NIEUWJAARS
WENSCHEN
ALKMAARSCHE
COURANT
PIT HET PARLEMENTAIRE LEVEN.
ALKMAARSCHE COURANT van ZATERDAG 22 DECEMBER 1034
Mr. H. P. Marchant.
yicovinciaal 'nieuws
UITGEEST.
Een niet prettig auto-tochtje.
EGMOND AAN DEN HOEF.
SINT PANCRAS.
Een breedvoerige discussie ontspon
HEILOO.
EGMOND AAN DEN HOEF.
WIERINGEN.
LANGENDIJK.
XXIII.
„De heer H. P. Marchant, Cornelis
Jolstraat 68, 's-GraVenhage. Was zijn
geheele leven lijdende aan een hardnek
kige onwetendheid inzake de spelling
der Nederlandsche taal. Onderwierp
zich eindelijk aan een kuur met ons ge
patenteerd middel Kollewijnia. Reeds na
de eerste week vertoonden zich teekenen
van beterschap en na twee weken was
de patiënt zoo ver, dat hij zijn kwaal
niet meer gevoelde en zich als genezen
beschouwde. Brochure franco op aan
vraag".
Ziedaar de tekst, dien de firma Kolle-
wijn met volkomen juistheid onder een
kiek van Minister Marchant zou kunnen
plaatsen. „De heer Marchant volgens
portret".
De geëerde firma zou er geen woord te
veel mee zeggen. De hooge patiënt zélf
heeft het onlangs ronduit in de Tweede
Kamer .verklaard, dat hij, die zijn ge
heele leven volstrekt onkundig was ge
weest inzake onze spelling, juist dóAr-
om voorzitter geworden was van de door
hem benoemde professoren-commissie.
Hij wilde lééren. En zie, na twee lessen
was hij bekeerd tot het spelling-compro
mis. Nooit heeft de firma Kollewijn en
Co. méér succes met haar praeparaat
gehad, als bij dezen hoogen in den lan
de. En het succes is zelfs zóó groot, dat
de genezen patiënt èlk, die het waagde
een ander geneesmiddel tegen de kwaal
der spelling-onzuiverheid aan te beve
len, in het nekvel greep en in den af
grond slingerde.
De heer Marchant volgens portret.
Was zijn geheele leven lijdende. Na twee
kuren genezen. Brochure gratis.
Ik moet nu wel aannemen, dat „de
Heer Marchant volgens portret" tijdens
de kuur, welke hij in de spelling-com
missie onderging, een excellente patiënt
is geweest, die de genezing uitermate
heeft bevorderd. En dit nu juist was het
frappante. Want in zijn veeljarige en
zonder eenigen twijfel eervolle parle
mentaire carrière is mr. Marchant altijd
een groot-criticus geweest van den
eersten rang. Ik heb mij zelfs wel eens
afgevraagd, of er in het Nederlandsche
parlement ooit een afgevaardigde geze
ten heeft van het critisch formaat en de
critsche qualiteiten des heeren Mar
chant. Ik geloof het niet.
Sam van Houten misschien? Ja
misschien. Maar dan toch in ander
genre.
Marchant was als het ware de criti-
cus-van-professie. Begaafd met een on-
gemeene scherpzinnigheid, bovendien
zeer bekwaam en gevaarlijk-slagvaardig
en, last not least, toegerust met een
sterk ironisch en sarcastisch talent,
waarvan hij ruimschoots gebruik maak
te, is hij tientallen jaren lang een ge
ducht tegenstander geweest voor ieder,
en met name voor ieder minister, dien
hij bestrijden ging. De Clemenceau van
het Nederlandsche parlement. De Tijger.
En meen nu niet, dat ook ik deze ka
rakteristiek in critischen zin bedoel.
Neen.
Figuren als Marchant, hoe zelden ze
In dit critische formaat ook voorkomen,
zijn in een parlement onmisbaar. Ik heb
nooit meegedaan met hen, die hem des
wege veroordeelden en lichtelijk uit
scholden. Nooit. Al ben ik wel eens van
meening geweest dat een enkele maal
zijn sarcasme de mildheid en de gemoe
delijkheid miste, welke het tot een hoo-
ger peil zouden hebben gebracht, aan
den anderen kant behoeft een vertegen
woordigend college met een bij uitstek
controleerende taak zeer stellig het cri
tisch vermogen, dat Marchant in zoo
hooge mate bezat. Niemand kon, als hij,
een ontwerp, een artikel, een maatregel,
een voorstel zoo ongenadig onder het
mes nemen. Hij kerfde de dingen uiteen,
tot er letterlijk niets van overbleef; hij
pakte datgene, waar hij bezwaar tegen
had, aan, sloeg het neer, rolde het op,
zoutte het in, stopte het in een ton,
flink het deksel er op gespijkerd, ziezoo,
de ton werd weggerold. Deurwaarder,
Volgende zaak. O! het was geen pretje
in handen van Marchant te vallen, en te
worden uitgekleed, tot je in je naakte
(met permissie), je naakte bips te bibbe
ren stond in het parlementaire en poli-
ticko land.
Nog eens, al heeft Marchant het en
kele malen overdreven, en daardoor
menschen van zich afgestooten, dit on-
genadig-critische vermogen, dit scherp
Vernuft, deze weergalooze slagvaardig
heid heeft een parlement noodig, om zijn
controleerende taak naar behooren te
kunnen vervullen.
Marchant heeft in zijn lange parle
mentaire loopbaan goed en vruchtbaar
werk gedaan.
Toch kwam, wat het slag en de snit
van den parlementairen strijd betreft, de
Vrijzinnig-democratische fractie, toen
hij haar leider werd, wèl in een ander
soort vaarwater terecht.
Want zijn twee voorgangers, niet
waar? waren van heel ander slag.
Eerst Drucker. Professor mr. H. L.
Drucker. De jurist van veel meer mee
werkenden, opbouwenden, dan cnti-
8chen arbeid, een man van ongemeene
kennis, zeer beslist, zeer hoffelijk, maar,
Om zoo te zeggen, aan den zachten, m1'-
den kant, iemand, zóó weinig vertrouwd
Eiet het rumoer en de sfeer van den po
tteken strijd, dat hij, als hij sprak,
zelfs geen gesprekken om zich heen kon
Velen. Ik ben er eenmaal de dupe van
geworden, want toen ik, op de perstri
bune gezeten, eens op wat te luiden toon,
tijdens een rede van Drucker, een op
merking tegen een collega maakte,
keerde de professor zich om, denkend
dat ik hem interrumpeerde, en vroeg
boos of de pers zich niet met het debat
wilde bemoeien. Een nóg mildere figuur
was de volgende leider, dr. D. Bos, de
man van de onderwijs-pacificatie, wiens
heugenis bij velen, ook bij mij in onge
rept aandenken blijft, iemand, die in
de ruimheid en mildheid van zijn poli
tiek eigenlijk een figuur boven de par
tijen was.
En toen kwam Marchant. Nou moe.
Dat was me ineens heel wat anders als
leider.
Heel wat anders. Slechter? Wei-neen!
Slechts partijzucht kan ontkennen, dat
deze critische, doch zeer werkzame
geest, onbarmhartig, scherp (maar een
beste kerel, een toffe jongen, een vrind
om mee uit visschen te gaan in den om
gang) groot werk heeft gedaan in het
parlement, in het algemeen belang.
Groot en vruchtbaar werk. Ook al was
zijn critiek af en toe te scherp-gepunt.
Dit zullen de ministers niet met mij
eens zijn, misschien die hij heeft bestre
den en ten val gebracht.
Clemenceau.
Ik kies maar een paar voorbeelden, en
dan voornamelijk op militair terrein,
waarop hij zich (wat hebben Marchant
en Thomson samen veel goed werk ge
daan) gaarne bewoog.
Hij heeft generaal Bosboom omgeke
geld. Eerst een motie, om bepaalde land
weerlichtingen niet op te roepen. Aange
nomen. Bosboom deed het toch. Toen
een motie van afkeuring daartegen. Ook
aangenomen. Bosboom foetsi.
Hij heeft Alting van Geusau de woes
tijn ingejaagd. Op een merkwaardige
manier. Met een lange reeks bezuini-
gings-amendementen op de begrooting,
die de Kamer stuk voor stuk aannam.
De minister zag, hoe Marchant de be
grooting eenvoudig uitholde, uitkerfde,
hoe hij haar pelde en uitkleedde, tot
door de overgeschoten schamele klee-
dingstukken de magere botten zicht
baar werden. De minister bestreed elk
amendement vruchteloos. Maar hij vroeg
geen schorsing. Hij verdroeg alles. Tot
dat de Kamer de gekerfde begrooting
aannam. Toen stond hij op, wandelde
weg, en vroeg ontslag. Na een aange
nomen begrooting. Parlementaire uni
cum.
En wat heeft minister Wentholt, bij
genaamd Jan Kanon (toen hij de vloot-
dominees instelde, werd hij door Duys
voortaan Joannes Canonicus genoemd),
van Marchant te verduren gehad. Het
werd soms zóó erg, dat de stem van den
vice-admiraal als een stormwind, als
een orkaan door de zaal donderde en ik
elk oogenblik voor een radicale ontplof
fing van Zijn Excellentie vreesde.
Ja de Tijger van het Nederlandsche
parlement, dat was Marchant.
Nu is hij minister. En hoe! En wat
voor! Mag ik het zeggen? Een democra
tische autocraat. Of een autocratische
democraat. Net zooals U wilt.
Van „de macht" van „het gestoelte der
eere" gaat toch een wondere psychologi
sche werking uit. Wie, in trouwe, had
ooit kunnen denken en gelooven, dat
déze man, die zijn heele leven ministers
heeft gecritiseerd en omgekegeld en die
gestreden heeft als géén ander voor de
onvervreemdbare rechten van het parle
ment, die een minister per motie tot iets
wilde dwingen en toen Zijn Excellentie
dat niet deed, hem per motie een afkeu
ring en dus pensioen bezorgde, wie had,
zeg ik, ooit kunnen gelooven, dat deze
man nog eens tot het parlement zou zeg
gen, als in het spellingdebat: Daar hebt
u niets mede te maken, dat is de zaak
der Regeering? De even fijne als sterke
staatsman de Geer hoefde den minister
slechts een klein en haastig afgeknipt
snippertje van zijn oude plunje vóór te
houden, om hem te doen zien, welk een
wonderbaarlijke invloed dat ééne jaar
ministerschap op hem heeft gehad.
Even wonderbaarlijk nu was zijn vlie
gensvlugge bekeering in de spelling
commissie.
Sommige geneesmiddelen hebben de
eigenaardigheid, dat zij een kwaal be
strijden, maar een ander ongemak in het
leven roepen. Het praeparaat-Kollewijn
bestreed bij Marchant de onwetendheid,
maar hij kreeg er plotseling ergens een
knobbel van het geloof in de deskundi
gen. En dit is iets, waar hij zijn heele
leven nog niet aan geleden had.
Hoe heeft hij in zijn parlementaire ja
ren de militaire deskundigen in den
tocht gezet. En nu geeft hij zich over
aan deskundigen. Nadat hij verleden
jaar reeds een speciale deskundige tot
directeur-generaal had laten benoemen.
Zonder hem had ik het niet aangedurfd!
heeft hij eens openhartig verklaard.
Ook achter de regeerings-tafel is mi
nister Marchant wel een zeer typische
figuur.
Plastisch. Drastisch. Vitaal. Acrol
batisch zelfs. Gaat dat zien! Gaat dat
zien! Nog nooit vertoond! Maar voor
zichtig! Het bijt!
Niemand uit het kabinet heeft in dat
eerste jaar zooveel van zich doen spre
ken als hij. Hij gaat als het ware van
dag tot dag over de tong. Jubbega en
enkele andere plaatsen, die tot nog toe
in het duister lagen, heeft hij met één
stoot beroemd gemaakt. Hij slaat nog
van zich af als in zijn vroegere periode.
Gebrek aan decorum? Soms. Soms. Maar
het sympathieke er in is: dat hij lak
heeft aan alle deftigheid, aan alle ver
toon, aan alle plechtigdoenerij. Hier sta
ik. Zoo ben ik. Ik kan niet anders.
Een harde mèpper. Een ongenadig cri
ticus. En een gevoelig mensch.
Muziek is z'n grootste genot in dit
aardsche tranen- en belasting-dal. Allah
is groot en Mengelberg is z'n profeet.
En daar valt me, waarempel, plotse
ling in, dat Marchant heeleméal niet
door de spelling-commissie bekeerd
werd, maar eigenlijk van zijn geboorte
af al eenvoudiger is.
Want toen bijna een kwart-eeuw gele
den mijn eerste zoon geboren werd en
Marchant in de advertenties zijn naam
had gelezen: „Hendrikus Pieter" kreeg
ik een gelukwensch van hem en schreef
hij me: „Hij heet van voren net als ik,
behalve de u s."
En hieruit ziet u, dat Hendrik Pieter
Marchant als van jongs af aan de uit
gangen een broertje dood had.
D. HANS.
Het was Woensdagmiddag en de twee
kameraadjes, waarvan de oudste 10 jaar
woonachtig te Amsterdam in de Rozen
straat en die derhalve geen school had
den, zagen tot hun groot vermaak in
die straat een melkauto staan, volgela
den met melkbusser. Als echte Amster
dams che joggies was het plan spoedig
gemaakt en in minder dan geen tijd
zaten ze beiden tusschen de bussen,
achter op den auto. Even 'later kwam
dan de chauffeur en reed weg, doch tot
schrik van de knapen ging de auto naar
buiten en sloeg den weg in naar Alk
maar. Doordat zij het zoo geweldig koud
kregen en omdat ze kwamen op voor
hen geheel onbekende wegen, besloten
ze de aandacht van den chauffeur te
trekken en ja, bij het station Uitgeest
bemerkte hij voor het eerst zijn beide
passagiers. De man goedmoedig van
aard stopte en de jongens vol angst en
vieoze en bibberend van de kou kwa
men nu voor den dag. Hij zei de jongens
maar zoolang in de stationswachtkamer
te gaan dan reed hij wel door naar Alk
maar om ze dan over 3 kwartier weer
komen ophalen. Doch nadat de jongens
al ruim anderhalf uur gewacht hadden
kwam de chauffeur nog niet terug. Hier
op braken de waterlanders in overvloed
los. Tenslotte werden de knapen naar
het raadhuis gebracht ten einde ze weer
op transport naar huis te kunnen stel
len. Doch in deze was het geluk met
hen daar juist op dat moment de melk
auto terug kwam. Dankbaar en ver
heugd stapten de kinderen weer op de
auto, huis toe, alwaar ze omstreeks te
half zeven uur zullen zijn aangekomen.
"Woensdagavond vergaderde de afd.
Egmond aan den Hoef van den R. K.
Landarbeidersboiid in café Mooy.
De heer van de Reep, voorzitter van
de afdeeling Egmondbinnen, opende de
bijeenkomst om hierdoor tevens eenige
leiding te geven aan den nieuwen voor
zitter van deze afdeeling den heer A.
Leyen. De heer van de Reep wees dan
de leden in het kort op hun plichten en
wenschte de afdeeling geluk en 6ucces
met hun nieuwen voorzitter.
Er werd medegedeeld, dat het afd. be
stuur een schrijven had gezonden naar
het R. K. Werkliedenverbond betreffen
de den toeslag en het verstrekken van
een kolenbon boven de kasuitkeering,
eveneens over het verschil tusschen on-
en georganiseerden in de werkverschaf
fing, daar hierover nog al eens vragen
worden gesteld.
Eenzelfde schrijven was ingezonden
door de gezamenlijke Landarbeiders
bonden. In punt 4 van dat schrijven
werd om brandstoffentoeslag verzocht,
dit verzoek zou door den heer van de
Reep in de aanstaande raadsvergadering
worden bepleit.
Ingekomen was een afschrift van een
schrijven van het gemeentebestuur aan
den heer Van Slingerland, districtsbe
stuurder van het Werkliedenverbond,
waarin wordt medegedeeld, dat gehuw
den, die voor steun in aanmerking
komen, doch thans trekken uit hun
Bond, een toeslag zullen ontvangen ge
lijk aan het verschil tusschen het hun
toekomende steunbedrag en hun uit-
keering uit den bond.
Verder kwam een schrijven binnen
van het hoofdbestuur over verlaging
van ziekte-premie. Een desbetreffend
verzoek werd inmiddels door den r. k.
Volksbond, afd. Egmondbinnen, aan
het gemeentebestuur gedaan. De verga
dering betuigde adhaesie aan dit ver
zoek.
Tenslotte werd besloten enkele voor
stellen te steunen voor de te houden
Bondsraadvergadering op 4 en 5 Jan. a.s.
"De Bond van Staatspensioen hield
haar jaarvergadering Woensdag in het
café van den heer Bouwstra, onder lei
ding van den heer van Kampen.
Uit het jaarverslag stippen wij aan
dat de vereeniging thans 105 leden telt.
Twee bestuurs- en twee ledenvergade
ringen werden gehouden.
Op 5 en 7 Maart werd het 25-jarig be
staan feestelijk herdacht.
De rekening van den penningmeester
gaf aan dat met inbegrip der verloting
werd ontvangen 360.01, uitgaven be-
droegen 351.20, saldo 8.81.
De bestuursverkiezing gaf tot uitslag
dat de aftredende bestuursleden Jb
Kloosterboer en A. Hoogland Jbz. (niet
herkiesbaar) werden vervangen door W.
Snel en D. Groen.
Van de Federatie Alkmaar was een
schrijven ontvangen om het ledental op
te voeren, huisbezoek moet worden toe
gepast.
zich hierover. Tenslotte werd besloten
om af te wachten tot de voorjaarsver
gadering. De feestavond welke gewoon
lijk werd gehouden zal voorloopig wor
den uitgesteld. Hierna sluiting.
De geitenfokvereeniging „Heiloo",
hield Dinsdag een propaganda-vergadering
in café Admiraal, waar de heer D. de Wit,
lid van het hoofdbestuur en controleur-in
specteur van de bond van fokvereenigingen,
sprak over het onderwerp: „De beste geit
voor het huisgezin, en het middel om die te
krijgen".
De heer G. Smits heette welkom.
Een 40 jaar terug, aldus de heer Wit, had
ik bij mijn ouders thuis al kennis met de
geit gemaakt. Met de geit met al haar ge
breken en weinig melk. Men gevoelde toen
reeds dat er wat moest gebeuren. Kort
daarop namen een paar ondernemende man
nen het initiatief om Saanen-bokken in te
voeren. Heeft die bok voldaan? Allerminst
want het dier was niet geschikt voor ons
klimaat. Het fokmateriaal heeft echter wel
het voordeel gehad dat van de kruising
een product is overgebleven wat nog te zien
is, want de Saanen-geit was ontegenzegge
lijk veel beter van bouw en melkgift.
Er was echter geen organisatie en wat
gewonnen was zou even spoedig weer ver
dwijnen. Toen kwam men in 1909 overeen
om den Nederlandschen Bond op te richten,
en in 1935 bestaat de Noorahollandsche
een kwart eeuw. Er kwam leiding, doch de
knoeiers gaven het terrein niet gewonnen.
Een sterk staaltje is wel, dat een geitenhou
der 6 Saanenbokken verkocht die in een jaar
bij een moeder waren geboren! Commentaar
overbodig. Twee jaar later kwam de contro
le en het stamboekregister. Toen was het
uit met de knoeierij en nog plukken we
daar van de vruchten. Toen is de geit geko
men die we thans kennen. De witte onge
hoornde geit, met haar rijke melkgift, ge
controleerd op melkgift en vetgehalte. Dat is
de geit, een zorgenkind van het hoofdbe
stuur en actieve besturen. Men heeft nu
onverschilligen die om enkele dubbeltjes
per jaar de erkende vereeniging de rug toe
draaien. Hoe ver zijn we in die 25 jaar ge
komen? We hebben statische gegevens, ont
leend aan de controle.
Gemiddeld geeft een geit 3 liter melk per
dag en 53 pet. van de geiten brengt het bo
ven de 4 pet. vet. Geiten zijn daarom voor-
deelig omdat zij een onmisbare steun zijn
in het huisgezin. In welk arbeidersgezin zou
men 3 liter melk per dag koopen? Nu heeft
men het en het onderhoud van een geit is
hoogstens 25 per jaar en de opbrengst
minstens 60 per jaar. De geit is tubercu-
loos vrij en hare melk is 'n gezond voedsel
voor zwakken en kinderen.
Hoe is de goede geit te krijgen? Koopen
van een erkende fokvereeniging, maar dan
is men er niet, zeide spr. Goed onderhou-
den een hok waarin licht en lucht vrije toe-
gang hebben, een goede legerstede.
Wordt lid van een fokvereeniging. Gij,
aldus spreker, zijt in Heiloo bevoorrrecht
Gij hebt een buitengewoon actief bestuur
en het gemeentebestuur op uw hand.
Laat U door Uw bestuur voorl. en steunt
t naar vermogen. Gij vindt hun altijd con
amore bereid om alles voor U te doen in het
belang der geitenhouders, maar dan is aan
U de plicht der dankbaarheid. Niet-leden
komt in de vereeniging. (Applaus).
In de pauze werd een serie plaatjes en
foto's getoond. Vele vragen werden gedaan
en beantwoord. Daarna sluiting.
Woensdagmorgen werd ten overstaan
van notaris Toornenburg alhier verkocht een
woonhuis met erf en land. genaamd „De
kleine Gouwe", eigendom van wijlen mevr.
de wed. W. Stumpff.
Huis en erf, groot 16 A. 80 C.A., werd in
bod gebracht op f 1540; het land 41 A. 60
c.A. op f 560.
Gecombineerd werden beide perceelen niet
afgemijnd, koopers waren de heeren A.
Oudes te Alkmaar en A. A. Nieuwenhuysen
te Egmond aan Zee.
Door het mandoline-ensemble Arto Kal
Bataio „Kunst en Strijd1" alhier, is vergun
ning gevraagd tot het aanleggen en houden
eener loterij waarvoor zullen worden uitge-
gegeven 1250 loten a 0.10.
De trekking zal plaats vinden op 23
Februari a.s.
Naar wordt medegedeeld zal aan bij de
werkverschaffing tewerkgestelde arbeiders
aan het einde van de loopende werkweek, alis
extra winterhulp, bij wijze van Kerstgave
door het rijk 10 pet. van het uit te betalen
loonbedrag, boven dat loon worden uitge
keerd
Door de besturen van de afdeeling van
den Nederl. Tuindersbond en van de tuin-
bouwvereen. De Toekomst te Zuidschar-
woude is op verzoek van de eerste een
vergadering gehouden met het doel, de wen-
schelijkheid te bespreken van de samen
smelting dezer beide tuindersorganisaties.
Men deelt ons mee, dat het bestuur van De
Toekomst zich unaniem tegen die fusie heeft
verklaard.
Modellen voor
Ni eu w j aars-
advertentiën, in
gevuld met naam
en adres, met
f 0.50 in te zen
den of te bezor
gen aan ons
bureau Voor dam
10, Alkmaar, of
door middel van
onze agenten of
door den Boek
handel.
Mijn hartelijken gelukwensch
aan Vrienden, Bekenden en
Begunstigers.
Ondergeteekende wenscht
zijn geachten Begunstigers een
gelukkig Nieuwjaar.
Het compliment van den dag
aan mijn geachte Begunsti
gers.
Ondergeteekende brengt zijn
geachten Begunstigers het
Compliment van den dag.
Mijn geachte Clientèle, Be
gunstigers, Vrienden en Be
kenden een gelukkig Nieuwjaar
Gods besten zegen toege-
wenscht aan Begunstigers, Fa
milie, Vrienden en Bekenden.
Aan al mijn Vrienden en
Begunstigers heil en zegen in
het Nieuwe Jaar.
De complimenten van den
dag.
Veel heil en zegen gewenscht
aan Familie, Vrienden en Be
gunstigers in 't Nieuwe Jaar.
Het Compliment van den
dag aan mijn geachte Clien
tèle, Vrienden en Bekenden.
De Alkmaarsche
Courant die da
gelijks in duizen
den exemplaren
wordt verspreid
en in alle kringen
der samenleving
wordt gelezen,
biedt voor Alk
maar en Hollands
Noorderkwartier
beslist afdoende
publiciteit.