DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het Belgische politieschandaol. NASSAU-TAX. Tfxxqdiiksch Ovzczidit LBuitenland Alle anderen vrijgesproken. Van der Lubbe krijgt de doodstraf. No. 303 Zaterdag 23 December 1933 135e Jaargang ""kerstmis. Een overzicht van alles, wat er bij onze Zuid.lijke buren gebeurd is. Het gezag van de poluie kreeg een g.wel- dige knak. HOE HET SCHANDAAL ONTSTOND. 3 en 6 persoons Auto's. Dag en nacht geopend. Waf vandaag de aandacht trekt,.. Het scherm gevallen. ALKMAARSCH URANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, iranjr door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0 25, groote ccntracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam c 9, po?**;ro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: c. KRAK. Hoofdtedacteur: Tj. N ADEMA. Dit nummer bestaat uit vier bladen. De Alkmaarsche Courant zal MAAN DAG 25 en DINSDAG 26 DECEMBER niet verschijnen. DE DIRECTIE. ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI AS. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DlT BLAD ABONNEEREN, ONT VANGEN DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN CO EN GRATIS. DE DIRECTIE. De Kerstdagen zijn voor velen een Welkome tijd voor familie bezoek, voor het maken van een pleizier-reisje of voor rustige ontspanning met een goed hoek en een gezellig zitje bij den baard. Zij zijn voor anderen de dagen waarop do kerstgans en de pudding op de ver sierde tafel verschijnen, zoodat eens extra gegeten en gedronken kan worden. Zij zijn voor de kinderen de lang ver beide tijd, dat de sparreboom, die in een hoek van de kamer is opgesteld en met kleurige ballen en zilveren slingertjes is behangen, de wapperende vlammetjes van zijn kaarsjes zal toonen, die dia mantjes uit al dat fijne glaswerk zullen tooveren en het geheel tot een sprookje van wondere bekoring zullen maliën Zij zijn gelukkig ook voor vele ouderen nog de dagen, die niet allereerst voor fuiven en feesten, voor eten en drinken bestemd zijn, maar die in het teeken van Jezus' geboorte staan en daardoor bovenal tot stemmingsdagen zijn geworden. Er is geen mooier verhaal dan dat van het kleine kindje, dat in een stal werd geboren in den nacht toen lichtende sterren aan den hemel verschenen en arme herders in het veld een engelen koor „Vrede op aarde, in menschen een welbehagen" hoorden zingen. Daar lag het kindje in doeken gewon den in zijn kribbe en hoe armoedig de heele omgeving ook was, om 1 et hoofd je van dat kind was een krans van hemelslicht en machtige vorsten togen ter bedevaart om dat kindje te be groeten. Het Kerstkindje was geboren en met er door Hem werd de wereld doo-dron- gen van de gedachte, dat niet de sterkste of de rijkste man de meest beteekenende is maar hij die bereid is zijn leven in dienst van de lijdende menschheid te stellen. Bijna twintig eeuwen zijn verstreken en millioenen op aarde belijden de leer, die Christus heeft onderwezen en noe men zich Christenen in Zijn naam. Wij spreken thans van een beschaafde wereld en ontegenzeggelijk hebben wij betere manieren dan de volkeren uit den tijd van Jezus' geboorte. Wij mar telen onze gevangenen niet, wij werpen hen niet meer voor de wilde dieren, wij eerbiedigen elkanders bezit, wij hebben tehuizen en vereenigingen voor alle mogelijke categorieën zwakken, zieken en hulpbehoevenden en wij denken in vele opzichten zooveel ruimer dan onze voorouders. Maar wij zijn in wezen even zelfzuch tig gebleven. Wij hebben door een steeds volmaakter techniek de beschikking over doelmatiger en sneller methoden gekregen om onze tegenstanders te ver delgen. Wij strijden met gifgas, met vlammen en zoo noodig met bacteriën om vlugger en zekerder te kunnen ver nietigen. Zoo gaat het in oorlogstijd en ook in vredestijd is de liefde tot onzen mede- mensch nog lang niet in overeenstem ming met de leer, die wij belijden. Hoeveel respectabele burgers spannen zich eiken dag niet in om plannen te beramen waarvan alleen de onder nemers de groote winsten zullen plukken en waaraan duizenden wellicht finan cieel te gronde zullen gaan. Er is nog altijd dat grocte egoïsme: eerst ik en dan een ander Het leven is moeilijk, de wereld wordt te klein om allen de kans op een welvoorzienen disch te geven, het aantal werkloozen stijgt met den dag en een verwoede strijd wordt uitgevochten om de dichtste plaatsen bij het vuur. En ondanks onze zoogenaamde be schaving baant ieder zich met do kracht van zijn ellebogen den weg naar het succes en bekommert zich niet om de ongelukkigen ,die hij links en rechts van zich heeft wegeestooten Waar is in dezen tijd de goede mensch te vinden, die Jezus' voorbeeld volgde en zich opofferde voor zijn omgeving? Ja, er zijn Goddank nog van die enke lingen, die het lichtende voorbeeld ge- voigd hebben. Er zijn hier en daar geestelijken, die zich arm hebben ge geven en wier leven in het teeken van hulpvaardigheid en zelfopoffering staat. Er zijn nog werkers in sloppen en stegen, die geen grooter geluk kennen dan wèl te doen en de zorgen der aller- behoeftigsten te verlichten. Zij vormen het kader van het kleine legertje, dat een Gode welgevallig werk verricht, maar wat beteekent hun aantal in de groote massa ,die slechts op eigen voordeel bedacht is. Nog altijd schrijnt in ons het leed van den wereldoorlog en nog altijd blijkt al dat leed niet voldoende om ons voor nieuwe verschrikkingen te behoeden. De wereld is nu eenmaal bevolkt met menschen van verschillend ras en van geheel verschillende levensopvattingen. Zoo'ang de volkeren der aarde ii. afge scheiden vakjes verdeeld zijn en vaier- landsliefde beteekent, dat het de hoogste en edelste plicht is eigen gebied met doodendo wapenen tegen elke aanran ding te verdedigen, zoolang zal er span ning en strijd zijn en het bloed bij stroo men blijven vloeien. Als de grootste staatslieden moede loos van ontwapeningsconferenties te- rugkeeren. is dat het beste bewijs, dat de wereld voor algemeene verbroede ring nog niet rijp is en men kan zich moedeloos de vraag stellen of dat ideaal wel ooit verwezenlijkt zal worden. Wij kunnen individueel niet anders doen dan hopen en afwachten. Maar zooals het machtigste bouw werk ten slotte uit ontelbare kleine steentjes werd opgetrokken zoo zal ook de ideale wereld moeten opgebouwd worden uit millioenen goede gedachten en liefdedaden, die elk voor zich een voorbeeld ter navolging zullen zijn. Wij leven in een wereld vol armoede, ziekte en ellende en wij kunnen meer doen om het leed in eigen omgeving te verzachten. Dan zullen wij het innerlijk geluk van de goede daad leeren kennen en dan zal, door de dankbaarheid van hen, die wij voorthielpen, langzamer hand een geest van onderling vertrou wen, van broederschap en liefde kunnen ontstaan. Zoo kunnen wij de menschheid op een hooger niveau brengen, zoo kunnen wij, van onderaf beginnende, misschien een maal het machtige werk, een eensgezin de en liefdevolle wereld, voltooien. Wie nagaat hoe twintig eeuwen van zoogenaamde beschaving en Christen dom ons nog maar een heel klein stapje op den goeden weg vooruit brachten, kan zeker niet verwachten, dat de groot ste en mooiste taak, die de mensch zich ooit kan stellen, binnen afzienbaren tijd bereikt zal worden. Er zullen wellicht honderden van eeuwen noodig zijn om Jezus' leer tot werkelijkheid te doen worden, maar op ons allen rust de plicht om in ons korte leven een steentje, hoe klein ook, tot dat doel bij te dragen. Die gedachte kan op het Kerstfeest tot uiting komen omdat in deze donkere dagen de woorden van den engelenzang ons opnieuw vermanend worden voor gehouden: Vrede op aarde, in menschen een welbehagen. Er zijn duizenden werkloozen, die honger en gebrek lijden, wier vrouwen met een te klein bedrag voor levenson derhoud niet kunnen rondkomen en wier kinderen ten onder dreigen te gaan. Ziet om U heen en doet wat Uw hart U ingeeft. Er is een comité, dat post zegels verkoopt om ongelukkige kinde ren een zonnestraaltje op hun weg te kunnen geven. Koopt die zegels en gij zult de voldoening van een goede daad leeren kennen. Als gij straks bij den Kerstboom zit, als de lichtjes schitteren, als de oude Kerstliederen weerklinken en van het kindje in Zijn kribbe verteld wordt, vraagt U dan ernstig af of gij sinds een vorigen Kerstdag Uw steentje van liefde en zelfopoffering al hebt bijgedragen. Zoo niet, doe het dan dadelijk vóór gij weer in den sleur van het dagelijksch leven zijt. Het is Kerstmis, het feest van het licht, dat in den donkeren nacht schijnt. Donderdag is het de kortste dag geweest wij gaan de zon weer tege moet. Op d'on weg naar het licht kan er vreugde in onze harten zijn. maar de grootste voldoening zullen wij kennen door het besef van een goede daad door het gevoel dat wij niet tevergeefs geleefd hebben omdat wij anderen tot steun, tot troost en tot zegen konden zijn Mogen wij op een volgenden Eerst lag dankbaar gedenken, dat het jaar, dat achter dns ligt ons'innerlijk rijker ge maakt heeft Toen, nu al weer eenige dagen geleden, een Vlaamsch blad te Brussel in zijn middag- uitgave het bericht bevatte van de arrestatie van den hoofdcommissaris van politie, kon bijna niemand dit nieuws gelooven. Het was nochtans juist en het feit vormde het hoogte punt van het Brusselsche politieschandaal, dat nu sedert acht dagen iederen dag zijn verrassing brengt. Het schandaal sluimerde reeds een zekeren tijd, maar is onverwacht tot uitbarsting gekomen. Het Brusselsche parket was verplicht zich bezig te houden met een paar hoofdcommissarissen van de agglome ratie, nl. deze van Anderlecht en deze van Ukkel. Beiden bleken bepaalde dingen te hebben gepleegd, die niet door den beugel konden en vernietigend waren voor het pres tige van hun ambt. Zij kregen het verzoek zoo gauw mogelijk ontslag te nemen, wat zij dan ook zonder protest zoo gauw mogelijk hebben gedaan. Deze politie-ambtenaren gingen ten onder aan een opvatting, welke in sommige Belgische ambtenaarskringen maar al te zeer is verspreid, nl. dat de officieele functie slechts bijzaak is en alles wat men door deze functie kan bijverdienen hoofdzaak. Deze jammerlijke opvatting vindt men zoo onge veer in alle rangen,van het kader verspreid. Dit beteekent nu niet, dat België niet over een voortreffelijk ambtenarenkorps beschikt en ook niet dat alle beambten omkoopbaar zijn. De ambtenaren zijn er alleen te veel op gesteld om bijverdiensten te bekomen in aller lei vorm, en dit naar aanleiding van hun ambt. Een gewone facteur zal u minder goed bedienen als hij niet af en toe een goede fooi krijgt. Een spoorwegbediende stelt dezelfde eischen en wanneer u naar het tolbestuur wordt geroepen en u zorgt niet eerst een van de beambten onder een of ander voorwendsel een goede fooi in de handen te stoppen, dan mag u overtuigd zijn. dat u met alle moge lijke moeilijkheden hebt af te rekenen. Dat is gegroeid tot een mentaliteit, tot een soort recht, iets, dat aar. de functie vastzit. Men vermoedde echter «"'et, dat de kwaal tot de hoofdcommissarissen van politie reikte. Tij dens het onderzoek kgen de commissarissen van Ukkel en Anderlecht diende een verte genwoordiger van eer groote firma, die han delt in olie en benzine in het groot, een klacht in bij den procureur c.es konings. Deze firma verklaarde, dat zij er niet meer in slaagde olie te verkoopen bii klanten te Brussel en in de agglomeratie, die nochtans steeds hadden gekocht en ook teveden waren, alleen omdat de gemeenteliike hoofdcommissaris zich met een vertegenwoordiging van een oliehandel bezig hield en zooveel mogelijk ziin invloed gebruikte om de olie van deze concurreerer firma te verkoopen. een firma n.1.. aan wier hoofd een zekere Pauwels stond, een gepen- sionneerd commissaris van het hooger comité van toezicht, dat het politietoezicht uitoefent in alle ministerieele diensten, zoowel uitvoe rende als centrale diensten. Het parket deed een onderzoek en Indien Pauwels dit had ge wild, dan had hij alle gelegenheid gehad om alles', wat ziin oude vrienden kon in het ge drang brengen, te doe. verdwijnen. Hii heeft het niet gedaan. Spoedic bleek, dat de hoofd commissaris van de belangrijke gemeente Schaarbeek in zijn gemeente zoowat de han delsvertegenwoordiger was van Pauwels en dat hij 10 percent ontving op de bestellingen, die hii wist aan te '-rengen. Hij had een vaste rekening en incasseerde elke maand van 200 tot 1000 fr. Als tenmaal een klant was aan gebracht, dan bleef de rekening voortloopen. Pauwels en zün tv ee zonen werden gearres teerd. De boekhouding wera in beslag geno men. En hierdoor kwam men tot de ontdek- knig, dat Pauwels velen van zijn oude vrien den, uit den tijd toen hij nog commissaris was', had gecompromitteerd. Twee divisie commissarissen te Brussel werden in hechte nis genomen en de hoofdcommissaris van Ukkle, die wegens andere feiten reeds tot ont slag was gedwongen geweest, volgde. De hoofdcommissaris van Leuven moest er ook aan gelooven en ten slotte kwam het sensa- tioneele nieuws, dat de hoofdcommissaris van Brussel, Angerhausen, een organisator van allereerste gehalte, iemand, die vóór, tijdens en na den oorlog een veelzijdig talent heeft gebruikt op allerlei gebied, zich ook voor een paar duizend frank per jaar had laten verlei den tot daden, welke strafbaar worden ge steld door de wet en ondenkbaar zijn voor iemand, die zich min of meer eerbiedigt, en die zich kan eerbiedigen met ruim 100.000 wedde in het jaar! (Ongeveer 7000). Het bleek toen ook, dat de metste gearresteerden aan Pauwels in verband met de commissie die ze ontvingen, diensten hadden bewezen, als de vernietiging van processen-verbaal wegens verkeersovertredingen. Pauwels had de reputatie van almacht:g te zijn in de com missariaten. Hij wist deze almacht te gebrui ken om in compensatie bestellingen te beko men, waarvan ook de comm'ssarissen profi teerden. Een van de commissarissen, die over een auto beschikte, kreeg zelfs, tegen een vast tarief, voor elk procesverbaal, dat was vernietigd, een bepaald aantal liters olie en benzine voor zijn wagen. De oliehandelaar, ex-commissaris, legde het op special-, wijze aan. Hij verklaarde een stuk noodig te hebben om de uitbetaling van de commissie in zjin boekje te verantwoor den. Meestal was het een vriendin, die tee- kende, of wel een familielid van de commis sarissen, of wel nog een vriend. De oliehan delaar heeft al de namen van de tusschen- personen behoorlijk verantwoord in zijn boekhouding en hij heeft in een agenda alles betreffende zi'n omkooperij flink genoteerd. Ongetwijfeld heeft hij gemeend, dat, door zooveel mogelijk gewezen collega's in de zaak te betrekken, de autoriteiten voor het schan daal zouden terugschrikken en dat hij ook zelf zou met rust gelaten woraen. Hij heeft zich misrekend. De vervolgingen werden in gesteld en eiken dag nog komt men tot de ontdekking van nieuw geknoei. Het laatste is dat van het geknoei met de verleening van eereteekenen. Pauwels schijnt irt bepaalde ministeries dikke vrienden te hebben gehad en in een dezer ministeries zou hij weten te bekomen hebben, dat een vrij groot aantal zijner vrienden werd gedecoreerd. Maar de prijs moest er voor betaald worden. Hij ver klikt intusschen niemand. Als men hem wat vraagt, dan zegt hij: „Zoek, als ge iets wilt vinden. Ik heb niets te zeggen". Doch in zijn zakboekje is er voldoende te vinden. Men kan zich voorstellen, welke dramatische tooneelen zich hebben afgespeeld in de kantoren van het parket, dat met een buitengewone streng heid optreedt, door tot arrestatie van de aan Pauwels, in verkband met de commissie breken niet, die de meening verdedigen, dat het parket overdrijft en dat men met ontslag van de betrokken politie-ambtenaren had kun nen volstaan. De au+oriteit van de politie is op gevaarlijke wijze geknakt bij het publiek. dat uit den aard der zaak steeds geneigd is om bij de politie allerlei duistere combinaties te vermoeden. Het publiek ziet in het schan daal de bevestiging van dit vermoeden. An derzijds zijn de feiien in zich zelf niet zoo buitengewoon misdadig, al zijn zij niet te verontschuldigen. De diensten, welke de amb tenaren hebben bewezen, hadden eenigszins kunnen opwegen. Het parket heeft blijkbaar echter een voor beeld willen stellen en heeft willen toonen, dat ook de hooggeplaatsten worden getroffen, wanneer zij de wet overtreden. En het heeft ook niet vermoed, welke uitbreiding de zaak zou nemen. De straffen, die op hun geval van toepassing zijn, gaan tot ten hoogste een jaar gevangenisstraf. Vooral de ondergang van Angerhausen, den hoofdcommissaris van politie te Brussel, is een pijnlijke zaak. Hij was als agent begonnen, na eerst een examen voor officier te hebben afgelegd. Tijdens den oorlog heeft hij onschatbare politie- en spion- nagediensten bewezen en na den oorlog is hij spoedig de hervormer geworden van de Brusselsche politie, welke haar tot een voor beeld van organisatie en discipline heeft ge maakt Angerhausen had een jaarwedde van 110.000 fr. Hij heeft zijn carrière gebroken om hierbij maandelijks nog een paar honderd frank te kunnen meer opstrijken? Ook hij heeft een zachten aandrang gebruikt bij be paalde personen om inplaats van een andere olie. deze van Pauwels te koopen. Ook hij heeft processen-verbaal vernietigd om Pau wels in de geiegenheid te stellen meer olie en benzine te leveren. Men zal begrijpen, dat de titel van com missaris van politie te Brussel voorloopig niet meer als een eeretitei wordt beschouwd. Telefoon k57. Het Belgische politie-schandaal. (Dag. Overzicht). v. d. Lubbe ter drod veroordeeld, alle anderen vrijgesproken. (Buiten land). In Japan is een keizerszoon ge boren. (Buitenland). Brand in de telefooncentrale te Amsterdam; ernstige storingen in den localen en interlocalen dienst; een man van schrik gestorven. (Bin nenland). Het Leven geeft 1000 aan de be manning van de Pelikaan. (Lucht vaart). (Zie voor nadere bijzonderheden eventueele laatste berichten). Het Rijksdagbrandproces. Zooals we hedenmorgen om negen uur per bulletin reeds bekend maakten, is de uitspraak van het langdurige pro ces thans uitgesproken. Vanzelfsprekend uitte de belangstel ling zich het meest concreet te Leipzig zelf, waar reeds zeer vroeg In de omge ving van het rijksgerechtshofr groote drukte heerschte. Ondanks het -tri es «e regenachtige weer verdrong zich reeds lang voor 8 uur een groote menigt« voor den hoofdingang van het gebouw, om nog enkele der weinige onuitgegeven toegangskaarten in handen te krijgen De politie-bewaking van het gebouw is versterkt en iedereen, die binnen gaat, wordt zonder aanzien des persoons op wapenen onderzocht. Groote belangstelling. In de zaal zelf is de eerste rij plaatsen op de perstribune geheel cfoor politie beambten bezet De pers zelf is zoo goed als voltallig aanwezig Ook de publieke tribune is zeer snel gevuld. Het postkan toor in de vestibule van het rijksge rechtshof heeft reeds vroeg maatregelen genomen om aan de massale vraaj naar persvertegenwoordigers onmiddellijk te kunnen voldoen. Op verschillende plaat sen in de zaal hebben zich persfotografen opgesteld om de beklaagden te kunnen fotografeeren op het moment, dat het vonnis zal worden uitgesproken De uitspraak van het vonnis geschiedt in tegenwoordigheid van vertegenwoor digers der rijksregeering en vu de Sak sische staatsregeering Ook de president van het rijksgerechtshof dr Bumke is als belangstellende in de zaal Het vonnis wordt oneer doodsche stilte uitgesproken Vooral Marinus van der Lubbe toont geen spoor van aandoe ning Hij zit daar even onbewegelijk en onaandoenlijk, als men hem nu reeds 60 dagen in alle phases van het proces beeft zien zitten, alsof het hem alles niet aangaat. Te 9 10 uur MET. deelde de senaats- presjdent dr Bünger het vonnis mede. Dimitroi, Popoi en Tanei werden vrij gesproken. Torgler werd eveneens vrijgesproken. Marinus van der Lubbe werd veroor deeld tot de doodstraf. De motiveering van de uitspraak. Bij de opening van de zitting, alvorens het vonnis voor te lezen verklaarde de senaatspresident dr. Bünger, dat in het bijzonder het gerechtshof alle laster heeft weerlegd, die sprak van deelne ming van vooraanstaande Duitsche mannen aan de gepleegde misdaad. Valsch waren ook de geruchten over het zoogenaamd vroeger vrij van dienst geven van rijksdagemployes op den dag van den brand, de verklaringen over de sabotage van het blusschingswerk en vele andere zaken. Bij dit proces moet echter ook en, dat heeft den meesten tijd geëischt, de politieke achtergrond der te onderzoeken misdaad worden on derzocht. waarbij men moest trachten uit te vinden, welke doeleinden en wie er achter konden staan. Door dit proces was bewezen dat de medeplichtigen en opdrachtgevers van van der Lubbe in het communistische kamp behoorden, dat de brandstichting in den rijksdag het werk der K- P. D. en van de haar

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1