Teekens voor snelheidsvermindering
Geneeskundige brieven
Moor kleine tuinen
feit niet realiseeren en reageerde er niet op
door woorden van afkeuring, maar keek ver
schrikt naar het hoopje spelers en vroeg zich
afWat was dat nu Maar voor mij staat
het vast, dat hier iets gebeurd is, wat ik nog
nooit eerder op het voetbalveld heb gezien.
(Bovenstaande lezing komt vrijwel eva
een met die, welke onze verslaggever van den
wedstrijd gaf, behalve dan, dat de heer S.
hier zeer positief van schuld spreekt.
Natuurlijk hopen ook wij, dat de zaak on
derzocht zal worden, maar de beide vereem-
gingen hadden moeten beginnen, om den
wedstrijd te staken Dat dit niet gebeurd is,
moet worden beschouwd als een gebrek aan
goede sportieve opvattingen bij een of bij bei
de elftallen. Sportred. Alkm. Crt.)
Een zeer ruwe wedstrijd met
veel incidenten.
De Nw. Hoornsche Courant, wier verslag
gever ook den wedstrijd Alkm. BoysHol-
landio volgde, schrijft o.m. het volgende, wat
weer een anderen kijk op het gebeurde geeft:
Het is gelukkig voor ons mooie voetbal
spel, dat wij als regel verschoond blijven van
wedstrijden zooals Zondag in Alkmaar; zoo
als deze wedstrijd werd gespeeld, hebben wij
nog nimmer gezien. Het was een blamage
voor ons mooie spel en niet in 't minst voor
beide ploegen. Men deed voor Alkmaar niets
onder, de gooi- en smijtpartijen waren niet
van de lucht, terwijl het eene incident het
ander ging opvolgen. De arbiter trad hier
veel te lankmoedig op, hij gaf weliswaar
voldoende vrije trappen, maar wij hadden
toch spoediger het waarschuwende woord
mogen verwachten. Men kon gewoonweg niet
uit den greep van ruwheid loskomen, men
zag spelers optreden op een manier, welke
nauwelijks door den beugel kon. Vooral trok
het de aandacht, dat men bij de Boys al zeer
onbezonnen te werk ging; men kreeg den in
druk, dat men wilde winnen, 't kost wat het
kost. Het spreekt vanzelf, dat H. met gelijke
munt ging terugbetalen en zoo kwamen de
poppen aan het dansen Het behoeft nauwe
lijks gezegd te worden, dat er van het spel
maar heel weinig terecht kwam, het was niet
alleen het aanzien in geen enkel opzicht
waard, maar men verlangde vurig naar het
einde, hoe de uitslag ook mocht zijn. Dat
einde was er echter niet gauw, want het op
onthoud, dat de kleine incidentjes veroor-
zaaken, maakte de speeltijd langer en toen
wij een kwartier na het begin van de tweede
helft nog een onverkwikkelijke geschiedenis
kregen te beleven, kregen wij minstens nog
een 20 minuten oponthoud er bij. Er was na
melijk weer eens een onbezonnen staaltje te
noteeren van den Boys-spil, die zoo onbe
suisd op de H.-verdediging inliep, dat hij als
een plank op het veld neer viel en daar bleef
liggen totdat in allerijl een dokter en eenige
verpleegsters werden ontboden om hem weg
te dragen. Het was intusschen al duister ge
worden, terwijl er nog een half uur gespeeld
moest worden, zoodat men feitelijk dezen
wedstrijd beter geen doorgang had kunnen
laten vinden. Dat was met een gelijken 11
stand, zoodat niemand er schade van had
ondrvonden Wie echter gedacht had, dat
men na dit inderdaad ernstige ongeval wat
bezadigder zou gaan spelen, vergiste zich,
want men begon weer „van hetzelfde laken
een pak". Men kon den bal niet meer zien,
maar toch bleef men door spelen en bedien
de zich ten slotte van een witten baltoen B.
nog kans zag de leiding te nemen, draaide
de scheidsrechter er maar een punt aan en
liet precies zes minuten voor tijd inrukken.
Turnen.
UITVOERING TE SCHERMERHORN.
Zaterdagavond gaf de gymnasHekvereeni-
ging „Volharding" in de zaal van den heer
Schreuder haar jaarlijksche uitvoering.
De oefeningen door de heeren-leden aan
het rek waren goed en in het bijzonder die
van het lid de Goede. De dansjes der meisjes,
alsmede het knotszwaaien, onder leiding van
mej. Suze Klippel, werden keurig uitgevoerd.
De groep cowboys onder leiding van den di
recteur D. Boonacker, was een en al leven
digheid, en de zang door Joop Akkerman
verhoogde het spel der cowboys.
Een één-adertje, gespeeld door eenige
dames-leden, had groote oe'angsHling.
In het slotwoord bracht de voorzitter dank
aan den directeur, den heer A Tol. aar. mej.
J. Boekestein als directrice en aan mej. S
Klippel voor hare pianobegeleiding. Aan
beide dames werd een bouqutt aangeboden,
terwijl den heer S. Kan dank weid gebracht
vooi zijn hulp.
Zwemmen.
D.A.W. IN GRONINGEN.
Nog eenige tijden, welke de
Alkmaarders maakten.
Het verslag over de toer van de Alkmaar-
sche zwemvereeniging D. A. W. naar Gro
ningen behoeft eenige aanvulling, die wij
hier gaarne nog even willen memoreeren.
Door een verzuim onzerzijds zijn n.1. de
tijden, die de verschillende Alkmaarsche
zwemmers(sters) maakten op de diverse ba
nen niet vermeld geworden.
Zij luiden dan als volgt:
100 M. vrije slag dames: no. 3 Jo Boulo-
nois (D.A.W.) 1.37.8 sec., terwijl haar tijd
over de 50 M. schoolslag, waarin ze tweede-
werd 46.2 sec. bedroeg. Mien ten Pas werd
op dezen baan negende in 53.8 sec.
En vooral ook op de 100 M. schoolslag
voor heeren willen we wijzen op de fraaie
prestatie van den D.A.W.-er Frans ten Pas,
die tweede werd op dezen baan in 1 m. 31
sec. De tijd van den derden aankomende Dolf
Imhulsen was 1.34.2.
Overzien we dus het geheel nog eens, dan
mag D.A.W. met groote tevredenheid terug
zien op deze noordelijke reis. Zwemmend
Alkmaar heeft in Groningen in ieder geval
een uitstekende acte de presence gegeven en
hierdoor de band tusschen Groningen en
Alkmaar hechter gemaakt.
RIE MASTENBROEK VERBETERT
WERELDRECORD 100 M. RUG.
Fraaie successen der Rotter-
damsche zwemsters te Dussel-
dorf.
De Onderlinge Dames Zwemclub uit Rot
terdam was Zaterdagavond en Zondagmid
dag, naar V.D. meldt, te Dusseldorf te gast
bij de Dusseldorfer Schwimmverein >98.
Voor de O.D.Z. kwamen uit de dames Rie
Mastenbroek, Puck Oversloot en de 13-jarige
Annie Kruis. Zoowel Zaterdagavond als
Zondagmiddag namen deze zwemsters aan
de wedstrijden deel en Zondag bereidde
Rie Mastenbroek den velen toeschouwers een
t'arndcrc verrassing door het wereldrecord
over den 100 Meter rugslag te verbeteren.
Zondagmiddag zou de officieele recordpo
ging plaats vinden.
Rie Mastenbroek zwom tegen Puck Over
sloot en tegen Annie Stolte, de bekende West-
Duitsche zwemster. Alle maatregelen om bij
het slagen van de recordpoging het record er
kend te krijgen waren genomen. Officieele
tijdwaarnemers waren aanwezig.
Na het startsignaal trok Rie Mastenbroek
dadelijk enorm snel. Zij legde de 50 Meter
af in slechts 35 seconden en dus alle kansen
op een recordverbetering het wereldrecord
stond op naam van Eleanore Holm (Veree-
nigde Staten) met een tijd van 1 min. 18.2
stonden gunstig. Wel verminderde het tempo
op de tweede 50 meter iets, maar haar eind
spurt was meer dan voldoende om nog ver
binnen den recordtijd aan te tikken, n.1. in 1
min. 16.8 sec. Een daverend gejuich ging in
de zwemhal op, toen het resultaat bekend
werd gemaakt. En het behoeft geen betoog,
dat mevr. Braun en Rie Mastenbroek het
middelpunt waren van een enthousiast pu
bliek.
Puck Oversloot deed er 1 min. 21.4 over,
trwijl Annie Stolte derde werd met een tijd
van 1 min. 23 sec.
Wederom is een trotsch Amerikaansch we
reldrecord gevallen voor de energie van de
Hollandsche zwemsters en haar trainsters.
Nederland neemt thans een plaats in de
zwemwereld, voorwat de dames betreft, in,
die momenteel onaantastbaar is.
Zaterdagavond had Rie Mastenbroek reeds
een knappe prestatie geleverd door op den
100 M. vrijen slag het alleen op te nemen te
gen acht zwemsters van de Dusseldorfer
Schwimmverein. Over de 100 meter deed Rie
Mastenbroek 1 min. 15.6 sec., over de 200
meter 2 min. 39.4 sec., over de 300 meter 4
min. 5.5 sec. en over de 400 meter 5 min.
27.6 sec. Zij kwam als eerste aan voor de uit
acht man bestaande estafetteploeg, welke een
tijd maakte van 5 min. 28.5 sec.
Zaterdagavond was de 100 meter rugslag
voor Puck Oversloot in 1 min. 20.5 sec.
Ook het estafettenummer werd door de O.
D.Z. gewonnen. Puck Oversloot zwem den
100 meter rugslag, Annie Kruis den 200 me
er schoolslag, Rie Mastenbroek den 100 me
ter vrijen slag. De tijd van O.D.Z. was 5 m
49 sec. De organiseerende vereeniging deed
er 6 min. 1.2 sec. over.
Clara Dreyer wist het nummer 200 meter
schoolslag voor dames te winnen met een tijd
van 3 min. 10 sec. voor haar landgenoote
Wollsch'aeger met een tijd van 3 min 11.6
sec.; 3. Annie Kruis, O.D.Z. Rotterdam, 3
min. 18.3 sec.
De 3 x 100 meter wisselslag estafette werd
door de O D.Z. met grooten voorsprong ge
wonnen in een tiid van 4 min. 6.8 sec. voor
de Dus^e'dorfer Schwimmverein '98, die er
4 min. 20 6 sec. over deed.
Oo bijna alle nummers waaraan de O.D.
Z. dus deelnam, heeft het drietal dames suc
cessen behaald.
Paarden.
VRIJ ZWARE, DOCH ZEER
AANTREKKELIJKE JACHTRIT.
Begunstigd door het schoonste weer dat
men zich kan denken, organiseerde de
„Kennemer Rijsocieteit" te Alkmaar Zater
dag haar eerste „vossensnipperjacht".
Tegen twee uur verzamelden zich aan de
meet bij de „Kennemermanege" te Heiloo
een veertiental ruiters en amazones en het
was er een vroolijk en kleurrijk schouwspel.
Als jagermeester fungeerde de heer Riem,
terwijl de heer Edel als fieldmaster op
trad. De vos die voorgesteld werd door een
ruiter met een vossenstaart op den rug be
vestigd en ter weerszijden van het zadel een
paar zakken met confetti, was reeds een
half uur van tevoren vertrokken. En het
meet ons direct van het hart dat de heer
Vid hierin volkomen is geslaagd.
Na een prettige vlotte rit, waarbij het
gezelschap zeer genoot van de heerlijke na
tuur en de schitterende herfsttinten, kwam
men aan den zoom van het Bakkummerter-
rein onder Castricum-lustoord voor eiken
natuurliefhebber, en de jagermeester gaf
het sein tot speuren.
Vlot het door confetti aangegeven spoor
zoekend verspreiden zich de ruiters achter
den master. Gejaagd werd door bosch, over
de heide en in de duinen. Wanneer soms het
parcours leidde door zeer geaccidenteerd
terrein en men het spoor een wijle bijster
was, hoorde men plotseling het enthousiast
gejuich van één der deelnemers als deze
met arendsblik het confettispoor weer had
ontdekt, en ging het in snel tempo weer
voorwaarts.
Toen men uit de dichte bebossching plotse
ling voor een groot open veld kwsm te staan,
had er een chech plaats omdat het spoor hier
opeens eindigde en na vergeefsch zoeken
klonk ineens een kreet van een ruiter die
tegen den blanken duinrand het silhouet van
de „vos" ontdekte en op het sein van een
fluitsignaal (dat de jachthoorn verving) werd
de vervolging ingezet. De bodemgesteldheid
van dit heidevlak was echter minder fair van
wege de graafkunst zijn bewoners i. c. de
konijntjes, zoodat het tempo niet te veel kon
worden opgevoerd. De gemoederen der ach
tervolgens waren echter dusdanig verhit en
de nerveuse paarden gevoelden wat er op
het spel stond, zoodat de leiding de grootste
moeite had de ruiters achter zich te houden.
In het duinterrein aangekomen werd een
hooge duin beklommen om zich te oriënteeren
en 't bleek dat de schuwe en sluwe vos zich
door het leggen van een lus meesterlijk
(voorloopig althans) aan de vervolging
wist te onttrekken. Zijn voorsprong was nu
beduidend en men zag hem nog juist in een
dicht boschje verdwijnen. Dit was het groo
te moment voor den jagermeester om over te
gaan tot een zeer snelle run. Wat een mach
tig gezicht deze voorjagende ruiterschare in
linie over de heide terwijl de hoefijzers glin
sterden in het zonlicht. Is er een mooier
schouwspel denkbaar?
De vos trachtte zich ten tweede male van
zijn achtervolgers te ontdoen door zich een
weg te banen door een bijna ondoordring
baar boschpaadje geflankeerd door venijnig
prikkeldraad. Men moest hier zeer op zijn
hoede zijn en zich in allerlei bochten wrm"
gen om er door te komen. Het ruiterhart was
nu echter zoodanig opgezweept dat door net
nu volgende open terrein de paarden ventre
a terre den vos op de hielen zaten, rlier
bleef echter plotseling een gedeelte der stoet
achter daar een onfortuinlijk ruiter (die
blijkbaar meer voor kippenjacht voelde) par
does met paad en al in het kippengaas te
recht kwam, gelukkig echter zonder nadee-
lige gevolgen voor beiden
De voorhoede zette nu een buitengewoon
snelle achtervolging in en de kill had ten
slotte plaats in werkelijk zeer zwaar duin
terrein. Menig ruiter had dit liever in meer
„fair" terrein plaats zien hebben, doch een
vos die om het behoud van zijn leven strijdt
maakt het zijn vervolgers zoo lastig moge
lijk. Men wist hem hier te omsingelen tot
één der ruiters zich na 'n spannenden strijd
op hem wierp en zich van zijn „staart
meester maakte en in triomf medevoerde.
Na een flinke stapreprise, waarbij paar
den en ruiters gelegenheid kregen wat op
adem te komen, verzamelden de deelnemers
zich in het rustieke „Johanna's hof" aan de
zeeweg, waar onder gezelligen kout, heerlijk
smakende thee en vroolijke muziek, gerust
werd.
Omstreeks vier uur steeg men weer te
paard tot het aanvaarden van de terugreis
om tegen schemerdonker opgewekt en fit
weer bij de manege aan te komen, waar de
brave dieren een warmen stal plus goed ge-
vulden ruif en haverbak wachtte.
Het gezelschap keerde hoogst voldaan
huiswaarts en hiermede was een eind geko
men aan deze zeer sportieve dag waarop de
jonge en kranige ruitervereeniging met
groote voldoening mag terug zien.
Verkeer, dat den j Verkeer, dat den
agent van voren agent van achteren
nadert, moet snel
heid verminderen, i
nadert, moet snel
heid verminderen.
PIJN EN BESTRIJDING VAN PIJN.
Het optreden van pijn is als een van
de meest krachtige verschijnselen te be
schouwen welke een patiënt op een
gegeven oogenblik doen besluiten ge
neeskundige hulp in te roepen. We
kunnen pijn daarom gerust een zeer
nuttig ziekteverschijnsel noemen. Vaak
is de plaats en de aard of wisseling van
pijn bovendien van waarde ter vaststel
ling van de plaats van een ziekteproces
en zelfs van de nadere diagnose. In
zulke gevallen kan het daarom zelfs
noodzakelijk zijn dezë pijn niet onmid
dellijk door pijnstillende middelen te
bestrijden. Wanneer de pijn als waar
schuwingssignaal haar plicht heeft ge
daan, zal echter de behandelende ge
neesheer dit onaangename verschijnsel
zoo goed mogelijk gaan bestrijden. Het
beste en meest afdoende middel is na
tuurlijk het wegnemen van de oorzaak
der pijn. In vele gevallen is dit niet of
niet onmiddellijk mogelijk en dan wordt
vaak tot allerlei verdoovende middelen
toevlucht genomen.
In andere gevallen speelt angst voor
pijn weer een groote rol en wordt b.v
een noodzakelijke behandeling uit vrees
voor pijn uitgesteld of er wordt althans
hcri erg tegen zulk een behandeling op
gezien. Sinds speciaal tandartsen en
heelkundigen kunnen beloven een in
greep zonder pijn te doen verloopen,
is de bereidwilligheid der lijdende
menschheid toegenomen om zich aan
allerlei nuttige en noodzakelijke ingre
pen te onderwerpen.
Hoe pijn ontstaat.
Pijn en bestrijding van pijn spelen
dus een zeer belangrijke rol in de ge
neeskunde. Laat ons daarom allereerst
eens nagaan hoe pijn ontstaat en welke
gevolgen het pijngevoel met zich mede
brengt.
In de huid, maar eveneens in ver
schillende andere weefselgebieden van
ons lichaam bevindt zich een buitenge
woon groot aantal uiterst fijne uitloo-
pertjes van een groot aantal draden, de
gevoelszenuwen, welke een directe ver
binding tot stand brengen tusschen deze
gebieden eenerzijds en hersenen en rug-
gemerg anderzijds. Deze ragfijne uitein
denstreng genomen zijn het eigenlijk
beginpunten kunnen door verschil
lende invloeden, acties of prikkels ge-
heeten, worden beïnvloed of geprikkeld.
Dit geschiedt b.v. wanneer wij ons met
een zekere kracht prikken met de punt
van een speld aan een vingertop. Wan
neer deze kracht voldoende sterk is
d. w. z. boven een minimum of drem
pelwaarde is gelegen wordt deze aan
rakingsprikkel bliksemsnel langs de ge-
voelszenuw doorgegeven naar hetrug-
gemerg en de hersenen. Elk pijnpunt
van de linker lichaamshelft correspon
deert met een bepaald ontvangststation
in de rechter hersenhelft en evenzoo
heeft de rechter lichaamshelft contact
met de linker hersenhelft. De wijze
waarop deze prikkel wordt doorgege
ven is nog slechts zeer onvolledig be
kend. Het resultaat kennen we intus
schen als een sensatie, welke we pijn
noemen.
Zulk een pijnverwekkende prikkel kan
verschillende reacties opwekken, waar-
t'i onze wil al of niet kan zijn betrok
ken en die we al of niet bewust voltrek
ken. Reacties, welke zich op een of an
dere actie in ons lichaam buiten mede
werking van de groote hersenen- en
daarom ongewild a:fsp<forten aN
we reflexen. Zulke reflexen treden au
onvermijdbaar gevolg van een bepaalde
actie op. De speldeprik in onzen vinger
top zal b.v. reflectoir een teiugtiekken
de beweging van hand en arni uiUo
ken. Op geheimzinnige wijze woidt
pijnprikkel, welke langs de 8evoe^„.._
sensibele zenuw naar het ruggemerg
werd voortgeleid, doorgegeven naai an
dere zenuwbanen. Deze achten he
onverbiddelijke plicht, een poging m het
werk te stellen de pijn te doen °Pho
den. Zij zenden daarvoor langs de m
torische of beweegzenuwen een of mee
bevelen van het ruggemerg naai a
daarvoor in aanmerking komende P
ren, die de terugtrekkende beweging
van hand en arm moeten uitvoeren.
Bestrijding van pijn.
Sorteert dit voldoende effect, dan
keert de rust terug. Is het resultaat o
voldoende, dan volgt nu meestal een
aantal gewilde acties. Is de pijn b.
gevolg van een doorn die in ae huid is
blijven zitten, dan zullen we zoo noo-
dig na oriëntatie met behulp van onze
oogen- de andere hand bevelen de
doorn te verwijderen. Werd de pijn vei
oorzaakt door een stekende mug, c
zullen we trachten het dier te verjagen
of te vermorzelen. Werd de pijn on
aangedaan door een medemensch, dan
zullen we, in overeenstemming met ons
temperament, bovendien nog tot een
meerdere of mindere mate van bestraf
fing overgaan. Dit laatste geschiedt
soms zeer weloverwogen en bewust,
maar kan in bcpaaldö omstandigheden
ook meer emotioneel en meer of minder
onbewust geschieden. Reacties op pijn
vooral wanneer we dit begrip wat
ruimer némen dan alleen lichamelijke
pijn kunnen daardoor zelfs iemami
in een strafproces brengen en het is
dan vaak de moeilijke taak van de des
kundigen achteraf vast te stellen of de
ze reacties bewust of onbewust zijn
opgetreden.
YVe zullen ons verhaal echter heden
niet in deze richting vervolgen, aange
zien het ons ditmaal meer speciaal be
gonnen is om iets over de bestrijding
van pijn mede te deel en.
Aangezien pijn, zooals hierboven is
toegelicht, begint als prikkeling van
zenuwuiteinden; langs zenuwen naar
het ruggemerg en dan verder naar de
hersens wordt voortgeleid en daar pas
het pijnbegrip geboren wordt, is het be
grijpelijk dat het pijngevoel op verschil
lende wijzen kan worden bestreden.
Principieel staan 2 methoden naast
elkaar:
A. Ergens tusschen beginpunt en de
hersenen wordt een hindernis opgewor
pen, waardoor de pijnprikkel niet ver
der doorgegeven kan worden en dus
geen pijngevoel kan optreden.
B. De hersenen worden in een dusda-
nigen toestand gebracht dat ze de pijn-
prikkels niet meer bewust kunnen op
vangen en tot het pijnbegrip kunnen
verwerken. De patiënt wordt daaWoor
in een meer of minder diepen toestand
van slaap of bewusteloosheid gebracht.
De geschiedenis van de chirurgie is
ten nauwste samengeweven met da ont
wikkeling en verbeteringen van deze
beide methoden. Ook in vroeger eeuwen,
voor de doelmatige en bewuste toepas
sing van de plaatselijke of de algemeene
verdooving, was men soms verplicht een
of andere pijnlijke heelkundige kunst
bewerking toe te passen. Soms werd het
slachtoffer daarvoor dan in een roes ge
bracht door alcohol. Soms vond een an
dere gebrekkige methode toepassing. In
verband met de onvolledigheid van al
deze hulpmiddelen ter bestrijding van
pijn en andere hinderlijke reflexen,
zocht de heelmeester dan zijn kracht in
opvoering van de snelheid waarmede de
noodzakelijke behandeling (b.v. het af
zetten van een been) plaats vond. Bo
vendien beperkte men zich tot die ge
vallen, waarin de operatie een absolute
levensnoodzaak was.
Wat de plaatselijke uitschakeling van
pijn betreft wist men reeds betrekkelijk
lang, dat sterke koude pijnstillend wer
ken kon en dat ook de pijn minder erg
werd wanneer men de zenuwstam door
sterke omsnoering van het lichaamsdeel
afklemde. Bij deze laatste methode be
staat het gevaar dat de zenuwstam te
lang of zelfs blijvend ernstig beschadigd
blijkt te zijn geworden en hij is dan ook
geheel verlaten.
Plaatselijke gevoelloosheid door een
soort bevriezing vindt echter nog wel
toepassing. Dit bevriezingsprocédé duurt
slechts kort en is slechts te gebruiken
voor behandeling van processen, die
zich in of vlak onder de huid afspelen.
Men gebruikte hiervoor in de tweede
helft van de vorige eeuw aether, doch
tegenwoordig uitsluitend een vloeistof
met een zeer laag kookpunt, n.1. chloor-
aethyl. Deze wordt van eenigen afstand
op de huid gespoten en verdampt dan
snel. Men kan daarmede een plaatselij
ke afkoeling bereiken tot —35 gr. C. De
zenuw-uiteinden hebben dan daarbij
hun gevoelighied voor pijn verloren.
In 1859 werd door Scherzer het coca
blad ingevoerd. Deze bladeren van een
Zuid-Amerikaansch struikgewas
Erythroxylon coca hebben b. v. een
verdomenden invloed op het mond-
slijmvlies wanneer ze in den mond wor
den fijngekauwd. De oorzaak hiervan
bleek gelegen in een stof-cocaïne, die
betrekkelijk spoedig daarna als
zelfstandige oplossing ging gebruiken.
Hiermede kon men de slijmvliezen van
mond, neus en oogen uitstekend ge-
voelig maken. In 1884 werd de oplossing
cocaïne door Koller b.v. in de oog
heelkunde ingevoerd om er tot op den
huldigen dag nog toepassing in te vin
den.
Maar de huid is betrekkelijk dik, al
thans te dik voor de cocaïne-oplossing
om er door heen te komen en zoo de
zenuwuiteinden in de huid te naderen
en te verlammen.
Schleich heeft in 1891 gedemonstreerd
Klimpianten. *1
Vooral in kleine tuinen kan men vaak
dankbaar gebruik maken van deze groen
planten. Allereerst voor bekleeding van mVa"
vlakken waardoor we een goede aansluit-1*
van het huis aan den tuin krijgen. Ook
bekleeding van schutting, hek of andere J,°°r
afsluiting, waardoor de strenge terrein^
zen worden gebroken en deels aan het
onttrokken. Voor begroeiing van een
of pergola is dit het aangewezen mater^f
Ook kan men een klimplant in een boom
groeien en bij een juiste keuze zoodoende
schilderachtig bestanddeel van den tuin
krijgen. Tenslotte kan men sommige kr
planten vrijstaand aan een paal binden w"'
door we een hooge begroeiing krijgen T
weinig plaats inneemt en nagenoeg 16
schaduw geeft, zoodat andere bloeö
planten er vlak naast en onder kunnen grJf
en bloeien. We kunnen de klimplanten jT
deelen in echte klimmers en leiplanten Laa,^
genoemde moeten worden aangebonden da?
ze geen hechtorganen bezitten. Echte ki?
mers voor begroeiing van hooge muren 2|?
de bekende kiimop of Hedera helix hiberZ'
zelfhechtende wilde wingerd of PaUhe^f
sus tricuspidata, deze hechten zich beide Zr
aan den muur, Clematissoorten, welke m
met hun windende bladstelen omhoog
ken, blauwe regen of Glycine sinensis i.
kaïnperfoeli of Lonicera capnfolium, Q jl*
gonum Aubertii die zich met hun steng^Z'
het steunsel heensiingeren. Voor 4
laatste soorten moeten draden wonkj
spannen welke op eenige t.M afstaat L
den muur worden aangebracht, lichft y,
planten zijn <k bekende klimrozen. EvenjL
mocie leiplanten die echter heel wat W
blijven zijn: vuurdoorn of Pyracantha coc
nea, winterjasmijn of Jasminium nudiflorn
ook de in den zomer bloeiende J. officitial
braamsoorten o.a. Robus laciniata, en berg
mispel waarvan vooral de soorten horizon,
talis en mierophylla voor dit doel geschift
ld 1 io vil JlilVX Vf-'AAJ Ut» W - - fs'-OVl
zijn. Om in een boom te laten groeien zijn
vooral Clematis montana, Ampelopsis qiift.
quefolia en Polygonum Aubertii goed te ge-
Kr-11 ilzexn Vrwvr hDcrrneiïnty van boffen f*n TWr
LJirCTVIld Vil X w.*
bruiken. Voor begroeiing van bogen en p«.
gola's gebruiken we gewoonlijk klimrozen«i
Clematissoorten, evenwel zijn hiervoor ook
tal van andere met succes te gebruiken. Al
deze klimplanten kunnen nu worden aange
plant. Ze nemen weinig plaats in; alleen vra
gen ze wat onderhoudszorgen om te voor
komen oat het geen wilde boel wordt.
A. G.
hoe de cocaïne-oplossing kan worden in
gespoten in en onder de huid en hoe
aldus op afdoende wijze een meer ot
minder groot gebied voor pijn kon wor
den uitgeschakeld.
Een dergelijke stof, door injectie er
gens in het lichaam gebracht, blijft niet
voortdurend op de ingespoten plaats
liggen maar wordt na verloop van een
aantal minuten langs lymphwegen ea
bloedbaan naar het lichaam wegge
voerd. Het pijngevoel keert daarna weer
terug. Wil men na plaatselijke inspui
ting een operatie verrichten, dan moet
deze dus geschied zijn, voor' de stof is
uitgewerkt. Bovendien kan zut een
stof, in grootere hoeveelheden
lichaam gebracht, gevaarlijke
werkingen ontplooien.
Minder gevaarlijk dan de cocaïne is
een andere stof, de novocaïne, welke
door Einhorn in 1905 is geïatroduceerd
en nadien regelmatig een uitgebreide
toepassing heeft gevonden. Aan zulke
oplossingen voegt men gaarne een paai
druppels adrenaline toe. Deze stof ver
nauwt de vaatjes in het opgespoten ge
bied. Dit heeft een dubbel voordeel
Hierdoor wordt immers de novocaint
minder snel afgevoerd en bovendiet
bloedt zulk een vernauwd vat minda
wanneer het bij de operatie wordt door
gesneden.
Zulk een novocaïne-adrenaline-oplos-
sing kan men in het directe operatic
terrein inspuiten; maar eveneens is
deze oplossing geschikt om op een an
der punt in de zenuwbaan te worden
ingebracht. Moet er b.v. een operatie
aan een hand geschieden, dan kan men
de geheele zenuwverzorging van hand
en arm uitschakelen door de zenuwen
in den hals of op een andere plaats er
mede te doordrenken. Het pijngevoel
komt dan niet voorbij deze barrière en
is dus eveneens uitgeschakeld.
Zoo hebben zich meer methoden uit
de locaal-anaesthesie ontwikkeld, die
allen op hetzelfde grondbeginsel berus
ten: het pijngevoel beletten om naar de
hersenen door te dringen door ergens op
den verbindingsweg een onderbrekinf
in de zenuwgeleiding aan te brengen.
Ongevoelig maken van P
De gevoelszenuwen van de beenen ed(j
onderste gedeelte van de buik dus oot®
zenuwen van de organen welke in het bt»®
zijn gelegen komen in het onderste gedefc'
te van den wervelkolom het ruggemerg W'
nen; de zenuwen van de bovenste hel»1^
den buik, borst en armen komen veel hoog®.
op in het ruggemerg. Het onderste geded®
van ons lichaam beenen en bekken dus -*
kan men daarom volkomen ongevoelig-
ken door novocaine of een andere stof
in het kanaal te brengen, dat door de
velkolom loopt. Dit kanaal heet het luniM^
kanaal en hierin bevindt zich n.1. het
merg. Deze vorm van ongevoelig makeu1 nw
dan ook ruggemergs- of lumbaalanacsstli®'
en is het eerst toegepast in 1898 door h"?'
Hoog in het halsgedeelte bevinden
het ruggemerg gewichtige centra
bloedsomloop en ademhaling. Bij de
baalanaesthesie moet worden voorkoffl
dat de ingespoten stof deze centra zou W
nen beschadigen. De patiënt moet dus ro
llet onderste gedeelte van den romp ïL
gen dan met de bovenhelft en vanwege
gevaren is het niet mogelijk operaties van
bovenste lichaamshelft onder dezen
van anaesthesie uit te yoeren. nrp(.
Bij al deze méthoden blijft de hersen'v
king volkomen intact. Wil men deze °®meI1
of andere reden uitschakelen dan mori
overgaan tot de algemeen narcose.
wikkeling hiervan zullen we in een voig*
den brief nagaan. vT
P. N.