DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De samenzwering te Marseille. VOLKSUNIVERSITEIT. WERKCURSUSSEH. JSuitznlxmd ^Binnenland Een Zuid-Slavisch-ltaliaansch conflict? De jonge koning thuis. De nieuwe regent. Ho. 242 De Temps bespreekt in een hoofdartikel den binnen- en buitenlandsch portieken toe Wat vandaag de aandacht trekt.,. ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 13 October 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e Jaargang Hedenmorgen vroeg is de jonge koning Peter II in gezelschap van zijn moeder in Belgrado aangekomen, nadat hij gister avond de Zuid-Slavische grens was gepas seerd. De Zuid-Slavische bladen wijden den nieuwen koning geestdriftige verwelko- mings-artikelen. „Ons geheele volk, aldus de Prawda, ver wachtte den jongen koning met grenzen- looze liefde en toegewijdheid. Het blad wijst op de rust en discipline, die in Zuid- Slavië aan den dag zijn gelegd. In politieke kringen wordt met verwon dering gewezen op de berichtgevers van eenige buitenlandsche bladen, die uitvoeri ge berichten geven over demonstraties en onlusten in Zuid-Slavië, behalve de demon straties in Leibach en Agram, die tegen Ita lië waren gericht en die door de autoriteiten onmiddelijk zijn onderdrukt, is de orde en rust nergens verstoord. In politieke kringen is men van meening, dat het weinig passend is, een zoo tragische aangelegenheid te benutten om verontrus tende geruchten de wereld in te sturen, ge ruchten, die niet alleen onjuist zijn, maar ook den indruk wekken, dat de een of an dere correspondent zijn reis naar Zuid-Sla vië zoo effectvol mogelijk wil voorstellen. Het verhoor te Annemasse. Het verhoor van de in Annemasse gear resteerde Benesj en No vak heeft tot dusverre het volgende resultaat opgeleverd: De pas van Novak is op 5 Augustus 1934 in Triest uitgegeven. Hij draagt een op 26 September in Thierceaux aangebracht Fransch stempel betreffende het binnenrei- zen van het land, evenals de pas van Be nesj, die op 18 Juni te Parijs is uitgeschre ven. Benesj en Novak hebben echter toegege ven, dat de visa en de genoemde stempels vervalscht zijn. De verschillende stempels etc. van de passen zullen nu chemisch wor den onderzocht. De gearresteerden beweren, dat de passen hun kort voor zij de grens overschreden gegeven zijn, doch zij willen niet mededeelen door wien. Zij hebben toe gegeven te behooren tot een revolutionnaire organisatie, waarover zij echter geen nade re mededeelingen wenschten te doen. Zij be weren bevel te hebben gekregen zich naar Parijs te begeven en daar een leidende fi guur van hun organisatie te ontmoeten, van wie zij een bijzondere opdracht zouden krij gen. Zij hebben echter op het afgesproken punt tevergeefs gewacht. Teneinde den tijd te verdrijven hadden zij de omgeving van Parijs bezocht, o.a. Fontainebleau. Hier hebben zij doot de radio de bericten omtrent den aanslag in Marseille gehoord, waarop zij snel kaarten naar Thonon hadden geno men in den hoop op dezelfde wijze, waarop zij gekomen waren weer te kunnen terug- keeren. Benesj, die naar het schijnt oog geruimen tijd in Brazilië is geweest, vertoont een zeer groote gelijkenis met een zekeren Na- lisd.e bij de Fransche en Zuid-Slavische autoriteiten als verdacht stond genoteerd. Bewijs voor zijn identiteit zal echter eerst door vergelijking van de vingerafdrukken kunnen worden geleverd. w Op grond van het tot dusverre bereikte resultaat houdt de politie de be.de verdach ten voorloopig in arrest. Hun wordt teni las te gelegd vervalsching van passen en heime lijk overschrijding der grenzen. De gearresteerden zullen in den loop van den dfg voor den procureur, te Bonnev.lle worden geleid, die beslissen zal opsluiting in de gevangenis van Bonneville of van Annecy. j.pn Men is voorloopig niet voornemens naar Parijs over te brengen. Koning Alexander was gewaar- schuwdw. Uit Belgrado wordt gemeld, dat koning Alexander geweigerd heeft te luisteren naar de waarschuwing var» koningin Marie niet naar Frankrijk Op een zelfde waarschuwing van den president van den Senaat, heeft Alexander geantwoord: ,,Het is mijn plicht te gaan". Uit Parijs wordt verder aan de Daily Te - oraph waaraan wij dit bericht ontleenen, rcmeld dat twee mannen, die gearresteerd ziin als medeplichtigen van den moordenaar een buitenlandsche mogendheid bij de aan gelegenheid hebben betrokken, terwijl voorts, Solgras het blad wordt beweerd, dat een aan- slag wordt beraamd op het leven van Peter II, den jeugdigen nieuwen koning. Belangrijk artikel in de Temps. stand van Zuid-Slavië na den tragischen dood van koning Alexander. Het blad schrijft, dat van de consolideering der binnenlandsche orde de ontwikkeling van de buitenlandsche politiek van Zuid-Slavië afhangt. Koning Alexander heeft bewezen een ge zonde opvatting te hebben gehad van de voor de verzekering van den vrede in Europa noodzakelijke politiek door te besluiten naar Parijs te gaan op het oogenblik, dat Barthou met Rome onderhandelde. Men moet verhin deren, dat systematisch de openbare meening wordt misleid en meeningsverschillen worden aangewakkerd, welke het werk van den vrede opnieuw zouden verwikkelen. Voor Belgrado, aldus besluit het blad, is geen andere politiek dan die van Parijs en Rome, wanneer men niet wil, dat de politiek van Barthou vernietigd wordt. De meening van Hirota. De Japansche minister van buitenlandsche zaken, Hirota heeft in de kabinetszitting ver klaard, dat klaarblijkelijk achter den moord aanslag op koning Alexander en op Barthou in Marseille een rassenprobleem in Zuid- Slavië moet worden gezocht en dat de inter nationale vrede in Europa door deze recente tragedie niet zou worden bedreigd, daar dit een zaak van Zuid-Slavisch binnenlandsch belang zal blijven. Sovjet-Russisch commentaar op den moord van Marseille. In een correspondentie, welke gewijd is aan den moord te Marseille schrijft de Pa- rijsche medewerker van de Russische „Isves- tia": In (Fransche?) parlementaire kringen houdt men staande, dat het brein, dat naar het schijnt den arm heeft besruurd van den moordenaar van Barthou cn den koning van JoJegoslavië, hetzelfde is als dat den arm heeft bestuurd van de moordenaars van Doumer, Doeca en Dollfuss en waardoor thans Titoelescoe wordt bedreigd. De schul digen aan den moord zijn zij van wie Litwi- nov te Genève zoo juist heeft gezegd, dat zij met behulp van het zwaard de kaart van Europa willen herzien. Een goede pers. In de geheele Zuid-Slavische pers wordi de persoon van prins Paul, die in het testa ment van koning Alexander in de eerste plaats als regent wordt benoemd, besproken De bladen juichen die beschikking ten zéér ste toe. Prins Paul is immers niet alleen het naaste familielid van den koning, maar heeft jarenlang aan diens zijde gewerkt, zoodat hij beter dan wie ook, op de hoogte is van diens werk en streven. Hij bezat het volle vertrouwen van den koning en meer malen had hij vertrouwelijk zendingen te vervullen, waarvan hij zich steeds met groote tact kweet. De half-officieele „Vreme"' schrijft, dat niemand vollediger en getrouwer de laatste woorden van Alexander I: „Waak over Zuid-Slavië", kan ten uitvoer leggen, als prins Paul. Het „Deutsche Volksbktt", het hoofd orgaan van de minderheden, zegt over den nieuwen regent o.a. het volgende: „Iedereen herinnert zich nog dat Prins Paul eenige jaren geleden het eere-voorzit- terschap van de tentoonstelling van Duit- sche kunst in Belgrado aanvaardde. Niette genstaande zijn kunstlievenden aanleg is prins Paul in geen enkel opzicht onbekend met de politiek van zijn land, daar de innige vriendschap met wijlen koning Alexander tot natuurlijk gevolg had, dat hij met hem alle problemen besprak en hij in al zijn ideeën, plannen en torgen deelde. Men kan aannemen dat koning Alexander bij het vol voeren van zijn vérstrekkende plannen door de goedkeuring van prins Paul somtijds werd gesterkt. Dit alles kan als waarborg gelden dat hij de aangewezen persoon is van de staatszaken verder <e leiden. Tegelijk zal hij voor de jongen koning Peter II een welwillende vriend, raadgever en opvoeder zijn, opdat de toekomstige koning eens uit zijn handen de erfenis zal overnemen, voor welke wijlen koning Alexander geleefd, gearbeid, gestreden en geleden heeft; een groot, sterk en gelukkig Zuid-Slavië". Een Zuid-Slavisch-ltaliaansch conflict? Uit Belgrado wordt gemeld, dat de Zuid- Slavische regeering zich tot stappen te Rome gedwongen zou hebben gezien, aangezien voor een der Italiaansche zenders zou zijn gesproken over den onhoudbaren toestand in Zuid-Slavië, terwijl ook opmerkingen zouden zijn gemaakt over de te verwachten ontbin ding van den staat. Aangezien deze opmer kingen volkomen onjuist zijn heeft de Zuid- Slavische gezant te Rome opdracht gekregen, bij het Italiaansche ministerie van buiten landsche zaken stappen te doen om te verzoe ken, dat maatregelen zullen worden geno men, opdat de Italiaansche zenders zich in de toekomst zullen onthouden van onvriende lijke uitlatingen over den toestand in Zuid- Slavië. Men heeft het antwoord van Italië nog niet ontvangen, doch men hoopt, dat het incident op bevredigende wijze kan worden bijgelegd. Nog meer wrijving? Bovendien is in officieele kringen in Zuid- Slavië bericht ontvangen, dat het Italiaansche garnizoen te Zara gedurende beide laatste dagen aanzienlijk versterkt zou zijn. In offi cieele kringen zou men geen mogelijkheid zien, de verhoudingen te verbeteren en acht men het versterken van het garnizoen over bodig en niet bevorderlijk voor de Zuid-Sla- vische-Italiaansche betrekkingen. Men is er vast van overtuigd, dat de Kroatische revo- lutionnairen Italiaanschen steun hebben ge had. Ten bewijze van dit. laatste wordt ver klaard, dat er een geldsoort in circulatie is, die Ruma heet, de waarde van 'n Lire heeft en door de Kroatische vluchtelingen niet slechts in Hongarije doch ook te Zara wordt gebruikt. De zilverbons zouden door Kroati sche revolutionnaire organisaties worden ge drukt. Met nadruk wordt er op gewezen, dat van deze beschuldigingen aan Italiaansche zijde, waarover druk wordt gesproken, geen woord in de pers, die geheel onder regee- ringscensuur staat, is opgenomen. Ook de berichten over de anti-Italiaansche demon straties in verschillende steden worden door de regeeringscensuur uit de pers gehouden, naar men aanneemt mede op aandrang van den Italiaanschen gezant. Zelfs het bericht van den moord op koning Alexander is met 12 uur vertraging gepubli ceerd, en extra-edities mochten door de bla den niet worden uitgegeven. Pas om 4 uur 's morgens op den dag na den moord werd publicatie van het nieuws in de pers toegestaan, hoewel de radio-luiste raars het bericht reeds den vorigen avond hadden gehoord over de buitenlandsche zen ders. - De leider van de samenzwering bekend? Naar verluidt zal de geheimzinnige vijfde persoon, die de leiding van de samenzwering zou hebben gehad, een voormalig advocaat, dr. Pavilitsch uit Zagrab zijn. Hij zou schriftelijke instructies hebben gehad van den leider van een terroristische organisatie. Laval opvolger van Barthou? Minister-president Doumergue had gister avond een langdurig onderhoud met den mi nister van koloniën Laval, dat in de pers al gemeen aldus wordt geïnterpreteerd: dat de vooruitzichten van Laval om als opvolger van Barthou de leiding van het ministerie van buitenlandsche zaken te krijgen, zijn ge stegen. Men verwacht nog hedenmiddag zoo- dra de bijzettingsplechtigheden voor Barthou zijn beëindigd, de oplossing der gedeeltelijke kabinetscrisis. De wijzigingen in het kabinet zouden zich, wanneer de berichten in de och tendbladen juist zijn, beperken tot het nood zakelijkste. Bovendien acht men het waar schijnlijk, dat Herriot en Tardieu ministers van staat zonder portefeuille zullen blijven, opdat het politieke evenwicht van het kabinet niet zal worden verstoord. Of bij de wijzigingen ook het ministerie van justitie zal worden betrokken, is op het oogenblik nog niet bekend. Men verwacht, dat het ministerie van binnenlandsche zaken zal worden bezet door een radicaal-socialis tische afgevaardigde. BOTSINGEN BIJ KATHOLIEKE DEMONSTRATIE. Van Mexicaansche zijde. Ongeveer 1000 katholieken, voor het mee- rendeel vrouwen, zijn gisteren bijeengekomen op het plein voor het Nationale Paleis om te betoogen tegen de invoering van een socia listisch schoolonderwijs. Daar die demonstratie niet was toegestaan, trachtte de politie de demonstranten te ver spreiden. Zij was ten slotte gedwongen van de blanke wapens gebruik te maaen en haar toevlucht te nemen tot traangas en water stralen. Ook werden verscheidene schoten in de lucht gelost. Desondanks slaagde de poli tie er niet in de straten geheel te ontruimen, daar de menigte steeds weer samenschoolde. Tenslotte viel de menigte de politie met steenen aan. Verschillende agenten werden gewond. Ook talrijke demonstranten bekwa men kwetsuren. Een reeks arrestaties werd verricht. JOHN DILLINGER'S OPVOLGER. Floyd blijft uit handen politie. Floyd, „public enemy no. 2", is gisteren van het Zuiden naar het Midden Westen getrokken, waar hij voor de tweede maal in 24 uur een door de bij Mexico politie geleg de hinderlaag is ontgaan. Floyd is met drie kameraden, van wie een, naar men aan neemt, ernstig is gewond. Het schijnt, dat Floyd op weg is naar Oklahoma, den Staat, waar hij is geboren. Groote afdeelingen poli tie snelden naar de plaats, waar Floyd gis teren voor de laatste maal is gezien. Men is het spoor van de auto van Floyd bijster. Personen, die den wagen hebben gezien, ver klaren, dat op de achterbank iemand zat, die er uitzag alsof hij bewusteloos was. Deze man de politie hoopt, dat het Floyd zelf is is waarschijnlijk gewond bij het vuur gevecht, dat plaats vond te Mclntyre (Iowa), waar Floyd met zijn „gang" in een boeren woning werden betrapt. EEN VISSCHERIJCONFLICT. Tusschen Engeland en Noorwegen. Het ontwerp van een voorloopige overeen komst is opgesteld en zal worden voorgelegd aan de Engelsche en Noorsche regeeringen door deskundigen van beide landen, die deze week in het departement van buitenlandsche zaken hebben beraadslaagd over de moge lijkheid van het instellen van een gezamen lijke commissie ter behandeling van het En- gelsch-Noorsche visscherijconflict. ERNSTIGE ONTPLOFFFING IN TSJECHO-SLOWAKIJE. In de zuurstoffabriek Kosmos te Czaslau (Tsjecho-Slowakije) is gistermorgen met ont zaggelijk rumoer een zuurstofflesch ontploft. De arbeider, die bezig was de flesch tee vullen werd gedood. De zaal, waar de ontploffing plaats had, werd vernield. Het dak van de fabriek sloeg kapot, zoodat de brokstukken tot ver in den omtrek neerkwamen. Onder het personeel ontstond een paniek. Het verminkte lijk van den arbeider werd later onder de puinen gevonden. DE ONTVOERING VAN MRS. STOLL. Contact met de afpersers. Gelijk reeds gemeld, was te Louisville in Kentucky Woensdag de vrouw van den vice- president van een industrieele onderneming door kidnappers otvoerd. De familie heeft thans het losgeld betaald. De politie had gisteren het onderzoek getaakt om de familie in staat te stellen met de afpersers in contact te komen. AANSLAG OP SNELTREIN. In Roemenië. Gisterochtend is een aanslag gepleegd op den sneltrein van Boekarest naar Grigore Khika Voda, aan de Poolsche grens. Op de rails was de as van een lorrie gelegd. De sneltrein reed ter plaatse juist met geringer snelheid, zoodat een ernstig ongeluk kon worden voorkomen. Er is groote vertraging op dit traject. MILLIONNAIR HEEFT VLIEG ONGELUK. Jack Whitney, een millionnair uit Upper- ville (Georgia), is gisteren gewond, toen zijn vliegtuig bij dë daling op het landings- terein op zijn landgoed te Upperville werd beschadigd. Whitney liep snijwonden op aan het hoofd, doch een meisje, dat mede in het toestel zat, bleef ongedeerd. JAPANSCHEN TYPHOON. Het opbouwwerk. In zijn zitting van gistermorgen heeft het Japansche kabinet besloten een bijzondere zitting van de landdag bijeen te roepen met betrekking tot het opbouwwerk in Osaka, Kyoto en andere plaatsen, die door den taifoen verwoest werden. In den loop van den middag heeft premier Okada zich naar den keizer begeven, wien hij in deze aange legenheid rapport uitbracht. De datum voor de bijzondere landdagzitting is nog niet be paald, doch zal waarschijnlijk eind Novem ber zijn. ONTPLOFFING IN WOLKEN KRABBER TE CHICAGO. 2 dooden, 15 gewonden. In een wolkenkrabber van 14 verdiepingen heeft zich gister een ernstige ontploffing voorgedaan, tengevolge waarvan 2 personen warden gedood en 15 gewond. De ontplof fing ontstond in een koelinstallatie, waarin zich ammoniakdampen hadden gevormd. Een groot aantal vensterruiten, ook van in de nabijheid gelegen gebouwen, werd ver nield. Ónder de in het gebouw werkende personen ontstond groote opwinding, waar door het reddingswerk zeer bemoeilijkt werd. KONING VAN EGYPTE ZIEK. Geen acuut gevaar voor het leven. Een nauwkeurig medisch onderzoek van koning Foead van Egypte door prefossor Bergmann heeft tot resultaat gehad, dat vastgesteld is, dat alle inwendige organen van den Egyptischen vorst normaal func- tionneeren en dat acuut gevaar voor zijn leven niet bestaat. Prof. Bergmann zal ech ter desondanks nog onbepaalden tijd in de nabijheid van den koning blijven. GRUWELIJKE MISDAAD. Een waanzinsdaad? Een gruwelijke misdaad is in het kleine plaatsje Cambron bij Abbeville in Noord- Frankrijk gepleegd. Een 44-jarige boer doodde aldaar met een bijl zijn vrouw, zijn vijf kinderen van 4 tot 12 jaar, stak daarna zijn boerderij in brand en maakte door op hanging een eind aan zijn leven. De storm, die Spanje deed trillen. (Dag. overzicht.) Violette Nozières wegens vadermoord ter dood veroordeeld. (Buitenland.) De samenzwering te Marseille; con flict tusschen Zuid-Slavië en Italië? (Buitenland.) Brand in de Ned. Linoleumfabrieken te Krommenie. (Binnenland.) Een beroep op de pers inzake de nieuwe spelling. (Binnenland.) Uit het parlementaire leven. (Artike len.) (Zie verder eventueel laatste berichten.) Geelt U nog heden op b(I den A d junct-Secretaris v. HOUTEÏVKADE 42 voor onze TUMULT OP VERGADERING. Oppositie met geweld ver wijderd. Op een openbare vergadering van de fascistengroep-Baars c.s. in Bellevue in Amsterdam deed zich gisteravond het merkwaardige geval voor, dat van de 250 bezoekers ruim 200 personen (meest communisten) tot de oppositie behooren. Toen de heer Frenay als redenaar op trad, begon de oppositie uit volle borst de „Internationale" te zingen en daar na communistische leuzen aan te hef fen. Op verzoek van de leiding van de vergadering verscheen een detachement politie onder leiding van eenige inspec teurs in de zaal om de herriemakers te verwijderen, waarbij van sabel en gum mistok gebruik moest worden gemaakt. Er ontstond een geweldig tumult, waar bij ook het meubilair 't moest ontgelden. Tot in de kelders en gangen vluchtten de oppositioneelen. Toen de zaal van ongewenschte elementen gezuiverd was, kon de vergadering met 50 man wor den voortgezet. Op het Leidscheplein en later op den Overtoom hoek Nassaukade en op de Weteringschans heeft de politie nog een paar maal groepen betoogende com munisten uiteen moeten jagen. BRAND TE KERKDIEL. Twee huizen een prooi der vlammen. Gisteravond omtsreeks negen uur zijn in de gemeente Kerkdriel twee woningen een prooi der vlammen geworden. De brand ontstond in de woning van J. Jaarsveld. Het huis stond weldra in lichter laaie en de vlammen sloegen over naar het naastbijgelegen pand van den heer G. v. d. Anker, waar een meelhandel is gevestigd. Ook dit huis brandde af. Een groote hoe veelheid meel ging verloren. De omliggende huizen, die alle met riet gedekt zijn, werden door de bewoners en de motorbrandspuit van Kerkdriel natgehouden. De oorzaak van den brand is onbekend. DE FILMBRAND TE HILVERSUM. Verlangens van de Nederland- sche Amateur-fotografen ver- eenigingen. De Bon.d der Nederlandsche Amateur- fotografen vereenigingen heeft een adres doen toekomen aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal, waarin de Kamer verzocht wordt, aandrang op de regee ring uit te oefenen, opdat een algemeene regeling voor het geheele land getroffen worde, geldende voor zoowel openbare als besloten bijeenkomsten, waarbij: 1. Vertooning van normaal-films (35 millimeter) met gewone toestellen in open ruimten, dus zonder gebruik te maken van een aparte brandvrije kabi- ne, verboden wordt; 3. Vertooning van smalfilms (16, 9K-, wordt, mits met inachtneming van maatregelen, waardoor de veiligheid tij dens het wisselen der films gewaar borgd wordt. 2. Vertooning van normaal-films (35 millimeter), met zoogenaamde koffer apparaten in open ruimten toegestaan 8 m!m.) zonder beperkende bepalingen (ten opzichte van de veiligheid) toege staan wordt; 4. Verkoop van z.g. huisbioscopen voor normaalfilm (35 m.m.) verboden wordt, tenzij de films daarvoor afge-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1