DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Minister Colijn over zijn vliegtocht naar Indië.
De Fransche nota aan Engeland.
TWEEDE KAMER.
No. 92
Donderdag 19 April 1934
136e Jaargang
ZITTING EERSTE KAMER.
Geen sprake van wrijving met den G.G.
QxtqeÜiksch Oveczkht
De aanwezigheid van de Duitsche regeering
te Genève is noodzakelijk voor de verwezen
lijking van een deugdelijk stelsel van uit
voeringsgaranties.
De taak der Ontwapeningsconferentie.
buitenland
Wat vandaag de.
aandacht trekt,,*
ALKMAARSCHE COURANT,
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit oummer bestaat uit drie bladen.
(Van onzen parlementairen medewerker).
Den Haag, 18 April.
Heden hebben beide Kamers der Staten-
Generaal vergaderd en beiden hebben de
zaken vlot afgehandeld. De Eerste Kamer is
bijzonder voortvarend in haar arbeid ge
weest. Zij heeft niet alleen de Indische be
grooting afgehandeld en aangenomen, maar
ook nog hare goedkeuring aan de Surinaam-
sche begrooting geschonken, waarna zij tot
de volgende week is uiteengegaan.
Eerste spreker bij de behandeling van de
Indische begrooting was, gelijk reeds zoovele
malen de heer mr. Mendels (s.d.a.p.), die,
eveneens gelijk reeds zoovele malen, een
scherp requisitoir hield tegen ons regeerings-
beleid.
Na eerst kritiek te hebben geoefend op het
thans weer opgegeven plan van minister Co-
lijn om per vliegmachine den gouverneur-
generaal op te zoeken, heeft hij. uiteengezet
dat de bezuinigingsmaatregelen de vitale be
langen van Indië hebben aangetast. Hij op
perde in verband hiermede het denkbeeld
van directe steun uit de Nederlandsche
staatskas aan Indië, en hij herinnerde hierbij
aan de eereschuld, welke volgens wijlen Van
Deventer Nederland aan Indië zou hebben.
De spreker betoogde, dat de ellende in den
kampong niet grooter kan worden dan ze
thans is. De ziekten nemen toe en nu gaat
men op de zorg voor de volksgezondheid be
zuinigen! Volgens den spr. worden de in
heemschen door de economische maatregelen
der regeering zooals de contingenteering van
katoen en de contingenteering van den in
voer van rijst benadeeld. Volgens hem zou
de ontevredenheid ook onder de Europeanen
stijgende zijn, terwijl de houding der Indi
sche regeering tegenover de volksbeweging
allerbedroevendst is De vrije meening wordt
onderdrukt en zijn conclusie was, dat wij
ons in Indië zoo spoedig mogelijk overbodig
moeten maken.
De volgende spreker, de heer Slingenberg
(v.d.) was niet in alle opzichten gerust om
trent de bezuinigingspolitiek der regeering,
maar in het algemeen wilde hij wel zeilen op
het regeeringscompas. Moet evenwel ons
land Indië niet tegemoet komen door overne
ming van een deel der schuld dan wel een
directe subsidie? Een overwegend bezwaat
hiertegen zou zijn, dat we daarvoor de mid
delen missen. Intusschen vergete men niet,
dat Nederland heel wat voor Indië doet, o.a.
door borg te staan voor door Indië geleend
geld.
De heer Janssen (r.k.) waarschuwde tegen
een te groot optimisme, wanneer het wellicht
een greintje beter in Indië mocht gaan. Men
blijve dan toch vasthouden aan een basis van
300 millioen voor de uitgaven des lands. Hij
waarschuwde voor regeeringssteun aan de
pogingen tot kolonisatie op Nieuw-Guinea
Inzake de missie op Bali aanvaardde hij de
opvatting van minister Colijn omtrent de be-
teekenis van art. 177 van het regeeringsregle-
ment op dit gebied, en hij drong in verband
hiermede aan op toelating van de missie op
Bali.
De heer Fock (lib.) ging geheel mede met
het financieel beleid van minister Colijn,
Minder ingenomen had hij zich gevoeld met
de thans afgesprongen reisplannen des mi
nisters, welke hij o.a. een gevaar achtte voor
het prestige van den gouverneur-generaal
Hij waarschuwde voor verdere bezuiniging
bij het binnenlandsch bestuur en keurde hei
af, dat de veldpolitie zal vervangen worden
door de marechaussee, waardoor het leger in
getalsterkte zal achteruitgaan. De door den
minister voorgestelde bestuurshervorming
van de Buitengewesten achtte hij duur en
overbodig. Hij waarschuwde voor officieele
bevordering van een kolonisatie van Nieuw-
Guinea, zoolang particulieren zich er niet
mede bemoeien, maar laat de regeering be
ginnen er een afzonderlijke residentie van te
maken. De spr. zette uiteen, dat er misver
stand heerscht in vele kringen omtrent ons
bestuur en dit wekt daarom wantrouwen
Men denkt ten onrechte Indië bij het moeder
land achtergesteld. Hij pleitte ook nu weder
voor vermindering van het recht op thee,
wat voor minister Colijn aanleiding was om
te roepen, dat een ontwerp tot herziening van
ons tarief op het oogenblik bij den Raad van
State berust. Waar ook Nederland schuld
draagt aan de stijging der uitgaven in Indië
na den oorlog, is er reden voor om Indië te
helpen, desnoods door een bedrag ter be
schikking te stellen voor groote werken. De
verrekening kan later gebeuren.
De heer De Savornin Lohman (c.h.) keurde
het beleid des ministers op vele punten goed,
had er echter ernstig bezwaar tegen, dat het
veldleger zal worden ingekrompen en boven
dien de marechaussee de taak van de veld
politie zal „vernemen. Hij informeerde ook
naar de mogelijkheid van de verdediging
van onze oliehavens als Balik Papan en Ta-
rakan.
De heer van Embden (v.d.) vond in de in-
valieden toestand, waarin de kruiser Sumatra
en de kruiser Java zich herhaaldelijk bevin
den aanleiding om te vragen of we maar geen
einde zouden maken aan het bezit van be
trekkelijk groote oorlogsschepen bij onze
vloot in Indië.
Minister Colijn heeft met zijn gewone
klaarheid de sprekers beantwoord. Hij deed
dit in eenigszins grillige volgorde, zoodat
we mogen volstaan met onze aanteekeningen
losjes op elkaar te laten volgen. Hij zette uit
een, dat hij contact met den gouverneur-gene
raal had willen hebben bij de voorbereiding
van de Indische begrooting voor 1935 en dat
ging nu niet per brief. Intusschen heeft hij
zijn reis nu opgegeven. Inkrimping van het
binnenlandsch bestuur zal niet buiten de
Nederlandsche regeering om geschieden. Wat
Nieuw-Guinea aangaat, hij begrijpt niet, dat
men iets aantrekkelijks in het land vindt en
hij zal de kolonisatie niet bevorderen. Wan
neer de Sumatra nog een half jaar in repa
ratie ligt zal het schip van al zijn kwalen
zijn genezen. De slechte ervaringen met één
oorlogsschip is geen voldoende reden om nu
maar van verdedigingsstelsel te veranderen.
Op het leger moet bezuinigd worden, maar
we kunnen het best met wat minder manne
tjes afuit eigen ervaring weet hij hetwaar
men vroeger 20 man voldoende vond, worden
er thans 200 gebruikt-
De minister becijferde, dat we er met een
begrootingsbasis van 300 millioen zullen ko
men en wanneer de toestand zich werkelijk
tot beterschap schikt, wat inderdaad het ge
val schijnt te zijn, dan moeten we ons daar
toch aan houden. Er is op het oogenblik geen
geld om Indië financieel te steunen. Den heer
Mendels bestreed hij op verschillende punten
en met name ontkende hij, dat de regeerings-
maatregelen de bevolking nog meer zouden
verarmen.
Aan het slot zijner rede heeft de minister
kort en krachtig zijn instemming betuigd
met het preventief optreden van den gouver
neur-generaal ter handhaving van het gezag
tegenover de volksbeweging. Tegenover de
demagogische elementen levert dit beter re
sultaten op dan een repressieve onderdruk
king van mogelijke ongeregeldheden.
De Indische Begrooting is hierop zonder
stemming goedgekeurd. Hetzelfde is vervol
gens ook gebeurd met de Surinaamsche be
grooting zonder dat er een woord over is ge
sproken, waarna de Kamer tot de volgende
week is uiteengegaan.
De Tweede Kamer heeft heden toestem
ming verleend voor de interpellatie door den
heer Kupers (s.d.a.p.) aangevraagd over de
plannen van minister Slotemaker de Bruine
tot verlaging van de steun aan de werkloo-
zen in Twente, de verlaging in het algemeen
van de loonen in werkverschaffing en het re-
geeringsbeleid met betrekking tot de steunver-
leening.
Vooraf zal evenwel gehouden worden een
interpellatie van den heer Vliegen (s.d.a.p.)
over de uitzetting van vier Duitschers door
den burgemeester van Laren over de Duit-
sche grens. De datum van de interpellaties
staat niet vast, daar ze beiden aan het slot
der agenda zijn geplaatst. Vermoedelijk zu'-
len ze echter reeds morgen kunnen worden
gehouden.
Het wetsontwerp strekkende om de regee
ring de bevoegdheid toe te kennen invoer
rechten op korten termijn te verhoogen of te
verlagen is hierop verder verdedigd door
miniter Oud. Bij de behandeling der artike
len stelde de heer Kortenhorst (r.k.) een paar
amendementen voor op art. 2, strekkende om
aan nieuwe industrieën bijzondere bescher
ming te verleenen door nieuwe invoerrechten
en om tariefafspraken onmiddellijk van
kracht te doen zijn. Het eerste werd evenwel
met 57 tegen 17 stemmen verworpen, het
tweede hierop teruggenomen na bestrijding
door minister Oud. Het wetsvoorstel is daar
op goedgekeurd met de cummunisten en den
heer Sneevliet (rev.-soc.) als tegenstemmers.
Over het ontwerp betreffende de verbree
ding van het kanaal door Zuid-Beveland is
betrekkelijk kort gesproken, nadat de zeker
heid was verkregen, dat het van al wat bui-
tenlandsche politiek betreft gespeend was.
Alleen de heer Westerman (nat.-herstel)
had eenige grieven, maar nadat een viertal
sprekers meer of minder onomwonden van
hun ingenomenheid met de verbetering had
den kenbaar gemaakt en minister Kalff nog
eens den nadruk had gelegd op de zuiver
verkeerstechnische beteekenis van het werk,
is het ontwerp zonder stemming goedge
keurd.
De Kamer heeft hierna in behandeling ge
nomen het ontwerp tot wijziging van de wet
ten op de spoorwegen en tramwegen strek
kende om aan de ondernemingen meer vrij
heid van beweging te geven. Enkele leden
hebben er reeds over gesproken en morgen
zal de behandeling worden voortgezet.
Havas maakt den tekst bekend van de
jongste nota welke de Fransche regeering
naar Londen heeft gezonden in antwoord op
de Engelsche vragen van 28 Maart, aange
vuld door de mondelinge mededeelingen van
den Britschen minister van buitenlandsche
zaken van 10 April, waarbij van Britsche zijde
inlichtingen weiden gevraagd over de op
vattingen van de van de Fransche regeering
ten aanzien van de garanties welke aan een
eventueele ontwapeningsovereenkomst ver
bonden zouden moeten zijn.
De nota begint met op te merken dat op
denzelfden dag, waarop de Britsche ambassa
deur zich van zijn taak bij de Fransche re
geering kwam kwijten, de Duitsche regee
ring haar begrooting publiceerde, welke een
verhooging van de defensie-begrootingen
met 352 millioen mark te zien gaf. De Brit
sche regeering was niet minder dan de
Fransche onder den indruk van den ernst
van deze toeneming van uitgaven. Zij onder
streepte den ernst daarvan door den stap dien
zij haar ambassadeur te Berlijn opdroeg, om
aan de Duitsche regeering inlichtingen te
vragen. De explicaties die zij ontving waren
minder een rechtvaardiging dan een erken
ning.
In werkelijkheid en zonder de onderhande
lingen af te wachten, wilde de Duitsche regee
ring haar besluit opdringen om de wapening
voort te zetten, in de vormen en tot de gren
zen ten aanzien waarvan zij zich de eenige
rechter achtte en met ter zijde stelling van
het verdrag, dat bij gebreke van eenige con
ventie nog steeds den stand van zijn bewape
ning blijft regelen. Het wil onmiddellijk nkf
alleen den omvang van zijn leger belangrijk
uitbreiden, maar bovendien ook zijn marine
en luchtvaart. Wat dit laatste punt betreft,
kunnen Duitschland's buren des te minder de
bedreiging, die daaruit voortspruit, langs
hun kant laten gaan, nu in den laatsten tijd
talrijke vliegvelden zijn aangelegd in de ge
demilitariseerde zone, wat ook inbreuk op
de verdragen beteekent.
Parallel daarmede maakt de Duitsche re
geering er zich minder druk om, om de para
militaire organisaties te onderdrukken, of tot
hun burgerlijke taak te beperken, dan om
deze voor den oorlog geschikt te maken. Men
moet, om daartoe het bewijs geleverd te
zien, slechts de andere begrootingen dan die
van de defensie beschouwen.
Deze feiten zijn van buitengewoon ernuti-
gen aard en bewijzen dat de Duitsche regee
ring al dan nietmet opzet de onderhandelin
gen, waarvan haar optreden de basis ver
nielde, onmogelijk heeft gemaakt.
De constateering van deze feiten geeft de
Fransche regeering haar plicht en haar ant
woord in. Alvorens te onderzoeken of een
overeenkomst verwezenlijkt kan worden door
een stelsel van garanties voor de uitvoering,
hetwelk een belangrijke Duitsche wapening
zou legaliseeren, moet Frankrijk de zorg
voor de omstandigheden van zijn eigen vei
ligheid als zoodanig op het eerste plan
plaatsen, waarbij zij de veiligheid van de
andere mogendheden buiten beschouwing
laat. Terugkeer van Duitschland tot den
Volkenbond, welke het op zoo bruuske wijze
heeft verlaten, had een gelegenheid kunnen
scheppen om deze bezorgdheid gedeeltelijk
weg te nemen. In haar nota van 17 Maart
constateerde de Fransche regeering in over
eenstemming met .de Britsche regeering dat
terugkeer van Duitschland tot den Volken
bond een essentieele voorwaarde voor het
tot stand komen van een ontwapeningscon
ventie zou zijn.
Verscheidene regeeringen gaven sindsdien
dezelfde opvatting te kennen. De aanwezig
heid van Duitschland te Genève zou niet
minder noodzakelijk zijn voor de verwezen
lijking van een deugdelijk stelsel van uitvoe
ringsgaranties, maar ten aanzien van dit
punt heeft Eden na zijn bezoek aan Berlijn
geenerlei gunstige oplossing kunnen rappor
teeren en de stilte die ten aanzien van dit
punt sindsdien bewaard werd, doet nu niet
beter vermoeden. De Fransche regeering van
haar kant zou van deze essentieele voor
waarde geen afstand kunnen doen. Zij kan
dit te minder doen op een tijdstip nu de wa
pening bevestigd wordt, nu zij wordt voor
bereid en zich ontwikkelt, zonder rekening te
houden met de onderhandelingen die op
wensch van Duitschland zelf geopend zijn
De ervaringen van den laatsten oorlog
waarvan Frankrijk meer dan eenig ander land
de verschrikkingen heeft ondervonden, legt
het de plicht op, voorzichtig te zijn. Zijn
vredeswil mag zich niet verwarren met het
laten varen van de eischen der verdediging.
Frankrijk is de Engelsche regeering dankbaar
dat deze met de Fransche regeering tezamen
een systeem heeft willen zoeken om een ont
wapeningsovereenkomst met deugdelijke ga
ranties te omringen. De Fransche regeering
betreurt dat het Duitsche optreden op
bruuske wijze de onderhandelingen die door
de twee landen met goeden wil en goed
trouw zijn gevoerd, tevergeefsch heeft ge
maakt.
De ontwapeningsconferentie heeft nu tot
taak haar arbeid te hervatten; deze moet niet
losgelaten worden op het punt waar hij zich
bevond, toen de regeeringen werden uitge-
noodigd om buiten de conferentie om onder
handelingen te voeren welke nu zijn mis
lukt. Frankrijk blijft trouw en is steeds trouw
of aan de beginselen waarvan de algemeene
commissie der ontwapeningsconferentie is
uitgegaan, of aan het statuut van den Volken
bond, hetwelk de beveiliging van den vrede
in de wereld is. De Fransche regeering twij
felt niet, dat in de aanstaande bijeenkomst der
commissie de medewerking van de Britsche
regeering behouden zal blijven om den vrede
te versterken door garanties, welke de alge
meene veiligheid vereischt.
Engeland publiceert een Witboek.
De Engelsche regeering zal thans een
witboek publiceeren, dat behalve den inhoud
der Fransche nota ook den tekst zal bevatten
van de coor de verschillende regeeringen tij
dens de jongste ontwapeningsonderhandelin
gen gedane mededeelingen, alsmede het door
de kleine mogendheden overhandigde memo
randum aan Henderson.
Deze publicatie zal dus ongeveer bevatten,
alles wat er besproken is gedurende de reis
van Eden
ERNSTIGE ONGEREGELDHEDEN
IN KOPENHAGEN.
Te Kopenhagen is het gisteravond tot
ernstige ongeregeldheden gekomen. In
een in het Oosten der stad gelegen park
hield n.1. ondanks het verbod der politie
de revolutionnaire vakvereenigings-op-
positie een betooging, waar ongeveer
4000 personen verschenen waren. Kort
na den aanvang der betooging trad de
politie op, teneinde de menigte uiteen te
drijven. Bij de hierop ontstane botsin
gen werden de commandant van de be
reden politie en een tweede ruiter door
steenen ernstig aan het hoofd gewond.
Een der beide getroffenen viel bewuste
loos van zijn paard. Ook de paarden
werden met stokken en steenworpen be
werkt, fietsen werden hun voor de bee-
nen geworpen. In de stadswijk bij den
haven schoolden in den loop van den
avond herhaaldelijk menschenmenigten
samen, hetgeen telkens weer tot ingrij
pen der politie aanleiding gaf. Op eenige
plaatsen werden door de demonstranten
barricades opgericht, die door de politie
werden opgeruimd. Tegen 23 uur scheen
het, alsof de politie over den toestand
meester was.
Ten slotte kan nog gemeld worden, dat
tegen de revolutionnaire (communisti
sche) vakvereen.-oppositie die steeds de
leiding heeft bij stakingsonlusten, in
opdracht van den president der politie
van Kopenhagen en van den officier van
justitie een gerechtelijk onderzoek zal
worden ingesteld.
Naar uit Esbjerg wordt gemeld, heb
ben de vakvereenigingen aldaar gister
avond besloten na afloop van de alge
meene staking van 24 uur hedenoch
tend het werk te hervatten.
De algemeene stakingstoestand.
In verband met het uitroepen van de
algemeene staking van 24 uur waren
gistermorgen door de politie-autoriteiten
■WP*—
Frankrijk's antwoord op de En
gelsche ontwapeningsnota. (Dag.
Overzicht),
Trotski nog te Barbizon. (Buiten
land).
Amerika's vloot komt niet op be
zoek bij Japan. (Buitenland).
De caricatuur van Hitier te Praag.
(Buitenland).
Stavisky: Charmeur, oplichter en
bandiet. (Buitenland).
Beduidende verlaging der water
leidingtarieven met ingang van
1 Januari a.s. (Stad en omgeving.)
Hoe het spellings-voorstel van
minister Marchant zal luiden. (Kerk
en School.)
Adres der K. v. K. voor Westfries
land inzake de naasting van den
Spoorweg HoornMedemblik. (Pro
vincie.)
De K. v. K. te Hoorn zond aan de
Prov. Staten een adres inzake den
aanleg van het kanaal HoornMe
demblik. (Provincie.)
Noodweer boven verschillende
plaatsen. (Binnenland.)
Ernstige verkeersongevallen. (Bin
nenland.)
De kwestie van den autobusdienst
over den afsluitdijk behandeld voor
den Raad van State. (Stad en Om
geving).
(Zie verder eventueel laatste
berichten).
in Esbjerg uitgebreide voorzorgsmaatre
gelen genomen. Door middel van plak
katen was de bevolking samenscholin
gen op straat verboden. De kellners heb
ben zich niet aangesloten bij de staking.
Ook een kleine groep havenarbeiders
heeft het werk niet neergelegd.
Door de proteststaking is de visch-
veiling ernstig getroffen, daar 12 gister
morgen binnengeloopen visschersche-
pen hun vangst niet konden lossen. In
de gas- en electriciteits-centrales is het
werk door de niet-stakende arbeiders
loopend gehouden. Tot ordeverstoringen
is het tot dusverre niet gekomen. In een
vergadering der matrozen zijn vanmid
dag 529 stemmen uitgebracht voor voort
zetting der staking en 405 voor het aan-
knoopen van onderhandelingen met de
reeders. Intusschen is de organisatie
der stokers failliet verklaard.
S. A. IS WAARBORG VOOR VREDE.
Aldus Röhm.
Rijksminister Goebbels heeft gister
middag in een der zalen van zijn mi
nisterie de leden van het corps diploma-
tique en van de buitenlandsche persver
tegenwoordigers ontvangen.
Rijksminister Röhm, de chef van den
staf der S.A., hield een toespraak over
„De nationaal-socialistische revolutie en
de S.A., waarin hij verklaarde, dat iedere
schending der Rijksgrenzen niet alleen
het Rijksleger, maar het geheele volk
tot den laatsten man bereid zal vinden
fanatieken tegenstand te bieden. In dit
verband kan gezegd worden, aldus
Röhm, dat de S.A. garant is voor den
vrede in Midden-Europa. Wij gelooven
niet dat het Marxisme dood is, al heeft
het ook geen verzamelpunten meer. Na
de nationaal-socialistische revolutie
hebben de reactionnaire kringen zich
helaas tot ons gewend en betoogd, dat zij
als altijd nationaal zijn geweest. Wijheb-
bf evenwel geen nationale, doch een
nationaal-socialistische revolutie ge
maakt, omdat wij een bizonder belang
hechten aan het woord socialistisch. Wij
zullen de reactionnaire kringen meedoo-
genloos vernietigen, wanneer zij het
mochten wagen hun reactionnaire ge
zindheid tot uiting te brengen. De op
voeding van het Duitsche volk tot natio-
naal-socialistisch denken vindt haar
voorbeeld in de S.A. De nationaal-socia
listische revolutie is het doorbreken van
een nieuwe wereldaanschouwing, waar
van de S.A. draagster is.
GRONDWET VAN OOSTENRIJK
GEREED.
Bondspresident gekozen door
burgemeesters.
De nieuwe Oostenrijksche grondwet is gis
teravond gereedgekomen. De verkiezing van
den bondspresident zal geschieden door de
burgemeesters van Oostenrijk en wel op
grond van een door den bondsraad opgesteld
voorstel, waarin de namen van 3 in aanmer
king komende persoonlijkheden zullen wor
den opgenomen. In de landen zullen de cor
poratief opgebouwde landdagen voor de aan-