DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Minister Colijnende winkelsluitingswet. Wie zal het Saargebied krijgen DxxgeÜiksch Overzicht ^Buitenland Ho. 117 Zaterdag 19 Mei 1934 136e Jaargang Tweede Kamerzitting Verklaring over Minister Verschuur's aftreden. Steeds nader komen we tot den dag waarop een definitieve beslissing inzake deze kwestie zal worden genomen. Stroomingen en tegenstroomingen. Wat vandaag de aandacht trekt ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. (Van onzen parlementairen medewerker). DEN HAAG. 18 Mei 1934. Na in comité-generaal vergaderd te hebben tot behandeling van de eigen huishoudelijke begrooting voor 1935, heeft de Tweede Kamer heden voortge zet de behandeling van de zoogenaamde technische herziening van de Winkel sluitingswet, waarmede gister een aan vang was gemaakt met een rede van mevr. BakkerNort (v.d.), die een goed woord had doen hooren voor de ver- kc >pers van consumptieijs. Heden heb ben nog een twaalftal sprekers zich doen hooren, alvorens Minister Colijn als mi nister van Economische Zaken ad inte rim het woord verkreeg. Het was niet onju:st wat een der spre kers opmerkte: over het ontwerp zelf is baast niet gerept, des te meer over wat er niet in staat en men er zoo gaarne in zou willen zien: de amen dementen. Gelijk men weet, wil het ontwerp in hoofdzaak eenige verlichting brengen aan de Joodsche winkeliers, terwijl een nieuw art. 9 aan den Gemeenteraad de vrijheid verleent voor een afwijkende regeling, intusschen onder goedkeuring van de Kroon. De heer Vos (lib.) heeft daarop eenige amendementen ingediend, o.a. om 't aantal verkoopuren op Zondag van 4 tot 8 uit te breiden. De heer Drop (s.d.a.p.) heeft een amendement voorgesteld ten gunste van de winkeliers in consumptieijs. De heer Teulings (r.k.) heeft met een aantal medeleden van verschillende politieke schakeering amendementen ingediend om het aantal verkoopuren op Zondag 4 op 6 te brengen en een splitsing te ma ken tusschen specifieke ijswinkels en dei. verkoop van ijs als bijartikel. Heden, was de eerste spreker de heer Boon (lib.), die een overzicht gaf van de lijdensgeschiedenis van de winkelslui tingswetgeving en er ten slotte op wees, dat wat thans aan de orde is gesteld niet geeft wat de winkeliers verwachten, terwijl de ingediende amendementen be doelen aan hun wenscher. tegemoet te komen. De heer Snoeck Henkemans (c.h.) her innerde er aan, dat zijn partij niet erg veel voor de wettelijke regeling heeft ge voeld, omdat zij gemeentelijke regeling wel zoo goed vond. Maar we hebben de wet nu en zij strekt om de Zondagsrust te bevorderen. De spreker achtte dit zulk een kostelijk goed, dat hij, en zijn partij met hem, weigerde ook maar met eenig amendement tot inbreuk daarop mede te gaan. De spr. had ook nog een zuinighei Is- argument, dat intusschen ongewoon naif klonk: bij Zondagssluiting houden de menschen hun geld in hun beurs tot vreugde van de huisvrouw. Alsof men op Zondag zijn geld niet op andere wijze kan uitgeven dan door het koopen van koekjes of drank! De volgende spreker, de heer Smeenk (ar.) dacht er ongeveer evenzco over: technische herziening best, maar geen amendementen tot verslapping van de wet. Het publiek heeft zich reeds aan de nieuwe regeling aangepast en de katho lieke sigarenhandelaars hebben ver klaard met de wet in te stemmen. Alleen de firma Jamin blijft met medewerking van haar personeel actie voeren tegen winkelsluiting op een wijze, waarover hij zich geërgerd heeft. Hij besloot met de verklaring, dat de Zondagsrust moet voeren tot Zondagsheiliging. De heer Teulings (r.k protesteerde ook tegen de actie van de firma Jamin. Intusschen begrijpt hij niet, waarom de Regeering niet haar wetsontwerp tot verzachting van de winkelsluiting op de agenda heeft doen plaatsen en wel dat, hetwelk enkel bedoelt technische verbe teringen in de bestaande wet aan te bren gen. Dat hij geproteseerd heeft tegen het aan de orde stellen van het initiatief voorstel van den heer Vos, acht hij nog steeds juist. Spr. wil geen wijziging in de grondlijnen van de bestaande wet, maar alleen eenige verzachting in ver band met de benarde tijden. Dat is ge heel in overeenstemming met de Ka tholieke beginselen en daarom had hij ook geen bewazar gehad tegen het in behandeling nemen van het verzach- tingsontwerp van de Regeering. Nu komen zijn amendementen in de plaats er van, welke intusschen de wijzigingen van tijdelijken aard doen zijn. De heer Lingbeek (H.G.S.) wilde na tuurlijk van deze katholieke amende menten niets weten. Geen verzachting van de Zondagssluiting, veeleer ophef fing van het voorrecht der Israëlieten om wel op Zondag te verkoopen, nadat zij op Sabbath hebben gesloten De heer Drop (s.d.a.p.) vond veel goeds in de regeeringsvoorstellen, doch de maatschappelijke structuur maakt ver zachting wel gewenecht. Daarom aan vaardde hij de amendementen van den heer Teulings, doch ten opzichte van de sigarenhandelaars achtte hij verzach ting overbodig. De groote winkeliers hebben dit ronduit zelf verklaard De heer De Visser (comm.) noemde de gansche winkelsluitingswet volkomen overbodig, de belangen van den midden stand, vooral van de kleine winkeliers achtte hij ernstig geschaad, doch de verzachting liet hem koud, al verklaarde hij zich bereid met amendementen in dien geest mede te gaan. De heer Dr Vos (lib.) vroeg, of nog de behandeling van de regeeringsvoorstel len tot verzachting van de Winkelslui tingswet van dezen minister was te ver wachten. Zoo niet, dan wenschto f-pr zijn amendementen te handhaven In don breede zette de spr. uiteen, hoe brood- noodig wijziging der wet is, nu zij op alle wijzen, in de groote steden en op het platteland wordt ontdoken. De wet drukt denmiddenstand, die intusschen de kosten heeft te dragen van alle crisis- lasten. De spr. had geen bezwaar tegen de ontworpen wet op den verkoop per au ornaat, hij vond het best, dat ook voor visch- en fruithandelaars de wet wordt verzacht en hij prees het nieuwe art. 9, dat aan de gemeenteraden de vrijheid zal geven bijzondere regelingen in ver band met de plaatselijke omstandig heden in te voeren, maar hij betreurde het als overbodig, dat n en aan de koop lieden in consumptieijs meer vijheid wil schenken. Nadat de heer Westerman (nat-herst.), die van onze plaats volkomen onver staanbaar was, naar wij meenen, zich tegen al wat winkelsluiting heet had verklaard, heeft de heer Sneevliet (rev.- soc.) over de politieke zijde van de aan de orde zijnde materie gesproken en kans gezien daarbij zelfs de uitlatingen van minister De Wilde, welke hij loslip pig heette, wanneer men niet moet spre ken van ministerieele bravour, te be handelen. Overigens bleek hij een voor stander van de verst gaande amende menten, welke z. i. de Re'geering best kon overnemen. De hee rVan Poll (r k.) heeft tegenover den heer Smeenk het goed recht van de amendementen-Teerlings verdedigd. Zij zijn noodig Ook al staan principieel le katholieken op hetzelfde standpunt als de antirevolutionnairen, zoo meenen eerstgenoemden, dat er omstandigheden kunnen voorkomen, dat men van een beginsel afwijkt. En zulks is hier het ge val Nadat nog de heer Zandt (st.ger.partij) de wenschelijkheid betoogd had van Zondagssluiting voor café's en derg., kwam minister Colijn aan het woord. Op zijn gewone, rustige wijze heeft deze de Kamer duidelijk gemaakt, dat het wetsontwerp tot verzachting van de Winkelsluitingswet zijn sympathie r.iet heeft. Terwijl hij niet aanwezig kon zijn, heeft het Kabinet zich er homogeen mede verk'aard, maar hij wenschte de verdediging aan zijn eventueelen opvol ger te laten. Eigenlijk had hij dit ook met het thans aan de orde zijnde ont werp willen doen, doch het voorstel- Teulings door de Kamer aanvaard, maakte het hem tot plicht deze techni sche herziening van de wet met de Tweede Kamer te behandelen. Maar men beschouwe dit als een persoonlijk offer van zijn beginselen, als een com promis. Naar zijn overtuiging is de ver ruiming niet noodig, maar men ga nu niet verder en trachte niet den inhoud van het andere ontwerp door middel van amendementen in dit ontwerp te incorpereeren. Mocht zulks wel geschie den, dan zou de Minister het ontwerp terug moeten nemen. Na re- en dupliek werd hierop de ver dere behandeling van het voorstel aan gehouden tot Donderdag a s. Ware Adof Hitier op 30 Jan. 1933 niet aan het bewind gekomen dan zou er heel geen verkiezingscampagne in het Saargebied ge weest zijn. Dit is den Nieuwsblad-corres pondent ten duidelijkste gebleken juist bij de gesprekken met tegenstanders van den te rugkeer van het Saargebied naar Duitsch- land. De sterkste strooming onder de bevol king van het Saargebied is op het oogenblik zonder twijfel die van het „Duitsche Front". En juist hier heeft men het punt, waar de tegenstroomingen inzetten De voorstanders van den status que wijzen op de aanstaande vernietiging van de sociaal-democratische en christelijke vakvereenigingen, die thans in het Saargebied nog een zelfstandig bestaan hebben. Den geloovigen katholieken en evan- gelischen wijst men op de beloften van Adolf Hitier bij de aanvaarding van zijn macht, dat de kerken in hun zelfstandigheid niet zouden worden beknopt en op wat van die beloften is terecht gekomen. Dat daarbij nog een aantal emigranten uit het rijk, vluchtelin gen, hun steentje ertoe bijdragen aan de Saarbevolking ue toestanden in Duitschland als allesbehalve rooskleurig te schetsen, moet men ook van beteekenis achten. Hetgeen ons een der beste menschen van het Duitsche Front, al is hij dan ook geen nationaal-socialist, Peter Kiefer, leider van den katholieken mijnwerkersbond, vertelde, was typeerend. Toen in Duitschland de vak vereenigingen waren ontbonden, verscheen de algemeene leider van den katholiek- n mijnwerkersbond, het vroeger lid van de Centrum-fractie in den rijksdag Imbusch te Saarbrücken en dacht, daar nog als leidei van het door de bijzondere omstandigheden voortbestaande rudiment van zijn vroegeren bond te kunnen optreden. Maar de bijeen geroepen bestuurderen kenden den emigrant Imbusch geen rechten meer toe, hoewel zij hem hun dank betuigden voor de groote ver diensten die hij vroeger in de katholieke ar beidersbeweging had verworven. De. tegenstroomingen zijn er dus op ge richt den stemgerechtigden bij het plebisciet voor te houden, dat het gedaan zal zijn met de vakvereenigings- en de religieuse vrijheid, dat de pers geen recht van vrije meenings- uiting meer zal hebben en dat kortom de dictatuur van Hitier ook in het Saargebied haar intre de zal doen En terwijl nog onder sociaal democratisch en Centrumsrégime in Duitsch land de nationaal-socialisten in het Saarge bied mede reikhalzend uitzagen naar het oogenblik van terugkeer in het Rijksverband, prediken thans de marxisten: Niet terug naar Duitschland, zoolang het een Hitler-Duitschland is! En enkele confessioneele kleine stroomin gen sluiten zich hierbij aan. Algemeenheden. In het Saargebied zelf geldt officieel de Fransche franc als betaalmiddel en wij had den ons dan ook van de in de Duitsche de- viezenvoorschriften toegestane hoeveelheid Fransch bankpapier en van een reischèque voorzien. Maar men kan overal ook met Duitsch geld terecht. En bij den terugkeer merkten we, dat de autoriteiten van het Saargebied lang niet zoo streng zijn als de Duitsche. Er werd heelemaal niet gevraagd hoeveel geld we bij ons hadden en ook bij dezen terugkeer per trein was de controle al heel slap. Overigens staat men verbaasd, hoe goed de bevolking aan het Fransche betaalmiddel gewend is geraakt. Het omwisselen is al heel eenvoudig: voor 1 mark krijgt men 6 francs en omgekeerd. En alleen als het om groote bedragen gaat, wordt er aan de on zuiverheid van deze rekening gedacht. Te Berlijn hadden wij nog precies 300 francs over en bij inwiseling kregen wij hiervoor geen 50 mark, doch slechts 49.13. Omgekeerd kregen we tegen storting van 100 mark voor een reischèque te Saarbrücken nog geen vol le 593 francs uitbetaald, zoodat wel blijkt, dat 1 mark geen 6 francs zijn en .6 francs nog geen mark. Dat in het Saargebied in winkels en café's niettemin zoo rond wordt gerekend, verbaast des te meer, daar ook de centime nog een rekenfac- tor is en we prijzen zagen van 1.26 francs of 5.94 francs Het laatste was de prijs voor een pond as perges en dit trok onze bijzondere aandacht, daar dit heerlijke lentegerecht bij ons vertrek te Berlijn 35 pfennig per pond kostte en hier dus bijna driemaal zoo duur bleek te zijn. In de dagen, dat we aan de Saar vertoefden, hebben we ons noch aan de omrekening, noch aan de prijzen kunnen wennen. Hoewel we de geheele inflatie met de astronomiscne cijfers hebben doorgemaakt, stonden we toch telkens weer verbaasd over de hooge prijzen in winkels of bij verbeteringen in een café. Af en toe bleken we dan bij narekenen erg abuis te zijn en was het artikel in verhou ding tot de prijzen in Duitschland heelemaal niet duur; soms echter bleek het inderdaad enorm veel duurder te zijn. Als men bijvoor beeld een heel eenvoudig confectiepakje voor 485 francs geprijsd ziet, dan zij dat volgens bartjes 81 mark en men kan zulk een pak te Berlijn voor de helft krijgen. Ziet men daarentegen een flesch cognac Martel voor 47 francs staan, dan rekent men gauw even uit, dat dit nog geen 8 mark zijn, en dat hetzelfde vocht te Berlijn 18 kost. De oorzaak is, dat het Saargebied, beha'- ve bij Wie krijgt het Saargebied? (Dag. Overzicht). Vlammen in volle zee. (Buiten land). Bankoverval in Amerika; was John Dillinger één der bandieten? (Buitenland). Te Maarssen is een scholier aan nekkramp overleden. (Binnenland), In de Ringvaart de schipper Schot vanger verdronken. (Stad en om geving). Adres van de Vereeniging van let terkundigen aan den ministerraad inzake de spellingkwestie. Uitspraken muiterij Zeven Pro vinciën. (Koloniën). Voor de Pinksterdagen mag goed weer verwacht worden. (Weerbe richt). (Zie verder eventueel laatste berichten). PINKSTEREN. DE AKMAARSCHE COURANT ZAL MAANDAG 21 MEI a.s. (2e Pinkster dag) NIET VERSCHIJNEN. DE DIRECTIE. het Fransche muntstelsel ook bij het Fransche douanesysteem is aan gesloten. Echter is ook dit weer niet geheel en al het geval. Het gevolg daarvan is, dat op artikelen uit Duitschland invoerrechten moeten worden betaald, en dingen, die in Duitschland goedkoop zijn daardoor hier een normalen prijs verkrijgen of zelfs duur worden dan wel in het geheel niet kunnen worden ingevoerd, terwijl artikelen, die in Frankrijk goedkoop zijn, ook hier laag no- teeren. Daardoor zijn alcoholica, parfume rieën en zijde veel goedkooper, dan in het rijk en tabak is zelfs bijzonder goedkoop, omdat het Saargebied hier een eigen tari >f van invoerrechten heeft, dat nog lager is dan het Fransche. We hebben een pakje Fransche sigaretten gekocht voor 2.40 francs, die in Parijs 3 francs kosten. En een ander merk sigaretten, waarvoor we te Bei- lijn 6 pfennig per stuk betalen, kostte hier per 50 stuks 12.50 francs, dus zoowat 4 pfennig. Dit verschil in prijs tusschen Fran sche tabak en sigaretten in het Saargebied en in Frankrijk heeft een levendigen sluikhandel teweeg geroepen; aan een stukje grens tus schen het Saargebied en Frankrijk, waar 8 particuliere huizen stonden, bevatten alle acht een groothandel in tabak en koloniale waren. Een sterken indruk heeft het bij ons vluch tige bezoek ook nog op ons gemaakt, dat ondanks de sterke nationale strooming, die door deze Duitsche bevolking gaat, de men schen al in de bijna 15 jaar geleerd hebben, om Duitschland als buitenland te beschou wen. Herhaaldelijk hoorde ik Saarbewoners zeggen: Ik was onlangs in Duitschland, en daarmee meenden zij dan, dat zij te Trier, Keulen of Kaiserslautern zelfs, vlak bij de grens waren geweest DYNAMIETBOM ONTPLOFT. In een Or fenrijksche schouwburg. Gisteravond te ongeveer 6 uur is in de voorzaal van het Festspielhaus te Salzburg in Oostenrijk een dynamietbom ontploft, die in een in het midden van de hal staande fontein was verborgen. Verscheidene marme ren zuilen, kostbare mozaiekvensters en alle ruiten van het gebouw en de tegenoverlig gende gebouwen werden vernield. Op het moment van de ontploffing werkten nog ver scheidene personen op het kantoor, die allen min of meer ernstige verwondingen oplie pen. De aangerichte materieele schade is zeer groot. Nadere bijzonderheden. Het bericht van den bomaanslag op het Festpielhaus te Salzburg verspreidde zich als een loopend vuurtje door de stad. De eerste lezing van de wijze, waarop de aan slag geschiedde blijkt niet juist te zijn ge weest. De bom was nl. niet verborgen in de groote fontein in het midden van ae hal. De juiste toedracht was, dat gisteravond te gen 6 uur een groote limousine voor het theatergebouw verscheen. Twee mannen sprongen uit den wagen, snelden het gebouw in en wierpen de bom midden in de hal. De uitwerking van de ontploffing was zeer hevig. Groote stukken splinter den van de marmeren zuilen af. De mozaiek vensters aan den straatkant en aan den kani van de theaterzaal werden vernield, evenals alle ruiten van het gebouw en van de hui zen in de naaste omgeving. De bom was waarschijnlijk voorzien van een korte tijd- ontsteking, want zij ontplofte eenige minuten nadat zij was geworpen. De beide daders hadden inmiddels kans gezien weer in hun auto te springen en er met groote snelheid vandoor te gaan. De kwesturen der gewonden zij niet van ernstigen aard en voornamelijk veroorzaakt door glassplinters. Het zenuwgestel van eenige gewonden is echter door den schrik ernstig geschokt. De politie heeft nog geen enkele mededee- ling gedaan van de eerste resultaten van het onmiddellijk ingestelde onderzoek. Van de daders ontbreekt elk spoor. TREINBOTSING IN DUITSCHLAND. Op het traject StettinKüstrin. Gisteravond tegen 10 uur is op het station Pakulent in het district Greifenhagen, Duitschland, op het traject Stettin-Küstrin een goederentrein in botsing gekomen met den stilstaanden personentrein naar Stettin. Twee passagiers en de hoofdconducteur wer den zwaar- en en elf passagiers licht ge wond. Door de botsing ontspoorde een wagon en werd aanzienlijke materieele schade veroor zaakt. COMMUNISTISCHE PINKSTER MEETING VERBODEN. In het Saargebied. De regeeringscommissie voor het Saarge bied heeft de reeds verleende toestemming voor het houden van een Pinkstermeeting der communistische Arbeiders Turn- en Sport- vereenigingen weer ingetrokken De vergunning was gegeven op voorwaar de, dat de op- en afmarschen in gesloten for maties zouden plaatsvinden en dat de deel neming der sportbeoefenaars zich uitslui tend tot het sportfeest zou beperken, terwijl de feesten zelf uitsluitend een sportief karak ter zouden moeten dragen. Uit een door de communisten verspreid manifest leidde de politie echter af, dat men hier met een poli tieke demonstratie te doen had. O.a. zegt het manifest, dat de opmarsch een vlammend protest zal moeten zijn van strijdwil en strijdbereidheid tegen het Duitsche front en Hitler-Duitschland en tegen het Fransche imperialisme. PLEEGDE DILLINGER EEN BANKOVERVAL? Een der bandieten leek veel op John. Drie bandieten, van wie een op Dillinger zou hebben geleken, hebben te Flint in dei Amerikaanschen staat Michigan een overval gepleegd op een spaarbank. Met machine pistolen intimideerden zij cliënten en perso neel. Zij roofden ongeveer 33.000 dollars Nadere bijzonderheden. Omtrent den roofoverval op de spaar bank wordt nog medegedeeld, dat kort vóór den overval door een pantserauto 100.000 dollars waren afgeleverd aan de bank, die evenwel reeds in de kluizen der bank waren opgeborgen toen de gangsters arriveerden. Een ooggetuige verklaarde dat hij bij de bank een auto met vijf mannen en een vrouw heeft gezien, die allen met machinepistolen waren bewapend. Een tweede auto, waarin een man en een vrouw, die met machinege weren waren uitgerust reed op straat op en neer. Een cliënt van de bank verklaarde perti nent, dat een der bandieten Dillinger is ge weest.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1