DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
ThaqeUiksdi O veezicht
!BuUentand
No. 172 Dit nummer bestaat uit twee bladen Directeur: C. KRAK.
Dinsdag 24 Juli 1934
LUCMTMACHTDEBAT
IN hOOGERHUIS.
136e Jaargang
Wat vandaag dc
aandacht trekt,
Ut
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Motie van afkeuring ingediend.
•Ij ^n8e'sche Hoogerhuis is gister
middag het debat begonnen over de rege
ringsvoorstellen tot uitbreiding van de
luchtmacht. De Labour Party heeft een
motie ingediend, waarin jegeifc de regeering
de afkeuring van het Huis wordt uitgespro
ken. Deze motie werd gemotiveerd door
Lord Ponsonby, die de voorgestelde verster
king sensationeel noemde. Als het plan
wordt uitgevoerd, zal Engeland ongeveer
1300 gevechtsvliegtuigen hebben. Men moet
zich afvragen, aldus Ponsonby- wat
het doel dezer versterking is. Frankrijk te-
schikt thans reeds over 1650 vliegtuigen,
Rusland en Italië over 1500. Ondanks dit
groote programma zal Engeland dus niet
met deze mogendheden op gelijken voet ko
men. Er kan dus ook geen beroep worden
gedaan op de pariteitsaanspraken der regee
ring om zich te rechtvaardigen ten aanzien
van de onrust, die de aankondiging der ver
sterking in het land heeft veroorzaakt. Het
is te betreuren, dat Engeland nooit serieus
heeft gestreefd naar verwezenlijking van de
gedachte, dat alle landen moeten ontwape
nen tot op de sterkte van Duitschland. De
toestand laat zich vergelijken met dien in de
eerste maanden van 1914. Ook thans is er
weer sprake van bewapeningswedloop, van
argwaan en van een gevoel van onveiligheid.
Er ontbreekt een flinke leiding, die de juiste
richting weet in te slaan. Waar is dan het
acute gevaar, dat een bewapening noodig
maakt? Op het oogenblik zijn alle landen
bezig met den binnenlandschen wederop
bouw. Ook de spanning tusschen Duitsch
land en Frankrijk is in den laatsten tijd zeer
verminderd.
Ponsonby hield zich verder bezig met het
bezoek van Barthou en de resultaten daar
van, waarbij hij ironisch opmerkte, dat de
Franschë diplomatie blijkbaar met recht be
roemd is. Wanneer zal men in Britsche
diplomatieke kringen inzien, dat er verplich
tingen zijn, die hun neerslag geenszins moe
ten vinden in een of ander document? Er
zijn ook eereverplichtingen, die slechts daar
op kunnen steunen, dat op grond van vriend
schappelijke betrekkingen onder bepaalde
omstandigheden van Engeland een ingrij-
Ïien kan worden verwacht. Ook door derge-
ijke verplichtingen kan Engeland zich
onder omstandigheden gebonden zien.
Een accoord over het Oosten aldus
vervolgde Ponsonby zou door de deel
neming van Frankrijk in nauw verband
staan met het accoord van Locarno. Indien
Frankrijk verplicht is, Rusland tegen een
eventueelen Duitschen aanval te steunen,
dan is het niet ondenkbaar, dat er een oor
log uitbreekt aan de Westgrenzen van
Duitschland. Engeland zou zonder meer in
een dergelijken oorlog worden meegesleept
Als de Britsche regeering bij helderen hemel
plotseling verklaart, dat zij de luchtmacht
met 75 moet versterken, dan heeft het
Hoogerhuis het recht zich af te vragen, of
er niet verborgen verplichtingen bestaan,
waarvan het land niets afweet. In ieder ge
val heeft de mededeeling der regeering over
de versterking der luchtvloot argwaan doen
ontstaan ten aanzien van de besprekingen,
die kort geleden met Frankrijk zijn gevoerd.
In het verdere verloop van het debat ver
klaarden een reeks leden van het Hooger
huis zich al naar gelang van hun politieke
oriënteering voor of tegen de voorgestelde
versterking der luchtmacht.
Bijzonder opzien werd gewekt door het be
toog van een tweeden spreker der oppositio-
neele Labour Party, Lord Arnold. De En
gelsche regeering, aldus Arnold heeft wel
het Kellogg-pact onderteekend, maar Jat
verhindert haar niet, thans weer te willen
bewapenen. Het verdrag van Locarno is
morsdood. Het heeft geen rechtsgeldigheid
meer, want Frankrijk heeft sedert de onder-
teekening van dat verdrag voortdurend weer
bewapend zoo snel als zijn financiën dat toe
lieten. Reeds in het feit, dat het niet heeft
ontwapend, is een schending van Locarno te
zien. Onder deze omstandigheden heeft men
niet het recht te verklaren, dat de jeugd van
Engeland ten strijde moet trekken en het
verdrag van Locarno met zijn bloed moet
bezegelen. Geen Britsche regeering zal in
staat zijn, een leger op de been te brengen,
wanneer het er om gaat, wegens het verdrag
van Locarno in den oorlog te trekken.
Het standpunt der regeering.
Het debat werd besloten met 'n rede van den
min. voor de luchtv., Lord Londonderry, die
't regeeringsstandpunt uiteenzette. De sodalis
ten, die altijd verklaard hadden een eenzij
dige ontwapeningspolitiek te verwerpen,
hadden thans een motie van afkeuring inge
diend, die blijk gaf van onnoodige geprik
keldheid, juist op een moment, dat de regee
ring gedwongen was haar eenzijdige ont
wapeningspolitiek te laten varen, omdat zij
internationaal niet het gehoopte resu.taat
had kunnen boeken. De regeering had echter
de hoop niet opgegeven, in de toekomst toch
nog een ontwapeningsovereenkomst te kun
nen bereiken. Thans mocht de regeering ech
ter van de politieke partijen eischen, dat zij
de werkelijkheid in het gezicht durfden zten
Nooit zou de minister voor de luchtvaart de
verantwoordelijkheid ervoor durven dragen,
dat hij in vredestijd zou hebben nagelaten,
de noodige voorzorgsmaatregelen te nemen
Mocht zich het betreurenswaardige geyal
van een oorlog voordoen, dan zou men ge
oefende vliegers noodig hebben en geen
mannen met een in haast geïmproviseerde
opleiding. Het besluit der regeering, de
luchtmacht te versterken, beteekende een be
veiliging van den wereldvrede en zou bijdra
gen tot de verhindering van een bewape
ningswedstrijd.
Motie van afkeuring verworpen.
Tijdens het debat kruisten 24 militaire
vliegtuigen, die aan een manoeuvre deei-
namen boven Westminster en het Parle
mentsgebouw. De door Lord Ponsonby na
mens de Labour Party ingediende motie van
afkeuring werd verworpen met 54 tegen 9
stemmen.
WIE STAK DEN „RIJKSDAG" IN
BRAND?
Sensationeel bericht.
De correspondent van Je „Daily
Herald" te Parijs geeft den inhoud weer
van een brief, dien een S A.-man uit de
naaste omgeving van Rölitu na zijn
vlucht naar Zwitserland gericht zou
hebben aan Von Hindenburg.
De schrijver van dezen brief, S A -man
E. Kruso, toegevoegd aan den chef van
den staf Röhm, beweert daarin de „eenige
nog levende brandstichter van het
rijksdaggebouw" te zijn. Van dezen
brand geeft hij een uitvoerig relaas. Hij
zegt over documenten te beschikken,
welke hij aan de Britsche regeering wil
toezenden.
Op 10 Februari 1933, zoo luidt zijn
mededeeling, hadden Röhm, Heines en
Ernst een geheime bespreking met een
groep van elf betrouwbare S.A.-mannen.
Een van hen, Loibke, had geweigerd vol
strekte geheimhouding te beloven; men
heeft nimmer meer van hem gehoord.
D^ anderen worden door Kruse eveneens
met name genoemd. Van der Lubbe werd
omgekocht. Men verschafte zich door de
ondergrondsche gang van Göring toe
gang tot het gebouw van den Rijksdag.
Daar staken Heines en Ernst celluloid in
brand, terwijl Van der Lubbe op zijn
post was gezet. Nationaal-socialistische
leiders, die na de gebeurtenissen van 30
Juni uit Duitschland zijn gevlucht, schij
nen het bestaan van S.A.-man Kruse
te bevestigen.
(Dit bericht geven we echter onder alle
voorbehoud. Red.)
TWEE MOORDENAARS
TERECHTGESTELD.
Wat zij misdreven
Op de binnenplaats van het gebouw
van justitie te Stuttgart is gistermor
gen de wegens moord ter dood veroor
deelde Wilhelm Ulrich terechtgesteld,
evenals de wegens politieken moord ter
dood veroordeelde Erhardt Minnch.
Eerstgenoemde had een meisje, dat wei
gerde met hem te trouwen, doodgescho
ten, de tweede, een communist, had een
wachtmeester van politie die tegen hem
optrad gedood.
Een derde ter dood veroordeelde, Rei-
ter genaamd, had aan het einde van de
vorige week in de gevangenis de hand
aan zichzelf geslagen.
DOODELIJKE BERGONGELUKKEN.
Twee Duitschers het slachtoffer.
Zondag is een referendaris bij de poste
rijen te Munchen in de Beiersche Alpen
neergestort. Zijn lijk is later geborgen. In
den Hoellenthal-Derner is een vrouw uit
Mannheim in een gletscherspleet gevallen.
Ook zij is om het leven gekomen.
DE FRANSCHE POLITIEKE
TOESTAND.
Onderhoud tusschen Chéron en
Herriot.
De Fransche minister van justitie Chéron
is gisteravond te Parijs aangekomen. Op
zijn doorreis had hij te L>on een langdurig
onderhoud met Herriot. Men verwachtte, dat
hij nog Maandagavond contact zou zoeken
met André Tardieu en den minister van
binnenlandsche zaken Sarraut, om den
heden bijeenkomenden ministerraad voor
te bereiden. In politieke kringen is men wei
nig optimistisch, hoewel men gaarne een
crisis vermeden zag.
De „Intransigeant" schrijft, dat wanneer
de partijen doordat ze niet toegeven, Dou-
mergue tot aftreden dwingen, men dezelfde
verwarde situatie krijgt als in Februari j.1.
REDE VAN LEBRUN.
Frankrijk in koorts-toestand.
De president der Fransche republiek,
Lebrun, heeft gisteren het woord gevoerd
op een diner, dat hem was aangeboden
door den gemeenteraad van Clermont-
Ferrand. Hij wees o.a. op de resultaten
ten aanzien der buitenlandsche politiek,
die Barthou op zijn reizen had behaald,
op de feesten in Italië ter herdenking
van de veldslagen bij San Martino en
Solferino en op de Amerikaansche La-
fayette-feesten.
Président Lebrun.
Dit alles, aldus Lebrun, moet be
schouwd worden als «en teeken, dat men
Frankrijk recht wil doen wedervaren
wegen6 zijn.loyaliteit, zelfverloochening
en vredelievendheid. Het is thans tijd
om een einde te maken aan de ziekelijke
onzekerheid en den twijfel, waaronder
de wereld lijdt. Het is geen tijd meer
voor spitsvondigheden en uitvluchten
Frankrijk heeft steeds de loyale samen
werking tusschen de volken gepredikt,
die ook haar verheven uitdrukking in
den Volkenbond heeft gevonden. Het
heeft nooit gedroomd van hegemonie,
zooals men het zoo vaak verwijt. Hei
denkt er niet aan, iemand van de Euro-
peesche gemeenschap uit te sluiten Het
wil den vrede door de solidariteit van
allen en in de waarde van ieder. Maar
Fiankrijk heeft het gevoel, dat in den
koortsachtigen toestand, waarin zich nog
te veel deelen der wereld bevinden, deze
vrede slechts duurzaam kan zijn, wan
neer hij berust op veiligheid. Daarom
streeft het er naar, deze veiligheid een
vasten grondslag te geven, waaraan alle
volken naar Frankrijk's wensch zouden
kunnen medewerken.
President Lebrun heeft de terugreis
naar Parijs aanvaard.
DE „MONTE ROSA" AAN DEN
GROND.
Mist was de oorzaak.
Het passagiersschip „Monte Rosa" van
de Hamburg—Zuid-Amerikaansche Scheep
vaartmaatschappij is gisteren bij het verla
ten van de haven van Thorshavn op de Fa-
roer-eilanden tengevolge van den mist op
een niet boven water uitstekende rots geloo-
pen. Aangezien het schip in verband met den
mist weinig vaart had, is het zoo goed als
niet beschadigd. Andere schepen doen po
gingen, de „Monte Rosa" vlot te trekken
Aan boord van het Duitsche schip, dat een
vacantietocht naar de Noordkaap maakt, be
vinden zich ongeveer 1200 meerendeels
Duitsche passagiers en een uit 280 koppen
bestaande bemanning.
Schade wordt opgenomen.
De pogingen van s.s. „Monta Rosa" om
op eigen kracht weer vlot te komen, hebben
hedenmorgen tegen 7 uur succes gehad. Het
regeerings s.s. Arcus heeft daarbij groote
hulp verleend. De „Monta Rosa" blijit voor
eerst in de nabijheid van Torshaven liggen
Duikers zullen dan vaststellen of en welke
schade het schip bij het aan den grond
loopen heeft opgeloopen. Zoo mogelijk zal
de „Monta Rosa" dan de reis voortzetten.
DE POOLSCHE OVERSTROOMING.
Gevaar nog niet geweken.
Hoewel het water in den nacht van Zon
dag op Maandag met 10 c.M is gedaald,
blijft de toestand in de streek van Warschau
en vooral van Wilanow nog steeds zeer ern
stig Men verwacht, dat de dijken bij Wila
now den druk van het water niet zullen kun
nen houden. Eenige compagnieën infanterie
ziin naar het bedreigde gebied gezonden. De
Rabarivier is met 50 c.M. gestegende
Doenajek stijgt voortdurend. De Weichel is
in de nabijheid van Sandomir buiten zijn
oever getreden. Een oppervlakte van onge
veer 8 vierkante K M. is overstroomd.
Nog noodweer erbij.
Zwaar onweer is in het Woywode-schap
Lodz losgebarsten en heeft groote schade
veroorzaakt. In de gemeente Jasna heeft de
bliksem brand veroorzaakt. Twaalf neder
zettingen werden daar een prooi der vlam
men. Bij het blusschingswerk zijn 2 men-
schen om het leven gekomen.
Het water stijgt steeds
Ruim 10.000 soldaten en burgers zijn on
onderbroken aan het werk om de dreiging
van het stijgende water zooveel mogelijk te
keeren. Intusschen blijft het water in de
Weichsel voortdurend stijgen. In allerijl op
geworpen dijken bieden thans een bescher
ming aan de voorsteden, doch zoowel deze
nooadijken, als de geweldige Szezucin-dijk,
die het omliggende land moet beschermen,
blijken reeds te laag en het water stroomt er
reeds overheen. Gisteren bedekte het water in
het lagere gedeelte van de Weichsel reeds
een oppervlakte van ongveer 5 mijl breedte.
Alle steden beneden Warschau loopgn ge
vaar. Vandaag zal blijken of de maatregeltn,
die genomen zijn om Warschau zooveel mo
gelijk te beschermen, voldoende zijn geweest
om groote rampen te voorkomen.
HEVIG ONWEER IN
TS JECHO-SLO W AKI JE.
1 persoon gedood.
Boven Nagy Szoeltoes en omgeving
in T6jecho-Slo\vakije heeft zich een
hevig onweer ontlast, dat vergezeld ging
van zwaren regenval, hagel en storm.
Bij dit noodweer werd een persoon ge
dood, terwijl 13 menschen min of meer
ernstige verwonden opliepen. Bovendien
werd groote schade aangericht aan wijn
stokken, ooft en tabak. Het huis van
een wijnbergwachter werd door het wa
ter vernield, waarbij een kind van drie
maanden is verdronken. De vrouw en
twee andere kinderen werden zwaar ge
wond. Op een landgoed zochten vijf ar
beiders en een vrouw onderdak in een
tabaksloods, Jie door den storm werd
vernield. Alle zes personen werden door
de neerstortende balken zwaar gewond.
MASSA-ARRESTATIE IN WEENEN.
Marxistisch complot?
In alle districten van Weenen zijn gisteren
vele sociaal-democraten en communisten
gearresteerd. Aangezien de politiebureaux
en de voor voor-arrest gebruikte strafinrich
tingen vol met gevangenen en arrestanten
zitten, zijn de gister gearresteerde marxisten
ondergebracht in de leegstaande montage
werkplaatsen van de carosseriefabriek Arm-
bruster. Er zouden 600 a 1000 personen
zijn gearresteerd. De fabriek wordt scherp
bewaakt.
Omtrent de aanleiding tot deze massa
arrestaties doen verschillende geruchten de
ronde. E enerzijds wordt beweerd, dat d;
politie een groot marxistisch complot om de
regeering ten val te brengen op het spoor
zou zijn gekomen, anderzijds wordt van
overheidszijde verklaard, dat men geen spe
ciale aanleiding tot het houden van de raz
zia had, doch dat de sociaal-democraten in
de laatste dagen een groote illegale activiteit
ontwikkelden en leden voor illegale Schutz-
bund-formaties aanwierven. Ook in de pro
vincie zijn vele socialisten gearresteerd
Dc aanslagen.
Zondagavond werd door explosie van
bommen voor een huis te Strassengl in Stier
marken groote materieele schade aangericht.
Te Salzburg werden naar aanleiding van
de beschadiging van het postkantoor door
een bomaanslag vier nationaal-socialistische
postbeambten ontslagen, met de mededeeling
van den directeur der P. T. T., dat in geval
van nieuwe aanslagen soortgelijke afweer-
maatregelen genomen zouden worden.
Te Villach in Kaernten werden in een huis
22 geweren gevonden. De bewoner zal over
eenkomstig de standrechtelijke bepalingen
gestraft worden.
Volgens een officieele mededeeling van
staatssecretaris Karwinsky over de hoeveel
heden ingeleverde springstoffen hebben de
autoriteiten ontvangen 106 K G. ammoniet
en dynamiet, 202 paketten met soortgelijke
springstoffen, 1150 slaghoedjes, 2300 ont
stekers, 621 meter lont en verschillende an
dere soorten materiaal. Karwinsky verklaar
de, dat de gearresteerde overtreders der be
palingen de volle stafmaat zullen krijgen,
waaruit men afleidt, dat in den loop van de
week een aantal doodvonnissen zal worden
geveld.
DE SOV IET-UNIE WEER EEN
VRIEND RIJKER.
Thans Bulgarije.
Het officieele Sovjet-telegraafagentschap
publiceert de briefwisseling tusschen den
Bulgaarschen minister van buitenlandsche
zaken Batalof tn volkscommissaris Litwi-
nof, waarin Batalof mededeeling doet van
het resultaat der onderhandelingen tusschen
Sovjet-Rusland en Bulgarije, alsmede van
het besluit der Bulgaarsche regeering tot
herstel der normale diplomatieke betrekkin
gen met de Sovjet-Unie door wederzijdsche
benoeming van gezanten,
In zijn antwoord schrijft Litwinof, dat
hij dit voorstel gaarne aanvaardt aangezien
het overeenstemt met zijn eigen wenschen en
in het belang van beide landen is.
Luchtmachtbespreking in het Hoo
gerhuis. (Dag. Overzicht).
Marxistische massa-arrestatie te
Weenen. (Buitenland).
Rede van den Franschen president.
(Buitenland).
Waar is Byrd? (Buitenland).
Wie stak den „Rijksdag" in brand.
(Buitenland).
Het bezoek van het Poolsche es
kader. (Binnenland).
Groote fabrieksbrand te Schiedam.
(Binnenland).
Boerderijen in de asch gelegd op
het eiland Voorne-Putten. (Binnen
land).
De Zwolsche benzine-zwendelarij.
(Binnenland).
Sabotage te Den Helder. (Binnen
land).
„Tribune" verschijnt weer. (Bin
nenland).
Koningin en Prinses naar Noor
wegen. (Binnenland).
Internationale oplichter gearres
teerd te Bergen aan Zee. (Stad en
omgeving).
Verlichtingsavond te Bergen op
8 Augustus, den dag van het bloe
mencorso. (Stad en omgeving).
(Zie verder eventueel laatste
berichten).
DOODVONNISSEN TE MOSKOU.
Zeven ingenieurs kregen den
kogel.
Eerst thans wordt officieel medegedeeld,
dat onlangs voor het Hoog Gerechtshof der
Sovjet-Unie een proces is gevoerd tegen
een groep van 23 ingenieurs van oen Mos-
kou-Kazanspoorweg en de locomotief-werk-
plaatsen te Moeren, die beschuldigd werden
van spionnage ten behoeve van een buiten
landsche mogendheid en aanslagen op trei
nen en belangrijke knooppunten. Zeven in
genieurs werden wegens hoogverraad ver
oordeeld tot den dood door den kogel, de
overigen tot tien jaar dwangarbeid.
HET OOSTELIJK LOCARNO.
Een verklaring van Russische zijde.
De Russische ambassadeur Tsjinschoek
heeft voor zijn vertrek naar Moskou op het
ministerie van buitenl. zaken te Berlijn ver
klaard, dat de regeering van Sovjet-Rusland
accoord gaat met de uitbreiding der Locar-
no-garantie van Sovjet-Rusland op Duitsch
land en de uitbreiding der Fransche garan
ties uit het plan voor een Oostelijk Locarno
op Duitschland, zooals dat is voorgesteld
door de Engelsche regeering en is aanvaard
door Frankrijk.
Deze verklaring stemt overeen met de ver
klaringen, die de Russische ambassadeurs te
Parijs en te Londen op dit punt hebben af
gelegd, tegenover de Fransche en Engelsche
regeeringen.
DE STAKINGEN TE
SAN FRANCISCO.
De havenarbeiders te San Francisco
hebben bij de arbitrage-commissie ge
protesteerd tegen de aanwezigheid van
nationale garde in de lokalen, waar over
het arbitrage-voorstel gestemd moet
worden.
Op een bochtige plaats hebben onbe
kenden de tramrails met vet ingesmeerd,
zoodat de wagenbestuurder van een
passeerende tram de macht over zijn
remmen verloor en in de bocht de tram
derailleerde en vernield werd. Ook op
andere plaatsen werden terreurdaden
gepleegd.
Staat van beleg?
Na den wapenstilstand van het afgeloo-
pen weekend stonden gisteren op alle groote
wegen weer postende stakers, die het verkeer
der vrachtauto's trachtten te verhinderen.
De federale bemiddelaars zijn nog steeds
bezig te trachtten een regeling tot stand te
brengen. Gouverneur Olson heeft bekend ge
maakt, dat hij zoo noodig bereid is den staat
van beleg af te kondigen.
ONTPLOFFING OP EEN OLIEBOOT.
Drie personen gedood.
Aan boord van de bark „Encaro" in de
haven van Toronto (Canada) brak een olie-
brand uit, en juist toen brandweerlieden en
eenige leden van de bemanning voor het
blusschingswerk in het schip wilden afda
len, vond een explosie plaats, waardoor elf
man in de lucht werden geslingerd. Drie
hunner werden gedood, de overüt#n zwart
gewond.