8 8 8 8 I j 8 'U EISCHT DE BESTE SIGARET irm VOOR UW GEZONDHEID? M Radio-Amaleurisme. Financieel Overzicht. ALKMAARSCHE COURANT van ZATERDAG 13 APRIL 1935 Radiaptagiamma Rook dan De Telefoniezenders. Zondag 14 April. HILVERSUM, 301 M. (855 10.en 5.-8.— VARA, de VPRO van 10.30—12.— en de AVRO van 12.—5.— en 8.—12.— uur). 8.55 Grpl. 9.Voetbalnieuws, postdui- venber. 9.05 Tuinbouwpr. 9.30 Or gelspel Johan Jong. 9.45 A. Pley- sier: Van Staat en Maatschappij. 10.30 Kerkd. u d. Ned. Prot. Bond te Schiedam. Voorg prof. dr. L. J. v. Holk. 12.Klokkenspel en uur slag v. d. Ned. Herv. of Sint Gudu- lakerk te Lochem. 12.01 Filmpr. L. J Jordaan. 12.30 Omroeporkest o. I. v. A. van Raalte. 1.30 Bach's Matthaus-Passion, mmv. solisten, Toonkunstkoor, Jongenskoor „Zang lust" (dir. W. Hespe) en het Con- certgebouw-orkest olv. prof. dr. W. Mengelberg. 4.30 Gr.pl. en verslag v d. wedstrijd D.W.S.—Ajax. (Om 4 45 VazDias). 5.— Gr.pl. 5.15 Zang Celine Lichtenstein. 5.30 Voetbalpr. 5.45 Vioolrecital J. van Kinsbergen. 6.— Rep. v. d. Int. Zwemwedstr. te R'dam. 6.20 Sport nieuws. 6.30 „Leven in deze tijd", tekst van Kastner, muziek Nick, m. m. v. VARA-tooneel, VARA-orkest, gem. koortje en solisten. Leiding: W. v. Cappellen. 8.Vaz Dias. 8 15 Omroeporkest olv. A. v. Raalte mmv. het koor van ce Opera-Ver.", olv. H. v. Wielink. 9.Tegenlicht- opname. 9.15 Omroeporkest olv. A. van Raalte, mmv. A. Poth, viool. 9.45 Orgelspel P. Paka. 10.05 Radio-Journaal. 10.20 Kovacs La- jos en zijn orkest. 11.Vaz Dias. II.10—12. —Dansmuziek (gr.pl.) HUIZEN, 1875 M. (8.30—9.30, 12.15-5.-en 7.45—11.KRO, de NCRV van 9.30-12.15 en 5.— 7.45 uur). 8.30 Hoogmis. 9.30 Ge wijde muziek. 9.50 Kerkdienst u. d. Ned. Herv. kerk (Prinsekerk) te R'dam. Voorg. ds. j. J. Stam. Or gel J. C. de Graaf. Hierna orgel spel. 12.15 Orkestconcert en gr.pl 2.10 Lezing. 2.30 Passaspel. 4.40 Gr.pl. 5 Kerkdienst u. d. Geref. kerk (Molenstraatkerk) te Assen Voorg. ds. B. A. Bbs. Orgel: R. Benes. Hierna Geref. Evangelisatie- zangkoor olv. R. Benes. 7.45 Sport nieuws. 7.50 Causerie. 8.10 Vaz Dias. 8.15 Orkestconcertengr.pl. 9.15 Solistenconcert. 9.25 Gr.pl 9 35 Orkestconcert en gr.pl. 10.20 Vervolg solistenocncert. 10.30 Vaz Dias en gr.pl. 10.40—11.— Epi loog. DROITWICH, 1500 M. 10.20— 11.20 Ochtenddienst. 11.50 't Bel- faster Omroeporkest o.l.v. E. G. Brown. 12.50 Vioolrecital D. Mei- sa. 1.20 Gr.pl. 1.50 Schotsch Studio orkest mmv. A. Fortune, tenor. 2.50 Reg. King en zijn orkest, mmv. I. John, tenor. 3.50 Kinderkerkdienst. 4.20 en 4 35 Lezing. 4.50 Kamer muziek, strijkkwartet en solisten 6.05 Boekbespreking. 6.35 Concert door D. Smits, bariton en A. Ben jamin, piano. 7.15 Kerkdienst. 8.05 Liefdadigheidsoproep. 8.10 Ber. 8.20 Sted. orkest Folkestone olv. E. Newman, mmv. R. Charles, bas 9.20 Het Bridgewater Harp Kwin tet. 10.05—10.20 Epiloog. RADIO PARIS, 1648 M. 6.20 en 7.20 en 10.20 Gr.pl. 10.35 Orgel concert Ch. Letestu. 11.25 Gr.pl. 11.35 Orkestconcert olv. Letombe. 3.20 Solistenconcert. 6— Zang. 7 20 Zang olv. Clérouc, mmv. solis ten en orkest olv. André. 9.50 Dansmuziek. KALUNDBORG, 1261 M. 11.20 12.40 Reportage. 1.40—2.10 Gr pl. 2.40—4 20 M. Hansen's orkest. 7.20 L. Preil's Ensemble. 7 50 Hoorspel. 8.05 Pianorecital. 8.45 L. Preil's Ensemble. 9.30 Dansmu ziek. 10.10 Liedjes b. d. luit. 10.25 —12.20 Dansmuziek en gr.pl. KEULEN, 456 M. 5.55 Haven- concert. 9.20 Concert. 10.10 Zang. 10.50 Handel-concert. 11.35 Orkest v h. Danz. Staatstheater. 3.20 Gr.- pl- 4.35 Omroepkwintet en vocaal sextet. 6.05 Bach-cantate. 7.30 Om roeporkest olv. Kühn. 8.20 Fragm. „Die Heimkehr des Verbannten", opera van Nicolai, mmv. orkest, koor en solisten. 9.5011.20 Om- roepkleinorkest olv. Eysoldt. BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.: 9.20 Gr.pl. 10.20 J. Rutten's orkest 11.20 J. Schnijder's orkest. 12.30 Orgelconcert. 1.1.20 Gr.pl. 4.20 Zigeunermuziek. 5.20 Gr.pl. 5.35 Kamermuziek. 6.35 Gr.pl. 7.20 Symph-concert. 8.20 Omroeporkest olv. Walpot. 9.30—11.20 Gr.pl. 484 M.: 9.20 Gr.pl. 10.20 J. Snij- der's orkest. 11.20 J. Rutten's or kest. 12.30—1.20 Gr.pl. 2.20 Solis ten, koor en orkest olv. Weynandt. 4.20 P. Godwin's orkest. 5.20 Gr. pl. 5.50 Duetten. 6.35 Pianorecital. 7.20 Omroeporkest o.l.v. Walpot. 8.20 Hoorspel. 8.35 Symph.-concert olv. André. 9.3011 20 Gr.pl. GEMEENTELIJKE RADIO DISTRIBUTIE. Lijn 1: Hilversum. Lijn 2: Huizen. Lijn 3: Keulen 8.35—10. Parijs Radio 10.—10.20, Brussel Fr. 10.20—10.50, Keulen 10.50— 13 20, Kalundborg 13 20—15.20, Keulen 15.20—16.20, Parijs Radio 1620—18.20, D.sender 18.20— 18.30, Weenen 18.30-19.30, Keu- len 19.30—21.20, Paris P. Par 21.20—22.05, Leipzig 22.05—24.— Lijn 4: Brussel VI. 9.20—11.50, Droitwich 11.50—15 50, Lond. Reg 15.50—16.20, Brussel Fr. 16.20— 17.50, Lond. Reg. 17.50-19.15, Droitwich 19.15—20.05, Keulen 20 0520.20, Droitwich 20.20 2°.15, Parijs Radio 22.1524.—, Maandag 15 April. HILVERSUM, 301 M. (VARA- uitz. Alg progr.) 8.Orvitropia ?v.J.v. d. Horst. 8.45 Gr.pl. 10— wi K°-morgenwijding. 10.15 Eddy Walis en zijn orkest. 10.45 Deel. 11.— De Notenkrakers o. 1. v. Wins. 11.40 Vervolg Deel. 12. Gr.pl. 12.15 De Zonnekloppers olv. C. Steyn, mmv. Gaby Ehrhardt, zang. 1.1.45 De Flierefluiters o. 1. v. E. Walis. 2.Duo de Ponty en gr.pl. 2.30 Orgelspel C. Steyn 3.— Voor de vrouwen. 3.30 Cello recital J. Aerts. 4— Gr.pl. 4 30 Kinderuurtje. 5— De Schalmei o I. v. P. Renes. 5.15 Dubbel X-en- semble olv. C. Steyn, mmv. P. Mil- Ier, zang. 6— Strijkorkest olv. E. Walis. 7.10 E. Boekman; De Godsdienst van het Nederlandsche Volk. 7.30 Volksliederen zang door Berthe Seroen, a. d. vleugel: F. de Nobel. 8.— Herh. SOS-ber. 8.03 Vaz Dias. 8.10 „Saul", oratorium van Handel, mmv. „De Stem des Volks", de H.O V. en solisten. Lei ding A. Kre'age. 9.30 Causerie dr. L. Heijermans. 9.45 E. Walis en zijn orkest. 10.25 Vaz Dias. 10.30 De Notenkrakers o. 1. v. D. Wins. 11 Fragm. „Spoken", Ibsen, be werking van Cappellen, m.m.v. het VARA-tooneel olv. W. van Cappel len. 11.30—12.Orgelspel door Johan Jong. HUIZEN, 1875 M. (NCRV-uitz.) 8 Schriftlezing en meditatie. 8.15 9.30 Gr.pl. 1030 Morgendienst olv. ds. A. C. Diederiks. 11.Chr. Lectuur.ll.30Gr.pl. 12.30 Orgel concert J. Zwart. 2.— Voor de scholen. 2.35 Causerie A. J. Her wig. 3.153.45 Kniples. 4.Bij bellezing ds. T. J. Hagen, mmv. so praan en orgel. 5.— Gr.pl. 5.30 Zang door H Ludolpn, sopraan, a. d. vleugel: W. Bettich. 6.30 Vra genuur. 7.Ned. Chr. Persbureau. 7.15 Verv. gr.pl. 7.30 Verv. vragen uur. 8.Vaz Dias. 8.05 Concert H. v. d. Horst Jr., cello. T. v. Don gen, hobo en F. Kloek, orgel. 8.45 Lijdensmeditatie door ds. J. H. C Kamsteeg. 9.15 Gr.pl. 9.45 Vaz Dias. 9.50 Het Haydn kwartet m. m v. R. Gall, klarinet. 11.-12.— Gr.pl. DROITWICH, 1500 M. 9.20 Voorlezing. 9.35 Morgenwijding. 10.20 Gr.pl. 11.05 Orgelconcert W Greenhouse Allt. 11.50 Gr.pl. 12.35 BBC-Midland orkest olv. L. He- ward. 1.35 Gr.pl. 2.05 Western Studio-orkest olv. Thomas. 3.05 So- natenconcert. 3.40 Het Shirebrook Silver-orkest olv. Levick m. m. v. N. du Prée, liedjes. 4.35 Het Lon densch Zigeunerorkest Mv. E. Leg- gett. 5.20 Ber. 5.50 en 6.05 Lezin gen. 6.25 Bach-concert. 6.50 Le zing. 7.20 Fluitrecital E. Penville. 7.35 Lezing. 7.50 „The Fol-de Rols" in hun repertoire. 8-50 Ber. 9.25 BBC-orkest olv. J. Lewis, m. m v. D. Camerin, cello. 10.35 II.20 Roy Fox en zijn orkest. RADIO PARIS, 1648 M. 6.20 en 7.20 Gr.pl. 11.35 Orkestconcert olv Touche. 7.20 „Le Roi Réné", ope rette van G. Marie, mmv. solisten en orkest olv. Bigot. 9.50 Dansmu ziek. KALUNDBORG, 1261 M. 11.20 1.20 Strijkorkest olv. H. Ander- sen. 3.Concert uit rest. Ritz. 4.30 —4.50 Pianorecital. 7.20 Koorcon cert olv. Marquard. 7.40 Rep. 8.20 Mozartconcert o. 1. v. Fr. Mahler 8.55 Reportage. 9.35 Zang en piano. 9.55—10.25 Omroeporkest olv. Mahler. KEULEN, 456 M. 5.20 Gr.pl. 6.35 Kwintetconcert en solisten. 11.20 Weragkamerorkest o.l.v. Ha- gestedt. 135 Cithertrio. 3.20 Zang. 4.20 Uit München: NS-Franken- orkest olv. Böhm. 6.20 Gr.pl. 8 05 Omroepkleinorkest olv. Eysoldt, vo caalsextet en violist. 10.Gr.pl. 10.20—11.20 Omroep-Schrammel- ensemble, Omroepkwintet en solis ten. BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M 11.20 Gr.pl. 11.50 Omroeporkest o. I. v. Walpot. 12.50—1.20 en 4.20 Gr.pl. 5.50 Omroeporkest olv. Wal pot. 6.35 Gr.pl. 7.20 Omroeporkest olv. Douliez. 9.35—10.20 Gr.pl 484 M.: 11.20—1.20 Het Constan- tin orkest. 4.20, 5.20 en 5.50 Gr.pl. 6.05 Solistenconcert. 7.20 Symph.- concert. 8.20 Deel. 8.35 Verv. con cert. 9.30—10.20 Dansmuziek. GEMEENTELIJKE RADIO DISTRIBUTIE. Lijn 1: Hilversum. Lijn 2: Huizen. Lijn 3: Deutschls. 88.20, Keulen 9.20—11.20, Brussel (VI) 11.20-13.20, D.sender 13.20— 14.20, Lond. Reg. 14.20—16.20, Keulen 16.20—17.50, Brussel (VI 17.50—18.20, Leipzig 18.20—19.20 Keulen 19.20—21.20, Rome 21.20 —21.40, Weenen 21.40—22.20, D. sender 22.20—24. Lijn 4: Droitwich 9.20—10.05, Lona. Reg. 10.0510.35, Droitwich 10.35—17.20, Parijs R. 17 20— 17.50, Lond. Reg. 17.50—19.50, Droitwich 19.50—20.50, Brussel Fr. 20.5021.25, Droitwich 21.25 —23.20, Weenen 23.20—24.—. CHIEF WHIP II Nu wij de vorige maal een schei ding hebben gemaakt tusschen de verschillende categorieën zenders, zullen wij thans meer in het bij zonder de amateurzenders gaan be schouwen en wel speciaal hiervan de telefoniezenders. Deze laatste toch zijn voor de luisteraar „bij nacht en bij ontij" hoorbaar en hiervan is hij in staat 't meeste te begrijpen. (Af gezien van vele standaard amateur uitdrukkingen, die alleen voor den meer ingewijde te ontcijferen zijn.) Uit den aard der zaak leent de radio-tech niek zich al zeer goed voor amateurisme, daar het desnoods in de huiskamer be oefend kan worden en vooral tegen woordig al zeer veel onderdeden, waar van de vervaardiging voor de, niet met speciale instrumenen uitgeruste, amateur moeilijkheden zou opleveren, compleet in den handel verkrijgbaar zijn. Dit had dan ook tot gevolg, dat reeds bij het begin van de opkomst van de radio een groep van ama teurs ontstond die zeer preker ook het hunne bijgedragen hebben tot de verdere ontwikke ling van deze techniek, waarvan ook de in dustrie weldra ruime vruchten kon plukken. Zii waren de pioniers, die mede met de toen malige industrie, de grondslagen hebben ge legd voor de ontwikkeling en vervolmaking van de huidige radio-industrie. Hoewel het zenden officieel verboden was, bleek bovenstaande voor de regeering aanlei ding om dit veelal door de vingers te zien, zoodat ook toen reeds een groep van zenden de amateurs ontstond die hun bevindingen en resultaten openlijk publiceerden in de vak bladen, zonder dat er van overheidswege veel moeite werd gedaan hen het experimenteeren te belemmeren. De officieele vergunning. Een 8-tal jaren géleden is aan de amateurs officieel de vergunning tot het zenden gege ven mits zij voldoen aan bepaalde-technische en theoretische eischen, waarvoor dan een speciaal examen wordt afgenomen. Dit exa men beoogt niet het aantal amateurs te be perken, doch heeft uitsluitend ten doel te zor gen dat zij die zich „amateur" willen noe men, hierop ook werkelijk aanspraak kunnen maken en zoodoende geknoei tegen te gaan. Begrijpelijkerwijze zijn aan deze vergun ning ook beperkende bepalingen verbonden Onder andere is hierbij vastgesteld de maxi mum-energie waarmee gewerkt mag worden, terwijl verder aan de amateurs speciale golf-„banden" zijn toegewezen. Een amateur die een zendvergunning bezit mag dus maar niet willekeurig ergens in het gebied tusschen bijv. 10 en 200 M. gaan „zitten", doch heeft zich te beperken tot het werken i n de tóege wezen golfbanden. Deze golfbanden zijn resp.: 5-5.35 M., 10- 10.7 M., 20.8-21.4 M., 41-42.8 M„ 75-85 M. De amateur spreekt in dit geval van de „tachtig-meter-band", de „veertig-meter band", etc. In deze banden zijn ze verder vrij in het bepalen van hun individueele golf lengte. Dat het hierbij meermalen tot onder linge storing komt behoeft zeer zeker geen betoog. In zoo'n geval geldt dan meestal het recht van de sterkste, of wanneer de elkaar storende amateurs elkaar goed kennen wordt wel eens een onderlinge afspraak gemaakt, waarbij een van de twee een eindje gaat „ver zitten". Soms helpt dit, doch andere keeren raakt hij van de regen in de drup. Deze vaak optredende onderlinge storing heeft tot ge volg, dat vele amateurs geoefend worden in een vaak bewonderenswaardig concentratie vermogen om uit een of andere heksenketel van piep- en fluittonen juist datgene te ha len wat voor hen bestemd is. Verder moet niet verondersteld worden dat de kwaliteit van deze zendertjes altijd gelijk staat aan datgene wat door de om- roepluisteraar op de langere golven wordt gehoord. Veelal hebben de amateurs de be schikking over slechts zeer beperkte geld middelen en daarmee trachten ze dan te be reiken wat mogelijk is. Tevens is hierbij nog een andere factor van belang n.1. de per soonlijke opvatting van vele amateurs over wat nu eigenlijk „kwaliteit" is. Sommigen nemen genoegen met een „verstaanbare kwaliteit, terwijl andere er hoogere aspira ties op na houden. Begrijpelijker wijze zijn het niet alleen de geldmiddelen die hier hun invloed doen gelden; in zeer groote mate is het ook de technische onderlegdheid die wel de belangrijkste factor is. Dc burenstoring. Een zeer vervelend punt in het amateurs leven is wel de burenstoring. Vele omroep luisteraars hebben met deze zenderij weinig op Ze herinneren zich dat wanneer ze op hun gemak naar een of andere omroepzen- der zaten te luisteren plotseling hun bij voorbeeld: „Algemeene oproqp van PAo?? in de ooren klonk. Nu kunnen we ons leven dig indenken dat een dergelijk intermezzo alles behalve prettig kan zijn. Hierbij komt nog dat a priori al direct alle schuld op de zender wordt geschoven en de luisteraar niet overweegt dat de fout hoofdzakelijk bij zijn toestel is te zoeken. Het zijn n.1. steeds verouderde of primitieve toestellen die de meeste last van dit euvel hebben. Hebt u wel eens gehoord, dat Hilversum op 301 M. werkende de luisteraars in Hilversum en directe omgeving bestrijdings middelen aanbood om de storing van dit station uit de ontvangers te houden? Hier gaat het dan nog om verschillen van luttele meters. Het verschil in ons geval bedraagt zoo ongeveer een 250 M. en dan zijn er nog legio luisteraars die zich ongeloofelijk op „de teenen getrapt" voelen wanneer er iets op de ontvangers aangemerkt wordt. O! er zouden boekdeelen vol te schrijven zijn over verschillende ervaringen en ruzies die de telefonie amateurs ondervonden heb ben! Of er iets aan te doen is? Ja zeer zekeri Een eenvoudig apparaatje in de antennelei ding van het omroeptoestel en de zaak is verholpen. Gelukkig raakt de burenstoring langza merhand van de baan door de steeds hoo gere selectiviteit der moderne toestellen. De roepletters. Een van de eerste dingen die de luister aar op zal vallen zijn de roepletters der amateurs. Vroeger hadden ook de omroep- stations roepletters de oudere omroep- luisteraars zullen zich wellicht nog Chelms- ford (5XX), Londen (2LO), en PCMM (Middelraad te IJmuiden) en nog eenige an deren herinneren doch deze dateeren uit het „steenen'-tijdperk en zijn voorzoover ons bekend niet meer gebruikelijk. De amateurs krijgen echter wel roeplet ters toegewezen. Voor Holland beginnen de ze altijd met P A o... (lees voor o: n u 1). Hierna volgen dan de individueele letters van het station, dit is altijd een groep van 2 of drie. In de keuze van deze laatste worden de amateurs bij de uitreiking van hun vergunning vrijgelaten Dus U zoudt bijvoorbeeld de letters P A o N T tegen kunnen komen. Duidelijkheidshalve worden de laatste letteis veelal gespeld, dus U zult te hooren krijgen PAo N(euchatel)T(ökio). De eerste letters(s) is voor elk land ver schillend en wordt steeds gevolgd door een cijfer, dat in vele gevallen ook nog een be paald district van het land aanduidt. Hol land bestaat in dit opzicht slechts uit één district. Wanneer ze te hooren zijn. Uit den aard der zaak zijn de amateurs niet altijd te hooren. In de eerste plaats spelen de atmosferische (of aetherische??) omstandigheden een niet onbelangrijke rol en zeer vaak kunnen we de amateurs dan ook over de goede of slechte „condities" hoo ren spieken. Ten tweede zullen op gewone dagen maar zeer weinigen in de gelegen heid zijn om overdag aan de zender te „hangen". Zoo 's avond? om een uur of zeven daar entegen kunnen we vaak heel wat „draag- golfjes" op de 80 M. band aantreffen, terwijl ook na 11 uur deze band zich zal manifes teeren als een zeer druk buurtje. Tusschen 8 en 11 uur zijn er meestal niet veel stations te hooren. Hoofdzakelijk tenge\olge van de vaak optredende burenstoring wordt door de meeste amateurs gedurende dezen tijd ge zwegen. Maar waarom nu juist die 80 M. band. Dit is het gevolg van drie oorzaken. Ten eerste is deze band de breedste van alle toe gewezen banden waarbij nog komt, dat ze de grootste toegekende golflengte verte genwoordigt, waarop het werken - ook voor vele beginners - het gemakkelijkst is. Hoe kleiner de golflengte n.1., des te zwaardere eischen er aan de te gebruiken zendappara tuur worden gesteld. Ten tweede is door bepaalde omstandigheden deze band het best geschikt voor lccaal en beperkt interlo- caal verkeer terwijl tenslotte, mede als ge volg van bovengenoemde factoren, deze band door de amateurs hoofdzakelijk als zoogenaamde „fone" band wordt be schouwd. in tegenstelling met de 40 M. band, welke hoofdzakelijk als telegrafie band wordt beschouwd. Dat locale karakter van de 80 M.. band is echter geen bezwaar voor vele amateurs om bij zeer goede condities toch nog met W's (Amerikanen) te werken. In de laatste tijd is bij de amateurs een toenemend interesse waar te nemen voor de 5 M. band. Deze band blijkt n.1. een sterk op de voorgrond tredend locaal karakter te heb ben, zelfs zoo sterk, dat een verbinding vaak niet mogelijk is wanneer de twee zenders buiten eikaars „gezichtsveld" raken. Hier be gint dus de kromming van het aardopper vlak reeds een belangrijke roi te spelen Aangezien het echter nog wel eenige ja ren zal duren voor ook de omroepluister- aar in staat zal zijn op zijn toestel ook de 5 M. te „halen" zuilen we deze band verder maar laten rusten. Belangrijk is ze echter zeer zeker, getuige ook de zeer ruime mede werking die de amateurs bij hun proeven hiervoor krijgen van de officieele P. T. en T. instanties. Hiermede willen we dan onze verhande ling over amateurisme bes'uiten en we ho pen dat een en ander ertoe heeft bijgedragen een ruimer begrip en meerdere waardee ring voor hpt goede radioamateurisme in het leven te roepen. P. A. NULOE De Nederlandsche Bank handhaaft den gouden standaard. De Dis- conto-schroef wordt verder aange draaid. Onjuiste buitenlandsche opvattingen over de verhoudingen hier te lande. Verhooging van de kosten van het levensonderhoud in België. Uitbreiding van den Belgischen export belemmerd door buitenlandsche afweermaatregelen. Afwisselend koersverloop op de Amsterdamsche obligatie- en aan- deelenmarkt. Het streven van E>e Nederlandsche Bank tot handhaving van den gouden standaard wordt haar niet vergemakkelijkt. Telkens op nieuw wordt zij gedwarsboomd door inter nationale speculatieve belangen, die, gebruik makend van de door de Belga-devaluatie ver oorzaakte consternatie, meenen, dat zij nu ook met de valuta van een ander klein land wel een kansje kunnen wagen. Zij beseffen blijkbaar niet, dat men hierbij te doen heeft met twee onvergelijkbare grootheden: Bel gië, met een zwakke regeering, die zich uit putte in platonische liefdesverklaringen voor den gouden standaard, maar die in gebreke bleef, haar liefde door daden te bewijzen en de valuta offerde aan de vermeende belangen van een door en door voos bankwezen. Neder land daartegenover met een kerngezond banksysteem, en een krachtige regiering, die steeds een doelbewuste, elk geraanipuleer met de valuta afwijzende muntpolitiek heeft ge volgd en die, bij vorige gelegenheden, toen de gulden het mikpunt van valuta-speculaties vormde, de vuurproef glansrijk heeft door staan. Ook thans weder geen geweifel, maar reso luut optreden naar buiten binnen het kader, dat door een gezonde, op handhaving van den gouden standaard gerichte valuta-poli tiek wordt voorgeschreven: Eenerzijds afgif te van goud, zoolang de stand der wissel koersen hiertoe aanleiding geeft; daarnaast verhooging van het bankdisconto, als middel, om een ongemotiveerde credietuitzetting te voorkomen. Toen de disconto-verhooging aan het eind der vorige week van 2 tot 3% nog niet effectief genoeg bleek te zijn, is De Nederlandsche Bank zonder aarzelen tot een verdere verhooging van haar rentetarieven met een vol percent overgegaan. Mocht deze nog niet genoeg uitwerking hebben, het is te begrijpen, dat onder de tegenwoordige ab normale omstandigheden harde maatregelen noodig zijn, dan zal de disconto-scnroef wellicht nog sterker worden aangedraaid, tenzij De Nederlandsche Bank er de voorkeur aan geeft, met andere te harer beschikking staande middelen te voorkomen, dat in een te grooten omvang een beroep op haar cre- diet wordt gedaan. Men dient te bedenken, dat al deze maat regelen, inclusief de groote goudverschepin gen uit ons land, die in zooveel kringen on gerustheid hebben gewekt, evenzooveel bewij zen zijn van den krachtigen wil van regee ring en circulatiebank tot handhaving van den gouden standaard. Als dit alles niet zou geschieden, dan zou er reden tot bezorgdheid zijn. En wat de, door het buitenland gesug gereerde, maar helaas ook bij velen hier te lande postgevatte meening betreft, dat „de Nederlandsche Bank het niet kan volhou den", zoo zou men toch bij eenig nadenken moeten begrijpen, dat beter dan alle buiten landsche speculatieve belangen, die slechts een vaag begrip hebben van de werkelijke verhoudingen hier te lande en deze over eén kam scheren met die in België, de leiding van De Nederlandsche Bank in staat is, de situatie te beoordeelen. Juist omdat de jong ste aanvallen op den gulden uitsluitend een reactie zijn op de gebeurtenissen In België en met de werkelijke financieele en economi sche positie van ons land niets uitstaande hebben, is De Nederlandsche Bank ten volle in staat, hieraan het hoofd te bieden door technische maatregelen, die de speculatie be moeilijken en deze tenslotte zullen dwingen, het veld te ruimen. Ofschoon de eerste, hevige aanval op den gulden glansrijk is afgeslagen en ook de tweede reeds in kracht is verminderd, kan nauwelijks worden verwacht, dat de interna tionale speculatie voor goed is afgeschrikt van het ondernemen van acties tegen den gulden. Zij zal vermoedelijk telkens op nieuw trachten, de winst, die zij zich zelf had beloofd, binnen te halen. Nog altijd wordt de gulden ten opzichte van het Pond Ster ling met een aanmerkelijk disagio verhan deld. Dit disagio is na dee disconto-verhoo ging door De Nederlandsche Bank zelfs nog toegenomen. Hoe vreemd het ook klinkt, de stijging van dit disago is juist het bewijs, dat de disconto-verhooging bezig is, haar wer king te verrichten Verkoop van guldens, voor levering na drie maanden, kan slechts geschieden, wanneer er een tegenpartij aan wezig is, die bereid is, guldens te koopen. Voor zoover deze tegenpartij niet zelf over de hiervoor benoodigde middelen beschikt, moet zij ze leenen. Hoe hooger de rente is, die zij voor dit geleende geld moet betalen, des te minder zal zij bereid zijn tot het afslui ten van zulke termijntransacties. De verkoo- pers van guldens vinden hierdoor hoe lan ger hoe minder gelegenheid, om de aange boden bedragen onder te brengen en door vergrooting van de marge tusschen contante en termijnguldens (het „disagio"), trachten

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 9