DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De toestand in het mijnbedrijf.
De a.s, jubileumfeesten in Engeland.
Vrijdaa 15 Maart 1935
137e Jqorgang
Zitting Twee Je Kamer,
Vervolg Landbouw-crisisfonds.
De nieuwe spelling in
't gedrang.
Critiek op minister Marchant.
(DageltfAxdl
Koning George regeert 25 jaar.
Vóór het jubileum.
Wat vandaag de
aandacht trekt
tBwtmtaMd
NA DEN GRIEKSCHEN
OPSTAND.
ALKMAARSCHB COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke re«<el mw n
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco a»u de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h HER MS COSTER ZOON Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 63 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directenr: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Den Haag, 14 Maart.
Bij de afhandeling der begrooting van
het landbouwcrisiöfonds, waarover de
Kamer morgen zal stemmen, hebben de
heeren Duys (s.d.), Van den Heuvel (a.r
Groen (r.k.), Lovink (oh.), Kampschoer
(rk.), Schilthuis (v d.), Louwes (lib),
Loerakker (r.k.) en Kersten (s.g.), den
nood in den tuinbouw ter sprake ge
bracht. Men vond het bedrag van 8 k 9
miilioen, dat er voci beschikbaar is ge
steld, absoluut onvoldoende. De com-
miasie-Lovink heeft in 1931—'32 reeds
20 miilioen noodzakelijk geacin er nu
is de toestand nog zooveel slechter!
Vroeger werd er 5 miilioen beschikbaar
gestelo en dit bedrag kreeg toen hoofd
zakelijk Noordholland, maar nadat
Zuidholland ook steun was gaan ontvan
gen, is het totaal niet eens naar verhou
ding verhoogd. Men wensrhte, behalve
meer steun, verhooging van de mini
mumprijzen op de veilingen en sommi
gen vroegen een zekere bedrijf.-verorde-
ning, ter beteugeling van ongebreidelde
concurentie. Aan een anderen wensch
zal minister Steenberghe, naar gehoopt
mag worden, tegemoet komen.
Z. Exc. noemde het althans waarschijn
lijk, dat de tuinders, die tot dusver hun
uitkeeringen eerst ontvingen na afloop
Van het desbetreffende jaar, ze voortaan
vroeger zullen krijgen, in den vorm van
voorschotten.
De meeste van bovengenoemde afge
vaardigden namen het ook op voor het
bloembollenbedrijf. dat, zoo betoogden
zij. veel te zware heffingen moet op
brengen. Merkwaardig echter is wat de
bewindsman vertelde, nl. dat wij hier
nu eep geval hebben van eigen initiatief,
met behoud van de bedrijfsvrijheid De
be anghebbenden hebben de geldende
regeling zeiven ontworpen en aan het
departement verzocht, ze goed tt keu
ren. Het departement was bang dat de
regeling op te zware heffingen zou uit-
loopen, maar de bedrijslieden verklaar
den, daarvoor de verantwoordelijkheid
op zich te nemen. Toen heeft dr. Colijn,
als waarnemend minister van economi
sche zaken .gezegd: „Ga je gang maar"
E i nu is er één algemeen* klacht! Geeft
men nu het bloembol lenbedrijf steun uit
het crisisfonds, dan moet men het be
drag daarvan onthouden aan anderen,
die hun bedrijfsvrijheid wél hebben op
geofferd. Dit wilde Z. Exc. niet voor zijn
verantwoording nemen.
Mr. Duys vroeg in den loop zijner rede,
of bij de clearingsonderhandeli ïgen met
Duitschland de bloembollen waren ver
geten. Met bevreemdende heftigheid in
terrumpeerde de minister: „U moest U
schamen, zoo'n vraag te stellen?" Mr.
Duy^, wilde het woord vragen voor een
persoonlijk feit, maar voorzitter Ruys de
Beerenbrouck iiad reeds het woord aan
een ander gegeven, die zijn rede was
aangevangen. Korten tijd later stond de
bowindsman op om te zeggen, dat hij
z.jn uitdrukking introk. En toen hij
daarna zelf aan het woord kwam, ver
telde hij, dat hij drie dagen geleden mr.
Luys in een gesprek had duidelijk ge
maakt, dat de bloembollen niet vergeten
Waren. Daarom had hij zoo heftig ge
ïnterrumpeerd. Maar nu had mr. Duys
hem gezegd, die vraag te hebben gesteld
.juist om hem gelegenheid te geven, het
loopende praatie, dat de bloembollen
veigeten waren, tegen te spreken. Een
afschuwelijk misverstand
^horden nog, dat er over een oude
hin r*nS van vier miilioen van de
oembollen met Duitschland over'eg is
en wordt gepleegd, en dat de minister
h'hcht, het geld in termijnen uil te doen
hetalen.
Bij de afdeeling „visscherij" hebben de
heeren Boon lib., Amelink (a.r.) Schilt
huis (v.d.) en Kersten (s.g.) de belangen
hcpleit van noodlijdende garnalenvia-
schers, omtrent wie de minister zich in
contact stelt met de burgemeesters op
Zuidhollandsche en Zeeuwsche eilan
den.
De heer Drop (s.d.) verklaarde zich
voor een gecentraliseerden oesterver
koop, waar ds. Kersten niets van hebben
moest, aangezien daarbij de bedrijfs-
vfijJieid te loor gaat. De minister zal de
zaak bezien.
Ten slotte de kippen. De heeren Van
Rappard (lib.), Van den Heuvel, Schilt
huis en Van Voorst tot Voorst (r k.) zijn
voor de pluimveehouders in het krijt ge
treden. Men wees op het belang van het
pluimveebedrijf voor de zandgronden
en vroeg ,op deze gronden de teelt min
der sterk te beperken, dan in de gebie
den. waar men van verschillende
crisissteunregelingen profiteeft De mi
nister onderzoekt de mogelijkheid van
zulk een regeling. De heer Van den
Heuvel keurde af, dat slechts van er
kende fokkers broedeieren mogen wor
den betrokken .omdat er geen contróle
op het fokmateriaal bestaat en omdat
verhoogde legcapaciteit nog geen be
hoorlijk weerstandsvermogen beteekent.
Z. Exc. antwoordde, dat over dit laatste
de geleerden het nog niet eens zijn en
da', hij niet kon wachten met het nemen
van maatregelen, totdat zij wel eenstem
mig in hun adviezen zijn.
Bij een wetsontwerp tot verlenging
van de steenkolencontingenteering heeft
dr. Van der Waerden (s.d.) instelling
aanbevolen van een commissie, die de
economische en sociale positie van ons
mijnbedrijf zou moeten onderzoeken en
gepleit voor het scheppen van een ko-
lendistributiecentrale, als voorlooper
van de verwezenlijking van zijn ideaal:
bedrijfsorganisatie en socialisatie Het
scheen ons toe, dat eenigszins in zijn
richting ging datgene, waarmede de heer
Hermans (r.k.) bcdrijfsordening van de
mijnindustrie aanbeval De heer IJzer
man (s.d verklaarde, dat hij voor dit
wetsontwerp met wat meer genoegen
zou stemmen, dan voor een vorige con-
tengenteering, aangezien de regeering
aan eenige zijner bedenkingen was tege
moet gekomen.
Zitting Eertfe Kamer.
Den Haag, 14 Maart.
Zeker, de heer Ossendorp (s.d.) heeft
aangedrongen op vervroegde pensionee-
rinr van onderwijzers en hij en mr.
Smeenge (lib hebben zich bitter be
klaagd over de vernieling van de open
bare school en over het 'eit, dat het
bijzonder onderwijs zoozeer voor de be-
liniging gespaard blijft. Maar het
leeuwendeel van het onderwijsdebat is
tan de spellingkwestie gewijd.
De heeren Van Citters (a.r.), Polak
(s.d.), Heerkens Tbijssen (r.k.) en De
Savornin Lobman (c.h.) hebben minis
ter Marchant er danig van langs gege
ven, hem verwijtende, dat hij den Sta
te.. Generaal geen stem in het kapittel
heeft gegeven. En minister-president
IZijn heeft het ook moeten ontgelden,
omdat de spellingskwestie op zijn insti
gatie niet is behandeld bij de algemeene
beschouwingen over de Pijksbegrooting
Minister Colijn heeft gezegd, dat bij de
Onderwijsbegrooting minister Marchant
uit naam van het geheele Kabinet zou
spreken, maar dit bewoog de critici
geenszins, zich te matigen. Als dit Kabi
net geen crisiskabinet was, aldus prof.
Lvhman, zou de Kamer zich zulk een
behandeling nooit laten welgevallen.
Wat de uitsluiting van de Staien-Gene-
raal bij de beslissing betreft, verwijt
men minister Marchant, de democratie
op zij te hebben geschoven. En men be
schuldigt hem, de wanorde op spelling-
gibied, welke hij wilde wegnemen, nog
grooter te hebben gemaakt. Men laat
zich heel onvriendelijk over de nieuwe
spelling uit. Prof Lohman merkte onder
daverend gelach der Kamer op, dat het
onderwijs heusch niet gemakkeli, ker is
geworden en dat men den kinderen nu
differentiaties leert in ontploffings- en
ratelklanken. Hij voegde er weliswaar
zelf aan toe, dat Z. Exc. hem een tikje
overdrijving wel vergeven zou.
„Aangebrand of niet gaar, hou je
mjnd en eet maar", zoo ongeveer had
trouwens jhr. Van Citters de minister
den Staten-Generaal toegesproken, toen
hij buiten hen om zijn beslissing nam.
Z. Exc. heeft eens verklaard, dat men
aan de nieuwe spelling moet wennen,
zooals aan nieuw behangselpapier Dit
bewoog dr. Polak tot de opmerking, dat
de bewindsman goudleer had overplakt
met behangselpapier van vijf cents per
rol.
Neen. beminnelijk waren de senatoren
niet. Zij hebben hem van katoen
gegeven. Maar minister Marchant kan
dat ook. Laat ons afwachten, hoe hij er
morgen op reageert!
(Van onzen Londenschen correspondent).
Nog slechts een paar maanden en dan zal
de groote dag van Groot-Britannië's jubel
jaar zijn bereikt. De onmiskenbare stemming
van 't op handen zijnde feest is al lang in de
lucht geweest, eigenlijk al van den eersten
ochtend van het nieuwe jaar af, toen men er
elkaar aan begon te herinneren dat Koning
George V op 6 Mei 25 jaar de kroon zou
hebben gedragen. En inmiddels is het offi
cieel program van de viering bekend ge
maakt en woiden de gemoederen van Land's
End tot Lcch Lcmond bezig gehouden met
dit groote jubileum. Het program is grootsch
en wel in overeenstemming met de gedenk
waardigheid van de gebeurtenis.
Officieel duurt het feest van 6 Mei tot 25
Juli en in dien tijd rijdt het Koninklijk echt
paar vier maal in vier dagen in gala-optocht
door Londen. Het begint op 6 Mei met een
dankdienst in de St. Paul's kathedraal in de
City: en in den avond geeft Z M. per radio
zijn jubilee-boodschap aan zijn onderdanen
in het ganscbe Britsche Rijk. Er komen ont
vangsten voor het Corps Diplomatique (in
het St. James' Paleis) en voor de debutantes
van het jaar in het Buckingham Paleis. Twee
dagen zijn gereserveerd voor de koninklijke
verjeening met eigen hand van onder
scheidingen. Op twejs gala-maaltijden ten
hove zal de normaleWerzorging van den in-
wendigen mensch plaats hebben op de meest
luisterrijke wiize welke men zich kan inden
ken. Twee gala-bals in het Buckingham
Paleis zullen de voornaamste menschen van
het Empire met al hun juweelen, goud en
anderen luister in prachtige zalen samen
brengen en prachtlievende Society-schrijvers
met levendig voorstellingsvermogen hebben
bereids getuigd van het onvergelijkelijk
schouwspel van Cullinans. een Koh-i-noor en
Sterren van het Oosten en het Zuiden, die
daar op dit luisterrijke danspartijen in glans
en schittering met elkaar zullen wedijveren
Luchtmacht, vloot en leger zullen onder 's
Konings oogen de revue passeeren respectie
velijk in Mildenhall (bekend geworden van
de Engeland—Australië prestaties van de
burgerlijke luchtvaart), Spithead en Alder-
sot.
Hiermede zijn alle nummers van het offi
cieel program niet opgesomd maar ge
noeg 'is gegeven om den juisten indruk te
kunnen krijgen van het meer formeele deel
der feestelijkheden De feestervaring zou
beperkt blijven tot enkele menschen indien
het daarbij zou blijven, maar daar zal hei
niet bij blijven. Het volk en de belangrijke
particuliere bedrijven van het land hebben
in het algemeen een andere opvatting van
feestvieren dan de heeren van het hof en of-
ficieele ceremoniemeesters. Er is zelfs met
een voor Egeland wat opgewone openhartig
heid geklaagd over het gebrek aan fantasie
bij de officieele organisators van de jubi
leum-herdenking. Zij hebben het verwijt moe
ten hooren dat hun opvatting van de viering
overeenkomt met die uit den tijd van Nebu-
kadnezar en Darius en dat het gepast zou
zijn geweest nu eens niet in de eerste plaats
de krijgsmacht op den voorgrond te brengen
maar wel in de eerste plaats een beeld te
geven in optochten van de wonderbaarlijken
cultureelen en wetenschappelijken vooruit
gang? welke de kwarteeuw van de regeering
van den Koning heeft gekenmerkt.
Tot heden is nog niet gebleken, dat het ju
bileum in een of anderen vorm een weerspie
geling zal brengen van de inderdaad oovai-
lende exolutie van het berin der twintigste
eeuw. Maar dat kan nog wel komen. In elk
geval is al duidelijk dat particuliere onder
nemingszin, in dienst gesteld van de feest
viering, tot ongekende hoogten zal stijgen.
De vreugde zal niet beperkt blijven tot den
(rrond. Althans in Londen zal ze letterlijk
ten too kunnen stijgen a raison van 15
guinjes per persoon.
Hoog in de wolken
Het zenith van het zilveren feest zal wor
den aangegeven door groote passagiersvlieg
tuigen die k giorno verlicht op eenige avon
den met passagiers, cabaretkunstenaars, bar
bedienden en wel voorziene bars hoog boven
Londen zullen cirkelen. Men zal er in de
wolken kunnen dansen en in de wolken kun
nen zijn. Ook zulk een jubileum-uitgangetje
is nog wat buiten het bereik van den gemid
de!den en veelal bedaarden burger die noch
tans in dezen schoonen tijd toch ook wel wat
van de vervoering wil voelen die bij dit jubi
lee past Organen van den rationeelen oud
Britschen aard hebben gepleit voor ops. hor
ting van de vergunningsuren, opdat elke
Koning George van Engeland
„pub" een cel van feestvreugde zal kunnen
worden, tot laat in de avonden. Indien vlieg
tuigen zich buiten de territoriale luchten aan
de bepalingen van de drankwet kunnen ont
trekken en hun passagiers op het midder
nachtelijk uur en daarna opwekkende teugen
kunnen verschaffen waarom zoo luidt de
vraag zal de man. die wel sixpences maar
geen guinjes kan missen dan ook niet in de
gelegenheid worden gesteld 's Konings ge
zondheid te drinken met het bij traditie er
voor aangewezen vocht?
Een algemeene dankdienst.
De „D a i 1 y Express" heeft reeds het
voornemen te kennen gegeven een officiéél
verzuim te herstellen. Het verzuim is ge
weest, dat er geen officieele dankdienst in
het vooruitzicht is gesteld van een uitge
breid en populair karakter. St. Paul's kan
alleen de room van de gemeenschap bevat
ten. Maar Hyde Park, het populaire lust
oord van den Londenaar, biedt ruimte aan
honderdduizenden. En daarom organiseert
het genoemde blad een dankdienst in dat
park, waar burgers en burgeressen van alle
gezindten welkom zullen zijn. waar beroem
de predikers zul'en optre 'en en waar massa
zang uit duizenden ke'en daverende k'anken
zal doen opstijgen in de Lentelucht, tot
hulde van den ge'iefden vorst. Dat is een
goed idee van de „Daily Express".
Feest over het geheele land-
Men mag verwachten dat oarticulier ini
tiatief nog op velerlei wijzen het officieel
program der viering zal aanvui'cn. En de
gemeenten zullen, dat is al uit aankondigin
gen gebleken, even goed haa. beste beentje
voorzetten. Engeland belooft over een paar
maanden een prettig land vol opgetogen
menschen te zijn. "Jubileumboomen worden
geplant. Er zijn reeds jubileumpenningen
geslagen. De schoo'kiaderen zullen hun
'melk drifilen uit 'ubi'eum-kroezen. De boy
scouts zullen in de avonden ketenen van
vreugdevuren la'en branden, van kust tot
kust. Koortsachtige voorbereiding is reeds
nu aan den gang om het oude Londen den
feesteliiks'en aanblik te geven van zijne lan
ge geschiedenis. Bloemen en vloedlicht belo
ven "er een droomstad van te maken. Wan
neer de regeering zelf haar gebouwen in de
b'ocmeties zet en er 'n den avond architecto
nische geestveTchijnino-en van maakt, dan
kunnen de nroote rinkf's en hote'"! niet ach
ter Wit «en. 7e zouden het niet wil'en.
Handelsbedrijf cn mode staan reeds nu in
het te°ken van hef jubileum. De koningin
heeft zelf een jubilee blau v gekozen dat de
modekleur van het jaar is geworden. De ver-
eenigde dames-kappers hebben jubilee-
kruller. onlworpen die voor tooi van het
achterhoofd bestemd zijn. Borstbeeldjes van
den koning en de koningin, in modellen al
op de British Industries Fair te zien, komen
in miilioenen exemplaren beschikbaar.
De tijden zijn s'echts De hoofden van
velen kunnen niet naar feestmaken staan
Miilioenen morden worden onvoldoende ge
vuld. Maar het feest belooft werk te brengen
aan vele handen die werkloos waren. Met
geestelijk vertier en emotie gebrek aan stof
felijke welvaart te vergoeden is overigens een
proces van den tijd. En van Engeland kan
men in elk geval zeggen, dat de gelegenheid
ongezocht en ongeforceerd is. Een voor
beeldig constitutioneel vorst en zijn even
voorbeeldig gezin ieven in de harten der be
volking. Hen te eeren en hul .e te bewijzen
en te getuigen van onveranderlijke aanhan
kelijkheid is eer natuurlijk uitvloeisel van de
warme genegenheid er. den eerb:ed die in
het volksgemoed voor de koninklijke familie
leven.
De aanstaande jubileumsfeesten
in Engeland. (Dag. Overzicht).
Spoorwegongeluk in Engeland.
(Buitenland).
Rintelen veroordeeld tot levens
lange kerkerstraf. (Buitenland).
Inbraak in bet postkantoor te
Oostzaan; zoon van den kantoor
houder de dader. (Binnenland.)
Een wandeling op de „Flora" te
Heemstede. (Binnenland).
De bloemententoonstelling „Flora"
hedenmorgen geopend; rede van
minister Steenberghe. (Binnenland).
Arbeider te Roermond onder in
stortenden muu: gedood. (Binnen
land).
Autobotsing te Ermelo; eenige ge
wonden. (Binnenland).
Reeks diefstallen te Beek (L.) op
gehelderd. (Binnenland).
De zaak van bet Gamit-verkoop-
week-comité voor den politierech
ter. (Rechtszaken.)
Onze reisredacteur bespreekt het
interneeringskamp in Fort Hons-
wijk. (Artikelen.)
(Zie verder eventueel '-tefrlr
berichten).
ZIJ. DIE ZICH MET
1 APRIL A.JS. VOOR
MINSTENS 3 MAAN-
DEN OP DIT BLAD
ABONNEEREN, ONT
VANGEN DE TOT|
DIEN DA IUM VER
SCHIJNENDE NUM
MERS FRANCOl
EN GRATIS,
DE DIRECTIE.
Geruchten in zake herstel monar
chie.
Berichten volgens welke in Griekenland
een beweging gaande is om de monarchie te
herstellen, worden van officieuse zijde on
juist genoemd.
In het bizonder is niet waar, dat de volks
menigte, welke Dinsdag voor het huis van
minister-president Tsaldaris uitdrukking
gaf aan haar vreugde, portretten van den
koning of koninklijke emblemen zou hebben
medegevoerd.
Er werden slechts plakaten medegevoerd,
waarop de strenge bestraffing werd geëischt
van de personen die den opstand veroorzaakt
hebben, in het bizonder van Venizelos.
Arrestatiebevel tegen Venizelos.
Tegen den leider der opstandelingen, Veni
zelos, zoomede tegen alle personen die tot
den opstand hebben aangespoord, zijn ar
restatiebevelen uitgevaardigd.
In het tuighuis van Salamis is een onder
zoek ingesteld, dat, naar men hoopt, de bi-
zonderheden in zake de uitbarsting van den
opstand aan het licht zal brengen.
De bemanningen der schepen moeten aan
boord blijven.
De militaire autoriteiten bereiden de be
handeling voor van de zaken, welke de
krijgsraden te berechten zullen krijgen.
Wat de oorlog kostte.
Tegenover een bericht van een buiten-
landsch agentschap over gevechten bij Dra
ma wordt officieel meegedeeld, dat sedert
Woensdag in geheel Griekenland de rust
volledig is hersteld. De minister van finan
ciën schat de door de opstandelingen ver
oorzaakte onkosten op 500 miilioen drach
men Door het in beslagnemen van het ver
mogen der opstandelingen, dat tezamen
wordt geschat op 1 millard drachmen, hoopt
men echter alle schade, die de opstand heeft
veroorzaakt, te kunnen herstellen.