DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De samenzwering te Marseille.
VOLKSUNIVERSITEIT.
WERKCURSUSSEH.
JSuitznlxmd
^Binnenland
Een Zuid-Slavisch-ltaliaansch conflict?
De jonge koning thuis.
De nieuwe regent.
Ho. 242
De Temps bespreekt in een hoofdartikel
den binnen- en buitenlandsch portieken toe
Wat vandaag de
aandacht trekt.,.
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 13 October 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
136e Jaargang
Hedenmorgen vroeg is de jonge koning
Peter II in gezelschap van zijn moeder in
Belgrado aangekomen, nadat hij gister
avond de Zuid-Slavische grens was gepas
seerd.
De Zuid-Slavische bladen wijden den
nieuwen koning geestdriftige verwelko-
mings-artikelen.
„Ons geheele volk, aldus de Prawda, ver
wachtte den jongen koning met grenzen-
looze liefde en toegewijdheid. Het blad
wijst op de rust en discipline, die in Zuid-
Slavië aan den dag zijn gelegd.
In politieke kringen wordt met verwon
dering gewezen op de berichtgevers van
eenige buitenlandsche bladen, die uitvoeri
ge berichten geven over demonstraties en
onlusten in Zuid-Slavië, behalve de demon
straties in Leibach en Agram, die tegen Ita
lië waren gericht en die door de autoriteiten
onmiddelijk zijn onderdrukt, is de orde en
rust nergens verstoord.
In politieke kringen is men van meening,
dat het weinig passend is, een zoo tragische
aangelegenheid te benutten om verontrus
tende geruchten de wereld in te sturen, ge
ruchten, die niet alleen onjuist zijn, maar
ook den indruk wekken, dat de een of an
dere correspondent zijn reis naar Zuid-Sla
vië zoo effectvol mogelijk wil voorstellen.
Het verhoor te Annemasse.
Het verhoor van de in Annemasse gear
resteerde Benesj en No vak heeft tot dusverre
het volgende resultaat opgeleverd:
De pas van Novak is op 5 Augustus 1934
in Triest uitgegeven. Hij draagt een op 26
September in Thierceaux aangebracht
Fransch stempel betreffende het binnenrei-
zen van het land, evenals de pas van Be
nesj, die op 18 Juni te Parijs is uitgeschre
ven.
Benesj en Novak hebben echter toegege
ven, dat de visa en de genoemde stempels
vervalscht zijn. De verschillende stempels
etc. van de passen zullen nu chemisch wor
den onderzocht. De gearresteerden beweren,
dat de passen hun kort voor zij de grens
overschreden gegeven zijn, doch zij willen
niet mededeelen door wien. Zij hebben toe
gegeven te behooren tot een revolutionnaire
organisatie, waarover zij echter geen nade
re mededeelingen wenschten te doen. Zij be
weren bevel te hebben gekregen zich naar
Parijs te begeven en daar een leidende fi
guur van hun organisatie te ontmoeten, van
wie zij een bijzondere opdracht zouden krij
gen. Zij hebben echter op het afgesproken
punt tevergeefs gewacht. Teneinde den tijd te
verdrijven hadden zij de omgeving van
Parijs bezocht, o.a. Fontainebleau. Hier
hebben zij doot de radio de bericten omtrent
den aanslag in Marseille gehoord, waarop
zij snel kaarten naar Thonon hadden geno
men in den hoop op dezelfde wijze, waarop
zij gekomen waren weer te kunnen terug-
keeren.
Benesj, die naar het schijnt oog geruimen
tijd in Brazilië is geweest, vertoont een
zeer groote gelijkenis met een zekeren Na-
lisd.e bij de Fransche en Zuid-Slavische
autoriteiten als verdacht stond genoteerd.
Bewijs voor zijn identiteit zal echter eerst
door vergelijking van de vingerafdrukken
kunnen worden geleverd. w
Op grond van het tot dusverre bereikte
resultaat houdt de politie de be.de verdach
ten voorloopig in arrest. Hun wordt teni las
te gelegd vervalsching van passen en heime
lijk overschrijding der grenzen.
De gearresteerden zullen in den loop van
den dfg voor den procureur, te Bonnev.lle
worden geleid, die beslissen zal
opsluiting in de gevangenis van Bonneville
of van Annecy. j.pn
Men is voorloopig niet voornemens
naar Parijs over te brengen.
Koning Alexander was gewaar-
schuwdw.
Uit Belgrado wordt gemeld, dat
koning Alexander geweigerd heeft te
luisteren naar de waarschuwing var»
koningin Marie niet naar Frankrijk
Op een zelfde waarschuwing van
den president van den Senaat, heeft
Alexander geantwoord: ,,Het is mijn
plicht te gaan".
Uit Parijs wordt verder aan de Daily Te -
oraph waaraan wij dit bericht ontleenen,
rcmeld dat twee mannen, die gearresteerd
ziin als medeplichtigen van den moordenaar
een buitenlandsche mogendheid bij de aan
gelegenheid hebben betrokken, terwijl voorts,
Solgras het blad wordt beweerd, dat een aan-
slag wordt beraamd op het leven van Peter
II, den jeugdigen nieuwen koning.
Belangrijk artikel in de Temps.
stand van Zuid-Slavië na den tragischen dood
van koning Alexander. Het blad schrijft, dat
van de consolideering der binnenlandsche
orde de ontwikkeling van de buitenlandsche
politiek van Zuid-Slavië afhangt.
Koning Alexander heeft bewezen een ge
zonde opvatting te hebben gehad van de
voor de verzekering van den vrede in Europa
noodzakelijke politiek door te besluiten naar
Parijs te gaan op het oogenblik, dat Barthou
met Rome onderhandelde. Men moet verhin
deren, dat systematisch de openbare meening
wordt misleid en meeningsverschillen worden
aangewakkerd, welke het werk van den vrede
opnieuw zouden verwikkelen.
Voor Belgrado, aldus besluit het blad, is
geen andere politiek dan die van Parijs en
Rome, wanneer men niet wil, dat de politiek
van Barthou vernietigd wordt.
De meening van Hirota.
De Japansche minister van buitenlandsche
zaken, Hirota heeft in de kabinetszitting ver
klaard, dat klaarblijkelijk achter den moord
aanslag op koning Alexander en op Barthou
in Marseille een rassenprobleem in Zuid-
Slavië moet worden gezocht en dat de inter
nationale vrede in Europa door deze recente
tragedie niet zou worden bedreigd, daar dit
een zaak van Zuid-Slavisch binnenlandsch
belang zal blijven.
Sovjet-Russisch commentaar
op den moord van Marseille.
In een correspondentie, welke gewijd is
aan den moord te Marseille schrijft de Pa-
rijsche medewerker van de Russische „Isves-
tia":
In (Fransche?) parlementaire kringen
houdt men staande, dat het brein, dat naar
het schijnt den arm heeft besruurd van den
moordenaar van Barthou cn den koning van
JoJegoslavië, hetzelfde is als dat den arm
heeft bestuurd van de moordenaars van
Doumer, Doeca en Dollfuss en waardoor
thans Titoelescoe wordt bedreigd. De schul
digen aan den moord zijn zij van wie Litwi-
nov te Genève zoo juist heeft gezegd, dat
zij met behulp van het zwaard de kaart van
Europa willen herzien.
Een goede pers.
In de geheele Zuid-Slavische pers wordi
de persoon van prins Paul, die in het testa
ment van koning Alexander in de eerste
plaats als regent wordt benoemd, besproken
De bladen juichen die beschikking ten zéér
ste toe. Prins Paul is immers niet alleen het
naaste familielid van den koning, maar
heeft jarenlang aan diens zijde gewerkt,
zoodat hij beter dan wie ook, op de hoogte
is van diens werk en streven. Hij bezat het
volle vertrouwen van den koning en meer
malen had hij vertrouwelijk zendingen te
vervullen, waarvan hij zich steeds met
groote tact kweet.
De half-officieele „Vreme"' schrijft, dat
niemand vollediger en getrouwer de laatste
woorden van Alexander I: „Waak over
Zuid-Slavië", kan ten uitvoer leggen, als
prins Paul.
Het „Deutsche Volksbktt", het hoofd
orgaan van de minderheden, zegt over den
nieuwen regent o.a. het volgende:
„Iedereen herinnert zich nog dat Prins
Paul eenige jaren geleden het eere-voorzit-
terschap van de tentoonstelling van Duit-
sche kunst in Belgrado aanvaardde. Niette
genstaande zijn kunstlievenden aanleg is
prins Paul in geen enkel opzicht onbekend
met de politiek van zijn land, daar de innige
vriendschap met wijlen koning Alexander
tot natuurlijk gevolg had, dat hij met hem
alle problemen besprak en hij in al zijn
ideeën, plannen en torgen deelde. Men kan
aannemen dat koning Alexander bij het vol
voeren van zijn vérstrekkende plannen door
de goedkeuring van prins Paul somtijds
werd gesterkt. Dit alles kan als waarborg
gelden dat hij de aangewezen persoon is
van de staatszaken verder <e leiden. Tegelijk
zal hij voor de jongen koning Peter II een
welwillende vriend, raadgever en opvoeder
zijn, opdat de toekomstige koning eens uit
zijn handen de erfenis zal overnemen, voor
welke wijlen koning Alexander geleefd,
gearbeid, gestreden en geleden heeft; een
groot, sterk en gelukkig Zuid-Slavië".
Een Zuid-Slavisch-ltaliaansch
conflict?
Uit Belgrado wordt gemeld, dat de Zuid-
Slavische regeering zich tot stappen te Rome
gedwongen zou hebben gezien, aangezien
voor een der Italiaansche zenders zou zijn
gesproken over den onhoudbaren toestand in
Zuid-Slavië, terwijl ook opmerkingen zouden
zijn gemaakt over de te verwachten ontbin
ding van den staat. Aangezien deze opmer
kingen volkomen onjuist zijn heeft de Zuid-
Slavische gezant te Rome opdracht gekregen,
bij het Italiaansche ministerie van buiten
landsche zaken stappen te doen om te verzoe
ken, dat maatregelen zullen worden geno
men, opdat de Italiaansche zenders zich in
de toekomst zullen onthouden van onvriende
lijke uitlatingen over den toestand in Zuid-
Slavië. Men heeft het antwoord van Italië
nog niet ontvangen, doch men hoopt, dat het
incident op bevredigende wijze kan worden
bijgelegd.
Nog meer wrijving?
Bovendien is in officieele kringen in Zuid-
Slavië bericht ontvangen, dat het Italiaansche
garnizoen te Zara gedurende beide laatste
dagen aanzienlijk versterkt zou zijn. In offi
cieele kringen zou men geen mogelijkheid
zien, de verhoudingen te verbeteren en acht
men het versterken van het garnizoen over
bodig en niet bevorderlijk voor de Zuid-Sla-
vische-Italiaansche betrekkingen. Men is er
vast van overtuigd, dat de Kroatische revo-
lutionnairen Italiaanschen steun hebben ge
had. Ten bewijze van dit. laatste wordt ver
klaard, dat er een geldsoort in circulatie is,
die Ruma heet, de waarde van 'n Lire heeft
en door de Kroatische vluchtelingen niet
slechts in Hongarije doch ook te Zara wordt
gebruikt. De zilverbons zouden door Kroati
sche revolutionnaire organisaties worden ge
drukt. Met nadruk wordt er op gewezen, dat
van deze beschuldigingen aan Italiaansche
zijde, waarover druk wordt gesproken, geen
woord in de pers, die geheel onder regee-
ringscensuur staat, is opgenomen. Ook de
berichten over de anti-Italiaansche demon
straties in verschillende steden worden door
de regeeringscensuur uit de pers gehouden,
naar men aanneemt mede op aandrang van
den Italiaanschen gezant.
Zelfs het bericht van den moord op koning
Alexander is met 12 uur vertraging gepubli
ceerd, en extra-edities mochten door de bla
den niet worden uitgegeven.
Pas om 4 uur 's morgens op den dag na
den moord werd publicatie van het nieuws in
de pers toegestaan, hoewel de radio-luiste
raars het bericht reeds den vorigen avond
hadden gehoord over de buitenlandsche zen
ders. -
De leider van de samenzwering
bekend?
Naar verluidt zal de geheimzinnige vijfde
persoon, die de leiding van de samenzwering
zou hebben gehad, een voormalig advocaat,
dr. Pavilitsch uit Zagrab zijn. Hij zou
schriftelijke instructies hebben gehad van
den leider van een terroristische organisatie.
Laval opvolger van Barthou?
Minister-president Doumergue had gister
avond een langdurig onderhoud met den mi
nister van koloniën Laval, dat in de pers al
gemeen aldus wordt geïnterpreteerd: dat de
vooruitzichten van Laval om als opvolger
van Barthou de leiding van het ministerie
van buitenlandsche zaken te krijgen, zijn ge
stegen. Men verwacht nog hedenmiddag zoo-
dra de bijzettingsplechtigheden voor Barthou
zijn beëindigd, de oplossing der gedeeltelijke
kabinetscrisis. De wijzigingen in het kabinet
zouden zich, wanneer de berichten in de och
tendbladen juist zijn, beperken tot het nood
zakelijkste. Bovendien acht men het waar
schijnlijk, dat Herriot en Tardieu ministers
van staat zonder portefeuille zullen blijven,
opdat het politieke evenwicht van het kabinet
niet zal worden verstoord.
Of bij de wijzigingen ook het ministerie
van justitie zal worden betrokken, is op het
oogenblik nog niet bekend. Men verwacht,
dat het ministerie van binnenlandsche zaken
zal worden bezet door een radicaal-socialis
tische afgevaardigde.
BOTSINGEN BIJ KATHOLIEKE
DEMONSTRATIE.
Van Mexicaansche zijde.
Ongeveer 1000 katholieken, voor het mee-
rendeel vrouwen, zijn gisteren bijeengekomen
op het plein voor het Nationale Paleis om te
betoogen tegen de invoering van een socia
listisch schoolonderwijs.
Daar die demonstratie niet was toegestaan,
trachtte de politie de demonstranten te ver
spreiden. Zij was ten slotte gedwongen van
de blanke wapens gebruik te maaen en haar
toevlucht te nemen tot traangas en water
stralen. Ook werden verscheidene schoten in
de lucht gelost. Desondanks slaagde de poli
tie er niet in de straten geheel te ontruimen,
daar de menigte steeds weer samenschoolde.
Tenslotte viel de menigte de politie met
steenen aan. Verschillende agenten werden
gewond. Ook talrijke demonstranten bekwa
men kwetsuren. Een reeks arrestaties werd
verricht.
JOHN DILLINGER'S OPVOLGER.
Floyd blijft uit handen politie.
Floyd, „public enemy no. 2", is gisteren
van het Zuiden naar het Midden Westen
getrokken, waar hij voor de tweede maal in
24 uur een door de bij Mexico politie geleg
de hinderlaag is ontgaan. Floyd is met drie
kameraden, van wie een, naar men aan
neemt, ernstig is gewond. Het schijnt, dat
Floyd op weg is naar Oklahoma, den Staat,
waar hij is geboren. Groote afdeelingen poli
tie snelden naar de plaats, waar Floyd gis
teren voor de laatste maal is gezien. Men is
het spoor van de auto van Floyd bijster.
Personen, die den wagen hebben gezien, ver
klaren, dat op de achterbank iemand zat,
die er uitzag alsof hij bewusteloos was. Deze
man de politie hoopt, dat het Floyd zelf
is is waarschijnlijk gewond bij het vuur
gevecht, dat plaats vond te Mclntyre (Iowa),
waar Floyd met zijn „gang" in een boeren
woning werden betrapt.
EEN VISSCHERIJCONFLICT.
Tusschen Engeland en Noorwegen.
Het ontwerp van een voorloopige overeen
komst is opgesteld en zal worden voorgelegd
aan de Engelsche en Noorsche regeeringen
door deskundigen van beide landen, die deze
week in het departement van buitenlandsche
zaken hebben beraadslaagd over de moge
lijkheid van het instellen van een gezamen
lijke commissie ter behandeling van het En-
gelsch-Noorsche visscherijconflict.
ERNSTIGE ONTPLOFFFING IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
In de zuurstoffabriek Kosmos te Czaslau
(Tsjecho-Slowakije) is gistermorgen met ont
zaggelijk rumoer een zuurstofflesch ontploft.
De arbeider, die bezig was de flesch tee vullen
werd gedood. De zaal, waar de ontploffing
plaats had, werd vernield. Het dak van de
fabriek sloeg kapot, zoodat de brokstukken
tot ver in den omtrek neerkwamen. Onder
het personeel ontstond een paniek.
Het verminkte lijk van den arbeider werd
later onder de puinen gevonden.
DE ONTVOERING VAN MRS. STOLL.
Contact met de afpersers.
Gelijk reeds gemeld, was te Louisville in
Kentucky Woensdag de vrouw van den vice-
president van een industrieele onderneming
door kidnappers otvoerd. De familie heeft
thans het losgeld betaald. De politie had
gisteren het onderzoek getaakt om de familie
in staat te stellen met de afpersers in contact
te komen.
AANSLAG OP SNELTREIN.
In Roemenië.
Gisterochtend is een aanslag gepleegd op
den sneltrein van Boekarest naar Grigore
Khika Voda, aan de Poolsche grens. Op de
rails was de as van een lorrie gelegd. De
sneltrein reed ter plaatse juist met geringer
snelheid, zoodat een ernstig ongeluk kon
worden voorkomen. Er is groote vertraging
op dit traject.
MILLIONNAIR HEEFT VLIEG
ONGELUK.
Jack Whitney, een millionnair uit Upper-
ville (Georgia), is gisteren gewond, toen
zijn vliegtuig bij dë daling op het landings-
terein op zijn landgoed te Upperville werd
beschadigd. Whitney liep snijwonden op aan
het hoofd, doch een meisje, dat mede in het
toestel zat, bleef ongedeerd.
JAPANSCHEN TYPHOON.
Het opbouwwerk.
In zijn zitting van gistermorgen heeft het
Japansche kabinet besloten een bijzondere
zitting van de landdag bijeen te roepen met
betrekking tot het opbouwwerk in Osaka,
Kyoto en andere plaatsen, die door den
taifoen verwoest werden. In den loop van
den middag heeft premier Okada zich naar
den keizer begeven, wien hij in deze aange
legenheid rapport uitbracht. De datum voor
de bijzondere landdagzitting is nog niet be
paald, doch zal waarschijnlijk eind Novem
ber zijn.
ONTPLOFFING IN WOLKEN
KRABBER TE CHICAGO.
2 dooden, 15 gewonden.
In een wolkenkrabber van 14 verdiepingen
heeft zich gister een ernstige ontploffing
voorgedaan, tengevolge waarvan 2 personen
warden gedood en 15 gewond. De ontplof
fing ontstond in een koelinstallatie, waarin
zich ammoniakdampen hadden gevormd.
Een groot aantal vensterruiten, ook van in
de nabijheid gelegen gebouwen, werd ver
nield. Ónder de in het gebouw werkende
personen ontstond groote opwinding, waar
door het reddingswerk zeer bemoeilijkt werd.
KONING VAN EGYPTE ZIEK.
Geen acuut gevaar voor het leven.
Een nauwkeurig medisch onderzoek van
koning Foead van Egypte door prefossor
Bergmann heeft tot resultaat gehad, dat
vastgesteld is, dat alle inwendige organen
van den Egyptischen vorst normaal func-
tionneeren en dat acuut gevaar voor zijn
leven niet bestaat. Prof. Bergmann zal ech
ter desondanks nog onbepaalden tijd in de
nabijheid van den koning blijven.
GRUWELIJKE MISDAAD.
Een waanzinsdaad?
Een gruwelijke misdaad is in het kleine
plaatsje Cambron bij Abbeville in Noord-
Frankrijk gepleegd. Een 44-jarige boer
doodde aldaar met een bijl zijn vrouw, zijn
vijf kinderen van 4 tot 12 jaar, stak daarna
zijn boerderij in brand en maakte door op
hanging een eind aan zijn leven.
De storm, die Spanje deed trillen.
(Dag. overzicht.)
Violette Nozières wegens vadermoord
ter dood veroordeeld. (Buitenland.)
De samenzwering te Marseille; con
flict tusschen Zuid-Slavië en Italië?
(Buitenland.)
Brand in de Ned. Linoleumfabrieken
te Krommenie. (Binnenland.)
Een beroep op de pers inzake de
nieuwe spelling. (Binnenland.)
Uit het parlementaire leven. (Artike
len.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
Geelt U nog heden op b(I den
A d junct-Secretaris
v. HOUTEÏVKADE 42 voor onze
TUMULT OP VERGADERING.
Oppositie met geweld ver
wijderd.
Op een openbare vergadering van de
fascistengroep-Baars c.s. in Bellevue in
Amsterdam deed zich gisteravond het
merkwaardige geval voor, dat van de
250 bezoekers ruim 200 personen
(meest communisten) tot de oppositie
behooren.
Toen de heer Frenay als redenaar op
trad, begon de oppositie uit volle borst
de „Internationale" te zingen en daar
na communistische leuzen aan te hef
fen. Op verzoek van de leiding van de
vergadering verscheen een detachement
politie onder leiding van eenige inspec
teurs in de zaal om de herriemakers te
verwijderen, waarbij van sabel en gum
mistok gebruik moest worden gemaakt.
Er ontstond een geweldig tumult, waar
bij ook het meubilair 't moest ontgelden.
Tot in de kelders en gangen vluchtten
de oppositioneelen. Toen de zaal van
ongewenschte elementen gezuiverd was,
kon de vergadering met 50 man wor
den voortgezet.
Op het Leidscheplein en later op den
Overtoom hoek Nassaukade en op de
Weteringschans heeft de politie nog
een paar maal groepen betoogende com
munisten uiteen moeten jagen.
BRAND TE KERKDIEL.
Twee huizen een prooi der vlammen.
Gisteravond omtsreeks negen uur zijn in
de gemeente Kerkdriel twee woningen een
prooi der vlammen geworden.
De brand ontstond in de woning van J.
Jaarsveld. Het huis stond weldra in lichter
laaie en de vlammen sloegen over naar het
naastbijgelegen pand van den heer G. v. d.
Anker, waar een meelhandel is gevestigd.
Ook dit huis brandde af. Een groote hoe
veelheid meel ging verloren. De omliggende
huizen, die alle met riet gedekt zijn, werden
door de bewoners en de motorbrandspuit
van Kerkdriel natgehouden. De oorzaak
van den brand is onbekend.
DE FILMBRAND TE HILVERSUM.
Verlangens van de Nederland-
sche Amateur-fotografen ver-
eenigingen.
De Bon.d der Nederlandsche Amateur-
fotografen vereenigingen heeft een adres
doen toekomen aan de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, waarin de Kamer
verzocht wordt, aandrang op de regee
ring uit te oefenen, opdat een algemeene
regeling voor het geheele land getroffen
worde, geldende voor zoowel openbare
als besloten bijeenkomsten, waarbij:
1. Vertooning van normaal-films (35
millimeter) met gewone toestellen in
open ruimten, dus zonder gebruik te
maken van een aparte brandvrije kabi-
ne, verboden wordt;
3. Vertooning van smalfilms (16, 9K-,
wordt, mits met inachtneming van
maatregelen, waardoor de veiligheid tij
dens het wisselen der films gewaar
borgd wordt.
2. Vertooning van normaal-films (35
millimeter), met zoogenaamde koffer
apparaten in open ruimten toegestaan
8 m!m.) zonder beperkende bepalingen
(ten opzichte van de veiligheid) toege
staan wordt;
4. Verkoop van z.g. huisbioscopen
voor normaalfilm (35 m.m.) verboden
wordt, tenzij de films daarvoor afge-