienstbode te zijn gesticht. (Binnen-
land). A
Het schip Trois Fières, dat drie
weken in het ijs heeft gezeten buiten
de Oranjesluizen, is gister bevrijd.
(Binnenland).
Noodlottige aanvaring op de N.-
Maas te Rotterdam. (Binnenland).
De Pelikaan is in Indië aangeko
men, een record-snelheid (Lucht
vaart).
De minister van econ. zaken heeft
het plan eener teeltbeperking voor
den tuinbouw gereed. (Land- en
Tuinbouw).
(Zie voor nadere bijzonderheden
eventueele laatste berichten).
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI
A S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN
OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONT
VANGEN DE TOT DIEN DATUM
VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN
CO EN GRATIS.
DE DIRECTIE.
Evenals vorige ja-en is ook dit jaar
weer gelegenheid voor het plaatsen van
NIEUWJAARSWENSCHEN in ons
uummer van ZATERDAG 30 DECEM
BER. De prijs bedraagt 50 cent voer een
enkele advertentie van 5 regels a con
tant.
U zoudt onze administratie ten zeer
ste verplichten door nu reeds Uw
Nieuwjaarswensch aan ons bureau
VOORDAM 9 op te geven.
Ook kunt U ons Uwe advertentie
doen toekomen door tusschenkomst
van onze agenten en van H.H. Boek
handelaren.
dingen voor de maanden, totdat een al
gemeene regeling van deze kwestie zal
zijn tot stand gekomen.
RABBIJN NAAR CONCENTRATIE
KAMP.
Omdat hij Hitier beleedigd had.
De in Joodsche kringen zeer bekende rao-
bijn Dinemann uit Frankfort a.d. Main is,
naar de Berlijnsche correspondent van „B$r-
lingske Tidende" meldt, Maandag gearres
teerd en naar een concentratiekamp overge
bracht.
De aanleiding hiertoe is dat de rabbijn in
een preek te Frankfort gezegd had, dat de
Joden er aan gewend waren strenge heer-
schers te hebben, maar er zich toch altijd
doorheen geslagen hadden. Eerst waren zij
onder de Farao's, de Assyriërs en de Babylo-
niërs geweest, toen onder Herodes en tal van
anderen, om ten slotte onder Nicolaas II te
komen. Nu waren zij onder Hitier gekomen
en met hem zouden zij het ook wel klaarspe
len.
Dr. GOEBBELS GEEFT 100.000 M.
VOOR DE RADIO.
Rijksminister Goebbels heeft 100 000
M beschikbaar gesteld ten behoeve van
kunstenaars, die met de Kerstdagen en
daarna zullen optreden voor de Duitsche
radio.
DE KELLNERSROK EXIT.
Thans heeft ook het bestuur van den
Duitschen Rijkseenheidsbond in het
hotel- en restaurantbedrijf toegestemd
in de invoering van 't eenheidskellners-
costuum Dit costuum zal op zijn laatst
op 1 Oct. 1934 algemeen ingevoerd wor
den en den kellnersrok verdringen. Het
nieuwe costuum bestaat uit een bolbert-
jasje, en van bevoegde zijde wordt er op
aangedrongen, dat de elegance daarvan
niet zal worden geschaad door het aan-
b. engen van kleurige kragen, gouden
snoeren, e.d. Een smalle band met op
schrift op den linkermouw zal vol ".oende
zijn om het personeel als kellners be
kend te maken.
