DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Minister Colijn over zijn vliegtocht naar Indië. De Fransche nota aan Engeland. TWEEDE KAMER. No. 92 Donderdag 19 April 1934 136e Jaargang ZITTING EERSTE KAMER. Geen sprake van wrijving met den G.G. QxtqeÜiksch Oveczkht De aanwezigheid van de Duitsche regeering te Genève is noodzakelijk voor de verwezen lijking van een deugdelijk stelsel van uit voeringsgaranties. De taak der Ontwapeningsconferentie. buitenland Wat vandaag de. aandacht trekt,,* ALKMAARSCHE COURANT, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENs Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit oummer bestaat uit drie bladen. (Van onzen parlementairen medewerker). Den Haag, 18 April. Heden hebben beide Kamers der Staten- Generaal vergaderd en beiden hebben de zaken vlot afgehandeld. De Eerste Kamer is bijzonder voortvarend in haar arbeid ge weest. Zij heeft niet alleen de Indische be grooting afgehandeld en aangenomen, maar ook nog hare goedkeuring aan de Surinaam- sche begrooting geschonken, waarna zij tot de volgende week is uiteengegaan. Eerste spreker bij de behandeling van de Indische begrooting was, gelijk reeds zoovele malen de heer mr. Mendels (s.d.a.p.), die, eveneens gelijk reeds zoovele malen, een scherp requisitoir hield tegen ons regeerings- beleid. Na eerst kritiek te hebben geoefend op het thans weer opgegeven plan van minister Co- lijn om per vliegmachine den gouverneur- generaal op te zoeken, heeft hij. uiteengezet dat de bezuinigingsmaatregelen de vitale be langen van Indië hebben aangetast. Hij op perde in verband hiermede het denkbeeld van directe steun uit de Nederlandsche staatskas aan Indië, en hij herinnerde hierbij aan de eereschuld, welke volgens wijlen Van Deventer Nederland aan Indië zou hebben. De spreker betoogde, dat de ellende in den kampong niet grooter kan worden dan ze thans is. De ziekten nemen toe en nu gaat men op de zorg voor de volksgezondheid be zuinigen! Volgens den spr. worden de in heemschen door de economische maatregelen der regeering zooals de contingenteering van katoen en de contingenteering van den in voer van rijst benadeeld. Volgens hem zou de ontevredenheid ook onder de Europeanen stijgende zijn, terwijl de houding der Indi sche regeering tegenover de volksbeweging allerbedroevendst is De vrije meening wordt onderdrukt en zijn conclusie was, dat wij ons in Indië zoo spoedig mogelijk overbodig moeten maken. De volgende spreker, de heer Slingenberg (v.d.) was niet in alle opzichten gerust om trent de bezuinigingspolitiek der regeering, maar in het algemeen wilde hij wel zeilen op het regeeringscompas. Moet evenwel ons land Indië niet tegemoet komen door overne ming van een deel der schuld dan wel een directe subsidie? Een overwegend bezwaat hiertegen zou zijn, dat we daarvoor de mid delen missen. Intusschen vergete men niet, dat Nederland heel wat voor Indië doet, o.a. door borg te staan voor door Indië geleend geld. De heer Janssen (r.k.) waarschuwde tegen een te groot optimisme, wanneer het wellicht een greintje beter in Indië mocht gaan. Men blijve dan toch vasthouden aan een basis van 300 millioen voor de uitgaven des lands. Hij waarschuwde voor regeeringssteun aan de pogingen tot kolonisatie op Nieuw-Guinea Inzake de missie op Bali aanvaardde hij de opvatting van minister Colijn omtrent de be- teekenis van art. 177 van het regeeringsregle- ment op dit gebied, en hij drong in verband hiermede aan op toelating van de missie op Bali. De heer Fock (lib.) ging geheel mede met het financieel beleid van minister Colijn, Minder ingenomen had hij zich gevoeld met de thans afgesprongen reisplannen des mi nisters, welke hij o.a. een gevaar achtte voor het prestige van den gouverneur-generaal Hij waarschuwde voor verdere bezuiniging bij het binnenlandsch bestuur en keurde hei af, dat de veldpolitie zal vervangen worden door de marechaussee, waardoor het leger in getalsterkte zal achteruitgaan. De door den minister voorgestelde bestuurshervorming van de Buitengewesten achtte hij duur en overbodig. Hij waarschuwde voor officieele bevordering van een kolonisatie van Nieuw- Guinea, zoolang particulieren zich er niet mede bemoeien, maar laat de regeering be ginnen er een afzonderlijke residentie van te maken. De spr. zette uiteen, dat er misver stand heerscht in vele kringen omtrent ons bestuur en dit wekt daarom wantrouwen Men denkt ten onrechte Indië bij het moeder land achtergesteld. Hij pleitte ook nu weder voor vermindering van het recht op thee, wat voor minister Colijn aanleiding was om te roepen, dat een ontwerp tot herziening van ons tarief op het oogenblik bij den Raad van State berust. Waar ook Nederland schuld draagt aan de stijging der uitgaven in Indië na den oorlog, is er reden voor om Indië te helpen, desnoods door een bedrag ter be schikking te stellen voor groote werken. De verrekening kan later gebeuren. De heer De Savornin Lohman (c.h.) keurde het beleid des ministers op vele punten goed, had er echter ernstig bezwaar tegen, dat het veldleger zal worden ingekrompen en boven dien de marechaussee de taak van de veld politie zal „vernemen. Hij informeerde ook naar de mogelijkheid van de verdediging van onze oliehavens als Balik Papan en Ta- rakan. De heer van Embden (v.d.) vond in de in- valieden toestand, waarin de kruiser Sumatra en de kruiser Java zich herhaaldelijk bevin den aanleiding om te vragen of we maar geen einde zouden maken aan het bezit van be trekkelijk groote oorlogsschepen bij onze vloot in Indië. Minister Colijn heeft met zijn gewone klaarheid de sprekers beantwoord. Hij deed dit in eenigszins grillige volgorde, zoodat we mogen volstaan met onze aanteekeningen losjes op elkaar te laten volgen. Hij zette uit een, dat hij contact met den gouverneur-gene raal had willen hebben bij de voorbereiding van de Indische begrooting voor 1935 en dat ging nu niet per brief. Intusschen heeft hij zijn reis nu opgegeven. Inkrimping van het binnenlandsch bestuur zal niet buiten de Nederlandsche regeering om geschieden. Wat Nieuw-Guinea aangaat, hij begrijpt niet, dat men iets aantrekkelijks in het land vindt en hij zal de kolonisatie niet bevorderen. Wan neer de Sumatra nog een half jaar in repa ratie ligt zal het schip van al zijn kwalen zijn genezen. De slechte ervaringen met één oorlogsschip is geen voldoende reden om nu maar van verdedigingsstelsel te veranderen. Op het leger moet bezuinigd worden, maar we kunnen het best met wat minder manne tjes afuit eigen ervaring weet hij hetwaar men vroeger 20 man voldoende vond, worden er thans 200 gebruikt- De minister becijferde, dat we er met een begrootingsbasis van 300 millioen zullen ko men en wanneer de toestand zich werkelijk tot beterschap schikt, wat inderdaad het ge val schijnt te zijn, dan moeten we ons daar toch aan houden. Er is op het oogenblik geen geld om Indië financieel te steunen. Den heer Mendels bestreed hij op verschillende punten en met name ontkende hij, dat de regeerings- maatregelen de bevolking nog meer zouden verarmen. Aan het slot zijner rede heeft de minister kort en krachtig zijn instemming betuigd met het preventief optreden van den gouver neur-generaal ter handhaving van het gezag tegenover de volksbeweging. Tegenover de demagogische elementen levert dit beter re sultaten op dan een repressieve onderdruk king van mogelijke ongeregeldheden. De Indische Begrooting is hierop zonder stemming goedgekeurd. Hetzelfde is vervol gens ook gebeurd met de Surinaamsche be grooting zonder dat er een woord over is ge sproken, waarna de Kamer tot de volgende week is uiteengegaan. De Tweede Kamer heeft heden toestem ming verleend voor de interpellatie door den heer Kupers (s.d.a.p.) aangevraagd over de plannen van minister Slotemaker de Bruine tot verlaging van de steun aan de werkloo- zen in Twente, de verlaging in het algemeen van de loonen in werkverschaffing en het re- geeringsbeleid met betrekking tot de steunver- leening. Vooraf zal evenwel gehouden worden een interpellatie van den heer Vliegen (s.d.a.p.) over de uitzetting van vier Duitschers door den burgemeester van Laren over de Duit- sche grens. De datum van de interpellaties staat niet vast, daar ze beiden aan het slot der agenda zijn geplaatst. Vermoedelijk zu'- len ze echter reeds morgen kunnen worden gehouden. Het wetsontwerp strekkende om de regee ring de bevoegdheid toe te kennen invoer rechten op korten termijn te verhoogen of te verlagen is hierop verder verdedigd door miniter Oud. Bij de behandeling der artike len stelde de heer Kortenhorst (r.k.) een paar amendementen voor op art. 2, strekkende om aan nieuwe industrieën bijzondere bescher ming te verleenen door nieuwe invoerrechten en om tariefafspraken onmiddellijk van kracht te doen zijn. Het eerste werd evenwel met 57 tegen 17 stemmen verworpen, het tweede hierop teruggenomen na bestrijding door minister Oud. Het wetsvoorstel is daar op goedgekeurd met de cummunisten en den heer Sneevliet (rev.-soc.) als tegenstemmers. Over het ontwerp betreffende de verbree ding van het kanaal door Zuid-Beveland is betrekkelijk kort gesproken, nadat de zeker heid was verkregen, dat het van al wat bui- tenlandsche politiek betreft gespeend was. Alleen de heer Westerman (nat.-herstel) had eenige grieven, maar nadat een viertal sprekers meer of minder onomwonden van hun ingenomenheid met de verbetering had den kenbaar gemaakt en minister Kalff nog eens den nadruk had gelegd op de zuiver verkeerstechnische beteekenis van het werk, is het ontwerp zonder stemming goedge keurd. De Kamer heeft hierna in behandeling ge nomen het ontwerp tot wijziging van de wet ten op de spoorwegen en tramwegen strek kende om aan de ondernemingen meer vrij heid van beweging te geven. Enkele leden hebben er reeds over gesproken en morgen zal de behandeling worden voortgezet. Havas maakt den tekst bekend van de jongste nota welke de Fransche regeering naar Londen heeft gezonden in antwoord op de Engelsche vragen van 28 Maart, aange vuld door de mondelinge mededeelingen van den Britschen minister van buitenlandsche zaken van 10 April, waarbij van Britsche zijde inlichtingen weiden gevraagd over de op vattingen van de van de Fransche regeering ten aanzien van de garanties welke aan een eventueele ontwapeningsovereenkomst ver bonden zouden moeten zijn. De nota begint met op te merken dat op denzelfden dag, waarop de Britsche ambassa deur zich van zijn taak bij de Fransche re geering kwam kwijten, de Duitsche regee ring haar begrooting publiceerde, welke een verhooging van de defensie-begrootingen met 352 millioen mark te zien gaf. De Brit sche regeering was niet minder dan de Fransche onder den indruk van den ernst van deze toeneming van uitgaven. Zij onder streepte den ernst daarvan door den stap dien zij haar ambassadeur te Berlijn opdroeg, om aan de Duitsche regeering inlichtingen te vragen. De explicaties die zij ontving waren minder een rechtvaardiging dan een erken ning. In werkelijkheid en zonder de onderhande lingen af te wachten, wilde de Duitsche regee ring haar besluit opdringen om de wapening voort te zetten, in de vormen en tot de gren zen ten aanzien waarvan zij zich de eenige rechter achtte en met ter zijde stelling van het verdrag, dat bij gebreke van eenige con ventie nog steeds den stand van zijn bewape ning blijft regelen. Het wil onmiddellijk nkf alleen den omvang van zijn leger belangrijk uitbreiden, maar bovendien ook zijn marine en luchtvaart. Wat dit laatste punt betreft, kunnen Duitschland's buren des te minder de bedreiging, die daaruit voortspruit, langs hun kant laten gaan, nu in den laatsten tijd talrijke vliegvelden zijn aangelegd in de ge demilitariseerde zone, wat ook inbreuk op de verdragen beteekent. Parallel daarmede maakt de Duitsche re geering er zich minder druk om, om de para militaire organisaties te onderdrukken, of tot hun burgerlijke taak te beperken, dan om deze voor den oorlog geschikt te maken. Men moet, om daartoe het bewijs geleverd te zien, slechts de andere begrootingen dan die van de defensie beschouwen. Deze feiten zijn van buitengewoon ernuti- gen aard en bewijzen dat de Duitsche regee ring al dan nietmet opzet de onderhandelin gen, waarvan haar optreden de basis ver nielde, onmogelijk heeft gemaakt. De constateering van deze feiten geeft de Fransche regeering haar plicht en haar ant woord in. Alvorens te onderzoeken of een overeenkomst verwezenlijkt kan worden door een stelsel van garanties voor de uitvoering, hetwelk een belangrijke Duitsche wapening zou legaliseeren, moet Frankrijk de zorg voor de omstandigheden van zijn eigen vei ligheid als zoodanig op het eerste plan plaatsen, waarbij zij de veiligheid van de andere mogendheden buiten beschouwing laat. Terugkeer van Duitschland tot den Volkenbond, welke het op zoo bruuske wijze heeft verlaten, had een gelegenheid kunnen scheppen om deze bezorgdheid gedeeltelijk weg te nemen. In haar nota van 17 Maart constateerde de Fransche regeering in over eenstemming met .de Britsche regeering dat terugkeer van Duitschland tot den Volken bond een essentieele voorwaarde voor het tot stand komen van een ontwapeningscon ventie zou zijn. Verscheidene regeeringen gaven sindsdien dezelfde opvatting te kennen. De aanwezig heid van Duitschland te Genève zou niet minder noodzakelijk zijn voor de verwezen lijking van een deugdelijk stelsel van uitvoe ringsgaranties, maar ten aanzien van dit punt heeft Eden na zijn bezoek aan Berlijn geenerlei gunstige oplossing kunnen rappor teeren en de stilte die ten aanzien van dit punt sindsdien bewaard werd, doet nu niet beter vermoeden. De Fransche regeering van haar kant zou van deze essentieele voor waarde geen afstand kunnen doen. Zij kan dit te minder doen op een tijdstip nu de wa pening bevestigd wordt, nu zij wordt voor bereid en zich ontwikkelt, zonder rekening te houden met de onderhandelingen die op wensch van Duitschland zelf geopend zijn De ervaringen van den laatsten oorlog waarvan Frankrijk meer dan eenig ander land de verschrikkingen heeft ondervonden, legt het de plicht op, voorzichtig te zijn. Zijn vredeswil mag zich niet verwarren met het laten varen van de eischen der verdediging. Frankrijk is de Engelsche regeering dankbaar dat deze met de Fransche regeering tezamen een systeem heeft willen zoeken om een ont wapeningsovereenkomst met deugdelijke ga ranties te omringen. De Fransche regeering betreurt dat het Duitsche optreden op bruuske wijze de onderhandelingen die door de twee landen met goeden wil en goed trouw zijn gevoerd, tevergeefsch heeft ge maakt. De ontwapeningsconferentie heeft nu tot taak haar arbeid te hervatten; deze moet niet losgelaten worden op het punt waar hij zich bevond, toen de regeeringen werden uitge- noodigd om buiten de conferentie om onder handelingen te voeren welke nu zijn mis lukt. Frankrijk blijft trouw en is steeds trouw of aan de beginselen waarvan de algemeene commissie der ontwapeningsconferentie is uitgegaan, of aan het statuut van den Volken bond, hetwelk de beveiliging van den vrede in de wereld is. De Fransche regeering twij felt niet, dat in de aanstaande bijeenkomst der commissie de medewerking van de Britsche regeering behouden zal blijven om den vrede te versterken door garanties, welke de alge meene veiligheid vereischt. Engeland publiceert een Witboek. De Engelsche regeering zal thans een witboek publiceeren, dat behalve den inhoud der Fransche nota ook den tekst zal bevatten van de coor de verschillende regeeringen tij dens de jongste ontwapeningsonderhandelin gen gedane mededeelingen, alsmede het door de kleine mogendheden overhandigde memo randum aan Henderson. Deze publicatie zal dus ongeveer bevatten, alles wat er besproken is gedurende de reis van Eden ERNSTIGE ONGEREGELDHEDEN IN KOPENHAGEN. Te Kopenhagen is het gisteravond tot ernstige ongeregeldheden gekomen. In een in het Oosten der stad gelegen park hield n.1. ondanks het verbod der politie de revolutionnaire vakvereenigings-op- positie een betooging, waar ongeveer 4000 personen verschenen waren. Kort na den aanvang der betooging trad de politie op, teneinde de menigte uiteen te drijven. Bij de hierop ontstane botsin gen werden de commandant van de be reden politie en een tweede ruiter door steenen ernstig aan het hoofd gewond. Een der beide getroffenen viel bewuste loos van zijn paard. Ook de paarden werden met stokken en steenworpen be werkt, fietsen werden hun voor de bee- nen geworpen. In de stadswijk bij den haven schoolden in den loop van den avond herhaaldelijk menschenmenigten samen, hetgeen telkens weer tot ingrij pen der politie aanleiding gaf. Op eenige plaatsen werden door de demonstranten barricades opgericht, die door de politie werden opgeruimd. Tegen 23 uur scheen het, alsof de politie over den toestand meester was. Ten slotte kan nog gemeld worden, dat tegen de revolutionnaire (communisti sche) vakvereen.-oppositie die steeds de leiding heeft bij stakingsonlusten, in opdracht van den president der politie van Kopenhagen en van den officier van justitie een gerechtelijk onderzoek zal worden ingesteld. Naar uit Esbjerg wordt gemeld, heb ben de vakvereenigingen aldaar gister avond besloten na afloop van de alge meene staking van 24 uur hedenoch tend het werk te hervatten. De algemeene stakingstoestand. In verband met het uitroepen van de algemeene staking van 24 uur waren gistermorgen door de politie-autoriteiten ■WP*— Frankrijk's antwoord op de En gelsche ontwapeningsnota. (Dag. Overzicht), Trotski nog te Barbizon. (Buiten land). Amerika's vloot komt niet op be zoek bij Japan. (Buitenland). De caricatuur van Hitier te Praag. (Buitenland). Stavisky: Charmeur, oplichter en bandiet. (Buitenland). Beduidende verlaging der water leidingtarieven met ingang van 1 Januari a.s. (Stad en omgeving.) Hoe het spellings-voorstel van minister Marchant zal luiden. (Kerk en School.) Adres der K. v. K. voor Westfries land inzake de naasting van den Spoorweg HoornMedemblik. (Pro vincie.) De K. v. K. te Hoorn zond aan de Prov. Staten een adres inzake den aanleg van het kanaal HoornMe demblik. (Provincie.) Noodweer boven verschillende plaatsen. (Binnenland.) Ernstige verkeersongevallen. (Bin nenland.) De kwestie van den autobusdienst over den afsluitdijk behandeld voor den Raad van State. (Stad en Om geving). (Zie verder eventueel laatste berichten). in Esbjerg uitgebreide voorzorgsmaatre gelen genomen. Door middel van plak katen was de bevolking samenscholin gen op straat verboden. De kellners heb ben zich niet aangesloten bij de staking. Ook een kleine groep havenarbeiders heeft het werk niet neergelegd. Door de proteststaking is de visch- veiling ernstig getroffen, daar 12 gister morgen binnengeloopen visschersche- pen hun vangst niet konden lossen. In de gas- en electriciteits-centrales is het werk door de niet-stakende arbeiders loopend gehouden. Tot ordeverstoringen is het tot dusverre niet gekomen. In een vergadering der matrozen zijn vanmid dag 529 stemmen uitgebracht voor voort zetting der staking en 405 voor het aan- knoopen van onderhandelingen met de reeders. Intusschen is de organisatie der stokers failliet verklaard. S. A. IS WAARBORG VOOR VREDE. Aldus Röhm. Rijksminister Goebbels heeft gister middag in een der zalen van zijn mi nisterie de leden van het corps diploma- tique en van de buitenlandsche persver tegenwoordigers ontvangen. Rijksminister Röhm, de chef van den staf der S.A., hield een toespraak over „De nationaal-socialistische revolutie en de S.A., waarin hij verklaarde, dat iedere schending der Rijksgrenzen niet alleen het Rijksleger, maar het geheele volk tot den laatsten man bereid zal vinden fanatieken tegenstand te bieden. In dit verband kan gezegd worden, aldus Röhm, dat de S.A. garant is voor den vrede in Midden-Europa. Wij gelooven niet dat het Marxisme dood is, al heeft het ook geen verzamelpunten meer. Na de nationaal-socialistische revolutie hebben de reactionnaire kringen zich helaas tot ons gewend en betoogd, dat zij als altijd nationaal zijn geweest. Wijheb- bf evenwel geen nationale, doch een nationaal-socialistische revolutie ge maakt, omdat wij een bizonder belang hechten aan het woord socialistisch. Wij zullen de reactionnaire kringen meedoo- genloos vernietigen, wanneer zij het mochten wagen hun reactionnaire ge zindheid tot uiting te brengen. De op voeding van het Duitsche volk tot natio- naal-socialistisch denken vindt haar voorbeeld in de S.A. De nationaal-socia listische revolutie is het doorbreken van een nieuwe wereldaanschouwing, waar van de S.A. draagster is. GRONDWET VAN OOSTENRIJK GEREED. Bondspresident gekozen door burgemeesters. De nieuwe Oostenrijksche grondwet is gis teravond gereedgekomen. De verkiezing van den bondspresident zal geschieden door de burgemeesters van Oostenrijk en wel op grond van een door den bondsraad opgesteld voorstel, waarin de namen van 3 in aanmer king komende persoonlijkheden zullen wor den opgenomen. In de landen zullen de cor poratief opgebouwde landdagen voor de aan-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1