DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
SagdiiAsch Oveazkht
Wat gaat er gebeuren met het Saargebied?
uUmland
No. 113
Dinsdag 15 Mei 1934
136e Jaargang
Hef vraagstuk, dat heet de wereld thans bezig
houdt, wordt met den dag dringender
Mei Göbbels aan de grens.
THALMANN MOET TERECHT
STAAN.
Medeplichtigheid aan politieke
moorden.
DE BELANGRIJKE SAAR-KWESTIE.
Memorandum van Duitsche Front
aan Volkenbondsraad.
DUITSCHLAND KOOPT VLIEG-
MOTOREN.
Van Engeland.
PROFESSOR VAN ZIJN FUNCTIE
ONTHEVEN.
TWEE SA-MANNEN GEDOOD.
Bij motorongeluk.
ALLEMAAL DENZELFDE
FAMILIENAAM.
RADIOREDEVOERING VAN
D.OUMERGUE.
BEGROOTINGSDEFICIT VAN
OOSTENRIJK.
Bedraagt 83 millioen schellingen.
Waf vandaag de
aandacht treki,,*
WOLKBREUK IN PALESTINA.
15 dooden.
In Tiberias 21 dooden.
DE MANDSJOERUSCHE
OPSTANDELINGEN.
Scherpe maatregelen genomen.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/k. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur; C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Ruim 20 buitenlandsche journalisten heb
ben op uitnoodiging van het propaganda-
ministerie een uitstapje naar Zweibrücken
femaakt en de groote betooging der bevol
ing van het Saargebied daar even over de
grens bijgewoond.
Veel nieuws heeft minister Göbbels niet
te berde gebracht, maar de beteekenis van de
rede lag minder in den inhoud dan in het
feit, dat en waar en voor welk gehoor zij
werd gehouden.
Dat Göbbels naar Zweibrücken, vlak aan
de grens van het Saargebied is gegaan, be
wijst alleen reeds de beteekenis, die het een
trale bestuur te Berlijn aan het Saargebied
hecht. Den dag voor de betooging stelde de
Saarbrückener Zeitung vast, dat nog nooit
in de geschiedenis van de stad een rijksmi
nister binnen haar muren had vertoefd. De
Saarkwestie heeft dus blijkbaar voor
Duitschland een zoodanige beteekenis, dat
voor den eersten keer een rijksminister zich
zoo ver mogelijk in de buurt van dit gebied
heeft begeven.
Minister Göbbels kon echter slechts in de
buurt van het Saargebied spreken, niet in
het gebied zelf. Ook dit kenmerkt den ernst
van het probleem.
Het Saargebied is iets
volkomen kunstmatigs,
een vrij willekeurige schepping van het Ver
drag van Versailles. Men weet, dat het niet
al te best gesteld was met de geografische
kennis van de Groote Vier, en als Clemen-
ceau indertijd sprak over de 150.000 Fran-
schen aan de Saar als een van de motieven
om het gebied van Duitschland te scheiden,
gaf hij daarbij voor den zooveelsten keer
blijk van zijn onkunde op het gebied der
geografie. Indertijd mogen er zoo veel Fran
schen aan de Saar hebben gewoond, echter
niet in wat men tegenwoordig het Saarge
bied noemt, doch een heel stuk zuidelijker, in
Lotharingen, in Saarburg en omgeving. In
derdaad ging het naturlijk niet om de „be
vrijding" van deze 150.000 Franschen, doch
om de kolenmijnen aan de Saar en daarom
werd het „Saargebied" geschapen, bestaan
de uit de Pruisische districten Saarbrücken-
stad, Saarbrückenland, Saarlouis, Merzig,
Ottweiler en Sankt-Wendel en de Beiersche
districten Sankt-Ingbert en Homburg, een
gebied totaal omvattende 1912 vierkante ki
lometer met thans 820.000 inwoners, zoo
dat dit
het dichtst bevolkte gebied
van de wereld
is, met namelijk 434 inwoners op de vierk.
kilometer, terwijl bijvoorbeeld in België 260
inwoners op de vierkante kilometer vallen,
op Java 275 en in het geheele Duitsche rijk
slechts 139. Dit gebied werd aan de souve-
reiniteit van Duitschland onttrokken en on
der die van den Volkenbond gesteld voor den
tijd van 15> jaar en daarom kon een Duitsche
minister niet te Saarbrücken, de grootst-
stad met 130.000 inwoners, het woord voe
ren, doch trok hij naar het kleine Zwei
brikken (20.000 inwoners).
Het gehoor van minister Göbbels bestond
voornamelijk uit inwoners van het kunstma
tig geschapen gebied die in troepen te voet
gemarcheerd, op de fiets, op vrachtauto's of
in extra-treinen, waarvan de regeeringscom-
missie van den Volkenbond in het Saarge
bied er 14 had toegelaten, naar Zweibrücken
waren gekomen. Slechts zeer weinig inwo
ners van het stadje zelf hebben de groote be
tooging bijgewoond, aangezien nagenoeg de
geheele mannelijke bevolking van 's och
tends vroeg tot 't avonds de handen vol had
bij het afzetten van de toegangswegen en de
organisatie van het verkeer, de onderbren
ging en de proviandeering van de te ver
wachten bezoekers van buiten. Ook uit de
omgeving waren niet al te veel menschen
naar Zweibrücken gestroomd en de tiendui
zenden die op de zoogenaamde „Rennwiese"
stonden, kwamen nagenoeg allen uit het
Saargebied zelf.
De bedoeling van de betooging was het
afleggen van een gelofte van trouw aan
Duitschland door de Saarbevolking en daar
om was van de drie belangrijkste factoren
van de betooging hierboven genoemd, de
laatste die van het auditorium de allerbe
langrijkste.
Het schatten van menschenmassa's is
uiterst moeilijk, maar de bewering van den
Duitschen radiodienst, die over 250000 be-
toogers sprak, was sterk overdreven, er wa
ren er hoogstens 100.000. Als er hier van
20.000 uit stad en omgeving waren, hadden
80.000 bewoners van het Saargebied, zich de
moeite getroost naar de betooging te komen,
teneinde het bewijs te leveren van hun on
verzwakte aanhankelijkheid, na 15 jaren van
scheiding, aan het Duitsche vaderland.
Deze
stemming van vader
landsliefde
bleek ook op de betooging zelf. Veel meer
dan bij de tien of twintig keer grootere be
tooging op het Tempelhofer Feld te Berlijn,
waar de „Führer" zelf als spreker optrad,
leefden te Zweibrücken de menschen mee,
elk oogenblik werden de woorden van Göb
bels met gejuich en toeroepen onderbroken.
Toen de correspondent van het „Rotter-
damsch Nieuwsblad" na de betooging in
het eigenlijke Saargebied zelf een paar da
gen kon rondkijken en met menschen uit al
lerlei kringen en van verschillende richtin
gen ongedwongen kon spreken, kon hij zieft
niet onttrekken aan den indruk, dat minister
Göbbels te Zweibrücken om een Duitsche
uitdrukking te gebruiken met kanonnen
op musschen had geschoten. Tal van Saar-
landers, die Göbbels' rede hadden gevolgd
deelden onze bevreemding. Ronduit ver
klaarden tal van ingezetenen met stemrecht
bij de volksstemming, dat zij al heel weinig
ingenomen waren geweest met de rede van
den minister. In zijn afkeuring van vele din
gen, die in het Saargebied geschieden, had
den zij Göbbels toegejuicht. Maar men had
toch een heel andere rede verwacht. Telkens
opnieuw kon men hooren: Onze tegenstan
ders zullen het wel prettig vinden, dat men
te Berlijn hun invloed blijkbaar zoo groot
acht. Maar telkens ook kwam de verzekering
dat er geen sprake is van een werkelijk iets
beteekenende strooming om den toestand te
laten blijven, gelijk hij is, laat staan voor
een inlijving van het Saargebied bij Frank
rijk. Zelfs als men sprak met voorstanders
van den statos quo kreeg men den indruk,
dat zij met niet al te veel overtuiging op de
mogelijkheid van succes hun strijd voeren en
dat zij dezen strijd in hoofdzaak voeren,
omdat hun het Duitschland van Adolf Hitier
niet aanstaat, aangezien het ook in het Saar
gebied gedaan zou zijn met de vrije mee-
ningsuiting in woord en geschrift. Nu
heerscht deze vrijheid althans grootendeels
nog; er kunnen in het Saargebied marxisti
sche bladen verschijnen en de marxistische
vakvereenigingen worden er ongemoeid gela
ten. Het Hitler-Duitschland staat deze men
schen niet aan, omdat zij weten, dat bij een
terugkeer tot Duitschand het Hitler-regime
ook aan hun pers en hun vakvereenigingen
een einde zou maken en daarom trachten zij
met deze pers en met deze vakvereenigingen
hun menschen bij elkaar te houden. Dat het
bij de leiders veelal tevens gaat om hun per
soonlijk belang, daar zij hun bestaan als re
dacteur, propagandist of vakvereenigingsbe-
stuurder zouden verliezen, ligt voor de hand.
Zij hebben niet al te veel hoop, om als
puntje bij paaltje komt, de menschen, die bij
de laatste verkiezingen op hen hebben ge
stemd, die in hun vakbonden zijn georgani
seerd en die hun bladen lezen, ook inder
daad in de hand te kunnen houden. Dit
klopt ook weer met de verwachtingen van
de andere zijde, dat n.1. ten slotte de niet af
te wegen en af te meten roerselen van de ziel
ook marxistisch kiezers, vakvereenigingsle-
den en krantenlezers op het laatste oogen
blik als zij met hun stembiljet in de hand
voor de vraag staan, waar het tenslotte op
aankomt: „Stem ik vóór of tegen Duitsch
land?", ertoe zullen brengen, hun stem vóór
een terugkeer in het Rijksverband af te ge
ven.
Over het algemeen kan men dus zeggen,
dat er een sterke tegenstelling heeft bestaan
tusschen den zin van de rede van Göbbels
en hetgeen er omgaat in de bevolking van
het Saargebied zelf.
De vroeger leider van de communistische
partij in Duitschland, Ernst Thalmann, zal
binnenkort voor een Berlijnsche rechtbank
verschijnen in verband met de tegen hem in
gebrachte beschuldiging van hoogverraad
en medeplichtigheid aan politieke moorden.
In een interview met een Reuter-correspon
dent heeft generaal Göring verklaard, dat
zoowel Torgler als Thalmann wegens hoog
verraad zouden terecht staan.
Het proces tegen den voormaligen leider
der Duitsche communistische partij Ernst
Thalmann, dat naar gemeld binnenkort voor
de speciaal voor politieke processen gescha
pen volksrechtbank zal beginnen vormt
slechts een van een lange reeks dergelijke
rechtsgedingen. Ten einde een indruk te ge-
ven van de beschuldigingen, welke jegens
Thalmann te berde gebracht zullen worden,
ontleent het D.N.B. aan de „Deutsche Wo-
chenschau" de volgende aanhalingen u't de
verslagen van eenige zittingen van het cen
trale executieve comité der Komintern.
Thalmann, die zich na de bloedige botsin
gen te Altona naar Moskou had begeven,
heeft aldaar voor het executieve comité eeni
ge redevoeringen gehouden. Het overtuigen
de voorbeeld van onzen anti-fascistischen
afweerstrijd der massa's aldus verklaarde
Thalmann heeft in Duitschland levendi-
gen weerklank gevonden bij ale anti-fascisten
en heeft den fascisten schrik ingeboezemd.
Inderdaad was de verhindering van den fas-
cistischen opmarsch, het urenlange vuurge
vecht in de arbeiderswijken een lichtend sig
naal voor den anti-fascistischen massastrija.
Ronduit verklaren wij, aldus wordt in een
dezer verslagen ook gezegd, dat de Komin
tern speciaal in den laatsten tiid ten aanzien
van de moeilijke problemen in Duitschland
veel hulp heeft verleend en ons in bolsjewis-
tischen geest heeft geschraagd en gestaald.
Het Duitsche Front in het Saargebied heeft
met het oog op den huidigen politieken toe
stand een memorandum gezonden aan den
Volkenbondsraad, waarin het standpunt van
het Duitsche volksdeel in het Saargebied
nopens de kwestie van het referendum en de
toekomst van het Saargebied wordt geresu
meerd. Het memorandum is Maandag te
Genève overhandigd. T.a.v. de door den pre
sident der Saarregeering, Knox, onthulde
Putsch-plannen wordt verklaard, dat „de
leden van het Duitsche Front niet zoo dwaas
zijn om hun zekeren terugkeer bij het Duit
sche Volk tegen begin 1935 in gevaar te
brengen door enkele maanden voor dit tijd
stip een belachelijke Putsch te ensceneeren
In antwoord op een vraag betreffende den
uitvoer van vliegtuigmotoren naar Duitsch
land, deelde Sir John Simon in het Lagerhuis
mede, dat Duitschland zich bij art. 198 van
het Verdrag van Versailles en de overeen
komst van 22 Mei 1926 heeft verplicht den
invoer van vliegtuigen te verhinderen, welke
op eenige wijze bewapend of gepantserd zijn
of op andere wijze voor oorlogsdoeleinden
leunen worden uitgerust. Deze verplichting
verbiedt evenwel niet den Duitsdien invoer
van vliegtuigonderdeelen in het algemeen.
Een lid vroeg hierop of met het oog op de
bezorgdheid der Fransche regeering over den
grooten omvang van vliegtuigmateriaal, dat
naar Duitschland gaat, stappen worden ge
daan om te verhinderen, dat het ingevoerde
materiaal voor militaire vliegtuigen wordt
gebruikt.
Op een verdere vraag met betrekking tot
een Duitsche order in Engeland voor de
levering van 80 Armstrang-Siddeley-vlieg-
tuigmotoren bevestigde Simon de juistheid
ervan. Hij verklaarde, dat de Fransche am
bassadeur onlangs de aandacht der Britsche
regeering heeft gevestigd op deze bestellin
gen, welke evenwel niet in strijd zijn met de
voorwaarden der desbetreffende internatio
nale wapen-overeenkomsten. Het ligt in het
voornemen den Franschen ambassadeur op
dit feit te wijzen.
Professor Dr. Friedrich Metz, die eenige
weken in het concentratiekamp Woellersdorf
is opgesloten geweest, is thans van zijn func
tie aan de universiteit van Innsbrück ont
heven.
Gisteren is een SA-man met zijn motor
fiets tegen een boom gereden. De benzinetank
geraakte in brand met het gevolg, dat de
man geheel verkoold bij het puin van het
rijwiel werd aangetroffen. De duo-passagier,
eveneens SA-man, brak bij de botsing zijn
nek. Hij was op slag dood.
In het plaatsje Oberammergau wonen der
tig families Lang in totaal omvattende 113
personen. Na den naam Lang, die het meest
voorkomt, volgt de naam Bieding, bestaande
uit 26 families met 85 leden. Een hunner
Willy Bierling. een flinke houthakker, ver
vult in de Passiespelen de rol van ^ohannus
Tijdens de passiespelen voegen vele deel'
nemers aan de spelen aan hun familienaam
een nummer toe om de leden met denzelfden
naam uit elkaar te kunnen houden. In de
passiespelen komen ieder jaar weer de namen
van de volgende spelers voor: Lang, Bier
ling, Zwink, Rutz en Mayr.
Hans Zwink, die dit jaar de rol van Judas
op zich neemt, is een bet-achterkleinzoon
van Franz Seraph Zwink, die in de achttiende
eeuw vele van de fresco's schilderde op de
huizen in het dorp. Deze familie is trotsch
op de door haar geleverde prestaties. Zij
telde reeds vijf leden die de Christusfiguur
uitbeeldden, vier Judassen, drie Petrussen,
drie Jöhannessen en een Maria.
De naam Mayr deed 150 jaar geleden zijn
intrede in Oberammergau. Thans bevinden
zich 23 personen in het dorp die dezen naam
dragen. De bekendste leden van deze familie
waren Joseph Mayer, de Christus in de Pas
siespelen van 1870—71, 1880 en 1890.
Guido Mayr, die de Judas-figuur in de
Spelen in de laatste twee jaren uitbeeldde is
een nakomeling van Joseph. Zijn dochter
Klara speelt dit jaar een rol van Magdelena.
BOTSINGEN IN SPANJE.
De gemeenteraad moest worden
worden afgezet.
Te Daimiel in Spanje is het in verband
met de door den Spaanschen gouverneur
bevolen afzetting van den geheelen ge
meenteraad, die uit leden der sociaal
democratische partij bestond gekomen
tot botsingen tusschen socialistische en
politieke tegenstanders. De botsingen
v rden zoo hevig, dat de politie zich ge
dwongen zag van de vuurwapenen ge
bruik te maken, waarbij drie personen
gedood en vijf zwaar werden gewond.
In Barceiona hebben anarchisten drie
roofovervallen gepleegd op verschillende
winkels. Toen de .oovers door de politie
werden achtervolgd, openden zij het
vuur, waardoor drie voorbijgangers
zwaar werden gewond. Ook in Valencia
trachtten anarchisten een overval te
plegen, waarbij zij echter door de politie
verdon verrast. Een hunner werd neer
geschoten. Ook in Malaga is een roof
overval gepleegd. De daders konden ont
komen.
Minister-president Doumergue heeft aan
den vooravond van de bijeenkomst van het
parlement een radioredevoering gehouden,
waarin hij herinnerde aan den ernstigen toe
stand, welke de regeering midden Februari
aantrof. De volkomen genezing kon niet bin
nen enkele weken worden bereikt, ook niet
door de machtigingen, welke de regeering
waren verleend. Doumergue deed een beroep
op de luisteraars er voor te zorgen, dat de
politieke partijen elkander niet meer met
wantrouwen bezien.
Sedert het einde van den oorlog heeft
Frankrijk voortdurend zijn effectieven ver
minderd, evenals zijn wapeningen. Wij weten
zeer wel, dat terwijl wij onze strijdmacht ver-
minderen anderen openlijk hun effectieven en
wapeningen vergrooten. Dat alles geschiedt
bij schending der vredesverdragen. Nimmer
zal Frankrijk het initiatief nemen tot den
aanval.
SIMON NIET NAAR GENEVE.
Eerst 29 Mei op reis.
Volgens de „Times" wordt bevestigd,
dat Sir John Simon in verband met de
Vtijdag a.s. in het Lagerhuis te houden
buitenlandsche debatten, niet in staat
zal zijn de raadszitting van Geneve bij te
wonen. De Lord Grootzegelbewaarder
Eden zal dus tot het einde der zitting
Engeland's hoofdvertegenwoordiger zijn.
Wel wordt echter verwacht, dat Simon
te zamen met Henderson op 23 Mei naar
Geneve zal gaan ter deelneming aan de
zitting van de algemeene commissie der
ontwapeningsconferentie.
Het Financieele Comité van den Volken
bond publiceert thans een rapport over den
financieelen toestand van Oostenrijk. De
commissie geeft een overzicht van de bemoei
ingen der regeering om de Oostenrijksche
financiën in orde te houden.. Niettemin kan
niet worden verheeld, dat voor de eerste vijf
maanden van 1934 een deficit van 83 mil
lioen schellingen moet worden verwacht.
TWEEDUIZEND BOEREN DAKLOOS.
Tengevolge van hevigen storm.
Ruim 2000 Portugeesche boeren op de
hellingen van de Serra da Estrella zijn
dakloo- geworden als gevolg van een
hevigen storm, gepaard gaande met
regen en hagel Vele menschen werden
door groote hagelsteenen gewond en
duizend schapen zijn gedood. De ver
bindingen zijn verbroken. De Portu
geesche regëerfng treft aHe mogelijke
maatregelen om hulp te verleenen.
Wat gaat er gebeuren met het
Saai gebied? (Dag. Overzicht).
Britsche vliegtuigmotoren naar
Duitschland. (Buitenland).
Tweeduizend Portugeesche boeren
dakloos. (Buitenland).
Tiberias geteisterd door over
strooming. (Buitenland).
v. d. Meulen gaat mee naar ItaliS.
(Sport).
Ernstige verkeersongelukken,
(Binnenland).
Teeltbeperking tuinbouwgewas-
sen. (Land- en Tuinbouw).
Vroege aardappelen-export. (Land
en Tuinbouw).
Credietverleening boom- en bloem-
kweekerij. (Land- en Tuinbouw).
(Zie rerder eventueel laatste
berichten).
TEGEN HET FASCISME.
Incident in universiteit te Porto.
Bij de inwijding van een zaal voor
Italiaansche cultuur in de universiteit
van Porto, in tegenwoordigheid van den
Italiaanschen gezant, hieven arti-fas-
sistische studenten vijandige kreten
tegen het fascistisch regime aan. De Ita
liaansche gezant wilde het woord voe
ren, doch dit werd hem onmogelijk ge
maakt. Het kwam tot een handgemeen,
waarbij de tentoongestelde boeken wer
den verscheurd.
Verscheidene personen werden ge
arresteerd.
In de. buurt van Tiberias heeft een gewel
dige wolkbreuk plaats gehad. Tal van huizen
zijn ondergeloopen. Vijftien personen zijn
verdronken.
Omtrent de overstroomingsramp in Tibe
rias bij het Meer van Genezareth wordt na
der gemeld, dat uit de ingestorte huizen tot
nog toe 21 lijken geborgen kon worden. Er
worden echter nog vele personen vermist. Het
aantal dakloozen is zeer groot en vooral het
Marktplein in het centrum van het plaatsje
heeft zwaar geleden. Vele huizen werden
door neerstortend gesteente vernield, en in
sommige straten stond het water 2 meter
hoog. Volgens oppervlakkige schatting be
loopt de schade ongeveer 30.000 Pond Ster
ling. Politie en militairen verleenen hulp.
DE „MERKUR* NIET GELICHT.
Acht personen omgekomen.
Den geheelen Zondag zijn de werk
zaamheden tot lichting van de Zaterdag
in de monding van de Weser gezonken
zee-sleepboot „Merkur* met alle denk
bare middelen voortgezet. De pogingen
bleven echter vruchteloos. Het schip ligt
midden in de vaargeul. Bij vloed is het
geheel onder water, bij eb steken alleen
de steven en een deel van de kiel boven
het water uit.
Drie uren na het ongeluk hielden
plotseling de aanvankelijk zeer dui „e-
lijke en daarna steeds zwakker worden
de klopteekene der ingeslotenen op De
kapitein, de stuurman, een matroos, een
'.eerjongen en een stoker werden gered.
Acht personen zijn omgekomen De
„Merkur" was een der grootste Lloyd-
sleepbooten.
De Mandsjoerijsche Minister van Oorlog
Generaal Tsjang-Hai-Pen heeft gisteren in
de Mandsjoerijsche pers verklaard, dat de
jongste opstandige beweging in Mandsjoe-
kwo de regeering dwingt, strenge maatrege
len tegen de opstandelingen te treffen. De
Mandsjoerijsche regeering beschikt over
nauwkeurige mededeelingen, dat de opstan
dige beweging in Mandsjoerije door de Nan-
kmg-regeering georganiseerd en gefinancierd
wordt Alle commandanten van het
Mandsjoerijsche leger hebben opdracht ge
kregen, de opstandelingen met alle middelen
te bestrijden en eiken opstandeling, die met
de wapens in de hand wordt gevangen geno
men, onmiddellijk standrechtelijk te fusillee-
ren. De minister achtte deze maatregelen
noodzakelijk om eindelijk in het Mandsjoerij
sche keizerrijk de rust en vrede te herstellen
