DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Alkmaar - Motorraces Dxtgetiiksch ^Buitenland Het Hitler-Duitschland als observatie-terrein. 2den Paaschdag. LANDENWEDSTRIJD NEDERLAND - BELGIË - DUITSCHLAND. No. 90 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 16 April 1935 137e Jaargang Nóg moeien er bergen verzei worden om ioi den „totaalstaai" te komen. NA STRESA. Wat vandaag de aandacht trekt Hieuwe records verwacht. Aanvang half twee. HUWELIJKSPARASIETEN. Jonge vrouw vermoord. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- «n Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. (Van onzen Berlijnschen correspondent). Het drukkende, verontrustende aan staten als het tegenwoordige Duitsche Rijk is vooral, dat men, buiten het kleine college der regee renden, ook niet bij benadering weet, hoe het er nu werkelijk uitziet. Men leest uniforme couranten zonder persoonlijke meening en met opdringerige tendenz. Men hoort de meest uiteenloopende en oncontroleerbare meeningen ver kondigen. Die meeningen overdrijven altijd naar een van beide zijden: ze zijn dik er op gelegd optimistisch met onbegrensde staatsverheer- lijking, of ze zijn stiekum-giftig en breken stelselloos alles af, wat na 30 Januari tot stand gekomen is. Met beide opvattingen kunnen we niets beginnen. De staat is een dictatuur, onder het mom van een gelouterde democratie. Het demo cratische bestaat daarin, dat men eens per jaar het volk bij plebisciet in de gelegenheid stelt, zekere vragen te beantwoorden, die niet door een delegatie uit dat volk en ko mend uit den boezem des volks, opgesteld zijn, maar door de dictatuur zelf, en wel zóó, dat het antwoord den volke in den mond gelegd wordt. Op grond van de hier door verkregen „machtiging" wordt dan verder geregeerd; met dién verstande, dat men, een negatieve volksbeslissing voor mo gelijk houdend, het plebisciet zou hebben uitgesteld tot betere tijden en ook zonder „machtiging" op den ingeslagen weg verder zou regeeren. De staat genaamd Derde Rijk is opge bouwd op onbeperkt vertrouwen in één en- ktle man. Dat is zijn kracht. Dat is ook zijn kwetsbare plek. Want zoo wordt het lot van staat en volk vereenzelvigd met de som der positieve prestaties, verminderd met de te kortkomingen van dien éénen man. Terwij! aan den anderen kant dit rotsvaste vertrou wen, waar het om goede dingen gaat, in staat is, en laten we eerlijk zijn reeds be wezen heeft te zijn, bergen te verzetten. Waarbij intusschen twijfel opkomt over de vraag, of zeventig millioen menschen zulk een rotsvast vertrouwen ook op den langen duur en in wellicht nabij zijnde periodes van échec en achteruitgang zullen kunnen inpekelen, dan wel of de mogelijkheid, een zoo groot volk als het Duitsche permanent in eenheidsgeestdrift te houden, door zijn heerschers van heden bedenkelijk wordt over schat. „Bergen" moeten verzet worden. Met eendracht en geestdrift, rotsvast ver trouwen en gloeiend patriottisme zijn „ber gen te verzetten". Tot zulke „bergen" Teke nen we de versterking van de weerbaarheids gedachte, de opofferingsgezindheid, toename van het begrip der gemeenschap, in vel ke ring der standen in den geest van 't ideale socialisme, bereidwilligheid tot het dragen van gemeenschappelijke en individueele las ten, afstand doen van een deel van eigen vork en inkomsten ten bate van den mede staatsburger. Dit alles en nog veel meer be hoort tot het ideëele programma van de zoogenaamde Hitlerbeweging. In werkelijk heid is dat natuurlijk niet nieuw, maar de marschroute, sinds onheugelijke tijden, van alle menschen, alle heerschers, alle staten, alle volkeren, die „het hart op de rechte Plaats" hadden zitten. Dat zekere radicale bewegingen op deze „ontdekkingen" bijzon der prat gaan, is een voorbijgaand ver schijnsel. Straks komen weer tijden, waarin de luide, fanatieke roepers van heden tot voldane burgers geworden zijn, voor zoover hun idealisme via de practische politiek tot tevreden-stellende doelen geleid heeft. Het Derde Rijk van Adolf Hitier is nu reeds na zoo korten tijd een heerlijk observatieveld voor dergelijke bespiegelinge. Men kome er voor over en vertrouwe niet al ken ojp wat wij, weinig gewaardeerde cor respondenten der dagbladpers, u er van me- dedeelen. „Germany wants to see you!" roepen de Duitsche plakkaten in het buiten 'and. Zoo zij het. Berg wordt puinhoop. Er zijn hier veel interessante dingen te zien. Veel goede dingen, veel betreurens waardige dingen Er zijn al „bergen verzet". Maar er zijn daarnaast ook granietrotsen, die men niet verzetten kan. ook niet met staatsa'macht maar men met ecrasiet in een emdelooze reeks van ontploffingen uiteen moet doen spatten. Met het dan (om het beeld even vast te houden) onvermijdelijk ge volg, dat men den berg niet verzet, maar in een puinhoop veranderd zal hebben. Natuurlijk denken we hier aan den cultu reelen strijd Onlangs zei me een zeer bekend schrijver, die in de „republiek van Weimar", dus in het Duitschland van vóór 1933 een grooten naam had, woordelijk het volgende: „Wie zou het vroeger voor mogelijk gehouden hebben, dat het cultureel zoo hoog staande Duitsche volk bereid zou blijken, op een gegeven bevel zijn geheele oude cultuur eenvoudig overboord te werpen?" Deze formuleering is overdreven, gelijk vrijwel alles, wat tegenwoordig hier in geestelijke oorlogs stemming over den tegenstander gezegd wordt, al te zeer gegeneraliseerd en toege spitst wordt. Het Derde Rijk heeft niet „de geheele cuituur overboord geworpen", maar toch stellig wel een belangrijk deel ervan. En zeker heeft het in het cultureele leven van het Duitsche volk een schromelijke verwar ring aangesticht. Tooneel en concert, film en boek maken een periode door, die bewijst, welke verwoestingen een politieke tendenz dwang in de vrije scheppingskracht vermag aan te richten. Verstoppertje spelen. Maar wat beteekent deze verwarring, ver geleken met de woestenij, die. het rehgieuse Duitschland na twee jaren practiscl. natio- naal-socialisme den toeschouwer te zien geeft! Men moge in officieele kringen ver stoppertje spelen en den onverschillige willen voorstellen zooveel men wil, men zal niet weg kunnen praten, dat de geestelijke lei ders van het nationaal-socialisme en wel uitdenaardderzaaken dank zij hun levens- en staatsbeschouwing onvermij- d e 1 ij k zich in flagranten strijd bevinden en dien strijd ook willen uitvechten, met elke kerk, die uitdrukkelijk dan wel practisch een universeel karakter heeft, in dLpste beteeke- nis dus katholiek is en de tegenpool van dat wat het nationaal-socialisme wil: opvoeding van den staatsburger tot weliswaar Christe lijk maar „nationaai-Christeliik" en (zoolang er geen totale staatskerk is) anti-kerkelijk, anti clericaal, anti-Oud-Testamentair volks genoot. Een staatspaedagogie, die dan ook in deze twee jaren geleid heeft tot een cata- strophalen heksenketel, een strijd van allen tegen-allen, die des te kiassel opvalt, omdat hij zich manifesteert in een staat, die in wereldsch opzicht het ideale van eenheid en ondeelbaarheid, totaliteit en machtsconcen tratie te benaderen schijnt. Duitsch christendom. We herkennen in het Derde Rijk een Nieuw- Heidendom. door een zekeren prof. Hauer gepredikt, dat vele aanhangers onder de jonge nationaal-socialisten heeft en dat fei telijk aan alle bestaande Christelijke belijde nissen den oorlog verklaart; we erkennen een „Duitsch Christendom", een daarnaast staan de „Rijkskerkregeering" met den alzijdig ge- haten rijksbisschop) aan het hoofd van de Duitsche Evangelische Kerk, een zeer mach tige Bekenteniskerk als protestantsche oppo sitie, die een periode van martelaarschap doormaakt; een verbitterde roomsch-katho lieke kerk, die op grond van haar concor daat met den Staat haai rechten, vooral die op de onderwijzing en leiding der jeugd, tegen Nieuw-Heidendom, Hitler-staatsje'igd en andere aan haar knabbelende ma..! ten tracht te verdedigen; een nieuwe katholieke beweging, die op een schisma aanstuurt en een eigen Duitsche katholieke kerk wil, met erkenning van de Pauselijke macht en onfeil baarheid, maar met een eigen Kerke'ijk Hoofd in het Duitsche Rijk; en ten slotte, om bij de hoofdzaken te blijven, een beweging, die direct op een algemeene Christelijke Duitsche kerk aanstuurt, waarin katholieken en protestanten zouden moeten opgaan. En tusschen al die meeningen en overtui gingen zien we niets dan oorlog; een ge vaarlijken oorlog, die wellicht straks het Rijk tot een nog gevaarlijker ingrijpen dwingen zal. En we denken aan den „bosen Tat", die „fortwahrend Böses muss gebahren". We kunnen om al deze redenen het vertrouwen niet deelen van al die honderdduizenden Duitschers, die in heilig geloof aan de natio- naal-socialistische almacht ook in geestelijke ook in economische, ook in financieele din gen, nog altijd meenen, dat bergen er zijn, om verzet te worden en dat er geen hoogere eenheid in het leven denkbaar is dan een „totale staat!" Naklanken. MacDonald heeft gisteren in het Lagerhuis aangekondigd, dat hij vandaag of morgen een een verklaring namens de regeering zal af leggen over de conferentie van Stresa en haar resultaten. In gezaghebbende kringen te Praag, meldt Havas, is men zeer voldaan over de resulta ten van Stresa, waarbij men den nadruk legt op de houding van Frankrijk ten aanzien van de herbewapening van Oostenrijk, Hongarije en Bulgarije. Men verheugt er zich over, te kunnen vaststellen, dat de vriendschap tus schen Frankrijk en de Kleine Entente het beste middel is, om bij de Europeesche on derhandelingen tot concrete resultaten te ge raken. De officieele kringen te Belgrado nemen daarentegen een zekere reserve in acht met betrekking ot den uitslag van de conferentie: men verwacht uitvoeriger inlichtingen. Het vraagstuk van Oostenrijk's, Hongarije's en Bulgarije's herbewapening houdt de aan dacht gaande. Men is genegen het op het oogenblik bestaande veiligheidssysteem, ge vormd door de Kleine Entente en de Balkan entente, aan te vullen, op voorwaarde, dat het bestaande territoriale statuut erkend blijft. De Weensche bladen uiten zich met groote tevredenheid over de resultaten van de confe rentie. De Sonn- und Montagzeitung schrijft: Oostenrijk is onkwetsbaar en onaanvalbaar geworden, dank zij de bescherming van de samenwerkende groote mogendheden. De Morgen acht Stresa gewijd aan de overwin ning van Oostenrijk. Het Montagblatt ver klaart, dat de rust in Europa verzekerd is. De Fransche ministerraad komt vandaag bijeen. De president van de Fransche republiek heeft Flandin gisteren ontvangen, die hem een uiteenzetting heeft gegeven over het ver loop van de confere,Aie te Stresa. Lebrun dankte Flandin en wnschte hem geluk met de wijze, waarop hij met Laval het Fransche standpunt had weten te verdedigen en met de resultaten, bereikt in het belang van de alge meene veiligheid. Vanochtend om 10 uur zal de minister raad in het Elysée bijeenkomen. De leden van het kabinet zullen dan op de hoogte gesteld worden van de resultaten der besprekingen te Stresa. Op de zitting van den ministeraad zullen alle ministers tegenwoordig zijn, met uitzon dering van minister Laval, die zich te Ge- nève bevindt en zeker niet vóór Donderdag zal kunnen terugkeeren, en minister van han del, Marchandeau, die te Milaan de Fransche afdeeling van de jaarbeurs te Milaan zal opienen. GROOTE REDUCTIE OP SPOORTARIEF IN FRANKRIJK. De Fransche spoorwegen geven van 1 tot 30 Juni een reductie van 60 pCt. op alle biljetten van de grens naar Parijs en een reductie van 40 pCt. voor alle buitenland- sche toeristen, die reizen door Frankrijk. COMPLOT TEGEN STAATS LIEDEN? Fransche politie arresteert anarchisten. De Fransche politie heeft te Marseille drie anarchisten gearresteerd, die ervan worden beschuldigd, dat zij betrokken zouden zijn bij een samenzwering, die zou hebben gepoogd te Stresa een aanslag te doen op het leven van de daar vergaderende ministers, in het bijzonder van Mussolini en Flandin. De Fransche politie heeft gisteravond de autoriteiten te Geneve ervan op de hoogte ge steld, dat deze zelfde samenzwering plannen zou hebben, zoo mogelijk te Geneve tijdens de raadszitting van den Volkenbond een aanslag te doen op het leven van den Tsje- cho-Slowaakschen minister van buitenland- sche zaken Benesj en van den Rocmeenschen minister van buitenlandsche zaken Titulescu. GENERAAL MARCHANDS LAATSTE RUSTPLAATS. „De man van Fasjoda". De teraardebestelling van den Franschen generaal Jean Marchand in zijn geboorte plaatsje Theissey (Ain), nadat het stoffelijk overschot van den generaal, die in Januari van verleden jaar op zeventigjarigen leeftijd is overleden, voorloopig in den Dóme des Invalides werd bijgezet, roept de herinnering wakker aan het incident van Fasjoda in den Soedan dat 37 jaar geleden zooveel gerucht maakte en Engeland en Frankrijk op den rand van een oorlog bncht. Drie jaar nadat Engeland in 1895 het Nijl- dal tot een zijner invloedssferen had gepro clameerd, geraakte generaal Marchand, die aan het hoofd stond van de troepen, welke tot taak hadden de Fransche missie in het brongebied van de Oehangi te beschermen, in het gebied van den Witten Nijl in gevecht. Hij versloeg de Derwisien, waarna hij Fas joda binnentrok, daar een fort bouwde, en er de'Fransche vlag heesch. Kitchener. die toen Sirdar was, spoedde zich in een sloep naar het Zuiden, heesch te Fasjoda de Engelsche vlag en eischte van generaal Marchand, dat deze zich terugtrok. Dit weigerde Marchand evenwel. Er volgde een periode van groote span ning, waarin Engeland aan Frankrijk een ul timatum zond, doch het incident werd op vreedzame wijze beëindigd, nadat Frankrijk aan generaal Marchand opdracht had gege ven den post en het omliggende gebied te ontruimen. BUITENGEWONE ZITTING VAN DEN VOLKENBONDSRAAD. Het geschil tusschen Italië en Abessinië. De 85ste zitting van den Volkenbondsraad is gistermiddag onder voorzitterschap van Tewfik Roesjdi Aras, den Turkschen minister van buitenlandsche zaken, begonnen. De Raad is op verzoek van Frankrijk in buitengewone zitting bijeengekomen ter be spreking van de Duitsche herbewapening. Na de bijeenroeping van deze buitengewone zit ting heeft ae regeering van Abessinië ver zocht, het geschil tusschen Abessinië en Ita lië ook in deze buitengewone zitting te be handelen De Raad moest dus vanmiddag beslissen of hij aan dezen wensch van Abes sinië gevolg zou geven. Bij de gedachtenwisseling hierover achter gesloten deuren herhaalde baron Aloisi, dat de Italiaansche regeering, zooals reeds in de nota van 10 April was verklaard, bereid is onmiddellijk, in samenwerking met de regee ring van Abessinië, over te gaan tot de benoe ming van de verzoenings- en arbitragecom missie, die bij artikel 5 van het Italiaansch Abessijnsche vriendschapsverdrag van 1928 is voorzien. Met het oog hierop betwist de Italiaansche regeering dus, dat artikel 15 van het Volkenbondsverdrag, waarvan Abes sinië de toepasing heet verlangd, toepasselijk kan zijn, aangezien art. 15 volgens den dui- delijken tekst van dit artikel zelf, alleen kan worden aangewend op geschillen, die niet aan arbitrage onderworfien zijn. Na eenige gedachtenwisseling, waaraan ook de gezant van Abessinië te Parijs deel nam, die eveneens de bereidwilligheid van zijn regeering te kennen gaf, om tot de benoe ming van de verzoenings- en arbitragecom missie mede te werken, besloot de Raad het geschil niet op de agenda van deze buitenge wone Raadszitting te plaatsen. De gedelegeerde van Abessinië legde zich volkomen bij deze beslissing neer, daarbij echter den dringenden wensch uitsprekende, dat Italië tijdens den arbeid van de verzoe ningscommissie zich van verdere militaire maatregelen zal onthouden. COMMUNISTENCOMPLOT TE DUBLIN? Scotland Yard zendt een rapport aan de Iersche politie. De „Special Branch" van Scotland Yard, welke in het bijzonder belast is met het on derzoek naar zaken welke verband houden met ongewenschte of onrechtmatige politieke activiteit, heeft aan heth oofd der politie in den Ierschen Vrijstaat een rapport doen toe komen betreffende communistische bedrijvig heid in dat land. Volgens den correspondent der „Evening Standard" te Dublin heeft dit rapport de po litie aanleiding gegeven krachtig op te tre den in de stad en haar omgeving. Verrassende ontdekkingen zijn gedaan, en bij huiszoekingen in particuliere woningen en op bureaux heeft de Iersche politie een aantal documenten in beslag genomen waar uit blijkt, dat er niet alleen georganiseerde samenzwering gesmeed is met het doel, ern stige onlusten te verwekken in de Paasch- week, maar ook een complot tot het vermoor den van een welbekende persoonlijkheid te Dublin, die openlijk afkeuring te kennen ge geven heeft over het Iersche Republikeinsche leger en de communisten. Op het leven van dezen man zijn reeds twee aanslagen gepleegd geworden. Ook zijn documenten gevonden waaruit blijkt, dat de communisten zich in nauw con tact bevinden met de organisatie van het Ier sche republikeinsche leger in vele deelen van Zuid-Ierland. In het rapport van Scotland Yard werden bijzonderheden gegeven omtrent pogingen, enge samenwerking tot stand te brengen tus schen de communistische organisaties te Li- verpool en Dublin, en betreffende talrijke rei zen, door verdachte communisten tusschen de twee havens afgelegd. Mr. de Valera aldus bericht nog de cor respondent der „Evening Standard" —heeft alle verloven voor leger en politie gedurende de Paaschweek ingetrokken Het Hitler-Duitschland als observa tie-terrein. (Dag. Overzicht). Communistisch complot te Dublin ontdekt. (Buitenland). Heel Texas een zandwoestijn. (Bui tenland). Na Stresa. (Buitenland). Generaal Marchand's laatste rust plaats. (Buitenland). H. K. H. Prinses Juliana opent een nieuwen weg te Amsterdam. (Binnen land). Rumoer in de Jordaan. (Binnenland). Vragen aan den minister van het communistische Tweede Kamerlid Wijn koop over bewajjening in de N. S. B. (Binnenland). De raad-looze gemeente Beerta. (Bin nenland). Hevige aardschokken te Iran. (Bui tenland). Opoe Tjaden uit Groningen is ziek. (Binnenland) Koningin en Prinses naar België; de gasten van koning Leopold. (Binnen land). De Londensche „Financial News" wil doen voorkomen, alsof de Neder- landsche gulden ernstig in gevaar is. (Binnenland). Tegen de paters van den filmbrand te Hilversum zware geldboeten geëischt. (Rechtszaken). (Zie Terder eventueel laatste berichten.) Voorverkoop HEEL TEXAS EEN ZANDWOESTIJN? Einde van den zandstorm in de V. S. tegen het einde der week? In vijf staten van het Midden-Westen woedt nog steeds de zandstorm. Het vlieg verkeer wordt nog slechts met de grootste moeite in stand gehouden. De verkeersmachi- nes vliegen op een hoogte van zesduizend meter. De weerdeskundigen verwachten, dat de storm nog eenige dagen zal aanhouden. Er bestaat eenige hoop, dat de Noord-Westen wind tegen het einde der week naar het Z.- Oosten zal omslaan. De materieele schade welke aan den land bouw is toegebracht, is ontzettend. Deskun digen op het gebied van de boschbeplanting zijn van meening, dat de verkeerde bebos- schingspolitiek der laatste jaren schuld aan de natuurcatastrofe heeft Een idee van den omvang der ramp kan men zich vormen, als men weet, dat waar schijnlijk heel Texas in een zandwoestijn is herschapen. Begin Februari is de 32-jarige Alma Gar de in Spanje vermoord gevonden. Uit het politie-onderzoek is gebleken dat de 25-ja- rige Paul Poebe, die huwelijksbedrog als beroep uitoefent, haar dood direct of indi rect op zijn geweten heeft. Een paar maan den voor haar verdwijnen had zij 'n levens verzekering van 5000 mk. te zijnen gunste gesloten. De premies betaalde Poebe zelf. Dezer dagen heeft de politie een mede plichtige van Poebe gearresteerd, die zich „architect Reinhard Banner" noemde. An dere aanhoudingen zijn te wachten en de politie verwacht dan 5t geheele complot van huwelijksbedriegers achter slot en grendel te hebben. Terwijl het meisje Garde in Nederland in betrekking was hebben Poebe en Banner kans gezien met behulp van een dubbel gangster haar spaarpenningen van de bank te halen. Het voorloopig onderzoek heeft reeds uit gewezen dat de bende geen middel onge bruikt liet om haar slachtoffers tot den laatsten cent uit te plunderen. ROBERT SAUDEK t. Gisteren overleed, 54 jaar oud, na een maaglijden van vele maanden, de bekende trafoloog, roman- en tooneelschrijver Robert audek. 1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 1