£and= en Jmüiéxhm
Stad en Om
^Binnenland
LANGELOT
DE LAATSTE LES VAN
NIEUWE ARBEIDERS IN
DEN TUINBOUW.
Verkiezingsvergadering
der communisten.
Sprekers de heeren
D. Wijnkoop en H. Beversluis.
Te Dongen.
veroordeelde nam evenwel met dit vonnis
geen genoegen, kwam in verzet, welke ver-
zetzaak nu op deze zitting nog eens opnieuw
werd behandeld.
Niet geheel ten nadeele van den opposant,
die een tegemoetkomende houding aannam,
en daardoor eenigermate de sympathie ver
wierf van den officier, zoodat deze magi
straat zich bereid verklaarde inplaats van
principale hechtenis te vorderen 100 boete
of 50 dagen, ongeacht de ontzegging rij
bevoegdheid voor den tijd van 1 jaar.
DE STRAF VAN DEN SMOKKEL-
KAPITEIN.
zes maanden niet varen.
De Raad voor de Scheepvaart heeft giste
ren uitspraak gedaan inzake de klacht van
den inspecteur-generaal voor de scheepvaart
tegen den toenmaligen kapitein van het
stoomvisschersvaartuig „De Hoop II" IJM.
40, wegens het met lading naar zee vertrek
ken, zonder de vereischte papieren als vracht
schip en zonder dat zijn vaartuig voorzien
was van uitwateringsmerken.
Dit schip is, naar men zich herinneren zal,
geruimen tijd vastgehouden door de Engel-
sche autoriteiten wegens smokkelarij van spi
ritus, van welk smokkelen den eigenaar van
het schip, die dit had verhuurd, naar hij
meende voor de visscherij, niets bekend was.
De raad was, met den inspecteur-generaal
van oordeel, dat de aangeklaagde op zeer
ernstige wijze zijne verplichtingen als gezag
voerder van een Nederlandsch schip heeft
verzaakt. Hij heeft willens en wetens gehan
deld tegen de wettelijke voorschriften en
schade berokkend aan den naam van de
Nederlandsche scheepvaart in binnen- en
buitenland.
De klacht is dus gegrond1 en een zware
straf is naar 's raads oordeel op haar plaats.
Mitsdien straft de raad, uitspraak doende
bij verstek, den betrokkene door hem de be
voegdheid te ontnemen om als kapitein te
varen op een schip als bedoeld bij artikel 2
der Schepenwet, voor den tijd van zes maan
den.
Het resultaat van de genomen
proef is zoodanig, dat de minister
ermee voort gaat.
De minister van sociale zaken heeft de na
volgende aanschrijving inzake het opnemen
van nieuwe arbeiders in den tuinbouw, de
bloembollencultuur, de groententeelt en de
bloemencultuur, de groententeelt en de bloe
mencultuur, met bijslag van de overheid,
aan verschillende na te noemen gemeenten,
laten uitgaan:
Zooals uw college ongetwijeld bekend is,
is gedurende ongeveer een iaar in ons land
een proef genomen, welke hierin bestond,
dat net opnemen van arbeiders in land- en
tuinbouwbedrijven werd bevorderd, door
het geven van bijslagen van overheidswege.
De resultaten, met deze proef verkregen,
zijn van een zoodanigen aard, dat ik bereid
ben, thans ook uwe gemeente in de gelegen
heid te stellen onderstaande regeling toe te
passen en wel voorloopig- gedurende de
periode, die 31 December 1935 eindigt.
De regeling luidt als volgt:
le Van het loon, dat wordt uitgekeerd in
het bedrijf, dat in Uwe gemeente een voor
name bron van bestaan vormt, zal door de
overheid worden vergoed 1/3 deel van het
netto loon (dus zonder de kosten van sociale
verzekering), dat wordt uitbetaald aan hen,
die in de desbetrefende bedrijven als arbeider
worden aangenomen en tew erk gesteld.
2e. De bijslag van de overheid mag alleen
worden berekend over werkzaamheden, die
in het bedrijf zelf zijn verricht; derhalve
komt b.v. loon, uitgekeerd voor z.g. huis
houdelijke werkzaamheden, .liet voor bijslag
in aanmerking.
3e. De arbeiders, die men onder de bijslag
regeling wil betrekken, moeten door den be
trokken inspecteur voor de werkverschaffing
op voorstel van uw college worden aange
wezen uit hen, die ingevolge de dezerzijds
aangegeven regelen voor werkverschaffing,
c.q. steunregeling voor hulp van de zijde
der overheid in aanmerking komen.
4e. De bijslag van de overheid, dit is dus
1/3 van het loon, komt overeenkomstig de
regelen van het werkloosheidssubsidiefonds,
voor gemeenschappelijke rekening van dat
fonds en uwe gemeente.
5e. De bijslagregeling is gebaseerd op de
ter plaatse voor de bedrijven gangbare
loonen. Derhalve mag als gevolg van de
bijslagregeling dit loon onder geen beding
worden verhoogd.
6e. De regeling geldt uitsluitend voor
nieuw aan te stellen personeel, dus niet voor
hen, die reeds in dienst zijn. Bij geval van
twijfel dient de inspecteur behalve door uw
cohege ook te worden voorgelicht door de
commissie, bedoeld onder 9e.
7e. Indien een werkgever tot de bijslag
regeling wil toetreden, moet hij daarvan
aan uw college kennis geven, opdat voorge
licht door uw college, de inspecteur de ge
legenheid heeft, de aanwijzing van de ar
beiders, die geplaatst zullen worden, te
regelen.
8e. Ten einde de afrekening regelmatig te
Ikünnen laten verloopen, gelieve u het noodige
te doen, opdat uw college wekelijks in het
bezit komt van nominatieve loonstaten, door
eiken werkgever, die van de regeling gebruik
maakt in te dienen. Uit deze loonstaten. die
door de arbeiders persoonlijk voor voldaan
moeten zijn ge teek end, dient duidelijk te
blijken, hoeveel loon per geplaatsten ar
beider is uitgekeerd, en hoeveel de bijslag
hoofdelijk en totaal bedraagt. Deze loon
lijsten gelieve uw college, via den betrokken
inspecteur voor de werkverschaffing, in te
zenden, vergezeld van een declaratie ten laste
van het Werkloosheidssubsidiefonds.
9e. Uw college ge'ieve een plaatselijke
commissie in het leven te roepen, bestaande
uit een vertegenwoordiger van het gemeente
bestuur, een van de werknemers- en een van
de werkgeversorganisaties ter plaatse fin
totaal dus drie leden) Deze commissie die
haar taak belangeloos moet vervullen, werkt
met uw college en de inspectie samen voor
het uitoefenen van controle en verder tot het
verrichten van alle werkzaamheden, welke
noodig zijn om een behoorlijken gang van
zaken te verzekeren.
Indien uw college bereid is tot boven
staande regeling toe te treden, gelieve u
daarvan onverwijld, zoowel aan mij als aan
de inspectie, voor de werkverschaffing in uw
ressort, mededeeling te doen.
De aangeschreven gemeenten.
Vorenstaande aanschrijving is door den
minister van sociale zaken aan, de volgende
64 gemeenten gezonden:
Berkel en Rodenrijs, 's-Gravenhage, 's-Gra-
venzande, De Lier, Maasdam, Maasland,
Monster, Naaldwijk, Wateringen, Zwijn-
drecht, Bennebroek, Castricum, Hillegom,
Katwijk a. d. Rijn, Lisse, Noordwijk, Noord-
wijkerhout, Oegstgeest, Rijnsburg, Sassen-
heim, Valkenburg (Z.H.), Voorhout, War
mond, Abbekerk, Andijk, Beemster, Berkhout,
Blokker, Bovenkarspel, Egmond-Binnen,
Enkhuizen, Grootebroek, Heemskerk, Heer-
hugowaard, Heiloo, Hensbroek, Hoogkarspel,
Hoogwoud, Hoorn, Koedijk, Limmen, Me-
demblik, Midwoud, Nibbixwoud, Obdam,
Opmeer, Opperdoes, Oterleek, Oudorp, De
Rijp, Schellinkhout, Schermer, Schermerhorn,
Spanbroek, Sijbekarspel, Twisk, Uithoorn,
Ursem, Venhuizen, Wervershoof, Westwoud,
Wognum, Wijdenes, Zwaag, Aalsmeer, Bos
koop.
TOEWIJZING KALVEREN.
Vragen van den heer Schalker.
De heer Schalker heeft aan den minis
ter van economische zaken de volgende
vragen gesteld:
1. Is het de regeering bekend dat, in
tegenstelling met de uitdrukkelijke ver
zekering harerzijds aan de Tweede Ka
mer, ter gelegenheid van de behandeling
van de Landbouwcrisisfondssbegrooting
1935, dat de groep waartoe de veehou
ders behooren, die in 1934 een kalf toe
gewezen kregen, in 1935 niet zou worden
beperkt, in de gemeente Opsterland,
district 26, aan tallooze van dergelijke
veehouders geen kalverschets is toege
wezen voor dit jaar?
2. Is het de regeering verder bekend,
dat aan dezelfde groep veehouders, in
vraag I bedoeld, in de gemeente Epe
wel een ka'verschets wordt toegewezen,
doch van een stierkalf, inplaats van een
vaarskalf, wat voor deze veehouders
praktisch neerkomt op een niet toewij-
De afd. Alkmaar der C.P.H. hield gister
avond wederom een openbare vergadering
met het oog op de raadsverkiezingen. .De
kolfbaan van het café Central, waar deze
vergadering werd gehouden, was geheel be
zet, toen de voorzitter, de heer C. d e J o n g,
zijn openingswoord sprak.
De heer W ij n k o o p, de eerste spreker,
stelde in het licht, dat de verkiezingen voor
de communisten slechts bijzaak zijn in den
strijd der arbeiders, omdat die strijd in
hoofdzaak buiten de volksvertegenwoordi
gingen moet worden gevoerd.
Het toenemend fascisme, de dreigende oor
log en de crisis zijn oorzaken voor den zeer
ernstigen toestand in de wereld. Spr. waar
schuwde, dat bij het uitbreken van den oor
log het kan heel spoedig zijn! een
schrikbewind zal beginnen tegenover de ar
beiders, die daar door de loonkwestie e.d.
het meest van zullen lijden. Maar aangezien
oorlog door menschen wordt voorbereid en
gemaakt, dient men te zorgen, dat hij er niet
komt. Ruim 20 jaar geleden zeiden de com
munisten dit ook al, maar zij konden niet
veel kracht ontwikkelen, omdat de soc.-demo-
craten toen in de arbeidersklasse oppermach
tig waren en zich niets aantrokken van de
waarschuwing, vertrouwend op de macht
van hun aantal en de goedgevulde kassen,
welke macht zij op het beslissende moment
in de schaal zouden werpen. Maar toen het
zoover was, bleek hun onmacht en zij draai
den totaal om.
Thans is het iets anders: er bestaat een
internationale organisatie van communisten,
die zal zorgen, dat een eventueele oorlog den
kapitalisten geen voordeel maar nadeel zal
brengen.
Het groote gevaar is ontstaan, toen in
1933 Hitier de macht in Duitschland kreeg
van Hindenburg en de kapitalisten van het
vroeger keizerrijk, waarmee gehoopt werd
de volkomen ineenstorting van het kapitalis
me nog eenige jaren af te wenden.
En net middel daartoe was: oorlog naar
buiten en terreur naar binnen. Hitier kondig
de reeds in zijn eerste rede aan, een oorlog
te willen ontketenen tegen Sovjet-Rusland,
waarvoor hij een bondgenootschap met En
geland wenschte, waarop dit land echter niet
'nging, omdat er een vrij groote kans was
den strijd te zullen verliezen. En sinds dien
is de Sovjet nog machtiger geworden, maar
dat heeft niet belet, dat Duitschland voort
ging met zijn oorlogsvoorbereiding, zoodat
luchtmacht en leger en vloot zijn ver
sterkt tot het ongelooflijke en daarmee is
Duitschland militair het machtigste land van
Europa geworden en tevens een bedreiging
van de andere landen.
Vooral Frankrijk is doodsbang voor een
oorlog op dit oogenblik en ziet uit naar we
gen om den strijd te voorkomen. En het
wendde zich tot Rusland, de bolsjewiki, die
tot voor kort nog als vijanden werden be
schouwd.
Spr. stond er nu slechts over versteld, dat
sommige arbeidersleiders hadden gewild, dat
Stalin afwijzend had geantwoord. Dat zou
toch niet in de lijn van Moskou hebben ge
legen, omdat het immers op den weg der
communisten ligt den vrede te bewaren. Zij
zihg van een kalverschets, daar voor
hun bedrijf een stierkalf van geen enkel
nut is?
3. Is do regeering bereid maatregelen
to nemen, dat haar toezegging in de
Tweede Kamer, als bedoeld in vraag 1,
door de landbouwcrisis-organisatie
wordt uitgevoerd en aan alle veehou
ders, die in 1934 een kalf kregen toege
wezen, ook dit jaar een schets voor een
vaarskalf toegewezen wordt?
KENNEMERLAND
In die voorgaande week was er bijna
over de geheele linie een ruime aanvoer en
afwisselende prijzen. Het begin der markt gaf
nog al bevredigende prijzen^ doch later
werd het minder. Zoo is het dus verklaar
baar dat het moeilijk is om de juiste prijzen
weer te geven en bepalen we ons over het
gemiddelde der prijzen en over de geheele
week.
Bloemkool, waarvan een sterk uiteenloo-
pende kwaliteit, gold niet hoog. De notee
ring was 2.5011 per 100 stuks. Bos-
peen, het grootste deel mooie kwaliteit, was
nog al in trek. De noteering 5—9.50
per 100 bos. Andijvie was niet in trek en de
prijzen aan den lagen kant, n.1. 0.501.50
per 100 stuks. Sla was beter te plaatsen,
mits van le kwaliteit. De noteering varieer
de tusschen 0.503 per 100 stuks.
Postelein was deze week niet mooi en alleen
le soort hield prijs. De noteering was 0.10
tot 0.35 per kist. Rabarber was iets meer
in trek dan de voorgaande weken. De no
teering was 13 per 100 bos. De aan
voer van asperges was beter in kwaliteit
dan de vorige week. De noteering staat als
die der voorgaaande week. Dit zelfde is ook
het geval met de prijzen der oude en nieuwe
aardappelen. De aanvoer van aardbeien
(waarvan een bescheiden deel uit die natuur)
begint grooter te worden. De prijzen waren
nog al aan den lagen kant, doch de vrucht
zag er niet mooi uit en zat onder het zand
Ook vertoont de Deutsch Evern (de vroege
aardbei) rot en een en ander is reden tot
lager noteering. De prijzen varieerden van
0.10— f 0.20 per doosje. Dubbelt spercie-
boonen (waarvan al een beduidende aan
voer) moesten al in in prijs inboeten en wel
prijzen van 1423 per 100 K O. Tuin-
boonen golden ook al niet hoog, n.1. f 6
f 10 per 100 K.G. Snijboonen golden nog
vrij goed, n.1. 28—36 per 100 K.O.
Doperwten golden f 16f 22 per 100 K G.
Komkommers, grootendeels mooie kwaliteit,
hadden weinig interesse, de prijzen waren
2.506 per 100 K.G. De overige aanvoer
geeft geen reden tot afzonderlijke vermel
ding.
hebben geen oorlog noodig om tot de over
winning te komen.
Organisatie en nog eens organisatie, ac
tie en nogaals actie is er noodig om die te
bereiken, en steun van het internationale
proletariaat.
Als een gunstig verschijnsel merkte spr.
op, dat Hitier er niet in is geslaagd om
bondgenootschappen te sluiten met buurlan
den in midden-Europa en dat hij afkeurde,
dat Frankrijk en Rusland samen den vrede
zouden organiseeren.
Intusschen wees spr. erop, dat in alle an
dere landen de anti-oorlogswil moet worden
gepropageerd en krachtig gesteund. De re
volutie moet er eerder zijn dan de kapitalis
tische oorlog. Een eenheidsfront van alle ar
beiders moet er worden gevormd, zooals men
dat thans ziet in Frankrijk tusschen soc.-dem
en communisten. Er zijn daarmee in dat land
reeds overwinningen behaald, met als gevolg,
dat de regeering gedwongen werd den stript
aan te binden tegen hen, die profiteeren van
de ellende der arbeiders.
De politiek van Moskou, strijd tegen den
oorlog, moet ook in Nederland! worden ge
steund door de arbeidersklasse.
Komende tot het bezuinigingsplan van mi
nister Colijn, betoogde spr., dat dit voorne
men de ernstigste gevolgen zal hebben voor
een groot deel van het volk (de arbeiders).
En toch zal dit plan door de Tweede Kamer
worden goedgekeurd, ondanks allerlei rede
voeringen der leden, mitsde massa niet
ingrijpt.
Nu wordt wel gepleit voor devaluatie
door spr. een geldvervalsching in het groot
genoemd alsof die redding zou kunnen
brengen, maar dat zal anders zijn, zei spr.
Wij hebben dat kunnen zien in België, waar
de socialisten de regeering overnamen van
de bankiers en toen den frank devalueerden,
ten gevolge waarvan de prijzen ook van de
levensmiddelen met sprongen van tien, twin
tig, dertig en zelfs veertig procent omhoog
gingen. Overeenkomsten van industrieelen
met hun arbeiders oin door loonsverhooging
de koopkracht te herstellen, werden door ae
socialistische ministers afgekeurd en vernie
tigd. Spr. wees in dit verband op den strijd
in de Borinage en concludeerde, dat een en
ander moet aansporen om de arbeidersmas
sa samen te doen gaan op een van te voren
vastgesteld program. De Nederlandsche
communisten hebben dit ingezien en den so
cialisten een eenheidsfront aangeboden tegen
oorlog en crisis, maar laatstgenoemden heb
ben daarop niet willen ingaan. Zij willen
liever devaluatie en daar moeten wij voor
oppassen, ried spr. en wij moeten bereid
zijn tot een massaal verzet tegen alle voor
genomen verslechteringen van de positie der
arbeiders. Wij hebben den wind in onze zei
len, in verschillende plaatsen hebben de
communisten groote overwinningen bevoch
ten bij de raadsverkiezingen, als evenzoo-
vele bewijzen van krachtig verzet van het
proletariaat tegen aantasting van hun be
staan, tegen fascisme en tegen oorlog. Spr.
wenschte, dat ook Alkmaar daarvan blijk zal
geven.
Debat.
De heer B. Appel (R.S.A.P.) kon geen
eigenlijk debat voeren, omdat de heer Wijn
koop ae R.S.A.P. niet had genoemd. Daarom
maakte hij eenige bemerkingen naar aanlei
ding van de uiteenzetting van dezen over de
algemeen politiek in Europa. Voorts zei spr.
nog te meenen, dat een eenheidsfront eerst
moet worden bereikt tusschen alle revolu-
tionnaire groepen, alvorens de communisten
dit aanbieden alleen aan de soc.-dem.
De heer W ij n k o o p beantwoordde de
gemaakte opmerkingen, waarbij hij nog
maals vaststelde, dat de strijd der commu
nisten gaat tegen den oorlog. Ook het een
heidsfront is daartoe een middel. Waar nu
de communisten meenen niet te mogen wach
ten met een aansturen op die eenheid om
dat nu eenmaal de kapitalisten niet wachten
met hun strijdwijze moéten zij wel een
heid zoeken met de socialisten, als de overi
ge revolutionnairen daar afwijzend tegen
over staan.
Eenige schriftelijke vragen, die nog waren
ingekomen, kon spr. om des tijds wille niet
meer beantwoorden.
Het woord aan den heer
Beversluis.
De heer Beversluis ving aan met te
zeggen, dat hij volslagen communistisch ge
zind is, een overtuiging waartoe ook de
V.A.R.A. hem heeft gebracht. Hij zou geen
enkel gedicht meer kunnen schrijven over het
socialisme, indien hij niet op Rusland kon
wijzen als het land waar het socialisme wer
kelijk is doorgevoerd.
Na deze inleiding droeg spr. een gedicht
voor over de turfgravers in Valtermond,
hetwelk door de V.A.R.A. was geweigerd.
De onthulling van het van Heutz-monu-
ment gaf spr. aanleiding tot een ernstig ver
wijt aan de nationaal-socialisten, dat zij
niets doen voor oude kolonialen. In verband
hiermee gaf spr. 'n gedicht, waarin 'n klacht
van een oud-Indisch soldaat was weergege
ven.
Eenige andere gedichten, door spr. voor
gedragen alle van communistische strek
king werden door de aanwezigen even
eens met dankbaar applaus beloond.
De heer De Jong sloot om half elf de
vergadering met woorden van dank aan de
sprekers en een opwekking aan de aanwezi
gen om bij de verkiezing communistisch le
stemmen.
DE ARBEIDSGESCHILLEN IN 1934.
Sinds 1908 is het aantal niet
zoo gering geweest.
Uit de dezer dagen verschenen sta-
tiFtiek van de werkstakingen en uit
sluitingen gedurende 1934, blijkt dat het
bedrijfsleven in Nederland in dat jaar
zeer weinig storing door arbeidsconflic
ten ondervond.
In totaal werden 152 geschillen geteld,
waarbij voor de werkgevers 90.000, voor
de werknemers 114.000 arbeidsdagen
verloren gingen. Men moet tot 1908 te
ruggaan, om dergelijke lage cijfers te
vinden.
Het verzet tegen loonsverlaging heeft
in 1934 in mindere mate aanleiding tot
arbeidsgeschillen gegeven dan in de
voorafgaande jaren van depressie. Daar
entegen waren zoowel de drang der
werknemers naar hooger loon, als de
weigering van werkgevers om collectie
ve arbeidsovereenkomsten te sluiten of
tco te passen, geschilpunten van meer
beteekenis geworden.
De uitslag der conflicten was in 1934
voor de betrokken werknemers over het
geheel gunstiger dan in het voorafgaan
de jaar. Voor 21 pet. van hen eindigden
de geschillen met een volledig verlies,
terwijl in 1933 hPt overeenkomstig per
centage 33 bedroeg.
OM OUDE SCHULD.
Een vechtpartij met zeven
paardenkoopers.
Gistermiddag half zes verscheen een
zevental paardekoopers ten huize van
G. W. aan den Bovendijk te Overschie.
Zij hadden met W. nog een oude schuld
te vereffenen, waarover zij eens wilden
praten. Van praten kwam vechten en
de politie werd gewaarschuwd dat er een
ernstige vechtpartij het gevolg was van
de oude schuld. Met de politieauto begaf
men zich naar den Bovendijk, waar het
zevental voorloopig werd aangehouden
en naar het bureau vervoerd. Verschil
lenden van het gezelschap hadden vrij
ernstige verwondingen bekomen. Na
verhoord te zijn is het zevental huis
waarts gekeerd.
DOODELIJK ONGELUK.
Met hoofd en borst bekneld
geraakt.
Te Oisterwijk is gisteren in den laten
middag de 18-jarige metselaar G. van
Avendonk bij het plaateen van een zwa-
ren betonnen '-utring tusschen dezen
ring en een muur bekneld geraakt,
waardoor hem hoofd en borstkas op
zoodanige wijze werden ingedrukt, dat
de jonge man vrijwel onmiddellijk werd
gedood. Het ongeluk geschiedde bij de
woning van den heer K. aan het Kerk-
p'ein. Het stoffelijk overschot van het
slachtoffer is naar het r.k. gasthuis
overgebracht.
SCHOENFABRIEK AFGEBRAND.
Gistermiddag 12 uur is de schoenfa
briek van de firma J. Lourijsen, gelegen
aan de Laagstraat te Dongen door onbe
kende oorzaak tot den grond toe afge
brand.
De brand is ontstaan in het woonhuis,
dat met riet bedekt was. De fabriek is
het vorig jaar uitgebreid. Ook het nieu
we gedeelte is tot den grond toe afge
brand. De brandweer uit Dongen 6tond
machteloos bij gebrek aan water. Alleen
de kantoorbescheiden konden tijdig in
veiligheid worden gebracht.
Verzekering dekt geheel de schade.
HERDENKING SLAG BIJ
WATERLOO.
Militaire taptoe te Amsterdam.
Plechtiger dan andere jaren is te Amster
dam de verjaardag van den slag bij Waterloo
herdacht. Door het Comité „Herdenking slag
bij Waterloo", waren tal van vereenigingen ge-
noodigd bijeen te komen op het IJsclubterrein,
waaraan velen gisteravond hadden gevolg ge
geven. In deze bijeenkomst heeft de heer J. ter
Haar Jr., wethouder, een herdenkingsrede ge
houden. Hij herinnerde er aan, dat het heden
honderd twintig jaar geleden is, dat de be
roemde slag heeft plaats gehad, die op geheel
Wcst-£uropa van onberekenbaren invloed is
geweest en die voor goed een einde maakte
aan het Napoleontische tijdperk.
Na een kort overzicht te hebben gegeven
van de Juni-dagen van 1815 in het algemeen
en het verloop van den slag bij Waterloo in
het bijzonder, constateerde de heer Ter Haar,
dat met oranje uit dien strijd een nieuw Neder
land geboren werd.
Wij mogen, aldus spr., ons dit alles wel eens
in herinnering brengen, nu in den chaos van
dezen tijd, zoowel van links als rechts, stem
men worden vernomen, volgens welke al deze
goederen van nul en geener waarde zouden
zijn. Nederland heeft zich onder het zegenrijk
bestuur der Oranje's, ook in de hachelijkste
omstandigheden, weten staande te houden.
Ook thans bevindt het schip zich in een moei
lijke positie; de golven van het economische
tegentij belemmeren een voorspoedige vaart.
Spr. weet het zeer wel, dat het voor duizenden
en duizenden een harden tijd is; dat veler har
ten zich beklemd gevoelen; dat voor velen de
toekomst duister is.
Maar juist in moeilijke tijden, zich het ver
leden te herinneren, zich daaraan te spiegelen,
daaruit kracht te putten, niet te versagen. Wij
roepen thans in onze herinnering terug de ge
beurtenis van den achttienden Juni 1815. Oolc
toen stond Nederland voor een zware taak; da
kansen waren hachelijk. Doch de oude energie
laaide op. De geestdrift Nederlander te zijn en
te blijven, spande onze veerkracht. Eendrach
tig schaarde Nederland zich opnieuw onder het
vaandel van Oranje, met den ernstigen wil,
geen dwingelandij te dulden, waar de vrijheid
eeuwen stond.
Het ging toen om de vrijheden en rechten
van het Nederlandsche volk, die op dien ge-
denkwaardigen achttienden Juni 1815 behou
den werden. Een volk, dat zichzelf respecteert,
behoort de groote feiten uit zijn geschiedenis
te kennen en te herdenken.
Daarom doet het mij goed, zegt spr., dat he
den deze grootsche en geestdriftige betooging
plaats vindt. Want zij bewijst, dat er nog Ne
derlanders zijn, die Nederland willen houden,
ongerept en vrij, in den ouden nationalen
trant.
Spr. besloot met een; Leve Nederland! Leve
de Koningin!
Die uitroep werd door het talrijke publiek
overgenomen. Het volkslied, gespeeld door de
Marine-kapel uit Den Helder, schalde over het
veld.
Tot slot van de indrukwekkende plechtig
heid werd door de Koninklijke Marinekapel
een militaire taptoe gegeven, die ook door
honderden buiten de politieafzetting werd aan
gehoord.
■iiitw. iM—ipn m\
23. De koffiepot liep nu vol met water. Hij wilde zijn
tuit losmaken, maar dat ging niet meer. Het water
bleef natuurlijk maar stroomen en de koffiepot werd
vanzelf hoe langer hoe dikker, net als een lucht
ballon.
24. Langelot holde naar binnen. In de kast van
grootmoeder had hij een dolkmes zien liggen. Hij ging
dit nu halen. En toen hij weer buiten kwam, prikte
hij mot het mes een heele hoop gaatjes in den koffie
pot. Van alle kanten spoten de straaltjes er nu uit,
