DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De opstand in Griekenland. Wetsontwerp lintbebouwing verworpen vopkI v®rwiJ,t van despotisme stond in minw m d® bevoegdheid, welke de hun ,'.„erJ0U krijgen om de eigena'en in nn achten te beperken. Er is beroep lchiawi j°? en minister Colijn ver- wiib-f z'j s'echts heel zelden af- Qaqetiihfxh Ondanks Dr. Colijn's verdediging. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooi uitbetaling voor Alkmaar 2.—, Iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 ceuts. PRIJS PER GFWONE ADVERlENTIENs Van 15 regels 1 25, elke re^el contracten rabat. Groote letters vaar plaatsruimte. Brieven fianco a*»u de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h HFRMS COSTER ZOON Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Ho. 58 Dit nummei bestaat uit drie bladen. Directenr: C. KRAK. Zaterdag 9 Maart 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 137e Jaargang Eerste Kamer Tweede Kamer. Het landbouwcrisisfonds. Er wordt hevig gevochten, maar een resultaat is nog uitgebleven. De houding van andere landen. WIE ZAL HET WINNEN Luchtaanval op Serres. Venizelos gewond? Communisten gearresteerd. RONDOM GRIEKENLAND. Wat wil Bulgarije? Wat vandaag de aandacht trekt Bulgariïe voor Venizelos? Italië zendt oorlogsschepen naar Aegeische Zee. ALKMAARSCHE COURANT. DEN HAAG, 8 Maart. De eerste Kamer heeft het wetsont werp verworpen, waardoor in het ver- koersbelang lintbebouwing zou zijn tegengegaan langs wegen onder beheer van het Rijk of op het Rijkswegenplan voorkomende. Hoewel, zooals minister Colijn het uitdrukte, de aanneming er van in de Tweede Kamer gemakkelijk is geschied, vond het 'n den senaat tegen over slechts 9 voorstanders, de sociaal- en vrijzinnig-democraten, niet minder dan 26 tegenstanders. Het wetsontwerp is bestreden door de heeren Briët (a.r.), Van der Hoeven (c h.j, Michels van Kessenich (r.k.) en Van Stu,se van IJsselt (r.k.). Mr. Knottenbe't (lib.), die zijn stem niet had bepaald, vcordat d« minister aan het woord was geweest, stemde ten slotte ook tegen. De he«ren Polak (s d.) en Kranenburg (v.d.) hebben het wetsontwerp verdedigd, al gevoelden ook zij bezwaren, met name de eerste, omdat het wetsontwerp zich z. i. te uitsluitend op beveiliging van het verkeer richtte en niet gen>eg deed voor bescherming van het natuurschoon. Dr. Polak noemde de wegen Utrecht— Amersfoort en AmersfoortDoorn als oorspronkelijk prachtige wegen, waar van het natuurschoon door lintbebou wing was kapotgemaakt. De bezwaren der tegenstanders be troffen een h. i. te sterke beperking van het eigendomsrecht der eigenaren van de gronden langs de wegen. Voor hen zou eei verbod van uitweg op de Rijkswegen zijn komen te gelden. Zij zouden uitweg ki i.gen om parallelwegen, voor groepen van huizen dienende. Minister Colijn verklaarde wel, dat, wie aan bestaande wegen uitweg heeft, dien in het Alge meen zou behou len, maar daarmede w ren de tegenstanders niet tevreden. Zij waren voo:te van meenia<^ dat de eigenaren recht hadden op een scha 'e- loosstelling, terwijl dezen volgens het ontwerp een tegemoetkoming zouden krijgen. Vergeefs betoogde minister Co lijn, dat de grondwet dit opzettelijk al leszins toelaat. Vergeefs ook wezen Z. Exc. en de heeren Polak en Kranen burg er op, dat in tal van gevallen het eigendomsrecht ter wille van het alge meen belang wordt beperkt. Voorts acht ten de tegenstanders het bouw verbod onmiddellijk langs de wegen een te groot offer van de particulieren in het algemeen belang. Tegenover de opmerking, dat van de particulieren te groote offers zouden worden gevergd, stelden prof Kranen burg en minister Co'ijn, dat de eigena- re toch ook belangrijke voordeelen ge nieten van de nieuwe wegen, welke wor den aangelegd, en van de verbetering van bestaande wegen en dat zij toch geen belasting van de waardevermeer dering behoeven te betalen, zooals in Duitschland en Engeiand. Dit kon ie tegenstanders echter niet vermurwen Modern despotisme" noemde mr. Briët re. wetsontwerp. En meer aan één te genstander gevaagde van „détourne- ment de pouvoir", d. i. het gebruik van een bevoegdheid voor een andere zaak, dan waarvoor zij is gegeven. De uitdruk king wekt een herinnering aan wat tri- ister Marchant er onlangs van zeide: „Hoe deftiger die woorden worden uit gesproken, des te grooter nonsens" i-iV Van adviezen, welke de afdee- ani{iiVan c'en raa^ van st&te voor ge nuien van bestuur haar geeft. Jhr. nn Sasse had een speciale administra tieve rechtspraak hiervoor gewenscht. Verschillende tegenstanders betoog den, dat, als de Kroon beslist, het ge schil wordt beslecht door één de" belang hebbende partijen, nl. het uitvoerend ge zag. Dit bezaar kan men aanvoeren «gen elke bepaling, volgens welke de Kroon in hoogste instantie besliot. En er zijn vele van zulke bepalingen, in de meest verschillende wetten. Bovendien is de minister, die het Koninklijk besluit heeft mede-onderteekend, er verant woordelijk vo"> - aan de Staten-generaal. Minister Colijn mocht praten als Brug- mans, het hielp hem niet Hij merkte op, dat de wet het verkeer beveiligt, zoowel als wie langs de wegen wonen en dat bij verwerping van de wet op vele wegen «en toestand zou ontstaan als op onbe waakte spoorwegovergangen. De auto mobilist, die den weg aflegt, heeft steeds kans, dat op de tallooze uitwegen van langs den weg gelegen panden andere voertuigen te voorschijn komen. 2. Exc. waarschuwde, dat een verwerping van het wetsontwerp zou leiden tot een voortzetting van de lintbebouwing in sneller tempo. En hoewel de tegenstan ders bijna stuk voor stuk verklaarden, dat zij de lintbebouwing een groot euvel vonden, namen.zij de verantwoordelijk heid voor de verwerping ervan op zich. Minister Colijn gaf een verklaring van het feit, dat hij dit wetsontwerp nog ver dedigde en niet de nieuwe minister van Waterstaat. De Eerste Kamer had er een ongunstig voorloopig verslag over uitgebracht, dat verwerping deed vree zen. Minister Colijn zou een verwerping wel overleven, maar de positie van een pas opgetreden bewindsman zou er niet aangenaam door zijn geworden. Ach ja, ministe- Colijn overleeft bet wel Wat dit betreft behoeven wij niet te vreezen Maar de beslissing van de Eerste Kamer geeft ons geen vreugde. Terecht zeide Z. Exc., dat haar bezwaren tegen het wetsontwerp overdreven wa ren. En de verwerping doet ons leed. ter wille van de veiligheid van het verkeer en ter wille -.an het natuurschoon. Al zou het laatste niet gebaat zijn in de mate, welke dr. Polak wenschelijk acht te. nu blijft het in hooge mate onbe schermd! DEN HAAG, 8 Maart. Men herinnert zich, dat de vorige week de behandeling spaak is geloopen van d voorgestelde wijziging van artikel 128, eerste lid, der ambtenarenwet. Vol gens het voorgestelde artikel zou de Kroon bevoegd zijn, om in uitvoerings voorschriften van lagere erganen in te gri.pen, als zij aanvulling, wijziging of intrekking van gegeven uitvoer'ngs- voorschriften gewenscht acht. De heer Suring (r.k.) had voorgesteld om deze bevoegdheid der Kroon uitdrukkelijk te beperken tot het wegnemen van exces sen in salarisregelingen van lagere or ganen. Minister De Wilde had dit als een uiting van wantrouwen beschouwd er gezegd, dat hij bij goedkeuring van het amendement het wetsontwerp zou intrekken. Daarop had de heer Suring te kennen gegevsn, dat voor zijn part het wetsontwerp kon worden ingetrok ken. Hij handhaafde zijn amendement. Voorzitter Ruys de Beerenbrouck tracht- t-„ een botsing te voorkomen en stelde uitste'. van de stemming voor. De stem ming is heden gel éuden. Het uitstel is slechts uitstel van executie gebleken. Met 48 tegen 42 stemmen heeft de Ka mer het amendement aangenomen. Tegen hebben gestemd de antirevoluti- onnairen, Christelijk-historischen, libe ralen en staat-kundig-gereformeerden, di. Lingbeek (h.g.), mr. Westerman (n.h.), de vrijzinnig-democraten, behalve de heeren Kooiman en Ketelaa* en me vrouw BakkerNort, en de katholieken S:haepman, v. d Putt, Moller, Korten- horst, Droesen en Ruy6 de Beeren brouck. Len nederlaag voor minister De Wil de! Hij verzocht aanstonds uitstel van verdere behandeling. Heel belangrijk is de zaak niet, maar wel is het gebeurde ee aanwijzing, dat een zeer groot deel de* Kamer het straffe ingrijpen der re geering in regelingen van lagere orga nen volstrekt niet onverdeeld sympa thiek vindt. Vervolgens heeft de Kamer de behan deling voortgezet van de begrooting van het landbouwcrisisfonds, waarover gis teren drie leden het woord hadden ge voerd. Vandaag i' er nog een dozijn bij gekomen en de minister is nog niet aan het woord! Voor heden volstaan wij met er hele notities. De heeren Hiemstra (s.d.) en Ebels (v d.) hebben het denkbeeld verdedigd om als voorwaarde voor landbouwsteun te stellen, dat boeren een zeker aantal landarbeiders in dienst moeten hebben of nemen. Paron van Voorst tot Voorst (r.k.), uiite sympathie voor het stelsel, gepro pageerd door de organisatie „Landbouw en Maatschappij", volgens hetwelk er aan de grenzen rechten zouden worden geheven van granen, veevoeders, enz., met compensaties voor onze vleesch- en zuivelproducten en met afschaffing van binnenlandsche heffingen. Dit stelsel zo volgens baron van Voorst de be- urijfsvrijheid terug brengen waarnaar de boeren vurig verlangen. De heeren Van den Heuvel (a.r.) en Ebels spraken zich voor dit stelsel niet uit, maar ver zochten den minister wel, het nader te onderzoeken, en achtten zijn weerleg ging ervan in de stukken geenszins af doende. Dr. Bierema (lib.) heeft gepleit voor compenseerende invoerrechten, ook wel monopolieheffingen genoemd, met d- opbrengst waarvan onze export zou worden gesteund. Z. i. zal dit de be- drijfsvrijheid geven en is er dan geen duur ambtelijk aparaat noodig. (Er zijn nu 7000 ambtenaren werkzaam voor land- en tuinbouwsteun!) De heeren Schalker (c.p.) en Kersten (s.g.) hebben de regeering even scherp aangevallen, de eerste, omdat zij z i slechts de grootkapitalistische land bouwbelangen steunt, de ander, daar zij, zooals de leider der staatkundig-gero- formeerden het uitdrukt, de rechten en vrijheden der boeren met voeten treedt. De heeren Van Rappard (lib), Schilthuis (v.d.) en Van Voorst tot Voorst nebben het opgenomen voor de kleine boerenbe- d ijfjes, welke volgens den eerste moe ten worden geholpen door individueelen steun, volgens den tweede door voor schotten en volgens den derde door een extra-toeslag per liter melk en vrijstel ling van melkbeperking. De heer Zijl- st>"a (a.r.) trad in het krijt voor de middenstanders, die schade lijden door den landbouwsteun, zooals handelaren in boter en margarine, groentenhande laartjes en slagers. De heer Bakker (c.h.) drong er op aan, dat de export niet door uitvoerheffingen zou werden belemmerd, en de heer Van Poll (r.k.) daarentegen meent, dat het met den export toch niets meer gedaan is, en dat ons land zich op zelfvoorziening moet inrichten. Practisch schijnt er in den Griek- schen burgeroorlog weinig veran derd te zijn sedert gisteren. Wel wordt er flink gevochten en worden de troepen zoowel te land als uit de lucht aangeraden, maar beslissin gen zijn nog niet gevallen. Daarnaast echter begint de op stand meer en meer een internatio- naal-pol itiek karakter te krijgen en dat is minder prettig, omdat er al lerlei moeilijkheden uit kunnen voortvloeien. Beide factoren zullen wij hier onder weergeven, waarbij wij er nogmaals op wijzen, dat de berich ten uit den Balkan niet steeds con troleerbaar zijn. Allereerst een Reuter-bericht uit Athene: Generaal Kondilis meldt uit Saloniki dat ge neraal Xalisros, die tegen de rebellen in Thracië vecht, zich bij Alexandropolis hand haaft. Op een kerkhof aldaar, waarvan de bewaker een Venizelist was. vond men een soort arsenaal, dat nu natuurlijk in handen der regeeringstroepen is terecht gekomen. De stellingen der opstandelingen in Mace donië zijn hedenmiddag door 13 vliegtuigen der regeering met succes gebombardeerd. Volgens officieele berichten hebben de op standelingen allen moed verloren, daar zij op een gevoelige wijze gebrek aan levensmid delen beginnen te krijgen. Venizelos zou het voornemen hebben naar Egypte te vluchten. Tal van politici, die vroeger in contact hebben gestaan met Venizelos en die zich nu tegen den opstand verklaren, zijn voorzoover zij waren gearresteerd weer op vrije voeten gesteld. De minister van economische zaken Pesma- trogloe heeft bevolen, dat in alle steden, wel ke door de opstandelingen bedreigd worden, de banknoten verbrand moeten worden. Vol gens telegrammen van de bankdirecties is dat bevel aldaar opgevolgd. In het geheel is op deze eilanden een bedrag van 150 millioen drachmen vernietigd. De ministerraad benoemde generaal Kon dilis wegens zijn verdienste voor het land tot divisie generaal. Ofschoon de Zuid-Slavische bladen geens zins een overwinning der opstandelingen in Griekenland zouden toejuichen, blijkt uit de gepubliceerde berichten toch, dat de toestand der regeeringstroepen niet alleen in Mncedo^ nië maar ook op de eilanden langzamerhand slechter wordt. Sedert Donderdagmiddag woedt in Macedonië een groote veldslag, waarbij echter niet de regeeringstroepen, maar de opstandelingen de aanvallers schij nen te zijn. De veldslag schijnt ten voordeele van de opstandelingen te verloopen Het ka nongebulder, dat oorspronkelijk aan de Grieksch-Bulgaarsche grens duidelijk hoor baar was, trok in den loop van gister steeds verder Zuidwaarts Berichten uit Saloniki melden, dat de stad in staat van verdediging wordt gesteld. Ondanks het ongunstige weer zouden ver scheidene vliegtuigen der opstandelingen de staatsgebouwen te Saloniki hebben gebom bardeerd. De vliegtuigen der regeeringstroe pen echter zouden zich hebben beperkt tot het uitwerpen van vlugschriften. In Belgrado is men van meening, dat de ernstigste hinder paal voor de Grieksche regeeringstroepen het gebrek aan munitie is. Deze omstandigheid en niet het weer zou schuld zijn van het niet optreden tegen de opstandelingen. Daar alle groote munitiedepots van Griekenland in het Noorden en Noord-Oosten van het land zijn ingericht, bevinden zij zich thans in handen der opstandelingen, die gereed schijnen te zijn gekomen met de verdeeling van wapenen en munitie onder de bevolking. De Grieksche legatie te Parijs spreekt het bericht, dat Saloniki gebombardeerd zou zijn, tegen en herhaalt de officieele mededeeling, dat de eenige reden, waarom generaal Kondi lis nog niet met de opstandelingen heeft af gerekend, te zoeken is in het slechte weer en in het verlangen van Kondilis onnoodig stor ten van bloed te vermijden. Een ander telegram uit Athene meldt: Vijftien regeeringsvliegtuigen hebben Vrij dag het station en de kazernes van Serres ge bombardeerd. Tegelijkertijd hebben zij waar nemingen verricht. De rivier Stroema is buiten haar oevers ge treden en heeft groote overstroomingen ver oorzaakt. Overigens is de toestand aan het front de zelfde als Donderdag. De stemming der re geeringstroepen wordt uitstekend genoemd. Het Atheensche telegraafagentschap deelt mede De geruchten volgens welke in Grieken land een censuur op brieven zou zijn inge steld, zijn volkomen ongemotiveerd. Zelfs de censuur op telegrammen, welke door den krijgsraad is voorgeschreven wordt zoodanig toegepast, dat, zooals iedereen kan vaststel len, a'le berichten over de gebeurtenissen van deze dagen in het buitenland bekend worden, behalve dan natuurlijk de zuiver fantastische berichten. De arrestaties, welke hebben plaats gehad, hadden ten doel intriges van oppositionneele kringen tegen te gaan. De Grieksche regeering heeft van den ha venmeester van Volo bericht ontvangen, dat daar een Zuid-Slavische torpedoboot is aan gekomen, welke een opzienbarend radiogram zou hebben opgevangen omtrent den leider der opstandelingen Venizelos. Volgens dit radiogram zou Venizelos ern stig gewond zijn en door een torpedoboot worden overgebracht naar Alexandrië. Volgens een bericht uit Athene heeft de politie uit voorzichtigheidsoverwegingen in Athene en eenige steden der provincie vele be- kende communisten, die beschouwd worden als gevaarlijk voor den socialen vrede, in ar rest gesteld. Wat is Bulgarije van zins?, vraagt het blad de Zuid-Slavische „Novosti", dat te Za greb verschijnt, en alle nieuwe besluiten, wel ke dezer dagen te Sofia zijn genomen, op noemt: het pensionneeren van talrijke officie ren, het bijeenroepen van den oorlogsraad, militaire maatregelen aan de Grieksche grens. Het Balkanpact, zegt het blad voorts, waarborgt de onafhankelijkheid van de sta ten der onderteekenaars en de onschendbaar heid van hun grenzen. Wie de Grieksche grens zou overtrekken zou zich tegen het ge meenschappelijke front der Balkanvolken stooten: Zuid-S'avië, Turkije, Roemenië zou den de integriteit en de vrijheid van Grieken De opstand in Griekenland; ver schillende gevechten, maar nog geen beslissing. (Dag. Overzicht). Complot tegen Hitier ontdekt in Kopenhagen. (Buitenland). Inval in Haagsch bankkantoor. (Binnenland). De kinderziekten te Helden; ge vaar geweken. (Binnenland). Spansier i*1 vrijheid gesteld. (Bin nenland). Ernstige bran te Bloemeudaal. (Binnenland). Meubelfabriek te Rhenen heden nacht in vlammen opgegaan. (Bin nenland). Auto-garage te Oldeboorn (Fr.) hedenmorgen door brand vernield. (Binnenland). De voetbalcompetitie: de a.s. wed strijden. (Sport en Wedstrijden). Uit het parlementaire leven. Ar tikelen). Algemeene vergadering van de Nederlandsche Tuindersbond in de „Unie". (Stad). (Zie verder eventueel laatete berichten). land verdedigen, indien iemand op Grieken- lands gebied een inval zou doen. Een bericht uit Geneve aan het Hbld. meldt: Zooals te verwachten was. is het bij de dé marches van den Bulgaarschen vertegen woordiger bij den Volkenbond, Antonov, en van den Griekschen gezant te Bern, Kemal Husnu, vandaag niet gebleven. Het Balkan- blok is in actie getreden. Gister is ook de Grieksche gedelegeerde bij den Volkenbond, Raphael, bij den secre taris-generaal van den Volkenbond komen protesteeren tegen de concentratie van de Bul- gaarsche troepen aan de grens waarop Ke mal Husnu in zijn verklaring aan de pers reeds had gewezen. De Bulgaren ver klaren deze militaire activiteit als een voorzorgsmaatregel voor het geval dat Grieksche opstandelingen of geregelde troe pen over de Bulgaarsche grens zouden vluch ten, waarop zij ontwapend zouden moeten worden. De Turken betoogen dat hun bezet ting aan de Bulgaarsche grens voornamelijk bedoeld is voor verdediging van de Darda- nellen. Er zit echter meer achter; het geen de Turken voor alles vreezen is dat de Bulgaarsche regeering de Ve- nizelisten, die bekende tegenstanders van het Balkanpact zijn, wanneer zij het oogenblik gekomen achten, gaarne een handje zal komen hel pen. Vandaar de militaire activiteit in Oost-Thracie. Men is hier van raeening dat Turkije, dat zich bij het Balkanpact verbonden heeft de Grieksche grens te garandeeren door dezen maatregel een ernstige waar schuwing hoopt te geven. Intusschyi worden te Geneve ernstige po gingen in het werk gesteld om de atmosfeer te zuiveren. Antonov heeft gister een be zoek bij den secretaris-generaal gebracht. Besloten werd de Bulgaarsche klacht aan de leden van den Volkenbondsraad ter informa tie rond te zenden. Heden zullen Antonov en Kemal Husnu in vriendschappelijke on derhandelingen treden. Zij zullen echter wei nig invloed kunnen oefenen op hetgeen de heeren in Sofia en Ankara beslissen. Een der gelijke toestand in een van de brandpunten van Europa is natuurlijk gevaarlijk, maar men heeft in Geneve vertrouwen in het beleid van de verantwoordelijke staatslieden. In politieke kringen te Rome motiveert men het feit, dat drie oorlogsschepen naar de Aegeische Zee zijn gedirigeerd, met de toe spitsing van den burgeroorlog in Grieken land De twee dagen geleden ingestelde ver sperring van het scheepvaartverkeer heeft hiertoe bijzondere aanleiding gegeven, zegt men. Het besluit van generaal Piastiras van Brindisi naar Milaan te gaan. is in Italië met voldoening ontvangen, daar Italië tegen over de gebeurtenissen in Griekenland een neutraal standpunt wil innemen. Giornale d'Italia ziet in het zenden van oorlogssche pen een voorzorgsmaatregel, welke uitslui tend betrekking heeft op de belangen der Italiaansche onderdanen in Griekenland. Italië kan het bevriende Grieksche volk slechts wenschen dat spoedig de rustige toestanden zul.en teiugkeeren. De opstan

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1