DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Waarom Göring bedankt heeft als Pruisisch Minister. 2 Millioen voor den Middenstand. SxigeÜiksch Ouezzicht LBuitenland Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTENT 1EN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37060. TeleL 3, redactie 33. No. 105 Directeur: C. KRAK. Vrijdag 4 Mei 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e Jaargang Tweede Kamer-zitting Een stap, welke veel goeds kan doen, aldus minister Oud. In het Hitler-proces vormt de benoeming van Dr. Frich een nieuwe schakel. De nieuwe positie van Göring. Waf vandaag de aandacht trekt,,v ALKMAARSCHE COURANT. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 3 Mei 1934. Alvorens eenige dagen vacantie te nemen heeft de Tweede Kamer hedenmiddag een paar wetsontwerpen goedgekeurd zonder er lang bij stil te staan, zoodat we, om één uur bijeengekomen, reeds om drie uur weer op straat mochten staan. Het had misschien nog wat eerder gekund; de besprekingen, waar toe het eerste punt der agenda, de crediet- verleening voor den Middenstand, aanlei ding gaf, waren niet steeds van zeer gewich- tigen aard. Alle acht sprekers, die het woord voerden voor minister Oud het ontwerp na der toelichtte, verklaarden er voor te zullen stemmen. Maar ze hadden toch wel enkele opmerkingen te maken en eenige vragen te stellen. De eerste spreker, de heer Zijlstra (a.r kwalificeerde niet onjuist het wetsvoorstel om 2 millioen beschikbaar te stellen voor de credietverleening aan den middenstand als een voorstel met een psychologisch karakter. Het is een bescheiden poging om den mid denstand tegemoet te komen, welke met dank baarheid mag worden aanvaard, maar waar van men geen te hooge verwachtingen mag koesteren. De spreker stelde enkele vragen: zal er onderscheid worden gemaakt tusschen gewoon crediet en crisiscrediet? Wat verstaat men onder middenstand? Zou het niet ge- wenscht zijn aan een commissie het toezicht op de besteding van crediet op te dragen? Ook de heer IJsselmuiden (r.k.), die het crediet niet onjuist als een borgstellingscre- diet omschreef, vroeg omtrent enkele punten nadere inlichtingen. Desgelijks deed de heer Drop (s.d.a.p.), die informeerde, of het niet mogelijk zou zijn, dat ook andere dan de Middenstandsbank' van het crediet profijt trokken. En is men verze kerd van de volkomen onpartijdigheid van die instelling? De heer Bakker (c.h.), die verzekerde, dat zijn fractie bereid was haar stem aan het ontwerp te geven, achtte het niettemin noo- dig toch enkele vragen te doen. Hij infor meerde daarbij naar de waarborgen, welke gevraagd zouden worden voor het verkenen van crediet en drong er op aan geen steun te verkenen aan onvolwaardige bedrijven. De heer Ebels (v.d.) toonde zich zeer inge nomen met het voorstel, de in kritieken toe stand verkeerende middenstand heeft zeker aanspraak op hulp, vooral de kleinere win kelstand. De credietverleening geschiedde op zoo ruim mogelijke schaal, maar welke voor waarden zullen worden gesteld en hoe zal de volwaardigheid van een bedrijf worden onderkend? De heer Westerman (nat.-herstel) maakte de niet onaardige opmerking, dat terwijl gis ter nog de meerderheid der Kamer geweigerd had mede te werken om den middenstand den druk van de Winkelsluitingswet te verlich ten, men vandaag algemeen bereid is om hem te helpen. Maar de 2 millioen, welke men er voor beschikbaar wil stellen zijn niet veel, misschien even voldoende om een be hoorlijke begrafenis voor den winkelstand te bekostigen. En het is nog de vraag, of de regeering bereid zal zijn de volk twee mil lioen te besteden. De spr. koesterde daarom trent eenigen twijfel. Naar zijn overtuiging is het haast onvermijdelijk, dat de Midden standsbank, die over het geven van crediet zal hebben te beslissen niet altijd volkomen objectief zal kunnen oordeelen over de vol waardigheid van een bedrijf. Waarom haar op dit punt een monopolie gegeven? Zal zij niet bij voorkeur hare klanten voortrekken? De heer Vervoorn (plattel.) vond dezen vorm van steun niet voldoende, de Midden stand heeft recht op krachtiger hulp en mag dus deze regeling slechts op afbetaling aan vaarden. Nadat de heer Teulings (r.k.) enkele vra gen had gesteld betreffende de wijze, waar op crediet zal worden verkend, kwam mi nister Oud aan het woord. Hij erkende de be scheiden strekking van het voorstel, maar voor het oogenblik kan niet meer gedaan worden en goed gehanteerd kan dit bedrag veel doen bereiken. Maar daarbij moet de uiterste voorzichtigheid worden betracht, zoodat crediet niet mag worden verkend aan onsoliede bedrijven of bedrijven zonder reden van bestaan. De minister meende, dat dit cre diet niet vergeleken mag worden met den di- recten steun aan den landbouw, welke een geheel ander karakter draagt. Op één punt komen zij evenwel overeen, zij bedoelen de kerkgelegenheid te verruimen. Het gevraag de crediet heeft, gelijk de heer IJsselmuiden terecht opmerkte, het karakter van een borg stellingsfonds. Het is geen subsidie aan de Middenstandsbank. Dat deze gekozen is als lichaam om het noodige crediet te verkenen, komt, omdat aldus het eenvoudigst en het goedkoopst zal worden gewerkt, zeker goed- kooper dan wanneer er een nieuwe organi satie in het leven ware geroepen. Daarbij kwam, dat de regeering reeds in relatie stond met deze bank, waaraan reeds in 1927 een garantie was verkend. Zij krijgt vrijheid van handelen echter onder toezicht van de regeering. Andere banken kunnen niet wor den ingeschakeld, maar de minister was be reid te overwegen, dat de Middenstandsbank de medewerking aanvaardt van gelijksoorti ge instellingen. Het begrip middenstand moet in ruimen zin worden genomen, maar een scherpe omschrijving wenschte de minister niet te geven. Ook achtte hij het ongewenschf in nadere bijzonderheden te treden. De voor waarden zullen niet zwaarder zijn dan on vermijdelijk is, omtrent de volwaardigheid van een onderneming is niet bij voorbaat te beslissen, over het rentetype en andere bij zonderheden mocht hij zich thans niet uit laten, maar de minister had volk vertrou wen in de goede gestie en de onpartijdigheid van de Middenstandsbank. Er werd niet gerepliceerd en zonder stem ming is hierop het gevraagde crediet ver kend. Na zonder discussie hare goedkeuring te hebben gehecht aan het wetsontwerp, waar bij voor de leden van den Raad van State een leeftijdsgrens (75 jaar) wordt bepaald en hun aantal met 3 wordt ingekrompen, is de Kamer tot 15 Mei uiteengegaan. Sinds de nat.-soc. beweging in Duitsch- lond de macht in handen heeft genomen en Hitler op het schild plaatste, is de arbeid om tot zulk een eenheidsstaat te komen, ter hand genomen, waarbij de voorstanders van een geünificeerd rijk intusschen de noodige voor zichtigheid betrachten, daar telkens weer de noodzaak bleek om particularistische gevoe ligheden te ontzien en den toestand niet te forceeren. Het centraliseeringsproces fs nochtans ge leidelijk aan voortgezet door het voorbereiden en nemen van allerlei inleidende maatregelen, nadat op grond van de machtigingswet van Maart '33 in de daaropvolgende maand de wet betreffende de instelling der rijksstad houders, gesteld onder het rijksministerie van binnenlandsche zaken, was afgekondigd. De machtigingswet had practisch afgerekend met de grondwet van Weimar, onder vigeur van welke constitutie tevergeefs was gepoogd iets van de door velen gewenschte en nood zakelijk geachte rijkshervorming tot stand te brengen; de rijksstadhouderswet rekende af met de zelfstandigheid der landen, schafte hun parlementen af en stelde hen feitelijk rechtstreeks onder het rijksgezag. Het funda ment voor den eenheidsstaat was in korten tijd door de nat. soc. machthebbers gelegd. Daarop is sindsdien omzichtig voortge- arbeid en zijn de bestekken uitgezet voor net optrekken van het gebouw der rijksunificatie Veel verzet moet daarbij overwonnen worden. Het Beiersche partcularisme liet een oogen blik de tanden zien, toen een rijksstadhouder over de hoofden der staatsautoriteiten heen, werd benoemd. Tot een uitwissching der grenzen van de landen is de centrale regee ring nog niet kunnen overgaan, doch noch tans maakt het werk van de administratieve eenheid langzaam maar zeker vorderingen Speciaal Pruisische tegenstanders van de rijkseenheid (Pruisen was immer een bolwerk van de macht der feodale Junker, die in de overmacht van Pruisen over de overige riiks- deelen hun kracht wisten gelegen en tot hen behoort tenslotte ook de grijze rijkspresident) lieten zich niet onbetuigd. In het begin van dit jaar, toen reeds de afkondiging werd ver wacht van beslissende stappen, werd plotse ling verklaard, dat voortaan de veelbespro ken kwestie van de eenheid van het rijk taboe was, in welke instructie de invloed van den rijkspresident werd gezocht. Ofschoon sindsdien over de rijkshervor- ming niet meer gesproken werd, heeft de rijkskanselier den daartoe strekkenden arbeid daarom nog allerminst opgegeven. De jongste mutaties in Pruisen lijken daar van een nieuw bewijs te leveren. De thans tot minister van binnenlandsche zaken benoemde rijksminister van binnen landsche zaken dr. Frick, geldt voor een der voornaamste supporters van Hitiers unifica tieplannen. Ofschoon in naam nog een Prui sische staatsregeering blijft behouden. (Gö ring blijft premier), is toch de civiele uitvoe rende macht overgegaan op een rijksminister, waarmede een belangrijke stap is gedaan in de richting van de oplossing van het land Pruisen, in het rijk. Het politiewezen is het eenige deel van het machtsgebied van den Pruisischen minister van binnenlandsche zaken, dat niet in handen van dr. Frick komt, doch blijft bij den minister-president Göring. Nadrukkelijk is gisteren nog eens door den officieelen Pruisischen berichtendienst mee gedeeld, dat reeds eenigen tijd geleden de op perste leiding van de staatspolitie is overge gaan van Binnenl. Zaken naar het minister presidentschap. Hieruit valt met vrij groote zekerheid af te leiden, mede in verband met andere maatregelen om de politie in de ver schillende landen in één hand te brengen, dat het in de bedoeling ligt in de toekomst te ko men tot een rijksministerie van politie, dat dan onder generaal Göring zal komen te staan. De benoeming onlangs van den rijks leider der S.S., Himmler, tot chef van de ge heime staatspolitie, wijst in dezelfde richting van groeiende centralisatie ook van het poli tiewezen in de handen van één rijksleider. Afgescheiden dus van de politie heeft rijks minister Frick feitelijk het totaal van alle machtsbevoegdheden in Pruisen van gene raal Göring overgenomen, aldus het Hbld. De personeele unie, zoo herinnert de Ber- lijnsche correspondent van de ,,N. Zür. Z." tusschen rijksregeering en Pruisisch kabinet betreft thans dientengevolge reeds de minis teries van binnenlandsche zaken (Frick); van wetenschap en onderwijs (Rust); van landbouw (Darré) en economische zaken (Schmitt). Slechts de ressorten van finan ciën (Popitz) en justitie (Kerrl), waarbij de reorganisatie tot rijksinstantie langduriger voorbereidingen noodig maken, worden nog door speciale Pruisische ministers beheerd. Geleidelijk aan wordt derhalve het werke lijke gezagsterrein van den rijksminister van binnenlandsche zaken uitgebreid ten koste van de afzonderlijke landen. De maatregel, welke thans ten opzichte van Pruisen is ge nomen, zal wel spoedig worden gevolgd door soortgelijke maatregelen voor de overi ge landen. De ministers van binnenlandsche zaken zullen achtereenvolgens hun civiele uitvoerende macht moeten overdragen aan den rijksminister; hun politioneele macht komt aan een rijksminister van politie, wiens aanwijzing nog slechts een questie van tijd schijnt te zijn. Aldus wordt het terrein geëf fend voor de afschaffing ook van de be staande territoriale indeeling in landen, om te'worden vervangen door een indeeling in bestuursdistricten of provincies, welke stam- gewijze zouden worden gevormd. Met groote taaiheid en hardnekkigheid blijft Hitler streven naar de bereiking van zijn ideaal, de rijkseenheid, en de afschaffing der landen, waarin de dynastieke gedachte haar groote steunpunt vond. Het voorbereidend werk is blijkbaar in vollen gang. De definitieve verwezenlijking van de uni ficatie zal intusschen nog wel eenigen tijd op zich laten wachten. Want het is moeilijk aan te nemen, dat zij ooit de signatuur van rijkspresident v. Hin denburg zou kunnen krijgen. EEN INTERVIEW MET DR. SCHACHT. Naar de nat.-soz. Zeitungsdienst meldt, heeft de rijksbankpresident dr. Schacht, den redacteur van den „Westdeutschen Beo- bachter", Leo Schaefer een interview toege staan, waarbij bij o m. zeide: Het resultaat der transferconferentie kan op het oogenblik op geenerlei wijze worden overzien. Gij weet, dat de rijksregeering en de rijksbank niet met een licht hart hun toe vlucht hebben genomen tot transferbeperkin gen. doch eerst, toen de bitterste nood daar toe dwong. Gij weet ook, dat onze deviezen- zorgen niet uitsluitend bestaan uit het transferprobleem. De talrijke exportmoeilijk heden, waar wij op stuiten, hebben een uit werking gelijk aan een groot uithongerings- proces ten opzichte van materiaal, hetgeen niet alleen een ruïneuzen invloed moet uit oefenen op de volkshuishoudelijke betaal kracht van Duitschland en op zijn transfer mogelijkheden, doch dat ons tevens ook als kooper van buitenlandsche grondstoffen en fabrikaten meer en meer verzwakt. Wij staan nog voor een groote en moeilijke taak en ook verder zal de zeer taaie wil tot door zetten van het Duitsche volk noodig zijn, wanneer wij meester willen worden over dezen toesrand. Op een vraag betreffende de dekking der biljettencirculatie en een eventueele devaluatie ter vergrooting van de Duitsche concurrentie kracht in het buitenland, antwoordde dr. Schacht: De door een deel van het bedrijfs- wezen om redenen van buitenlandschen han del op het oogenblik wel verdedigde devalua tie op voorbeeld van andere landen kan voor Duitschland niet worden overwogen. Niet alleen de rijksbankpresident, maar ook de rijkskanselier, de rijksminister voor econo mische zaken de rijksminister voor propa ganda hebben hun meening in dezen zeer dui delijk en ondubbelzinnig uitgesproken. De met een devaluatie van de rijksmark onafwijs baar samengaande verontrusting van de economie zou een fatalen invloed hebben op het vertrouwen van het volk in de staats- en economische leiding. Betreffende de reorganisatie van het Duitsche credietwezen zeide dr. Schacht, dat dank zij het streven van toonaangevende in stanties ook voor de gemiddelde en kleine credietnemers, voor zoover deze credietwaar- dig zijn, credietmogelijkheden geenszins meer ontbreken. Beteffende de mogelijkheid van rente-verla gingen zeide dr. Schacht, dat de geheele rijks bankpolitiek, onder onvoorwaardelijk veiligstellen van de valuta, streeft naar een geleidelijke doch krachtige renteverlaging. Een plotseling omschakelen zou zonder ern stige economische schokken onmogelijk zijn, terwijl een langzamer ontwikkeling op de geld- en kapitaalmarkt zonder ernstige sto ringen denkbaar was. HOE HOOGVERRAAD IN DUITSCHLAND BESTRAFT WORDT. Heden is de Duitsche wet afgekondigd tot regeling van de strafrechtelijke vervolging van hoog- en landverraad. In de nieuwe wet wordt bepaald, dat met den dood zal wor den gestraft hij, die met geweld of bedrei ging met geweld, probeert het rijksgebied geheel of gedeeltelijk te doen inlijven bij een vreemden staat, of een tot het rijk behoo- rend gebied van het rijk wil losscheuren. Evenzoo wordt gestraft degene, die den rijkspresident of den rijkskanselier of een ander lid van de rijksregeering wil probeeren te berooven van zijn constitutioneele macht, of iemand met geweld of bedeiging met ge weld, tot een dergelijk misdrijf aanspoort of hen verhindert hun constitutioneele plichten te vervullen. De straffen hiervoor zijn: doodstraf of levenslang tuchthuisstraf, of een tuchthuis straf van ten ministe vijf jaar. Evenzoo wordt gestraft wie ter voorbereiding van een hoog- verraderlijke onderneming in relatie treedt met een buitenlandsche regeering of de hem toevertrouwde openbare macht misbruikt of manschappen aanwerft of in den wapenhan del oefent. Ook landverraad in den gewonen zin van het woord kan met den dood worden gestraft. GEVAARLIJKE NONSENS VAN „DER STURMER". Julius Streicher, de uitgever van het be faamde anti-semietische blad „Der Stürmer". dat wegens zijn kwetsenden inhoud niet naar het buitenland mag worden uitgevoerd, heeft op den 1 Mei-dag een speciaal nummer van zijn krant uitgegeven, dat geheel handelt over „ritueele moorden" en over een be weerd „Joodsch complot om Hitler te ver moorden". Lugubere afbeeldingen moeten de bekend*, moord-sprookjes aannemelijk maken; Streicher meent al gevallen van ritueelen moord te kunnen geven uit de tweede eeuw voor Christus. De inhoud van dit extra „Stürmer"-num- mer is van dien aard, dat het ook in natio- naal-socialistische kringen te München afkeer heeft gewekt, ofschoon de anti-Joodsche po litiek in Beieren den laatsten tij*., weer in hevigheid toeneemt. Maar de bewering, dat men Adolf Hitler het slachtoffer zou willen maken van een „ritueeien moord" is blijkbaar zelfs den Beierschen anti-semieten te dol. „DE BESTE ARBEIDER VAN FRANKRIJK". Gaston Doumergue. Sedert Woensdag behoort minister-presi dent Doumergue tot de „beste arbeiders van Frankrijk". Wij gelooven het graag, want weinigen werken op hun leeftijd nog zoo hard, zoo intensief en met zooveel zichtbaar genoegen als de uit zijn welverdiende rust gehaalde oud-president der republiek. Een delegatie van de „Société Nationale des meilleurs ouvriers de France" is op het Elysée ontvangen en heeft den premier een herdenkingsplaquette, tezamen met de me daille en het lintje der vereeniging, overhan digd. En Doumergue verzekerde in zijn ant woord dat van alle titels, die men hem heeft gegeven, die van „de beste arbeider van Waarom Göring bedankt heeft als Pruisisch minister. (Dag. Over zicht). Wellicht zal de gemeente Amster dam door de kroon worden ver plicht de door den raad afgewezen herclassificatie door te voeren. (Bin nenland.) Het onweer van gister bracht veel regen: te Hasselo een jongen ge dood. (Binnenland.) Doodelijke (Binnenland.) verkeersongevallen. Mededeeling over het mysterie der Reeuwijksche plassen. (Binnen land.) (Zie verder eventueel laatste berichten). Frankrijk" hem het meest ontroert, omdat hij uitgaat niet naar den minister-president of naar den staatsman, maar naar den mensch zelf, naar Gaston Doumergue. OOSTENRIJKS CONCORDAAT MET HET VATICAAN. Groote invloed der Kerk op het openbare leven. De „Osservatore Romano" publiceert de volgende bijzonderheden over het met Oos tenrijk gesloten concordaat: Oostenrijk waarborgt de katholieke Kerk de vrije uitoefening van den eeredienst. De H. Stoel benoemt de aartsbisschoppen en bisschoppen, doch de Oostenrijksche regee ring behoudt zich het recht voor, politieke bezwaren tegen een benoeming te maken. De benoeming van professoren aan de theologi sche faclteiten van den Staat zal slechts ge schieden met toestemming van de kerkelijke autoriteiten. Het godsdienstonderwijs in de lagere en middelbare scholen wordt gewaar borgd. De Kerk, de congregaties en de reli gieuze orden hebben het recht scholen te stichten en te leiden, welke subsidie van den Staat kunnen ontvangen. Deze bepaling heeft ten doel de ontwikkeling van de bijzondere katholieke scholen te bevorderen. Huwelijken, gesloten volgens het canonieke recht, worden dor den Staat erkend. Congre gaties en religieuze orden mogen zich vrij vestigen en gesticht worden op het grondge bied der republiek. De salarieering van de geestelijkheid door den Staat geschiedt vol gens de thans geldende bepalingen. DE AANSLAG UNTER DEN LINDEN. Daad is opgehelderd. Naar wordt medegedeeld is thans de handgranaataanslag Unter den Linden vol ledig opgehelderd. Het betreft hier noch een aanslag op een bepaald persoon, noch om een terroristische daad, doch slechts een af zonderlijk optreden van een persoonlijk ver bitterd en communistisch opgeruid man. De dader, Erwin Schulze, is naar het huis van bewaring overgebracht. FRANKRIJK EN DE JAPANSCHE POLITIEK. Ten opzichte van China. In het antwoord der Fransche regeering op de Japansche nota wordt o.m. gezegd: „Met voldoening neemt de Fransche re- 5eering kennis van de bevestiging van de apansche regeering van trouw, niet alleen aan de algemeene principes van internatio naal recht, ma.r ook aan het verdragsstatuut dat thans de betrekkingen van China me de vreemde mogendheden regelt". Met betrekking tot een eventueel optreden, dat schadelijk zou zijn voor de handhaving van orde zegt het Fransche antwoord: „Wanneer dergelijke eventualiteiten in China mochten voorkomen is de Fransche re geering er van overtuigd, dat de keizerlijke regeering in overeenstemming met de ande re mogendheden een oplossing zal trachten te vinden volgens de principes van het ipact van Washington, vooral door de nynnelijke procedure vervat in artikel 7. Slechts in dit kader en in dezen vorm van volgens de op vatting van de Fransche regeering een bil lijke en voldoening schenkende oplossing voor de Chineesche aangelegenheden gevon den worden". NATIONALE FEESTDAG IN POLEN. De nationale feestdag in Polen is in ge heel Polen plechtig gevierd. In de hoofdstad Warschau werd zeer druk gevlagd. iNadat des morgens in de kathedraal te Warschau een plechtige dienst was gehouden, defileer den troepen van alle wapenen voor den pre sident der republiek, de leden der regeering, civiele en militaire autoriteiten en het Corps Diplomatique.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1