DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Wat zal Frankrijk ons heden weer brengen? 3)ageliiksch Overzicht üB-uitetdattd Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk jF 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTENT IEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. No. 31 Directeur; C. KRAK. Dinsdag 6 Februari 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e Jaargang Dit nummer bestaat uit drie bladen. Is het ie wonderen, dat onder een zoo onver schillige bevolking vele schandalen het staats gezag ondermijnen? ONS KENT ONS- Onder welke omstandigheden het kabinet bijeenkomt. OOSTENRIJK DOET EEN BEROEP OP DEN VOLKENBOND. Toenemende invloed van de Heimwehr in Tirol. De Oostenrijksche stappen. Het besluit der regeering te Weenen. SPANNING IN SPANJE. Een regeeringscrisis te wachten? Felle rede van Prieto. WOELIG PARIJS. Oud-frontstrijders relletjes. maken VERBOD VAN „DEUTSCHE WOCHENSCHAU". HET RUSSISCHE PARTIJCONGRES. De tiende dag. Wat vandaag de aandacht trekt ZINOWJEW ERKENT ZIJN FOUTEN. WINTERHILFE EN NOG IETS. ALKMAARSCHE COURANT. Parijs is op het oogenblik erg zenuwachtig. Nu windt een zeker gedeelte van Parijs zich gaarne op, van nature of bij wijze van ont spanning. De walm van verdachtmaking, die altijd opslaat van deze pers, blijkt uiteraard, af en toe „geen rook zonder vuur". Dit is vooral in dezen tijd weer het geval. De bedenkelijk- ste zedemeesters worden dan voor een oogen blik gerehabiliteerd, op kosten van een sa menleving, die zeker niet zóó zwart is, als zij haar voorstellen. Het is Fransche aard om dingen op hun beloop te laten, misstanden, die men ver moedt, tijden lang te laten voortwoekeren, zooals dat overal elders ook wel mogelijk maar in vele landen toch heel wat minder ge woon is. Wie zonder zonden is werpe de eerste steen op Frankrijk maar in dat land van kleine spaarders zijn schandalen van dien aard ontegenzeggelijk al te talrijk. Het is een eigenaardigheid van kleine spaarders dat zij buitensporig voorzichtig of buiten sporig lichtgeloovig en toegankelijk voor avontuurlijke voorspiegeling zijn; merkwaar diger wijze zijn zij menigmaal ook beide din gen tegelijk. Waar het vischwater zoo gun stig is, zijn ook de visschers talrijk. Zij heb ben hun knepen, hun lokmiddelen, enz. Er is een traditie in Frankrijk van schitterende car rière voor snel intellect ,er is een groote ver lokking van weeldeleven dat met het open bare leven samenhangt. Daardoor is de ver leiding voor menigeen, die mogelijkheden ge boden worden, groot. In mindere mate vindt men dit verschijnsel in landen met dikbloedi- ger bevolking, en met stugger sociale laag- vorming. Daar hoort men er niet zoo vaak van. Soms ook komt dat vooral, omdat de pers er minder vrij of onbescheiden is! Nu is in Frankrijk dit alles weer eens in al zijn geurig bederf aan het licht gekomen „Ons kent ons" in zakere Parijsche werelden. Men is bereid iedereen te verdenken, en ook alvast verdacht te maken. Misschien weten schuldigen nog gedekt te blijven; maar zeker worden ook schuldeloozen meegesleept. Wie, hoe correct en voorzichtig ook, met de bron van bederf in aanraking is geweest, wordt besmet geacht, en moet op zijn minst in poli tieke quarantaine, aldus de N.R.Crt. Wij zul len onder dergelijke omstandigheden nog be reid zijn aan onschuld te gelooven tot het te gendeel bewezen is. In een land zoo vol van wantrouwen als Frankrijk worden kan wan neer de gevallen zich ophoopen, is het tegen deel het geval. Dit is volkomen begrijpelijk. Zelfs een zoo sober-groote, en in al zijn hard heid toch rechtschapen figuur als Clemen- ceau op den duur is gebleken, heeft in een tijdperk van zijn leven uit de politiek de wijk moeten nemen, omdat hij bij een dergelijke kwestie op compromittante wijze betrokken is geweest. Golven van wantrouwen en onzekerheid bewegen nu de openbare meening in Frank rijk, en niet alleen het al of niet deftige poli tieke plebs te Parijs. Het kabinet-Chautemps, dat, na het afschudden van een of twee mi nisters, heel goed uit de eerste beproeving te voorschijn was gekomen en zich daardoor sterk waande, is door die golven wegge spoeld, zonder dat de toestand in het parle ment daartoe aanleiding gaf. Dat beteekent dat het wantrouwen in het land gevaarlijke kracht heeft gekregen. Slechts in verband daarmede kan men de relletjes te Parijs be- oordeelen Men ziét te Parijs op het oogenblik den toestand op straat ernstig in. Anders rustige Parijzenaars achten de verschijnselen onrust wekkend. Daarin is stellig overdrijving. De krachten, zoowel van uiterst rechts als van uiterst links achter de beweging, hebben niet het moreel e prestige om voor het Fransche volk meer te zijn dan tijdelijke vertolkers van zijn ergernis. Men vinat hen op een gegeven oogenblik wellicht nuttig, heeft dun zeker pleizier in hun smaden en ophitsen, onjdat men het dengenen, tegen wie het gericht is, zoo gaarne gunt. Maar men zal hun waar lijk niet de aangewezen mannen achten, om de talrijke, zeer achtenswaardige mannen, die het tegenwoordige stelsel nog onder zijn afwisselende dragers telt, te verdringen. Kei letjes werpen alleen bij overrompeling een bewind omver. Als nu fascisten en commu nisten zich vereenigen om in Parijs een zoo groot mogelijk spektakel te maken, zijn wel zeer uitgebreide maatregelen noodig, omdat dit erg gemengd gepeupel anders heel veel kwaad kan doen, maar de staatsorde is daar mede nog niet in gevaar. Op zi|n hoogst het zittende kabinet met de partijgroepeering, waarop het berust. Men kan den indruk krijgen dat kabinet en die partijgroepeering op het oogenblik doende zijn om naar beste krachten hun tegenstan ders in de hand te werken. Het gekwansel, zooals dat bij kabinetsformaties in normale omstandigheden vaak gebruikelijk is, schijnt te blijven voortduren. Wat er in de politieke wereld gaande is, herinnert aan de slechtste voorbeelden. De regeering verwijdert hooge ambtenaren, tegen wie niets compromittants aangetoond is, blijkbaar op aandringen van de neo-socialisten. Daar men deze mannen ook weer niet voor het hoofd kan stooten, be vordert men hen, om hen te troosten. Chiap- pe, de perfect van politie te Parijs, biedt men het residentschap-generaal in Marokko aan, een zeer hoog en zeer belangrijk ambt, dat door Liautey glorie heeft verkregen. Chiappe echter wil zich zelfs op zoo voordeelige wijze niet laten verwijderen en dwingt de regeering hem af te zetten, waarbij al het verlies aan prestige op haar rekening komt. Zij, die Chiappe tot nog toe het felst bestreden heb ben, de onruststokende elementen te Parijs, zullen hem nu onmiddellijk tot hun held ver heffen. De directeur van de algemeene veiligheid, Thome, moet eveneens wijken. Dit is stellig beter te verdedigen, daar hij tenslotte ver antwoordelijk kan worden gesteld voor ern stige verzuimen, die door zijn dienst begaan zijn. Ook zijn persoonlijke zonden moeten echter wel weinig ernstig zijn. Immers men heeft het noodig geacht, hem eveneens een ander, aantrekkelijk baantje te bezprgen: dat van directeur der Comédie Frangaise. Zou men niet meenen dat wij nog leefden in den tijd der Fransche autocraten? Al leen gebeurt nu wat toen allicht niet ge beurd zou zijn, omdat een dergelijke benoe ming toen meer paste in het systeem der apanages, dat het volk niet meer met zijn daden kon verbazen: zóó sterk is het verzet tegen deze vreemden maatregel, dat het twijfelachtig is of hij kan worden gehand haafd. De methode van stuivertje wisselen is ook nog verder toegepast. Wij wilden hier slechts op de, het sterkst in het oogloopende gevallen wijzen. Dit is een zonderlinge methode, waarbij kleine parlementaire kabinetsmanoeuvres de oude imperiale en koninklijke boudoir- invloeden schijnen te hebben vervangen. Deze methode is nog het zonderlingst om dat men haar tracht toe te passen op een oogenblik, waarop meer dan ooit iets anders dan partijgekonkel noodig is, wil men het den vijanden van het tegenwoordig stelsel niet al te gemakkelijk maken. Intusschen heeft dit gedoe voor de regee ring al heel ernstige gevolgen gehad. Drie van haar leden zijn erom afgetreden. Daar onder zijn twee mannen van groot moreel en deskundig prestige: Fabry, de minister van oorlog en Piétri, de minister van finan ciën. Toen wat nu meer dan ooit breed staatsbeleid moest zijn, kartelgekwansel werd, hebben zij het kabinet, waarin zij on danks hun politieke positie hadden plaats genomen, den rug toegekeerd. Hun aftreden heeft het aanzien der regeering-Daladier ge ducht geschokt. Wij zullen zien of de regee ring met behulp van haar, met de besproken personeele manipulaties zoo duur gekochte hulptroepen, dezen schok kan weerstaan. Men kan met volken, waar nog vrijheid van uiting bestaat, niet alles wagen. Het kabinet komt hedenmorgen voor de hervatting der parlementszitting wel onder buitengewone omstandigheden bijeen. De „Petit Parisienne" bevestigt het door het ministerie van binnenlandsche zaken gede menteerde bericht, dat niet slechts de geheele Parijsche politie en het geheele garnizoen ge consigneerd zijn, doch dat gisteren in den loop van den dag ook troepen uit andere gar nizoenen in de hoofdstad zijn aangekomen. Aan de voor hedenavond aangekondigde demonstraties zullen ook verschillende samen werkende studentenorganisaties deelnemen. De Parijsche gemeenteraad heeft gisteren ge protesteerd tegen het ontslag van den prefect van politie Chiappe, en overwogen geen straat naar Chiappe en naar zijn eveneens afge treden ambtsgenoot Renard te noemen. Het „geval Chiappe" zal tijdens de debatten m de Kamer, waarvoor reeds thans 18 interpel laties zijn aangevraagd door de oppositie rijkelijk worden uitgebuit. Zelfs de rechtsche pers ziet in, dat de regeering waarschijnlijk over een niet geringe meerderheid zal kunnen beschikken, die op ruim 320 stemmen wordt geschat. De socialisten hebben nog niet definitief hun standpunt bepaald, doch zij zullen bij monde van Leon Blum de verklaring afleg gen, dat de door de regeering Daladier ge troffen maatregelen aanleiding voor de so cialisten zijn om hun totnogtoe vijandige houding te laten varen. Onder deze omstan digheden zal minister Deladier, die de debat ten wil rekken tot het moment van een defini tieve beslissing bij zijn regeeringsverklaring rekening moeten houden met het standpunt der socialisten. De regeeringsverklaring zal zeer kort zijn. Zij zal o.a. handelen over het herstel van het gezag en het vertrouwen als noodzakelijke voorwaarde voor het succes der Fransche Suitenlandsche politiek van welke richtlijnen de regeering niet wenscht af te wijken. De pers is het er vrijwel eenparig over eens, dat het kabinet in het komende kamer debat een glansrijke overwinning zal be halen, doch omtrent de vraag of de regeering- Daladier een lang leven zal zijn beschoren, loopen de meeningen uiteen. De linksche bladen zien mogelijkheden voor een sterke linksche regeering, waarin de bladen van de rechtsche oppositie echter iets anders zien, dan een dictatuur van linksch, die men zoo snel mogelijk moet doen verdwijnen. De Oostenrijksche regeering heeft giste ren na beraadslagingen, welke meer dan vijf uren hebben geduurd, besloten bonds kanselier Dollfuss machtiging te verleenen stappen te doen ter voorbereiding van een beroep op den Volksbond in het Duitsch Oostenrijksche conflict. t In den loop van den avond zal een offi cieel communiqué worden uitgegeven om trent de besprekingen in den ministerraad. Op grond van de onderhandelingen tus- schen landsregeering en Heimwehr heeft de „Landeshauptmann" van Tirol in een de creet aan de leiders der „Bezirkshaupt- mannschaften" medegedeeld, dat dezen in Tirol vertrouwenslieden van de Heimwehr naast zich zullen krijgen. De leiding van de Heimwehr in Tirol heeft deze vertrouwens lieden reeds benoemd. Zij zullen direct in functie treden. Terwijl men gisteren verwachtte het ver zoek te zullen ontvangen van de Oostenrijk sche regeering tot bijeenroeping van een bui tengewone raadszitting, werd gistermiddag laat gemeld, dat de Oostenrijksche regeering, hoewel de bondskanselier volle machtiging had zich tot den Volkenbond te wenden, be sloten had deze stappen nog even uit te stel len in verband met eenige voordien nog te houden besprekingen. De stappen zullen waarschijnlijk niet vóór Vrijdag a.s. worden gedaan. In den Oostenrijkschen ministerraad is het besluit om zich tot den Volkenbond te wen den met algemeene stemmen genomen. De Oostenrijksche regeering zal in verband daar mede een uitgebreid dossier aan de mogend heden doen toekomen, waarin de Duitsch— Oostenrijksche betrekkingen in het licht wor den gesteld. Bij telefonische navrage bij de bonds- kanselarij te Weenen werd den Volken bondsraad medegedeeld, dat de stap van Dollfuss niet zal plaats vinden voor zijn terugkeer uit Boedapest, dus niet voor 8 Februari. Dezer dagen zal een desbe treffende nota worden verspreid. Het besluit van den buitengewonen mi nisterraad te Weenen is Maandag langs diplomatieken weg er kennis gebracht van de groote mogendheden. De Oostenrijksche gezant te Berlijn, Tauschitz, die heeft deel genomen aan den ministerraad, is voorne mens over enkele dagen naar zijn stand plaats terug te keeren. Bij een ontvangst van persvertegenwoordi gers liet de minister van binnenlandsche zaken gisteren doorschemeren, dat binnen de regeering groote meeningsverschillen be staan. Drie ministers zouden niet accoord gaan met den gematigden door de rechtsche partijen ingeslagen koers-Lerroux. Zij eischen de vorming van een linksche regee ring, zoo noodig zelfs met ontbinding van het parlement. De bladen van alle richtingen houden een regeeringscrisis voor onvermij delijk. De socialistische leiders ontplooien in ge heel Spanje een krachtige activiteit, tal van vergaderingen worden gehouden. In Madrid verklaarde in een dezer vergaderingen de socialistische oud-minister Prieto, dat inge val ten behoeve van de vestiging van den socialistischen staat geweld moest worden toegepast het proletariaat zonder bedenken naar de wapenen moest grijpen en zou grij pen. Terwijl de regeering het uitzenden van deze socialistische redevoeringen door de radio tolereert zijn de uitzendingen van rede voeringen van rechtsche politici eenige malen verhinderd door daden van sabotage. Verschillende bladen spreken reeds van de mogelijkheid eener voor de deur staande revolutie en een dreigenden burgeroorlog, wanneer de regeering niet onmiddellijk ener gieke maatregelen neemt. Gisteravond hebben eenige duizenden leden van de frontstrijders-organisatie „Croix de Feu" te Parijs drie pogingen ge daan om het ministerie van binnenlandsche zaken binnen te dringen, dat echter door een sterke politiemacht werd beschermd. Het commando was in handen van den nieuwen prefect van politie zelf. De eerste aanval deden de betoogers op de Place Beauvau, dich bij den inrit van het mi nisterie. Bereden politie veegde het plein schoon, waarop de oud-strijders zich ver zamelden in de zijstraten en na een tweede vergeefsche poging om door de politie- afzetting heen te breken, naar de Place de L'Etoile trokken en bij het graf van den onbekenden soldaat een betooging hielden. Vervolgens trokken zij nogmaals naar het ministerie van binnenlandsche zaken, doch moesten opnieuw onverrichterzake aftrek ken, aangezien inmiddels politie-versterking was gearriveerd. Tien personen werden gearresteerd en een aantal personen, waar onder eenige politie-agenten en het blinde kamerlid Scarpini liepen lichte verwondin gen op. Tijdens een charge sloeg een politieruiter met zijn sabel de vlaggestok van het vaan del der oudstrijders in tweeën. De agent werd door de woedende menigte van zijn paard gehaald en gedwongen voor het ont wijde vaandel te knielen, terwijl de presi dent der oud-frontstrijdersvereeniging in een brief aan den president der republiek tegen dit incident protesteerde. De officieele Pruisische persdienst deelt mede: Het weekblad „Deutsche Wochen- schau", dat bij de uitgeversfirma Theodor Weicher uitkomt, is op instigatie van den Rijksminister voor Volksvoorlichting en propaganda, dr. Goebels, door de geheime staatspolitie verboden tot 17 Maart a.s., omdat in het nummer van 3 dezer een arti kel is gepubliceerd onder den titel: S. A. beteekent nationaal socialisme niets an ders. Dit artikel bevat verdachtmakingen aan het adres van de S. A. en beteekent een gevaar voor den binnenlandschen vrede en de geslotenheid der nationaal-socailis- tische beweging. Kwibisjef vervolgde gisteren zijn uitvoerig rapport. Hij geeft een analyse van het tweede vijfjarenplan volgens gebiedsindeeling en verklaart de taken der verschillende republie ken en derzelver planmatige socialistische omvorming tijdens de tweede pjatiletka. On der langdurig applaus beëindigde Kwibisjef zijn rapport, zeggende dat het tweede vijf jarenplan van een historische wereldbeteeke- nis was. „Onder de Uding van de roemrijke communistische partij, onder leiding van Stal in, die belichaamt, alles wat het beste is in de arbeidersbeweging ter wereld, schrijden de machtige Sowjets vol vertrouwen en opge wekt een lichte toekomst tegemoet. Hierop werd de discussie geopend over de rapporten van Molotow en Kwibisjew. Grya- dinski (West-Siberië) voert als eerste het woord. De kwestie van het opwerken van Koesbas tot de tweede steenkolenbasis van de Sowjet-Unie, een tweede Donbasbekken, vormt de kern van zijn rede. Tsjoebar (Oekraine) geeft een uitvoerie en met cijfers gestaafd overzicht over de socialistische ont wikkeling in de natonale economie tijdens het eerste vijfjarenplan in de Oekraine. Evenals alle andere republieken in de Sow- jet Unie is de Oekraine de moeilijkheden te boven gekomen en heeft den landbouw voor- uitgebracht. De klassevijanden zijn verplet terd en tijdens het tweede vijfjarenplan zul len er nog grootere overwinningen behaald worden in den socialistischen opbouw. Ka- datski (Leningrad) spreekt over de taak van Leningrad in de industrie. Tijdens het tweede vijfjarenplan zal dc stad een centrum worden van een veelvoudige machinebouw. Moesabakof (Trans-Caucasie) zet uiteen, dat dank zij de juiste uitvoering van de Le ninistische nationale politiek de economische ongelijkheid onder de talrijke nationaliteiten in Transcaucmasie opgeheven is, zoodat het land een gevorderde Sowjet-republiek wordt. Wat zal Frankrijk ons heden weer brengen? (Dag. Overzicht.) Woelig Parijs. (Builenland.)' Oostenrijk doet een beroep op den Woelig Parijs. (Buitenland.) Het Russische partijcongres. (Bui tenland.) Doodelijk auto-ongeluk te St. Oedenrode in Noordbrabant. (Bin nenland.) Twee boerderijen te Oss afge brand. (Binnenland.) Geheime distilleerderij te Gronin gen ontdekt. (Binnenland.) Protesteerende aannemers Haarlem. (Binnenland.) te (Zie voor nadere bijzonderheden eventueele laatste berichten). Rjabinin, gedelegeerde van het Centrale ge bied der Zwarte Aarde geeft een aantal inte ressante cijfers, waaruit blijkt, dat Stalin ge lijk had toen hij zeide, dat alle streken van de USSR zonder uitzondering geïndustriali seerd worden. De Zwarte Aarde is ontzagge lijk in dit opzicht vooruitgegaan. Groote me- taalfabrieken zijn in het leven geroepen. Naast den graanbouw komen thans de tech nische cultures suikerbieten, zonnebloe men, vlas etc., met succes tot ontwikkeling. Spr. weidt uit over de mogelijkheden van ont wikkeling der metaalindustrie en de winning van ijzererts. Sacief geeft Karakstan als voorbeeld hoe in de Sowjet Unie de economi sche en cultureele achterlijkheid in de natio nale gebieden overwonnen is en spreekt ver volgens over de historische rol van Stalins leiderschap, waardoor de nationale politiek van Lenin ien uitvoer wordt gelegd. Goloded (Wit-Rusland) vertelt over de groote succes sen in zijn land tijdens het eerste vijfjaren plan. Loebemow, sprekende namens het volks commissariaat voor lichte industrie wijst er op hoe verstandig de partijpolitiek geweest is om eerst de groote en zware industrie te grondvesten en den landbouw te reconstruee- ren, waardoor een basis is verkregen, waar op men thans kan overgaan tot het uitwerken van de productie van goederen voor algemeen verbruik op grooten schaal. Platakow zet- uiteen, dat in het tweede vijfjarenplan de zware industrie zal komen te staan voor een technische heruitrusting van de geheele nationale economie, terwijl zij gedurende de eerste vijf jaar tot op zekere hoogte op zich zelf werkte. De taak te zorgen voor nieuwe uitrusting voor het noodzakelijke transport komt thans op den voorgrond. De verdere ontwikkeling van de electrificatie eischt ont zaggelijk veel werk van de zware industrie. Verder noemt Pjatakow een reeks artikelen voor algemeen verbruik, die geproduceerd zullen worden. Geweldige hoeveelheden rij wielen, gramofoons, radiotoestellen etc. zul len worden geproduceerd. In de zitting van gisteren van het partij congres in Moskou heeft de voormalige voor zitter van de communistische internationale Zinowjew een verklaring afgelegd, waarin hij de partij verzocht hem zijn fouten te ver geven. Hij zal van nu af aan weer voor de partij werken met dezelfde energie, waar mede hij indertijd de oppositie heeft opge bouwd. Deze oppositie wil hij met alle kracht vernielen, aangezien hij heeft ingezien, dat iedere oppositie een groot gevaar beteekent voor het bestaan van den socialistischen staat en hij wil de partij het bewijs leveren van trouw aan haar leider Stalin. Een club te Hamm in Westfalen gaf dezer dagen een gemaskerd bal. Een ver- kooper van loten van de loterij der Winter- hilfe kwam daar loten te koop aanbieden. Een directeur van een bank en een advo caat verboden dit, daar zij het ongewenscht achten de festiviteit te storen door verkoo- pen van loten. Een poging tot bemiddeling van den eersten burgemeester bleef zonder resultaat, waarop deze verklaarde uit de club te treden en de aanwezige partijge- nooten opriep onmiddellijk het bal te ver laten. Gisteravond is voor het clubgebouw een protestdemonstratie gehouden, waarbij de kringleider der N.S.B.O. zich in scherpe woorden keerde tegen de sociale reaction- nairs, die de volksgemeenschap nog niet begrepen hadden. Aan het slot van zijn toespraak maakte hij een schrijven bekend, waarin werd medegedeeld, dat de bank directeur en de advocaat in Schutzhaft zijn genomen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 7