DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Hit het JUulement Qxu}eÜiksch Oveczicht ^Buitenland De groote staking geëindigd. Gespannen politieke toestand in België. Vrijdag 20 Juli 1934 136e Jaargang Strijd om den duur der regeerings-volmachten. Toestand te San Francisco weer normaal. GQURA Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060 Telef. 3, redactie 33. No. 169 Dit nummer bestaat uit twee bladen Directeur! C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Den Haag, 19 Juli 1934 Eerste Kamer. De Eerste Kamer heeft hedenmorgen een korte vergadering gehouden, waarover we misschien hadden kunnen zwijgen, had zich de bijzonderheid niet voorgedaan, dat tus- schen enkele wat men noemt hamerstukken, een wetsontwerp voorkwam, waartegen de heer Fock (lib.) bezwaren opperde. Als de heer Fock spreekt luistert de Kamer. Want dan heeft hij inderdaad ook wat te zeggen. Het gold hier een oogenschijnlijk niet al te gewichtig onderwerp, een wijziging van de begrooting van koloniën, waarbij o.a. een post van 20.000 ten laste van Indië werd gebracht. De heer Fock wees er op, dat de uitgaven van het departement van koloniën, op een enkele uitzondering na, door 's lands schatkist moeten worden voldaan, als zijnde geschied in het belang van Nederland. Hier echter wil de regeering door Indië laten be talen voor uitgaven in het belang van Ne derland gedaan. Het betrof hier de betaling aan een Indisch hoofdambtenaar, die hier ie lande met verlof had vertoefd en door de re geering belast geweest met werkzaamheden in verband met het sluiten van tractaten Hij had dus voor Nederland diensten verricht en dat moet Nederland betalen. In Indië wordt toch al beweerd, dat Nederland van Indië haalt wat het er van kan halen en het is niet goed aan deze overigens onjuiste op vatting voedsel te geven. Minister Colijn erkende, dat de zaak niet heelemaal in den haak was en wilde met zijn ambtgenoot van financiën overleggen, hoe iets dergelijks is te voorkomen. De zaak zit echter zoo: die hoofdambtenaar met verlof heeft niet alleen zijn extra-vergoeding maar ook zijn verlofstractement uit de staatskas ontvangen. Dat leverde moeilijkheid op wat de verrekening betreft en daarom is het ge heele bedrag ten laste van Indië gebracht. De minister erkende, dat men in Indië over dergelijke kleinigheden gauw struikelt, maar hij wilde er daartegenover op wijzen, dat het moederland reeds heel wat heeft gedaan om het budget van Indië te verlichten. In verband hiermede deelde hij mede, dat de regeering voornemens is bij de eerstvolgen de rijksbegrooting een bedrag van ruim 10 millioen ten bate van Indië uit te trekken, waardoor het profijt, dat de Indische schat kist aan het moederland zal hebben te dan ken tot ongeveer 40 millioen zal stijgen. Vj- len zullen voorzeker met ons vol belangstel ling uitzien naar die begrooting ten einde te kunnen nagaan, waarvoor die 10 millioen bestemd zullen zijn. De Kamer heeft natuurlijk de betrekkelijk kleine post, waarom het bij de opmerking van mr. Fock ging, zonder stemming goedge keurd Nadat ook de opheffing van de 20 extra-opcenten op den suiker-accijns met in gang van 1 Juli a.s. zonder discussie was aangenomen, is de Kamer tot een dag in de volgende week uiteengegaan. CRISISZIEKTEN, Het zal onzen lezer bekend zijn, dat de geboorte van het nieuwe Bel gische kabinet-de Broqueville niet met onverdeelde vreugde is begroet. De reden van deze koele ontvangst is uitsluiten te vinden fa de wijze, waarop graaf de Broqueville ge meend heeft te moeten handelen bij de samenstelling van zijn regee ring. In plaats van de beste elementen die de li berale en katholieke partij bezit, tot zich te trekken, heeft hij toegegeven aan zekere po litieke invloeden, waardoor eerste krachten, zooals de bekende minister van buitenland- sche zaken Paul Hijmans, aan den kant wer den gezet, om vervangen te worden door mannen, die eerst nog 't bewijs van hun bij zondere kwaliteiten moeten leveren. Men wist vooruit, dat de eerste regeerings daad van het nieuwe kabinet zou bestaan in het aanvragen van speciale volmachten om de financieele en economische opbeuring des lands krachtig ter hand te kunnen nemen De toestand is zoo ernstig, dat snel hande len geboden is, zoodat het gouvernement het omslachtige en langzaam werkende consti- tutioneele raderwerk daarbij niet gebruiken kan. Een op stevige basis gevestigd kabinet zou deze volmachten zonder veel moeite van de wetgevende kamers verkregen hebben, maar de oppositie die De Broqueville zoowel van Christen-democratische als van liberale zijde ondervindt, is zoo goed als uitsluitend te wijten aan zijn wankele positie tegenover linker- en rechterzijde. De premier heeft speciale volmachten gevraagd voor den duur van negen maanden. Dit gaat den liberalen te ver. Bij monde van Max, die burgemeester van Brussel en tevens voorzitter van de li berale Kamerfractie is, hebben zij verklaard de volmachten alleer tot einde November te willen toestaan. Verder wenschen zij niet ge raakt te zien aan de zelfstandigheid van ge meenten en provinciën. Van hun kant staan de Christen-democraten er op, dat er niet verder getornd zal worden aan de so ciale wetten, en zij eischen waarborgen in dien zin, alvorens hun stem aan het ontwerp te geven. Een oogenblik werd de vrees geuit, dat De Bropueville aan deze vérgaande eischen niet zou toegeven en dat hij liever zou aftreden en nieuwe verkiezingen uitschrijven. Het heeft er allen schijn van dat het niet zoover zal komen Liberalen en Christen-democraten krijgen hun zin en de wetgevende lichamen zuilen ongetwijfeld aan het aldus gewijzigd voorstel hun stem geven. Velen vragen zich echter af, waarom een op politieke basis gevestigd kabinet, dat af hangt van den goeden wil van een of andere partij, de juist zoo moeilijke taak van s lands economische en financieele opneuring op zich moet nemen. Het kan n moeilijk zijn een dozijn mannen te vi niets met politiek uitstaande hebben bereid zijn al hun krachten te geven om de tallooze vraagstukken naar beste wete p te lossen. Niettegenstaande de uiterst zw tijden die België doormaakt, heeft de Bro queville aan zuiver politieke eischen moeten toegeven bij het samenstellen van zijn nieuw ministerie, terwijl hij nu weer het oor moet leenen aan allerlei „opwerpingen" om de on ontbeerlijke speciale volmachten gestemd te krijgen door de wetgevende Kamers. Al deze moeilijkheden zouden zich niet voordoen, in dien een zakenkabinet aan het hoofd van het land had gestaan. Op het eerste gezicht schijnt deze gedach- tengang niet van logisthen zin ontbloot. Bij nader inzien echter is zij lang zoo aanlok kelijk niet als velen wel meenen. Het is nu eenmaal een feit, dat de Belgen een regee ring hebben, die zich op parlementairen grondslag beweegt. Dit is een staat van za ken waaraan op het oogenblik weinig te ver anderen valt, tenzij men overgaat tot ontbin ding der Kamers en nieuwe verkiezingen uit schrijft. De vraag is hoe de uitslag zou lui den van een dergelijke volksraadpleging. Niet te vergeten, dat België slechts drie par tijen van beteekenis heeft, en dat geen der drie eenige hoop koestert de volstrekte meer derheid te behalen. Zoodat men na even- tueele nieuwe verkiezingen, waarschijnlijk precies denzelfder parlementairen toestand zou hebben als thans. Er is echter meer. Het is waar, dat het kabinet-de Broqueville een parlementaire regeering is maar men ziet te gemakkelijk over het hoofd, dat twee leden van het gou vernement extra-parlementaire personalitei ten zijn. Een van hen, Van Zeebroeck, is vice-gouverneur van de nationale bank, en beiden zijn specialisten in economische aan gelegenheden. Het is niet aan den minsten twijfel onderhevig, dat zij in de komende maanden een belangrijke rol zullen sjoelen en dat zij grooten invloed zullen uitoefenen op de vele belangrijxt maatregelen die de regeering nemen zal. Het parlementaire kabinet-De Broqueville IV zal moeten bewijzen, wanneer het de ver eischte volmachten verkregen heeft, dat het tegen de uiterst zware taak die het wacht, is opgewassen. Het verdient ongetwijfeld steun en vertrouwen. Het heeft niet den ge- makkelijksten maar wel den veiligsten weg gekozen om het economische leven op te beu ren: deflatie met instandhouding van de tegenwoordige waarde van de .ranc. Wan neer de regeering-de Broqueville in haar po gingen slaagt, zal zij een belangrijken dienst aan het parlementaire régime bewezen heb ben! De Broaueville en de weerhanen. Het heeft er gisteren een oogenblik critiek voor de regeering uitgezien. De Centraie raad der Christelijke vakverenigingen ver- gederde te Brussel, teneinde stelling te ne men ten aanzien van de hierboven genoemde volmachten. Nadat verschillende sprekers, waaronder minister Van Isacker en oud-minister let het ontwerp hadden toegelicht en verde- digd, en anderzijds uit den boezem der ver gadering scherpe critiek was geoefend waarbij o.a. ernstig wantrouwen ten opzicrr te van de sociale politiek der regeering tot uiting kwam, beslooi de centrale raad met groote meerderheid van stemmen, den Chris ten-democratischen afgevaardigden op te dragen, tegen het ontwerp te stemmen. Dit besluit verwekte in regeeringskringen groote opschudding. De liberale minister Devèze dreigde in een gesprek met den minister-president onmid dellijk z'n ontslag te zullen nemen, indien De Broqueville ook diaar de minste concessie aan de Christen-democraten deed. De mi nister-president begaf zich onverwijld naar de vergadering der Christelijke vakvereni gingen en inderdaad slaagde de oude poli ticus erin, de vijanefge stemming te zijnen voordeele te doen ortislaan Hoe goed hem dit gelukte, blijkt wel uit het feit, dat ten slotte een motie met 231 tegen 110 semmen werd aangenomen, waarin de Christen-de mocratische afgevaardigden worden ver zocht vóór h°t ontwerp der volmachten te stemmen. Nederlaag van extremisten De extremisten in de stakingsleiding, die geleid worden door den Australiër Harry Bridges, hebben gister twee nederlagen te verduren gehad. In de eerste plaats is door de stakingslei ding opnieuw gestemd over het voorstel om het geschil aan arbitrage te onderwerpen. Opnieuw is dit voorstel met meerderheid van stemmen aangenomen. In de tweede plaats is daarbij gebleken, dat het niet waar is wat Bridges Woensdag zeide, dat de eerste stemming bij verrassing was gehouden en dat de meerderheid van bezonnen elementen qangevuld was door per sonen die geen stemrecht hadden. De oppo sitie zal zich er dus bfj neer moeten leggen dat ook het conflict over de arbeidsdistribu- tiebureaux aan arbitrage wordt onderwor pen, waartegen zij zich hadden verzet omdat volgens hen de arbeiders de controle hier over reeds hadden overgenomen van de scheepvaartmaatschappijen. De stemming verliep uiterst rumoerig in een opgewonden vergadering. De joolitie heeft in totaal 300 personen gearresteerd bij haar actie tegen de ophit sers. Het zijn meest communisten. De procu reur van de rechtbank heeft voorgesteld alle processen uit te stellen totdat de federale autoriteiten een onderzoek zouden hebben gedaan naar de nationaliteit van de gear resteerden. De buitenlanders onder hen zul len dan waarschijnlijk onmiddellijk worden uitgewezen. Commissie van enquête beschoten. Een commissie van enquête, bestaande uit een aantal federale autoriteiten met aan het hoofd senator Wagner van New York, heeft een rondgang gemaakt door het havenkwar tier en is daarbij beschoten, waarschijnlijk door wachters die aangesteld zijn door de scheepvaartmaatschappijen. Drie personen zijn gearresteerd. Van de commissieleden is niemand gewond. Het pleit beslecht. Het comité voor de algemeene staking heeft met 191 tegen 174 stemmen besloten de algemeene staking te beëindigen. Ontelbare vrachtauto's met levensmidde len komen van alle kanten aan, de benzine stations krijgen weer nieuwen voorraad. De trams, die den dienst hebben hervat, vervoerden binnen 24 uur een recordaantal van 300.000 passagiers. Tal van arbeiders gaan weer naar hun werk en ook de taxi-chauffeurs overwegen hervatting van den arbeid. Overal is het kalm en vreedzaam, zeide Vandeleur, de voorzitter van het comité voor de algemeene staking. De stad herkrijgt meer en meer haar nor maal aanzien. Talrijke winkels en restaurants zijn weet geopend. De stoomvaartlijnen hebben hun schepen op zee instructie gegeven San Fran cisco weer aan te doen. Havenarbeiders blijven staken. Het besluit tot het doen eindigen van de algemeene staking te San Francisco is door het stakingscomité genomen met 191 tegen 174 stemmen. Het comité drong er bij de vakvereenigingen. die een sympathiestaking hadden afgekondigd, op aan, het werk on middellijk te hervatten en heeft den haven arbeiders, die in staking blijven, alleen finan- cieelen en moreelen steun toegezegd. Hier en daar toch weer stakingen. Volgens een mededeeling van de „Ver- eenigde textiel-arbeiders van Amerikazijn thans ruim 22000 man in staking in tO textielfabrieken in Noord-Alabama. Ver scheidene daden van geweld zijn gepleegd sinds de staking, die 3 dagen gel den is be gonnen. De fabrikanten wijzen erop, dat deze staking een protest vormt tegen de N R. A. DE POOLSCHE OVERSTROOMINGEN. Gunstiger berichten. De toestand in het overstroomingsgebied te Warschau laat zich beter aanzien. De ri vieren loopen weer in de beddingen terug. Te Warschau gelooft men toch dat door het daar aanhoudende hooge water gister avond twee voorsteden, welke op den rech teroever zijn gelegen onder water zullen worden gezet. Voedselschaarschte en water gebrek. Toen de overstroomde terreinen in Zuid- Polen gisteren langzamerhand weer droog liepen, bood het geheel een aanblik van troostelooze verwoesting. Over groote ge- bivden is alles tot een droe staat van ruïne gebracht. Tot dusverre zijn op de weer droog ge worden landen 120 lijken gevonden, terwijl naar verluidt nog 180 anderen vermist wor den. Het blijkt thans wel zeer duidelijk, dat deze overstrooming de meest vernielende is ■weest, die Polen ooit heeft meegemaakt. liegtuigen en booten, die door drongen in de getroffen streken, melden, dat er gebrek aan voedsel heerscht, en een groot tekort aan behoorlijk drinkwater, dat thans op sommige plaatsen uit tanks in stations ver deeld wordt. ge- Vli MUSSOLINIDOLLFUSS BIJEEN. Zeer binnenkort. De correspondent van Havas te Rome acht het waarschijnlijk, dat de bijeenkomst MussoüniDollfuss op 27, 28, en 29 Juli zal plaats vinden. Men verwacht evenwel niet dat belangrijke besluiten zullen worden genomen. HUISZOEKING IN GEBOUW DUITSCHE FRONT. In het Saargebied. In het gebouw van het Duitsche Front heeft een huiszoeking plaats gevonden, waar bij tal van documenten in beslag zijn geno men. Voor het gebouw had een samenscho ling plaats. DE HIMALAYA-EXPEDITIE. Drie leden omgekomen. Het is thans zeker, dat Willi Merkl, dr. Wieland en dr. Welzenbach van de Duitsche Himalaya-expeditie tijdens een sneeuwstorm op den berg Nanga-Parbat zijn omgekomen. De beide officiëren van het Indische leger kapitein Sangster en luitenant Frier, die het toezicht hadden over dragers en koelies zijn echter veilig. LUTZE ZOU DE S.A. OPROEPEN. Controle gewenscht. De „New Chronicle" meldt uit Berlijn, dat de chef van den S. A. staf Lutze een dezer dagen een bevel zal uitvaardigen waarbij de S. A., welke met 1 Juli voor een maand met vacantie was gestuurd, onmiddellijk zal worden opgeroepen. De correspondent van dit blad meent dat de autoriteiten het raadzamer achten om de teleurgestelde S. A. lieden weer onder con trole te hebben. S.A.-LEDEN WACHTEN OP HUN VONNIS. „Daily Telegraph" verboden. Meer dan 2000 S.A -mannen, leiders zoo wel als ondergeschikten, die in verband met de revolte van 30 Juni werden gear resteerd, zijn nog in het concentratiekamp van Dachau, in afwachting van een speciale zitting van den krijgsraad, meldt de „Daily Telegraph" uit München. Dit college be staat uit twee S S.-mannen en een vertegen woordiger van Hitier. Verscheidene nazi-bureaux, welke op 30 Juni werden gesloten, zijn nog niet her opend. Zoo b.v. het Münchener bureau van de afdeeling Buitenlandsche zaken der N S D.A.P., waarover dr. Rosenberg de leiding heeft. De drie vertegenwoordigers werden gearresteerd. Ook zijn verdwenen prof Mayer, de leider van de academische afdee ling van Rosenburgs departement en dr Schubert, een bekende nat.-socialist. Omtrent verschillende personen, van wie nu eens gemeld werd, dat zij gedood waren, en dan weer dat zij in arrest zaten, weet de Berlijnsche correspondent van het blad het volgende te melden: Edgard Jung, die als de schrijver van Von Papens Marburgsche rede wordt gehou den, is dood. Sedert 27 Juni zat hij gevan gen. Baron von Gleichen, wiens dood was ge meld, leeft en is in vrijheid. Ook zou dr. Walter Lütgebrune nog in leven zijn. De „Daily Telepragh" is door minister Frick tot 27 Juli a s. in geheel Duitschland verboden. De reden waarom is niet bekend. Wal vandaag de aandacht trekt., Gespannen politieke toestand in België .(Dag. Overzicht.) De stakingen te San Francisco geëindigd. (Buitenland.) De overetroomingen in Polen; het water zakt. (Buitenland.) Boeken van Upton Sinclair in Pruisen geboycot (Buitenland. Baldwin pleit voor ëterke Engel- sche luchtmacht (Buitenland.) De misdaden te Brighton. (Bui tenland.) Maurice Wilson verongelukt? (Buitenland.) De graanoogst gunstig. (Land- en Tuinbouw.) Predikanten en steun. (Kerk en School.) De „Tribune"-persen nog niet vrijgegeven. (Binnenland.) Nederlandsch-Engelsche handels besprekingen te Londen geschorst (Binnenland.) (Zie verder eventueel laatste berichten). WAT FRANKRIJK BOUWDE. Vlootprogram gepubliceerd. De wet inzake het vlootbouwprogramma 1934 is thans officieel in het „Journal" ge publiceerd. Volgens dit program zullen worden ge bouw: een slapschip, een torpedojager en twee onderzeeërs. Een pantserkruiser van de Duinkerken-klasse, welke de naam „Strass- bourg" zal dragen, zal binnenkort op een Fransche particuliere werf te Saint-Nazaire op stapel worden gezet. BRAND IN POIITIEBUREAU. Te Dyon in Frankrijk. Op het politiebureau te Dijon is in den af- geloopen nacht brand uitgebroken. Verschei dene vertrekken brandden geheelt uit. Men vreest dat bij de verbrande documenten ook verschillende acten zijn, welke betrekking hebben op de moordzaak Prince. DE STAVISKY-AFFAIRE. Na de verklaringen van Tardieu. Hedenmiddag te 5 uur zal de ministerraad bijeenkomen onder voorzitterschap van Cheron. Doumerque heeft er in een telefonisch ge sprek zijn spijt over betuigd, dat hij niet naar Parijs kan terugkeeren om aan deze kabinetszitting deel te nemen. Hij zal echter van het verloop der vergadering op de hoog te worden gehouden. De radicaal-socialistische ministers zullen overwegen, of bij de huidige omstandigheden de nationale eenheid kan worden gehand haafd. Indien de moeilijkheden, die na de verkla ringen van Tardieu zijn ontstaan, niet spoe dig uit den weg zulllen worden geruimd, is het waarschijnlijk, dat Doumerque in het be gin der volgende week van zijn buiten zal te rugkeeren om een bemiddelingspoging te doen. In gezaghebbende kringen noemt men het volkomen onjuist, dat Doumerque kennis zou hebben gehad van den inhoud der verkla ringen, die Tardieu voor de enquette-commis- sie heeft afgelegd. HET GEVAL—LANGER. Als staatsgouverneur van Noord Dakota. De nieuw benoemde gouverneur van den staat Noord Dakota, Olson, heeft zich Don derdag naar het bureau van den afgezetten staatsgouverneur Langer in het capitool van Bismarck begeven en bezit genomen van dit bureau, zonder dat hij verzet ontmoette Langer bevond zich in een ander burau. Tegelijkertijd kwamen de afgevaardigden aan om deel te nemen aan een door Langer bijeengeroepen bizondere zitting Olson liet in de wandelgangene waar man schappen van de nationale garde op post stonden, een bekendmaking aanplakken, waarin de bizonderen bijeenkomst werd afge last. De deuren van de zittingszaal werden verzegeld. Het is niet tot ordeverstoringen gekomen. GROOTE BRAND TE NEW YORK. In de haven. In de stad Jamestown (New York) is brand uitgebroken in een lakfabriek. Het vuur deelde zich met razende snelheid aan een houtopslagplaats mede. De brandweer stond machteloos. Eenige huizen zijn docr het vuur aangetast. De schade is aanzienlij!'

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1