DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Een Kerst-trein totaal verpletterd.
Meer dan 200 dooden.
No. 304
Woensdag 27 December 1933
135e Jaargang
Een ramp zonder weerga.
P*E L S
c
Wat vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE
Deze Conrant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
irancr door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES
Van 1—5 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groots
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v k. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
pos'Mro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeurt C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ArJLMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Een spoorweg-catastrophe bij Parijs.
Een spoorwegramp, zooals er in
Je wereldhistorie gelukkig slechts
een enkele is aan te wijzen, heeft
Frankrijk, even vóórdat het Kerst
feest zijn intrede deed, getroffen.
Het bijna onbeschrijflijke onge
luk, dat de geheele wereld heeft op
geschrikt in haar Kerstmisroes, vond
plaats Zaterdagavond omstreeks
half negen, op ongeveer 25 K.M. af
stand van Parijs
Even tevoren was de overstelpend
drukke trein met vacantiegangers
met vertraging uit Parijs naar
Nancy vertrokken. De express-trein
ParijsStraatsburg kwam met een
snelheid van 110 K.M. eerstgenoem-
den trein achterop rijden en reed in
volle vaart door een onveilig signaal
op de trein, die naar Nancy ging.
Reeds is het aantal dooden tot 220
gestegen, terwijl het aantal gewon
den nog niet met zekerheid bekend is.
EEN ONTZETTENDE RAMP.
Een ontzettende spoorwegcotastrophe heeft
Zaterdagavond op korten afstand van Tarijs
plaats gehad. Volgens de eerste berichten be
draagt het aantal dooden bijna tweehondeid,
terwijl een groot aantal personen ernstig
werd gewond.
De botsing geschiedde Zaterdagavond te
10 uur op de lijn ParijsNancy nabij de
brug van Chauveau tusschen Vaires en Lag-
ny in het departement Seine et Marne ten
Oosten van Parijs.
De sneltrein uit Straatsburg botste in veile
vaart op den expresse-trein van Nancy. De
gevolgen waren catastrophaal. De treinen
reden met een snelheid van ongeveer 80
K.M. Daar de trein uit Straatsburg geheel
uit metalen rijtuigen was samengesteld en
die uit Nancy uit oudere houten wagons be
stond, zijn de meeste slachtoffers reizigers
van den trein uit Nancy. Deze laatste
trein werd nagenoeg geheel ver
splinterd.
Met een geweldig gekraak vlogen de wa
gons in en over elkaar; de rijtuigen van den
Straatsburg-trein bleven meerendeels intact,
doch ontspoorden.
Op verschillende plaatsen van den veron
gelukten trein uit Nancy brak brand uit.
Reeds de eerste berichten wezen op een
spoorwegramp van grooten omvang en werd
een honderdtal dooden gemeld. De ramp zou
echter nog grooter blijken te zijn. Volgens de
tot Zondagmiddag 12 uur bekend geworden
gegevens bedraagt het aantal dooden 182;
het aantal gewonden zou tevens nog meer
dan tweehonderd bedragen, van wie velen
ernstig.
Direct na het bekend worden van de ramp
werd uit Parijs al het beschikbare reddings
materiaal naar de plaats des onheils gezon
den. Ambulances van het Roode Kruis met
geneesheeren en verplegend personeel wer
den eveneens direct naar Lagny gedirigeerd.
Het reddingswerk ging met groote moei
lijkheden gepaard, daar de uit houten wa
gons bestaande trein uit Nancy op enkele
plaatsen in brand was geraakt en het tevens
een zeer donkere, mistige avond was.
De ramp schijnt door den mist te
zijn veroorzaakt, waardoor de
spoorwegsignalen niet goed zicht
baar waren en een der treinen
door onveilig signaal is gereden.
Op de plaats van de ramp.
De toestand op de plaats van de ramp was
ontzettend.
Toen het gekraak van de op elkaar botsen
de treinen had opgehouden, steeg van alle
kanten een groot gejammer en gehuil op. De
trein uit Nancy vooral, die geheel vernield
werd, was tot de laatste plaats bezet met
Kerstreizigers. De weinigen, die er goed wa
ren afgekomen, liepen, verstard van schrik,
weg van de plaats van de ramp. Het perso
neel van den Straatsburg-trein trachtte zoo
spoedig mogelijk hulp te krijgen. Overal ver
spreid lagen de koffers en kleedingstukken
van de reizigers, van wie velen het leven had
den gelaten. Betrekkelijk kort nadat de ramp
had plaats gehad, waren de eerste reddings
wagens uit Parijs reeds ter plaatse. Ook de
Parijsche brandweer was naar Lagny geko
men om hulp te verleenen bij het bergen der
slachtoffers.
Tientallen gewonden moesten worden uit
gezaagd. Het reddingswerk, dat den gehee
'en nacht bij het licht van schijnwerpers en
flambouwen werd voortgezet, vorderde
slechts langzaam Voortdurend reden ambu
lance-auto's heen en weer om de lijken en de
gewonden naar Parijs te brengen. Geestelij
ken uit de omgeving stonden de stervenden
bij.
Het treinverkeer op de lijn ParijsLagny
is tengevolge van de caiastrophe totaal ver
sperd. Met alle macht wordt het opruimings-
werk voortgezet.
Met denderend deraas op
elkaar indereden.
De treinramp bii Laomy heeft in het ge
heele land en ook daar buiten groote ontroe
ring: gewekt. Behalve in oorlogstijd, toen een
troeoerdransoorttrein verongelukte, heeft een
dergelijke treinramp in Frankrijk niet plaats
qretiad.
De catastroohe werd veroorzaakt door
trein nr. 25 bis die Zaterdagavond te 19 31
uur naar Straatsburg was vertrokken. In het
gehucht Pomoonne büna lagny, reed deze
trein in. voortsnellende met een vaart van
Min» 100 K.M. »wr uur. op deft expresstrein
pariisNanev. die kort te voren was ver-
troWen. De tre:n naar Nancy, die. zooals
re°ds geme'd uit oudere houten wagons was
sagenwereld. vverd letter'ük versolinterd.
De trein voor Nancv. d'e met vertraging
vertrokken was. had bovend'en nog moeten
stopcen voor een onveilig signaal om een
locaaltrein te laten passeeren.
Met donderend geraas reed de
sneltrein voor Straatsburg op den
anderen tre'n in. Een ontzettende
paniek volgde oo de botsing in den
nacht, tijdens den mist, was niet
dadelijk te overzien hoe groot de
ramp was. Dat de gevolgen ver
schrikkelijk moeten zijn, begrepen
echter allen, die er het leven hadden
afgebracht, want de trein was tot de
laatste plaats bezet.
De eerste hulp aan de slachtoffers werd
verleend uit Lagny. vanwaar onmiddellijk
alle beschikbaar materiaal werd gezonden
Behalve ambulance-auto's werden ook par
ticuliere wagens gereouireerd om de slacht
offers te vervoeren. Het gehee'e spoorweg
personeel van de Compagnie de l'est onder
leiding van den directeur den heer Riboux
werd dade'iik na het bekend worden van de
ramo naar de ola»t« des onhei's gedirigeerd
De gendarmerie uit Lagnv. Me»ux. Eeblv en
Che'le haastten zich naar het dorpje Pom-
ponne om assistentie te verleenen en orde
maatregelen te treffen.
Sooedig begon het lugubere transport van
de slachtpf'ers.
Een afscR'«wel"ke nacht. Fen
ruïne van lichamen en vernield
materiaal.
Vreselijk was de aanblik van de s'acht-
offers. Totaal verminkte liiken onherkenbaar,
werden bii tientallen onder de puinhoopen
weggehaald en weggedragen. Aan alle Van
ten werd om hulp eeroenen door passagiers,
die tusschen de overbüjfse'en van den trein
waren bekne'd geraakt. Tusschen koffers,
pakies. kleed'ngstukken en andere voorwe
nen. die uit de coupé's en bagage-wagens ge
komen waren, la^en stukken ledematen en
andere overblijfselen van mensrheliike licha
men. Den geheelen nacht duurde het vreese-
liike opruimingswerk voort en steeds nieuwe
slachtoffers werden ontdekt.
Korten tiid na de ramp arriveerde ook de
minister van onenbare werken Paganon op
de plaats van de ramp om zich persoonlijk
op de honorfe te ste"en en leiding te geven bij
het opruimingswerk.
De machinist en de stoker van den trein,
die de ramp had veroorzaakt, waren niet in
staat iets te zewwen. Toen men probeerde het
woord tot hem te richten, maakte de machi
nist een gebaar met de armen a's iemand d-e
door het noodlot overstelpt is. De stoker*die
hardnekkig naar het tooneel van de ramp
bleef kiiken. antwoordde niet op de tot hem
gerichte vragen, alsof de catastroohe hem
elk treintje versland ontnomen had.
En zoo ging de nacht voorbij. De uren
wilden niet om in dezen atmospheer van
bloed en verschrikking, waar duizend kleinig
heden zich dooreenmengden en iemand den
geest verwarden.
Een hulptrein bracht de dooden naar
Parijs naar het Gare de 1'Eest en even voor
zonsopgang kon men nagaan, dat zich niet
meer dan misschien nog een twaalftal lijken
onder de puinhoopen lagen. Het juiste aan
tal dooden was toen ook nog niet bekend en
de gouverneur van Meaux verklaarde toen:
„Er zijn bijna tweehonderd naar Parijs
gebracht."
En over dit alles verhief zich de dageraad'
Nog ontzettender dan in den nacht was
de aanblik op de plaats des onheils bij het
aanbreken van den dag. De ruïne is onbe
schrijflijk. Aan den eenen kant ziet men niets
dan scherven, stukken van portieren, uit-
elkaar gereten banken, kussens met alles wat
er binnen in zit, sponningen van de ramen,
verscheurde gordijnen en gedeelten van de
wagons, waaraan als door een wonder intact
gebleven electrische lampen, treeplanken,
koperen verwarmingsplaten, luchtkokers, slo
ten, alles vermengd tot een spookachtig ge
wirwar van overblijfselen van den trein. En
daartusschen ontwaart men dingen, die
iemand van ontroering het hart doen ineen
krimpen. Hoeden, doordrenkt van bloed,
dekens, boeken, rollen papier, doode eenden,
die evenveel herinnering waren aan een ge
lukkig Kerstdiner, foto's, hemden, schoenen,
met bloed bevlekt, manden, gescheurde valie
zen, waaruit alle soorten linnengoed en klee-
ren puilen. In een woord: men ziet er alles
wat door een vroolijke menigte met zich mee
wordt gevoerd aan den vooravond van ge
lukkige dagen 1
Als in den oorlogstijd
Voor zoover zij 'niet direct per auto of am
bulance-wagen naar de ziekenhuizen werden
vervoerd, werden alle lijken en gewonden bij
het aanbreken van den dag per extra-trein
naar Parijs overgebracht. Hartverscheuren
de tooneelen speelden zich bij de aankomst
der slachtoffers af. Duizenden verdrongen
zich en vroegen, informeerden naar familie
leden en kennissen. Het duurde zeer lang
voordat men eenige zekerheid kon geven
omtrent het lot en de verblijfplaats van rei
zigers uit den trein, die gedood, gewond wa
ren of een goed heenkomen hadden gezocht,
zonder dat men wist waarheen.
Zoodra de ramp te Parijs bekend werd,
werden alle diensten, welke er bij betrokken
konden worden, gemobiliseerd. Terwijl op hei
Gare de 1'Est ambulance-wagens werden ge
reed gemaakt, snelden brandweer en politie
naar Lagny om assistentie te verleenen. Om
half twaalf reeds kwamen de eerste slacht
offers te Parijs aan. Naar alle ziekenhuizen
werden de gewonden overgebracht: Saint
Louis, Lariboisiere. Tenon, 1'Hotel Dieu
Villemin en Val de Grace. Herinneringen
aan den oorlogstijd doemden op!
Aan alle ziekenhuizen dezelfde hartvet
scheurende tafereelen als aan het Gare de
1'Est was een chapelle ardente ingericht,
een moeder haar slechts lichtgewonden zoon
terugvindt en hem huilende omhelst!
In de beneden-ruimte van het Gare de
1'Eest was een chapelle ardente ingericht,
waar de lijken, voordat zij verder werden ge
transporteerd, werden neergelegd. Hier ver
scheen Zondagmorgen vroeg reeds de aarts
bisschop van Paijs kardinaal Verd'er en gaf
zijn zegen aan de dooden.
VERHALEN VAN OOGGETUIGEN,
Hetzij op de plaats des onheils. hetzij op
het Gare de 1'Est, het is gemakkelijk de over
levenden te herkennen aan hun oogen, die
nog vol zijn van de aanschouwde ellende en
aan hun ontstelde gezichten, aan de wanorde
van hun kleeren.
Zijn er sommigen nog nauwelijks in staai
te spreken, anderen hebben zich in zooverre
hersteld hebben, dat zij met een bijna kalme
stem spreken over het wonder, waardoor zij
aan den dood zijn ontsnapt.
Een der overlevenden, de heer Mathieu,
die met zijn vrouw en kinderen in den onge-
lukstrein had plaats genomen om naar
Nancy te reizen, vertelde ons het volgende
ontroerende verhaal:
„Ik had plaats genomen in het vierde rij
tuig. Wij waren zoowat twintig minuten uit
Pariis. Ik las mijn krant en mijn vrouw
voedde ons jongste kind. Eensklaps kreeg ik
den indruk, dat de trein uit de rails ging. Ik
spreidde mijn armen uit om mijn vrouw en
mijn kind te beschermen. Een vreeselijk ge
kraak gevolgd door een seconde van absolute
stilte en dadelijk daarop verhieven zich de
kreten en het gehuil der gewonden. Ik nam
het kind in mijn armen en maakte, dat ik weg
kwam, gevolgd door mijn vrouw.
Ik zou U niet precies kunnen zeggen, hoe
wij er in geslaagd zijn den wagon te ver
laten. Een feit blijft in mijn herspns gegrift
wij hebben elkaar teruggevonden,' gezond en
wel op tweehonderd meter afstand van de
plaats van het onheil.**
1 STEEDS VOORAAN EN BOVENAAN:
A
D
V
O
4
A
T
per flescta vanaf f 1.60.
KOORSTRAAT 49-51. TEL. 207.
„Kwaliteit wint altjjd".
Een bewoner van Noisy-le-Sec, de heer
Martin, stationsbeambte van Bobigny, gaf
ons het volgende verhaal van zijn redding:
„Ik bevond mij in het derde rijtuig van
den verongelukten trein, en plotseling in een
helsch spectakel en ontzettend gekraak. Dat
was het ongeluk. De wagon kwam op zijn
linkerzijde te liggen en ik werd bedolven
onder een hoop bagage, zonder echter ge
wond te worden. Doodangstig riep ik mijn
vrouw toe: „Ben je "ewond?" Verschillende
keeren herhaalde ik mijn vraag, maar mijn
vrouw zoo kwam ik iater te weten was
evenals ik geheel bedolven onder een berg
bagage en ofschoon ook zij geen kwetsuren
opliep, kon zii mij niet antwoorden. Na eeni
ge minuten, die verschrikkelijk lang duur
den, begreep ik. dat men trachtte ons uit onze
vreeselijke positie te bevrijden. Een man was
met alle macht bezig den wagon leeg te rui
men en riep ons toe moed te houden. Einde
lijk slaagde hij in zijn pogingen. Eenige
oogenblikken later vroegen mijn vrouw en ik
dankbaar naar den naam van onzen redder
Het was de heer Collot, burgemeester van
Dampierre les Joinville.
Een jonge reserve-officier, wiens pas on
dergane emoites nog nauwelijks waren ge
kalmeerd, gaf de volgende bijzonderheden
omtrent hetgeen hij gezien had van de cata-
strophe:
„Onze trein, dat wil zegen de verongelukte
trein, zat propvol reizigers. Daarom stond
ik in een zijgang van een wagon tweede
klasse. Ik rookte rustig een sigaret, toen ik
even voor Lagny voelde, dat mijn wagon ont
spoorde. Zoo reed hij nog even door, mis
schien tien meter, en sloeg toen naar links
om. Ik lag languit op den vloer van de zij
gang met het ruit van een portier boven op
miin hoofd. Niet zonder pijn slaagde ik er in
het ruit te breken en zonder te veel snijwon-
den kon ik mij uit den wagon werken. Wat ik
toen zag, was een vreeselijk schouwspel
Onze wagon was bijna geheel vernield. Van
alle kanten verhieven zich hartverscheurende
kreten van de slachtoffers. De twee achtet
ons rijdende wagons waren niet meer dan
een onherkenbare hoop verwrongen ijzer en
versplinterde stukken hout. Hier en daar
scheen een roodachtige gloed van beginnende
branden door de ijskoude mist. Een aanblik
als van de hel!" En onze zegsman beëindigde
zijn verhaal met de mededeeling. dat hij zich,
toen hij zelf gered was, onmiddellijk aansloot
bij hen, die trachten andere passagiers te
helpen.
Een van de eersten, die te hulp snelden,
was een inwoner van het dorpje Pomponne,
die het volgende verhaal doet:
„Het was verschrikkelijk zoo vertelde
hij met een stem. nog heersch van ontroering
te zien hoe de overlevenden als dol ge
worden vluchtten, sommigen met bloedende
gezichten, anderen hun gekneusde ledematen
ondersteunend. Eerst waren het eenige parti
culiere auto's, die te hulp snelden, daarna
de gendarmerie van Lagny en van Chellee en
de brandweer uit de omstreken en tenslotte
eenige ambulance. Toen begon de moeilijke
bevrijding van de gewonden".
Een ander verhaalt van een kleuter van
zes jaar, die helaas nooit zijn moeder meer
terug zal zien en de wijze waarop hij als
door een wonter aan den dood is ontsnapt
De verteller is een luitenant-kolonel van
het 8ste regiment infanterie te Nancy, die het
kind naar Parijs heeft medegenomen.
De jongen bevond zich zoo vertelt hij
evenals mijn vrouw en ik zelf in een van de
wagons van den verongelukten trein, toen de
vreeselijke ramo plaats had. Er waren nau
welijks eenige minuten verloopen of men
bracht mij dit jongetje, dat in een van de
compartimenten gevonden was. Hij wist niers
van het lot van hen, die hem vergezeld had
den. Daar ik het plan had opgevat om naar
Parijs terug te keeren, nam ik de kleine maar
inet mij mee en ik heb hem hier naar toe ge
bracht.
Eenige oogenblikken later was de kleine
terug bij zijn vader, een electricien van het
Gare 1'Est. Deze man, wiens angst men zich
kan voorstellen, had nog eenige hoop mis
schien ook nog het geluk te hebben zijn
vrouw terug te vinden. Diep getroffen was de
man echter, toen het treurige bericht hem ge
werd, dat zijn vrouw een der genen was van
de lange doodenlijst.
Lebrun bij de doodenrij
Zondagochtend om tien uur is de president
der Fransche republiek, Albert Lebrun, op
het gare de L'Est aangekomen, waar hij de
slachtoffers van de spoorwegramp van Lagny
een laatste hulde heeft gebracht Het bezoek
van den president had plaats in den uitersten
eenvoud. Aan het station werd president Le-
Een vreeselijke spoorwegramp na
bij Parijs. (Dag. Overzicht).
De „Pelikaan" weer op de thuis
reis. (Luchtvaart).
De „Postjager" heeft proef gevlo
gen. (Luchtvaart).
Rampzalige Kerstdagen in Ame
rika. (Buitenland).
President Macia van Catalonië
overleden. (Buitenland).
De uitspraak van Leipzig. (Bui
tenland).
Verzoek matiging vonnis-Van der
Lubbe door den Ned. gezant te Ber
lijn.
Vermoedens van brandstichting
in de telefooncentrale te Amster
dam; een monteur gearresteerd.
(Binnenland).
Door tegemoetkoming van het
Buma zullen ook na nieuwjaar or
kesten en variété's in de bioseopen
werken. (Binnenland).
Crisispluimveecenti ale opgericht.
(Binnenland).
Nederlandsch-Duitsch handels
verdrag. (Binnenland).
Roofoverval op bejaard echtpaar
te Oss. (Binnenland).
Op onbewaakten overweg bij Heer-
jansdam een auto door een trein
vermorzeld; twee dooden. (Binnen
land).
Bij Almelo door gladheid van den
weg een auto over den kop geslagen;
vier dooden, drie zwaar gewonden.
Brand op het kampeerterrein te
IJmuiden. (Binnenland).
Twee Nederlandsche zeelieden te
Antwerpen door gasverstikking om
het leven gekomen. (Binnenland)
Aan het station D P. te Rott *r lam
na ernstige vechtpartij met de poli
tie drie Duitschers gearresteer 1.
(Binnenland).
Moordaanslag te Rotterdam. (Bin
nenland).
Roofoverval op een alleenwonen-
den landbouwer te Heesch. (Bin
nenland).
(Zie voor nadere bijzonderheden
eventueele laatste berichten).
brun verwelkomd door Fernand Buisson, den
voorzitter van de Kamer, Fiquet, den voor
zitter van den gemeenteraad, Chiappe, den
leider der politie en eenige andere autoritei
ten.
De lijken der slachtoffers stonden opge
baard in de „salie des bagages''. In de eerste
afdeeiing zijn de lijken ondergebracht, die
reeds konden worden geïdentificeerd. De an
deren liggen verderop in het schemerdonkere
deel van het gebouw
Slechts eenige families hebben de voorloo
pig in gebruik genomen kisten vervangen
door eikenhouten.
Zwijgend schrijdt de president voort langs
de baren. Hij leest de aanteekeningen, welke
zijn aangebracht met krijt of potlood op de
kisten, de namen der slachtoffers en ook hun
namen, namen van kinderen van zeven en
acht jaren.
Een diepe buiging maakt de president op
de afscheiding naar het tweede gedeelte,
waar de onbekende slachtoffers zijn onder
gebracht. Hij blijft op den drempel staan
Een kwartier later is president Lebrun
weer in zijn auto. Hij begeeft zich naar het
St. Louis-ziekenhuis, waar hij door den direc
teur wordt ontvangen. De president groet
hier het stoffelijk overschot der ernstig ge
wonden, die zijn overleden., waarna hij een
bezoek brengt aan de verschillende gewon
den.
Met eenigen hunner onderhield de presi
dent zich eenige oogenblikken. Voordat hij
het ziekenhuis verliet, heeft de heer Lebrun
den directeur van het ziekenhuis verzocht
het personeel dank te brengen voor zijn toe
wijding.
Intusschen worden op de plaats, waar de
ramp plaats vond, de bergingswerkzaamhe
den voortgezet. Ingenieurs controleeren de
signaalmasten, om na te gaan of de seinea
inderdaad op veilig stonden, zooals de ma
chinist en de stoker verklaren. Uit het boekje,
dat op iedere locomotief wordt bijgehouden
en waarin bijzonderheden betreffende de reis
worden genoteerd, stond als laatste mededee
ling vermeld, dat de snelheid 102 tot 103
K.M. bedroeg. Dit was de snelheid van den
sneltrein. Volgens de dienstregeling moet de
snelheid op dit baanvak van de lijn Parijs-
Straatsburg 110—120 K M. zijn. De gemaak
te snelheid was dus in overeenstemming met
het minder gunstige zicht verminderd.
Volgens een Maandagochtend door de
Compagnie de 1'Est gepubliceerd communi-
