Jladioptogiamma
i
8
8
UIT HET PARLEMENTAIRE LEVEN.
Financieel Overzicht.
ALKMAARSCHE COURANT van ZATERDAG 16 MAART 1935
VICTOR DE STUEBS.
Zondag 17 Maart.
HILVERSUM, 1875 M. (9 —10
en 5.-8.— VARA, ae VPRO van
10—12 en de AVRO van 12
5 en 8.—12.— uur). 9 Grpl.
9.03 Voetbalnieews. 9.05 luin-
bouwpr. S. S. Lantii.ga 9 30 Gr.pl
9.45 A. Pleysler: Van Staat en
Maatschappij. 10.Kerkdienst uit
de N.H. kerk te Vccndam. Voorg
ds. E. Ruvtenb <r. 'lierna: Or
gelspel door dr. F. Schniidt—Mar
üssa. 12.Uurslag en klokkenspel
v. d. Zuiderkerk-toren te Amst
12.01 Filmpr. L. J. jordaan 12.30
Gr.pl. 1.Het lyra-trio. 2.
Boekbespreking dr. P. H. Ritter Ir
2 30 AVRQ-strijkorkest olv. A van
Raalte. In de pauze pianorecital
Henr. Bosmans. 4.— Pauze 4.05
Soft Ligts and Sweet Music 4 25
Gr pl. 4.45 Vaz Dias. 5.— Berthe
Seroen, zang en Johan Jong, orgel
5 30 Voetbalpr. 5.45 Jack de Vries'
Internationals. 6.15 Sportnieuws
6.25 Bridgenraatje S. Landau'
6 45 VARA-orkest olv. H.de Groot.
7.— „Bastien et Bastienne", ope
rette van Mozart, mmv. solisten en
het VARA-orkest olv. H. de Groot.
8.Vaz Dias. 8.15 Omroeporkest
olv. N. Treep, mmv. J. Thibaud,
viool. 9.— Radio-journaal. 915
Verv. concert. 9.35 „De marechaus-
sée kent geen medelijden", spel van
G. Courteline. Leiding K. Kleyn.
10.Gr.pl. 10 10 Soft lights and
sweet music. 10.30 Grpl. 11.—
Vaz Dias. 11.1012.Kovacs
Lajos en zijn orkest.
HUIZEN, 301 M. (8 30—9 30,
12.15—5.en 7 45—11 KRO,
de NCRV van 9.30—12.15 en 5
7.45 uur). 8.30 Morgenwijdin,
9.30 Gewijde muziek. 9.50 Ker!
dienst uit de Weeshuiskerk der
Herst. Evang. Gemeente te A'dam.
Spr. ds. C. F. Westermann. Orgel
J Vincent. 11.30 Orgelspel J. Vin
cent. 12.Gewijde muziek 12 15
Orkestconcert en lezing. 2.10 Cau
serie. 2.30 Solistenconcert. 4 30
Voor zieken. 5.— Kerkdienst uit de
Geref. kerk (Oosterkerk) te den
Haag-Oost. Spr. ds. J. v. Nes Cz.
Orgel M. W. v. d. Laan. Hierna
Gewijde muziek door het Gerei.
Evang Zangkoor olv. S. P Blom,
mmv. M. W. v. d. Laan, orgel. 7.15
Sportnieuws. 7.50 Kath. RVU 8.10
Vaz Dias. 8.15 Schlagermuziek.
8.30 Zang. 8.45 Schlagermuziek.
9.10 Zang. 9.25 Gr.pl. 9.35 Orkest
concert m. m. v. ceilosolist. 10.35
Vaz Dias. 10.40—11.— Epiloog.
DROITWICH, 1500 M. 1250
Pianorecital I. Gray. 1.20 't Squire
Celeste Octet. 2.20 Gr.pl. 3.05
BBC-orkest olv. J. Ansell, mmv. J.
Morel, bariton. 4.05 - Het Serge
Krish Septet. 4.50 Voor de kinde
ren. 5.10 en 5 35 Lezing. 5.50 Ka
mermuziek door het Lyra-kwartet,
mmv. E. Scotney, sopraan. 7.05
Causerie. 7.35 Concert door J. Coa-
tes, tenor en B. Moiseiwitch, piano.
8.20 Korte dienst. 8.35 Relig. cau
serie. 9.05 Liefdadigheidsoproep.
9.10 Ber. 9.20 L. Jeffries en zijn
orkest mmv. M. Bennett—Levin,
sopraan. 10.35 Bridgewater Kwin
tet. 11.05 Epiloog.
KALUNDBORG, 1648 M. 11.20
—12.50 Omroeporkest o. 1. v. F.
Mahler. 2.45 Jazzconcert mmv. so
listen, koor en orkest olv. B Chris-
tensen. 7.20 Hoorspel. 7.35 Zang
en voordracht. 8.10 Mozartconcert
(2 klarinetten en fagot). 8.30 Gr.pl.
9 10 Omroeporkest o. 1. v. Reesen.
10.1011.50 Dansmuziek.
KEULEN, 456 M. 5.55 Haven
concert. 8.50 Gr.pl. 9.20 Kwartet
en alt. 12.20 Weragkamerorkest o.
I. v. Hagestedt. 2.40 Gr.pl. 3.20 Uit
Hamburg: Grenzlandorkest o. 1. v
Roder. 5.— Cello en piano. 5.40
Gr.pl. 6.20 Van den DeutschLs.:
„Die Totenstandarte", spel van Ek-
kehard. 7.20 Cembalorecital. 7.50
„Ein deutsches Requiem", van
Brahms, mmv. het Radiokoor en 't
Omroeporkest olv. Buschkötter en
solisten. 9.50-11 20 Gr.pl.
ROME, 421 M. 8 05 „Addio, gio-
vinezza", operette van Pietri.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
10.20 Gr.pl. 10.50 Symph -concert
uit Gent. 12.20 Salonorkest. 1.30—
2.20 Constantin-orkest. 5 20 Dans
muziek. 6.20 Kamermuziek. 7.35
Gr.pl. 8 20 Symph.-concert 1030—
12.20 J. Rutten's orkest. 484 M
10.20 Gr.pl. 11.20 Salonorkest.
12.20 Constantin-orkest. 130—
2.20 Gr.pl. 5.20 Symph .-concert.
6.20 Grpl 6.35 Salonorkest. 7.35
Dito. 8.20 Gr.pl. 8.30 Vocaalcon
cert en gr.pl. 9.20 Hoorspel. 9.40
Omroeporkest. 10.3012.20 John
Rutten's orkest.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571
M. 735 „Heldengedcnkfeier" m
m. v. koor en orkest olv E. Lindner.
In de pauze: „Die Briefc der Gefal-
lenen". 9 20 en 10.05 Ber. 10.20
II.20Gr.pl.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Huizen.
Lijn 3: Keulen 8.50—10 35.
Brussel Fr. 10.35—11Parijs
Radio 11.—12.35, Keu en 12.35
13.35, Warschau 133515.20,
Keulen 15 20—17.20, Parijs Radio
17.2018.50, Brussel Fr. 18 50—
1920, Keulen 19.20—21 50, Leip
zig 21 50—23.20, Kalundfcorg
23.20-24.—.
Lijn 4: Parijs Radio 8 308 50,
D.sender 9.20—10.20, Brussel VI.
10.20—12.50, Droitwich 12.50—
16.50, Lond. Reg. 16.50—21.05,
Brussel Fr. 21.05—21.20, Droit
wich 21.20-23.15, Weenen 23.15
24.—.
Maandag 18 Maart.
HILVERSUM, 1875 M. (VARA-
uitz., Alg. progr.) 8.- Orgelspel
Johan Jong. 8.30 Gr.pl. 10.— Mor
genwijding VPRO. 10.15 Orvitro-
pia.olv. J. v. d. Horst. 11.— Deel.
F. Nienhuys. 11.20 De Fliereflui
ters, olv. Walis. 12.— Grol.
12.30 De Notenkrakers, o 1. v. D.
Wins. 1.E. Walis en zijn orkest.
I.45 Zenderverz. 2.— Gr.pl. 2.45
Voor de vrouw. 3.15 VARA-orkest
olv. H. de Groot. 4.— Zenderwiss.
4.15 Gr.pl. 4.30 Kinderuurtje. 5.
Gr.pl. 5.20 Orgelspel C. Steyn 5.50
Gr.pl. 6 20 Strijkorkest olv. P Tig-
gers. 6.50 P. Tiggers: Wat is ware
jazzmuziek? 7.30 Zang Harry van
Oss. 8.— Herh. SOS-ber. 8.03 XX-
ensemble olv. C. Steyn, mmv. Pat
Miller, zang. 8.35 Jazzconcert.
8.50 Deel. W. van Cappellen. 9.3Ó
Residentie-orkest olv. dr. P. v An->
rooy. 10.15 Vaz Dias. 10.30 Verv.
orkestconcert. 11.— Fragm. „Les
femmes savantes", van Molière, m.
m. v. het VARA-tooneel olv. W. v.
Cappellen. 11.3012.Jazzpro
gramma (op gr.pl.)
HUIZEN, 301 M. (NCRV.-uitz.)
8.— Schriftlezing en meditatie. 8.15
9.30 Grpl. 10.30 Morgendienst
olv. ds. W. J. v. Lokhorst. 11.
Chr. Lectuur. 11.30 Gr.pl. 12.30
Orgelconcert J. Zwart. 2.— Voor
de scholen. 2.35 Causerie A. J.
Herwig. 3.15—3.45 Kniples. 4.—
Bijbellezing ds. P. A. E. Sillevis
Smitt, mmv. zang en orgel. 5.—
Gr.pl. 5.30 Orgelspel L. Blaauw.
6.30 Vragenuur. 7.— Ned. Chr.
Persbureau. 7.15 Gr.pl. 7.30 Vra
genuur (vervolg). 8.— Vaz Dias.
8.05 Concert door het Kamerorkest
der HOV olv. M. Adam, m. m. v.
mevr. A. van Wickevoort Cromme-
lin, sopraan. In de pauzes: 8.45
Lijdensmeditatie door ds. J. H. C.
Kamsteeg en 10.Vaz Dias. 10.30
—12.— Gr.pl.
DROITWICH, 1500 M. 10.35
10.50 Morgenwijding. 11.05 en
II.20 Lezing. 11.40 Gr.pl. 11.50
Duitsche les. 12.05 Orgelconcert R.
H. Clifford Smith. 12.35 Gr.pl
I.20 BBC-Northern-orkest olv T.
H. Morrison. 2.25 Voor de scholen
3.10 Gr.pl. 3.55 Duitsche les. 4.20
Klarinet-recital F. Thurston. 4.50
De Kettering Town Band o.l.v. J.
Woolley. 5.35 Het BBC-Dinsorkest
olv. Henry Hall» 6.20 Ber. 6.50 en
7.05 Lezingen. 7.25 Concert, so
praan, tenor en cembalo. 7.50 Cau
serie. 8.20 Progr. gewijd aan
Noord-Ierland. 9.20 Studentenlie
deren. 9.50 Ber. 10.10 Causerie.
10.25 Het Kolisch Strijkkwartet.
11.35—12.20 Maurice Winnick en
zijn Band.
KALUNDBORG, 1648 M. 11.20
—1.20 Concert uit het Bellevue-
Strandhotel. 2.05 Zang en piano.
2.354.35 Omroeporkest o. I. v. L.
Gröndahl. 6.35 Omroeporkest o.l.v.
Reesen. 7.35 Lezingen en koorcon
cert. 8.20 Mannenkoor „Odeon", o.
I. v. O. Olsen. 9.15 Saxofoonsoli.
945 Kamermuziek. 10.20—11.50
Dansmuziek.
KEULEN, 456 M. 5.20 Gr.pl.
6.35 Kwintetconcert 10.20 Quatre-
mains. 11.20 Omroeporkest o.l.v.
Kühn en solisten. 1.35 Gitaarcon
cert. 3.20 Omroepkoor en -klein-
orkest olv. Eysoldt en solisten. 5.05
Zang en piano. 8.Weragkamer
orkest olv. Hagestedt en solisten.
10.20—11.20 Mandoline-vereen.,
Schrammelensemble en solisten.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12 20 Gr.pl. 12.50 Omroeporkest.
I.50—2.20 en 5.20 Gr.pl. 5.30
Pianorecital. 5.40 Gr.pl. en piano
recital. 6.50 Omroeporkest. 7.35
Gr.pl. 8.20 Harmonieconcert en
gr.pl. 9.20 Symphonieconcert. 10 30
—11.20 Gr.pl. 484 M.: 12.20 Gr.
pl. 12.50 Salonorkest. 1.50—2.20
Grpl. 5.20 Symph.-concert. 6.20
Zang. 6.50 Gr.pl. 7.05 Concert.
8.20 Symph.-concert. 9.20 Rep. 9.40
en 10.30—11.20 Dansmuziek.
DEUiSCHLANDSENDER. 1571
M. 7-20 Kernspreuk en berichten.
7.30 Concert door A- Moodie, viool
en Ed. Erdmann, piano. 8.20
„Glauben Sie noch en Marchen?",
gevar. progr. olv. Dekner. 9.20 en
10.05 Ber. 1020-11.20 Uit Lon
den: BBCdansorkest o.l.v. Henry
Hall (gr.pl.)
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Huizen.
Lijn 3: D.sender 8.05—9.20,
Keulen 9.20-12.20 Brussel (VI.)
12.20—13.05, Kalundborg 13.05—
15.20, Kenlen 15.20—16 50, Droit
wich 16 5017.20, Brussel (Fr
17.2018 20, Leipzig 18.20—18.50
Brussel Fr. 18.50—19.05, Bero
munster 19.05—21.20, Droitwich
21.20—21.50 Leipzig 21 50—24.—
Lijn 4: Parijs Radio 8.C58 50,
Deutschlandsender 10.10—10.35
Droitwich 10.35—11.05, Lond Reg
II.05—17 35, Droitwich 17 35—
18.20, Stuttgart 18.20-18.50,
Lond. Reg. 18 5020.?5, Weenen
20.35—22.50, Lond. Reg. 22.50—
24 -.
I
Nóg zie ik hem (het is alweer lang
geleden dat hij overleed) in de laatste
jaren zijns levens de zaal der Tweede
Kamer instrompelen: Victor de Stuers.
Op z'n krukje.
Want hij werd hevig geplaagd door
een pijnlijke kwaal, die hem het loopen
schier belette.
Dikwijls kwam dan een bode, hielp
hem naar z'n plaats, en sloeg daar een
dikke, wollen deken over z'n beenen,
zoodat ze lekker-warm werden wegge-
knuffeld. En uren lang bleef hij zoo op
z n plaatsje zitten. Som6, als hij het
woord vroeg, kreeg hij van den voorzit
ter verlof om te blijven zitten tijdens
zijn rede.
Als hij het woord vroeg. O, dan, plot
seling, liepen de afgevaardigden toe op
z'n bankje, het werd stil, en hij was het
middelpunt van een dichte drom volks
vertegenwoordigers, die naarstig naar
'm luisterden. Want hij was het luiste
ren óverwaard. Om z'n argumenten, èn
om de wijze waarop hij ze voordroeg.
Naar vorm en inhoud beide, kon men
van dezen fijnen man, dezen aristocraat
des geestes, iets goeds verwachten, dat
bijna altoos ook iets oorspronkelijks
was. Want niets haatte hij meer, de
kunstenaar, dan de gemeenplaats, de
banaliteit.
Victor de Stuers was een generaals-
z< on. Ridder Hubert de Stuers, op het
eind zijner loopbaan commandant van
het Indische leger, was z'n vader. Maar
Victor werd gee militair. Hij koos de
studie ir. de rechten, en zijn dissertatie
over „De verhouding der volks-verte
genwoordigers tot hun kiezers", in 1869
geschreven als antwoord op een prijs-
vr ag der Gronjngscne Hoogeschool,
werd met goud bgkroond.Een onder
scheiding, die al aanstonds bewees dat
hij een man van bijzonderen geestes-
aanleg was. Toch werd de advocatuur
niet zijn loopbaan, want al vrij spoedig
kwam hij in ambtelijk verband: in 1875
werd hij hoofd van de afdeeling Kun
sten en Wetenschappen aan het Depar
tement van Binnenlandsche Zaken.
Dit nu is hij vele jaren gebleven, tot-
XXXV.
z'n eerlijke natuur .die nooit iets half
deed, heeft hij eenerzijd6 tegen wan
smaak en bederf in de kunst gestreden,
met name in de bouw-kunst, anderzijds
als een tijger gevochten voor het behoud
van natuur-monumenten, die men wilde
schaden of sloopen.
Hij deed dat zonder aanziens des per-
soons Als het om z'n geliefde kunst
ging, kende hij geen politiek, geen frac
tie, geen kerk, geen vrienden, geen geest
verwanten, de kunst alleen kende hij.
Bekend is slechts dit eene voorbeeld
releveer ik hier, omdat het van zoo
groote beteekenis is, maar er zouden er
a. heel wat bij te voegen zijn het zeer
overwegende aandeel, dat hij gehad
heeft in het behoud en de restauratie
van het Binnenhof, waaraan de naam
van Victor de Stuers voorgoed verbon
den zal blijven.
Och, ons vaderland heeft wakers als
hij zoo hard noodig, en het was dan ook
een geweldig verlies, dat de kunstbe
scherming leed, toen hij heenging. Want
er was en er i6 in onze volks-vertegen-
woordiging niemand meer, die over za
ken van kunst spreken en oordeelen
mocht en mag, met z ij n deskundig
heid. De meeste Hollanders zijn op dit
gebied een beetje radicaal. Ze vinden
kunst een overbodige luxe. Op z'n hoogst
iets voor Zon- en algemeen erkende
christelijke feestdagen, maar zelfs dón
liever nog niet eens. Als hier geen wa
kers zijn, mannen van energie en ka
rakter en gezag, breekt men voor onze
oogen de mooiste en meest karakteris
tieke schoonheden af.
Zoo'n waker was Victor de Stuers.
Met een nobelen hartstocht heeft hij
zich aan deze taak gegeven.
Bouwer.
Breker.
Bouwer van het mooie, het kunstzin
nige het goede breker van het leelij-
ke, het grove ,het nagemaakte.
De sterkste factor in de elsprekend-
heid van de Stuers, als hij het over deze
en andere dingen had, was zijn sarcas
me. Een vlijmende spot en wanneer
hij van den slechten kunstzin onder zijn
landgerooten gewaagde een bittere
ironie. Maar het was immer een sarcas-
dat de kiezers van Weert hem in 1901 I me van hooge allure. Zelfs in de buien
naar de Kamer brachten, waar hij tot
z'n dood een eigen en blijvende plaats
innam.
Een generaals-kind. Maar nóch in
z'n loopbaan, nóch in z'n hart een mili
tarist. Het militaire was hem sympa
thiek, het militarisme haatte hij. En
hij, de zoon van den Indischen opperbe
velhebber, werd in z'n parlementaire
periode de groote, felle, fanatieke be
strijder van het Indische leger, waar dit
dader, had verricht, die naar zijn mee
ning niet door den beugel konden. Zijn
eerste rede daarover sloeg in als een
bliksemstraal, was als een knetterende
donderslag. Ik zal het moment niet licht
vergeten, toen de Stuers zijn befaamden
aanval deed op de bloeddorstigheden en
wreede daden, die, naar z ij n meening,
ons leger had begaan en waardoor het
onze reputatie ginds had geschaad. En
meermalen heeft hij in dien geest ge
sproken.
Maar feitelijk is dit slechts een inter
mezzo in z'n leven geweest. De kleur en
de glans en de rijkdom ervan was: zijn
strijd voor kunst en kunstbescherming.
In dit opzicht heeft hij zich voor de
Nederlandsche cultuur onschatbare ver-
ei.: ensten verworven.
De Stuers ik zei het al was een
fijne geest. Een man van zeer expressie
ven, kunstzinnigen aanleg. Met al het
temperament, waarover deze warm-bloe-
dige beschikte, met al de geestdrift van
van 2ii felste verontwaardiging (en die
had hij), als z'n stem zich uit zette dat
ze daverde door Je zaal. bleef z'n spot
altijd van hoog karaat en verloochende
zich z'n karakter van edelman niet. En
een seconde late»* kon hij geestig zijn,
•lat alles in een gu.len schaterlach uit
barstte.
Hij was een persoonliikheiJ met een
eigen merk. In niets „cliché". Oorspron
kelijk en rijk-gevarieerd. En ofschoon
hij niemand spaarde, was hij niemand
kwaad gezind. Hij genoot de grootste
achting. Ik heb het a meer gezegd: onze
volksvertegenwoordigers, ook die vah
minder allooi, zien in dergelijke figuren
altijd het voorbeeld van den goeden
afgevaardigde, den man met een princi
pe, maar ruim genoeg om desnoods over
partij-grenzen heen te zien. En ze heb
ben er respect voor.
Voor wie hem gekend hebben in z'n
staatkundige loopbaan, zal Victor de
Stuers immer één der meest karakteris
tieke persoonlijkheden blijven uit de
laiere parlementaire geschiedenis.
Hij is trouw op z'n post gebleven. In
't harrenas gestorven. En tot heden is
z n taak op kunstgebied in 't parlement
nog niet overgenomen. Het vaandel ont
viel hem de nand, die het even vast,
met evenvee.1 hartstochtelijke genegen
heid en even groot talent en gezag zal
kunnen omklemmen, is daarna in de
volksvertegenwoordiging nog niet ge
vonden.
D. HANS.
Het valuta-vraagstuk opnieuw in
het middelpunt de» bela instel
ling. Geruststellende verkla
ringen der goudbloklanden.
Streven naar nauwere economi
sche samenwerking. Scherpe
koersdaling on de New-Yorksche
Beurs. Prijsval op de katoen
markt. Seizoenver mindering
van den export van Radioartike
len. Actie van Euroneescne
beleggers inzake de Amerikaan-
sche goudclausule.
De jongste koersschommelingen van hei
Pond Sterling hebben niet alleen nieuwe on
zekerheid gebracht omtrent de toekomstige
ontwikkeling van dit devies, zij hebben tevens
tot gevolg gehad, dat het geheele valuta-
vraagstuk opnieuw in het centrum der be
langstelling is komen te staan In de meeste
landen, welke door aansluiting bij het
„Goudblok" hun wil tot handhaving van den
gouden standaard te kennen hadden gege
ven, hebben de regeeringen nieuwe verklarin
gen moeten afleggen, teneinde de bezorgd
heid omtrent de eigen valuta, die door de
voortschrijdende depreciatie van het Pond is
ontstaan, te doen luwen. Het sterkst in zijn
uitdrukkingen was de Belgische minister
president, die er aan herinnerde, dat het nie:
de eerste maal is, dat België zich ongerust
maakt over de voortschrijdende waardeda
ling van het Pond, doch dat de Belgische
franc zich telkenmale heeft weten te hand
haven. Naar hij uiteenzette, is er ook geen
enkele reden om te duchten, dat dit thans
niet het geval zou zijn.
De Fransche minister pres'dent heef:
evens nogmaals categorisch verklaard, dat
de regeering niet in het minst het voornemen
koestert, de politie'- die de verdediging van
den franc ten doel heeft, prijs te geven.
Juist de jongste gebeurtenissen hebben de
Fransche regeering in de meming versterkt
dat de voortdurende stabiliteit van het ruil
middel een voorwaarde is, die meet worden
vervuld, voordat het herstel van den econo-
mischen toestand kan intreden In Zw'tser
land was het de directeur generaal van de
Nationale Bank, die als zijn meening te ken
nen gaf, dat het eenige doel van de finan*
cieele politiek van Zwitserland slechts het
handhaven moet zijn van de goudwaarde
van den franc op het tegenwoordige peil Het
standpunt van onze eigen regeering ten op
zichte van de valuta is overbekend, maar
toch is het teekenend voor het vertrouwen
van het publiek ditmaal geheel buiten den
gulden om is gegaan, welks waardevastheid
dan ook niet in twijfel is getrokken. Een nieu
we verklaring onzer regeering ten aanzien
van haar valuta-politiek zou dan ook over
bodig zijn geweest.
Nu is de toestand hier te lande in zooverre
verschillend van die van verschillende an
dere, tot het Goudblok behoorende staten,
dat de politieke verhoudingen hier stabiel
kunnen worden geacht, terwijl bij onze Zui
delijke naburen de politieke atmosfeer reeds
sinds geruimen tijd zeer troebel is. zoodat
het tegenwoordige kabinet herhaaldelijk in
levensgevaar heeft verkeerd. Ook in Frank
rijk is de politieke toestand nog lang niet ge
consolideerd, al heeft de regeering-Flanain
aanmerkelijke vorderingen kunnen maken op
den weg naar een herstel van het vertrou
wen. In beide landen blijft echter de moge
lijkheid bestaan, dat de regeering door om
standigheden, die wellicht geheel buiten de
valuta-politiek omgaan, ten val zal worden
gebracht. Het zou onjuist zijn, de oogen te
sluiten voor de gevaren, die uit een even-
tueele kabinetswisseling voor de valuta-ver
houdingen zouden kunnen voortspruiten.
Zoowel in Frankrijk als in België heeft de
propaganda voor valuta-depreciatie ver om
zich heengegrepen en de Belgische socialis
tische partij heeft zich openlijk tot voorstand
ster hiervan verklaard. Mocht zij te eeniger
tijd deel van de regeering gaan uitmaken,
kan zou zij haar invloed ongetwijfeld in de
eerste plaats ten opzichte van de valuta-
politiek doen gelden. De overwinning, welke
de regeering-Theunis in de laatste week in
de Kamer behaald heeft, maakt het gevaar
voor politieke verwikkelingen daar te lande
intusschen minder acuut dan het nog kort
geleden geweest is.
Natuurlijk kan niet worden ontkend, dat
de positie van de goudlanden er door de
nieuwe waardedaling van het Pond Sterling
niet gemakkelijker op is geworden. Percents
gewijs is de teruggang wel niet zoo belang
rijk, maar een vergrooting van den reeds be-
staanden voorsprong met 3 k 4 moet toch
ook niet worden onderschat, waarbij dan
komt het gevaar voor een verdere inzinking
van den Pondenkoers. Het ligt dan ook in
den lijn van hun aaneensluiting in het Goud
blok, dat de goudlanden thans de vraag on
der de oogen zien, in hoeverre zij door een
gemeenschappelijke actie hun positie zullen
kunnen versterken. Het meest doeltreffend
zou deze actie natuurlijk zijn, wanneer men
zou kunnen geraken tot een algemeene valu
ta-stabilisatie. Tot dusverre is deze echter
afgestuit op de houding van Engeland en
dezer dagen heeft minister Chamberlain op
nieuw in het Lagerhuis verklaard, dat stabi
lisatie op het oogenblik onmogelijk is, al ge
looft hij ook, dat Engeland te eeniger tijd
den band met het goud zal herstellen. Hier
uit blijkt dus eens te meer, dat de Engelsche
regeering de vrije hand wil houden ten aan-
zi envan de koersontwikkeling van het Pond
Sterling. Amerika, dat toch reeds met het oog
op zijn binnenlandsche verhoudingen weinig
voelt voor een definitieve stabilisatie, al wor
den de fluctuaties van den dollar dan ook
door de mogelijkheid van gouduitvoer bin
nen beperkte grenzen gehouden, zal zich
zeker niet op een bepaalden koers willen
vastleggen, zoolang fluctuaties van het Pond
Sterling de wisselmarkt blijven bedreigen.
In dit verband mag er wel nogmaals op
worden gewezen, welke een illusie het is, te
meenen, dat het loslaten van den gouden
stanaard door de goudlanden een perma
nente verbetering in de concurrentieverhou
dingen ten opzichte van het buitenland met
zich zou brengen. Engeland heeft nu een
maal zijn valuta tot een wapen gemaakt in
zijn strijd op de wereldmarkt: een valuta-
deperciatie in de landen, die als zijn concur
renten optreden, zou dezen strijd nog doen
verscherpen en uiteindelijk leiden tot een
wedren naar een zoo laag mogelijke va
luta.
In de deze week gehouden zitting van de
Bank voor Internationale Betalingen hebben
de leiders van de circulatiebanken in de
goudlanden het gebruikmaken van de valuta
als instrument van een internationalen eco-
nomischen oorlog scherp afgekeurd. Daar
tegenover hebben zij aangedrongen op een
nauwere samenwerking tusschen de goud
bloklanden, in den zin van een toenemende
economische toenadering. Een binnenkort te
houden nieuwe conferentie der goudlanden
heeft dan ook in de eerste plaats ten doel, een
nauwer contact in economisch opzicht te
verkrijgen, teneinde door een verbetering van
het onderlinge handelsverkeer een compen
satie te vinden voor de bemoeilijking van den
ruilhandel als gevolg van de Ponden-depre
ciatie. De dezer dagen onderteekende Neder
landsch-Belgische handelsovereenkomst, die
na moeizame en langdurige onderhandelin
gen toch tot wederzijdsche bevrediging tot
stand is gekomen, bewijst wel, dat met goe
den wil juist op het gebied van de handels
betrekkingen wel het een en ander te berei
ken is.
De beurs heeft intusschen nog geen oog
voor de mogelijkheden, die de toekomst in
dit opz'cht nog openlaat, doch verkeert ge
heel onder den indruk van den toestand van
dit oogcMik die al heel weinig opwekkends
biedt Voorals de New Yorksche beurs heeft
