DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Demilitarisatie van het Saargebied.
Bij uitgewekenen op bezoek.
T)aqdük$di Ovecricht
Forbach, het emigrantencentrum.
No. 14
Donderdag 17 Januari 1935
137e Jaargang
Welke eischen Frankrijk stelt.
Enkele moeilijkheden?
ten interview met Hitier.
Buitenland
MAX BPAUN vertelt...
Waf vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke retfel meer 0-21». rfrnn*e
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Men zou zoo zeggen, dat de
Saar-kwestie na den duidelijken
uitslag van de volksstemming
zeer gemakkelijk opgelost zou
kunnen worden, maar de Volken
bondsraad, die over een en ander
beslissen moet, heeft zijn zitting
van gisteren moeten verdagen, om
dat er toch moeilijkheden gerezen
waren. Die moeilijkheden kwamen
van de zijde van Frankrijk en
hoewel zij ongetwijfeld uit den weg
zullen worden geruimd, is alles
nog wel zoo interessant om het te
melden.
Frankrijk merkte allereerst op, dat
ingevolge de artikelen 42 en 44 van het
verdrag van Versailles alle Duitsche gebie
den op de linker Rijnoever gedemilitariseerd
moet worden en dat er geen troepen mogen
Zijn gelegerd.
Voorts stelden de Franschen zich op het
standpunt, dat de demilitarisatie ook om
vat de vernietiging van de strategische
spoorwegen en van alle inrichtingen op de
stations, welke kunnen dienen voor het la
den en lossen van militaire-treinen. Wegen,
bruggen, kanalen, enz. kunnen ook onder
bepaalde omstandigheden geacht hebben,
strategische waarde te hebben.
Dat allemaal ziet er ernstig genoeg uit,
maar gelukkig schijnt de Volkenbondsraad
een formatie gevonden te hebben van een
accoord, waardoor de raad in staat zal zijn,
waarschijnlijk reeds vandaag de hereeni-
ging van het Saargebied met Duitschland
af te kondigen met de datum van de over
dracht van het gezag, welke datum echter
afhankelijk is van een voorafgaande rege
ling van de hangende kwesties. Hierover
zullen onverwijld besprekingen worden ge
opend tusschen de Fransche- en Duitsche-
deskundigen onder de auspiciën van het co
mité van drie.
De le Maart zou de datum zijn, welken
men op het oog heeft voor de inbezitneming
van het Saargebied door Duitschland.
De zitting van den Volkenbondsraad is
op hedenmiddag 4 uur bepaald, zoo meldt
het D. N. B., dat evenwel tevens meedeelt,
dat de Saarkwestie niet op de agenda voor
komt.
De Fransche minister van buitenlandsche
zaken, Laval, zou, volgens het D. N. B., als
men het eens zou worden, in den Volken
bondsraad geen rede houden, maar een kor
te verklaring afleggen, die tevens een ant
woord zou zijn op de rede van den rijks
kanselier.
Tegenover de Fransche pers verklaarde
Laval, naar het D. N. B. meldt, dat hij
hoopte dat men uiterlijk vandaag tot over
eenstemming zou komen met Duitschland.
In dat geval kon de Saarkwestie alsnog op
de agenda van de raadszitting geplaats wor
den. In ieder geval hoopte hij, dat de heele
Saarkwestie vóór het einde der week door
den raad kon worden afgedaan.
Pierre Huss, een correspondent van de
Hearst-pers heeft een interview gehad met
Hitier, waarin deze o.m. zeide:
„Het resultaat van het plebisciet in het
Saargebied is een veroordeeling achteraf
van 't vredesverdrag van Versailles en van
waarlijk historischen omvang, want in dit
verdrag werd het gebied van Duitschland
losgemaakt met de bewering, dat er
150.000 Franschen woonden.
Na vijftien jaar heerschappij \mn den
Volkenbond en dus in laatste instantie toch
van Frankrijk, werd thans vastgesteld, dat
niet 150.000, maar nauwelijks 2.000 Fran
schen in dit gebied woonden, d.w z. op de
duizend Saarlanders nog geen vier Fran
schen. Kan men zich dan verwonderen, dat
een verdrag, dat op 50 onware argumenten
is opgebouwd, de menschheid geen geluk
en geen zegen vermag te brengen".
Op de vraag of de sociaal-democraten of
de communisten van het Saargebied en
andere niet-nationalistische Saarlanders, die
voor Duitschland gestemd hadden, eeniger-
lei moeilijkheden te vreezen zouden hebben
van hun vroegere politieke houding, ant
woordde Hitier o.a.:
„Wij vragen nooit, wat de enkeling vroe
ger was, maar alleen wat hij thans zijn wil.
Zoo is het ons gelukt de elkaar bestrijdende
Duitsche partijen te ontbinden en een waar
achtige volksgemeenschap op te stellen.
Daarin leven voormalige communisten en
aanhangers van het Centrum thans in ge-
meenschappelijken strijd voor den nat.-soc.
staat, het nieuwe Rijk. Een deel van dit Rijk
is echter het Saargebied en een deel van
ons volk woont daar. Ik heb dikwijls ver
klaard, dat na de terugkeer van het Saarge-
bier Duitschland geen territoriale eischen
meer zal stellen aan Frankrijk. Ik heb deze
verklaring thans voor de geheele wereld her
haald. Dit is een historisch moeilijken af
stand, welke ik in naam van het Duitsche
volk uitspreek. Ik doe het om door dit zwaar
ste offer bij te dragen tot de pacificatie van
Europa. Meer kan men van Duitschland
niet verlangen. Het is nu aan de overige we
reld de consequenties te trekken uit een zoo
danig besluit. Nooit zal ik echter of zal het
nieuwe Duitschland goedkeuring hechten
aan een vermindering van de rechten van
ons volk. Wij willen vreedzaam zijn maar
onder geen omstandigheden eerloos! Wij
zijn bereid tot een zeer groot offer, maar
nooit tot het afstand doen van onze vrijheid.
Wij wijzen ieder onderscheid tusschen mo-
reele en zakelijke rechtsgelijkheid af. Er be
staat slechts één rech+sgel ijkl eid en dat is
het recht van een souvereine staat en van
een souvereine natie. Wanneer de wereld dat
erkent zijn geen groote plannen noodig om
den vrede in Europa te stabiliseren".
Uiteenzetting van senator
Bérenger.
De „Paris Midi" heeft een onderhoud ge
had met den voorzitter der senaatscommis
sie voor buitenlandsche zaken, senator Bé-
renger, over den uitslag van het Saarplebis-
cict. Aan het slot van dit interview merkte
Bérenger op, dat op den dag, waarop de
rijksregeenng officieel en langs diplomatie-
ken weg en binnen het kader van de Volken
bondsvergadering de beweringen zal bevesti
gen, die Hitier, Goebbels en Hess herhaalde
lijk hebben doen hooren, niets meer in den
weg staat dat de Europeesche vrede, die
kort geleden te Rome op zoo gelukkige wijze
bevestigd was, ook tusschen Berlijn en Parijs
in overeenstemming met de andere Europee
sche mogendheden ernstig wordt opge
bouwd.
Voorts heeft het blad met eenige leidende
figuren in de oudstrijdersvereenigingen het
woord gevoerd. Hun meening vat het blad
als volgt samen: De voormalige frontstrij
ders zijn van meening en opvatting, dat het
plebisciet eindelijk den weg vrij geeft aan de
Duitsch—Fransche onderhandelingen. De
voorzitter van de Union Fédérale, Pichot,
zette uiteen, dat nu een Duitsch-Fransche ge-
dachtenwisseling mogelijk was geworden.
Wanneer de rijkskanselier zegt, dat Duitsch
land voldoening zal schenken aan de wet
der verbondenheid der volken, bedoelt hij
daarmede waarschijnlijk dat er geen rechts
gelijkheid bestaat zonder gelijke plichten.
Men moet hopen, dat deze vrijwillig opgeno
men verplichting blijken zal bij de komende
internationale onderhandelingen.
Een speciale Hbld.-correspondent vertelt:
Forbach is een kleine stad in Frankrijk,
vlak bij de grens van het Saargebied. Tus
schen Forbach en Saarbrücken heeft een
druk verkeer plaats, daar te Forbach velen
wonen, die hun bezigheden hebben te Saar
brücken. Het is een klein stadje met een sterk
Duitsch karakter en waar de bevolking beter
Duitsch spreekt dan Fransch. Het stadje
heeft slecht geplaveide wegen, die door de
modderige sneeuw nog ééns zoo slecht zijn.
Forbach is thans een der centra van hen,
wien de grond te Saarbrücken te warm onder
de voeten geworden is. Hotel 1'Union is het
centrum van 'n groep politieke emigranten,
van wie de meesten behooren tot de groepen
van Max Braun en van Johann Hoffmann
van de „Neue Saarpost".
Bij mijn bezoek aan dit plaatsje vond ik
hier Max Braun, Johan Hoffmann, Fritz
Pfordt en Sollmann. Max Braun en Hoff
mann, die hier zijn aangekomen, bevinden
zich op weg naar Geneve om bij den Volken
bond pogingen te doen tot het verkrijgen van
bepaalde duurzame veiligheidswaarborgen
voor de minderheid, die zich in het Saarge
bied bevindt en ook om te proesteeren tegen
de wijze, waarop de uitslag van het plebisciet
is vastgesteld. Braun en Hoffmann vertrek
ken nog vanavond.
Hoffmann deelde mij mede, dat hij uit het
Saargebied was uitgeweken, omdat zijn kin
deren door kinderen van de nationaal-socia-
listen op school te St. Ingbert, waar Hoff
mann woonde, reeds waren lastig gevallen
met kwetsende uitlatingen wegens zijn poli
tieke houding.
Verder waren bij demonstraties steenen
naar de vensters van Hoffmann's huis ge
worpen. Hier was, naar Hoffmann meende,
een voorbeeld van wat den tegenstanders
van het Duitsche Front in de toekomst te
wachten stond. Overigens geloofde hij thans
uit Forbach meer voor zijn aanhangers te
kunnen doen tegen de vaststelling van den
uitslag, dan wanneer hij te Saarbrücken ge
bleven was.
Max Braun grondde zijn protest op de uit
latingen van een zekeren Jean Joseph Atte-
ma, een Nederlander, die bij de plebisciet
commissie bij het vooronderzoek van de stem
lijsten had gewerkt en na afloop van de sa
menstelling op 26 December was ontslagen
Attema was volgens zijn eigen verklaring
vroeger zakenman geweest en later handels
reiziger en was laatstelijk werkloos. Aan
Braun nu had Attema verklaard, dat hij van
een Nederlandsch burgemeester, wiens naam
hij niet noemen wilde, had vernomen, dat men
bij het tellen van de stemmen in den Wart-
burg biljetten had gevonden, die grooten
twijfel lieten aan hun echtheid. In de eerste
plaats zou de Nederlandsche burgemeester
bij de stembiljetten, die hij moest tellen, bil
jetten hebben gevonden, die aanmerkelijk ver
schilden van de biljetten, die in Nederland
waren gedrukt en wel tot een totaal van 10
tot 12 pCt. In de tweede plaats zou een
Luxemburgsch burgemeester hebben medege
deeld, dat hij verscheidene enveloppen had
gevonden, waarin zich twee stembiljetten be
vonden, waarvan één geteekend was met een
kruisje vóór terugkeer naar Duitschland; het
tweede biljet zou door het Duitsche front
zijn nagemaakt en van het kruisje voorzien,
en de stemgerechtigde zou dit tweede stem
biljet bij het Duitsche Front hebben moeten
inleveren, om aldus te bewijzen, dat hij
vóór terugkeer naar Duitschland had ge
stemd, maar het bevel niet goed begrepen
heeft en de beide stembiljetten in de enve
loppe hebben gedaan toen hij in het stem
hokje stond. Eerst de Kreis-controleur en la
ter de leden van de plebisciet-commissie zou-,
den zoowel de vervalschte stembiljetten der
eerse categorie als een der beide uit de twee
de categorie, wanneer op een daarvan een
kruisje was geplaatst, als echt hebben toege
laten.
Dit verhaal geef ik, ofschoon het hoogst
onwaarschijnlijk lijkt, omdat het geval vrij
zeker bij den Volkenbondsraad aanhangig is
gemaakt. Overigens liep reeds een week ge
leden bij de voorstemming van ambtenaren
het verhaal van het namaken van stembiljet
ten door het Duitsche Front, doch de heer
Rodhe verklaarde toen, dat het te eenenmale
uitgesloten was, dat de kaarten vervalscht
konden worden. Ook thans valt moeilijk te
gelooven, dat de controleurs en commissiele
den valsche en echte stembiljetten niet van
elkaar zouden hebben onderscheiden De
vraag komt overigens op, waarom de heer
Attema, wanneer hij zoo bezorgd is, zich
gewend heeft tot Max Braun en niet recht
streeks tot de Plebisciet-commissie of andere
authentieke betrouwbare lichamen. Ook
vraagt men zich af: Wat deed de heer Atte
ma te Forbach? Mijzelf, die verscheidene
burgemeesters hier gesproken heb, is van
soortgelijke gevallen als de heer Attema
noemt, niets medegedeeld noch daarop ge
zinspeeld, ofschoon verscheiden Nederland
sche burgemeesters loaal critiek uitten op be
paalde organisatorische gebreken in het
werk van de plebisciet-commissie. Zoodat
men tegenover de verklaringen van den heer
Attema inderdaad een zeer wantrouwende
houding mag aannemen.
Intusschen bevinden zich thans in Forbach
een 200 uitgewekenen, die daar door de
Franschen zijn toegelaten en zich allen in
Frankrijk hopen te vestigen, o.a. Sollmann.
Te Sarreguemines; naar men ons mededeel
de. 100.
Bij het Fransche consulaat te Saarbrücken
liggen nog eenige honderden aanvragen om
een Fransch visum op de Saarlandsche pas
sen van Duitschers, die blijkbaar van plan
zijn eveneens het Saargebied te verlaten.
DE DUITSCHE KERK.
Tegenstand tegen Mttller; steun
aan Karl Barth van studenten.
Het bestuur van den Bond van Duitsche
Predikanten heeft onlangs opnieuw het af
treden van den rijksbisschop geëischt. Het
heeft daarbij een beroep gedaan op zijn na-
tionaal-sociaal geweten, volgens hetweik
„algemeen belang vóór eigenbelang gaat",
Prof. Karl Barth heft anderzijds steun ge
kregen, o.m. in de volgende verklaring van
de theol. studenten te Bonn:
„Wij moeten de voortzetting van de col
leges enz. van prof. Barth door een plaats
vervanger onverschillig wie deze is om
de volgende redenen afwijzen.
De theologische arbeid van Karl Barth is
voor de Evang. Kerk van zóó groote beteeke-
nis en neemt in de tegenwoordige theologi
sche wetenschap zulk een afzonderlijke
plaats in, dat deze door niemand anders kan
worden voortgezet. Vooral zijn dogmatisch
college vertegenwoordigt een gedeelte van
zulk een grootsch opgezet werk, dat een
„Ersatz" door een college in de dogmatiek in
den gewonen zin absoluut onmogelijk ge
noemd moet worden Bovendien moeten
wij verklaren, dat de ons opgedrongen
plaatsvervanger, die ons daarenboven zonder
contact met de docenten voor de evang. theo
logie is toegewezen, voor ons uit kerkelijk
theologisch oogpunt onaanvaardbaar is. Wij
willen de zaak en geen surrogaat".
VIOLETTE NOZIERE ONDER
GEBRACHT.
Thans definitief.
Violette Nozière, het jonge meisje, dat
haar vader vergiftigde, een poging deed om
haar moeder te vergiftigen en welks dood
straf in levenslangen dwangarbeid werd ge
wijzigd, is thans uit de gevangenis te
Fresnes overgebracht naar die van Ha-
guenau.
Daar in Frankrijk vrouwen nooit naar het
bagno worden gezonden, zal Violette No-
zières dus haar straf in Frankrijk zelf onder
gaan. Het is bezwaarlijk vast te stellen welke
straf zwaarder is: deportatie naar Cayenne,
of gevangenisstraf te Haguenau. Het komt
vrijwel op hetzelfde neer, want men heeft
aldus geredeneerd: vrouwen zijn niet be
stand tegen de zware lichamelijke beproe
vingen in het bagno, maar mannen zijn niet
bestand tegen levenslange opsluiting in een
gevangenis. Het bagno heeft voor hen het
ééne voordeel, dat ze in de open lucht kunnen
werken.
VAN HET EENE SCHANDAAL NAAR
HET ANDERE.
Wat doet de Fransche regeering?
De Parijsche „Quotidien" licht een zin
snede uit de jongste radiorede van Flandin,
waarin de minister-president zeide: „Te yeel
schandalen, waarvan er reeds eenige zijn ge
publiceerd, terwijl andere ongetwijfeld
grooter in aantal vooralsnog onbekend
zijn, hebben aangetoond, dat ook de balansen
der justitie vervalscht waren". Het blad doet
hierover opmerken:
„De minister-president weet, dat slechts
enkele schandalen zijn gepubliceerd. En hij
publiceert de andere, die ongetwijfeld groo
ter in aantal zijn, niet. Want wie kan geloo
ven dat hij, staande aan het hoofd der regee
ring, een of andere luchtvaartzaak of een
graanaffaire, waarover men slechts in be
dekte bewoordingen mag spreken zoolang de
justitie zich er niet mee bezighoudt, niet zou
kennen? Wat heeft de regeering gedaan om
een einde te maken aan de verstandhouding
tusschen ambtenaren, abvocaten en parle
mentsleden met schurken en oplichters? Het
eenige was een regeeringsverklaring, die ons
lichtvaardig een snelle, onpartijdige en on
kreukbare rechtspraak beloofde, en een rede,
welke deze verstandhouding op de kaak stel
de. Dat was alles! Maar welk schandaal
heeft Flandin onder de schandalen, die hij
zoo duidelijk vermoedt, ontdekt? Welk dos
sier heeft hij tot het einde toe behandeld?
Hebben Flandin en Pernat er al over ge
dacht de gevangenisdeuren te openen voor
hen, die er in moesten? Is de instructie det
Stavisky-schandalen doorgezet? Het schijnt
van niet.
Als de heer Flandin wil „handelen in
plaats van praten", is het dan niet logisch
om hem te verzoeken te handelen en verder
te zwijgen?" zoo besluit de „Quotidien".
GEVANGENISOPROER.
In het tuchthuis te St. Quentin hebben
vier gedetineerden een aantal gevangenis
beambten overvallen. Na een kort handge
meen werd de directeur neergeslagen. 3 Le
den van het bestuur der gevangenis werden
door de oproerlingen overweldigd en als gij
zelaars meegevoerd. De vluchtelingen ver
dwenen in een auto, die zij echter spoedig
verruilden voor een anderen wagen.
De uitbrekers werden achtervolgd door een
sterke afdeeling politie en gevangeniscipiers.
Ook vliegtuigen werden gerequireerd. Een
der gijzelaars sprong uit de auto, maar hij
viel en liep een schedelbreuk op. Zijn toe
stand is hopeloos. Intusschen had een wilde
schietpartij plaats tusschen de bandieten en
de vervolgers. Ook de vluchtelingen maak
ten gebruik van machinepistolen. Zij wisten
te ontkomen, doch eenige uren later was men
hun opnieuw op de hielen. Na een nieuw he
vig vuurgevecht werden zij gearresteerd.
Nader wordt gemeld, dat niet vier, doch
zes gedetineerden waren uitgebroken Ook
de directeur was als gijzelaar meegenomen.
Uit het Saargebied. (Dag. Over
zicht).
Bij uitgewekenen op bezoek. (Bui
tenland).
Gevangenisoproer in Amerika; een
gevangenisdirecteur als gijzelaar
ontvoerd. (Buitenland).
Te Toulou66 is brand uitgebroken
in een olie-opslagplaats. (Buiten
land).
De misdaad viert hoogtij in Ame
rika. (Buitenland).
De pauselijke internuntius Msg.
Chioppa ernstig ziek. (Buitenland).
Circulaire van den minister van
sociale zaken betreffende particu
liere liefdadigheid en den steun.
(Binnenland).
Smokkelaar te Tegelen in den rug
geschoten. (Binnenland).
De minister van sociale zaken
heeft bepaald dat pensioenen, inva-
liditeits- en ongevallenrente in het
vervolg slechts voor 2/3 van den
steun worden afgetrokken. (Binnen
land).
Mi. Koelma over zijn reis naar
Saarland. (Stad.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten).
EEN HERDERSHOND „MOEDERT"
OVER JONGE LEEUWTJES.
In den dierentuin te Boedapest toon
de een leeuwin zich zoo vijandig tegen
over haar beide pasgeboren jongen,
daL' deze door haar opgegeten dreigden
te worden.
Men heeft daarop de jonge leeuwtjes
in een andere kooi ondergebracht, waar
in zich een herdershond met haar jon
gen bevond. Deze ontfermde zich over
de leeuwtjes, die zich thans in een goede
gezondheid mogen verheugen.
AMERIKA'S TOETREDING TOT HET
PERMANENTE HOF VOOR
INTERNATIONALE JUSTITIE.
Een boodschap van Roosevelt.
President Roosevelt heeft met een bood
schap, die hij gisteren gericht heeft tot den
senaat, ingegrepen in de ratificeering van 't
protocol inzake toetreding van de V.S. tot het
Permanente Hof voor Internationale Justitie.
In deze boodschap noemt Roosevelt de kwes
tie boven de partijen staande en wijst hij er
op, dat ook de republikeinsche presidenten
voorstander geweest zijn van het toetreden
tot het Permanente Hof voor Internationale
Justitie. Hij hoopt, dat de senaat zijn toe
stemming niet waardeloos zal maken door
bezwaren, die het toetreden doelloos zouden
maken. De souvereiniteit van de V.S. wordt
door dezen stap niet benadeeld. Bij den te-
genwoordigen toestand der internationale
betrekkingen hebben de Ver. Staten de gele
genheid weer eens hun invloed te doen gel
den ten gunste van een pacificatie van de
wereld.
WAT AMERIKAANSCH BIER IS.
De directeur van het Federale Alcohol-
Controlebureau, Joseph Choate te Washing
ton; heeft aangekondigd, dat het met ingang
van 1 Maart a.s. verboden zal zijn het woord
bier te misbruiken voor allerlei brouwsels,
die niet aan de aan bier te stellen eischen
voldoen. Na 1 Maart zal alleen als bier
mogen worden aangekondigd wat meer dan
een half procent alcohol bevat.
ALFONSO IS NOG KONING!
De society te Rome houdt zich druk bezig
met het bespreken van een „incident", dat al
heel weinig om het lijf heeft, maar stof biedt
tot commantaar.
Ex-koning Alfonso van Spanje reed dezer
dagen in zijn auto in de omgeving van Rome.
Hij passeerde een detachement cavalerie,
welks commandant den ex-koning herkende
en hem het koninklijk saluut bracht.
De vertegenwoordigers van de Spaansche
republiek te Rome waren hierdoor gegriefd.
Het geeft volgens hen geen pas, dat Italiaan-
sche militairen den ex-koning een groet
brengen als ware hij nog een regeerend
vorst.
De Romeinsche autoriteiten echter zijn van
oordeel, dat koning Alfonso nooit formeel
afstand heeft gedaan van den troon; hij is
dus nog koning en de commandant heeft
daarom juist gehandeld.
SPOORWEGSTAKING IN CHILI.
Sinds Dinsdag wordt door het spoorweg
personeel gestaakt. Gisteren heeft een groep
stakers een aanval gedaan op een trein te
San Bernardo. Door geweerschoten werden
de machinist en de stoker gewond.
Tot dusverre zijn 500 stakers gearresteerd.