DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Uit den Alkmaarschen Raad.
{Buitenland.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
Ho. 22 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 26 Januari 1935
137e Jaargang
De victorie van het Victorie-bad zit meer in de overwinning van de
raadsmeerderheid dan in het bad zelf.
„Zeg het met bloemen", verkondigen de Alkmaarsche bloemisten,
maar zij hebben daarbij niet aan de aanbiedingen van de venters gedacht
Als elke gas-aanval zoo onschuldig verloopt als die in den Alkmaarschen
Raad, kunnen de maskers wel afgeschaft worden.
Waf vandaag de
aandacht trekt
BEHANGSTALEN KIJKEN
De schipbreuk van de
Mohawk.
ALKMAARSCHE COURANT.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENÏ
Van 15 regels 1.25, elke retfel meer f n
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v'h. HERMS. COSTER ZOON. Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Een eerste vergadering in het nieuwe jaar
heeft altijd iets plechtigs.
De raadsleden zijn, na de overpeinzingen
van den Oudejaarsavond, met het voornemen
bezield bij het behartigen van de gemeen
schapsbelangen eens hun uiterste best te
doen en de Nieuwjaarsrede van den burge
meester geeft volop aanleiding het wel en het
wee van het jaar dat heenging nog eens
ernstig te overdenken.
De tijd, dat burgemeester van Kinschot
in Alkmaar den scepter zwaait, is het eerste
jaar al gepasseerd en de burgemeester heeft
dus gelegenheid gehad een en ander naar vo
ren te brengen, dat in de geschiedenis onzer
stad van bijzondere beteekenis geweest is.
De toon, dien wij daarbij beluisterden, was
niet steeds even optimistisch en het kan niet
ontkend worden, dat de langdurige crisis ook
Alkmaar niet onopgemerkt voorbij is gegaan.
Maar een geloovig en ook op eigen kracht
vertrouwend Hollander spreekt ten slotte na
alle pessimistische beschouwingen altijd
weer de hoop uit, dat alles zich in de toe
komst ten goede zal keeren.
Nestor Govers, die ditmaal een zware taak
had, aangezien hij niet alleen voor de vrien
delijke woorden aan het adres van den Raad
had te bedanken,maar tevens een afzonderlijk
dankwoord moest spreken voor de tot hem
gerichte gelukwenschen in verband met de
hem toegekende koninklijke onderscheiding,
heeft zich in alle opzichten ridderlijk van zijn
taak gekweten en den burgemeester en diens
gezin wederkeerig alle goeds voor het reeds
aangevangen jaar toegewenscht.
Men spreekt wel eens over afschaffing van
het Adres van antwoord op de Troonrede
maar het jaarlijksche dankwoord van onzen
nestor zouden wij toch niet gaarne willen
missen.
Het voornaamste agenda-punt was wel de
aanvrage van het comité uit de burgerij om
een gedeelte van het terrein van het oude
Stadsziekenhuis te mogen huren om daarop
een overdekte bad- en zweminrichting te
bouwen.
Dat hierop een gunstig prae-advies en een
toestemming van den Raad zouden volgen,
zal wel niemand, die Alkmaar en Alkmaar
sche toestanden kent, verwacht hebben.
Het is verwonderlijk hoe onmisbaar en
voor alle doeleinden geschikt het oude Zie
kenhuisterrein plotseling is gebleken.
Men kan er optochten samenstellen en ont
binden, men kan er tentoonstellingen houden
en tijdens een fokveedag wij meei.en een
maal in de vijf jaar auto's parkeeren, nog
daargelaten de mogelijkheid om er circussen
en kermistenten op te plaatsen.
Behalve deze practische zijn er ook nog
theoretische mogelijkheden en wethouder
Klaver heeft daarop zeer geheimzinnig ge
zinspeeld en medegedeeld, dat juist dit ter
rein als punt van samenkomst van allerlei
nieuwe wegen van bijzondere beteekenis moet
genoemd worden.
Het was alles voldoende althans voor de
meeste raadsleden om het verzoek, een
deel van dit terrein te mogen huren, zonder
meer van de hand te wijzen en wanneer zoo
wel bij de soc.^Iem. als bij andere fracties
niet langzamerhand een ander inzicht over
het zwembadvraagstuk was opgekomen, zou
het comité dezer dagen slechts een briefje
van het Stadhuis hebben gekregen met de me-
dedeeling, dat de Raad van Alkmaar afwij
zend op zijn verzoek beschikt had.
Edoch, wij leven niet meer in het tijdperk,
dat in den Raad verkondigd kon worden:
„Alkmaar krijgt een open zwembad of geen
zwembad".
In dezen tijd, ntf overdekte bad- en zwem
inrichtingen als noodzakelijke instellingen
zelfs hun weg naar kleinere gemeenten vin
den, begint men te begrijpen, dat Alkmaar
aan de stichting daarvan op den duur niet
zal kunnen ontkomen.
Men kan terrein blijven weigeren, maar er
is ook nog grond van particulieren te verkrij
gen, er is zelfs, noodgedwongen, nog wel
grond aan de grens onzer gemeente te huren
of te koopen en het is te voorzien, dat het Vic
toriebad, waarin de gemeente in een weer
spannige bui een belangrijk deel van haar
kostbaar kapitaal heeft gestoken, op den
duur de concurrentie van een overdekt zwem
bad zal ondervinden.
Met zekerheid is te voorspellen, dat het de
gemeente geld zal kosten zoodra daarnaast
eea ander bad geopend wordt waar men
niet drie maar twaalf maanden van het jaar
zal kunnen zwemmen.
Trouwens, de directie van het Victoriebad
heeft nu reeds bij B. en W. het waarschu
wend geluid laten hooren, dat de gemeente
zal moeten betalen als het comité uit de bur
gerij zijn zin krijgt en de overdekte bad
inrichting in Alkmaar een feit zal zijn ge
worden.
Kunnen B. en W., met het oog op het Vic
toriebad, de stichting van een overdekt zwem
bad in onze gemeente tegengaan? Kan men
van de badgelegenheid een monopolie maken
zooals men dat bij de gasfabriek of bij de
lichfbedrijven gedaan heeft?
Waar overal particuliere inrichtingen ver
rijzen, zou hier een belemmering van het
particuliere initiatief op zijn zachtst uitge
drukt zeer zonderling zijn.
Men kan dat niet en B. en W. hebben zich
in hun prae-advies dan ook maar heel ter
loops op het reeds aanwezig zijn van het
Victoriebad beroepen.
Men kan op den duur een overdekte inrich
ting niet weren en de bewonderaars van het
Victorie-bad beginnen in te zien, dat, al is het
bad niet diep, het toch een bodemlooze put
voor onze gemeente-financiën zal kunnen
worden.
Wie zal ten slotte de strop voor deze po
litieke dwarsdrijverij moeten betalen?
Men heeft er iets op gevonden.
Men heeft een combinatie uitgedacht waar
bij het onvolgroeide Victorie-kindje zich zal
kunnen vastklampen aan een stevigen broer,
die het uit menschlievendheid wel op de been
zal willen houden.
Het was wonderlijk te zien hoe zij, die
nimmer iets van een overdekt zwembad wil
den weten, een dergelijke inrichting thans
nog zoo verwerpelijk niet vonden. Het zwem
men in een overdekt bad zou het schoolzwem
men ten goed komen en de zwemsport in het
algemeen bevorderen en er was dan ook
eigenlijk niets tegen in Alkmaar een overdekte
badinrichting in het leven te roepen, al
leen de aanvragers moesten er niet op
rekenen het onmisbare Ziekenhuisterrein te
kunnen krijgen. Zij moesten eens het oog op
een andere en betere plaats laten vallen en er
eens over denken hoe het zou zijn als het
overdekte bad eens vastgebouwd of vastge
koppeld werd aan het Victoriebad.
Men zou het zaakje dan samen kunnen ex-
ploiteeren en gezellig negen maanden in het
eene en drie maanden in het andere bad kun
nen zwemmen.
Het was inderdaad een prachtig gevonden
oplossing waarbij men slechts één ding over
het hoofd gezien heeft, namelijk, dat zij, die
thans opnieuw de plannen voor een overdekt
bad indienden, jarenlang tegen de stichting
van het andere gewaarschuwd en geageerd
hebben en dus zeker niets voor een plan zul
len gevoelen waarbij juist zij in financieel
opzicht den strop van het Victorie-bad moe
ten dragen.
Wij weten met zekerheid, dat het comité er
niets voor gevoelt zich dit Victorie-blok aan
het been te laten binden.
De politiek was nog niet heelemaal uit de
raadszaal verdwenen, want de heer Bülens
sprak nog van een elite-bad en hij deed dat
op zoo'n afkeurenden toon, dat het een schan
de leek zooiets in Alkmaar te durven onder
nemen.
Wij gelooven, dat het nimmer in de bedoe
ling van het comité heeft gelegen van het
overdekte zwembad een elite-bad te maken,
maar zelfs al was dit zoo, dan zou er van
arbeiderszijde, waar men een zwembad met
gemeentelijke subsidie heeft gekregen, nog
geen enkele reden zijn daartegen te protes
teeren.
Of zijn wij zoo democratisch geworden,
dat er in Alkmaar alleen nog maar iets ten
behoeve van de partijgenooten der S.D.A.P.-
fractie mag gebeuren!
Er wordt voor het overdekte bad geen ge
meentesubsidie gevraagd, men verzoekt al
leen een terrein waarvoor men den vollen
huurprijs zal willen betalen. Zoolang de
finaniën der gemeente dus niet geschaad,
maar alleen gebaat worden, is er afge
scheiden van het vraagstuk van het Victorie
badgeen enkele reden het comité opzette
lijk in de uitvoering van zijn plannen te be
moeilijken.
Wij zien een beslissing van het comité
dat reeds verscheidene aanbiedingen van par
ticulieren voor terrein in het centrum der ge
meente ontving met belangstelling tege
moet.
Zooals na de laatste raadsbeslissing te
verwachten was, is de heer Schierbeek tot
gemeente-ontvanger benoemd. Hij werd door
den secretaris officieel binnengeleid en legde
de niet-verrassende belofte af, dat hij nie
mand iets had gegeven om ontvanger te kun
nen worden en niemand iets zal geven om het
te kunnen blijven, waarna hij natuurlijk ook
plechtig beloofde al zijn verplichtingen te
zullen nakomen.
De burgemeester heeft den nieuwbenoemde
daarna gecomplimenteerd, op diens langjari
ge ervaring gewezen, zijn goede diensten in
het belang der gemeente gememoreerd en de
verwachting uitgesproken, dat de nieuwe
ontvanger in het kaarsrechte voetspoor van
zijn voorganger zal treden.
Van eenige mindere waardeering van 's
heeren Schierbeek's capaciteiten in zijn vori-
gen werkkring was thans geen sprake meer
en wij gelooven, dat hij in vorige raadszit
tingen te veel de dupe is geworden van het
zoeken naar motieven, die slechts moesten
dienen om in deze ingewikkelde benoemings
kwestie tot de door velen gewenschte niet-
ambtelijke controle te kunnen komen.
Het is voor den heer Schierbeek minder
prettig, dat zijn benoeming langs allerlei
kronkelwegen tot stand is moeten komen,
maar wij gelooven met den burgemeester en
met den benoemde zelf, die dit na de officieele
toespraak uitdrukkelijk verzekerde, dat de
nieuwe ontvanger de hem thans opgedragen
taak met de meeste nauwkeurigheid zal ver
vullen.
De schoolbioscoop is overleden en, laten
wij er dadelijk bij zeggen, dat wij dit verlies
allesbehalve betreuren.
De zolder van een oude school, een zaal
vele trappen hoog zonder nooduitgangen,
was zeker ongeschikt om er filmvoorstellin
gen voor kinderen.:e geven.
Er is, a's men overdag bioscoopvoorstel
lingen wenscht, in Alkmaar toch zeker geen
gebrek aan daarvoor speciaal ingerichte
zalen.
De heer Bülens heeft aangedrongen op een
keuze tusschen filmvoorstellingen of projectie
van stilstaande beelden en wij gelooven, dat
de keuze tusschen berde leermiddelen in
dezen tijd niet moeilijk zal wezen. Geen
foto's of platen kunnen de kinderen van aller
lei onderwerpen een zoo duidelijk inzicht
geven als de film dat vermag.
Zoolang evenwel nog brandbaar film
materiaal moet worden gebruikt, zouden wij
afgezien van de kosten toch dringend
adviseeren geen klasse-voorstellingen door
onderwijzend personeel te laten geven.
De tuinders zullen voortaan niet afzonder
lijk meer gesteund worden, maar de voor
hen beschikbare gelden via het Maatschap
pelijk Hulpbetoon ontvangen.
Er zit inderdaad iets zieligs in dezen ge
dwongen gang naar een armbestuur, maar
er zit ook iets in het argument van B. en W.
dat de crisis velerlei bedrijven zoo grondig
vernietigd heeft, dat niet alleen de tuinders
meer slachtoffers der omstandigheden zijn,
maar dat zij deze positie met tal van ande
ren moeten deelen.
Waar de toestand zoo is, bestaat er geen
reden de tuindersgroep een aparte behande
ling te geven en wij kunnen slechts de hoop
uitspreken, dat zij, die voortaan over den
steun te beslissen krijgen, evenals tot dusver
van de diensten van den heer Mak gebruik
zullen maken, die de tuinders kent en de
voor hen beschikbare gelden op de billijkste
wijze zal kunnen verdeelen.
De Bloemistenpatroonsvereeniging had
blijkbaar met de gedachte aan het spreek
woord, dat de aanhouder wint opnieuw
op het weren van buitenstadsche bloemen-
venters aangedrongen en de commissie, die
de ondankbare taak heeft in onze gemeente
het venters vraagstuk te bestudeeren, had ge
adviseerd althans de jongens beneden de zes
tien jaar naar huis te sturen waar er meer
van hun ontwikkeling terecht zou komen dan
in de Alkmaarsche straten.
B. en W. en de raad gevoelden er weinig
voor en huldigden eendrachtig het vrijhan
delsprincipe, waarbij Alkmaar inderdaad
wel het meeste gebaat zal zijn. Slechts kreeg
de heer Van Drunen de toezegging, dat ge
durende de Zaterdagavondmarkt de venters
geen gelegenheid zullen krijgen onzen mid
denstand door hun goedkoopere aanbiedin
gen te benadeelen.
De heer Geels heeft een lange en nog al
zware lans voor de vent-commissie geb-o-
ken, maar zelfs zijn dreigement, dat deze
commissie bij het niet aannemen van haar
voorstel met pensioen zou gaan, heeft de
raad niet kunnen weerhouden van het vrij
handelsprincipe af te stappen.
„Vrijheid voor alle venters van buitenge
meenten". heeft de raad gedecreteerd en wij
begrijpen niet, dat er bij een zoo loyale op
vatting nog geweigerde ijsventers blijken te
zijn en Alkmaarders, die geen toestemming
voor het presenteeren van hun waren kunnen
krijgen,
Vrijhandel, of beter gezegd vrijventen,
goed, maar dan niet alleen voor de bewoners
van Heiloo en Limmen maar ook voor eigen
ingezetenen.
Er is wel eens geklaagd, dat er hoofd
ambtenaren en ambtenaren zijn, die als ze
voor de gemeente op reis gaan, na afloop
een gepeperde rekening bij den ontvanger
presenteeren.
Bij de thans aan B. en W. gestelde vraag
waarom, zooals toch was afgesproken, het
Rijksreisbesluit niet op deze ambtenaren van
toepassing verklaard was. bleek tot veler
voldoening, hoezeer onze ambtenaren de te
korten van onze schatkist gevoeld hebben en
in hun uitgaven daarmee rekening hebben
gehouden.
Het leek wel of zij, inplaats van in een
restaurant een diner te gebruiken, in een
plantsoen op een bankje hadden gezeten om
een meegenomen boterham op te eten en
met trots toonde de wethouder van finan
ciën allerlei nota's, waarvan het eindbedrag
minder was dan dezelfde heeren zouden be
rekend hebben al behoefden zij dit dan ook
niet te doen als het Rijksreisbesluit op hen
van toepassing verklaard was.
Er is zelfs een hoofdambtenaar en deze
witte raaf mag in den persoon van den
slachthuisdirecteur wel even voor een hulde
betuiging voor het voetlicht komen die
volgens de rijksregeling 600 zou gekost
hebben en thans alles voor niets gedaan
had.
Al met al scheelde het niet-invoeren van
de rijksregeling wel een duizend gulden en
omdat er tegelijkertijd beloofd werd, dat men
tegen onnoodige dienstreizen zou waken,
werd er maar niet te veel meer over ge
sproken, maar liet de raad het volle licht
schijnen op de inhaligheid van den een of
anderen niet genoemden winkelier, die zijn
bemiddeling verleend had om tijdens het be
zoek van de Prinses het Stadhuis met klee-
den te versieren, maar voor zijn medewerking
een zoo enorm bedrag in rekening gebracht
had, dat de geheele raad er verontwaardigd
over bleek.
Wanneer B. en W. voortaan eerst eens
naar de kosten informeeren, zal men ook der
gelijke onaangename verrassingen kunnen
voorkomen.
Dat men het geld, dat de politie voor ver
goeding van extra diensten ontvangt, op de
eerstvolgende begrooting wil schrappen,
lijkt ons buitengewoon onbillijk. Dat is in
werkelijkheid een salarisvermindering en
bovendien een salarisvermindering, welke
alleen door den raad wordt vastgesteld en
waarover geen commissie van georgani
seerd overleg gelegenheid krijgt haar mee
ning te verkondigen.
Wanneer wij ten slotte vermelden, dat om
onnaspeurlijke redenen niet de heer Houwing,
die nummero één stond en door de midden-
standsvereeniging was aanbevolen, maar de
heer Rentenaar, die op hetzelfde advies
nummero twee was, met groote meerder
heid van stemmen tot lid van de Commissie
van Toezicht op de Arbeidsbeurs werd be
noemd en wanneer wij tevens memoreeren,
dat de heer Venneker ontslag nam als lid
van het M. H. en behalve diens geloofs-
genooten slechts de soc.-dem van dit voor
nemen op de hoogte bleken, dan moet even
iets gezegd worden van een tweetal inter
pellaties, die der gewoonte getrouw
aan het einde van de vergadering werden
gehouden.
De eene was afkomstig van den heer Wol-
dendorp en bedoelde blijkbaar alleen nog
eens aan alle hoogere instanties te verkon
digen, dat Alkmaar vast besloten is, zijn
electrisch melkkoetje met hand en tand tegen
de aanranding van de provincie te verdedi
gen en de andere was van den heer Hoytink,
die berekend had, dat door de met zooveel
ophef aangenomen tariefsverlaging het gas
voor de meeste ingezetenen voortaan niet
meer tien cent maar omstreeks een dubbeltje
zou kosten.
Deze tariefsverlaging, zeide de heer
Hoytink die het boetekleed aangetrokken
had omdat hij er zelf ook vóór gestemd had
is een wassen neus en bedoelt niets anders
dan de menschen op te wekken nog meei gas
dan vroeger te gebruiken. De petroleum krijgt
een steeds grootere plaats in de huizen der
minst-kapitaalkrachtige ingezetenen en als
we niet vlug tot een beduidende prijsverla
ging komen, zal de gaskraan in honderden
gezinnen niet meer open gaan.
Een verlaging met 2 centen, zei wethouder
Bonsema, zal f 75000 kosten en dat kunnen
we niet missen en een verlaging met één
cent kost 40.000. Dat kunnen we ook niet
missen en dat is bovendien voor de verbrui
kers van geen beteekenis.
Maar de thans vastgestelde verlaging
aldus de heer Vogelaar is omstreeks een
halve cent, kost 26.000 en is dus van nog
minder beteekenis.
Wait and see, zei de wethouder, al ge
bruikte hij er dan ook Hollandsche woorden
voor. Er zijn al honderden menschen, die er
van profiteeren en wij dienen het verloop
van zaken eenige maanden aan te zien om
Wederom een interview met Hit-
Ier. (Dag. Overzicht).
De schipbreuk van de Mahawk;
nog 49 vermisten. (Buitenland).
De Japansch-Chineesche strubbe
lingen. (Buitenland).
De sport van morgen. (Sport en
Weedstrijden).
Uit het parlementaire leven. (Arti
kelen).
De brand te Den Haag; een tim
merman in de vlammen omgekomen.
(Binnenland).
(Zie verder eventueel laatste
berichten).
COLLECTIE 1935 AANWEZIG
SIMONJ. MOLENAAR, hofplein
een op feiten gebaseerd oordeel te kunnen
vormen.
En dus wachten wij maar weer af in de
hoop, dat de petroleumprijzen intusschen in
de hoogte zullen gaan of de menschen zullen
inzien, dat het gas van C. en A. in dit
geval van cokes en anthraciet toch nog
voordeeliger kan genoemd worden.
Nog 49 vermisten.
Zooals wij gisteren reeds meldde, heeft
nabij de Amerikaansche kust een scheeps
ramp plaats gehad met de Mohawk, een boot
van dezelfde maatschappij als de Morro
Castle, die maanden geleden op ongeveer de
zelfde plaats gezonken is.
Volgens de mededeelingen van de overle
venden, die hier aangekomen zijn, is de bot
sing met de „Talisman" nog volkomen onop
gehelderd. De botsing vond plaats in helde
ren nacht en was zoo hevig, dat de boeg van
de Mohawk geheel werd ingedrukt. Onmid
dellijk werd begonnen met het strijken der
reddingbooten. Doordat echter het geheele
dek met een dikken ijslaag was bedekt, gleden
vele passagiers uit, zoodat zij overboord vie
len. De Mohawk maakte zoo snel slagzij, dat
de touwen van eenige reddingbooten moesten
worden doorgesneden ojxlat zij van het schip
konden wegkomen
Toen het schip onderging, bevonden zich
nog minstens 40 passagiers op het dek, van
wie eenige over boord sprongen De redding-
booten dobberden in de ijzige koude en bij
zware zee urenlang rond voor de inzittenden
door andere schepen konden worden opgeno
men. Herhaaldelijk vroren de riemen vast in
de handen der roeiers. Het meerendeel der
overlevenden is te New-York aangekomen
met bevroren handen en ooren of met ver
wondingen van anderen aard.
Op het moment van de botsing speelde de
scheepskapel. De overlevenden prijzen den
moed der bemannig en leggen er den nadruk
op, dat er geen paniek aan boord is ont
staan.
Het zoeken der schepen van de kustwacht
en der vliegtuigen naar de 49 vermiste pas
sagiers en leden der bemanning heeft nog
geen resultaat gehad.
Twee leege booten van de
Mohawk gezien.
Aan boord van een kustwachtschip zijn
alhier 21 leden van de bemanning en een
passagier van de Mohawk, die aan de kust
van New-Jersey is vergaan, aangekomen.
De bemanning van het wachtschip deelde
mede, dat zij twee leege booten van de Mo
hawk op open zee had waargenomen. Een
der booten was half met water gevuld. Ver
scheidene kustwachtschepen zoeken de met
ijs bezette kust af naar de overige vermisten.
Talrijke overlevenden moesten zich onmiddel
lijk nadat zij geborgen waren onder medische
behandeling stellen. Zij hadden ernstig te
lijden gehad van de grimmige koude.
Een lid van de bemanning van de Mohawk
deelde mede, dat twee van zijn kameraden bij
de aanvaring met het Noorsche vrachtstoom
schip in het voorste deel van het schip den
dood gevonden hadden Het Noorsche stoom
schip Talisman is slechts licht beschadigd.
Het heeft eveneens deelgenomen aan 't red
dingswerk.
Verschillende lijken geborgen.
Twee vliegtuigen hebben op hun onderzoe
kingstocht bij de plaats van ondergang der
Mohawk bij Seagirt aan de kust van New-
Jersey vijf lijken en vier ledige reddingsboo
ten drijvende gezien.
Later meldde de bemanning van een kust
wachtschip, dat zij ongeveer 10 mijl ten Zui
den van de plaats des onheils negen lijken
heeft geborgen. Onder de vermisten is ook de
gezagvoerder der Mohawk, Josaph Wood, die