Amstetdamsche Sieucs
ZEVEN PERSONEN VERDRONKEN.
Auto te water onder Emmen.
Stadsschouwburg te
Arnhem afgebrand.
ALKMAARSCHE COURANT van DONDERDAG 27 DECEMBER 1934
Binnenland.
Vreeselijk drama.
Schade van eenige tonnen.
/5%
1
Hoe het gebeurde.
In den afge'oopen nacht is te
omstreeks half drie heeft te
Munster-Scheveld (gemeente
Fmmen, in de provincie Drente
een zeer ernstig ongeluk
plaats gehad, waarbij 7 perso
nen het leven hebben verloren.
Een 9-tal personen keerde met
een huurauto van de firma E.
van Hoving te Emmen terug
van een muziekfeest te Stads
kanaal.
Door tot nu toe nog onopgehelderde
oorzaak reed de auto, die bestuurd werd
door den heer Harm Buter op de Kui-
persklap een ophaalbrug over het
Hoofdkanaal, nabij de r. k. kerk te Mun
sters ch veld tegen de linkerleuning van
de brug. Tengevolge hiervan sloeg de
auto naar rechts en schoot voorbij de
klap door de ketting in het kanaal. Het
voertuig verdween bijna onmiddellijk
geheel onder water, waarbij het over
den kop sloeg. De zeer volle wagen
maakte het voor de inzittenden niet
mogelijk zich te redden. Slechts twee
van hen n.1. de heer J. van Bijnen uit
Zwartemeer en mej. Antje Buter uit
Emmercompascuum wisten er het leven
af te brengen. De heer J. v. Bijnen kon
zich zelf uit de auto werken en was zoo
spoedig uit het water, dat hij nog de
tegenwoordigheid van geest bezat om
te trachten anderen te redden. Dit ge
lukte hem alleen ten opzichte van mej.
Antje Buter, die hij uit de auto wist te
trekken. J. v. Bijnen kon zich naar huis
begeven. Doch mej. Buter moest naar
het academisch ziekenhuis te Gronin
gen worden vervoerd. De anderen kon
den niet worden gered en zijn allen ver
dronken. Hun lijken werden later opge
haald.
Het zijn Harm, Lucas, Geöines en
Margin Buter, drie broers en een zuster,
allen kinderen van den timmerman H.
Buter te Emmercompascuum, Dientje
Meyer uit Emmercompascuum, Hillie
Voslander uit Groningen en Geert Oos-
terveld uit Borger.
Zoo spoedig mogelijk was hulp ter
p'aatee, welke echter geen redding
heeft kunnen brengen. De auto is later
opgehaald.
Tragische bijzonderheden.
Het vreeselijke ongeluk, dat zooals
gemeld in den afgeloopen nacht te
Munsterscheveld heeft plaats gehad,
heeft te Emmercompascuum, waar de
meeste slachtoffers woonachtig waren,
groote ontsteltenis en diepe ontroering
gewekt.
Op 2den Kerstdag huurde de 24-jarige
Harm Buter bij den garagehouder E. v.
Hoving te Emmercompascuum een auto
voor een tocht naar Musselkanaal. Hij
kreeg een vierdeurs Essex een vier
hoogstens vijf persoons wagen. Niet
minder dan 9 personen namen in het
voertuig plaats er begaven zich daar
mede naar Musselkanaal, waar op den
avond van den tweeden Kerstdag in de
gereformeerde kerk een uitvoering
plaats had van de Christelijke zangver-
eeniging. Omstreeks middernacht keer-
det het gezelschap naar Emmercompas
cuum terug. Harm Buter zat aan het
stuur en reed met vrij groote snelheid
langs den Roswinkelsche weg in de
richting van zijn woonplaats. Te Mun-
sterscheveld moest men een brug over
het kanaal passeeren. Hiervoor moet 'n
korte bocht worden gemaakt en deze is
het gezelschap noodlottig geworden.
Volgens het eenige lid van het ge-
zeischap ,dat zich onmiddellijk wist te
redden, de heer J- v. Bijnen uit Zwarte
meer, heeft de bestuurder van de auto
de bocht met teveel snelheid genomen
en het is waarschijnlijk, dat hij, toen hij
in de bocht was inplaats van te rem
men bij vergissing meer gas heeft ge
geven. Het gevolg was, dat de auto aan
den linkerkant van de brug met de leu
ning in aanraking kwam en toen aan
den rechterkant onder de aan een ket
ting loshangende leuning door in het
kanaal vloog. De auto moet een s*a#
over den kop hebben gemaakt, doch
kwam rechtstandig in het kanaal te
recht en verdween zoo goed al6 geheel
onder water. Alleen de kap was nog
zichtbaar. Genoemd* v. Bijnen kon zich
Zigzaggen - Slinge
ren: de gang van
een dronkaard! Als
het spoor van uw
autowielen er zoo
uitziet, danja, dan
is Uw handelwijze
misdadig. Voor
automobilisten geldt
het wachtwoord:
Geen drank op
den weg/
direct door het stuk slaan van een ruit
uit de auto werken. Hij ging boven op den
kap staan en slaagde er in, zijn verloof
de, mej. Antje Buter uit Emmer-Com-
pascuum, die naast hem in den wagen
had gezeten, er uit te trekken. Inmiddels
was reeds hulp toegeschoten van pas-
seerende auto's, welker inzittenden on
middellijk de noodige assistentie haal
den. Mej. Antje Buter was bewusteloos
en werd binnen gedragen in het in de
nabijheid gelegen café van den heer A.
Kuipers. Intusschen waren op de plaats
van het ongeval behalve tal van omwo
nenden aangekomen de arts S. E. Bolks-
ma uit Emmercompascuum, de gemeen
teveldwachter van genoemde plaats en
andere politiebeambten.
Hoewel er dus spoedig hulp genoeg
ter plaatse was, mocht deze voor de 7
personen, die zich in het voertuig bevon
den, geen redding brengen. Met een lier
en een takel werd de auto op zij getrok
ken en met een ijzeren vlet begaf men
zich naar het ondergedompelde voer
tuig. Toen men na ruim 1 uur zoover
was gevorderd, dat men door het open
snijden van den kap en het inslaan van
de ruiten de zich in de auto bevindende
personen kon bergen, waren zij allen
reeds overleden. In het holst van den
nacht bij het licht van de lantaarns van
de vele auto's, die op deze wijze het red
dingswerk vergemakkelijkten, kon men
slechts 7 lijken wegdragen. Voorloopig
werden zij neergelegd in de schuur van
den caféhouder Kuipers, in afwachting
van de nadere beslissingen der autori
teiten.
Eerst nadat men de lijken had gebor
gen, werd het bericht aan den timmer
man H. Buter, wiens kinderen waren
omgekomen, medegedeeld. Ontzettend
was het ontvangen bericht voor de
zwaar getroffen ouders.
Later in den ochtend werd de auto met
'n lier op de wal getrokken. Hoewel het
voertuig vrij ernstig was beschadigd
ingeslagen ruiten opgesneden kap enz.
was het overigens geheel intact en
kon de eigenaar van Hoving het ge
sleept achter 'n anderen wagen zelf be
sturend naar een garage rijden. Van den
heer van H. vernamen wij nog dat hij
niet was verzekerd voor dezen wagen.
Het was hem niet bekend, dat niet min
der dan 9 personen den tocht met den
wagen zouden maken.
Reeds vroeg in den ochtend arriveerde
te Emmer-Compascuum de substituut
off. van justitie uit Assen, mr. Servatius,
die na kennisgeving van het procesver
baal van het ongeval, de lijken en de
auto vrij gaf.
De gang naar de schuur....
In den loop van den ochtend hadden
wij een onderhoud met den heer A.
Kuipers, die nabij de brug over het ka
naal, waar hedennacht het ongeval
heeft plaats gehad, een café heeft. De
brug heet in den volksmond dan ook de
Kuipersklap.
De heer Kuipers vertelde ons, dat hij
hedennacht tegen half drie werd ge
wekt. Van het ongeval zelf had hij niets
bemerkt. Hij en zijn vrouw, kleedden zich,
toen zij gehoord hadden wat er was ge
beurd, zoo vlug mogelijk aan en begaven
zich naar buiten. Toen zij op het erf
voor hun huis kwamen, waren daar
reeds de geredde J. v. Bijlen en zijn ver
loofde mej. A. Buter, die bewusteloos
was; het meisje werd in de voorkamer
op een divan gelegd. Mijn vrouw, die
vroeger verpleegster was, belastte zich
onmiddellijk met de zorg voor het meis
je, intusschen arriveerde medische hulp,
die met behulp van een zuurstofappa
raat de levensgeesten weer opwekte. De
heer Kuipers voorzag den jongeman, die
zich vreeselijk koud voelde, direct van
droge kleeren en gaf hem cognac en
heete koffie, en tegen 6 uur in den och
tend voelde de heer van Bijlen zich weer
zeer goed. Dr. Bolksma achtte den toe
stand van het meisje, dat veel water
schijnt te hebben binnen gekregen, van
dien aard, dat overbrenging naar het
academische ziekenhuis te Groningen
wensehelijk was. Om 6 uur hedenmorgen
had het transport plaats en daarna is
ook de jongeman naar huis gegaan.
Wij waren, aldus de heer Kuipers, zeer
onder den indruk van het gebeurde.
Onze zegsman deed ons daarna 'n uit
voerig verhaal van de wijze, waarop de
overige slachtoffers van het ongeval uit
de auto werden gehaald en in zijn
schuur neergelegd.
De auto werd eerst wat naar den kant
getrokken. De lijken legde men in de
vlet, welke bij het reddingswerk werd
gebruikt. Daarna werden de lijken één
voor één op een ladder naar de schuur
gedragen. Behalve de autoriteiten wer
den alleen familieleden tot de schuur
toegelaten. Aangrijpend was het oogen-
blik, dat de heer A. Buter en zijn vrouw,
die bij dit ongeval 2 zoons en twee doch
ters hebben verloren, terwijl een derde
dochter naar het ziekenhuis is vervoerd,
de schuur betraden.
Na korten tijd verlieten zij verslagen
het doodenhuis. Ook de vader van
Hiltje Voslamber, die met zijn dochter
bij de famlie Buter logeerde, heeft den
moeilijken gang naar de schuur ge
maakt. Op zijn verzoek zal het stoffelijk
overschot van zijn kind naar Groningen
worden overgebracht.
In den loop van den ochtend stonden
tal van groepen personen voor de wo
ning van de heer Kuipers het gebeurde
te bespreken. De verslagenheid in het
dorp is algem:en en men heeft groote
deelneming met de zoo zwaar getroffen
familie Buter.
Oorzaak onbekend.
Hedenmorgen is brand uitge
broken in de Arnhemsche Stads
schouwburg, gelegen aan de Velper
Binnensingel te Arnhem.
De brand werd ontdekt, doordat groote
vlammen uitsloegen boven het dak van den
schouwburg aan de achterzijde, ter plaatse
waar de tooneelruimte is gelegen. Brand
weer en politie, die direct werden gealar
meerd, waren spoedig ter plaatse. De brand
weer tastte het vuur direct met al het be
schikbare materiaal aan. Gelukkig staat de
schouwburg geheel apart. Het vuur, dat
blijkbaar op de eerste verdieping is ont
staan, nam direct een grooten amvang aan.
Het vond gretig voedsel in de aanwezige
requisieten en in het bekleedsel van stoelen,
de gordijnen enz. De brandweer kon dan ook
niet verhinderen, dat in een tijdsverloop van
enkele uren zoowel de tooneelruimte als de
zaal geheel uitbrandden De brand werd met
eenige tientallen stralen bestreden. De brand
weer slaagde erin slechts eenige tooneel-
kamers en een gedeelte van de hall voor het
vernielende vuur te vrijwaren. Overigens is
het gebouw geheel uitgebrand. De muren
staan nog overeind. Een tooneelmeester, die
bij den schouwburg woont, heeft van het
uitbreken van den brand niets bemerkt. Gis
teravond had nog een opvoering plaats ge
had van .Tante Roosje", met mevr. Esther
de Boervan Rijk. Deze opvoering was te
ruim 11 uur afgeloopen en men had niets bij
zonders gemerkt. Omtrent de oorzaak van
den brand tast men dan ook tot dusverre nog
in het duister. De sdiade, welke op eenige
tonnen wordt geschat, is door verzeke
ring gedekt. Op bet terrein van den brand
waren o.m. de commissaris van de koningin
in de provincie Gelderland, de burgemeester
er. andere autoriteiten. De belangstelling van
de zijde van het publiek was buitengewoon
groot. De brandweer was te omstreeks half 9
het vuur meester. Het meeste materiaal kon
toen inrukken, terwijl voor bewaking nog
eenige manschappen achter bleven.
AUTOHOUDERS PROTESTEEREN.
Veel geschreeuw
Er is tegen heden een protestdemon
stratie in den Haag aangekondigd van
bedrijfsautohouders tegen de verhooging
van de wegenbelasting. Men had meege
deeld, dat er 7000 bedrijfsautohouders
uit de Noordelijke provinciën zouden
komen en dat eenige duizenden auto's
uit andere provinciën zich bij de file
zouden aansluiten, zoodat naar men
meende den Haag een bezoek van onge
veer 1000 auto's zou kunnen verwachten.
Intusschen was er op het middaguur van
eenig bijzonder druk verkeer op de toe
gangswegen naar de stad nog niets te
bespeuren. De Haagsche politie had op
de grenspunten der wegen motor- en
andere posten geplaatst. Van tijd tot tijd
hielden de politiemannen een auto aan,
die blijkens de letters uit het Noorden of
Oosten kwam. De bestuurder had dan
zijn papieren te toonen en hem werd dan
meteen gevraagd of hij onderweg iets
bijzonders had gemerkt. Meegedeeld
werd dat op de Veluwe zich ongeveer 60
auto's in een stoet zich naar den Haag
zou begeven.
KERSTMARSCH DER N.S.B.
Marcheeren door Amsterdam
verboden.
Ongeveer duizend leden van de Nationaal
Socialistische Beweging hebben gisteren
deelgenomen aan twee afstandsmarschen,
één van 35 K.M. en een van 45 KM-, die,
georganiseerd door de N.S.B., in de naaste
omgeving van Amsterdam werden gehouden
De deelnemers kwamen uit verschillende
plaatsen van Nederland o.a. uit Enschedé,
Grijpskerk, Middelburg, terwijl voorts een
groep Nederlanders uit Hamburg en Bremen
naar Amsterdam was gekomen om aan de
marschen mee te doen. Daar de burgemeester
van Amsterdam het opstellen en marcheeren
in groepsvorm had verboden, moesten de wan
delaars 's morgens in kleine troepjes naar
de grens de gemeente wandelen. Eerst daar
konden zij zich weer tot grootere groepen
formeeren.
Ook bij hun terugkeer in Amsterdam
moesten de deelnemers aan de grens in kleine
groepjes gesplitst worden.
In Bellevue vond 's avonds tijdens een een-
voudigen maaltijd, de prijsuitreiking plaats
door den leider van de N.S.B., ir. Mussert.
PORTEFEUILLE MET 2880
GESTOLEN.
Van een banklooper, die in de
tram zat.
Een 66-jarige banklooper van een effec
tenfirma uit de Kerkstraat te Amsterdam,
stapte Dinsdagmorgen op het Rembrandts-
plein op een wagen van lijn 11 in de rich
ting van de Munt. Toen hij bij de Munt
zijn tramabonnement aan den conducteur
wilde laten zien, miste hij uit zijn binnen
zak zijn portefeuille, waarin ongeveer
2880 aan bankpapier en eenige brieven
waren geborgen.
Tegelijk met hem waren op het Rem-
brandtsplein twee mannen met een Oos-
tersch type op den wagen gestapt. Deze wa
ren echter aan de Halvemaansteeg reeds
weer er afgegaan.
De politie vermoedt dat deze twee man-
ien den banklooper de portefeuille met geld
hebben ontfutseld.
KORTE BERICHTEN.
Vanmorgen is de 61-jarige hulpfcestel
Ier der posterijen G. Reichard uit Haas
trecht in de buurtschap Vlist in een bagger-
sloot geraakt en verdronken.
fucfUvaoct
DE RAMP VAN DE „UIVER".
De weerberichten in den nacht
van het ongeval.
De K.L.M. heeft afschriften ontvangen
van de weerberichten, waarover de gezag
voerder Beekman bij het vertrek van de
„Uiver" op den avond van 19 December uit
Cairo beschikte.
Deze weerberichten bevatten uitvoerige ge
gevens van de volgende stations langs de
route: Gaza, Ramleh, Amman en Rutbah,
terwijl daaraan tevens een weersverwachting
over het traject RutbahBagdad was toege
voegd, samengesteld door den meteorologi-
schen dienst van Irak te Hinaïdi. Uit deze
weerberichten blijkt, dat er weliswaar plaat
selijk onweers werden gemeld op eenige
waarnemingsstations, doch dat de algemeene
weerstoestand op het oogenblik, dat de
waarnemingen werden uitgezonden, gunstig
was. Ook de reeds genoemde verwachting,
die geldig was van 21 uur (G.M.T.) op 19
December af, vermeldde niets verontrus
tends. Zoowel het zicht (meer dan 16 K.M.)
als de wolkenhoogte (600 meter in de buurt
van Rutbah, verder op de route 1200 meter)
waren gunstig te noemen. De kans op on
weers werd in deze verwachting niet uitge
sproken.
Deze weerberichten gaven den gezag
voerder dus geen enkele aanleiding tot ver
onderstelling, dat hij bij Rutbah in uitzon
derlijk zwaar onweer zou loopen.
Riistvogel neemt de post mee.
Naar wij verder vernemen is de „Rijstvo
gel" met Viruly als gezagvoerder Zondag te
Rutbah geland en heeft aldaar van de
„Uiver"-post overgenomen 200 K.G. van de
circa 390 K.G. welke destijds uit Nederland
waren verzonden voor de Kerstpostvlucht.
De vertegenwoordiger der K.L.M. te Bag
dad, de heer Peters, was Viruly hierbij be
hulpzaam.
Het toestel is vervolgens weer opgestegen
en naar Bagdad gevlogen. Er worden nog
verdere nasporingen gedaan, of van het
restant van de post nog wat doorgezonden
kan worden.
Wij vernemen verder, dat de „Leeuwerik"
voorloopig te Rutbah blijft.
Van de post, die de „Rijstvogel" aan
boord heeft genomen, zijn zes zakies, welke
bijna 18 K.G. wegen, onbeschadigd. De
overige 190 K.G. verkeert in min of meer
beschadigden toestand.
VIRULY BRENGT EEN LAATSTEN
GtO:f AAN ZIJN VRIENDEN.
„Enkele uren, nadat op het Engelsche
kerkhof te Bagdad op zoo buitengewoon
plechtige wijze de teraardebestelling was
geschied van de zeven menschen, die bij ae
Uiver"-ramp om het leven zijn gekomen,
was ik in de gelegenheid een bezoek te bren
gen aan het graf en een laatsten groet te
brengen aan mijn gevallen makkers en de
drie passagiers", zoo seint de gezagvoerder
van de „Rijstvogel", Viruly, aan de Tel.
Gezamenlijk vonden zij den dood, geza
menlijk rusten zij nu in één graf, dat gele
gen is in de onmiddellijke nabijheid van de
oevers van den Tigris, in een tuin vol wui
vende palmen.
De luchtvaart heeft de wereld klein ge
maakt, haar successen zijn internationaal,
maar haar leed eveneens. Britsche vliegers
■echten urenlang naar de vermiste „Liver,
een Britsche vlieger was het, die het wrak in
de woestijn ontdekte; in den Palmentuin te
Bagdad slapen de inzittenden van de
„Uiver" thans hun laatsten slaap en in de
naaste omgeving van hun gemeenschappelijk
graf liggen de graven van Britsche vliegers,
die ook hun leven lieten in den strijd van den
mensch om de beheersching der lucht. Een
broederschap des doods
„Het graf was bedekt met bloemen en
ktansen, toen ik het bezocht", zoo seint
Viruly verder. „De Nederlandsche vlag,
bloemen en kransen der K.L M. hadden de
baren bedekt; op de nog rulle aarde lagen
thans ook bloemen van vele andere instan
ties, die aan hun deernis op zichtbare wijze
uiting wilden geven. Er waren kransen van
de regeering van Irak, van de Fransche
luchtvaartmaatschappij Airfrance, van de
Britsche luchtvaartmaatschappij, van vele
anderen Al deze bloemen getuigden hoe
men heeft meegeleefd met de „Uiver" en dit
medeleven heb ik overal op mijn tocht onder
vonden. De Britsche militaire en civiele
autoriteiten hebben mij steeds de uiterste
sympathie getoond.
Zondag ben ik met de „Rijstvogel" boven
de noodlotsplek gevlogen. Ik zag het wrak
van de eens zoo trotsche „Uiver' liggen, in
een onherbergzame verlaten streek, waar
het wemelt van rotsige heuvels, maar daar
tusschen in bevindt zich een vlak gebied en
daar zag ik de brokstukken liggen van wat
eens de „Uiver" was. Ik kon mij eenigermate
een persoonlijke meening vormen over de
oorzaak van de ramp, maar uiteraard be
schik ik niet over genoegzame gegevens,
zoodat we het beste het officieele rapport
der deskundigen kunnen afwachten.
Te Rutbah heb ik alle post, die was over
gebleven van de 359 K.G. welke de „Uiver"
aan boord had, in de „Rijstvogel" overgeno
men, opdat deze toch nog haar bestemming,
Batavia, zal kunnen bereiken. Het gewicht
der overgebleven post bedraagt ongeveer
205 K.G., het overige is verbrand, of ligt
door den wind verstrooid ergens in de Syri
sche woestijn".
van Donderdag 27 December 1934.
OPGAVE VAN NOORDHOLLANDSCH LANDBOUWCREDIET N. V.
(Ontvangen per draadlooze telefoon).
Koers van heden te:
STAATSLEENINGEN.
4 Nederl.
4
4
4
5 y,
Ned.-Indië
1931
1934
1934
1934 A
1930
Duitschland
Idem met kettingverklaring
BANK-INSTELLINGEN.
Amsterd. Bank
Handel Mpij. Cert. v. 1000
Koloniale Bank
Ned. Ind. Handelsbank
Rotterd Bank
1NDUSTR. OND. BINNENL.
Alg. Kunstzijde Unie
v. Berkels Patent
Calvé Delft Cert.
Nederl. Ford ex. 40 afst.
Philips Gloeil. Gem. Bezit
Unilever
INDUSTR. OND. BUITENL.
Am. Smelting
Anaconda
Bethleh. Steel
Cities Service
Steel comm.
U. S. Leather
CULTUUR MAATSCH.
H. V. A
Java Cultuur
Ned. Ind. Suiker Unie
Vorstenlanden
Dito actions
MIJNBOUW.
Alg. Explor. Mij.
Boeton
Redjang Lebong
PETROLEUM.
Dordtsche Petr
Kon. Petr.
Perlak
Continental Oil
Shell Union
RUBBERS.
Amsterd, Rubber
Deli Bat. Rubber
Hessa Rubber
Oostkust
Serbadjadi
Interc. Rubber
SCHEEPVAARTEN.
Kon. Ned Stoomboot
Scheepvaart Unie
TABAKKEN.
Deli Batavia
Oude Deli
Senembah
AMER. SPOORWEGEN.
Atchison 'Iopeka
Southern Railw Cert.
Union Pacific
Vorige
koers
pl.m.
1.30
pl.m.
1.45
pLm.
2.00
10U%
10H%
1015/i6
101%
26%
32%
25%
318/i
101%
102%
261/8
28
60
84
26%
31
61
25%
31%
51%
«Ve
247%
219
72%
221-19|
220
308/4
220
72%-J
22%
S 61%
18
22%
3%
6% f
l-Vie
22%
3%
145%
72%
64%
11%
6.10
145|-%
133%
49
171
133
45
171
113
133%
84%
10%
4%
132%
85
4
85%
m
85%
29
088/.
1%6
863/16
66
29
56
'Vis
18/16
3%
2 8/4
1428/,
123
123%
1428/,
123
123
32%
0%
03
64
pl.m.
2.15
133%-f
10
588/4
§Noteering per 50.
fExclaim. PROLONGATIE Vorige koers
•Exdividend. WISSELKOERSEN AMS1
1 pCt. Heden 1 pCt.
NIET OFFICIEEL.
New-York
Londen
Berlijn
Parijs
Brussel (Belga)
Bazel
Kopehnagen
Stockholm
Oslo
Madrid
Italië
Vorige
koers
1 <7%
7 308/.
59 43
34 65
47 90
12 50
37 60
<6 60
20 23
l.i.65
Koers op
beden 2 uur
59 44
9 76
M 72
47 90
:2 40
17 50
36 50
20 20
U.65
