VERLANGT WAARDE
VOOR UW GELD!
Rechtszaken
Do arbeiders en het woningvraagstuk.
Kantongerecht te Alkmaar.
en verbeter U met
Tuxedo. Zie toe, dat U
In 1935 voor Uw 15 Cts.
meer sigaretten-kwa
liteit en waarde krijgt
dan uw sigaretten van
1934 U gaven. Laat
1935 een genotvoller
en beter jaar voor U
zijn met een fijnere
sigaret. Kort en goed:
Binnenland.
Geen particuliere exploitatie
ten koste van de arbeiders.
Onderhoud met den heer
F. v. d, Waile,
alleen in Holland zou kosten en wij vinden
elkaar later in den middag bij Leo Faust het
Hollan.dsclie centrum, waar aan alle tafe'ltjes
onze moedertaal wordt gesproken.
Wij genieten tot laat in den nacht op Mont
Martre van een cabaret waarin door danse
ressen, prachtige door kleurlichten besctónen
groepen gevormd worden en wij dwalen den
volgenden dag door zalen en langs trappen
van warenhuizen waar wij, ais wij den weg
niet gevraagd hadden, nu nog zouden loopen
omdat wij den uitgang niet konden vinden
Om twee uur stappen wij in het Gare du
Nord in den trein naar Amsterdam om ze
ven uur spreekt de conducteur weer Hol-
landsch en om twintig minuten voor elf staat
er een witkiel op het Alkmaarsche perron, die
zich over mijn koffers ontfermt.
„Weet ie waar ik woon?"
,.Ja zeker meneer", zegt de kruier
Eerst dan dringt het goed tot mij door,
dat ik weer thuis ben.
Tj.
(Men zie voor deze zes artikelen resp de
nummers van 15, 20, 22, 24, 29 en 31 Pee.)
Strafzitting van Vrijdag 28 Dec. '34.
WEINIG ZAKEN MAAR VEEL
AANRIJDINGEN.
De laatste zitting van 1934 kenmerkte
zich door bijzondere slapte en veel aan-
rijdingen als gevolg van des Hoogen
Raads wijsheid: Rechts gaat voor. De
eerste zondaar tegen dit „rechts voor"
discreet was de heer G. v. d. St., 'n 21-
jarig chauffeur, althans auto-bestuur
der uit H. H. Waard, die op den Kruis
weg rijdende, plots zonder eenig merk
baar teeken te geven met zijn vracht
auto (het stoplicht werkte niet en ook
niet de richtingaanwijzer) van rechts
naar links den rijweg overstak teneinde
een boerenerf op te rijden.
Zulks tot groot nadeel van den post
bode Willem Boots uit Spanbroek, die
met zijn 50 procent op de duo, per motor
achter de auto aantufte en op deze ma-
nouvre geheel niet had gerekend, zoo
dat hij werd geraakt en met vrouw en
motor tegen den grond werd geslingerd.
Zijn vrouw kwam er niet slecht af, maar
Boots brak 'n sleutelheen en was nu na
6 weken nog niet capabel om met de
rechterhand den voorgeschreven eed af
te leggen. Voorts bekwamen de motor en
Bootsbroek een schade in totaal van
19.15. Wat de dokter zou rekenen, was
den postbode nog niet bekend.
De verdachte erkende het ten laste ge
legde feit.
De ambtenaar onderschreef dit en
vroeg 12 boete of 12 dagen hechtenis,
plus toewijzing der civiele vordering
ad 19.15.
Mr. Smal, die de eer genoot heden het
rechtersambt te mogen bekleeden, ver
oordeelde het jonge mensch tot 8 boete
of 8 dagen hecht., benevens toewijzing
der vordering hierboven gemeld.
MISTGEVAAR.
De autobus-chauffeur Wouter D„ te
Akersloot, had op 15 Nov., 'n sterk mis-
tigen dag, op het kruispunt Raadhuis
en Boschweg niet den voorrang gegeven
aan het van rechts komende luxe rij
tuig, bestuurd door den heer C. Baltus
van Uitgeest.
Zoo'n groote autobus is natuurlijk
niet voor de poes en de wagen van
Baltus bekwam een schade van pl.m.
50 die nog niet geregeld was. De heer
Wouter D. noemde heden als verzachten
de omstandigheden den dichten mist,
waardoor hij den tegenligge te laat had
opgemerkt en werd veroordeeld tot 8
boete of 8 dagen hechtenis.
CONFLICT HOLLAND—INDIE.
Op het nog al dubieus veilige kruis
punt bij de onaesthetische sierlantaarn
met vluchtheuvel bij d enHeilooërstraat-
weg-Geestersingel en Varnebroek, had
op 18 November een botsing plaats tus-
schen een wagen, bestuur door een
Indisch onderwijsspecialist, den inspec
teur 1. o. Roelof L. met het motorrijtuig,
waarin eenige Amsterdamsche visschers
en waarvan zekere heer J. D. Hemelrijk
uit Amsterdam als chauffeur fungeerde.
Deze heer reed langs het bekende borst
beeld van Truitje in de richting Kenne-
merstraatweg, meneer L. kwam uit de
stad, wenschte de Wilbelminalaan in te
rijden, stak zijn vurige tong niet uit,
gaf rechts geen voorrang en maakte
thans in zijn verloftijd kennis met den
kantonrechter. Natuurlijk „nam" hij de
dagvaarding niet zonder protest en in
sinueerde zelfs eenmaal in een onbe
dachtzaam moment dat de getuige
charge stond te liegen, doch het slot van
de conferentie was dat hij werd veroor
deeld tot 10 boete of 10 dagen hech
tenis en zich zelfs bereid verklaarde de
eventueele schade te betalen.
ZEKER TE VEEL AFGELEID
DOOR HET VRACHTJE.
De jeugdige veehouder Lambert V.,
uit Oudorp, neemt het vermoedelijk niet
altijd te nauw met de verkeersregelen,
althans kneep hij op 11 November, toen
hij in Alkmaar was gearriveerd om het
St. Maartensfeest te komen vieren in
gezelschap van eenige lieftallige dames,
op het niet overmatig ruime kruispunt
Peperstr.-Houttil-Koningstraat en Pie
rstraat, bij 't inrijden vanuit de Peper
straat in de Houttil, de linkerbocht zoo
zeer af, dat een botsing met een rechts
in de Houttil rijdende taxi niet kon uit
blijven. Het onbevredigend verloop der
schaderegeling was denkelijk wel het
voornaamste motief voor het feit dat ue
heeren op den Geestersingel bijeen kwa-
men en ook voor den Kantonrechter
waren vee- en taxihouder het nog lan&
niet eens, maar eindelijk hakte de Kan
tonrechter den pordiaanschen knoop
door en veroordeelde den veehouder to
8 boete subsidiair 8 dagen hechtenis
en betaiing van de schade, vastgeste
°P 5 gulden.
WISSEL!
DE GEMAKZUCHTIGE WACHTER.
De chauffeur Albert Jan J. uit de
Oudorpsche Kievitstraat, vervoerde op
20 Dec. zonder permissie, 'n lading op
zijn vrachtauto die te ver naar achter
uit stak. De man had 'n jongen, waar
mede hij bedoelde 'n 30-jarigen vrijgeze.,
last gegeven achter de auto aan te tip
pelen om voor het gevaar te waarschu
wen, doch deze heer vatte zijn taak v ei
wat al te gemoedelijk op en was op de
lading gaan zitten. Het viel den chauf
feur echter lang niet mee, toen hij te
recht stond en tot 10 boete of 10 lagen
hechtenis werd veroordeeld.
NACHTELIJKE SCENE IN DE
BOERENBAKKERIJ.
Bakker Joh. v. d. M. te Schermerhorn,
heeft 'n zwager, den 20jarigen Hendr.
Bakker, als bakkersassistent in dienst
en deze bevond zich in den avond van 28
November in de bakkerij. Terwijl zijn
zwager zich onledig hield met het fabri-
ceeren van taai-taai voor de a.s. St. Ni-
colaas, assisteerde Henk door de prach
tige figuren zoo'n beetje te modelleeren.
Het was echter verboden tijd en dit werd
opgemerkt door de veldwachters briga
dier Talsma en, Waterdrinker, -idie door
'n onbedekt raampje in de bakkerij het
goede werk af'oerden en zich op een ge
geven oogenblik toegang wisten' te ver
schaffen. De klap was raak ook en werd
nog verzwaard door de omstandigheid
dat de bakker ook niet vertoonen kon
'n arbeidskaart en arbeidsregister.
Het droevig gevolg was nu dat de
bakker zich heden moest verantwoor
den voor hetgeen hij wel (zijn zwager)
en voor hetgeen hij niet (kaart en re
gister) in de bakkerij aanwezig had.
De goede man zat er danig mee in en
trachtte zich er zoo'n beetje onderuit te
wurmen, maar ook daarvan had hij den
goedoen slag niet geleerd en hij maakte
het geval nog erger. Niettemin kwam hij
er nog tamelijk goed af, hoewel de op
gelegde boeten 3X3 gulden wel 'n groot
deel van zijn taai-taai winst zullen ver
slinden.
WAT LEVEN ZF GELUKKIG ONDER
VADERLIJKE REGEERINGSZORGEN.
De heer Jan B., de winkelier uit de
bekende „Groene Klok" bemerkte ook
wel dat hij niet meer voor plezier in de
zakenwereld leeft en stond heden terecht
wegens overtreding der crisisspijsvetwet
op grond van het feit dat in zijn winkel
een aantal pakjes spijsvet waren aange
troffen, niet voorzien van het vereisch-
te zegel. Bedoelde pakjes waren nog ver
sierd met een zegel van 17 Yi ct. en dit
had moeten zijn 12K ct. Ergo stond de
heer B. terecht voor het gekke feit dat
hij 5 ct. per pakje méér aan het Rijk had
betaald dan het ministrieele besluit la
ter voor schreef. Het was inderdaad een
mal geval, maar de heer B. had zich op
de hoogte moeten houden van hetgeen
er zich in de Haagsche spijsvetwetwe-
re'd afspeelde.
Volgens den ambtenaar kon verdach
te, indien hij daarvan het verlangen te
kennen gaf, zich steeds van de nieuw
ste snufjes dienaangaande voorzien. Nu
zat er niets anders op dan een veroor
deeling en deze moest volgens bijzondere
ministerieele aanschrijving streng zijn.
Gevorderd werd alzoo 12 boete of 12
dagen hechtenis met verbeurdverkla
ring van de 18 kilo vet, ter waarde van
18. De Kantonrechter veroordeelde den
verdachte tot 4 boete of 4 dagen hech
tenis. De 18 kilo spijsvet ging echter on-
heroepelijk verloren.
ALS DE VISSCHER NIETS TE
VISSCHEN HEEFT GAAT HIJ JAGEN.
Een Egmondsche visscher, die de laat
ste 3 jaren geen trawler meer gezien
heeft, Willem W„ had maar weer eens
wat afwisseling gezocht door in de Bak-
kummerduinen met 'n paar hondjes op
de konijnenvangst uit te gaan. Niet ech
ter de konijnen maar hij zelf werd ge
vangen door een jachtopziener der prov.
duinen en heden veroordeeld tot 8
boete of 8 dagen hechtenis.
GEPEPERDE STRAF VOOR ZOO'N
ARMEN SLOKKER.
Een Alkmaarsche Los van alle werk-
werknxan Jan K. had op een fietstocht
zijn lantaarn verloren en was zonder
licht door gepeddeld tot hij op den Wes-
tervveg gesnapt werd. De stakker, heden
compareerende; stond van zenuwachtig
heid op zijn beenen te trillen en blies
zonder tegenspraak met bekwamen
spoed den aftocht toen hij tot 3 boete
of 3 dagen hechtenis was veroordeeld.
KEUVELTIJD OP HET RAAMPOST.
Het is een feit dat de Egmond aan
Zeesche ingezetenen ten zeerste werden
geplaagd door een aantal opgeschoten
lummels, die tegen of op hun raamko
zijnen rondhangen onder het uitstooten
van vuile taal, tot zedelijke verontreini
ging van onschuldige kinderen en erger
nis van fatsoenlijke burgers. Aan dezen
wantoestand is échter gelukkig een eind
gemaakt door het uitvaardigen van een
verordening en 'hr.dden de veldwachters
Breetveld en Ten Bruggencate, terwijl
zij verscholen, waren in een woning, een
en ander geconstateerd ten opzichte van
den jeugdigen arbeider Piet de V. op 19
Dec. met gevolg dat Piet heden terecht
stond.
Deze snaak bekende het feit te hebben
gepleegd. ,b 9.
Volgens den ambtenaar werd ontzet
tend geklaagd oVeT het optreden van
deze straatslijpers én gevorderd 3 boe
te of 3 dagen hechtenis, 'n straf waar
mede mr. Smal zich volkomen kon ver
eenigen.
Mondelinge uitspraken van de strafzitting
van Vrijdag 28 December 1934.
Overtredingen van de motor- en rijwiel-
wet: T'. R. te Bergen 2 boete of 2 dagen
hechtenis. J. B. te Warmenhuizen 3 boete
of 3 dagen hechtenis. A. J. J. de W. te 's-Gra-
venhage, N. T. te Bergen, ieder 4 plus 3
boete of 4 en 3 dagen hechtenis. K. R. te
Berkhout 6 boete of 6 dagen hechtenis. J.
S. te Heiloo, Th. S. te IJmuiden, W. K. te
Hemskerk, N. L. J. te Alkmaar, H. S. te Alk
maar, ieder 4 boete of 4 dagen hechtenis.
J. R. te Amsterdam 12 boete of 12 dagen
hechtenis. A. S. H. te Delft 12 boete of 12
dagen hechtenis.
Overtredingen van de politieverordenin
gen: A. T. en D. T. te Alkmaar sub le terug
gave aan de ouders zonder toepassing van
straf, sub 2e 1 boete of 1 week tuchtschool.
P. O. te Alkmaar 2 boete of 2 dagen
hechtenis. M. G. B. te Alkmaar, 2 boete of
2 dagen hechtenis. C. H. G. te Amsterdam,
Th. C. S. te Alkmaar, C. P. te Heerhugo-
waard, Th. J. S. te Bergen ieder 3 boete of
3 dagen hechtenis.
Overtreding van art. 444 van het Wetboek
van Strafrecht (niet verschijnen als getuige):
J. M. te Den Helder 6 boete of 6 dagen
hechtenis.
Overtreding van de visscherijwet: S. B. te
Heerhugowaard 3 boete of 1 week tucht
school.
Overtreding van het kanaalreglement: Tj.
B. te Amsterdam 4 boete of 4 dagen hech
tenis.
Een verslaggever van het persbureau Vas
Dias had een interview met den heer F. van
de Walle, tweeden voorzitter van het N.V.V.,
over de kwestie der huurverlaging èn den
mogelijken aanbouw van nieuwe arbeiders
woningen. Naar de verslaggever van zekere
zijde gehoord had, was de heer van de Walle
betrokken bij een commissie van werkgevers
en werknemers, welke inzake dit onderwerp
een rapport heeft uitgebracht, dat den mi
nister van sociale zaltén is aangeboden en
waarover hij de vorige week in de Tweede
Kamer een korte mededeeling deed.
Op de vraag of de heer van de Walle be
reid was een en ander over de werkzaam
heden van deze commissie mee te deelen, hoe
zij in het leven werd geroepen en door wie zij
was samengesteld, antwoordde de heer van
de Walle, dat dit eerst mogelijk zou zijn
wanneer deze zaak afgehandeld is. Inmid
dels kan ik U wel iets omtrent dit buitenge
woon belangrijke onderwerp vertellen. Het
vraagstuk der woninghuren is een aange
legenheid, die evenzeer de wergevers raakt
als de arbeiders. De loonen zijn in de laatste
jaren sterk verlaagd. Dit geldt voor arbei
ders, ambtenaren, voor het overheidsperso
neel, kortom voor ieder, die met arbeid zijn
brood verdienen moet. Vele werkgevers zijn
ervan overtuigd, dat de loondaling, welke
heeft plaats gehad, voor hun arbeiders
funeste gevolgen heeft. De kosten van de
verschillende voor het levensonderhoud
noodzakelijke producten dalen niet in over
eenstemming met de daling van het loon
Vele producten zijn tengevolge van de maat
regelen, die de regeering genomen heeft en
wel verplicht was te nemen veel te duur ge
worden (b.v. de steun aan den landbouw).
Doch buitengewoon zwaar drukt de woning-
huur op de totaal-uitgaven van de arbeiders
Vele werkgevers begrijpen, dat dit voor
hun arbeiders een probleem van de eerste
orde geworden is, omdat, toen de loonsver
lagingen begonnen, men algemeen verwacht
te, dat daardoor het geheele leven goedkoo-
per zou worden. Deze verwachting is, voor
wat de woninghuren betreft geenszins
uitgekomen. Zoowel de regeering als
sommige werkgevers zijn van meening, dat
de loonen nog verder dalen moeten. Zij be
ginnen echter in te zien dat, als op dezen
weg wordt voortgegaan, de arbeiders niet in
staat zullen zijn in het noodzakelijke levens
onderhoud te voorzien. Het is daarom, dat.,
nu de loondaling al zoo groot is, men ook
maatregelen zal moeten nemen om tot daling
van woninghuren te geraken. Het zal dan
niet een daling van enkele centen per week
moeten zijn, doch eene, die even ingrijpend is
als de loondaling. Ik behoef U natuurlijk
niet te schetsen wat de hooge huren beteeke-
nen voor arbeiders, die veel met werkloos
heid te kampen hebben of nog erger, die ge
durende langen tijd werkloos zijn.
De regeering heeft de uitk.eeringen aan de
werkloozen verlaagd, terwijl de uitkeeringen
aan de werkloosheidskassen stelselmatig
lager zijn geworden. Verdiensten van vrou
wen en kinderen, die voorheen tot een bedrag
van 5 werden vrijgelaten, worden thans
voor 2/3 op het steunbedrag van het gezins
hoofd gekort.
De loonen in de werkverschaffing zijn
verlaagd, maar de huren hebben zich voor
het grootste gedeelte gehandhaafd, ja, zijn
in sommige gevallen nog zelfs gestegen.
De stijging van woninghuren vindt plaats
in de allerlaagste groepen, omdat door
armoede gedreven de arbeiders weer tot de
laagste woningen terug vallen, woningen
waar zij een aantal jaren geleden uittrokken.
omdat deze aan de eischen, welke men aan
een behoorlijke woning mag stellen, niet
voldoen.
De vraag naar goedkoope woningen is
zoo ontzaggelijk groot, dat uit^raerd wonin
gen, die sommige menschen goedkoop gelie
ven te noemen, in prijs omhoog gaan. Dit is
de gewone werking van vraag en aanbod :n
het ongeordende bedrijfsleven.
De weg tot huurdaling,
Naar mijn meening moet men de wet van
vraag en aanbod ten aanzien van de woning
huren nu maar eens in acht nemen en zoo
lang men het bouwen van arbeiderswoning
gen aan het ongeordende bedrijfsleven wil
overlaten, moet men dan ook de gevolgen
daarvan aanvaarden en daarom zeg ik: bouw
daar waar het noodig is nieuwe woningen,
bouw ze vlug en bouw er vee i-
De woningen, die thans gebouwd kunnen
worden, kunnen tengevolge van de daling
der productiekosten van alle artikelen, die
voor het bouwen van een woning noodig
zijn, belangrijk goedkooper worden gebouwd
dan voor eenige jaren terug het geval was
Mij is bekend, dat de woningbouw, be
rekend per M3. inhoud, 4 k 5 gulden min
der is dan voor enkele jdren terug. Alle kos
ten op den woningbouw betrekking hebben
de, zoowel loonen als de industrieele pro
ducten, zijn zeer belangrijk lager. Alleen de
vaste lasten zooals grond, erfpachtsgron-
den, waterleiding, enz. zijn niet gedaald,
maar ook hier zal daling moeten worden be
werkstelligd. Om tot die daling te komen,
zal de overheid offers moeten brengen.
Maar zonder dat kan toch reeds veel goed
kooper gebouwd worden en het is dan ook
een schandaal, dat men den bouw van arbei-
ders-woningbouw op den voet van de woning-
thans het geval is.
De regeering wil vooral het particulier
initiatief ontzien, maar het is mijns inziens
uitgesloten, dat particulieren arbeiderswo
ningen zuilen bouwen in een zoodanig aan
tal als noodig is. Daarnaast moet geconsta
teerd worden, dat de overheid door het niet
in voldoende mate bevorderen van den arbei-
ders-woningbouw op de voet van de woning
wet en het somtijds weigeren van voorschot
ten aan woningbouwverenigingen aan het
tekort in sommige plaatsen heeft meegewerkt
Den particulieren woningbouw, met alle na-
dëelige gevolgen daaraan verbonden, heeft
men steeds gesteund.
Inplaats, dat men de woningbouwvereeni-
gingen in de gelegenheid stelt krachtig
voort te werken, belemmert men deze orga
nen in hun werkzaamheden.
De regéering heeft de noodige voorschot
ten aan de woningbouwvereenigingen in
menig geval geweigerd. Indien woningbouw
vereenigingen van particuliere instellingen
geld voor den bouw konden krijgen, is ook
dit door de regeering tegengewerkt. De loo
nen van de bouwvakarbeiders moesten eerst
omlaag en als deze dan voldoende omlaag
gebracht waren, dan was de regeering wei
weer bereid om medewerking in den bouw te
verkenen.
Begrijp goed, dat deze medewerking de
overheid geen geld kostte, het beteekende
slechts het bauwen mogelijk te maken door
het verleenen van voorschotten uit fondsen
daarvoor bestemd en beschikbaar, die van
een regelmatige tentebetaling en- aflossing
verzekerd kunnen zijn.
Het tekort aan woningen van een goed-
koopere huur moet worden weggewerkt ën
daardoor zullen de huren ook van de overige
woningen wel moeten dalen. Indien dus de
overheid met kracht de bevordering van den
arbeiderswoningbouw, ingevolge de woning
wet ter hand neemt, kan binnen afzienbaren
tijd een niet onbelangrijke huurdaling plaats
vinden.
Op onze vraag, waarom de heer van der
Walle zoo weinig van particulieren woning
bouw verwacht, zei hij, „omdat particulieren
in verband met het oude bezit geen nieuwe,
woningen bouwen willen".
U begrijpt toch, dat indien zijn den arbei
derswoningbouw krachtig ter hand namen
en daardoor de huurdaling een feit zou wor
den, verliezen ontstonden op het oude bezit
dat zij dikwijls te duur hebben ingekocht. En
toch zal men naar mijn meeninj* de verliezen
moeten aanvaarden. De inaustrie heeft
groote verliezen geleden. In sommige takken
van den land- en tuinbouw zijn eveneens
groote verliezen geleden. Men aanvaardt dit
verlies, omdat het moet. Maar de bezitters
van arbeiderswoningen willen geen verliezen
aanvaarden. Daarom verwacht ik niet, dat
particulieren thans den arbeiderswoningbouw
zullen bevorderen. Zoo staat het ook met de
overheidswoningen. De woningen door de
overheid zelf gebouwd, zullen eveneens ten
gevolge van de huurdaling in waarde ver
minderen Ook de overheid zal derhalve het
verlies moeten nemen.
De woningbouwvereenigingen.
Op onze vraag of de overheid bewust han
delt, zooals ook, gelijk de heer Van der
Walle voorstelt, de particuliere bezitters be
wust handelen en of daarom de woning
bouwvereenigingen niet krachtig genoeg
kunnen werken, zei de heer v. d. Walle, dat
hij dit nu niet precies wilde zeggen. Maar
dat men het in regeeringskringen niet pret
Gegriefde Jongedame:
kruier. Ik sta hier nu al
op een trein die een uur
't Is gewoon een schandaal,
zeker twintig minuten te wachten
geleden al had mueten vertrekken.
(London Opinion.),
