Jietk Sxfiool Rechtszaken Spoct ^Boeken GRIEKENLAN. VERBIEDT DAGBLADEN. Alle socialistische en communis tische dagbladen verboden. DE BIJZETTING VAN PILSOEDSKI. CRITIEK OP MORGENTHAU'S FINANCIEEL BEHEER. Door oud-minister van financiën. GROOT JUBILEUMBAL IN BUCKINGHAMPALACE. Ongeveer 2000 gasten namen deel. DIEFSTALLEN VAN WAARDEVOLLE BOEKEN. Uit de universiteit te Keulen. De dader gearresteerd. DE TOESTAND VAN LAWRENCE. DE OORLOG IN DEN CHACO. DE ZAAK STAVISKY. VRIJMETSELAARSPROCES TE BERN. Alkmaarsche Politierechter JAN MOEJES WINT IN DRENTE. Het jubileum der A. P. S. V. DEVIEZENSMOKKEL DOOR R. k. GEESTELIJKEU? Veertig monniken en klooster zusters zullen terecht staan. Naar Reuter uit Berlijn verneemt is een aantal Katholieke orden beschul- il'gd van deviezensmokkel. Aan het einde van deze week zal voor het ge rechtshof een veertigtal monniken en kloosterzusters gehoord worden, die op het oogenblik in de gevangenis te Moa- bit opgesloten zitten. Naar de „Nachtausgabe" uit Athene ver neemt, zou de Grieksche regeering besloten hebben alle communistische en sociaal-demo cratische dagbladen, in totaal 117 stuks, te verbieden. Het tijdstip voor de bijzetting van maar schalk Pilsoedski is nog steeds niet vastge- •teld. Dit hangt in de eerste plaats af van het gereedkomen van de kist, die prof.Jastrzem- bowski ontworpen heeft, en die vervaardigd iwordt door leerlingen van de kunstacademie yan Warschau. De kist zal van eikenhout .vervaardigd worden. Aan de buitenkant be slagen met* in zilver gedreven platen. In het deksel van de kist zal een kristallen glas plaats worden aangebracht. Naar alle waarschijnlijkheid zal de kist yan het Belvedere in Warschau woiden overgebracht Woensdagmiddag of Woens dagavond naar de Johannes Kathedraal al daar. De kathedraal zal dan voor het pu bliek ononderbroken tot Vrijdagmorgen geopend blijven. Het schip van de kathe draal, waarin de katafalk staat, wordt ver licht door een ontzaglijken kroon, bestaande ■uit witte adelaars waarvan vlaggen in de staatskleuren tot op den grond toe afhangen. Alle overige lichten in de kathedraal zul- len gedoofd zijn. Alle vensters zullen met zwarf doek omfloerst worden. In geval het iverbrengen naar de kathe draal Woensdag kan geschieden, zal Vrij dag te Warschau ci.der leiding van kardi naal Kakowski een rouwdienst plaats vin den. In aansluiting daarep wordt dan de kist naar het centraal station gebracht en vandaar naar Krakau vervoerd. De bijzet ting in Krakau zou dan waarschijnlijk Za terdag kunnen geschieden. De rouwplechtig- heid in Krakau zal plaats vinden op het groote Tournooiveld In aansluiting daarop zal de kist worden bijgezet in de groeve van de Poolsche koningen in de kathedraal van het Wawel-kasteel. Waarschijnlijk later dan oor spronkelijk vastgesteld. Officieel wordt meegedeeld, dat de over brenging van de kist met het stoffelijk over schot van Maarschalk Pilsoedski van het slot Belvédère naar de Johannes kathedraal, die oorspronkelijk zou plaats hebben om 5 uur in den namiddag waarschijnlijk eerst zal kunnen geschieden in den laten avond. De rouwstoet zal bestaan uit een bataljon infanterie, een eskadron cavalerie en een batterij artillerie. Voor de kist, die rust op een met 6 paarden bespannen affuit, zal de geestelijkheid schrijden, achter het stoffelijk overschot de familieleden, de president der Poolsche republiek, de regeering en de vroegere minister-president en vele andere hooge regeeringsautoriteiten. De bijzetting te Krakau zal a.s. Zaterdag plaats vinden. Ogden Mills, die minister van financiën was tijdens het bewind van president Hoo- ver, heeft in een redevoering verklaard, dat het loslaten van den gouden standaard in April 1933 onnoodig en ongelukkig was Hij zeide dit naar aanleiding van de radiorede van Morgentau, die daarin o.a. als zijn mee ning te kennen heeft gegeven, dat het een economische vergissing was, dat de regee ring Hoover niet is overgegaan tot het los laten van den gouden standaard. In verband met het regeringsjubileum van koning George heeft Dinsdagavond in Buckingham Palace een bal plaats gehad, waaraan door niet minder dan 2000 gasten werd-deelgenomen. Sedert 1930 verdwenen uit de bibliotheek van de universiteit van Keulen vorotdurend waardevolle leerboeken, zonder dat het ge lukte den dader op te sporen. De politie heeft thans echter in dit verband een 27-jarigen werkloozen, ongehuwden leeraar aan een middelbare school gearresteerd. Bij de arres tatie was de man, die wekelijks 10 tot 15 boeken uit de leeszalen der universiteit had weggenomen in het bezit van 6 groote weten schappelijke deelcr, die hij dienzelfden dag uit de bibliotheek van het Duitsche semina rium had gestolen. Een in zijn woning inge stelde huiszoeking bracht nog 185 boeken aan het licht, allen eigendom van de univer siteit. Een groot deel der overige gestolen deelen had de man aan boekhandelaars in Keulen en Bonn verkocht. De namen der opkoopers werden door den dief genoemd. Eenigen hunner hebben daarop de boeken uit eigen beweging aan de bibliotheek terug gegeven, de anderen zullen zich moeten ver antwoorden wegens heling. De waarde van de gestolen boeken kan nog niet bij benade ring geschat worden. Voorts werden in het bezit van den gearresteerde verscheidene honderden losse bladzijden gevonden, die hij uit leerboeken gescheurd had, T. E. Shaw, beter bekend als kolonel Lawrence was gisteien nog in zeer zorg- wekkenden toestand. Sinds hij in het mili taire hospitaal van Wool is opgenomen," is hij nog niet weer tot bewustzijn gekomen Verscheidene prominente Engelsche spe cialisten, waaronder ook de arts des konings generaal majoor West zijn naar het ziekbed van den geheimzinnigen avonturier gesneld. De overheid heeft tot dusverre een opvallend stilzwijgen in acht genomen over de omstan digheden waaronder het ongeluk plaats had. Medegedeeld wordt op het oogenblik nog slechts, dat Lawrence op weg naar het na burige dorp met een wielrijder in botsing is gekomen en daarbij van zijn motor is ge slingerd. Op instructie van de militaire autoriteiten wordt hel hospitaal bijzonder krachtig bewaakt, terwijl aan alle onbevoeg de bezoekers een toegang geweigerd wordt. De bemiddelende staten hebben aan Bolivie en Paraguay de dringende oproep gericht hun ministers van buitenlandsche zaken af te vaardigen naar de te Buenos Aires plaats vindende onderhandelingen inzaken de be eindiging van het Chacoconflict. De regeeringen der beide oorlogvoerende landen hebben dit voorstel aangenomen. De ministers van buitenlandsche zaken zullen door militaire deskundigen worden begeleid. Het definitieve besluit inzake de aanklacht in de zaak-Stavisky is thans genomen. Na be ëindiging van het vooronderzoek had de rechter van instructie 19 van de 21 beklaag den ter beschikking gesteld van de justitie De aanklacht tegen deze 19 beklaagden is thans bevestigd, terwijl nog een twintigste persoon voor het gerecht zal moeten ver schijnen en slechts de 21ste niet zal worden vervolgd. In totaal zullen dus 20 beklaagden voor het gerecht te verantwoorden lebben wegens vervalschingen, gebruik van vervalschte do cumenten, bedrog en medeplichtigheid in de zaak Stavisky Men gelooft niet, dat de zaak voor Octo- ber a.s. voor zal komen. De oprichter en vroegere directeur van de Bernsche chocoladefabriek Tobler A. G Theodor Tobler die een hcogen rang be kleed in de vrijmetselarij en die in het proces betreffende de protocollen van de Wijzen van Zion als getuige gehoord is, heeft tegen den deskundige in genoemd proces Fleischhauer een aanklacht ingediend wegens lasterlijke beleediging. Fleischhauer had n.1. beweerd, dat Tobler bij zijn verhoor opjectief valsche verklaringen had afgelegd en dat de vrijmet selarij illegale en immoreele doeleinden na streefde. Fleischhauer heeft zijn beweringen staande gehouden en zich bereid verklaard voor het gerechtshof te Bern te verschijnen, wanneer aan zijn materiaal van de grens naar Bern en terug veilig geleide toegestaan werd. De behandeling is uitgesteld tot Woensdag 28 Augustus. DE PLANNEN DER BRITSCHE DEFENSIE INZAKE DE LUCHTVAART. Een verdubbeling der lucht strijdkrachten. De luchtvaart-correspondent van de Daily Telegraph meldt, dat de plannen tot verster king der Britsche luchtmacht die dezer da gen door het kabinet zullen worden behan deld voorzien in een verdrievoudiging van den luchtmacht in het Vereenigd Koninkrijk en in vrijwel een verdubbeling van de Brit sche luchtmacht in de geheele wereld.. Deze uitbreiding zal binnen 2 jaar geschieden. De tegenwoordige sterkte van de luchtvloot in het Vereenigd Koninkrijk bedraagt 23 eska ders met 490 vliegtuigen, die der overzeesche eenheden, vliegbooten en marine-vliegtuigen, 50 eskaders met 530 vliegtuigen. De totale sterkte is dus 93 eskaders met 1020 vliegtui gen. Volgens het uitgewerkte plan zal, vol gens de Daily Telegraph, in April 1937 de totale sterkte zijn 178 eskaders met 1990 vliegtuigen. WIJZIGING DER FRANSCHE KIESWET? Om communisten uit de senaat te weren. In bevoegde kringen in Frankrijk acht men het niet uitgesloten, dat de regeering zal voorstellen wijzigingen te brengen in de kiesbepalingen voor den senaat. De bedoe ling zou dan zijn zooveel mogelijk te verhin deren, dat de communisten hun intocht doen in den senaat. Een bus vol drukwerk weer de daaé'lijksche penitentie. De wijze winkelier plaatst liever 'n advertentie. Een promotie. Gisteren promoveerde mr. J. A. E. Buis kool te Schagen tot doctor in de rechtsge leerdheid op proefschrift en na de verdedi ging van tien stellingen. Mr.. dr. J. A. E. Buiskool is geboren te Koedijk en meester in de rechten geworden op 3 Juli 1925. Hij heeft zich direct geves tigd te Schagen als advocaat en procureur. Behalve zijn practijk als advocaat alhier is hij directeur van het bijkantoor der Midden- standsbank te Schagen en bekleedt verschil lende functies in vereenigingen en besturen. GEREF. KERKEN EN N. S. B. Uitspraag Gen Synode gevraagd De classis Leiden der Geref. Kerken hvoft, uit overweging, dat zij het vven- echeiijk acht ter zake van leden der kek, die de beginselen der N.S.B. aan vaarden, in alle kerken één lijn wordt gevolgd, de Part. Synode der Geref. Kerken van Zuid-Hólland-Noord ver zocht, zich tot de Generale Synode van Amsterdam (1936) te wenden opdat die zich over de behandeling van zulke le der uitspreke. Naar aanleiding van de vraag van den raad der Geref. kerk te Capelle a. d. IJssel over hetzelfde vraagstuk heeft de classis Rotterdam een commissie be noemd om haar over deze zaak van rap- port en advies te dienen. Strafzitting van Maandag 13 Mei. 'n Heldersch damesduel. Moj. Catharine SI., 'n Heldersche dame, die reeds op 4 Maart voor den Politie- Rechter paradeerde op grond van het feit dat zij zekere mej. Schendelaar had m'shandeld, was toen verzocht op een meer gelegen tijd terug te komen, omdat de mishandelde niet was verschenen. Thans werd de zaak voortgezet, doch nu was Catharina niet aanwezig. De ruzie kwam aan over een kind van mej. Schendelaar. Eisch en vonnis 20 boete of 10 dagen hechtenis. Een ruitentikker. De heer Piet S. uit Oudesluis, die met een sterk stuk in zijn kiaag een aantal glasruiten had vernield, is een jongeling wiens zaak ook al werd aangehouden in verband met een reclasseeringsrap port. Het scheen dat Piet de geschiede nis nogal gemakkelijk opnam en aan den heer Wiggers 'n gemoedelijke brief had gezonden, waarin hij van de ge heele reclasseering maar liever afzag. Gevorderd werd nu maanden gev. Vonnis conform den eisch, benevens sr. acievergoeding aan de slachtoffers. Onrechtmatig cteun geind. De arbeider H. de G. te Castricum, die cp 29 April terecht stond op grond van een vervalschte opgave met betrekking tot de gemeentelijke steun verleening, verscheen thans opnieuw voor den rech ter. Het geval werd nog eens dik over gedaan en 'n paar nieuwe getuigen ge hoord. De cijfers klopten niet bijzon Ier met de opgaven van verdachte en mr. v. d. Feen bleef bij zijn requisitoir, 1 maand gevangenisstraf. Het scheen dat do officier niet bepaald dweepte met de ge.delijke administratie van de Gr. Mr. Verdoorn bleef ook op zijn stuk staan en volhouden dat zijn cliënt niet wist wat zijn zoon in bedoelde weken had verdiend, dus geen defintieve op gaaf kon doen, hoewel hij natuurlijk had kunnen informeeren, doch deze verplich ting was hem niet wettelijk voorgeschre ven. Pleiter achtte dus de teq laste ge legde valschheid niet bewezen en con cludeerde vrijspraak. Maar de politierechter gaf de schaal der gerechtigheid 'n tik in het nadeel van den steuntrekker en veroordeelde hem tot de gevorderde maand. Een Plattelands persdelict. De 48-jarige uitgever-redacteur Corn. Jannes B., te Wieringen, had zich te verantwoorden wegens beleediging van een voetballer uit Schagen, de stucadoor Lutjeharms, die door zijn sportmedewer- ker wel 'n beste speler maar tevens 'n deugniet werd genoemd op grond van unfaire streken. De heer B zag in deze uitdrukking geen beleediging, waarin hij natuurlijk met den voetb&Ler van opinie verschilde. Ook de politierechter echter vond het sportief gesproken ook niet erg en noemde het treurig dat een rechter met zulke nonsens lastig moest worden gevallen. De heer B., die den naam van den schrijver niet wenschte te noemen, moest alsnu de klappen opvangen en 'e oflicier zag zich genoodzaakt, mede om d helaas dikwerf voorkomende sport- excessen te remmen te vorderen 20 boete of 10 dagen hechtenis. De heer B. voerde nog aan dat de heer Lutjeharms juist wegens zijn onsportie." optreden was geroyeerd en vérzocht ontslag van rechtsvervolging. De politierechter sprak verdachte vrij. Een candidaat voor de gevan genis. De smidsknecht Th. W. te Hoogkar- spel, die onlangs 'n worst stal en tot boete werd veroordeeld, is thans ook voorbestemd een hem opgelegde voorw. gevangenisstraf te ondergaan. Zoo ziet men hoe gevaarlijk het is, de voorwaar den van een voorw. veroordeeling te verwaarl oozen. Toenemende baldadigheid te Uitgeest. Niet alleen Alkmaar, ook Uitgeest heeft te lijden o.ider de baldadige jeugd. 'n Lummel van 19 jaar werd heden te dier zake veroordeeld tot 10 boete of L dagen hechtens, alsmede een voorw. straf van 3 maanden met 3 proefjaren. De politierechter heeft de pers ver docht mededeeling t° doen, dat vernie ling en andere misdrijven, ook uit pure ba'.dadigheidszucht gepleegd, zeer stre g zullen worden gestraft. Motoren. - In Norg werd Zondag een terreinrit ge houden om het kampioenschap van Drente De wedstrijd werd geheel in den vorm van de T.T.-races verreden. Er waren 31 rijders aan den start verschenen, w.o. drie teams, n.1. van de New Imperial, Velocette en Royal Enfield. In de 500 c.c. klasse won Dick Eysink, in de 350 c.c. klasse Jobing en in de 250 c.c klasse Jan Moejes. De totale uitslagen waren: Klasse 1, 250 cc.: 1. J. Moejes, Francis 1 Barnett, 2 u. 18 m. 10 sec.; 2. J. Teeken, Ariel, 2 u. 22 m. 10 s.3. J. Bark, Velocette, 2 u. 23 m. 15 sec., 4. G. van der Ploeg, B M. W., 2 u. 36 m. 10 sec.; 5. S. van Doesburg Smit, Panther, 2 u. 44 in. 10 sec. Snelste ronde: J. Moejes, Francis Barnette en J. van der Werf, New Imperial, 10 in. 26 sec. Klasse II, 350 c.c.: 1. R. Jobing, B.S.A 2 u. 12 m. 5 sec.; 2. C. V. v. d. Voort, Velo cette, 2 u. 16 m. 5 sec.; 3. J. H. Sybrandy, Velocette, 2 u. 30 m. 25 sec. Snelste ronde: R. Jobing, B.S.A., 10 m. 10 sec., hetgeen tevens de snelste ronde van den dag is. KI. III, 500 c.c.: 1. D. Eysink, Eysink, 2 u. 9 m. 15 sec.; 2. J. Roest, Eysink, 2 u. 20 m. 30 sec 3. Fr. Vermaak, Royal Enfield. 2 u. 23 m. 15 sec.; 4. H. A. de Beaufort, Eysink, 2 u. 36 m.; 5. S. Bron, Panther, 2 u. 37 min. 30 sec. Snelste ronde: Eysink, 10 u. 20 sec. Voetbal. De voetbalwedstrijden. Bizonder slecht trof de A.P.S.V. het giste ren met het weer, dat koud en nat was, toen om klokslag 11 uur de aanwezigen zich in het restaurant van de tribune verzamelden, om te luisteren naar de officieele woorde, die daar gesproken zouden worden. Onder de aanwezigen waren burgemeester van Kin schot, commissaris Walraven, commissaris Staal van 's Hertogenbosch, verschillende inspecteurs van politie, het hoofdbestuur van den Ned. Pol. Sportbond en vele anderen Na een kort welkomswoord van den voor zitter der jubileerende vereeniging, den heer ter Horst, sprak de heer Walraven als eere voorzitter der vereeniging. In een welge meende speech herinnerde spr. er aan, dat de sport in de politiecorpsen nog betrekkelijk jong is en in verband daarmee haalde spr. eenige oude herinneringen op uit zijn vroege- ren tijd. De verandering sindsdien is de politie ten goede gekomen, vooral ook omdat niet alleen voetbal, maar daarnaast tal van andere takken van sport beoefend worden, zooals schieten, schermen, athletiek en wandelen. Deze sport hebben de politiemannen noodig, om voor 100 fit te blijven. En bovendien is die sportbeoefening niet alleen goed voor lichaam en geest, maar ze verbetert de corpsgeest en de kameraadschap tusschen de corpsen onderling. Het verheugde spr. dat hij eere-voorzitter van de jubileerend ver. was, die als klein corps een 10-jarig bestaan mocht herden ken temidden van collega's, rijkspolitie en marechaussee. Dank bracht spreker aan de autoriteiten, in het bijzonder aan den bur gemeester van Alkmaar. En hulde bracht spreker vooral aan chef ter Horst, die niet alleen voor de A. P. S. V. veel gedaan heeft, maar voor den geheelen Nederlandschen Politiesportbond als competitieleider en op velerlei andere wijze. Tenslotte hoopte spreker, dat de wedstrij den op een hoop peil zouden staan en dat er op de velden een sportieve geest mocht heerschen, opdat de saamhorigheid en kame raadschap tusschen de deelnemende korp sen onderling verhoogd zou worden en op dat de vreemdelingen van de goede oude kaasstad een prettige herinnering mochten meenemen. (Applaus). De heer ter Horst dankte den commis saris voor diens vriendelijke en welgemeen de woorden en zeide, dat het corps als dank niet anders kon doen dan een zeer groote plichts-betrachting naar voren te brengen. Hierna volgden vele felicitaties. Zoo spra ken o.a. de voorzitter van den N. P. S. B de heer Nieuwland uit Hilversum, die de A.P.S.V. een sieraad van den bond noem de; een afgevaardigde van 's-Hertogen- bosch, die bij de gelukwenschen een fraaie herinneringsplaquette aan de jubileerende vereeniging aanbood; de voorzitter van Alkmaar (Go ahead), de heer M. van der Horst, die een bloemenhulde bracht; er spra ken afgevaardigden van Rotterdam, Amers foort, Hilversum en de lilde Divisie der Kon. Marechaussee. En de heer ter Horst dankte tenslotte alle sprekers en alle aan wezigen op een vlotte wijze. Daarna ging met loten voor de voetbal wedstrijden en Alkmaar was al direct zoo gelukkig, om zich vrij te loten voor de eer ste ronde. De eerste ronde werd onder voortdurenden regen gespeeld en twee der drie terreinen waren bijna onbespeelbaar. Ondanks alles werd er overal met veel enthousiasme ge speeld. Hilversum klomt den Bosch zeer verdiend met 31, de politietroepen waren zoo ge lukkig, om de marechaussee met 2—1 te slaan en Amersoort won na zeer groote in spanning van Leeuwarden, dat het tot een verlenging bracht. Maar de oud-Alkmaarder Dreeuws kon zijn nieuwe kleuren niet tot overwinning voeren. Met 21 verloor Leeuwarden. He resultaat van de eerste ronde was dus: Hilversum—den Bosch 31 Pol troepenMaréchaussee 21 AmersoortLeeuwarden 21 (na verlenging) Alkmaar vrijgeloot. Voor de verliezersronde lootte de Maré chaussee vrij. Den Bosch had op het zeer slechte veld weinig moeite met Leeuwarden, dal nu met 40 geklopt werd. In de tweede ronde kwam een frïsch Alk maar tegenover de Politietroepen. Beide partijen zwoegden hard om een doelpuntje dat heel lang uitbleef. Uit een voorzet van Hooyer kon echter ter Horst in de tweede helft het net vinden. Verder werd er niet ge scoord, zoodat Alkmaar zich in de finale plaatste. Kwalitatief was de andere ontmoeting, Hilversum—Amersfoort, veel beter. Hoewel Hilversum iets sterker was, kon het slechts met groote moeite winnen van het goed spe lende Amersfoort. De uitslag was 2—1. Om den le en 2e prijs kampten dus Hil versum en Alkmaar. Twee fouten in de Alk- maar-verdediging leverden voor Hilversum twee goedkoope doelpunten op. Alkmaar miste bij den stand 30 nog een strafschop, maar redde eindelijk de eer. Er werd hard gezwoegd door beide elftallen, maar Hilver sum speelde veel gemakkelijker en haar elf tal was iets meer homogeen. En dat gaf den doorslag. De totale resultaten waren: lste ronde: Hilversum—den Bosch 3—1; Pol. troepen—Marechaussee 2—1; Amers. foortLeeuwarden 21 (na verlenging); Alkmaar vrij geloot. Verliezersrondeden Bosch—Leeuwarden 4—0; Marechaussee vrij geloot. 2e ronde: Alkmaar—Pol. troepen 1-0; HilversumAmersfoort 21. Finale lste en 2e prijs: AlkmaarHilver sum 13. Finale 3e en 4e prijs: Politietroepen— Amersfoort 2—7. Finale 5e en 6e prijs: den BoschMare chaussee 0—2. Uitslag: 1. Hilversum; 2. Alkmaar; 3. Amersfoort; 4. Politietroepen; 5. Mare chaussee; 6. den Bosch; 7. Leeuwarden. Na afloop vond de prijsuitreiking plaats In het restaurant van de tribune. De heer ter Horst verzocht commissaris Walraven, de prijzen uit te reiken en deze deed dat na een speech, waarin hij liet uitkomen, dat de wed strijden, ondanks het minder goede weer, uit stekend geslaagd waren en dat allen met veel genoegen op dezen sportdag zouden kunnen terugzien. Spr. hoopte, dat de prij zen nog lang een prettige herinnering zullen blijven aan een aangenamen sportdag ht Alkmaar. Toen werden de prijzen uitgereikt, elke vereeniging kreeg ovendien een kaasje, v elk product ook aan de scheidsrechters werd overhandigd. Nog enkele sprekers, o.a. de commissaris van politie te 's-Hertogenbosch en de bonds voorzitter van den N. P. S. B., voerden het woord, een driewerf hoera werd nog eens aangeheven voor de A.P.S.V., alle medewer kenden werden nog eens bedankt en toen was het voet bal feest voorbij. De blanke tijger, door O. Gongrijp. Uit gave N.V. H. P. Leopold s UitgeversmaaU schappij te s-Gravenhage De controleur Hoome in een der buitenge- westen van Indië, heeft redenen om er bij1 zijn superieuren op aan te dringen den inlan der Joeseof Banta wegens opruiing en sa menspanning tegen het Europeesch gezag te interneeren. Hij acht dezen inboorling Bui tengewoon gevaarlijk, maar de regeering antwoordt, dat er voor intemeering geen ter men aanwezig zijn, zoolang geen klemmen der bewijzen van zijn schuld overgelegd kun nen worden. De controleur Hoorne kent het gevaar beter dan iemand anders. Hij is het geweest, die dezen onbetrouwbare in verband met knoeierijen van zijn po6t ontheven heeft, hij heeft de haat in de oogen van den sluwen inlander gezien en weet, dat deze sedert ge- ruimen tijd bezig is de bevolking tegen Het Europeesche gezag en speciaal tegen het zijne op te ruien. Hij besluit er met twee poli tiedienaren te paard op uit te trekken om verschillende kampongs in zijn gebied te be zoeken, zich van de gezindheid der bevolking te overtuigen en zoo mogelijk de verblijf plaats van Joesoef Banta op te sporen. Met zijn nooit missende automatische buks trekt hij er op uit na afscheid van zijn jonge vrouw en van zijn driejarig zoontje te hebben geno men. Hij komt onderweg eerst goed tot het besef aan welk gevaar deze beiden bloot staan, indien er tijdens zijn afwezigheid iets mocht gebeuren en hij besluit onmiddellijk terug te keeren als hij door een spion te weten komt, dat er in den derden nacht na de nieuwe maan een overval op zijn woning be raamd is. Dag en nacht te paard zittende nadert hij zijn huis in de veronderstelling, dat hij nog een week tijd heeft om maatrege len te nemen, maar Joesoef Banta heeft van zijn afwezigheid gebruik gemaakt om den voorgenomen aanval een week te vervroegen en als de controleur in den nacht thuis komt, vindt hij zijn vrouw en zijn kleine jongen door dolksteken vermoord. Een wraakgevoel overmeestert hem. Nie mand heeft de gevallenen beschermd, hij heeft het gouvernement ook niet noodig om wraak te kunnen nemen. Hij schrijft een af scheidsbrief aan den resident en trekt met zijn trouwe buks naar een oude grot, waar hij een schuilplaats zoekt. Van daaruit maakt hij tochten in de omgeving en schiet eiken man neer, dien hij onder schot kan krijgen. De angstige bevolking noemt hem de blanke tijger en als zij verwachten, dat zijn patro nen verschoten zijn, komt een moordlustige troep op hem af, waarvan hij uit zijn schuil plaats vrijwel alle mannen onder schot neemt en doodt. Hij komt van een van hen, wiens leven hij spaart de verblijfplaats van Joesoef Banta te weten, volgt diens spoor en schiet hem neer. Dan maakt zijn wraakge voel plaats voor de behoefte om nuttigen ar beid te verrichten. Hij bewerkt de sawah's voor Inlandsche vrouwen wier mannen hij neer geschoten heeft en woont onder het volk tot moordende koortsen hem dooden. Daarna wordt hij met diepen eerbied door de inlan ders begraven en trekken later duizenden naar zijn graf, dat voor velen een bedeplaats is geworden. Het boek, waarvan de Indische sfeer ons goed getroffen lijkt, geeft aanleiding tot het stellen van eenige vragen. Is het b.v. moge lijk, dat een controleur zonder meer van zijn post verdwijnt en honderden menschen neer schiet om daarna ongemoeid te worden ge laten, ja, zelfs het verzoek te krijgen of hij misschien zijn bezigheden als regeeringsver- tegenwoordiger weer wil hervatten? Overi gens alle lof voor den schrijver voor de wijze, waarop hij het verdriet van Hoorne tot uiting brengt als deze den moord op zijn vrouw en kind ontdekt en ook voor de manier waarop hij de waanvoorstellingen toekent, die dezen zonderling beheerscnen als de koorts hem ten grave sleept. Inlanders heb ben.andere karaktereigenschappen dan Euro peanen en wij zullen dus zonder meer aan nemen, dat zij in staat zijn, den blanke te huisvesten, te verzorgen en na zijn sterven als een heilige te vereeren, die de mannen uit hun gebied op zoo groote schaal in den dood gejaagd heeft. Het doet een beetje vreemd aan, maar er zit toch spanning en sfeer in dit verhaal en voornamelijk de voorbereiding van den opstand en de ondefinieerbare wijze waarop deze regeeringsambtenaar het ge vaar voelt aankomen, zijn goed weergegeven. Een interessant werkje, dat zeker belangstel ling zal trekken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1935 | | pagina 10