dagblad voor alkmaar en omstreken. Schouwburg „HARMONIE" JO VINCENT Incidenten in de Fransche Kamer. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk f 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote lettere naar plaatsruimte. B'ieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Ho. 17 Directeur: C. KRAK. Zaterdag 20 Januari 1934 Hoofdredacteur: Tj. N- ADEMA. 136e Jaargang Dit nummer bestaat uit drie bladen. 2)'ageÜj&sch In de wandelgangen van het Fransche- Kamergebouw is het gisteren tot ernstige incidenten gekomen naar aanleiding van de Stavisky-aflaire. ^Buitenland Een duel de Monzie Henriot? Henriot en minister de Monzie, Boncour's betrekkingen tot mevr, Stawisky, Een ander incident, DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND Opnieuw arrestaties wegens politieke activiteit. NAZI-AGITATIE. In Oostenrijk. In enkele dagen 2000 arrestaties? DIMITROFF'S GEVANGEN HOUDING. Beroep op pauselijke nuntius. GRAAF ALBERTI NAAR HET CONCENTRATIEKAMP. BUREAU DER ONTWAPENINGS CONFERENTIE OP 10 FEBRUARI A.S. HET SLAVISKY-SCHANDAAL. Demonstraties te Parijs. Wal vandaag de aandacht trekt Woensdag 24 Januari SOPRAAN. TERAARDEBESTELLING SLACHTOFFERS EMERAUDE. FRANSCHE KABINETSCRISIS AANSTAANDE? UIT HET DEENSCHE PARLEMENT. HEVIGE SNEEUWSTORMEN IN DEN BALKAN. DORP DOOR GIFGAS BEDREIGD. In Portugal. ALKMAARSCHE COURANT. De Fransche Kamergangen, aldus de Pa- njsche correspondent der N.R.C., vertoonen de neiging, zich in een boksring te herscha pen Dat Kamerleden en ministers elkander op het gezicht slaan, bevordert het zoeken van de waarheid niet. Dit zoeken betreft naar men weet, de verantwoordelijkheden in zake het schandaal van Bayonne. De rechter- groepen kunnen het niet verkroppen, dat hun voorstel tot het instellen van een parlemen taire commissie van onderzoek verworpen is. Het is hun natuurlijk niet alleen om het brengen van klaarheid in die zaak te doen. Zij grijpen de gelegenheid aan om de tegen standers en de regeering dwars te zitten. Men kan niet zeggen, dat Stavisky zijn gun sten alleen over linker politici liet regenen. Hij had o.a. financieelen steun geboden aan een zekeren heer Levy, die behalve een schendblad, een courant zonder eenige betee kenis leidt. De algemeene grief is, dat het onderzoek niet snel genoeg vordert. Gisteren is daar opnieuw over gesproken bij de behan deling van maatregelen tot bescherming van de spaarpenningen. De kwestie van de advocaten-Kamerleden staat op den voorgrond. De aandrang neemt toe om die accumulatie te verbieden. Andere voorzieningen moeten dit verbod aanvullen, in de eerste plaats dat voor oplichters of van een dergelijk misdrijf veroordeelde, om zich als bankier of makelaar in effecten te vesti gen. Het vreemde is, dat zoo een verbod niet al lang uitgevaardigd is. In het huidige schandaal blijven nog duistere punten. Men weet van 300 door Stavisky uitgeschreven chèques, waarvan maar ongeveer 130 aan den rechter ter hand zijn gesteld. Een moei lijkheid is, dat de heele instructie als het ware op straat gevoerd wordt. Veel advocaten en leden van het parket maken sterk den indruk dit soort publiciteit te zoeken. Deze openbaar heid heeft ook haar voordeden. Magistraten en politiemannen worden er aanhoudend door opgepord. De regeering zou liever zien, dat zij meer spoed zetten achter de voorbereidse len tot de berechting. Aan het herhaalde uit stellen moet een einde komen. Deze koorts achtige atmosfeer heeft de zenuwen over spannen. De eene losse beschuldiging of insi nuatie volgt op de andere. De prefect van politie krijgt daarvan zijn deel. De ministers Boncour en de Monzie heb ben zich zeker in verband met Stavisky niets van beteekenis te verwijten. De eerste heeft zijn rechtskundigen bijstand, in 1926 bewe zen aan wie later mevrouw Stavisky zou wor den, volkomen aannemelijk gemaakt. De zui verheid van zijn motieven mag niet in twijfel getrokken worden. De minister van onderwijs heeft het ver smaad een argument tegen de beschuldiging van Herriot te stellen. Uit de dol-drleste woede, waarmee hij zijn ziekbed verliet om den aanvaller in het Kamergebouw ter ver antwoording te roepen, mag geen conclusie te zijnen nadeele getrokken worden. De Mon zie is een opvliegende man en het is de ge woonte, dat een Kamerlid dengene waar schuwt, dien hij in het geding gaat brengen. Voor het overige moet men afwachten, of het werkelijk tot een tumult komt. In elk geval spant men zich in om op andere wijze een be slissing te krijgen. Herriot werkt daartoe ijverig mee, maar zijn nadere uitleg was niet in staat om de Monzie te bedaren. De rechterzijde zal het er niet bij laten. De volgende week moet de zaak opnieuw in de Kamer komen. Men zet er daar alles op om de dessous van het schandaal bloot te leggen Daartoe behoort de vraag wat geworden is van de tien millioen aan iuvfreelen, die Stavis ky aan de bank van leening in Bayonne toe vertrouwde en later daaraan onttrokken zou hebben. Maar bestaan die juweelen niet al leen in de legende? Hierboven werd melding gemaakt van een kwestie tusschen Herriot en den minister van onderwijs de Monzie. Ter verduidelijking diene het volgende: Na de debatten in de Fransche Kamer over de affaire te Bayonne is het in de wandel gangen tot heftige tooneelen gekomen tus schen den afgevaardigde Henriot en den mi nister van onderwijs, de Monzie. Henriot had verklaard, dat de vrouw van Stavisky voor haar huwelijk in 1926 wegens bedrog was gearresteerd en dat twee leden van de tegen woordige regeering, nl. de Monzie en Bon- cour, verlof gekregen hadden haar in haar cel inrr l i1' du-Monzie van deze verkla ring hoorde, ijlde hij naar de Kamer, waar hij Henriot in de wandelgangen ontmoette, tr ontspon zich een uiterst heftige woorden wisseling, zoodat eenige andere afgevaardig den tusschenbeide moesten komen. Minister de Monzie lag tijdens de interpel latie met een flinke griep te bed. Men bracht hem echter op de hoogte van de uitlatingen van Henriot en niettegenstaande zijn ziekte haastte hij zich naar de Kamer, waar hij, zooals gezegd, den heer Henriot in de wan delgangen trof. Het moet daar tot een woor denwisseling zijn gekomen waarvan de in houd zich nauwelijks laat beschrijven. Het eind van het lied was, dat de Monzie Henriot een uitdaging tot een duel zond. tegenstanders hebben nu twee Ka merleden als secondanten aangewezen die begonnen zijn het stenografisch Kamerver slag te raadplegen. Na geconstateerd te heb ben, dat de geïncrimineerde uitlatingen er in voorkwamen, hebben de vier afgevaardigden zich naar minister de Monzie begeven om hem te vragen, of hij zijn verklaringen staan- u* iJei minister deed weten, dat hij vol hield dat hij mej. Arlette S;mon niet kende en dat hij er op stond, dat Henriot zijn beschul diging zou intrekken. In een nieuwe bijeenkomst van de secon danten van de Monzie en Henriot, aldus wordt nader gemeld, is geconstateerd dat een aantal punten niet voldoende zijn opgehel derd Men heeft daarom besloten zich te wenden tot Francois Pietri, die in zijn kwali- cl V3u President van den Franschen ochermbond speciaal bevoegd is om den eere code te interpreteeren en uit te maken of hier een beleediging heeft plaats gehad en wie de oeleedigae is. Het bureau van den Franschen minister- president deelt mede: Boncour heeft uit Ge- neve een telegram aan de regeering gezon den om te iprotesteeren tegen de beleedigen rfnt HnnH?e£ aan de" af£evaardigde Hen ot. Hij geeft daarin een uiteenzetting van de zeer bijzondere en voor hem volkomen Tfvyf1"0 omstandigheden waaronder hij in 1926 op verzoek van haar familie er in toe gestemd heeft om mej. Simon, later mevr verdedigen. Arlette Simoni schrijft Boncour, was de nicht van een mij ner oude vrienden. Haar moeder was, naar ik meen, in het buitenland hertrouwd. Al leen te Parijs achtergebleven, maakte Arlet te kennis met een avonturier en zij werd me» hem vervolgd wegens een strafbaar feit. Ik kende den voornaamsten schuldige aan haar toekomstige bekendheid niet Ik ont moette hem nimmer, noch destijds, noch Ia- ter. Ik kende het ongelukkige meisje, aan wie ik volkomen belangeloos mijn hulp als advocaat aanbood. Dit was trouwens zeer gemakkelijk. Daar een deskundigen-onder zoek aan het licht bracht, dat zij niet ver antwoordelijk was en de civiele partij zich er niet tegen verzette, werd tijdens mijn va- cantie de zaak geseponeerd. Ik heb haar nimmer weer gezien en pas den dag na het bekend worden van het schandaal van Bay onne, vernam ik uit de bladen dat zij de vrouw was geworden van dengeen, dien ik, overigens tegen mijn wensch, maar om haar overeenkomstig mijn beroepsplicht be ter te kunnen verdedigen, had moeten be schuldigen. Ziedaar in hun geheel de mij in de schoenen geschoven betrekkingen tot de zaak-Stavisky. In de wandelgangen van de Fransche Kamer kwam het gistermorgen tot een inci dent toen de socialistische afgevaardigde Lagrosilliers den afgevaardigde Désiré Fer- hoofdredacteur van de nationalistische Liberté een oorvijg toediende wegens een in genoemd blad gepubliceerd beleedigend ar tikel tegen Lagrossilliers. Toen Ferry Larossilliers te lijf wilde gaan, werden de beide afgevaardigden door om standers gescheiden. Ferry, die reserve-offi cier is, heeft Lagrossilliers een uitdaging voor een duel doen toekomen. Nader wordt over het incident tusschen de afgevaardigden Ferry en Lagrossilliers ver klaard dat Ferry heeft medegedeeld dat de antecedenten van den heer Lagrosilliers en de beschuldigingen waaraan hij op het oogenblik blootstaat, het niet mogelijk ma ken de procedure te volgen die in eere-zaken gebruikelijk is. Dientengevolge zal Ferry bij I de justitie een klacht indienen. WAT DU1TSCHLAND ANTWOORDT. Op het Fransche en Engelsche memorandum. Officieel wordt medegedeeld: Gistermid dag heeft de rijksminister van buitenland sche zaken den Franschen ambassadeur Francois Poncet ontvangen, dien hij het Duitsche antwoord op het door den Fran schen ambassadeur op 1 Januari overhan digde aide memoire in zake ontwapening heeft overhandigd. De rijksminister lichtte den inhoud van het document toe. Evenzoo heeft de heer v. Neurath den Brit- schen ambassadeur Sir Eric Phipps ontvan gen, dien hij het antwoord op het memoran dum, dat deze op 20 December van het vorige jaar in opdracht zijner regeering aan den rijkskanselier heeft overhandigd, heeft gege ven. Zooals bekend heeft de politieke poli tie van Würtemberg onlangs twee ka tholieke geestelijken gearresteerd. Ondanks gegeven waarschuwingen is een actie ontplooid tegen het huidige bewind. Er is geprobeerd de beide gear resteerde geestelijken voor te stellen als de onschuldige slachtoffers van een kwaadaardigen laster. Deze bedoeling wordt beschouwd als een bewuste on dermijning van de autoriteit van den staat. Een metselaar uit Waldhausèn en een meubelmaker uit Affalterwang zijn gearresteerd, omdat zij zich afkeu rend hebben uitgelaten over de arresta tie van den geestelijke Sturm, terwijl een door hen georganiseerde protestvergade ring door de politieke politie is verbo den. De lokaliteit, waar de bijeenkomst zou worden gehouden, is van politiewe- ge tot nader order gesloten. Voorts is uit het onderzoek gebleken, naar de politieke politie mededeelt, dat als geestelijk leider van deze actk moet worden beschouwd pastoor Leissle uit Elchingen. In een schrijven aan den districtsleider dreigde hij de aangelegen heid ook te Rome aanhangig te maken. In verband hiermede is de toestand in de omgeving, waai' Leissle invloed heeft, op zorgwekkende wijze toegespitst. Tot herstel van de openbare orde en tot kal meering van het binnenlandsch politie ke en kerk-politieke leven heeft de poli tieke politie zich genoodzaakt gezien, pastoor Leissle te arresteeren. Te Kieglach (Stiermarken) hebben na tionaal socialisten betoogd toen een na tionaal socialist naar het concentratie kamp Woellersdorf zou worde noverge- bracht, 400 personen bezetten de Sta tionsstraat en probeerden de toegangen tot het station te versperren. Eenige botoogers gingen op de rails liggen om te trachten he„ vertrek van den trein te belemmeren. De gendarmerie was tegen de groote menigte niet opgewassen en moest den arrestant loslaten. Later werd versterking ontvangen. Twee betoogers zijn gewond. Bij betoogingen voor het Burgthéater schoolden op het nabije Freiheitsplatz voor de Votivkerk ongeveer 1000 men- schen samen. Het Horst Wessellie 1 werd gezongen, waarop de politie met blanke sabel en gummistok de menigte uiteen joeg. De politie heeft geen mededeelin- gen verstrekt over het aantal arresta ties. Er zijn schattingen in omloop om trent het aantal der in den loop van de demonstraties sinds Donderdag gear resteerden, die het getal 2000 noemen. De arrestantenruimten der politie waren gistermorgen in het centrum der stad vol, zoodat de gister gearresteerden in de buitenwijken zijn opgesloten. Het aan tal gister gewonde personen is niet be kend, wel is de geneeskundige dienst 12 tot 15 keer uitgerukt. In verband met de arrestatie van graaf Alberti is thans ook de zoon van prof. Spann en de secretaresse van de lands- leiding van Neder-Oostenrijk van den Heimatschutz, Annie Schoerg gearres teerd. Na vérhoord te zijn zijn zij weer op vrije voeten gesteld. Er is een huis zoeking bij hen gehouden. dent der regeeringscommissie Knex zou wor den gehoord. Voor de geheime zitting zal een openbare zitting plaats vinden, waarin onbe langrijke aangelegenheden zullen worden be handeld. De Volkenbondsraad heeft in deze open bare zitting het rapport goedgekeurd der commissie, welke in zijn laatste bijeenkomst is samengesteld in zake de emigratie van een deel der in Irak levende Assyriers naar Bra zilië. Het betreft ongeveer 100 van de 10.000 famlies, welke in nood verkeeren Irak zou een deel der kosten moeten opbren gen. DE SAARKWESTIE UITGESTELD. De kwestie van het Saargebied is van de agenda van de openbare zitting van den Volkenbondsraad van gister afgevoerd en uitgesteld tot hedenochtend. Dit besluit was in geheime zitting geno men. Gistermiddag zou nog een geheime zitting van den raad plaats vinden, waarin de gresi- TORGLER TE BERLIJN? Verblijfplaats onbekend. Ernst Torgler, de communistische afge vaardigde, die hoewel vrijgesproken in het Rijksdagproces, nog steeds door de Duitsche regeering wordt vastgehouden, is, naar de „Chicago Tribune" meldt, dezer dagen van Leipzig naar Berlijn gebracht en aan de ge heime politie overgegeven. Aan zijn vrouw zou alleen zijn medege deeld, dat hij „weggegaan" was. De autori teiten weigeren zijn verblijfplaats bekend te maken. Het „Comité van Verweer tegen Ter reur en Vervolging in Duitschland" te Amsterdam heeft zich gewend tot den Pauselijken Nuntius te Berlijn, mgr. Orsenigo, met het verzoek als doyen van het diplomatieke corps aldaar stap pen te willen doen tot vrijlating der buitenlandsche gevangenen Dimitroff, Popoff en Taneff. In den brief zegt het Comité nog, dat ook het teruggeven der vrijheid aan Torgler, overeenkomstig de uitspraak te Leipzig, een tegemoetkoming zou zijn aan het rechtvaardigheidsgevoel en den wensch van millioenen over de geheele wereld, ongeacht hun maatschappelijke en godsdienstige overtuiging. Den Nederlandschen gezant te Berlijn is van deze bemoeiingen kennis ge geven. De bondsleider der Oostenrijksche Heimwehren, vorst Starhemberg, heeft den vroegeren landsleider voor Neder- Oostenrijk, graaf Albertie, alsmede zijn plaatsvervanger en andere leiders uit den Nederoostenrijkschen Heimatschv-tz uitgesloten en hun het recht ontzegd, uniformen van den Heimatschutz te dragen, met de motiveering, dat Alberti onware geruchten over de laatste onder handelingen heeft verspreid en tegen den wil van den bondsleider heeft ge handeld. Graaf Alberti zal thans naar het con centratiekamp Woellersdorf worden overgebracht. GEVAARLIJK DUITSCHE FEUILLETON. Redacteur neemt de vlucht. In de „Vossische Zeitung" van 31 Decem ber j.1. verscheen een novelle „Getreiter Not tebohm spielt hoch" van Max René Hesse Het was een verhaal van een soldaat, die door een sergeant tot het uiterste getergd wordt en erover denkt zelfmoord te plegen Hij vindt dan echter zijn energie terug en begint een strijd tegen den sergeant, scheldt hem uit en pleegt insubordinatie, ontken! iater alles en beweert, dat de sergeant aan gehoor-hallucinaties lijdt. Zijn optreden heeft tot resultaat, dat de sergeant inder daad gaat gelooven, dat hij een afwijking heef en zelfmoord pleegt Het Rijksweerministerie eischte verbod van het blad voor den duur van drie maanden. Tenslotte nam men er echter genoegen mee, dat de feuilleton-redacteur F. Gubler, die jarenlang aan de „Frankfurter Zeitung" had gewerkt en eerst kort in de redactie van de „Vossische Zeitung" werkzaam was, op staanden voet werd ontslagen. Gubler, een Zwitser van geboorte, heeft zich zoo snel mogelijk naar zijn vaderland begeven. Uit Geneve wordt gemeld, dat het bureau der Ontwapeningsconferentie waarschijnlijk tegen 19 Februari zal worden bijeen geroepen. Op de groote boulevards te Parijs zijn giste ren demonstraties gehouden door Fransche studenten en andere jongelui, die met luide kreten tegen de regeering ageerden en wezen op het geval-Stavisky. Tot botsingen is het voor zoover tot dusverre bekend is niet geko men. De demonstraties staan in verband met de nieuwe aanvallen der oppositie op de re geering in de kanier. Incidenten in de Fransche Kamer (Dag. Overzicht). De kerkstrijd in Duitschland. (Buitenland). Torgler te Berlijn? (Buitenland). Japan dreigt weer. (Buitenland). Nazi-agitatie in Oostenrijk. (Bui tenland). Twee Nederlandsche chauffeurs veroorzaken in de omgeving van Antwerpen verschillende aanrijdin gen en worden na een wilde jacht gearresteerd. (Binnenland). Scheepvaart EnkhuizenUrk, sinds 4 Dec. verbroken, thans her steld. (Binnenland). (Zie voor nadere bijzonderheden eventueele laatste berichten). De teraardebestellingsplechtigheid voor de slachtoffers van de Emeraude zal vandaag te Parijs plaats vinden. De ministers van lucht vaart en koloniën zullen het woord voeren. Voor het Grand Palais zal den slachtoffers de militaire eer bewezen worden. In de Daily Tel. schrijft Pertinax, dat men in Fransche parlementaire kringen gelooft, dat het kabinet Chautemps waarschijnlijk Dinsdag a.s. zal vallen, wanneer de afge vaardigden Ybarnegara opnieuw het voorstel indient tot benoeming van een parlementaire commissie van onderzoek naar de Stavisky - affaire. Pertinax komt tot zijn pessimistische voorspelling omdat hij aanneemt, dat de so cialisten Dinsdag a.s. bij de stemming de re geering waarschijnlijk niet meer zullen steu nen. Gisteren zijn de wetsontwerpen be treffende de bizondere maatregelen der regeering in zake de handhaving van de orde en rust in eerste lezing te Kopen hagen behandeld Als eerste spr. verdedigde de sociaal democraat Alsind—Andersen de wets ontwerpen. De fractieleider van de linkerzijde der boeren, Krag, meende, dat de wetsont werpen geen bewijs van kracht, doch veeleer van nervositeit zijn. De minister van Buitenlandsche Za ken, Dr. Munch, wees op de zuiver bin- nenlandsche politieke beteekenis der voorstellen. De Deensche minderheden politiek jegens de Duitschers in Noord- Sleeswijk is door het Deensche volk vrij willig op zich genomen en zal ook niet worden verlaten, doch de wetten welke voor Denemarken zijn gemaakt, moeten ook voor de Duitsche minderheid gelden. De leider der conservatieven MoeLer richtte scherpe aanvallen tegen de re geering en de soCiaal-democraten. Verschillende sprekers voerden nog het woord, o.m. een vertegenwoordiger der Duitsche minderheid in Noord Slees- wijk. waarna de voorstellen in landen werden gesteld van een commissie. In Kroatiën en Bosnië in den Balkan hebben in de laatste dagen hevige sneeuwstormen ge woed, welke ten deele ook een onderbreking van het spoorwegverkeer tusschen Belgrado en Agram ten gevolge hebben gehad. Meer dan 500 telegraafpalen zijn vernield. In Bosnië en in de Lika zijn verscheidene treinen ingesneeuwd. Hulptreinen zijn even eens in de sneeuw blijven steken. Het auto- busverkeer moest worden gestaakt. De tele foonlijnen zijn gestoord. In Bosnië is de sneeuw 1 M. dik, in de bergen hier en daar 2 M. Tengevolge van een groote brand, uitge broken in een phosphormijn te Lissabon in Portugal, hebben zich gifgassen ontwikkeld, die in dichte wolken naar het derp Louza drijven. Het dorp is onmiddellijk door de vluchtende bevolking verlaten. Van I issabon is een groot aantal gasmaskers naar de be dreigde streek gezonden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1