St. die de be
grooting wel De heer Venneker.
hadden kunnen goed of afkeuren nadat
deze door den raad was vastgeste' 1.
De heer Hoijtink.
niets en in verband met de ongunstige tijds
omstandigheden oordeelde spr., dat Alkmaar
zich deze h::re niet meer kan veroorloven..
Ook de subsidie voor het Wit-Gele Kruis oor
deelde spr. niet noodig.
De concessie voor de bus is zonder subsi
die verleend. Spr. wilde de subsidie intrek
ken en aan taxi's standplaatsen verleenen
Het onderwijs aan de Handelsschool wilde
spr. meer aanpassen aan de practijk. De cri
sis is niet voorbij en zal niet voorbij gaan.
Er is in Alkmaar en omgeving economische
nood en daarom zal het nieuwe college uit
den geheelen raad gekozen moeten worden
veel wat lief is, zal moeten worden prijsgege
ven en veel zal in de toekomst van den raad
worden gevorderd. Spr. drong op samenwer
king aan.
Hierna sloot de voorzitter om half
zes de vergadering tot half acht.
Avondvergadering.
De om half acht uitgeschreven avondver
gadering ter voortzetting van de algemeene
beschouwingen over de begrooting werd om
kwart voor acht geopend.
De eerste aan wien het woord verleend
werd was de heer H o ij t i n k, die verklaar
de niet tot dte leden te behooren, die het col
lege een woord
van hulde brach-
ten. Wat is de i
oorzaak van de
inzinking van
Alkmaarsch fi-
nanciën? De over- jP^s
zijde zegt de re- j\v
geering. Spr. zegt
van het Roomsch-
Roode blok, dat
naar spr.'s oor
deel met het geld
heeft gesmeten.
De van dte andere
inhoud afwijken
de pagina van
het N.H.D. vroeg
bewijzen. Spr. zal die geven. De wijze waar
op gefinancierd werd was niet goed, omdat
afgeweken werd van een gezond financieel
beleid, dat een opgave van ontvangsten en
uitgaven vordert. Spr. heeft bezwaar tegen
de wijze waarop M.H. is gefinancierd. In
1932 wees spr. er reeds op, dat 200.000 te
weinig was geraamd en in 1933 150.000.
Spr., die er op wees, werd uitgemaakt, doch
spoedig bleek, dat per suppletoire bégroo-
ting de bedragen werden aangevraagd. Bij
de begrooting van 1934 was het niet anders
en ook toen kwam in Sept. een suppletoire
begrooting van 40.000. Waarom van jaar
tot jaar volhard bij deze dwaze methode en
niet geluisterd naar de opmerkingen van de
ze zijde? Men heeft de moeilijkheid willen
omzeilen om geen dekking te moeten
aanwijzen.
Deze wijze van financieren was wel zeer
onjuist. Ook oordeelde spr., dat maatrege
len die genomen zijn achterwege hadden
behooren te blijven. Over het radiobedrijf en
het zwembad zal hij zwijgen. Wel wil hij
spreken over den bouw van eenige openbare
scholen, die overbodig zijn gebleken. Tegen
de R.K. school had spreker het bezwaar,
dat ze door koehandel tot stand kwam. De
drie scholen vorderen 17.000 jaarlijks.
Voor het R.K. gymnastieklokaal wordt de
begrooting gedrukt met 4000. De kinderbe
waarplaats is niet noodig gebleken. De sub
sidie aan het Instituut voor Arbeidsontwik-
keling en de Dekenale jeugdraad kwam ten
laste van de belastingbetalers door afspra
ken van rood en zwart tot stand.
Vier ambtenaren van 5000 per jaar, in
drie jaar 15.000, voor armenzorg, ook
overbodig. Het prijsgeven van de rijkssubsi
die vorderde 27.000.
Ruim 200.000 had men kunnen bespa
ren en voor personeelsuitgaven 25.000. Dit
zijn de maatregelen die achterwege hadden
kunnen blijven.
Het college regeerde in een moeilijken tijd,
doch verschoof de moeilijkheden naar de
toekomst. Wij drongen op bezuiniging aan
zonder resultaat. Ook door het achterwege
laten van noodzakelijke maatregelen is de
wagen vastgeloopen. Reeds voor 1932 had
men salarisverlaging moeten invoeren en
300.000 kunnen bezuinigen zonder ernsti
ge slagen toe te brengen. De slag die nu
moest worden toegebracht is grooter en spr.
vreesde, dat men niet aan het einde is.
De harde maatregeln die nu genomen
werden hadden achterwege kunnen blijven.
Spr. was van oordeel, dat de heer Wester
hof de zaken luchthartig heeft behandeld.
Wat hij decreteerde werd geslikt en het
college is dus met de raadsmeerderheid ver
antwoordelijk, al toont het college thans
meer oog voor de werkelijkheid. Toch ont
breekt nog de moed te doen wat mogelijk is.
Dat de regeering de financiën in de wai
heeft gebracht, noemde spr. een Soc.-Dem
fegende. Uit de woorden van van middag
bleek wel, dat 'n weekblad onjuist was, toen
het schreef, dat wethouder Tije er bezijen
was.
Overigens oordeelde spr., dat men aan
de overzijde in het nauw zit. De opcenten
van 200 op de personeele belasting zouden
niet noodig zijn geweest als een beter finan
cieel beheer was gevoerd. Spr. becijferde, dat
de regeering meer geeft dan neemt. Wat B.
en W. voor werkloozensteun van het rijk
hebben geraamd is veel te laag. De regeling
is zoo, dat naarmate er meer noodig is, het
bedrag dat de regeering bijdraagt grooter
wordt. Spr. gaf in overweging de begroo-
tingspost in overeenstemming te brengen
met de thans bekende cijfers.
Voor M.H. is 260 000 geraamd met spr.
goedkeuring, doch reeds thans leert de er
varing, dat men hiermede tienduizenden te
kort komt. Het aantal aanvragen om steun
van middenstanders stijgt.
Een voorzichtige politiek vordert bij de
■opbrengst van de belastingen, de schattin
gen van den inspecteur der directe belastin
gen voor de personeele te volgen.
De werkeloozenzorg.
In 1930 weigerde het college onder het
caudijnsche juk door te gaan. In 1931 achtte
men ook subsidieaanvaarding niet noodig,
doch in 1932 liet de financieele positie niet
toe de subsidie af te wijzen en in 1933 sprak
men niet eens over de voorwaarden en ging
men wel onder het caudijnsche juk.
Nu in 1934 bijna in het geheel geen werk-
Mr, Langeveld.
verschaffing omdat de middelen ontbreken
Aan den eersten eisch: verschaffing van
werk, kan men door het verkeerde beleid
niet voldoen. Spr. becijferde de belastingver
hooging en constateerde, dat men bij een
inkomen van 600 en een huurwaarde van
4 thans veel meer betaalt. De klein
sten werden door de verhooging het zwaarst
getroffen.
De houding die een soc.-dem. voorzitter
in het M.H. heeft aangenomen, laakte spr
die zich niet met het antwoord van B. en
W. vereenigde en er op wees, dat toch uit dit
antwoord blijkt, dat ook het college erkent
dat M.H. onder het beleid van wethouder
Westerhof niet goed heeft gefunctionneerd
De commissies werden niet geraadpleegd
De heer v. d. V a 11Je was zelf bestuurs
lid.
De heer H o ij t i n kIk was vice-voorzit-
ter van M.H., maar niet voor sociale zaken
De arbeidersorganisatie jubelden toen het
instituut werd ingesteld, maar zij zwegen
Spr. had wel eens willen zien hoe de hou
ding van die organisaties zou zijn geweest
als een ander de leiding had gehad. De
waarde van democratische instellingen wordt
teniet gedaan. Wij zitten nog diep in
het moeras en de resultaten van het
Roomsch-Roode blok zijn funest. De geheele
raad zal doordrongen moeten worden van
de noodzakelijkheid, dat de gemeentehuis-
houding omlaag moet. Wie anders.zegt, be
driegt zichzelf.
Er moet een vast plan tot bezuiniging ko
men. Een onderzoek naar de vraag of men al
thans niet boven zijn stand leeft, is noodig.
Hetzelfde moet in het belang van de volks
kracht worden bevorderd. Aan het leunen
van vereenigingen op de overheid moet een
einde komen.
De soc.-dem. zijn overal voor de verant
woordelijkheid gevlucht en spr. hoopte, dat
ook spoedig in Alkmaar, met terzijde stel
ling van partij- of groepsbelang een nieuw
college zal worden samengesteld.
Mr. Langeveld had bij deze twee-
daagsche het gevoel van een redenaar op
bruiloften. In den
laatsten tijd is er
veel veranderd en
verbeterd. Er is
gekomen een nieu
we burgemeester
en 'n nieuwe wet-
ïouder van finan
ciën.
Weth. v. Slin
gerland: Dat
>en ik. (Gelach.)
Mr. Lange
veld verheugde
zich er over, dat
de burgemeester
zich de man heeft
getoond die den
bezem durft hanteeren. Ook de tegenwoor
dige wethouder van financiën toont zich
een man die een rustige sfeer weet te schep
pen. De vorige kon te vaak niet vergeten, dat
hij propagandist was van zijn partij.
Wij hebben gewaarschuwd en allen ge
waarschuwd, zegt weth. Bonsema. De naam
oppositie is eigenlijk verkeerd. Spr. en de
heer Soutjesdijk verzekerden, dat men in het
belang van Alkmaar op ons kon rekenen.
Onze voorstellen werden verworpen. De
verkiezingen werpen hun schaduw vooruit
en spr. oordeelde een woord van dank aan
de heeren Geels en Keesom op zijn plaats,
omdat zij zich het geweten hebben getoond
van de R.K. fractie, al was dit een doorn
in het oog van den heer Westerhof.
Spr. was van oordeel, dat het college eer
lijkheidshalve beterschap had kunnen belo
ven voor de toekomst. Met het oog op de ver
kiezing van het Roomsch-Roode blok is dit
waarschijnlijk achterwege gebleven.
De regeering heeft er op gewezen, dat na
het Rijk er niets meer is en wethouder Wes
terhof heeft dit niet verstaan. Spr. veroor
deelde de politiek, die zegt in 1936 zullen wij
wel weer zien. In de kwestie van de werk
loozen heeft en een vastloopende partij-poli
tiek gevoerd en spr. is er verheugd over, dat
hij thans een ander geluid beluistert. Het
overdekte bad, noemde de heer Bulens het
elite-bad. Spr. wilde dit misverstand uit de
wereld sluiten. Ieder die zich goed gedraagd
is in het overdekte bad welkom.
De Soc.-Dem. verklaarden zich met de
R.K. voor het schoolzwemmen en ook deze
belofte is niet ingelost. Laat men toch beden
ken, dat de verdrinkingsdood niet vraagt or
men rijk of arm is.
Spr. oordeelde voorts, dat 's Raads aanzien,
door de politiek ten zeerste is achteruitge
gaan. De verkiezing van Prov. Staten be
wijst, dat het publiek zich afkeerlg toont
van de politiek. Als Vrijheidsbonder schaart
spr. zich achter het rapport over het herstel
van den raad. Als nazaat van Thorbecke
wenscht spr. den raad te laten voortbe
staan, zooals Thorbecke die heeft bedoeld.
Spr. verheugde zich over de rustiger sfeer
die er thans heerscht en was van meening,
dat in de afgeloopen periode een nationaal
kabinet beter werk had kunnen verrichten.
Het antwoord over het bij avond rijden
zonder licht door agenten, bevredigt spr
niet. Hij blijft er bij, dat de veiligheid van
het verkeer er door in gevaar wordt ge
bracht. Ongelukken kunnen niet uitblijven ei
spr. is overtuigd, dat een slachtoffer "de ge
meente zeker voor een onrechtmatige daa:
kan aanspreken.
De werkloozensubsidies eischen een der
mate groot bedrag, dat het niet zoo kan
blijven, als de gemeentefinanciën niet in oide
worden gebracht. Voorts oordeelde hij, dat
steun geen gewoonte mag worden. Dit vordert
het belang van de gemeente en het belang
van degenen, die gesteund worden Van een
brandverzekeringsbelasting vreesde spr.
preinieverhooging met ais gevolg veel on
verzekerde perceclen. Jok van de baatbe
lasting verwachtte spr. weinig. De tijd van
s'apende rijk worden is vervangen door het
slapende arm worden.
Door het antieke beeld van de stad en de
kaasmarkt is Alkmaar een toeristen-centrum.
Laat men de kaasmarkt daarom behouden,
maar ook het café-restaurantbedrijf daarin
betrekken en die ondernemers tegemoet
treden.
Ten aanzien van de subsidies betoogde
spr. dat aangenomen moest worden, dat B
e- W. scherp hebben gehandeld. Ook spr
was van oordeel, dat het wenschelijk was,
de kosten van de commissievergaderingen te
verlagen, evenals het presentiegeld Het ge
ring aantal le klas patiënten in het Centraal
ziekenhuis vraagt aandacht. De le klas
houdt verband met het legaat van mevr. v. d
Oord. Vele menschen, die vroeger le klasse
zouden gaan, moeten nu 2e klasse verpleging
aanvaarden. Spr. wil de btpalingen van he'
legaat nader beschouwen en de voordeelen
behouden, maar trachten het nadeel af te
wenden.
De trek naar het buitenland zal de toe
stand op de nabij gelegen badplaatsen druk
ken en ook Alkmaar zal daarvan de nadeelen
ondervinden.
Spr. veronderstelde niet, dat men de
Onderwijswet 1920 op zij kan zetten. Zelfs
als hier de fascisten de baas worden, zal dit
niet mogelijk blijken. Thans liggen echter de
tijden achter ons, dat men elkander in prac
tijk kan bestrijden. Dit was de luxe tijd. Ook
de klassenstrijd was uit den luxe tijd. Laat
men met elkander samenwerken en de touw
tjes aan elkander knoopen, om te voor
komen, dat dit van hoogerhand wordt op
gelegd. In vele opzichten kunnen ter bezuini
ging het bijzonder en het openbaar onderwijs
samenwerken.
De hr. Stout-
j e s d ij k betoog
de, dat Alkmaar
niet' gebaat is met
politiek geharre
war Hij oordeel
de, dat Alkmaar
een college be
hoeft, dat steunt
op alle partgen en
kil voeg inlich
tingen, waarom
nog verschillende
ambtenaren bui
ten Alkmaar mo
gen wonen. Men
verkoopt op de
kaasmarkt kaasjes
De heer Stoutjesdijk.
aan vreemdelingen, doch er moet in het be
lang van den goeden naam van het product
voor gewaakt worden, dat een minderwaar
dig product wordt verkocht.
Voorts informeerde spr naar de cijfers
over de ongevallen en hij betreurde het, dat
de Kofapakhuizen aan de Nieuwesloot zijn
toegelaten. Dit ie niet bevorderlijk aan het
streven, de Nieuwesloot tot winkelstraat te
maken.
Met nadruk verzocht hij voorts om de
brandstofüenhandel in te schakelen bij de
cokesverstrekking bij de gasfabriek. De
wijze waarop de overzijde spreekt over de
caféhouders en de uitdruKklng van het
college, dat men geen inkomsten kan missen,
wijst er op, dat men geen begrip heeft van
den nood der middenstanders.
De heer van
de Va 11 was
van oordeel, dat
het betoog van
den heer Govers
veel had van een
landbouwvuur-
werk. Veel lawaai
en tenslotte een
dof. Wij hebben
iet al bij de dis
cussies bespeurd,
dat wij staan in
het teeken van de
crisis. Wij zien
momenteel indi-
vidueele bedrij-
ven en maatschap- De héér v- d. Vall.
pijen ten onder gaan. De volkeren richten
tolmuren op en zelfs gemeentebesturen zien
zich genoodzaakt beschermende muren op te
trekken. Wij stellen prijs op vrijhandel, maar
ons volksbestaan wordt bij de keel gegrepen.
Wij weten dat niet alleen de arbeiders het
moeilijk hebben. De middenstand lijdt omdat
de koopkracht van de arbeiders weg is. Men
schen die vroeger 3 per week aan kruide
nierswaren besteedden, kunnen nu niet meer
dan 1-60 daarvoor uitgeven. Flinke arbei
ders kunnen geen werk vinden en moeten als
gecontroleerden 2 maal per dag door het le
ven gaan en hun hand ophouden voor een
gave waarvoor zij niet hebben kunnen wer-
ken.
De levensmoed verdwijnt bij de arbeiders,
de boeren, tuinders en neringdoenden Op
de markt van het politieke leven is de won
derdokter verschenen, met wonderpillen voor
alle kwalen. Met veel poeha en uniformpoes
pas worden de pillen aan de man gebracht,
die uit 70 pCt. geb'.aaskaak, 29 pCt. laster
en 1 pCt. corporatieve gedachten bestaan.
Als soc.-dem. zijn wij van oordeel, dat het
college van Soc-dem. en R.K. den wind niet
heeft mede gehad. De crisis greep steeds
verder om zich heen en de raadsmeerderheid
wilde, dat de minst kapitaalkrachtigen daar
van het minste last zoucen hebben en daar
voor bracht spr. het college hulde.
Mr. Langeveld: Bedoeld U de perso-
neele-belasting?
De heer v. d. Va 11: Ik heb het niet over
de bezitters, maar over de werkloozen.
Mr. Langeveld: Daar zit ik middenin.
De heer v. d. Va 11: Er is verschil van
erkloosheid. Het rijk zorgt voor de land
ouw, de industrieën en de tuinbouw en de
erkloozenzorg is ook een landsbelang,
'och moesten in de steden, de potjes voor
ndere doeleinden daarvoor worden opge-
naakt. Daarover heeft de overzijde critiek,
doch men stond voor nood en is het dan erg
dat men dan de potjes gebruikt voor hen die
het ergst lijden, omdat ze geen arbeid kun
nen vinden en men hen zoo lang mogelijk op
het oude levspeil wil houden? De heer Hoij
tink noemt dit met geld smijten, maar spr
heeft daarover een andere opvatting. Poli
tieke dadaïsten, die wat laat in oe poli
tiek zijn gekomen spreken op de moderne-
bank in den hout van schande met zulk een
raad. Hun voegt spr. toe „ouderdom kom:
met gebreken".
Het programma, waarmede wij in zee gin
gen, was niet op de laatste plaats werkver
schaffing. Spr. oordeelde, dat de heer
Sietsma een ongelukkig voorbeeld gekozen
had, toen hij sprak over de reorganisatie van
de bedrijven. Van de overzijde was alleen de
heer Govers zoo welwillend geweest mede te
werken. De commissie zou met ingrijpende
voorstellen zijn gekomen. Men wilde wachten
om geen diepe wonden te slaan, maar de
reorganisatiegedachte is er.
Als voorzitter van de Vereeniging voor
Ziekenhuisverpleging in Alkmaar verklaarde
spr., dat het college voldoende dwang bij het
bestuur heeft uitg-cefend om ook de armen
collectief in die vereeniging op te nemen. Wij
hadden daartegen bezwaar.
Spr. wees bovendien van de werkverrui
ming op het ophoogen van de gronden aan
beide kanten van den Bergerweg. De opposi
tie had daarvoor geen goed woord, evenals
voor het boschplan, dat geen boschplan is.
Thans is het goedkooper geen weikverschat-
fing te hebben. De raad is daarvoor niet vee
antwoordelijk. Wij zijn van oordeel, dat er in
het belang van de stadsontwikkeling meer
geld behoort te worden uitgegeven. Koop
krachtigen trekken naar de randgemeenten,
omdat ze daar natuurschoon zoeken Om de
verlichting, de trottoirs en de reiniging zoekt
men Heiloo niet uit. Als woonterrein hebben
wij geen wijken met houtgewas. Wij kunnen
alleen opgehoogden poldergrond aanbieden
en spr. vroeg, of het niet mogelijk is met de
regeering overleg te plegen voor het park
plan uit het 60-millioenenplan.
De kost moet voor de baat uitgaan en wij
zullen andere woonterreinen moeten schep
pen. Dit is ook van belang voor de werkloo
zen, die naar werk snakken. Daartegen rijst
echter het verzet van het grondkapitaal.
Toch zal in die richting gewerkt moeten wor
den. Spr.'s fractie heeft de baatbelasting aan
gesneden en ook daarbij zal men het grond
bezit niet aan zijn zijde hebben. Bij open
legging van cultuurgronden vertienvoudigt
de waarde van die gronden, die tusschen het
Heilooërbosch en de Hout liggen. Wij vra
gen een ernstig onderzoek naar de werking
van de baatbelasting, opdat niet alleen de be
zitters profiteeren. De assurantiebelasting
oordeelde spr. billijk. Voor de brandweer had
spr. niets dan lof, doch wij tellen er jaarlijks
ongev. 1000 voor uit en daarvan profitee
ren de verzekeringsmaatschappijen. Spr. wil
de een onderzoek of hier niet ligt een belas
tingbron. Het woord, er is met geld gesme
ten, heeft spr. fractie, die de minst draag-
krachtigen wilde steunen, gegriefd. Spr.
vroeg den heer Hoijtink, wat hij hiervoor
heeft gedaan. Hij was tegen een Kerstgave,
omdat hij het de taak van de kerk oordeelde,
de kiezers rekenen af met hen, die het vrije
spel der maatschappelijke krachten voor
stonden. Deze liberale theorie heeft afge
daan. Wij moeten komen tot organisatie en
ordening. De corporatieve gedachte is door
Troelstra naar voren gebracht. Spr. heeft
daartegen geen bezwaar. Er ligt werk voor
de werxioozen in de stad te over. Er zijn nog
vele krotten. Het mooiste vuurwerk dat spr
meemaakte, was het afbranden van de krot
ten achter het Scharloo en spr. hoopte der
gelijke branden nog veel mede te maken. Ook
de arme wil wel graag een moderne woriing
In tegenstelling met den heer Sietsma oor
deelde spreker, dat er nog veel meer gebouwd
moet worden. Nooit kan men zoo goedkoop
bouwen als thans. De behoefte aan behoor
lijke woningen is er. Het geld ligt renteloos
in de safe's. Hier is organisatie en ordening
noodig, evenals op het gebied van de waren-
distributie.
Met den heer Vogelaar oordeelde spr.,
dat de veiligheid in de Langestraat door de
prakkeerende auto's bedreigd wordt. De file
van auto's moet verplaatst worden. Het par
keeren met auto's in de Langestraat moet uit
zijn. 2 minuten verder vlak bij de Lange
straat heeft men het parkeerterrein van het
oude ziekenhuis. In het belang van het beeld
van onze stad moet het met de vele autobus
sen in den Bergerhout, met uitzondering van
Bergen en Schoorl, uit zijn. Wij moeten
ook rekening houden met de neringdoenden
in de Spoorstraat. Spr, wilde de diensten van
de bussen naar Den bielder en de Naco en
ook van Akersloot plaatsen bij het station.
Als conflicten tusschen den commissaris en
den directeur van plantsoenen daarvan het
gevolg zullen zijn, dan hoopte spr., dat de
raad achter den man van het natuurschoon
zal staan. Spr. kon destijds begrijpen, dat de
heer Venneker wilde, dat eens een paar an
dere werklooze kantoorbedienden moesten
profiteeren van de tijdelijke werkzaam-
teden bij het archief. Het gevolg is echter
geweest, dat een controleur van den buiten
dienst bij M. H. en een ander, die eveneens
soc-dem. was, op straat werden gesmeten,
dier is een stuk onrecht geschied en wij
vragen herziening, omdat de man steeds zijn
plicht heeft gedaan. De gang van M.H. stemt
ons niet gerust. Aan het hoofd behoort
iemand te staan, waarvan gezegd kan wor
den, dat hij leiding kan geven. Dit blijkt niet
het geval. Wij zullen een voorstel indienen
om een commissie van raadsleden in te stel
len, die de werkzaamheden bij M. H. onder
zoekt en zoo noodig den moed heeft om le
handelen. Wij willen daarin 2 van de opposi
tie en 2 van ons. Wij zullen het cp prijs stel
en, als de heer Vogelaar daarin zitting wil
nemen, benevens de heer Sietsma. Wij willen
ook redelijke bezuinigingen en oordeelen ook
25 vergoeding voor een rijwiel voor een
ambtenaar voldoende. Ook oordeelen wij de
auto's van twee bedrijfsdirecteuren niet noo
dig. Als er gereden moet worden, willen wij
dit met taxi's doen. Wij willen ook de func
tie van adjunct-archivaris opheffen. De sub
sidie voor de rijwielpadvereeniging willen
ook wij schrappen. De vereeniging geeft zelfs
geen rekening en verantwoording en de
250 willen wij niet meer voteeren.
Wij zullen verder moeten gaan met de aan
passingspolitiek. Spr. is het eens met de Nieu
we Arnhemsche Courant, die betoogt, dat het
daarmede uit moet zijn. Het verduidelijke van
de aanpassingspolitiek staat wel vast. In
plaats daarvan moet komen een welvaarts-
politiek. Als soc.-dem zijn wij bereid weer
deel uit te maken aan het dagelijksch be
stuur, maar wij zullen ontvouwen de con
structieve crisispolitiek, die wij willen. Wij
zijn van oordeel, dat de autonomie en de
democratische bestuurvorm verdedigd moeten
worden en dat de gemeenten in staat gesteld
moeten worden hun taak weer te hervatten
Werkloozenzorg moet rijkszorg wor
den. De werkenden moeten een loon
ontvangen dat hun in staat stelt hun
gezin te onderhouden, vele werken zul
len moeten worden uitgevoerd. Spr. las
de eischen voor die de Soc Dem. en het
N. V. V. stellen, neergelegd in het com-
structieve crisisprogram. Dit zal richt
snoer worden van de wethouder(s) die
straks deel van het nieuwe college zul-
len uitmaken. Spr. heeft vertrouwen in
de uitspraak van de kiezers en in de so
cialistische maatschappij- beschouwing.
De heer Ven
neker was
van oordeel, dat
de groote lijnen
reeds waren
vastgesteld dooi
de aanneming
van de belas
tingvoorstellen.
Spr. was van
oordeel, dat aan
het budgetrecht
van den raad
afbreuk was ge
daan door Ged.
Spr. was voorts van oordeel, dat de
oppositie niet was uitgeschakeld. Het
verloop der stemmingen heeft geleerd,
dat niet altijd de meerderheid bij het re-
geerende blok lag. De verschillende
voorstellen werden ons niet eerder be
kend. Een werkmeerderheid zal straks
ook moeten worden gevormd. Spr.'s
fractie staat niet afwijzend tegen de
medewerking van de overzijde in het te
vormen college. Wij zullen ons laarbij
uitsluitend laten leiden door het belang
van de gemeente. De door den heer
v. d. Vall genoemde punten hebben spr.'s
sympathie, maar zij moeten in den Haag
w-urden opgelost. Wij hebben niet voor
zien, dat het met de crisis zoo"n vaart
zou loopen, maar toch betwist spr. dat
er van het program niets is terecht ge
komen. Ten aanzien van de personeels-
vermeerdering bij het M. H. wijst spr.
op de rijksvoorsrehriften, die dit noodig
maakten. Dit was zelfs voordeelig voor
d> gemeente, door de betere controle. De
uitbreiding is door de omstandigheden
gewettigd.
Dat wij de belastingen moeten verhoo-
gen is een gevolg van de enorme bedra
gen die voor M. H. en werkverschaffing
noodig waren. Bij de schoolgelden heb
ben wij nog wel de progressie en die
hopen wij ook bij de personeele belas
ting zoo spoedig mogelijk te herstellen.
De crisis vaagt groote ondernemingen
w„g, maar als gemeenten daardoor in
ir -reilijkheden komen dan is dit de
schuld van de regeerende colleges. De
heer Hoytink heeft gewaarschuwd. Dat
hebben meerderen gedaan, maar de
omstandigheden waren sterker en de
roekeloosheid, die men het college ver
wijt, heeft men niet duidelijk gemaakt.
Met belangstelling luisterde spr. naai
de overzijde, die zou aangeven waarin
en had kunnen bezuinigen. Men be
paalde zich er toe met te zeggen, dat die
van het college moeten komen. Men had
met feiten en cijfers moeten aantoonen
waarop men had kunnen bezuinigen.
Tot 1934 hadden wij hier geen hooge be
lastingen. Wij hebben on6 eerst be mlpen
met winsten uit de bedrijven, voor wij
offers van de ambtenaren en de burgerij
v-oegen. Verdient het geen hulde, dat wij
de burgerij en de ambtenaren zoo Lang
mogelijk hebben gespaard? Als wij ge
daan hadden wat de heer Hoytink heeft
gewild, zou misschien een geringe pro
gressie in de belasting gehandhaafd
kunnen worden.
Spr. geeft een opsomming van de in
te voeren bezuinigingen en geeft toe dat
de cijfers die B. en W. verstrekken aan
leiding geven tot de opmerking van den
heer Hoyting, dat het rijk meer geeft
als het aantal werkloozen grooter wordt
en dat de regeering6maatregelen een
voordeel voor de gemeente beteekenen.
Z. i. is dit echter niet het geval. Hij
becijfert, dat de werkloosheidvoorzie-
ning dit jaar 283000 kost, tegen het
vorig jaar 204.000.
De werkloozenzorg kost ons dus
79000 meer.
Het beeld in het voorloopig verslag is
z. i. dan ook onduidelijk.
Spr. vraagt den wethouder daarom
nadere inlichtingen.
Eenigermate is spr. dan ook verwon
derd over de ïatelooze critiek op het
college, waar thans 260.000 voor ar
menzorg en 360.000 voor werkloozen-
zo-g moet worden uitgegeven. Belasting-
verhooging was bij dergelijke geweldige
problemen niet te voorkomen.
Met genoegen had spr. geluisterd naar
de beschouwingen van den heer Voge
laar over de overschotten, maar niet een
diagnose doch een geneesmiddel was
noodig en zijn beschouwing heeft dan
ook niet meer uan academische waarde.
Een revisie-commissie over de begroo
ting is overbodig. Dit geschiedde reeds
in de financieele commissie. De wethou
der heeft dagen gepuzzeld om er 100
uit te zoeken. Van de commissie ver
wacht spr. geen resultaat. Ontoelaat
baar acht spr. het thans om ambtenaren
toe te staan in naburige gemeenten te
wanen. Spr. vraagt een positieve toe
zegging van het college om met een
redelijken termijn de verleende vergun-
n'.gen in te trekken. Voorts sloot spr.
zich aan bij hetgeen de beer v. d. Vall
had betoogd over de ordening in te wa-
rendistributie. Deze gedachte wil spr. bij
het college in aandacht aanbevelen. Wel
ligt hier een eerste taak bij het bedrijfs
leven.
Een vroolijke noot noemde spr. den
geuiten wensch om de scholen te laten
samensmelten. Wat verstaat men daar
onder? Moet alles openbaar onderwijs
worden, dan heeft men te doen met een
voorpost van de N. S. B., die alles gelijk
wil schakelen. De vragensteller wil
blijkbaar de christelijke kinderen voe
gen bij die van de R. K. scholen, maar
die scholen zijn zoo bevolkt, dat samen
voeging geen bezuiniging kan meebren
gen. Spr. herinnerde aan het woord van
Troelstra, die de rechten voor een vrije
school erkende en hij verzekerde, dat dit
geslacht de vrije school niet zal prijs
geven. Mocht men de vrije school het
recht ontnemen, dan zuilen wij toch
