DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Japansche actie in China.
No. 142 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Dinsdag 18 Juni 1935
137e Jaargang
ïDxiQetiikscfi Omcücht
De houding der groote mogendheden in het
conflict. - Verschillende autoriteiten deelen
hun standpunt mee.
Het incident van Tsjahar.
^Buiteiiloutd
PROCES TEGEN 74 COMMUNISTEN.
DOOR BENZINEDAMPEN
OMGEKOMEN.
DF ZITTING VAN HET ENGELSCHE
LAGERHUIS.
De nieuwe heeren.
TWEE LEDEN VAN HET ZWARTE
FRONT VEROORDEELD.
ANTI-SEMITISCHE EXCESSEN IN
POLEN.
POLITIEKE MOORD IN RUSLAND.
OPVRAVINGEN IN NOORD-AFRIKA.
^Binnenland
Waf vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Volgens geloofwaardige mededeelingen
schijnen zich twee stroomingen te ontwikke
len onder de Japansche militaire autoritei
ten ten aanzien van de wijze van handelen
in Noord-China.
De eene groep, welke wordt vertegenwoor
digd door Dohaira, wil geheel Noord-China
openlijk onder controle v. h. Kwantoeng-le-
ger plaatsen, terwijl de andere groep meer
geneigd is naar de raadgevingen van Tokio
te luisteren en tevreden te zijn met meer be
scheiden resultaten, welke tot nu toe zijn
bereikt.
Dohaira verklaarde gisteren, dat de Chi-
neezen slechts mondelinge verzoeken hebben
aanvaard en dat is niet wat hij zoekt.
Volgens een rapport, dat de Engelsche
gezant te Tokio aan zijn regeering heeft ge
richt, verzekert de Japansche minister van
buitenlandsche zaken, dat de actie van de
militaire autoriteiten is ingezet zonder zijn
initiatief. De minister schijnt achteraf echter
de houding van de militaire leiders te heb
ben goedgekeurd wat de provincie Hopei 'be
treft en de ten aanzien van die streek opge
stelde eischen, met name het vertrek van de
troepen en de administratieve veranderingen.
De minister schijnt echter zich niet te kun
nen vereenigen met de maatregelen, die de
generale staf omtrent Tsjahar heeft geno
men.
De ontruiming van Tsjahar.
Ondanks de officieele Chineesche verkla
ringen volgens welke het incident van
Tsjahar geregeld zou zijn, doen de Japan
sche autoriteitenmet nadruk opmerken, dat
er geen enkel accoord is tot stand gekomen
omtrent de algemeene betrekkingen tusschen
Tsjahar en Mantsjoekwo.
De Japansche bladen melden voorts, dat
met toestemming van den Japanschen mi
nister van oorlog, talrijke vliegtuigen naar
Kalgan zijn gezonden, waar de militaire
missie onderhandelingen voert met de plaat
selijke Chineesche autoriteiten over de ge
deeltelijke ontruiming van de provincie
Tsjahar.
Deze maatregelen zouden genomen zijn
om botsingen tusschen de Japansche- en
Chineesche troepen te vermijden.
Het eerste transport der Japansche troe
pen zou gisteren de provincie binnenmar-
cheeren en wel in dat deel, waarin zich tot
nu toe nog Chineesche militairen bevonden.
Inzake net incident meldt Reuter nog uit
Tokio, dat overeenkomstig de beslissing van
den Japanschen generalen staf te Tsjang
Sjoen de troepen van generaal Soeng Tsje
Joean, gouverneur van de provincie Tsjahar,
zullen worden beschouwd als bandieten en
als zoodanig warden behandeld.
De troepen van Tsjahar worden beschul
digd den wapenstilstand van 2 Februari te
hebben geschonden.
Telegraaf-, telefoon- en radio
verkeer onder Japansche controle.
Het Japansche oppercommando heeft de
telegraaflijn SjanhaikwanTientsin militair
laten bezetten.
Alle telefoonkantoren aan deze lijn staan
thans onder controle van Japansche militai
ren.
Het Japansche oppercommando heeft bo
vendien talrijke radiostations bezet en con
troleert het geheele draadlooze verkeer tus
schen Noord-China en Nanking.
De houding van de mogendheden.
Sir Samuel Hoare, de nieuwe Engelsche
minister van buitenlandsche zaken, heeft gis
teren in het Lagerhuis een korte verklaring
afgelegd nopens den huidigen toestand in
China. Hij zei, dat door verschillende oorza
ken de invloed van de internationale crisis
op China was vertraagd. Eenige maanden
geleden echter was China's economische toe
stand ongetwijfeld benard geweest en sinds
dien was hij nog ernstiger geworden door de
jongste rijzing van den pr'js van het zilver.
De Engelsche regeering volgt van nabij en
in vriendschappelijken geest den loop van
zaken en heeft nu gezorgd, dat Sir Freaerick
Leith Ross, haar voornaamste economische
adviseur, zich spoedig naar China zal bege
ven om advies aan de regeering uit te bren
gen over den toestand aldaar.
Ondanks de financieele crisis is de poli
tieke toestand de laatste maanden niet on
gunstig geweest. Er waren teekenen van een
gestadigen vooruitgang in de richting van
orde en vastheid en het succes van den veld
tocht der centrale regeering tegen de com
munisten heeft bijgedragen tot uitbreiding
van haar gezag en invloed.
In noord-China zijn echter de zaken de
laatste paar weken een verontrustenden kant
opgegaan. De berichten spreken elkaar op
ondergeschikte punten tegen en de toestand
is van dien aard, dat snelle wisselingen mo
gelijk zijn, maar in groote trekken schijnt
het, dat de plaatselijke Japansche militaire
gezaghebbers bezwaren hebben ingediend
nopens menschen of instellingen, die vijandig
tegen hen zouden zijn in of nabij de gedemi
litariseerde zone, die tusschen China en Ja
pan bij den wapenstilstand van Tangkoe is
ingesteld. De plaatselijke Chineesche autori
teiten hebben maatregelen genomen om aan
deze bezwaren tegemoet te komen, maar ze
kere punten schijnen nog onopgelost te zijn
en nog onderwerp van p'aatselijke besprekin
gen uit te maken.
Ten aanzien van den jongsten gang van
zaken in Noord-China is de minister in voe
ling getreden met de gezanten te Tokio en
Nanking en door hen met de Japansche en
Chineesche regeering. De gedachtenwisse-
ling dienaangaande duurt nog voort.
De Amerikaansche Senaat en
het verdrag der negen mogend
heden.
King heeft bij den Amerikaanschen Se
naat een resolutie ingediend, waarbij de com
missie van buiten'andsche zaken uit den Se
naat wordt gemachtigd een onderzoek in te
stellen naar de politiek, die Japan ten aan
zien van China volgt en om vast te stellen of
deze politiek het pact-Kellogg en het verdrag
der negen mogendheden schendt. Phillips en
de ambassadeur Lindsay h.-bben in den Se
naat den stand van het Chineesch—Japan
sche conflict besproken. Beiden weigerden een
verklaring te geve. over den toestand, doch
Phillips zeide, dat de Vereenigde Staten nog
geen enkele beslissing genomen hebben ten
opzichte van het in te nemen standpunt.
De onderteekenaars van het verdrag der
negen mogendheden zijn, gelijk men zich
herinnert, Engeland, Ver. Staten, Japan,
Frankrijk, Italië, China, Nederla..d, België
en Portugal. Deze hebben elkaar beloofd de
souvereiniteit en de territoriale en adminis
tratieve onafhanke'ijkheid var China te eer
biedigen en er var. ai te zien in China naar
bijzondere rechten of privileges te streven
Verder zullen zij in voorkomende situaties
overleg plegen.
Art. 7 van het verdrag zegt: „De verdrag
sluitende mogendheden komen overeen, dat,
indien er een situatie ontstaat, welke naar
het oordeel van een hunner de toepassing
van de bepalingen van dit verdrag betreft en
welke de bespreking van die toepassing
wenschelijk maakt, er een volledige en vrije
bespreking zal plaats hebben tusschen de be
trokken mogendheden".
REDE VAN GOEBBELS.
De kunst is een hartstocht.
Op de bijeenkomst te Hamburg van de
Rijkstheater-kamer, ter gelegenheid van de
Rijkstheater Feestweek heeft dr. Goebbels
een rede gehouden, waarin hij o.a. zeide:
„De kunst is een hartstocht, die den ge-
heelen mensch opeischt. Een staatsman kan
geen grootere eer kennen, dan te helpen aan
het bereiden der wegen voor de kunst. De
kunstenaar bezit zijn persoonlijke eigenaar
digheden en heeft daarop ook recht. Dit uit
leven der eigen individualiteit heeft echter
zijn grenzen, waar botsing ontstaat met de
belangen der gemeenscap, want niemand
heeft het recht zich slechts als individu te
voelen. De kunstenaar heeft de plicht het
volk te dienen. Dezen plicht heeft het Duit-
sche kunstgenie in de jaren na 1918 groo-
tendeels verzuimd en vergeten. Het betreft
hier het tijdperk, waarin de kunstenaar ge
loofde, slechts rekenschap te moeten geven
aan den kunstenaar en in laatste instantie
aan zichzelf. Het is geen wonder, dat deze
soort kunst het epitheton Duitsch, niet meer
verdiende en niets meer uitstaande had met
het Duitsche volk.
Wij moeten protesteeren tegen een tooneel-
en filmkunst, die tracht ons menschen te
schilderen, zooals die in werkelijkheid niet
bestaan. Wij vragen menschen, die uit het
leven zijn genomen, menschen van vleesch en
bloed, die de zorgen, de kwellingen en de
vreugden van onzen tijd ook in hun eigen
binnenste beleven. Men heeft ons vaak ver
weten, dat wij de Duitsche kunst hebben ver
laagd tot een loutere propaganda-aange-
legenheid. Maar waarom verlaagd'? Is de
propaganda iets, waartoe men iets anders
kan verlagen? Is de propaganda, zooals wij
die verstaan, ook niet een soort kunst? Ver
laagt men de kunst, wanneer men haar op
één lijn stelt met de edele kunst der volks
psychologie, die in de eerste plaats het Rijk
voord en ondergang heeft behoed? Met
theorieën kan men in dergelijke tijden van
nood een volk niet helpen; men moet het de
practische mogelijkheid bieden om een nieuw
leven te beginnen. Dat hebben wij gedaan
Wat nu het speelplan betreft, moet ik op
merken, dat het in het afgeloopen seizoen te
weinig uitdrukking heeft gehad. Het kan niet
goedgekeurd worden, dat de leiders van het
tooneel veelal probeeren, in het geheel niet te
spreken van het nationaal socialisme. Alleen
klassieken en aan de andere zijde naieve on-
schuldigden zijn niet voldoende. Wij hebben
achting voor de kunst, of zij ontspringt aan
het Fransche, het Engelsche of het Italiaan-
sche volksbewustzijn, maar bij menig speel
plan lijkt het er op, alsof er in Duitschland
in het geheel geen kunstenaars bestaan en
alsof wij geen dichters hebben gehad. Dat
geldt vooral voor de Rijkshoofdstad. Men
moet dan ook den moed tot experimenteeren
hebben: het moet niet blijven bij een serie
stuk, dat 300 of 400 maal wordt opgevoerd
Het tooneelleven wordt 6lechts beoordeeld
uit het gezichtspunt van de kassa. De kas
wordt vol en de harten leeg.
Hier en daar staat men op het standpunt,
dat het nationaal socialisme een politieke leer
is en zich derhalve uitsluitend heeft bezig te
houden met de politiek. Maar dat zou op den
duur een volkomen ontbinding van ons
staatsleven meebrengen. Het nationaal socia
lisme is niet alleen een politieke leer. Het is
een totale beschouwing van alle zaken, die
met het openbare leven in verband staan. Het
moet dus de basis van ons geheele leven wor
den."
Voor den derden strafsenaat te Hamburg
is gisteren het proces begonnen tegen 74
communisten, die beschuldigd worden van
voorbereiding tot hoogverraad, poging tot
moord, landvredebrtuk, ernstig oproer en
andere delicten. Het geheele proces zal in
drie deelen worden behandeld.
Dit proces staat in verband met de gebeur
tenissen op 6 Maart 1933. Op den avond
van dien dag organiseerde naar aanleiding
van een stembusoverwinning de N.S.D.A.P.
een fakkeloptocht, waarbij een vuuroverval
van communisten gepleegd werd. Hierbij vie
len drie dooden, toevallige voorbijgangers.
Bovendien werden 16 personen gewond.
In de Oosthaven te Berlijn waren gister
twee arbeiders bezig met het reinigen van
verscheidene groote benzinetanks, die in den
grond gebouwd zijn. Een hunner verloor in
een der tanks het bewustzijn. De tweede snel
de zijn kameraad te hulp, doch ook hij viel
bewusteloos neer. Toen beiden eindelijk ge
borgen waren, waren de levensgeesten reeds
geweken.
Na het Pinksterreces zijn Hooger en La
gerhuis gister weer bijeengekomen. De zit
ting van het Lagerhuis droeg een bijzonder
karakter doordat hier voor het eerst de le
den van de nieuwe regeering-Baldwin ver
schenen. Toen hij de zittingszaal binnen
kwam, werd Baldwin evenals zijn voorgan
ger MacDonald met vriendelijk applaus ont
vangen.
In de voor vragen bestemden tijd gaf de
ondersecretaris voor Indië een verklaring
over de aardbeving in Quetta. Volgens of
ficieele ramingen vreest men, dat in de
door de aardbevingsramp getroffen landstre
ken een totaal aantal dooden zal blijken te
zijn gevallen van ruim 40.000. Het aantal
der om het leven gekomen Europeanen be
draagt, terwijl nog 240 min of meer ernstig
gewond zijn.
Toen de nieuwe minister van buitenland
sche zaken, Sir Samuel Hoare, vervolgens
opstond ter beantwoording van een vraag
werd hij hartelijk toegejuicht. De te beant
woorden vraag betrof den toestand in Abes-
sinië: en de door de Britsche regeering ter
in stand houding van den vrede gedane
stappen. Hoare verwees naar de uitvoerige
verklaring van Eden van 7 Juni, waaraan
hij op het oogenblik niets kon toevoegen. Op
een verdere vraag deelde hij mede, dat een
antwoord van de Japansche regeering op
het Engelsche protest inzake instelling van
een oliemonopolie in Mandsjoerije niet was
ontvangen. Intusschen is het monopolie van
kracht geworden en onder deze omstandig
heden hebben de Britsche en Amerikaansche
oliemaatschappijen besloten zich terug te
trekken uit de Mandsjoerijsche oiiemarkt.
Daarop stelde een afgevaardigde een
vraag naar den toestand in China. Hoare
antwoordde, dat sedert eenige maanden in
den economischen toestand van China klaar
blijkelijke moeilijkheden opgetreden zijn die
nog verscherpt zijn door het recente stijgen
van den zilverprijs. Het is bekend, dat de
Britsche regeering de ontwikkeling met be
langstelling volgt en zij heeft het er thans
toe geleid, dat de economische en financieele
adviseur van de Britsche regeering Sir Fre-
derick Leith-Ross zoo spoedig mogelijk naar
China zal gaan om de Britsche regeering op
de hoogte te stellen van den toestand. On
danks ae financieele crisis is de politieke toe
stand in de laatste maanden niet ongunstig
geweest. In Noord-China heeft in de laatste
twee weken echter een verontrustende ont
wikkeling plaats gevonden. In zekere details
zijn de geruchten met elkaar in tegenspraak
en de toestand kan zich snel wijzigen. Ten
slotte deelde Hoare mede, dat hij door be
middeling van den Britschen diplomatieken
vertegenwoordiger in Tokio en dien te Nan
king in contact staat met de Japansche en de
Chineesche regeeringen en dat de gedachten-
wisseling thans nog voortduurt.
Twee leden van het z.g. Zwarte Front van
Otto Strasser zijn gister door het volksge
rechtshof te Berlijn resp. veroordeeld tot
8 jaar tuchthuisstraf en 5 jaar eerverlies en
drie jaar tuchthuistraf met aftrek van 5
maanden voorarrest.
Te Roecienz en te Soevalki is het tot vrij
ernstige anti-semitische excessen gekomen
Een aantal joodsche zaken is vernield, waar
bij vechtpartijen plaats vonden. Te Soevalki
zijn 93 personen gearresteerd, die getracht
hadden, ruiten in de joodsche wijk in te
slaan.
Een nieuwe politieke moord heeft in Mos
kou groot opzen gebaard. In Noworossisk is
een der oudste leden van de partij, Antipoff,
vooraanstaandl id van het stadsbestuur, ver
moord. Van de daders ontbreekt ieder spoor.
NOODWEER OP FORMOSA.
In Midden- en Zuid-Formosa heeft een
noodweer gewoed, tengevolge waarvan de
spoorwegdiensten stilgelegd werden. Een
cfertigtal huizen stortte in, waarbij echter
slechts één persoon gewond werd.
Tijdens recente opgravingen te Sabratha
heeft men de fundamenten blootgelegd en
verschillende overblijfselen gevonden van een
Romeinschen tempel uit de eerste eeuw. Te
Leptis Magna heeft men twee koppen van
groote artistieke waarde gevonden, waarvan
de eene keizerin Faustina, de vrouw van
Pius Antonius, voorstelt.
NIEUWE ONTHULLING TE OSS.
37-jarige vrouw aangehouden,
verdacht van medeplichtig
heid aan de roofoverval te
Geffen.
De Koninklijke marechaussee te
Geffen heeft gistermorgen de ge
huwde vrouw G. gearresteerd, die
ervan verdacht wordt medeplichtig
te zijn geweest aan den overval, ge
pleegd op de bejaarde koopvrouw
van Dijk te Geffen. De vrouw, die
een nicht is van den vermoorden
Gerrit de Bie, zou tevoren aan de
daders van den overval inlichtingen
hebben verschaft, die hun werk ver
gemakkelijkten. Zij is ter confron
tatie met Piet de Bie, die, zooals
men weet reeds een bekentenis heeft
afgelegd, naar de Marechausseeka
zerne te Oss overgebracht. De
vrouw blijft nochtans ontkennen
zich schuldig te hebben gemaakt
aan het haar ten laste gelegde.
KINDJE VERDRONKEN.
Gisteravond omstreeks half acht is het 2-
jarig dochtertje van de familie Diepstraten
te Verhoven bij Gilze (N Br.) in een onbe
waakt oogenblik in een teil met water geval
len en verdronken. Dr. Hoeks, die spoedig
ter plaatse was, paste nog eenigen tijd kunst
matige ademhaling toe, doch de levensgees
ten waren reeds geweken.
OVERBOORD GEVALLEN EN
VERDRONKEN.
Gistermiddag is één der opvarenden van
het pleizierjacht „Rose Marie'' op den Rijn
nabij Eist onder de gemeente Rhenen, over
boord gevallen en verdronken. Dreggen
bleef zonder resultaat. Het slachtoffer is de
34-jarige ongehuwde M. v. d. Berg uit Rot
terdam.
Het conflict JapanChina. (Dag.
Overzicht.)
Rede van Goebbels over de kunst.
(Buitenland.)
Het Hooger- en Lagerhuis bijeen.
(Buitenland.)
Nieuwe onthulling te Oss. (Bin
nenland.)
Moordaanslag te Apeldoorn. (Bin
nenland.)
De moord op den politie-commij-
saris te Schiedam; 20 jaar wegens
moord geëischt. (Rechtszaken.)
Aankoop van reischeques voor
reis en verblijf in Duitschland. (Bin-
land.)
Biiksem-inslag toch de oorzaak
van de ramp van de „Uiver"?
(Luchtvaart.)
Vreeselijk auto-ongeluk te Ber
gen; twee jongens gedood. (Stad en
Omgeving.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
AANKOOP VAN REISCHEQUES
VOOR REIS EN VERBLIJF
IN DUITSCHLAND.
Een gedeelte van het verkochte
bedrag in marken moet op de
clearing worden gestort.
In de Staatscourant var gisteravond
is een kon. besluit met daaraan toege
voegde ministerieele beschikking gepu
bliceerd, welke betrekking hebben op
den verkoop van chèques, het afgeven
\an credietbrieven en het openen van
accreditieven ter bestrijding van reis-
en verblijfkosten in Duitschland. De
s'tekking van dit Kon. besluit is, een
deel van de betalingen, welke in Neder
land woonachtige personen in verband
met hun reis- en verblijfkosten in
Duitschland verrichten, aan de Neder-
landsch-Duitsche clearing ten goede te
doen komen. Tot dit doel zullen de in
stellingen (in Nederland gevestigde
banken en reisbureaux), welke zich
bezig houden met den verkoop van reis
cheques en hetgeen daarmede wordt ge
lijk gesteld, voortaan verplicht zijn een
door den minister van economische za
ken vast te stellen gedeelte van het ver
kochte markenbedrag tegen den officiee-
len wisselkoers in guldens bij het Neder-
landsch Clearinginstituut te 's-Graven-
hage te storten. Deze regeling treedt met
ingang van heden in werking. Ter con
trole op de in Nederland woonachtige
reizigers dient'ieders aankoop van reis
marken door den verkooper in het reis-
paspoort van den kooper te worden aan-
geteekend, met vermelding van den
naam der verkoopende instelling en
datum van trekking, en het totaa ver
kochte bedrag. Als gevolg van bovenver
meld Kon. besluit zal het voortaan aan
in Nederland woonachtige personen ver
benen zijn reischèque6 e.d. buiten Ne
derland te koopen. Overtredingen van
dit verbod kunnen op g-ond van de wet
op het internationaal betalingsverkeer
1934 worden gestraft.
Uit deze regeling zal wel een stijging
van den koers van de reismarken voort
spruiten, doch deze stijging zal binnen
beperkte grenzen blijven.
STEUNVERLEENING AAN TIJDENS
WERKLOOSHEID GEHUWDEN.
Gehuwdensteun pas nadat men
een jaar gehuwd Is.
De minister van sociale zaken heeft
besloten, de bepaling omtrent het ver-
leenen van steun aan diegenen, die tij
dens werkloosheid zijn gehuwd, te wij
zigen. Tot dusver werd de methode ge
volgd, dat met betrekking tot de tijdens
werkloosheid gehuwden een datum werd
vastgesteld, waarvoor men gehuwd
moest zijn om voor gehuwdensteun in
aanmerking te komen. Deze datum werd
na verloop van tijd verschoven, waar
door dan op een bepaald oogenblik zij,
die na bedoelden datum gehuwd waren,
gehuwdensteun ontvingen.
Als datum waarvoor men gehuwd
moest zijn, gold sinds de laatste wijzi
ging 1 April 1934. De minister van so
ciale zaken heeft thans bepaald, dat aan
hen, die tijdens hun werkloosheid zijn
gehuwd, geen gehuwden-uitkeering mag
worden verstrekt dan nadat zij een jaar
gehuwd zijn of na hun huwelijk drie
maanden in het vrije bedrijf hebben ge
werkt. Gehandhaafd is de bepaling, wel
ke reeds bestond, dat zij, die na hun
huwelijk kostgangerssteun ontvingen,
dien kunnen behouden zoolang zij inge
volge het vorenstaande nog niet voor
gehuwdensteun in aanmerking komen.
