Alkmaarsche Zwemweek.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
2)aqeSiiksch
Japan waagt tiet tegen de heele wereld.
^Buitenland
Technische herziening der winkelsluitingswet.
No. 121
Vrijdag 25 Mei 1934
136e Jaarganc
Tweede Kamerzitting
Minister Colijn vraagt schorsing van de beraadslaging.
Van alle mogendheden, die in de laatste jaren
de gedachtheid van Japan ondervinden, is
Engeland wet het ergste slachtoffer.
FNUIKENDE RIJSTSTANDAARD.
Wat vandaag de
aandacht trekt,.*
Hedenavond 7 uur Handelsschool, Doelenstr.
laatste vertooning Amerikaansche Zwemfilms.
8 uur, Lezing van den Heer P. v. d. Meije,
De gevaren yan het strand.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur; C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DEN HAAG, 24 Mei 1934.
De poging om de Winkelsluitingswet
op verschillende punten legislatief te
verbeteren, er onduidelijkheden uit weg
te nemen en haar op sommige punten te
verbeteren, is mislukt. Naaat een gan-
sche middagvergadering er aan was
gewijd geweest, heeft de Kamer tegen
den uitdrukkel ijken wenech van minis
ter Colijn in een amendement aan
vaard, dat verder ging dan zijn wenschen
en inzichten en toen heeft hij, gelijk hij
reeds in uitzicht had gesteld, schorsing
van de verdere behandeling van het
wijzigingsvoorstel gevraagd en natuur
lijk verkregen.
Voor een goede beoordeeling van het
gebeurde moet men zich herinneren, wat
minister Colijn in de vorige vergadering
van de Tweede Kamer had medegedee'd.
In het kort kwam dit hier op neder, dat
tijdens zijn onvoorziene afwezigheid de
Ministerraad zijne goedkeuring had ge
hecht aan een ontwerp van minister
Verschuur tot verzachting van de Win
kelsluitingswet, nadat ook ingediend
was een ontwerp tot technische verbete
ring van die wet. De heer Colijn had ver
klaard het met dit ontwerp niet eens te
kunnen zijn, maar er in te berusten. Hij
had nu liefst de gansche materie der
winkelsluiting niet aangeroerd, wanneer
niet van de Kamer uit een aandrang was
gekomen om ten minste de technische
verbetering van de wet af te handelen.
Nu goed, had minister Colijn verklaard,
maar dan mag ook niet verder worden
gegaan dan tot technische wijzigingen
en wijs ik elke poging om van de gele
genheid gebruik te maken om de wet te
verzachten reeds bij voorbaat af.
De gedachtengang van heden begon
met een soort van berisping van den
oud-minister De Geer (c.h.) aan het adres
van minister Colijn, dat hij het recht
miste uit den Ministerraad te klappen,
daarmede aan de homogeniteit van het
Kabinet schade had toegebract. Hij
vond, dat de Minister met zijn neiging
om open kaart te spelen in dezen gede
railleerd was. Naar zij. overtuiging
was de raad van Dr. Vos om voorloopig
de zaak uit te stellen inderdaad het
beste.
Daar was evenwel de heer Aalberse
(r.k.) het volstrekt niet mede eens. Ook
hij waardeerde de openhartigheid van
minister Colijn slechts matig omdat men
nu geneigd kan zijn tot den indruk, dat
ex-minister Verschuur iets onbehoorlijks
zou hebben gedaan. Hij vond het 't een
voudigst met de zaak voort te gaan, de
kous af te breien, zeide hij, en dan zien
wat er zal gebeuren, wanneer een niet
welgevallig amendement wordt aange
nomen.
Ook de heer Joekes (v.d.) keurde de
houding van minister Colijn af en hij
achtte de beste oplossing van de oogen-
blikkelijke moeilijkheid, dat de beraad
slagingen geschorst worden.
De Kamer moet het zelve weten, of zij
de beraadslagingen over een ontwerp
wil schorsen, merkte minister Colijn nu
op; dat is een kwestie van regeling van
werkzaamheden. Maar een gevolg van
den raad van den heer Aalberse kon wel
eens zijn intrekking van een wetsont
werp, terwijl besprekingen als deze ook
wel eens konden doen blijken, dat de
grondslagen, waarop het Kabinet rust
toch te zwak zouden zijn. En dan?
De Minister verdedigde wijders zijn
openhartigheid omtrent de juiste toe
dracht der zak, hij is nu eenmaal ge
woon open kaart te spelen.
De heer Dr. Vos (lib.) stelde nu een
motie tot schorsing van de besprekingen
voor doch deze werd, ook nadat de voor
steller er elke politiek karakter aan had
ontnomen, verworpen met 71 tegen 19
stemmen.
Bij de hierop volgende behandeling
van de artikelen van het wijzigingsont-
werp kwamen aan de orde drie amende
menten om den verkoopers van con
sumptieijs het leven op Zondag wat aan
genamer te maken. Minister Colijn, die
verklaarde zelfs in zijn stoutste droo-
men nooit vermoed te hebben ooit als
bewindsman over consumptieijs te moe
ten debatteeren, aanvaardde een amen
dement van den heer Teulings (r.k.) om
ook den verkoop van consumptieijs als
nevenartikel van banketbakkers op Zon
dag toe te laten. De heer Vos zag zijn
desbetreffend amendement daardoor
nutteloos geworden en de heer Drop
(s.d.a.p.) trok zijn amendement in.
Bij een volgend artikel, waarbij de
mogelijkheid wordt geopend voor be-
paalde bedrijven op Zondag vier uur
open te zijn, verdedigt de heer Dr. Vos
(lib.) een amendement om de openstel
ling 8 uur te doen duren. Daarnaast
komt de heer Teulings (r.k.) met een
amendement om ook voor sigarenhande
laars en slijters enkele uren op Zondag
gelegenheid tot verkoop te geven, terwijl
tevens een paar andere faciliteiten in de
wet worden aangebracht.
De heeren Smeenk (a.r.) en Snoeek
Henkemans (c.h.) steunden den minis
ter in zijn oppositie tegen beide amen de-
dementen, waarop het amendement-Vos
werd verworpen met 77 tegen 13 stem
men. Nadat vervolgens de heer Smeenk
(a.r.) een protest had laten hooren tegen
de voorgestelde verbetering waarbij aan
de Joodsche winkeliers, die op Sabbath
gesloten zijn ruimer gelegenheid wordt
gegeven voor verkoop op Zondag, en ge
tracht had een wijziging te brengen in
de regeling, waarbij aan gemeenteraden
bevoegdheid zou worden gegeven om in
bijzondere gevallen van de wet af te
wijken, werd het amendement-Teulings
aangenomen met 64 tegen 25 stemmen.
Een zeer gemengde stemming, wat niet
te verwonderen valt, wanneer men weet,
dat tot de oiderteekenaars katho ieken,
sociaal-democraten en vrijzinnig-demo
craten behoorden.
Maar hiermede was het lot van het
ontwerp beslist: Minister Colijn ver
zocht, gelijk hij in uitzicht had gesteld,
schorsing van ae behandeling van tzijn
ontwerp en vermoedelijk zal men binnen
zeer korten tijd in de courant lezen dat
het ontwerp is ingetrokken en dan komt
er voorloopig' niets van een verbetering,
welke de Winkelsluitingswet toch zoo
hard noodig heeft.
Morgen komt bij de Kamer in behan
deling de vereeniging van de gemeenten
Aengwirden en Schoterland. Daarna het
voorstel-Aalberse cum suis om een spe
ciale kamercommissie voor Indische za
ken in te stellen.
„Japan tegen Europa", zoo luidt de titei
van een Japansche brochure, die thans inae
Europeesche landen sterk verspreid wordt
Hierin wordt sterk op het gemoed van de
Europeesche heeren" gewerkt.
De Japanners doen het daarin uitkomen,
alsof zij in den komenden strijd om de we
reldmarkt een zuiver menschelijk standpunt
innemen.
Gij Engelschen en Europeanen denkt
aan winst maken en den hoogen levensstan
daard van de arbeiders; wij denken aan de
noodzakelijkheid van de werkverschaffing
en aan de noodzakelijke levensbehoeften van
onze afnemers in Azië, Afrika en Zuid-Ame-
rika, die een bescheiden leven leiden.
Als Japan deze volkeren een weefsel voor
twee dinars per el kan verkoopen, waarom
zouden ze dan den Europeanen vier of zes
dinars betalen?
In deze vraag ligt het heele probleem van
den Britsch-Japanschen handelsstrijd opge
sloten. Waarbij dan toegegeven moet woi-
den, dat Groot-Brittannië in deze „gedach
ten-wisseling", die eenmaal komen moest, in
zekeren zin als voorvechter voor gansch
Europa optreedt. Roept men zich even in de
herinnering, hoe groot de vlucht was, die de
Japansche buitenlandsche handel nam. Na
tuurlijkerwijs krijgt Groot-Brittannië als
Europeesche handelsstaat het gele gevaar
op de wereldmarkt vooral sterk te voelen.
De volgende getallen geven een duidelijk
beeld van het Japansche ingrijpen.
in de Britsche invloedssfeer:
Invoer naar Groot-Brittannië (mill. pon
den) Japan in 1913 4.389, in 1929 9.133, in
1932 6.695, in 1933: 7.227.
Uitvoer uit Groot-Brittannië (mill. pon
den): in 1933: 14.783, in 1929: 13.630, in
1932 5.842, in 1933 4.510.
Met andere woorden: De Japansche in
dustrie heeft in de laatste jaren in steeds
stijgende mate op de Europeesche markten
invloed uitgeoefend. De industrialiseering
van Japan ging daarbij in een dusdanig
tempo, dat net steeds opnieuw verbazing
wekte. Voor 1909 had men de waarde der in-
dustrieele productie op 780 millioen yen be
rekend. In 1929, bij het begin van de econo
mische wereldcrisis was ze reeds tot 7720
millioen jen gestegen. Dat beteekent dus een
vertienvoudiging in den loop van twee de
cennia! De laatste vijf jaar besteedde de Ja
pansche industrie eraan met niet alleen de
Oost-Aziatische markten te veroveren, maar
ook om zich in het Europeesche machtsge
bied in te werken. Met een dumping, zooals
de economische geschiedenis nog niet kende,
gelukte het den Japanners, de Europeesche
producten
van de markt te slaan.
Toen Japan katoen en kousen van 8 cent,
rijwielbanden tegen groothandelprijzen van
eveneens 8 cent en gloeilampen tegen een
verbazingwekkend lagen prijs op de markt
bracht, toen was er natuurlijk geen ander
land in staat onder deze spotprijzen te blij
ven. „Made in Japan"-waren met dit teeken
trof men in steeds grooter hoeveelheden in
alle havensteden en tenslotte zelfs in Zuid-
Oost-Europa aan. De verovering der wereld
markt gelukte den Japanners schitterend.
Vooral de Britsche textiel-industrie was het,
die reusachtig onder de Japansche dumping
leed.
Hoe kwam het nu, dat Japan den strijd
om de wereldmarkt wagen en winnen kon?
Zeker de overbevolking van Japan dwong
den eilandbewoners tot industrialiseering
Van de mogelijkheid tot emigreeren maakten
slechts weinigen gebruik. Liever namen ze
genoegen met karig voedsel en lage loonen.
De rijststandaard de grondslag voor het
leven van den Japanschen arbeider stelt
de fabrikanten in staat de prijzen zeer laag
en zeer juist te calculeeren. Daar bovendien
vrouwen en kinderen in groot aantal in de
Japansche fabrieken te werk worden gesteld,
was het mogelijk de Europeesche wereld met
dumpingspogingen in haar schulp te jagen.
Tenslotte en uiteindelijk laten zich de
buitenlandsche handelssuccessen van Japan
ook nog verklaren uit
den koers van de jen.
In 1931 had de jen nog een waarde van
ongeveer 1 gulden 25. Op 31 December 1931
noteerde hij nog maar 0.90 guld., in Juli
1933 nog 0.55 en in Februari 1934 slechts
0.46 en op het oogenblik is de koers weer
iets minder. Hiervan maakten de Japanners
venijnig gebruik.
Het duurde eenigen tijd vóór het Britsche
rijk van zijn verbazing bekomen was en
scherpe afweermaatregelen tegen de Japan
sche dumping ging treffen. Britsch-Indië
was de eerste étappe geweest in de verove
ring van de wereldmarkt door de Japanners.
Nu eerst werd zich de Engelsche textielin
dustrie in Lancashire de grootte van het ge
vaar bewust. Tegen het einde van het vorige
jaar kwam na lang heen en weer gepraat
tenslotte een katoenvrede tusschen Britsch
Indië én Japan tot stand. Japan, dat naar
Britsch-Indië 32 pCt. zijner waren expor
teert, kon met dezen vrede niet anders dan
tevreden zijn.
Tegelijkertijd lieten de Japanners er echter
geen twijfel aan bestaan dat ze weinig ge
neigd waren om met Engelsche of Europee
sche industrieelen te onderhandelen omtrent
de verdeeling der wereldmarkt. De Japan
ners speelden het klaar, het Europeesche be
drijfsleven in een „gezonden concurrentie
strijd" ad absurdum te voeren. De Engelsch-
Japansche onderhandelingen omtrent een
verdeeling der textielmarkten duurden reeds
zeer lang. Omtrent de moeilijkheden, die bij
deze onderhandelingen voordeden, kreeg de
buitenstaander een idee, toen zich tenslotte
zelfs de regéeringen in de besprekingen
mengden. Men kon het echter niet eens wor
den. En thans meent Engeland met dé con-
tingenteering van den Japanschen textielin-
voer den storm van den gelen handel alsnog
tegen te kunnen houden. Maar
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Publicatie van documenten te
Geneve.
Ter voorbereiding van de zitting van het
bureau der ontwapeningsconferentie laat de
president der conferentie een aanvulling op
zijn op 9 April gepubliceerde samenvatting
der tot dan toe gewisselde nota's en memo
randa publiceeren over de ontwapenings
conferentie.
Het memorandum der neutrale mogendhe
den van 14 April, het Duitsche exposé van
16 April, het schrijven van Simon aan den
Franschen ambassadeur d.d. 10 April en het
Fransche memorandum van 17 April wor
den onder commentaar van Henderson zelf,
geanalyseerd.
DE HAMBURGSCHE LANDSKERK
INGESCHAKELD.
In de Duitsche Evangelische Kerk.
De synode der Hamburgsche Landskerk
behandelde gistermiddag de inschakeling
der Landskerk in de Duitsche Evangelische
kerk. Nadat het besluit was goedgekeurd
hield de rijksbisschop dr. Müller een rede,
waarin hij zich scherp keerde tegen de twis
ten der theologen, waarvan het Duitsche
volk niets meer wilde weten. Het volk hon
gert naar de eenvoudige, levende, bevrijden
de waarheid van Christus. Niemand denkt
eraan, het ware, werkelijke geloof aan te
tasten. Wie het geloof echter gebruikt als
schild om er wat anders achter te verbergen,
moet er mee rekenen, dat hem het schild uit
de hand zal worden geslagen.
DE DUITSCHE STOKER
VEROORDEELD.
Wegens critiek op Rijksregeering.
De stoker Reimelt uit Straatsburg, die
dienst heeft gedaan op de lijn Straatsburg
Kehl, en op het station Kehl was gearres
teerd wegens critiek op den rijkskanselier en
de rijksregeering, is door den rechter te Kehl
wegens overtreding van par. 134a van het
rijkswetboek van strafrecht veroordeeld tot
vier weken gevangenisstraf met aftrek van
de vijf dagen, welke hij in de voorloopige
hechtenis heeft doorgebracht.
De organisatie van spoorwegarbeiders in
Elzas Lotharingen heeft geprotesteerd tegen
de arrestatie en gevangenhouding van Rei
melt.
LOONSUBSIDIE UIT OPENBARE
MIDDELEN VERBODEN.
In Duitschland.
De Duitsche rijksminister van arbeid ver
zoekt in een rondschrijven aan de regeerin
gen der landen afwijzend te beschikken op
aanvragen om loonsubsidie uit openbare
middelen, aangezien hierdoor niet meer
werkgelegenheid wordt geschapen, doch
veeleer slechts een ongezonde verschuiving
plaats vindt der concurrentie-mogelijkhedev,
ten gunste van de gesubsidieerde onderne
mingen.
GROOTE CORRUPTIE-AFFAIRE
TE KIEW ONTDEKT.
Reeds 120 personen gearresteerd.
Op bevel van den procureur-generaal der
Sovjet-Unie Akoelow, den chef van de G.P.Oe
Jagoda en den Volkscommissaris van Justitie
Krylenko is een commissie van onderzoek in
gesteld naar een groote corruptie-affaire te
Kiew, waarbij tal van hooge ambtenaren van
justitie, bedrijfslijders en beambten van de
G.P.Oe. betrokken zouden zijn. Tot nog toe
zouden reeds 120 personen zijn gearresteerd.
Naar verluidt, zijn ook ambtenaren der
coöperaties, van het Volkscommissariaat
voor Verkeerswezen en van andere staatsor
ganen bij de zaak betrokken.
De leden der commissie van onderzoek, die
reeds te Kiew zijn aangekomen, verklaarden,
dat het proces in het openbaar zal plaats
vinden en dat men een voorbeeld zal stellen
om in de toekomst herhaling van dergelijke
aangelegenheden tegen te gaan. De staat zou
bij de onderhavige affaire een schade van
2a 3 millioen roebel hebben geleden, terwijl
ook het aanzien der G.P.Oe. ten zeerste door
het gebeurde heeft geleden. De gearresteerde
G.P.Oe.-beambten zulles voor een speciale
G.P.Oe.-rechtbank terechtstaan. Op het door
hen gepleegde vergrijp staat de doodstraf.
MEVROUW SEGEP IN VRIJHEID
GESTELD.
Geslaagde actie van vrouwelijk
Lagernuislid.
De „Times" verneemt, dat mevrouw Seger,
de vrouw van het vroegere sociaal-demo
cratische lid van den Rijksdag, Gerhard
Seger, bevrijd is uit het concentratiekamp
van Rosslau, waar zij met haar tweejarig
kind vier maanden heeft doorgebracht, als
eenige vrouw. Zij was in hechtenis genomen,
nadat haar man in het buitenland zijn erva
ringen in een concentratiekamp had gepu
bliceerd. De Duitsche autoriteiten hebben be
sloten haar in vrijheid te stellen, nadat een
lid van het Engelsche Lagerhuis, mevrouw
Tate, bij verschillende autoriteiten stappen
had ondernomen en daarbij, naar 't schijnt,
den nadruk gelegd op den ongunstigen in
druk, dien het gevangenhouden van mevr.
Seger in het buitenland maakte Woensdag
ontving zij het bericht van de invrijheid
stelling.
Zij hoopt, dat mevrouw Seeger toestem
ming zal krijgen Duitschland te verlaten.
Japan waagt het tegen de heele
wereld. (Dag. Overzicht).
Politieke spanning in België. (Bui
tenland).
6000 Paragueezen gedood in Boli
via? (Buitenland).
Stakingsonlusten in Amerika.
(Buitenland).
Rotterdams che keurmeesters van
het abattoir voor de rechtbank.
(Rechtszaken).
(Zie verdei1 eventueel laatste
berichten).
Hoofdconsul van de kust, over:
TOEGANG VRIJ.
POLITIEKE HOOGSPANNING IN
BELGIE.
Christendemocraten ontevreden
over regeering.
Nauwelijks zijn de Pinksterdagen met hun
weldadige rust op politiek gebied goed en wel
achter den rug, of wij zitten hier in Brussel
weer midden in een periode van politieke
hoogspanning. Gistermorgen hebben de
christen-democraten vergaderd ter bespreking
van het wetsontwerp tot opheffing van het
alcohol-verbod. En bij deze gelegenheid zijn
er harde noten gekraakt. Er kwam nl. in deze
vergadering een diepgaande ontstemming
over de sociale politiek van de regeering tot
uiting. Van verschillende zijden werd de
regeering verweten haar woord niet gestand
te hebben gedaan. Zij had immers herhaalde
lijk plechtig verzekerd, de sociale wetten niet
te zullen aantasten, maar aldaar betoogde
men, de geheele politiek van het kabinet De
Broqueville is er op gericht, langs omwegen
en door achterdeurtjes toch aan de zoo moei
zaam verworven sociale rechten van het volk
te tornen. O.a. verweet men de regeering, er
naar te streven, de regeling van de werkloos
heidsondersteuning aan de vakvereenigingen,
de christelijke zoowel als de socialistische, te
ontnemen, teneinde toch drastischer bespa
ringen op dit gebied te kunnen verwezen
lijken, aldus het Hbld.
Zoo groot bleek de verbittering in christen
democratische kringen, dat verschillende
leden verklaarden, bij wijze van demonstratie
ir de Kamer tegen alle door de regeering in
te dienen wetsontwerpen te zullen stemmen
Dit is een zeer ernstig dreigement, want de
regeering is op de stemmen der christen
democraten aangewezen. De regeerings-coali-
tie immers heeft in de Kamer slechts 19 stem
men meer dan de oppositiepartijen tezamen,
en er behoeven dus slechts weinig leden van
de meerderheid om te slaan om deze meerder
heid in een minderheid te doen verkeeren
Gistermiddag heeft 't er zelfs reeds naar uit
gezien, of dit zou geschieden. Bij de stem
ming over een wetsontwerpje van onderge
schikt belang verhief zich dreigend het
crisisspook en het is alleen te danken aan het
feit, dat zoovelé leden van de oppositie af
wezig waren en dat drie christen-democraten
voor de uiterste consequentie terugschrokken,
dat het ontwerp niet werd verworpen. De
regeering had n.1. achter de coulissen sterke
pressie op de christen-democraten uitge
oefend en ondershands laten mededeelen, dat
ze voornemens was de kabinets-kwestie te
stellen. Dit heeft drie der ontevredenen be
wogen zich van stemmen te onthouden, zes
andere christen-democraten echter stemden
met de oppositie tegen het wetsontwerp.
Het was zooals gezegd, slechts een demon
stratie en het is ditmaal nog goed voor de
regeering afgeloopen. Maar deze demonstra
tie heeft opeens voor ieder duidelijk zichtbaar
gemaakt, hoe wankel de regeeringsbasis is en
hoe weinig ervoor noodig is, om ons pardoes
in een regeeringscrisis te doen belancfen. Zal
de heer De Broqueville dit mene tekel begrij
pen?
„BETER EEN DAG ALS LEEUW,
DAN 100 JAAR ALS SCHAAP".
Mussolini spreekt zijn oud-
strijders toe.
De negentiende herdenkingsdag van het
feit, dat Italië aan den oorlog heeft deelge
nomen, is in het geheele land gevierd. Mus
solini heeft in een toespraak tot de oud-strij
ders nadrukkelijk gewezen op'de spreuk, die
in het vaandel van de oud-strijders staat ge
schreven, n.1. dat „het beter is een dag te le
ven als een leeuw, dan honderd jaren als een
schaap". De toespraak werd met een gewel
dige uiting van betoogersdrift begroet.