DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De Snip vertrokken naar de West. Duitsche weermacht en de partij één. Minister Marchant aan den vroolijken kant. Goebbels spreekt in „Sportpatast". Duizenden brengen een laatsten groet. Een vlotte start. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, éronte contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 296 D» nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 15 December 1934 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 136e loaraang l)ii hei Parlement Afwisselend: ernst en humor. Den Haag, 14 Dec. 1934. Een staartje van de begrooting van Sociale Zaken was de verwerping van twee moties- Kupers (s.d.) In de eene werd gevraagd een verhooging van de op 1 Juli 1934 verlaagde steunnormen. In de andere een toeslag op de werkloozenuitkeeringen gedurende de winter maanden en een verstrekking van kleeding, dekking en goedkoope voedings-artikelen aan de ondersteunden op ruimere schaal. Voor stemden alleen de sociaal-democraten en communisten met de heeren Sneevliet (r.s.) en van Houten (c.d.) De Kamer heeft de begrooting van Sociale Zaken met 51 tegen 26 stemmen goedgekeurd. Behalve bovengenoemden stemden de staat kundig-gereformeerden tegen. Bij een aanvullende begrooting van defen sie is geklaagd, dat principieele dienstwei geraars, in plaats van den militairen dienst, waarvan zij worden vrijgesteld, in staatsbe trekkingen worden werkzaam gesteld, tegen een salaris van 60 tot 65 gulden per maand. Het waren de heeren Tilanus (c.h.), Duy- maer van Twist (a.r.), Schaepman (r.k.) en Van Dijk (a.r.), die dit een bevoorrechting vonden van de dienstweigeraar boven veel werkloozen, die minder aan steun ontvan gen. Ds. Faber (s.d.) en de heer Wijnkoop (op namen het voor de principieele dienstwei geraars op. Minister Deckers zeide, dat de jongelui van die 65 gulden wel een kosthuis moeten betalen. De minister geloofde niet, dat veel principieele dienstweigeraars huichelen om een bevoorrechte positie te krijgen, maar zal met de wet in de hand nagaan, hoe kan wor den voorkomen, dat zij privileges zouden krijgen. Bij de onderwijsbegroting heeft minister Marchant een rede van meer dan twee uur gehouden. De Kamer heeft gedurende de eer ste helft van ziin speech rijkelijk van zijn hu mor genoten. De manier, waarop hij men schen parodieert eenmaal dook hij achter de regeeringstafel naar beneden om omhoog te springen als een duvel uit een doosje wekte vaak een storm van vrooliikheid. Stel lig spreekt deze bewindsman niet met minis- terieele deftigheid. Er zijn er, die ook op de redevoeringen, welke hij buiten de Kamer houdt, heel wat aan te merken hebben. De minister onthulde, dat. als hij een tentoonstelling moet openen of iets dergelijks, „de betrokken ambtenaar" hem een klaargemaakte rede zendt, met aar digheden en al! „Als ik die rede zou hou den", aldus de minister, „zou ieder mij een keurig man vinden, maar ik zou niets zeg gen'' En minister Marchant houdt ervan, om wel wat te zeggen, en dan is er allicht een ander, die het daar niet mee eens is. De minister vertelde, dat hii bij de herden king van de Afscheiding van 1834 te Utrecht een tafelrede had gehouden waarin hij de Af gescheidenen had opgewekt, vrijwillig tot concentratie van de bijzondere scholen over te gaan. En wat zijn rede bij de opening der tentoonstelling van de abdij van Egmond be treft, noemde de minister den oorlog tegen Spahje Sonoy joeg de Benedictijnen der abdij over de kling tegen het verbod van Wil lem den Zwijger in een vrijheids- en geen godsdienstoorlog. Ds. Kersten (st.g.) en ds. Lingbeek (h.g.), de eerste met krakende stem, de tweede leven dig gesticuleerende, protesteerden hevig. Ds. Lingbeek had gezegd, dat Sonoy wel zekere daden had moeten doen, omdat de Spaansche krijgers ook moordden. Dat is zeker de christelijke opvatting vol gens de school van Hoedemaker, snerpte mi nister Marchant. Hoedemaker is de man, die op ds. Ling- beek's gedachten een grooten invloed heeft geoefend en op wien deze zich vaak beroept. Amusant was de persiflage door den minis ter van een zeker soort geaffecteerde juris ten, die soms geheel ten onrechte détourne- ment de pouvoir meenen te zien. Hoe sier lijker uitgesproken, hoe grooter onzin, aldus de bewindsman! Nu in ernst. Dr. Mol Ier (r.k.) had gezegd, dat, als de regeering de nieuwe spelling ook buiten het onderwijs invoerde, de pers wel volgen zou. Volgens den minister echter moet de pers éérst verklaren, dat zij zal volgen. Van de 52 inspecties is in acht de vereen voudigde spelling ingevoerd op alle openbare en bijzondere scholen, in ,33 op nagenoeg alle scholen en in 11 op een vrij groot aantal scholen van de 8315 lagere scholen in ons land zijn er 600, waar de nieuwe spelling nog niet is ingevoerd en in het grootste deel daarvan wordt zij ingevoerd met ingang van het nieuwe cursusjaar. Toch nog even een grapje! Dames zijn sterk, zei de minister, in schimpscheuten op de vereenvoudigde spel ling, maar blijken niet eens de 6 regels ervan te kennen. En als ik dan zeg: Mevrouw, er is toch zoo weinig intelligentie voor noodig om ze te kennen, zijn zij npg luiaard op den koop toe! Nu weer bittere ernst! Heden is eindelijk na acht maanden! het advies van den Onderwijsraad over de grondslagenwet ingekomen. Deze zal aan de regeering volmacht geven om bij algemeenen maatregel van bestuur allerlei dingen te re gelen die nu bij wet geregeld zijn. Van de baan is de wet niet, maar het is twijfelachtig of de minister in den tijd, welke hem rest, er in zal slagen, ze in het Staatsblad te bren gen. Hij zal zijn best doen. Maar voordien moeten in elk geval afzonderlijk allerlei be zuinigingen tot stand komen. Overwogen wordt om de concentratie van scho'en te regelen in de algemeene bezuini- gingswet, welke zal worden ingediend. De minister herhaalde, dat, als het bijzon der onderwijs vrijwillig concentreert, het minder offers zal hebben te brengen, dan als het ertoe gedwongen moet worden. Geconcentreerd moet er in ieder geval worden De heer Zijlstra (a.r.) bestreed intusschen opnieuw verplichte concentratie, als strijdig met de pacificatie. Minister Coliin heeft echter getoond, er anders over te denken! Qxiqdifksch Rijksminister dr. Goebbels heeft gisteravond in het Sportpalast het woord gevoerd op de gouw-bijeen komst van den gouw Groot-Berlijn. Dr. Goebbels herinnerde aan de harde tijden van strijd der bewe ging, herdacht de dooden van den grooten oorlog en den strijd om de wederopstanding van Duitschland. Goebbels verklaarde, dat „ons" ook dit jaar geen teleurstelling van menschelijken of zakelijken aard is bespaard gebleven. Dat de beweging zich niettemin handhaafde en haar weg voortzette, is het bewijs er voor, dat zij ook in de toekomst vroegere of latere crises «n bedreigingen zal overwinnen. Binnenlandsch politiek bezien was het onze plicht de revolutie als revolutie te be ëindigen. Dat is menig ouden revolutionnair en dat kan Goebbels ook begrijpen niet goed voorgekomen. Doch ten slotte zijn revo luties slechts middelen tot het doel. Met de wolkomen machtsoverneming begon de evolu- De Rijksminister gaf vervolgens een over zicht van de ontwikkeling der Duitsche bui- nlandsche politiek, welke, naar hij met na druk verklaarde, moet worden geactiveerd De binnenlandsch politieke crisis-stoffer, moeten worden teruggedrongen en de vrijko mende kracht moet worden besteed aan de oplossing van buitenlandsch politieke proble men. Spr. wees daarbij op de op onderschei dene gebieden der binnenlandsche politiek bereikte resultaten Wij staan evenwel niet toe, dat men van het verleden alles ziet wat goed was, om tegelijkertijd van den tegen- woordigen fijd slechts dat te zien wat slecht is. Men zegt bijv. de nationaal socialistische staat neemt hooge belastingen. Ja, aldus Goebbels maar het komt er op aan, wat de regeering met datgene wat zij ontvangt, begint. Wij hebben het werkproces weer op gang gebracht en de organisatie van den arbeidsdienst opgebouwd. Goebbels zeide niet geprobeerd te hebben vast te stellen, dat de katholieke kerkvorsten zich niet tegen het atheïsme hebben gekeerd, doch slechts dat zij zich niet hebben gekeerd tegen de partij, die dat atheïsme had veroor zaakt. Spr. interesseert, wat zij die thans verwijten maken over heidendom indertijd hebben gedaan tegen sociaal-democratie en centrum. De partij zorgt er niet slechts voor, dat alle volksgenooten nationaal socialisten zijn, doch ook, dat zij voor de toekomst natio naal socialisten blijven. Wij zelf voelen ons in de eerste plaats partijgenooten en dan staatslieden. De partij geeft de menschen, waarmede wij leiden en de staat geeft ons de middelen, welke wij gebruiken voor de leiding der menschen. Buiten de partij mag geen tweede politieke factor van den wil bestaan. Partij en weer macht zijn de beide zuilen, waarop de staat rust. Evenals de partij er voor waakt, dat niemand naast haar politiek voert, evenzoo moet de weermacht er op letten, dat niemand buiten haar zelf wapens draagt. Tusschen de politici en de soldaten van het Derde Rijk bestaat niet alleen kameraad schap, maar ook een innige en hartelijke vriendschappelijke betrekking. Leger, staat, partij en volk zijn thans een ondeelbaar ge heel. Ten slotte wees Goebbels nog op de Duitsche bereidheid den vrede te handhaven en o pden Duitschen eisch in zake rechtsge lijkheid met terzijdestelling van verschil tus schen overwinnaars en overwonnenen. Hij noemde het geen toeval, dat de frontsol daten overal de kwestie der overeenstemming tusschen de volken behartigen. Goebbels besloot: Op 13 Januari zal aan de Saar een Duitsche overwinning van giandiozen omvang worden behaald: Als één man zullen 800.000 mannen en vrouwen hun wil uitspreken te worden inge lijfd in den grooten staat, dien wij hebben opgericht. ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONT VANGEN DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN CO EN GRATIS. DE DIRECTIE. (Van onzen eigen verslaggever). GOEDE REIS I Precies om 12.20 uur vannacht klonk het uit Hondong's mond: „Contact'' en begon de middelste motor te draaien Even later zoem de de rechter motor zijn lied en na eenige vergeefsche pogingen begon ook de linker motor te draaien. En toen, om 12.31 precies ver hief zich de Snip na een vlotte start van den grond en was de reis naar West-Indië begonnen. Het eene luchtvaartevenement in Neder land volgt op het andere. Nauwelijks is de Uiver terug van haar reis naar Melbourne, nauwelijks zijn de feestelijkheden, waarvan Parmentier en zijn mannen het middelpunt waren, voorbij, of een ar.dere K.L.M.-vogel, de Snip, staat klaar voor een tocht, die meer dan gewone beteekenis heeft. De Snip zal zijn reis beginnen naar de West, de Snip zal over bergen en zeeën vliegen, zal met groote moeilijkheden te kam pen hebben en zal straks in onze West lan den. En als dan de „groote sprong" ge waagd is, zal de K.L.M. nieuwe lauweren kunnen oogsten. Dan zal onze nationa'e luchtvaart voor de zooveelste keer getoond hebben, dat zij aan de spits staat van de luchtvaart van alle landen! Een regen-avond. Door den donkeren nacht snelt de trouwe Chevrolet langs de glinsterende wegen naar en door Amsterdam en als wij de hoofdstad doorkruist hebben, geraken wij al gauw in een file. Toch druk? vragen wij ons af, want alles wees er tevoren op, dat de belangstel ling voor het vertrek miniem zou zijn. Toch druk! zoo bleek al ras, want toen wij de smalle brug over de ringvaart van de Haarlemmermeer gepasseerd waren en daar in de laagte de wijde polder lag, zagen wij overal, voor, achter, op zij, links en rechts zich snel verplaatsende lichten. Toch druk! dat bleek wel heel duidelijk, toen wij den Spaarnwouderweg bereden en telkens moesten afremmen, om een botsing te voorkomen. Toch druk! neen, heel druk! want toen wij Schiphol naderden, geraakten wij al gauw in een dicht-opgesloten file en ging het vooruit in het tempo, dat een slak wel licht nog langzaam had toegel eken. Schiphol in den nacht Een magnifiek, sprookjesachtig gezicht, dat Schiphol in den nacht. Overal bundelen de schijnwerpers, die laag bij den grond rond het veld staan, hun lichtstralen over de groen weide en geven een veelkleurig gezicht aan 't geheel. En boven alles uit straalt daar de „kaars", de lucht-vuurtoren van de Am- sterdamsche luchthaven, die kilometers ver te zien is. En nog rijden wij oo den hoogen, maar te smallen dijk, als de Snip zichtbaar wordt. Eenige felle schijnwerpers zetten het vlieg tuig zoo scherp in het zonnetje, dat wij nu reeds kunnen zien, dat daar werkelijk de Snip staat en geen andere vogel, want de witte letters A.I.S. teekenen zich scherp af op den blauwen achtergrond van de Fokker. In de hall. Wij komen op het terrein en nu pas mer ken wij goed, hoe druk het is. Geen hand je vol menschen, waarachtig niet! maar eenige duizenden zijn hier verzameld achter een lage schutting, die de massa belet, te ver op te dringen. In dichten rijen staan de Nederlanders uit alle provinciën. Zij merken niet, dat het regent, dat de druilige regen is overgegaan in een straf geplens Zij voelen niet, dat ze nat worden, zij weten niet, dat hun voeten kletsnat zijn, omdat de zolen verre van waterdicht zijn! Zij zijn enthousiast, zij leven mee met de ze mooie nationale gebeurtenis. Zij toonen weer eens, hoe een volk een kan zijn, on danks alles De hall van het Schiphol-station is inge richt voor de ontvangst der gasten, die den Kerstvliegers een goede reis en behouden aankomst toe willen roepen. Vele K.L.M. vliegers met hun familie, leden van Aero- clubs, enkele militaire vliegers en een groot aantal luchtvaart-enthousiasten zijn weer op de Amsterdamsche luchthaven bijeen, evenals een aantal oud-Westindische-gas- ten. Op het groote bord in de hall, waar de vertrektijden en aankomsten van de vlieg tuigen staan aangegeven, is bovenaan, heel nuchter weg, vermeld, dat de „Snip", de IS, te nul uur twintig naar de West zal ver trekken. Het woord Batavia anders wor den hier de Indië-vluchten aangekondigd is vervangen door „West-Indië 't Is een va-et-vient in de ruime hall en als daar bekend wordt, dat het weer op de eerste etappe slecht is geworden, begint men plotseling over moeilijkheden te praten. Al leen de vier mannen zelf praten er niet over; zij zijn oogenschijnlijk tenminste - rustig en zitten met hun familieleden aan tafel, praten wat met hun collega's, die achter blijven en wachten In de cabine. De start. De Snip vertrok om 9.13 uur A.T. van Marseille en nadert thans Alicante, aan de Spaan sche kust. Van der Molen en zijn zenders. Het is middernaht en de omroepers van de beide Nederlandsche omroepverenigingen, die op dit moment over de zenders beschik ken, vertellen den luisteraars in Nederland en West-Indië uitvoerig omtrent de voorberei dingen voor den start van de Snip. Ons in teresseeren alleen van der Molen en zijn bei de zenders. Wij willen immers trachten de Snip door den aether te volgen om belang stellend Nederland zoo vlug mogelijk op de hoogte te houden van de positie van het vliegtuig. Plotseling taxiet de „Snip" over het vlieg veld, de beide ontvangers, één op de 900 M. en één op U.K.G., worden bijgezet en even la ter hooren wij reeds, dat Schiphol P.H.A. wordt aangeroepen door de Snip AIS op 900 M. De seinen komen op dezen korten afstand keihard door. Eenige minuten later hooren wij van der Molen zijn kortegolfzender af stemmen. Hij roept IJmuiden-radio op, die prompt terugkomt en meedeelt, dat de ont vangst goed is. De toon is stabiel en wij mo gen dus de ontvangcondities voorbehou den op een goede radioverbinding hopen. Te 1.10 uur A.T passeert de Snip Gilzerijen. Van der Molen meldt zijn positie. Er zijn veel luchtstoringen, maar de signalen zijn zeer goed te volgen. Van der Molen deelt mede, dat hij nog een tijd heeft te luisteren op de U.K.G. om verbinding te krijgen met radio-amateurs. Als de Snip zijn positie opgegeven krijgt van Haren (bij Brussel), is deze 22 K.M. ten Noord-Westen van Leuven. Het blijkt, dat ALKMAARSGHE COURANT. Intusschen staat de Snip in den regen en trekt zich van alles, wat er rondom haar gebeurt, niets aan. Over de drie motoren liggen nog waterdichte zeilen en voor het vliegtuig staat het nieuwe voor-verwarmingsapparaat, dat er voor zal zorgen, dat de motoren straks spoe dig zullen aanslaan. Wij krijgen nog even gelegenheid, om de Snip van binnen te bewonderen. Ja, inderdaad, de cabine ziet er wel heel anders uit, dan wij gewend zijn. Vier groote benzinetanks en een kleinere olietank liggen daar, waar vroeger de stoelen stonden en de inhoud van deze tanks zullen er voor zorgen, dat de „Snip" 1706 K M. meer kan afleggen dan vroeger. De machine is voorts uitgerust met extra zware motoren, dit met het oog op de start. Ook zijn verstelbare lucht- schrceven aangebracht. De radio-instal latie is naar achteren geplaatst. Vee! ruimte en comfort blijven er voor de vliegers niet over en van slapen zal wel niet veel komen Op den flank van de ■machine, die niet meer in Holland terug zal kmnen. lezen we „Holland—West- ïndië Tenslotte is het toestel gehee' iu de nieuwe verf gestoken. Ge<m spatje is er op te zien. Alles fonkelt en blinkt in het schimsei der zoeklichten tn voo'a', ais de talrijke fotografen en filmoperateurs hun kiekjes gaan maken met blitz-licht, staat de vogel dan kraakhelder voor ons Dan nadert het groote oogenblik, dat een historische gebeurtenis zal worden. De spanning wordt merkbaar onder de menigte, die nog maar steeds in den regen staat. Wij zoeken een beschut plaatsje onder den vleugel van den Fok ker en juist als wij daar aangekomen ziin, wordt er ruimte gemaakt. De vliegers ontvangen haar laatste instructie. De weerberichten, die binnen komen, zijn verre van gunstig: een de pressie van ernstigen aard is op komst en zelfs fluistert men hier en daar al, dat de start zal worden uitgesteld. Maar neen, de voorbereidingen gaan door: de zeilen worden van de motoren getrokken, de verwarmingsmotor doet zijn plicht en blaast warme lucht om de motoren en dan komen onder daverend gejuich van het tienduizendkoppige pu bliek Hondong, v. Balkom, v. d. Molen en Stolk, keurig in hun uniformen ge stoken, naar het toestel. Zij wuiven har telijk, klimmen in de machne en..,*, komen even later weer te voorschijn, als Plesman hen terug roept. „Jullie zien, hoe wij allemaal ihet jullie meeleven. Wij ver trouwen op je, jongens en op je machine. Ik wensch je goede reis en behouden aankomst." Dat zijn de eenige woorden, die ge sproken worden. Dan draaien wij ons even om, want de vliegers nemen een laatste afscheid van hun vrouwen en bloedverwanten. Ook dat duurt maar kort. Nog korter, maar alleszeggend, is het afscheid van hun collega's: een stevige handdruk, een elkaar in de oogen zien en meer niet. Dan klimmen de vier dappere kerels weer in de machine, Hondong en van Balkom op den bok, v. d. Molen en Stoll achterin bij de deur. En zij wuiven en lachen en het publiek davert. Voor vrij?Contact!roept Hon dong. Meteen draait de middenmotor. Even later /robeert men de linker-motor maar deze weigert. Dan de rechtsche. Goed! Nog eens weer de linker! En ook die zoemt mee! Dan laat Hondong ze om beurten even op een hoog toerental komen en dan Het raam van de cockpit gaat dicht, op den starttoren schittert de letter K. en dan gaan de blokken weg. Langzaam valt de Snip naar de start plaats, ver achteV op het veld, dan een oorverdoovend lawaai, een aanloop en. om 12.31 uur is de Snip los. De groote rei6 is begonnen. Vlak boven de menigte vliegt het toe stel en lang nog blijft het zoeklicht van het toestel zichtbaar. De menigte wordt stil. Hier en daar pinken groote kerels een traan weg, an deren uiten een korte kernachtige uitdrukking en heel langzaam komt de menigte weer in haar gewone doen. De regen valt nog steeds neer op het platform. Doch dat merkt het publiek nu pas! De terugtocht kan worden aangevan gen, onze terugtocht. En boven in de lucht reizen vier man nen, vier Hollanders naar de West; zij zijn een pionierstocht begonnen. Kerels goede reis en behouden aan komst!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 1