DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Voor den Europeeschen vrede.
flxtQelijksch Oueczicht
het einde van de Indische begrooting.
'Buiteutand
Critiek op het Indische onderwijs.
GEMENGD NIEUWS.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25. rfnv^e
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 45 DIt nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 22 Februari 1935
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Het standpunt van Duitschland en Frankrijk.
WAT DE NEW STATESMAN ZEGT.
Tweede Kamer
Een langdurige vergadering
Eerste Kamer
Eenige zaken afgehandeld.
DE OOSTENRIJKSCHE MINISTERS
TE PARIJS.
Buitengewone voorzorgsmaat
regelen te Parijs.
ERNSTIGE ONLUSTEN IN
ZUID-SLAVIE.
Reeds 22 boeren in gevechten met
politie en soldaten gedood.
BUITENGEWOON SOCIALISTISCH
CONGRES IN BELGIE.
Geen algemeene staking.
Wat vandaag de
aandacht trekt,*.
HET ITALIAANSCH-ABESSINISCHE
GESCHIL.
ALKMAARSCHE COURANT.
Men is thans vol vertrouwen in Engeland
dat Duitschland de jongste voorstellen van
Londen zal aanvaarden als grondslag voor
onderhandelingen. De New Statesman, het
onafhankelijke en links-georiënteerde week
blad, dat nooit licht is ingenomen met wat
de staatslieden van den tijd internationaal
overwegen of voorstellen, weet veel goeds te
vertellen van de Fransch—Britsche voorstel
len en oordeelt met de rest van de pers, dat
de houding van Duitschland over het alge
meen gunstig is. Een deel van de openbare
meening in Duitschland wil wel in een uit
dagende en onafhankelijke houding blijven
volharden, maar het blad neemt aan dat Hit-
Ier en zijn regeering het plan ernstig onder
zoeken; als zij bereid zouden blijken er over
te onderhandelen kan dit de inleiding wor
den tot een nieuwe ontwapeningsconferentie
en terugkeer van Duitschland naar den Vol
kenbond. Het „voorzichtig optimisme" in
West-Europa heeft echter de vrees en de on
gerustheid in Oost-Europa niet weggenomen.
De New Statesman hoopt, dat voor die stem
mingen in Oost-Europa niet veel aanleiding
is. Ze zijn ontstaan uit de overweging dat
Frankrijk van eigen veiligheid verzekerd, in
ijver voor een Oostelijk Locarno zal bekoe
lenen zelf bereid zou kunnen zijn Duit-
sche voornemens in Rusland aan te moedigen
teneinde zichzelf extra veiligheid te geven.
Het blad is niet bereid Frankrijk van derge
lijk cynisme en dergelijke domheid te verden
ken. Ook gelooft het niet, dat de leerstellin
gen van ar. Rosenberg zooveel school heb
ben gemaakt in Duitschland, dat dit land
zich in een zoo allerhachelijkst avontuur als
een oorlog met Rusland zou storten.
Men hoopt in Engeland op onderhandelin
gen met Duitschland. Maar men ontveinst
zich niet, dat er veel oneenigheid van kan
komen. Om te beginnen wordt verwacht, dat
Duitschland een luchtmacht zal verlangen,
omdat het moeilijk tot een luchtconventie kan
toetreden voor onderlinge bescherming, in
dien het er geen heeft. Deze kwestie moet ech
ter, vindt men in Engeland, worden gere
geld tezamen met de andere algemeene kwes
ties, die later moeten worden besproken, n.1.
veiligheid, gelijkheid, schrapping van de
militaire clausules van het Verdrag van Ver-
sailles en Duitschland's terugkeer naar den
Volkenbond. Gelijkheid in bewapening betee-
kent bij het bestaande bewapeningspeil in
Europa meer bewapening voor Duitschland.
Duitschland verlangt voldoende bewapening
voor zijn nationale veiligheid. In Engeland
zegt men dat de mate van bewapening op
dezen grondslag niet langer kan worden
vastgesteld. Duitschland zou met zijn lange
landgrenzen, indien „nationale veiligheid"
den doorslag moest geven, veel meer bewa
pening krijgen dan elk ander land in Euro
pa. Men is niet langer uit op „nationale vei
ligheid", maar op internationale veiligheid.
Reeds nu helpen internationale pacten aan
de bescherming van Duitsche en andere na
tionale grenzen.
Men moet dus afwachten of Duitschland
ni dezen ouden, indertijd door von Papen
aangegeven bewapeningseisch zal volharden.
In elk geval verwacht men dat Duitschland
meer bewapening zal vragen dan de andere
mogendheden willen geven. Indien men op
dit punt geen overeenstemming kan bereiken
moeten alle vraagstukken met betrekking tot
de verlangde collectieve veiligheid onoplos
baar blijven.
Zoo de New Statesman gelijk heeft in zijn
opvatting dat Frankrijk niet uitsluitend door
cynische eigenbaat wordt gedreven en alle
aanwijzingen duiden er op dat het blad ge
lijk heeft dan blijft dit land veiligheid in
Oost-Europa onafscheidelijk achten van een
algemeen veiligheidsstelsel. Rusland en de
Kleine Entente moeten er in worden betrok
ken. Deze politiek strookt niet met de Duit
sche en hier is dus een ander mogelijk ernstig
beletsel tegen een algemeen Europeesch ver
gelijk.
De Duitsch—Russische verstandhouding
laat alles te wenschen over ofschoon de di
plomatieke correspondent van den Manches
ter Guardian meent te weten dat dit erger
lijkt dan het is, want dat een invloedrijk deel
van de meening, die in Duitschland buiten-
landsche politiek voorschrijft, pro-Russisch
is. Als dat zoo is zou dat althans een hoek
steen kunnen worden in het gebouw van een
Europeesche regeling. Inmiddels is bekend,
dat Hitier heil zoekt in bilaterale inplaats
van in multilaterale overeenkomsten. De
luchtconventie zou na Locarno de tweede uit
zondering kunnen worden op den regel, die
echter voor Oost-Europa blijkbaar moet blij
ven gelden.
Maar bilaterale pacten geven niet de vei
ligheid, die Frankrijk stevig gevestigd wil
zien.
Met uitzondering van Duitschland hebben
thans alle belanghebbende mogendheden in
voorstellen haar bijdragen geleverd voor de
oplossing van het veiligheidsprobleem. In
Engeland wacht men thans met groote be
langstelling af wat Duitschland zal hebben
voor te stellen.
De meest vooruitstrevende internationaal-
politieke school in Engeland, vertegenwoor
digd o.a. in The New Commonwealth (die
reeds een groep van 40 leden in het Lager
huis heeft), is maar half ingenomen met de
Britsch-Fransche denkbeelden voor een lucht
conventie. Zij vinden, dat de Conventie niet
beperkt zou moeten blijven tot 5 naties,
maar dat zij alle Europeesche leden van den
Volkenbond zou moeten omvatten. Dwang- of
strafmaatregelen tegen een natie, die een
„onuitgelokten luchtaanval" doet op een an
dere natie, zouden niet moeten worden onder
nomen door een macht van nationale contin
genten, maar door een macht, die onder con
trole zou staan van den Volkenbond.
Den Haag, 21 Februari.
In een vergadering, welke van één uur
tot kwart voor acht heeft geduurd, heeft
de Kamer heden eindelijk de Indische
begrooting afgehandeld. Gedurende vele
uren waren er nauwelijks meer dan
acht leden in de Kamer aanwezig, hoofd
zakelijk Indische specialisten en eenige
andere leden, die het woord moesten
voeren. Stellig kan de behandeling vlug
ger in haar werk gaan, dan dit jaar is
geschied. De replieken bij de algemeene
beschouwingen, welke een geheele ver
gadering in beslag namen, hadden ge
voegelijk achterwege kunnen zijn gela
sten. En bij de bespreking van de afzon-
'derlijke wetsontwerpen had de Kamer
minder in bijzonderheden moeten treden.
Zelfs minister Colijn was hierbij onnoo-
dig uitvoerig.
Bij het wetsontwerp betreffen ie het
departement van Onderwijs hebben de
heeren Roestam Effendi (c.p.), K. ter
Laan (s.d.) en Ketelaar (v.d.) in ver
schillende toonaarden betoogd, da# er te
veel op het onderwijs bezuinigd werd.
De heer Effendi zeide, dat het de kapi-
ta'istische regeering er om te doen was,
de Inlanders dom te houden. Dr Moller
(r.k.), zeer geleerd en blijkbaar hei Ma-
loisch ook al machtig, citeerde toen
eenige spreekwoorden uit 's heeren Ef-
fendi's land der vaderen, nl. „Nadenken
is een lamp voor het hart" en „Zij zien
een mugje aan den overkant van den
oceaan, maar een olifant vlak voor hun
neus zien zij niet". Minister Colijn zette
uiteen, dat de bezuiniging op het onder
wijs geen afbraak bcteekent, en was met
den heer Ketelaar eens, dat, zoodra een
betere tijd aanbreekt, men klaar moet
zijn om het onderwijs weer te kunnen
uitbreiden.
Baron van Boetzelaer van Dubbeldam
(c h.) en dr. Rutgcrs (a.r.) klaagden over
een te ver gaande unificatie van het on
derwijs, zoowel wat betreft het openbaar
en het bijzonder onderwijs tezamen, als
in geografisch opzicht over den geheelen
Archipel. Het moest h. i. meer rekening
kunnen houden met de plaatselijke ge
steldheid der bevolking en met het
verschil in geest, waarin overheid en
schoolbestuur de kinderen doen onder
wijzen. Men behoorde, zeide baron van
Boetzelaer, meer vrijheid te hebben om
eigen wegen te gaan. Minister Colijn
gaf hun gelijk, maar deed een merk
waardige bekentenis, namelijk dat het
niet gemakkelijk is om in te gaan tegen
den centralisatiegeest, ook niet, als men
rr.'nister of gouverneur-generaal is. Dr.
Rutgers scheen wel gelijk te hebben, toen
hij verklaarde, zijn kritiek speciaal te
richten tegen het beleid van het Indi
sche departement van Onderwijs. Intus-
schen, voor dit beleid is de minister ver
antwoordelijk
Dr. Moller drong aan op een zekere
mate van verinheemsching van de
scholen. Hij wilde de Hollandsch-Inland-
sche scholen veranderen in standaard-
scholen met Nederlandsch als leervak.
Maar mr. Joekes (v.d.) bestreed hem,
zeggende, dat zulks velen den toegang
tot middelbaar en hooger onderwijs zou
bemoeilijken.
De Kamer nam het Onderwijshoofd-
stuk aan, met de stemmen der sociaal
democraten en communisten tegen, het
laatste vanwege de bezuiniging.
Dezelfden stemden, om dezelfde reden,
tegen het hoofdstuk nopens den dienst
de»* Volksgezondheid. Mevrouw De
VriesBruins (s.d.) en de heer Wijnkoop
(c.p.) zetten hun meening, dat er te veel
beruinigd wordt, uiteen. Zij en baron van
Boetzelaer wezen op het gevaar van
ondervoeding en de laatste wenschte in
dit verband zelfs geneeskundig school
toezicht en 6choolvoeding, maar minis
ter Colijn zeide, dat dit te veel geld zou
kosten.
Mvrouw De Vries—Bruins en baron
van Boetzelaer drongen er op aan, dat
er een proef genomen zal worden met 'n
systeem van leprabestrijding door licht
therapie. De Indische regeering wilde
zulk een proef nemen, maar er wai over
dit systeem een minder gunstig rapport
uitgebracht en de Volksraad heeft het
krediet van 30.000 verworpen. ZExc.
uitte de hoop, dat men toch een oplos
sing zou vinden, welke een proef moge
lijk zou maken. Intusschen verzuchtte
hij ondeugend, dat het der Indische re
geering zoo vaak kwalijk wordt geno
men, als zij zich niet voegt naar den
volksraad, maar dat zij dit college nu
wel zijn zin geeft en het ook niet goed
is!
Bij het hoofdstak Economische zaken
hoeft de heer Van Kempen een sympa
thiek pleidooi gehouden voor natuurbe
scherming. De bewindsman antwoordde
hem op een wijze, die den indruk gaf,
dat de regeering van het uitnemende
belang dezer aangelegenheid nog wel
wat meer doordrongen zou kunnen zijn.
Bovendien behoeft deze bescherming
volstrekt niet in alle gevallen geld te
kosten. Het volmaakt onnoodige vangen
en uitroeien van dieren bij voorbeeld
kan worden verboden zonder offers
voor de schatkist.
Bij het hoofdstuk betreffende Verkeer
en Waterstaat heeft de minister ver
klaard, dat het denkbeeld van fusie van
het particuliere tuinbedrijf op Billiton
en het Landsbedrijf op Banka uitsluitend
van hemzelf is. Hij heeft er de aan
dacht der Indische regeering op geves
tigd, die een onderzoek naar de moge
lijkheid instelt. De fusie zou tot een
gemengd bedrijf moeten leiden. Met het
Landsbedrijf heeft Z. Exc. moeilijkheden
ondervonden bij de internationale
maatregelen tot beperking der tinpro
ductie. Een Landsbedrijf schijnt daarbij
te stroef te werken. Er is nog geen fu
sieplan. Komt er één, dan worden volks
raad en Kamer erin gekend. Ir. Cramer
is tegen, de heer Van Kempen voor fusie.
Over de wetsontwerpen aangaande
Oorlog en Marine werden vele korte
speechjes gehouden. Ir. Cramer zeide,
dat hierop te weinig wordt bezuinigd.
Minister Colijn stelde hiertegenover, dat
voor hem de rechtsorde, waartoe ook
onze verplichtingen als lid der volkeren
gemeenschap behooren, voor alles gaat.
De heer Van de Bilt (r.k.) betoogde, dat
wij met onze weermacht wel voor den
dag kunnen komen. Maar de heeren Van
Kempen en Rutgers uitten ongerustheid,
dat de bezuiniging de weermacht al zou
hebben verzwakt. Dit laatste ontkende
de minister. Hij noemde als voorbeeld
van een bezuiging, die niet verzwakt,
eene, welke nu overwogen wordt en an
derhalf millioen zal opbrengen, name
lijk invoering van het kapitulantenstel-
sel. Mr. Westerman (n.h.) drong krachtig
op versterking van de weermacht in
ndië aan .Over deze militaire wetsont
werpen wordt morgen gestemd.
Den Haag, 21 Februari.
De senaat heeft de drie wetsontwer-
nen waarbij de financiëele belangen der
gemeenten zijn betrokken, zonder stem
ming aangenomen, met aanteekening,
dat de sociaaldemocraten tegen waren.
Het zijn de wijziging van de wet op de
financiëele verhouding tusschen Rijk en
gemeenten, de wijziging van de voorzie
ningen tot versterking van de Rijksmid
delen en de instelling van het werkloos-
heidssubsidiefonds. Dr. Wibaut M le
verde een bestrijding, maar jhr. De Gij-
selaar c.(h.) had te voren in precies
tegenovergestelden geest gesproken.
Minister Oud weerlegde eenige bezwa
ren van den heer Janssen (r.k.) en sloot
zich aan bij de heeren Slingenberg (v.d.)
en Gelderman (libdie er op wezen, dat
men het belang van het Rijk, de collec
tiviteit, boven dat der afzonderlijke ge
meenten moet stellen. Z. Exc. wees
voorts op de lichtpunten, welke de nieu
we wetten voor de gemeenten toch ook
bevatten. De rede van den bewindsman
beantwoorden verscheiden senatoren
met applaus.
De begrooting van het departement
van financiën werd na eenig debat
goedgekeurd.
I
De Oostenrijksche bondskanselier, dr.
Schuschnigg en de Oostenrijksche 'minister
van buitenlandsche zaken, Berger Walse-
negg, zijn gisteravond om 9 uur 20 aan het
station van de Parijsche voorstad Reuilly uit
den trein gestapt. Op het station waren ter
begroeting aanwezig de Fransche minister
president Flandin en de minister van bui
tenlandsche zaken, Laval.
De reis naar I arijs werd voortgezet per
auto. De beide wagons van de vertegenwoor
digers der Oostenrijksche regeering waren
op het station Verneuil afgehaakt van de
Arlberg-expres en naar het station Reuilly
gedirigeerd.
De Oostenrijksche gezant te Parijs, Egger
Moellwald, was den ministers tot Troyes te
gemoet gereisd.
Ter gelegenheid van het bezoek der beide
Oostenrijksche staatslieden heeft de Parij
sche politie aan het Gare de 'Est uitgebreide
voorzorgsmaatregelen getroffen.
De employés en arbeiders, die na hun
werk op het station kwamen werden zoo
spoedig mogelijk verder geholpen.
Zelfs de verkoop van spoorkaartjes werd
een uur lang stopgezet.
- Verdachte personen, die geen gehoor ga
ven aan de sommatie „circuler" werden naar
een politiebureau overgebracht, waar zij
werden vastgehouden tot na aankomst van
de beide staatslieden.
Tot negen uur bevonden zich op deze
wijze reeds 800 personen in arrest.
bare pa
,'ië te We
bron, welke uit Joego Slavië te Weenen zijn
ontvangen, maken melding van ernstige boe-
renonlusten in het Bosnische district Brod
Deze onlusten zouden veel ernstiger zijn
dan uit de officieele mededeelingen van Bel
grado blijkt.
In de verschillende gevechten tusschen
boeren eenerzijds en politie en militie ander
zijds zijn reeds 22 boeren gedood. Tiental
len hunner werden gewond, terwijl honder
den in de verschillende Kroatische dorpen
worden gearresteerd.
Officieel soreekt men in Belgrado van
slechts twaalf dooden, terwijl in het geheel
geen melding wordt gemaakt van de ver
schillende gevechten welke later nog hebben
plaats gevonden.
Van betrouwbare zijde te Belgrado ver
neemt de „United Press", dat deze onlusten
het gevolg zijn van het ruwe optreden der
belastinginners. In verband hiermede is het
tot demonstraties der boeren gekomen, die de
souvereiniteitsemblemen van de openbare ge
bouwen rukten.
Honderden dezer demonstranten werden
terstond gearresteerd, terwijl een groot aan
tal personen, die weigerden belasting te be
talen, in de gevangenis werd geworpen.
De leden van een officieele delegatie,
welke naar het dorp Podvinj was afgevaar
digd, werden door de boeren gevangen gezet
en urenlang als gijzelaars vastgehouden.
In verband hiermede zijn, naar gemeld
wordt, troepen naar Podvinj gezonden. Vijf
melkleveranciers, die het cordon der troepen
poogden te passeeren, werden neergeschoten
In welingelichte kringen is men van mee
ning, dat de onlusten zich ook tot de andere
deelen van het land dreigen uit te breiden.
In verband met de betooging op 24
Februari en de dienaangaande besluiten der
Belgische regeering, die door de Kamer be
krachtigd zijn, hebben de socialisten gister
te Brussel een buitengewoon congres be
legd, teneinde te beraadslagen over den
daardoor ontstanen toestand. De vergade
ring was even talrijk als rumoerig. Er werd
een groot aantal voorstellen ingediend,
waaruit de opgewonden gemoedstemming bij
vele aanwezigen duidelijk bleek. Zoo werd
De Oostenrijksche bondskanselier
te Parijs; 800 gearresteerden. (Bui
tenland.)
Belangrijke verklaring van Bald-
win t.a.v. den vrede. (Buitenland.)
Het Italiaansch-Abessinische ge
schil. (Buitenland.)
Rumoerig socialistisch congres te
Brussel; geen algemeene staking.
(Buitenland.)
Ernstige onlusten in Zuid-Slavië;
reeds 22 boeren in gevechten ge
dood. (Buitenland.)
Ontvangsten bij de Ned. Spoor
wegen worden steeds minder. (Bin
nenland.)
Ongerustheid over een Scheve-
ningsch visschersvaartuig. (Bin
nenland.)
Inbraak te Zeist. (Binnenland.)
Kousenfabriek stopgezet te Veen-
dam; 125 personen werkloos. (Bin
nenland.)
Het dreigende mijn-conflict. (Bin
nenland.)
Turks che opdracht voor onze in
dustrie. (Binnenland.)
Weer eerste-klas-coupé in de
stoomtreinen. (Binnenland.)
Een merkwaardig vliegongeluk;
twee meisjes springen uit een vlieg
tuig. (Luchtvaart.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten).
o m. voorgesteld, dat de socialisten zouden
uittreden uit de Nationale Arbeids Commis
sie, ontslag zouden nemen als minister van
staat, zouden aftreden als kamerlid (dit
werd voorgesteld door de afgevaardigden
van Charleroi, Brussel en Antwerpen) etc.
Voorts werden voorstellen ingediend betref
fende afkondiging van een algemeene sta
king, waaromtrent echter de meeningen zeer
sterk uiteenliepen, hetgeen reeds uit de voor
stellen zelf bleek, die algemeene staking
voorstelden van 24 uur tot 5 minuten.
Er werd een commissie benoemd voor het
opmaken van besluiten. Deze heeft gistermid
dag beraadslaagd, zoodat het noodig werd
nog een avondzitting te houden. In den loop
daarvan heeft het buitengewone congres de
voorstellen inzake afkondiging van een alge
meene staking verworpen.
De bezorgdheid in Groot-Brittannië over
het Italiaansche-Abessinische geschil neemt
toe en het is mogelijk, dat de Britsche am
bassadeur te Rome, Sir Eric Drummond, in-
tructie zal ontvangen de aandacht van Mus-
solini te vestigen op de ernstige gevolgtrek
kingen, welke uit ae actie zouden kunnen
gemaakt.
Daily Telegraph meldt uit Addis Abeba,
dat de onderhandelingen voor de instelling
van een neutrale zone worden opgehouden
en dat de keizer van Ethiopië geen oorlogs
voorbereidingen maakt, doch dreigt de ge
heele zaak bij den Volkenbond aanhangig te
maken.
De Italiaansche regeering heeft weinig
vertrouwen in den afloop en daar de mee
ning van Abessinië niet gewijzigd is, zullen
vandaag nog twee troepentransporten scheep
gaan.
Mevr. Genoveffa Lumare, een flinke
Italiaansche, heeft dezer dagen het leven ge
schonken aan haar drie en twintigsten zoon.
De ondergang van een Chineesch
stoomschip bij Foetsjoe wordt thans officieel
bevestigd. Bij deze catastrophe zijn in totaal
241 personen, waaronder 50 soldaten, om
het leven gekomen. Slechts één persoon kon
gered worden!
Mrs Consuelo van der Bilt, die naar
men zegt een jaarlijksch inkomen heeft van
een millioen dollars, heeft gisteren een ver
zoek om echtscheiding ingediend. Haar
tegenwoordige echtgenoot Karl H. Smith
beschuldigt zij van wreedheid.
De voorgestelde staking van de liftboys
en andere bedienden van groote gebouwen in
New Dork, die gisteren om twee n.m. zou
aanvangen, is, hangende nadere besprekin
gen, uitgesteld tot vandaag.
In de Poolsche ambassade te Weenen is
gister een brutale inbraak gepleegd. De da
ders maakten zilveren voorwerpen buit ter
waarde van 7000 schellingen. Tot dusverre
is het nog niet gelukt de daders op het spoor
te koenen.
