DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Prins Hendrik der Nederlanden overleden.
No. 155 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Woensdag 4 Juli 1934
136e Jaargang
PRINS HENDRIK, t
Koninklijke mededeeling.
prins Hendrik werd vrij lang geheim
AAN DE BEVOLKING VAN ALKMAAR!
Prinses Juliana terug.
Deelneming in den lande.
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VER TENT IEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060 Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Wij hebben het gistermiddag nog in onze
stadseditie kunnen vermelden en later
alom met bulletins bekend gemaakt dat
Prins Hendrik gistermiddag geheel onver
wacht is overleden.
Nadat Hij de vorige week in het gebouw
van Het Roode Kruis, van welke organisatie
Hij voorzitter was, een aanval door hart
zwakte had gekregen, werd de Prins ten
paleize op het Noordeinde verpleegd en zijn
er dagelijks bulletins over zijn toestand ver
schenen, waaruit noch de aard zijner ziekte,
noch het ziekteproces met eenige nauwkeu
righeid waren na te gaan.
De Prins had een rustigen nacht gehad,
de temperatuur was gestegen of gedaald,
het gaf alles zoo weinig zekerheid van den
■waren stand van zaken, maar het feit, dat
H M. de Koningin het noodzakelijk oordeel
de Haar verblijf in Zwitserland onmiddellijk
te onderbreken en naar ons land terug te
keeren, wees er ongetwfijeld op, dat de toe
stand van den Prins niet zonder zorg was
Het is te betreuren, dat de ziekte een zoo
vlug en zoo noodlottig verloop heeft geno
men, dat het de Prinses niet meer gegeven
was Haar vader, aan wien Zij zeer gehecht
is geweest, nog voor zijn dood te kunnen
spreken.
Zoowel voor Hare Majesteit als voor
Hare Koninklijke Hoogheid is dit plotseling
sterfgeval een zware slag, een slag, die des
te meer gevoeld zal worden nu nog zoo kort
geleden de grootmoeder van dit koninklijk
gezin als eerste aan den familiekring ont
rukt werd. Een menschenleven lang heeft de
onberekenbare dood dit gelukkige gezin ge
spaard, maar in het rampjaar 1934 worden
twee van het konink'ijk viertal weinige
maanden achter elkaar ten grave gedragen.
Prins Hendrik, die thans 58 jaar oud was,
is geen regeerend vorst geweest en men
pleegt daarom zijn beteekenis voor een staat
als de onze wel eens te onderscha;ten. Vast
staat, dat Hij als eenig mannelijk lid van
ons koninklijk gezin een goed cehtgenoot en
een liefhebbend vader is gewees* en dat
vrouw en kind zijn te vroegtijdig heengaan
diep zullen betreuren.
De vele verplichtingen, die Prins Hendrik
tegenover Staat en volk had, heeft Hij steeds
met den meesten ernst vervuld. Hij was
aanwezig waar zijn tegenwoordigheid ver-
eischt werd, Hij was de koninklijke afgezant
bij allerlei feestelijke gebeurtenissen, bij ten
toonstellingen, wedstrijden en zooveel meer,
dat een min of meer officieel karakter droeg,
Hij recipieerde en ontving autoriteiten en vor
stelijke personen in bijzondere audiëntie, Hij
was steeds een der eersten, die een bezoek
van rouwbeklag brachten als een bekende
doode te betreuren was en ontelbaar zijn de
foto's waarop men den Prins bij een geopen
de groeve op een kerkhof ziet staan.
Dat alles waren verplichtingen, die Hij,
als behoorende tot zijn officiëele taak, op
zich mam en zoo goed als Hij kon volbracht
heeft en er waren daarnaast de organisaties
waaraan Hij zijn hart verpand heeft en aan
welker bloei en vooruitgang Hij met alle
kracht en invloed waarover Hij beschikte
heeft medegewerkt.
Het reddingswezen had zijn bijzondere
belangstelling en men herinnert zich nog
goed hoe Hij bij de ramp van de Berlin een
werkzaam aandeel in het redden van de
schipbreukelingen heeft genomen.
De Padvindersorganisatie heeft aan Z. K.
H zeer veel te danken gehad. Zijn volle be
langstelling heeft Hij steeds aan het werk
van Baden Powell gegeven en dank zij zijn
daadwerkelijken steun heeft dit mooie jeugd
werk zich in Holland zoo krachtig kunnen
ontwikkelen.
Last not leasct zij hier zijn groote toewij
ding aan de organisatie Het Roode Kruis
vermeld. Zijne Koninklijke Hoogheid was
voorzitter van deze Nederlandsche vereeni-
ging, had een eigen kamer in haar gebouw
en heeft steeds alles gedaan om dit vredes
werk zoo doeltreffend mogelijk te doen zijn.
Het was in de werkkamer van deze vereeni-
ging, dat de aanval Hem trof van de ziekte,
die hem in weinig dagen ten grave zou slee
pen, op den vooravond van den dag, dat
Hij te Beverwijk de openingsrede voor de
algemeene vergadering zou uitspreken.
De maatschappelijke taak van een Prins
gemaal is buitengewoon moeilijk. Hij heeft
als niet regeerend vorst een plaats in het
tweede gelid in te nemen en nij heeft daar
naast als lid van het koninklijk gezin weer
verplichtingen, die hem bij tal van gebeurte
nissen een leidende rol doen spelen. Prins
Hendrik heeft die moeilijke taak steeds op de
meest kiesche en tactvolle wijze vervuld en
bij zijn groeve kan getuigd worden, dat Hij
voor Nederland geweest is wat Nederland
van hem kon verwachten.
Wie van de gebeurtenissen bij de komst
van Prins Hendrik in ons land en bij het
huwelijk der Koningin nog eens kennis
neemt, wie het zich nog zelf herinnert, komi
onwillekeurig tot de gedachte, dat de band
tusschen vorstenhuis en volk in vroeger
jaren toch hechter en sterker dan tegenwoor
dig geweest is. De politieke partijstrijd, de
wereldoorlog met zijn diep ingrijpende ge
volgen, zij schijnen een grooter deel van ons
volk een zekere ontevredenheid en daardoor
een miskenning van de groote beteekenis van
het Huis van Oranje te hebben bijgebracht.
Maar, Goddank, er zijn nog honderdduizen
den in den lande, wier trouw en wier mede
leven in alles wat ons vorstenhuis betreft
geen verandering ondergaan hebben. Bij het
overlijden van Koningin Emma is dit ten
duidelijkste bewezen en bij den dood van
den Prins zal dat ongetwijfeld weer tot
uiting komen.
Prins Hendrik is een diergenen, die als
zoovele vorstentelgen tot een andere natio
naliteit is overgegaan. Hij is Nederlander
geworden, Hij heeft zich aangepast aan alles
wat hem hier vreemd was, Hij heeft in zijn
langen en gelukkigen huwelijkstijd zich niet
alleen een trouw echtgenoot en liefhebbend
vader getoond, maar Hij was ook een man,
die maatschappelijke plichten op onberispe
lijke wijze vervulde en zich door Zijn goed
hartigheid in veler harten een blijvende
plaats heeft veroverd.
Gisteravond is een buitengewone
Staatscourant verschenen, bevattende de
volgende koninklijke mededeeling:
„Het heeft God behaagd
Mijn beminden Echtgenoot tot
Zich te nemen. Hij is heden
middag zacht en kalm plotse
ling ontslapen.
Met groote droefheid geef Ik
daarvan kennis. Ik ben over
tuigd, dat allen deelen in Mijne
smart en die van Mijne Doch
ter.
WILHELMINA".
Prins Hendrik gestorven. Het ontstel
lende telegram is wel heel onverwacht
gekomen. Wij wisten, dat de prins ern
stig ziek was, wisten zelfs officieus, dat
de ziekte mogelijk een plotselinge wen
ding zou kunnen krijgen, die aan het
leven een einde zou kunnen maken,
doch dat het verscheiden zoo spoedig
zou komen, dat had niemand ook maar
durven denken.
Ook in de onmiddellijke omgeving
van den prins werd niet aan een plot-
selingen dood gedacht. Dat bewijst wel
de vacantiereis van prinses Juliana,
welke reis niet werd afgebroken. Pas
heden zou de prinses voor een enkelen
dag naar Nederland terugkeeren, om
haar zieken vader te bezoeken.
Gistermorgen nog was de toestand van
Z K. H., zijn ernstige ongesteldheid en
de aard der ziekte in aanmerking geno
men, zeer bevredigend. Koningin Wil-
helmina had dien morgen nog een lang
durig bezoek aan het ziekbed gebracht
er. prins Hendrik toonde zich zeer opge
ruimd. Toen H. M. tegen den middag
naar haar paleis aan het Lange Voor
hout terugkeerde, wees niets op een
naderenden dood. Integendeel, om 1 uur
gebruikte de prins zijn noenmaal nog
met een goeden eetlust en met
gewektheid.
Even daarna trad zen hart
verlamming in, tengevolge
waarvan Z. K. H. na enkele
seconden overleed.
Onmiddelijk werd koningin
Wilhelmina gewaarschuwd,
toen de ziekte een ongunstige
wending kreeg, doch de ko
ningin vond bij haar terugkomst
Haar Gemaal niet meer in
leven. Prins Hendrik was door
een hartverlamming overleden
zonder dat van een eigenlijke
doodstrijd sprake was geweest
Het bericht van het overlijden
op-
van
Na het verscheiden van H. M. de Koningin-moeder is het Koninklijk
Huis opnieuw door een zwaren slag getroffen.
De Prins-gemaal is na een kortstondige ongesteldheid op 3 Juli j.1.
overleden.
Ik houd mij overtuigd, dat de Alkmaarsche bevolking deelt in de ge
voelens van rouw, die het overlijden van Z. K. H. den Prins alom in den
lande heeft gewekt, en meeleeft met de beproeving, welke opnieuw over
het Koninklijk Huis is gebracht.
Ook Alkmaar's burgerij zal met erkentelijkheid gedenken de wijze,
waarop de Prins daadwerkelijk belangstelling toonde voor de nooden
en behoeften van ons Volk en zich in alle omstandigheden met ons Volk
één gevoelde.
Alkmaar, 4 Juli 1934.
De burgemeester van Alkmaar,
F. H. VAN KINSCHOT.
gehouden. Koningin Wilhelmina wilde
eerst Haar Dochter van het gebeurde op
de hoogte brengen en pas toen dit ge
schied was, werd het overlijdensbericht
aan de Nederlandsche bevolking be
kend gemaakt. Dat geschiedde per offi
cieel bulletin van de behandelende dok
toren, hetwelk als volgt luidde:
„Z. K. H. de Prins der Neder
landen, Hertog van Mecklen-
berg, is hedenmiddag te half
twee overleden aan een hart
verlamming.
dr. L. E. Hannema.
dr. E. W. Goteling Vinnis"
Onmiddellijk na deze bekendmaking
werd de vlag op het paleis halfstok ge-
heschen en die viag zorgde er als 't ware
voor, dat het ontstellende nieuws als
een loopend vuurtje door de residentie
ging. Groot was de deelneming in de ge
heele stad met de koninklijke familie,
dio in zeer korten tijd twee geliefde per
sonen door den dood verloor en aller
wegen werd de vlag halfstok uitgehan
gen, terwijl verschillende bloemenzaken
reeds direct nun étalages met rouwfloers
versierden.
Ook van de departements- en andere
rijksgebouwen werd de vlag halfstok ge-
heschen en aan de ambtenaren werd het
droevig bericht bekend gemaakt.
Een boodschap aan de Staten
Generaal.
H.M. de Koningin heeft de volgende bood
schap aan de Eerste en Tweede Kamer der
Staten Generaal doen toekomen:
„Het heeft God behaagd onzen
beminden Gemaal plotseling tot
zich te roefien. Met diepe droefheid
geven wij u daarvan kennis. Wij
zijn overtuigd dat geheel ons volk
deelneemt in de smart die ons en
onze dochter vervult en hiermede
bevelen wij u in Godes heilige be
scherming.
's-Gravenhage, 3 Juli 1934.
w.g. WILHELMINA".
Prinses Juliana, die zooals bekend in
Engeland logeerde en door de koningin
gistermiddag van het droeve gebeuren
op de hoogte was gesteld, reisde zoo
spoedig mogelijk af naar Nederland. Zij
werd uitgeleide gedaan door prinses
Alice en den graaf van Athlone, nadat
de koninklijke familie van Engeland
Haar eerst persoonlijk met het verlies
van Haar Vader gecondoleerd had.
Om kwart voor zeven hedenmorgen
kwam de boot, waarop prinses Juliana
zich bevond, te Hoek van Holland aan.
Daar wachtte koningin Wilhelmina
Haar Dochter op.
Toen de boot aan den wal was vastge
legd en de loopbrug was uitgelegd, kon
de Koningin haar ongeduld niet langer
bedwingen en liep de loopbrug over,
om haar Dochter te begroeten. De ko
ningin omhelsde de Prinses hartelijk en
langdurig, waarna beiden in een gereed
staanden auto plaats namen en direct
naar den Haag vertrokken, waar ij
even voor achten arriveerden in het pa
leis aan het Noordeinde.
Beiden begaven zich daarna voor
enkele oogenblikken naar de sterfka
mer, waar het stoffelijk overschot van
prins Hendrik staat opgebaard.
Zoo was de terugkomst van prinses
Juliana.,
De naaste familieleden ge
waarschuwd.
De naaste familieleden van wijlen
prins Hendrik zijn telefonisch van het
plotseling verscheiden op de hoogte ge
steld. In den loop van vandaag zulien
hertog Adolf van Mecklenburg, een
broeder van prins Hendrik, en de groot
hertogin van Oldenburg, een zuster van
den overledene, naar de residentie
komen en aldaar blijven tot na de plech
tige bijzetting van het stoffelijk over
schot
In den Haag.
Het plotselinge verscheiden, van prins
Hendrik heeft heel het land in beroer! vg
gebracht. In den Haag moest de politie
reeds om 3 uur gistermiddag het ver
keer regelen. Direct werd het rijverkeer
op het Noordeinde stopgezet en een uur
later zelfs alle verkeer.
Direct na het bekend maken van het
overlijden van den prins kwamen ver
schillende officieele bezoekers naar het
paleis, om de condoleanceregister te
teekenen. Daaronder waren gezanten
van vreemde mogendheden en vele Ka
merleden, terwijl later op den dag ook
particulieren op het paleis kwamen.
In den Haag zelf heerschte een
vreemde stilte. De bioscopen en schouw
burgen waren gesloten, de muziek in de
vele café's zweeg en overal zag men de
vlaggen halfstok hangen.
De Haagsche gemeenteraad kwam
gisteravond in spoedvergadering bijeen
en de burgemeester heeft een korte
plechtige herdenkingsrede gehouden, die
door den bijna voltalligen raad staande
werd aangehoord. Een adres van rouw
beklag werd aan de koningin gezonden.
Ook de Raad van State is gistermid
dag in buitengewone zitting bijeen geko
men en de vice-president heeft mede
deeling gedaan van het overlijden van
Pjrins Hendrik, die sinds 1901 lid van
dat college was.
In de zitting van het kantongerecht te Den
Haag is hedenmorgen voor den aanvang van
de behandeling van de civiele zaken het
overlijden van den Prins door den plaats
vervangend kantonrechter mr. A. Rüb her
dacht in tegenwoordigheid van de griffiers
en van de leden van het personeel der griffie
en van het parkei.
Namens de leden van het parket voerde de
ambtenaar van het O. M. mr. G M. Cohen
ter Vaert het woord. Ook in de vergadering
van de pensioenraad werden naar aanleiding
van het overlijden van den Prins door den
voorzitter eerbiedige woorden gewijd aan de
nagedachtenis van den overledene en woor
den van deelneming geuit met het zware ver
lies dat het Koninklijk huis en het Neder
landsche volk andermaal in zoo korten tijd
heeft getroffen.
In Amsterdam.
Amsterdam kreeg slechts langzaam
h< t bericht van het overlijden van den
prins. De bulletins der Amsterdamsche
kranten brachten het eerste nieuws en
daardoor verspreidde het bericht zich
betrekkelijk langzaam. Geleidelijk ook
werden de vlaggen uitgestoken, doch
pas gisteravond kreeg men den eersten
werkelijken indruk van het medeleven
met het verlies van ons koninklijk Huis.
Alle théaters en schouwburgen bleven
gesloten en ook de muziek in café's en
op straat zweeg.
Het overlijden wordt afge
kondigd.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft aan de commissarissen der Koningin