DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De discussies in den Volkenbondsraad.
No. 216 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag '3 September 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
136e Jaargang
2)xtgeliiksch OvttzidU
Rusland's toetreding als lid.
Een rede van bondskanselier Schuschnigg.
O^uitenland
DE RAMP VAN DE MORAO-CASTLË!
Aantal dooden volgens de
jongste opgaaf 135.
De chef-marconist gehoord-
redden
Rogers voegde aan zijn verklaring nog toe
dat kapitein Wilmott een week geleden zich
Het lijk van kapitein Willmott
gevonden?
Onbrandbare scheepsinrichtingen.
De bergingswerkzaamheden.
Geen staking in België?
ZEPPEI IN BOVEN EEN FRANSCH
LEGER.
Manoeuvres bij de grens.
DE TOESTAND IN OOSTENRIJK.
Het verbod van Duitsche bladen
met drie maanden verlengd.
VEROORDEELD WF.GENS DE
GEBEURTENISSEN IN JULI.
DORP IN LITAUEN IN VLAMMEN.
Oorzaak onbekend
Wat vandaag de
aandacht trekt
CHARLES LEVINE GEWOND.
DE VERLOVING VAN PRINS GEORGE.
De eneaeementsring.
ONDERZOEK TEGEN NATIONAAL-
SOCIALISTEN.
Aansprakelijk voor afbreken
radiorede.
DRIE BENCALEEZEN TER DOOD
VEROORDEELD.
- mmJ
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENliEN»
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060 Telef. 3, redactie 33.
Zooals bekend, is de Volkenbondsvergade
ring sinds eenige dagen in haar zitting bij
een en reeds is een zeer belangrijke kwestie
aan de orde geweest: de toelating van Rus
land als lid van den Volkenbond. Hoewei
eerst leek, dat dit punt zonder moeite tot een
oplossing was gebracht, blijkt achteraf, dat
alles toch niet zoo heel vlot gaat. Men is het
er n.1. niet over eens, hoe de tekst zal moe
ten luiden van het uitnoodigingstelegram
aan Rusland. Litwinof vond den tekst veel
te koel, zooals hij oorspronkelijk was opge
steld, maar daarentegen meenen sommige
gedelegeerden, dat men zich niet alles door
Rusland moest laten voorschrijven.
't Is natuurlijk voor de gewone menschen
geen belangrijke kwestie; maar het schijnt,
dat politci en voornamelijk wereld-politici
zeer gevoelig zijn voor vriendelijke woor
den
Intusschen heeft de vergadering gisteren
opnieuw besprekingen gevoerd en daarbij
heeft de Valera het nog eens over Rusland's
toetreding tot den Volkenbond gehad. Hij
was voorstander van dit lidmaatschap, om
dat hij meende, dat zulk een groot land lid
moest zijn in het belang van den wereld
vrede.
Bij de opening van de zitting van gisteren
begon de Zwisersche gedelegeerde Motta
met het wijden van eenige woorden aan de
nagedachtenis van dr. Doilfuss en den vroe-
geren Italiaanschen gedelegeerde bij den
Volkenbond, Scialoja. Deze woorden werden
met instemming begroet en den spreker
werd er dank voor gebracht.
Verder heeft de Oostenrijksche bondskan
selier Schuschnigg een rede gehouden, die
niet zonder belang was.
Hij sprak allereerst over de politiek en
den arbeid van zijn voorganger, dr. Doilfuss,
en dankte de vergadering voor het eerbe
toon van dezen man, dien hij schilderde als
tloeiend Oostenrijksch patriot en als goed
uropeaan. Het zou aldus vervolgde
Schuschnigg niet verwonderlijk zijn op
zich zelf, wanneer de wereld, die met zoo
vele zorgen belast is, zich in dezen tijd wei
nig om het kleine Oostenrij* zou bekomme
ren. Maar de beteekenis van Oostenrijk laat
zich niet afmeten naar de grootte en het be
volkingscijfer. Oostenrijk is een brandpunt
van de Europeesche gedachte en het snijpui t
van de groote stroomingen, die van het
Oosten naar het Westen, van het Noorden
naar het Zuiden en omgekeerd zich hebben
bewogen. Schuschnigg wilde niet vaststellen,
of het juist geweest is het tegenwoordig Oos
tenrijk te scheppen. Maar wel wilde hij con-
siateeren, dat Oostenrijk in zijn tegenwoor-
digen toestand moet blijven gehandhaafd en
dan niet slechts in zijn eigen belang. Zijn
regeering is evenals de overleden bondskan
selier vastbesloten de onafhankelijkheid te
verdedigen. Op de vraag of Oostenrijk, dat
met zijn eigen hulpmiddelen kan bereiken
en of de binnenlandsche ontwikkeling op den
duur handhaven der orde garandeert, kan hij
antwoorden: Oostenrijk is levensvatbaar,
wanneer men het veroorlooft te leven.
Schuschnigg ging daarna in op de grond
wetswijziging in Oostenrijk en bestreed dat
hier sprake is van een dictatuur. De econo
mische crisis heeft ook bijgedragen tot ver
sterking van het radicalisme en een rustige
grondwetsherziening bemoeilijkt. Het nieuwe
Oostenrijk moet althans in de gelegenheid
esteld worden, zijn grenzen te verdedigen.
)ostenrijk heeft niet de middelen gehad om
te verhinderen, dat politieke bewegingen, die
haar oorsprong buiten zijn grenzen hadden,
een reactie hebben uitgeoefend.
De nieuwe Oostenrijksche grondwet kan
geenszins reactionnair genoemd worden. De
opstanden in Februari en Juli zijn met ille-
fale wapenen gevoerd, over welker herkomst
ij niet zou spreken. In Juli was dan de kan
selier en de schepper van het nieuwe Oos
tenrijk ten offer gevallen aan een arglistige
en van tevoren beraamde misdaad, die met
brutaliteit zonder weerga is uitgevoerd. De
Oostenrijksche regeering heeft zich tegen
over haar binnenlandsche tegenstanders
nooit laten leiden door wraakgevoel. De
partijen in Oostenrijk behooren tot het ver
leden en pogingen om ze weer op te richten,
zijn reactionnair.
De gedachte der autarkie wees Schuschnigg
van de hand. Zijn land streeft er reeds sedert
jaren naar zijn economischen invloed uit te
breiden en zich nieuwe markten voor zijn
productie te verschaffen. De onderhandelin
gen, die gevoerd zijn met twee nabuurstaten,
hebben gelukkig tot goede resultaten ge
voerd, dank zij den energieken arbeid van
den chef der Italiaansche regeering, die zoo
nauw mogelijk heeft samengewerkt mei
Doilfuss en den Hongaarschen minister
president. Na er nogmaals op gewezen te
hebben, dat Oostenrijk niet slechts voor zijn
eigen bestaan strijdt, maar tegelijkertijd de
juist begrepen belangen van al zijn buren
dient, verzocht de bondskanselier, dat de
volkenbondsvergadering de nooden van Oos
tenrijk zal begrijpen en hulp zal verleenen.
De hoofdmachinist van de „Morro Castle"
heeft aan de commissie van onderzoek ver
klaaid, dat men alle passagiers had kunnen
redden.
Uit het onderzoek is gebleken dat er ten
minste een reddingboot met enkel leden der
bemanning vertrokken is.
De ramp heeft voigens de laatste gegevens
den dood van 135 menschen veroorzaakt.
Onder het aantal (135) dooden en ver
misten zijn 93 passagiers en 42 leden der
bemanning.
Gister is voor de commissie van onderzoek
Rogers, de chef-marconist, gehoord. Hij ver
klaarde dat hij volle dertig minuten na het
uitbreken van den brand pas opdracht had
gekregen het hulpsein uit te zenden. Hij deed
dat tusschen 3.25 en 3 30 's nachts. De radio-
cabine stond toen al vol verstrklenden rook
en laaiende vlammen. „Ik bleef het S.O.S.-sein
uitzenden, mei een vochtigen handdoek om
het hoofd Ik voelde dat mijn voeten brand
den. Een van de marconisten hielp mij daar
op bi' het afgaan van de trap Rondom mij
woedde het vuur; hu was een verschrikkelijk
gezicht. Ik hoorde Warms (den tweeden offi
cier) opdracht geven het eerst de vrouwen te
Rogers deelde verder mee dat er tevoren
een staking onder de marconisten was ge
weest van wie er twee een protest hadder.
opgesteld tegen het h i. slechte voedsel aan
boord. Zij trachtten voor dit protest hanu-
teekeningen onder de bemanning te ver
zamelen.
had beklaagd over Alagna. een der twee on
tevreden marconisten. Hij had dezen een op
ruier genoemd en gezegd dat hij weigerde
zijn bevelen te gehoorzamen. Hij zou hem
dan ook te New-York gedaan geven.
Reuter seint nader uit New-York:
Alagna. de in hechtenis genomen marco
nist, is gisteren voor de „groote jury" geleid,
welke met gesloten deuren de zaak onder-
zoekt.
Ambtenaren van het departement van jus
titie hebben gisteren het nog brandende wrak
van de Morro Castle bezocht Zij hebben
aan boord een lijk gevonden dat naar zij
meenen dat van kapitein Willmo't is Het zal
van boord worden gehaald. Zij hebben ook
naar de scheepspapieren en andere docu
menten gezocht
Reuter meldt uit Washington:
President Roosevelt neeft den wensch uit
gesproken dat het Congres een wet zal aan
nemen, welke het gebruik van hout in
schepen voor het vervoer van passagiers ver
biedt en onbiandbare scheepsinrichtingen
voorschrijft.
Volgens de New York World heeft de pre
sident voorts meegedeeld, dat hij het departe
ment van justitie zal opdragen een onder
zoek in te stellen naar de communistische
drijverij te New-York en Havana, zulks in
verband mei den brand op de Morro
Castle.
Het stoomschip „Morro Castle" was gis
teren in een toestand gekomen dat met de
bergingswerkzaamheden en het zoeken naar
de dooden een aanvang kon worden gemaakt.
Van den op den vooravond van het on
geluk overleden kapitein, die ir- gala-uniform
op het bed in de kapiteinskajuit lag opge
baard. waren nog siechts eenige verkoolde
beenderen over, zoomede de gouden uniform-
knoopen.
Of het mogelijk ral zijn de in het zand
weggezonken boot weg te sleepen., is twijfel
achtig
Geen concessies aan den mijnbouw,
De Brusselsche Handelsblad-correspondent
schrijft:
De officieuze interventie van koning
Leopold ten behoeve van de mijnwerkers
heett een beslissende wemdng in den toestand
gebiacht. Reeds thans kan gezegd worden,
dat het gevaar van een staking in den mijn
bouw bezworen is, alleen is nog niet bekend
in welke richting de oplossing van het con
flict zal worden gezocht.
Het kabinet beeft daarover vrijwel den
geheelen dag vergaderd er na afloop van
den kabinetsraad verklaarden verscheidene
min,sters met vertrouwen den ve-deren gang
van zaken tegemoet te zien. Een hunner
voegde er aan toe: „De mijnwerkersloonen
zullen niet verlaagd worden. De regeering
wil niet dat het tot <.en stuking komt".
De regeering schijnt te hebben besloten
den mijnbouw op dit oogenblik geen bij
zondere concessies te doen. daar ze van mee
ning is dat de toestand met halve maatregelen
niet langer gediend is. Minister Van Cauwe-
laert heeft ter voorziening in de onmiddellijke
behoeften van den mijnbouw een plan uit
gewerkt, dat in zekeren zin te beschouwen
is als een overgang tot de door hem ont
worpen radicale reorganisatie van het kolen-
bedrijf, die na het Kamerreces aan de orde
zal komen In dit verband zij nog gemeld, dat
het plan om een extra-invoerrecht te heffen
van kolen afkomstig van landen, die op de
Belgische markt dumpen, in het kabinet op
vrij sterken tegenstand is gestuit, zonder dat
er echter daaromtrent definitief een besluit
is genomen. Veel kans dat het plan verwezen
lijkt zal worden, schijnt er intusschen niet te
zijn.
Morgen zal de minister-president achter
eenvolgens de vertegenwoordigers van de
werkgevers en van de werknemers ontvan
gen. De mijndirecties, die de geheele open
bare meening, met den koning en de regee
ring aan het hoofd, tegen zich in het harnas
hebben gejaagd, bevinden zich zonder twijfel
in een moeilijk parket en er zal voor hen wel
niets anders opzitten dan het hoofd in den
schoot te leggen.
DE DIPLOMATEN BIJ HITLER.
Duitschland als burcht van den
vrede.
In het paleis van den rijkspresident te
Berlijn heeft gisteren een groote ontvangst
plaats gehad van alle te Berlijn geaccredi
teerde buitenlandsche diplomaten.
De belangstelling, welke de Berlijnsche be
volking voor deze bijeenkomst toonde, was
zoo groot, dat een groot aantal agenten, en
zelfs bereden politie in actie moest komen,
om de straten in de omgeving vrij te houden.
Een leger van persfotografen en film
operateurs hield den ingang bezet.
De versterkte wacht, bestaande uit solda
ten van de rijksweer, presenteerde het ge
weer, toen de diplomaten het paleis betra
den, onder wie zich ook de nuntius, mgr. Or-
senigo, bevond
Mgr. Orsenigo las, namens het corps di-
plomatique, een adres van hulde voor aan
den „Führer", begroette hem als het nieuwe
hoofd van den staat en sprak den wensch
uit, dat de Goddelijke Voorzienigheid de
verwachtingen, welke hij voor het heil van
zijn vaderland koestert, zal verwezenlijken.
Hitier hield in antwoord hierop een korte
rede, waarin hij dank zegde voor de goede
wenschen, welke hem in naam van het
corps diplomatique waren uitgesproken.
„Het is mijn wensch en mijn taak, aldus
Hitier, de goede verhouding van Duitschland
met de buitenlandsche staten te bevorderen
en zoo de grondslagen te leggen voor een
wederzijdsch begrijpen. Ook thans, heeren
vertegenwoordigers van vreemde staten, ver
klaar ik, dat het mijn streven is, Duitsch
land tot een vasten burcht van den vrede te
maken. Niet het geweld leidt tot den vrede,
doch het herstel der rechtsgelijkheid en de
achting voor het werk en de prestaties van
ieder ander volk".
Toen de diplomaten het gebouw weder
verlieten, was de menigte nog meer aange
groeid. Vol enthousiasme verlangden de
menschen den „Führer" te zien, die later dan
ook op het balcon van het paleis verscheen.
Rijkskanselier Hitier verliet later in gezel
schap van Freiherr von Neurath het paleis
onder de jubelende toejuichingen van het
volk.
Naar aan de „Times" gemeld wordt nam
om vijf uur gistermorgen de strijd tusschen
de „blauwen" en de „rooden", die respectie
velijk Besanijon aanvielen en verdedigden,
tijdens de manoeuvres, een aanvang. Het
aanvallende corps bestaat uit de dertiende
divisie infanterie, met cavalerie, artillerie,
tanks en luchtmacht, terwijl de verdedigen
de veertiende divisie gelijkelijk is uitgerust
Het „slagveld" strekt zich uit over twintig
mijlen tusschen Besangon en de Zwitser-
sche grens. Hoewel de afdeelingen klein
zijn, zullen de gegevens die thans door de
militaire commandanten uitgewerkt worden,
van de hoogste beteekenis zijn.
Maandagavond had er een geforceerde
marsch van 30 mijl plaats, waarin de reser
ves zich haastig naar het front begaven.
Maarschalk Pétain, de Fransche minister
van oorlog, bestudeert de gebeurtenissen op
de plaats zelf en onder de buitenlandsche
toeschouwers die de manoeuvres bijwonen
behooren de militaire attaché's van Duitsch
land en Sovjet-Rusland. Toen de troepen
zich in de grijze morgennevels in beweging
zetten, werd hun attentie getrokken door het
geronk van luchtschipmotoren. Het was de
Graf Zepplein, op een hoogte van 1000 voet
tijdens een van zijn geregelde rondvluchten.
Officieel wordt medegedeeld:
De bondskanselarij heeft het indertijd
uitgevaardigde verbod van verspreiding van
alle in het Duitsche rijk verschijnende dag
bladen en zekere tijdschriften verlengd en
wel tot 16 December 1934.
De Oostenrijksche krijgsraad te Klagen-
furth heeft gisteren een 23-jarigen onderwij
zer tot 16 jaar zware kerkerstraf veroor
deeld, omdat hij op 26 Juli j.1. met een
afdeeling opstandelingen drie gendarmerie-
posten te Metznitztal (Karinthie) had bezet.
Het in het noorden van Littauen gelegen
plaatsje Lucke bij Telsja staat sedert Dins
dag in brand. Het dorp, dat 1200 inwoners
telt, bestaat slecht uit houten huizen. On
danks het energiek ingrijpen van alle nabu
rige brandweercorpsen was het plaatsje van
morgen voor drie kwart verwoest. Ook de
synagoge is in vlammen opgegaan. Eerst
gisteren is men er in geslaagd, paal en perk
aan de verwoesting te stellen. De oorzaak
van den brand is nc* niet bekend.
De discussies in den Volken
bondsraad. (Dag. Overzicht).
Nasleep ramp „Morro Castle.
(Buitenland).
Hitier ontvangt de diplomaten.
(Buitenland).
Rusland oppert bezwaren bij zijn
a s. toetreding in den Volkenbond.
(Buitenland).
Groote dorpsbrand in Lithauen.
(Buitenland).
Staking te Krommenie geëindigd.
(Binnenland.)
Weer loonsverlaging bij de spoor
wegen. (Binnenland).
Luchtbeschermingsoefeningen in
Overijsel. (Binnenland).
Gemeenteraadszitting. (Stad).
(Zie verder eventueel laatste
berichten!.
aan de andere beklaagden. Twee Bengalee
zen kregen elk veertien jaar tuchthuisstraf,
een derde twaalf jaar tuchthuisstraf. Een
jong meisje werd tot levenslange verbanning
veroordeeld benevens tot veertien jaar tucht
huisstraf.
Charles Levine, die als eerste passagier
een oceaanvlucht maakte In 1927, is gister
in de woning van een vriend in de wijk
Brooklyn te New York bewusteloos gevon
den, terwijl in de kamer vijf gaskranen open
stonden. Óp een tafel lagen drie brieven,
waarvan één aan den vriend gericht was en
aanving met de woorden: „Ik kan eenvoudig
niet verder leven".
Na twintig minuten gelukte het een dokter,
Levine tot het bewustzijn terug te brengen,
waarna deze naar het ziekenhuis is overge
bracht. Waarschijnlijk zal hij herstellen.
Naar men zich wellicht herinnert werd op
Nieuwsjaarsdag van dit jaar een tegen de
Duitsche nationaal soeialisten gerichte ra
diorede, te Aabenraa in Noord-Sleeswijk ge
houden door den oud-minister H. P. Hansen
den grooten man van de vereeniging van
Noord-Sleeswijk met Denemarken in 1920,
afgebroken. Een stem sprak n.1. de woorden:
„Denemarkens nationaal socialistische en
„ritmeester Lembcke" (de leider van een
der Deensche nationaal socialistische par
tijen).
De partij van den gepensionneerden rit
meester Lembcke is naar wij gemeld hebben
een paar weken geleden door dezen ontbon
den ongeveer tegelijkertijd dat de politie
aanleiding vond tegen zijn partij op te tre
den en eenige leden ervan te arresteeren.
Het politie-onderzoek is thans geëindigd.
Daaruit is gebleken dat het afbreken van de
radiorede op Nieuwsjaarsdag inderdaad het
werk is geweest van leden van Lembcke s
partij. Een hunner, een polytechnisch stu
dent, was er in geslaagd met behulp van een
metalen draad en een koptelefoon den tele
foondraad te ontdekken waarlangs de rede
van Aabenraa naar Kopenhagen werd over
gebracht om vandaar uitgezonden te wor
den.
De man die de rede onderbrak was de on
derleider der partij, dezelfde die onlangs
een communist ontvoerde zoogenaamd om
hem aan de politie over te leveren en die des
wege veroordeeld werd.
Hij heeft de vlucht genomen naar Duitsch
land.
Ook blijken de nationaal-socialisten van
plan te zijn gev eest in te breken in de bu-
reaux van de „Roode Hulp" te Kopenhagen
om te weten te komen welke buitenlandsche
communisten door deze instelilng gesteund
werden, doch daarvan is niets gekomen.
De rechtstreeksche aanleiding tot het op
treden der politie is geweest dat er geruch
ten liepen dat de nationaal-socialisten aan
slagen wilden plegen op regeeringsgebou-
wen o.a. Cristiansborg, waar de rijksdag
vergadert. Die geruchten waren blijkens het
politieonderzoek ongegrond.
Drie Bengaleezen, die beschuldigd waren
van een moordaanslag op den gouverneur
van Bengalen, Anderson, zijn gister te Dar-
jeeling ter dood veroordeeld.
Hooge gevangenisstraffen zijn opgelegd
Prins George van Engeland.
Prins George, de verloofde zoon van het
Engelsche koningspaar, is gistermiddag
alleen te Londen teruggekeerd om een enga-
gementsring voor prinses Marina te koopen,
van welken plicht hij zich bij een juwelier
in Bond Street heeft gekweten. Toen de
prins weg was kwamen de verslaggevers en
de veFrukte juwelier had verlof den steen te
toonen, zoodat de geheele wereld nu weet
dat prins Georg een ring met een vierhoekig
gesneden saffier heeft gekomen.
Prinses Marina en haar ouders zijn te
Parijs gebleven en worden Zaterdag door
den prins te Londen afgehaald, vanwaar
men zich gezamenlijk naar Balmoral Castle
in Schotland zal begeven, waar de koning
zich ophoudt, om het verlovingsfeest te vie
ren op den daarop volgenden Zondag.
Prinses Marina van Griekenland
1
m