ESTE SIGARET
'OR UW GEZONDHEID!
Financieel Overzicht.
®os©©©® Oladiopeogtatnma
i
V
ALKMA, K-v.Vuii -«UiHüAc. i f .n--<vi:MB£R 1934
Zondag 18 November.
HILVERSUM, 301 M. (8.30
12.en 5.—6.— VARA, de VPRO
van 6.-8.— en de AVRO van 12
5.— en 8.—11»— uur). 8.30 Or.pl.
8.35 Tuinbouwpr. S. S. Lantinga.
9 Voetbalnieuws. 9.03 Orgelspel
Joh. Jong. 9.30 Deel. Ad Bouw
meester en gr.pl. 10.— Or.pl. 10.15
Tooneelnieuws. 10.30 Residentie
orkest olv. Dr. P. v. Anrooy. 11.15
A. Pleysier: Van Staat en Maat
schappij. 11.30Verv. orkesiconcert.
12.Carillon en uurslag van de
St. Pancras-toren te Enkhuizen.
12.01 Disco-nieuws. 12.30 Stafmu-
ziek. 5de Res. Infanterie olv. J. R.
v. d. Olas. 2.— A. v. d. Horst her
denkt Herman Heijermans. 2.30
Kovacs Lajos en zijn orkest. 3.30 J
Godefroy: Het schilderij van de
maand. 3.50 Gr.pl. 4.— Mando-
linemuziek door „Ons Genoegen"
en „Crescendo", olv. J. den Daas.
4.45 Vaz Dias en gr.pl. 5.Orgel
spel C. Steyn. 5.30 Voetbalpraatj?
5.50 Gr.pl. 6.— Boekbespreking
mej. W. Denijs. 6.30 Kerkdienst uit
de Ned. Herv. kerk te Culemborg.
Voorg. ds. J. H. Klein Wassink
8 Vaz Dias. 8.15 Omroeporkest
olv. N. Treep. 9.— Radio-Journaai.
9.15 Mozart-concert door het Om
roeporkest olv. N. Treep, mmv. J.
Patzak, tenor en Hélène Cals, so
praan. 10.15 Grpl. 10.30 Orgel
concert P. Palla mmv. lopy ule
rum, zang. 11.Vaz Dias 11.10
12.— Uit Carlton te A'dam:
Melle Weersma and his Red-White-
Blue Aces.
HUIZEN, 1875 M. (830—9.30
en 5.-7.45 NCRV, de KRO van
9.30—5— en 7.45—11.— uur).
8.30 Morgenwijding olv. ds A.
Klinkenberg JAzn., mmv. Meisjes
koor der Evang. Luth. kerk te
Weesp olv. D. Boekweg JRzn. 9 30
Gr.pl. 10.— Hoogmis. 11.45 Gr.pl.
12.Causerie. 12.15 Scl lagermu-
ziek. 1.— Lezing. 1.20 Orkestcon
cert en lezing. 3.15 Gr.pl 3 45 Or
kestconcert. 4.30 Ziekenhalfuur.
5 Kerkd. uit le Geief. kerk te
Voorschoten. Spr. ds. J. C. Hout
zagers, mmv. J. A. v. Amerom,
orgel. Hierna Chr. Zangvereen.
„De Lofstem", olv. W. Mizée. 7 45
Sportnieuws. 7.50 Causerie. 8 10
Vaz Dias. 8.15 Concert mmv. bari
ton. 8.50 Gr.pl. 9.Hoorspel.
10.Zang en piano. 10.10 Orkest
concert. 10.30 Vaz Dias en gr.pl
10.4011.Epiloog.
DROITWICH, 1500 M. 12.50 R.
King en zijn orkest. 1.50 Piano
recital M. Cole. 2.20 Gr.pl. 2.50
Zang door R. Tauber. 3 05 BBC-
orkest olv. F. Bridge, mmv N.
Gruhn, sopraan. 4.05 Het Krish
Septet. 4.50 Voor de kinderen. 5.10
en 5.35 Lezingen. 5.55 Cymbeline,
spel van Shakespeare. 7.55 Orgel
concert B. Mason. 8.20 Korte
dienst. 8 35 Lezing 9.05 Liefdadig-
heidsoproep. 9.10 Ber. 9.20 Sted.
orkest Bournemouth olv. R. Austin,
mmv. G. Hall, sopraan. 10.35 De
Radio-zangers olv. L. Woodgate.
11.05 Epiloog.
FARIJS (RADIO-PARIS), 1648 M
7.20 en 8 20 Gr.pl. 11.50 Orgel
concert P. Revel. 12.10 en 1.05
Gr.pl. 1 20 Pascal-orkest 5.20 Pa-
rijsch Symph .-orkest. 8.20 „Othei-
lc", opera van Verdi, mmv. orkest
olv. Bigot en solisten. 10 50 Dans
muziek.
KALUNDBORG, 1261 M. 1120
12.50 M Hansen's orkest 1 50
—2.15 Gr.pl. 2.45-4.20 „La fille
de Madame Angot", operette van
Lecocq (fragm.) 7.20 Oude volks
dansen. 7.35 Zang en deel 8.2')
Omroeporkest olv. Gröndahl. 9.30
Balalaikamuziek. 10.20—11.50
Dansmuziek.
KEULEN, '56 M. 5-35 Havencon
eert. 9.20 Pianorecital H. Haass
11.20 Orkestconcert olv. Melchior
12.30 Grpl. 2.40 Pianorecital.
3.20 Münchner Symphonie-orkest
olv. Ebner. 5.10 Blaasconcert. 7 20
„Spass mit Musik", vrooliik progr.
olv. Kandner. 8.50 Omroeporkest
olv. Winter en solisten. 9 50 Sport
reportage. 10.0511.50 Uit Ko
ningsbergen: Omroepk'einoikest o
1 v. Wilcken.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
10 20 Alexys' orkest. 11.20 Gr.pl.
12.20 Orkest olv. Walpot. 1.3{É—
2 20 en 5.20 Gr.pl. 5.55 Omroep
orkest olv. André. 6 50 Piano. 7.20
Gr.pl 8 20 Symphomeconcert. 9.20
Orkestconcert. 10.3012.20 Dans
muziek. 484 M.: 10.20 Gr.pl. 11.20
Orkestconcert. 12.20 Gr.pl. 1.30
2 20 Omroeporkest. 3.20 Sympho-
nieconcert. 6.10 Hoorspel. 8.2.)
Gevar. concert, orkest, dansmuziek
DEUTSCHL NDSENDER, 1571
M. 7 20 Gevar. progr. 8-50 Or-
kestcomert olv Winter 9 20 en
9 50 Ber. 10.05 Weerber. 10.20—
11.50 Orkestconcert olv. Wilcken.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lün 2: Huizen.
Lijn 3: Keulen 8.35—14.05,
Parijs 14.05—15.20, Brussel (Fr)
15 20—17.20, Parijs 17.20—19.20,
Leipzig 19.20—20.50, Beromünster
20 50—21.50, Leipzig 21.50—24.—
Lijn 4: Parijs 8.30—8 50, Brus
sel Fr. 10.20—11.—, Parijs 11.—
11.30, Brussel VI. 11.30-11.50,
Parijs 11.50—12.50, Droitwich
12.50—16.50, Beromünster 16.50—
18.05, Brussel VI, 18.05—18.50,
Lond. Reg. 18.50-21.20 Droit.
—24 1 20~23-15> Weenen 23.15
Maandag 19 November.
HILVERSUM, 301 M. (AVRO-
mtz., Alg progr.) 8.- Gr.Jh 10-
Morgen wijding. 10.15 Gr.pl 1030
raitï ErdTwL' StrauSS' pian°-
recitat tgb. Veen en gr.nl 12
John van Brück en zijn orkest. 2-
Ui gelconcert P. v. Egmond Jr. m.
m. v. M. v. d. Kraan, zang 3
i°°a nTKI^yn' 3-30~3.45 Gr.
n d7 m »Central", den Haag:
De Ramblers olv. Th. Uden Mas-
n a0 ^9X Tak: Prominenten
van t hedendaagsche podium 5 30
Omroeporkest olv. A. v. Raalte m.
J11 V- J-icderen- en Oratorium
kwartet. 7.— Piano-recital. G van
Renesse. 7.25 Gr.pl. 7.45 PTT-
kwartiertje door J. G. Pater. 8.—
Vaz Dias. 8.05 Omroeporkest olv.
A van Raalte mmv. S. Swaap
viool en het „Liederen- en Orato
rium-kwartet. 8.50 Gr.pl. 9.— „De
razende piano", hoorspel van J "w
Broedelet. Regie K. Xleyn. 9.3Ó
Uit de Stadsschouwburg te Amst
„Die Fledermaus", operette van J.
Strauss door het Fritz Hirsch
Ensemble. 10.35 Kovacs Lajos en
zijn orkest. 11Vaz Dias. 11.10
—12— Vervolg Kovacs Lajos.
HUIZEN, 1875 M. (NCRV-uitz
8— Schriftlezingen meditatie 8.15
9.30 Gr.pl. 10.30 Morgendienst
olv. ds. J. Pannebakker Jr. 11.
Chr. Lectuur. 11.30 Gr.pl. 12.30
H. Ludolph, sopraan. A. Alphe-
naar—Boxs, viool en N. de Bock
Verdel, piano. 2.Voor de scholen
2 35 Gr.pl. 2.45 Wenken voor de
keuken. 3.153.45 Knipcursus.
4.— Bijbellezing door us. C. J. Sik
kei, mmv. zang en orgel. 5.Or
gelspel D. Lincy. 6.30 Vragenuur.
7.— Ned. Chr. Persbureau 7.15
Gr.pl. 7.30 Vragenuur (vervolg).
8 Een laatste woord. 8 10 Gr.pl.
8.15 Uit de Zuiderker' te Hilver
sum: „Ein deutsches Requiem" v
J Brahms m. m. v. solisten, Chr
Oratorium-Vereen- Hilversum en 't
Utr. Sted. orkest olv. J. Wagenaar.
Van 9.9.30 Causene door L. J
de Hoog. 10.15 Vaz Dias 10.25
11.30 Gr.pl.
DROITWICH, 1500 M. 10 35
10.50 Morgenwijding. 11.05 en
11.20 Lezingen. 11.40 3r.pl 11.50
Voor de scholen. 12.05 Gr.pl. 12.50
Orgelconcert P. J. Mansfield. 1.20
BBC-Northern-orkc-st 0. .v. Morri-
son. 2.25 Voor de rchoïen. 3.10 Gr.
pl 3.55 Duitsche les. 4.20 Sonate-
concert door V Collins, viola en K.
Cooper, piano, r.50 Schotsch Studio
orkest olv. Daines. 5.35 BBC-Dans-
orkest olv. H. Ha'1. 6.20 Ber. 6 50
en 7.05 Lezingen. 7.25 Koorcon
cert. 7.50 Lezing. 8.20 Carroil
Gibbons en de Savoy Hotel Or-
pheans. 9.„Chimera", spel van
R Crossley. 9.50 Ber. 10.20 Het
Griller strijkkwartet mmv. B. Ma
son, piano en H. Heyner, bariton.
11.30 Voordr. 11.35—12.20 Jack
Jackson en zijn Band.
PARIJS (RADIO-PARIS), 1648 M
7.20 en 8.20 Gr.pl. 12.20 Pascal-
orkest. 8.20 Deel. 9.05 Harp-recital
A. Lautemann. 9.35 Mozartconcert
olv. Raugel.
KALUNDBORG, 1261 M. 11.20
1.20 Strijkorkest olv. Anderson
2 50—4.50 Omroeporkest olv. L
Gröndahl. 7.50 Opera-muziek olv.
Reesen. 8.40 Hoorspel 8 55 Koor
concert. 9.50 Kamermuziek. 10.30
—11.50 Dansmuziek.
KEULEN, 456 M. 5.20 Gr.pl.
6 35 Kwartet, oncert. 11.20 Orkest
concert olv. Margraf. 1.35 Gr.pl.
3 20 NS-Franken-orkest olv. Böhm.
5 15 Gr.pl. 6.50 Omroepkleinorkest
olv. Eysoldt. 8.20 Vervolg concert.
9.50 Lezing 10.20—11.20 Om
roepkwintet.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12 20 Gr.pl., piano- en harmonica
recital. 1.302.20 Salonorkest olv.
Douliez. 5.20 Syniphonieconcert
6.50, 7.35 en 8.20 Gr.p 1. 8.45
Hoorspel. 9.20 Omroeporkest o.l.v.
Gason. 10.30—11 20 Gr.pl 484
M.: 12.20 Omroeporkest olv Ga
son. 1.302.20 en 5.20 Gr.pl. 6.50
Salonu-orkest olv. Douliez. 7.35
Gr.pl. 8.20 Symph.-ccncert. 10.30
-11.20 Gr.pl.
DEUTSCHL ANDSENDER, 1571
M 7.30 Vocaal concert door de
Hitler-jeugd. 7.50 Gev progr 8.20
Concert door het Elly Ney-Trio
9.20 Ber. 9.50 Actueele causerie
10.05 Scheepsweerber. 10.20
11.20 Europeesch concert uit Hon
garije (gr pl.)
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Huizen.
Lijn 3: Deutschl.s. 8 05—9 20
Keulen 9.20—12.20, Parijs 12.20—
13.30, Brussel Fr. 13.30—14.20,
Kalundborg 14.50—15.20, Keulen
15.20—16.50, Lond. Reg. 16.50—
17.35, Brussel Fr. 17.3517 50,
Stuttgart 17.50—19.10, Beromün
ster 19.10—20—, Weenen 20.—
20.40, Beromünster 20.40—22 10
Weenen 22.10—24.—.
Lijn 4: Parijs 8.05—8 50,
Droitwich 10.3511.05, Lond. Reg
11.0512.05, Droitwich 12 05
14.20, Lond. Reg. 14.20—16.20,
Droitwich 16.2018.50, Lond Reg.
18.50—22.20, Droitwich 22.20—
24.—.
Nieuwe vrees voor den Bel
gischen iranc. Noodlottige
gevolgen van een verstoring van
het vertrouwen in het Staats
crediet. Nadeelen van de
plaatsing van onderhandsche lee
ningen. Een beslissing in
Duitsche Sfoudclausule-processen.
Afwisselend koersverloop op
de aandeelenmarkt.
Het heeft in de afgeloopen week op de
buitenlandsche wisselmarkt weer leelijk ge
spookt. Een krachtige koersstijging van het
Pond Sterling is gepaard gegaan met een
flauwe stemming voor den Franschen en
vooral ook voor den Belgischen franc. In de
officieele wisselkoersen is deze niet zoo zeer
tot uiting gekomen, wèl echter in de ter
mijn noteeringen voor het Belgische devies,
die een aanzienlijk disagio te zien gaven.
Het feit, dat men Belga's, te leveren na
drie maanden, tot een zooveel lageren koers
verhandelt dan de thans geldende wijst er
wel op, dat men de vooruitzichten voor de
handhaving van de goudpariteit van de
Belgische valuta zeer pessimistisch beoor
deelt. Inderdaad geven de politieke en finan-
cieele verhoudingen bij onze Zuidelijke na
buren wel aanleiding, om de verdere ontwik
keling met aandacht gade te slaan. De val
van het kabinet-de Broqueville behoeft op
zich zelf weliswaar geen directe reden tot
bezorgdheid met het oog op de valuta te
geven. Reeds is officieel medegedeeld, dat
het nieuwe ministerie, wat het muntvraag-
stuk betreft, hetzelfde program als het oude
zal hebben, d.w.z. de handhaving van den
gouden standaard op zijn huidige pariteit.
Wat echter den toestand zorgelijk maakt, is
het feit, dat de financieele struikelblokken,
waarover het ministerie-de Broqueville is ge
vallen, slechts uit den weg geruimd zouden
kunnen worden door een krachtige regeering
van nationale eenheid en door de bereidheid
van alle kringen der bevolking tot het bren
gen van offers in het belang van de finan
cieele saneering.
Het besef van de noodzakelijkheid hiervan
schijnt bij de groote massa in België nog
niet voldoende te zijn doorgedrongen en dit
opent het gevaar op aanhoudende politieke
verwikkelingen, waartegen de valuta op den
duur welilcht niet bestand zal blijken te zijn
Van het optreden der nieuwe regeering zal
het afhangen, of de bezorgdheid te dien aan
zien, op de valutamarkt tot uiting komende
in het disagio voor termijnbelga's, in den
eerstkomenden tijd zal luwen dan wel in
kracht zal toenemen. In de tweede helft der
afgeloopen week was reeds een lichte kente
ring in de stemming waar te nemen. Het
disagio voor termijnbelga's is geringer ge
worden; tegelijkertijd konden ook Fransche
francs, die ten opzichte van het Pond Ster
ling aanmerkelijk in koers gedaald waren,
een verbetering boeken.
Bij de voorafgaande koersdaling van den
Franschen franc heeft men vermoedelijk
slechts te doen gehad met een terugwerking
van de flauwe stemming voor de Belga. Men
ging daarbij uit van de opvatting dat, wan
neer het inderdaad tot een opheffing van
den gouden standaard in België zou komen,
ook de Fransche franc niet meer zoo vast
zou staan. Deze overweging leidde tot aan-
kocpen van Ponden op groote schaal, die
een verklaring vormen voor de koersstijging
van de Engelsche valuta in den jongsten
tijd. Omtrent den politieken en financieelen
toestand in Frankrijk zelf is men thans heel
wat geruster dan bij de eerste berichten om-
trent het aftreden van het ministerie-Dou-
mergue verwacht had kunnen worden. De
spoedige oplossing van de kabinetscrisis en
het ontreden van den nieuwen minister-pre
sident hebben de vrees voor eecn op handen
zijnde nieuwe periode van politieke onrust
grootendeels doen verdwijnen. Dit neemt niet
weg, dat de politieke horizon in Frankrijk
evenmin als in België volkomen opgeklaard
is. Zoolang in beide landen niet die politieke
stabiliteit Ts verkregen, welke de noodzake
lijke voorwaarde is voor een gezonde ont
wikkeling van staatsfinanciën en valuta, zal
de mogelijkheid van nieuwe verwikkelingen
een druk blijven uitoefenen zoowel op de
wisselmarkt als op de fondsenbeurs.
Uit den aard der zaak hebben Fransche
en Belgische staatsfondsen den invloed van
de gebeurtenissen van den jongsten tijd on
dervonden. De Fransche soorten konden in
de laatste week een groot deel van het ge
leden koersverlies inhalen. Voor Belgische
obligatiën is de stemming gedrukt gebleven.
Een noteering van ca. 90 voor de 414
in guldens luidende Belgische staatsleening,
wijst er wel op, dat het staatscrediet van
België een heel wat ongunstiger naam heeft
dan dat van ons eigen land, dat gemakke
lijk op een 4 rentebasis kan leenen. Ook
in Frankrijk trouwens noteeren de 4'4
staatsfondsen belangrijk beneden pari. Men
heeft hierbij ongetwijfeld nog voor een
groot deel te doen met det nawerking van
het geschokte vertrouwen van beleggers in
het staatscrediet tengevolge van de valuta
depreciatie in de naoorlogsjaren, waardoor
de massa der kleine spaarders en renteniers,
een belangrijke categorie van houders van
staatsfondsen, zoo zeer gedupeerd is. De
mentaliteit van de meeste volken is nu een
maal niet zoo als die van het Engelsche,
waarvoor een Pond, ock na de depreciatie,
een Pond is gebleven. Men herinnert zich
wellicht hoe zelfs Engelsche zakenlieden
toen zij bemerkten, dat zij voor een Pond
minder guldens konden krijgen dan vroeger,
verontwaardigd waren op den gulden,
waarmede vast iets niet pluis was. Deze
mentaliteit, tezamen met de omstandigheid,
dat de Engelsche staatsbegrooting in even
wicht kon worden gehouden, heeft er toe
geleid, dat het Engelsche staatscrediet in het
binnenland, ondanks de opheffing van den
gouden standaard en de voortdurende
waardedaling van het Pond, ongeschokt is
gebleven,, en dat de Engelsche regeering
tegen gestadig lagere rente kan leenen, zoo
dat thans zelfs een conversie van 3
staatsleeningen kan worden overwogen.
Men zou nauwelijks mogen verwachten,
dat het Nederlandsche publiek, dat zich in
het algemeen meer rekenschap geeft van de
financieele verhoudingen dan het Engelsche,
op gelijke wijze op een eventueele valuta
depreciatie zou reageeren. In zijn Alge-
meene Beschouwingen over de begrooting
heeft minister Oud nog eens gewezen op de
funeste gevolgen, die een verstoring van het
vertrouwe nin ons staatscrediet door een
devaluatie zou hebben. Nu heeft men ver
trouwen in ons staatscrediet en dit stelt de
regeering in staat, Ned. Indië en de scheep
vaart te steunen. Men doet een beroep op
ons staatscrediet voor wie bevroren vorde
ringen in Duitschland hebben, voor den mid
denstand. Als het staatscrediet verstoord
zou zijn, zou de weg voor al dergelijke steun-
acties reeds van te voren zijn afgesneden.
„Als wij de waarde van den gulden vermin
derden tot tachtig, zal men vreezen, dat wij
morgen gaan tot zeventig en overmorgen tot
zestig", aldus de minister, daarmede belich
tend, welke gevaren een devaluatie als mid
del tot bestrijding van de crisis met zich zou
brengen.
Of er nog eens een tijdstip zal komen,
waarop de regeering toch er over zal gaan
denken, een andere pariteit voor den gulden
vast te stellen? De minister vas financiën
doelde hierop als een theoretische mogelijk
heid, toen hij sprak van „devaluatie als een
sluitstuk", voor het geval het Pond en de
Dollar definitief mochten worden gestabili
seerd en de tegenwoordige goudlanden de
goudwaarde hunner valuta's eveneens zou
den verlagen. In zoo'n geval zou een deva
luatie niet meer een „sprong in het duister"
zijn en zou de vraag aan de orde kunnen
worden gesteld, of het al dan niet wensche-
lijk zou zijn, om onze valuta aan de veran
derde pariteit der overige landen aan te
passen.
Voorshands is dit echter slechts een hy
pothese; een stabilisatie van Pond en Dollar
is nog niet in zicht en een herstel van stabie
le verhoudingen tusschen de verschillende
valuta's, hoe noodzakelijk ook voor een nor
male ontwikkeling van het ruilverkeer, be
hoort nog altijd tot de vrome wenschen. On
der deze omstandigheden en dit kwam
nogmaals duidelijk in de uiteenzettingen van
van minister Oud naar voren kan een de
valuatie geen punt van overweging voor de
regeering uitmaken.
Dat de beurs zich hiervan ten volle reken
schap geeft, blijkt wel uit de stemming cp
de beleggingsmarkt, waarop het vele gepole-
miseer van den jongsten tijd over het valuta-
vraagstuk niet den minsten invloed heeft ge
had. In de afgeloopen week zijn de koersen
voor binnenlandsche staats- en gemeen!elee-
ningen weliswaar iets afgebrokkeld en ook
de handel is eenigszins ingekrompen, maar
dit is aan bijzondere factoren toe 'te schrijven
geweest. Voor een deel houdt het n.1. ver
band met de inschrijving op de nieuwe Indi
sche leening, waarvoor, ter belegging be
schikbare bedragen, zijn achtergehouden.
Daarnaast moet de vermindering der bedrij
vigheid ook worden geweten aan het hoe
langer hoe meer in zwang komende gebruik
van geldnemers, om hun behoeften te dekken
door het aangaan van onderhandsche leenin
gen, die geheel buiten de beurs omgaan.
In de meeste gevallen kunnen deze leenin
gen worden gesloten op voor geldnemers
zoowel als geldgevers voordeeliger voor
waarden dan bij een openbare emissie zou
den kunnen worden bedongen, daar de kos
ten van bankiersporvisie, van aanmaak en
zegeling der obligatiën enz. komen te verval
len, terwijl op de onderlandsche leeningen
ook geen couponbelasting behoeft te worden
betaa'd. Toch is het de vraag, of de belan
gen der geldnemers hiermede op den duur
wel gediend zullen zijn De onderhandsche
leeningen worden immers geplaatst bij de
groote lichamen: de Rijksfondsen, verzeke
ringsmaatschappijen, pensioen- en spaar
fondsen enz., welke apders hun beschikbare
midde'en door aankoopen op de open markt
beleggen, resp. door inschrijving op open
bare emissies. Zonder den steun van de aan
koopen voor deze groote portefeuilles zal de
kapitaalmarkt zich op den duur ongunstiger
moeten gaan ontwikkelen, wat weder van in
vloed moet zijn op de voorwaarden, waartoe
onderhandsche lecningen geplaatst kunnen
worden. Ook van de nieuwe Indische leening
was, naar men weet, reeds voor de inschrij
ving twee-derde van het totale bedrag bij de
Rijks-instellingen geplaatst tot een circa 1
pCt. lageren koers dan waartegen het restant
aan het publiek werd aangeboden. De ge
meente Amsterdam heeft met haar jongste
emissie een dergelijke tactiek gevolgd, maar
het resultaat is dan ook geweest, dat het
voor vrije inschrijvingen beschikbare bedrag
van deze leening, naar t' ans blijkt, niet ge
heel bij het publiek kon worden geplaatst.
De emissiehuizen moesten circa 6 mil-
lioen opnemen en dit bedrag kan slechts ge
leidelijk bij het publiek worden gesleten.
Hierdoor ziet de gemeente zich reeds geremd
in haar verdere emissie-transacties, ter con
versie van de nog uitstaande leeningen met
hoogeren rentevoet in 4 pCt. obligatiën.
De behandeling van het proces inzake de
goudclausule der 6 pCt. dollarleening van
de gemeente Rotterdam is opnieuw veertien
dagen uitgesteld. De hoop op een voor obli
gatiehouders gunstigen uitslag van dit pro
ces is inmiddels versterkt door het vonnis,
dat het Rijksgerechtshof te Leipzig heeft ge
wezen in processen, welke in Duitschland
aanhangig waren gemaakt en waarin even
eens nakoming van de goudclausule in lee-
ningscontracten was geëischt. Op zich zelf
is deze voor obligatiehouders gunstige uit
spraak alleen voor Duitschland van belang,
in de eerste plaats omdat het hierbij om een
proces van binnenlandsche schuldeischers
ging.
Zelfs wanneer het Duitsche gerechtshof
zich ten aanzien van dergelijke, door buiten
landsche schuldeischers te stellen eischen op
hetzelfde standpunt mocht plaatsen, zou het
nog zeer twijfelachtig zijn, of de deviezen-
autoriteiten wel hun goedkeuring aan het
overmaken der desbetreffende bedragen zou
den hechten. Houders van Duitsche dollar-
leeningen met goudclausule zullen derhalve
goed doen, zich van de practische beteekenis
der uitspraak van het Rijksgerechtshof geen
„gouden" bergen te beloven. Wel wekt deze
uitspraak hoopvolle verwachtingen op ten
aanzien van de beslissingen in goudclausule-
processen, welke in verschillende landen
door diverse instanties worden gevoerd. In
ons land heeft de Vereeniging voor den Ef
fectenhandel, naar men weet, behalve tegen
de gemeente Rotterdam ook een proces aan
hangig gemaakt tegen de Bataafsche en de
Koninklijke Petroleum Mij.
Op de Amsterdamsche aandeelenmarkt was
de stemming in den aanvang der week on
gunstig. Later trad een verbetering in, die
echter niet kon worden gehandhaafd Rub-
beraandeelen b.v. bleven verwaarloosd en de
meeste noteeringen liepen gestadig terug.
Men geeft er zich rekenschap van, dat er
weinig kans is op een verdere verhooging van
den rubberprijs, zoolang de restrictie wordt
toegepast volgens de bedoelingen van de
Ned.-Indische regeering. Bij de vaststelling
van het restrictie-percentage voor het eerste
kwartaal van het nieuwe jaar heeft deze
haar standpunt weten te handhaven tegen
over dat der Engelsche belangen, die de pro
ductie verder hadden willen inkrimpen. De
tegenstand der Indische regsering legen een
scherpe verhooging van den rubberprijs heeft
tweeërlei oorzaak. In de eerste plaats geeft
zij er zich rekenschap van, dat hoogere prij
zen het verbruik moeten doen verminderen,
waardoor dus het beoogde doel: aanpassing
der productie aan het verbruik, weei verder
af zou komen te liggen. Daarnaast moet zij
rekening houden met de belangen der inland-
sche producenten, die bij de tegenwoordige
rubberprijzen loonend kunnen werken en die
zich terecht zouden verzetten tegen een ver
hooging van het uitvoerrecht op rubber, als
middel om de inlandsche productie verdei te
beperken. Wat de plantages betreft, zoo is
voor de goede ondernemingen de productie
tot de tegenwoordige prijzen weer 'oonend
gewerden, a' is er geen sprake van groote
winsten en al zullen zelfs /aak de gewone
afschrijvingen nog niet worden verdiend.
Onder deze omstandigheden is er dus alle re
den voor de gereserveerde hcud'ng, die de
rubberafdeeling ter beurze aan den dag
legt.
Ook tabaksaandeelen waren flauw, in ver
band met de vrees voor een verdere beperking
king der Duitsche tabaksaankoopen en de te-
rughoud ng van den Neder'andschen handel,
die zijn oude leveranties aan de Duitsche si-
garenindustrie nog niet betaald heeft gekre
gen. Aandeelen Koninklijke Petroleum waren
aanvankelijk flauw, maar later tijdelijk in
herstel, op de hoop, dat het toch spoedig tot
een verbetering van de situatie in de Ameri-
kaansche joetroleumindustrie zal komen, dank
zij een krachtig ingrijpen der regeering. De
passeering van het interim-dividend door de
Shel en de Koninklijke had een ongunstigen
invloed op de stemming, hoewel men even
min als het vorige jaar een interim-uitkee-
ring had verwacht.
Aandeelen Philips' werden gunstig beïn
vloed door de publicatie der uitvoercijfers
van radio-artikelen, die voor October, met
een waarde van ƒ6 10 millicen tegen 5.41
millioen in September en 4 68 miilioen in
October vorig jaar een nieuw record te zien
gaven. Ook de export van gloeilampen is van
595.000 in September tot 669.000 in Oc
tober gestegen.
Unilever waren hooger op geruchten om
trent een te verwachten interim-dividend van
2 pCt.H.V A.'s daarentegen waren op eenig
aanbod aanmerkelijk lager.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
4 pCt. Nederland 101 15/16, 101 1/4;
2% pCt. N.W.S. 77 15/16, 77 3/16;
4% p—Ct. België 90Vi, 90 3/4, 90;
4i/9 pCt. Frankrijk 84 5/8, 86 1/8;
4 pCt. Amsterdam 99, 98 3/4;
6 pCt. Rotterdam 75 1/16, 78 7/16;
Amsterdam Rubber 89 1/4, 84 3'4, 85)4;
Deli Batavia Rubber 65 3/8, 58;
Kali Bakar 123, 126 3/4, 121;
Oost Java Rubber 11314, 107;
Deli Batavia Tabak 133 1/4, 135 1/4;
Deli Mij. 1101/4, 108K;
Senembah 120, 1151/4;
Kon. Petroleum 137 5/8, 133)4, 137 1/4,
134;
Handelsver „Amsterdam" 1461,4, 1363/4;
Van Bereis Patent 22 1/4, 303/4, 297/8;
Ford Automobiel fabr. 219 1/4, 223, 221 3/4
Philips 215, 213% 2163/4, 2141/4;
