I
HOLLAND's STEDENSCHOON
IN PRAAT EN PRENT.
Jladiopayq ccututui
Financieel Overzicht.
ALKMAARSCHE COURANT van ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1935
TEKST EN TEEKENINGEN VAN LEO ZELDENRUST.
MONNIKENDAM. IE
Zondag 25 Augustus.
HILVERSUM, 1875 M. (8.55-
12_«i 5.-6.- VARA, de VPRO
van 6—8— en de AVRO van
j25.en 8.—12.—uur). 8.55
Orgelspel J. Jong. 9.— Postduiven-
ber 9 05 Tuinbouwpr. S. S. Lantin-
ga. 9.30 Verv. orgelspel. 10.— Gr.
nl en pianosoli I. Ressican. 10.30
Strijkorkest olv. E. Walis. 11.15
A Pleysier: Van Staat en Maat-
schappij. 11.30 De Stem des Volks,
Zwolle, olv. A. Hartsuiker. 12.—
Klokkenspel en uurslag v. h. Oude
Stadhuis te Monnikendam. 12.01
Omroeporkest olv. N. Treep. 12.50
Disco-nieuws. 1.10 Kovacs Lajos en
zijn orkest. 2.— Dr. P. H. Ritter Jr
bespreekt Oranjeboeken. 2.30 Het
Amsterd. Mandoline kwintet .Voor
waarts" olv. E. W. F. Gest Jr. en
_r pl 3Uit het Kurhaus, Scheve-
ningen: Residentie-orkest olv. I.
Neumark mmv. J. Odé, piano. 4.30
Gi-.pl. 5.— Dubbel X olv. C. Steyn
5 40 Sportpr. en nieuws. Hierna
pi 6.—J. v. Kasteel: Heiligen
en opstandigen op de film. 6.30 In
terview. 6.45 Kerkdienst uit de
studio Voorg. ds. J. W. v. Nieu-
wenhuyzen. 8.— Ber. 8.10 Gr.pl.
g 15 Avro-Aeolian-orkest. 8.35 Rich
Tauber zingt. Aan den vleugel; P.
Kahn. 8.50 Verv. Aeolian-orkest.
9 05 Verv. zang d>or Rich. Tauber.
9 20 Radio-journaal. 9.40 Omroep
orkest olv. N. Treep. 10.05 Orgel
spel P. Palla. 10.25 De Avro-Deci-
bels olv. E. Meenk. 11.Ber. 11.10
-12.- Gr.pl.
HUIZEN, 301 M. (8.30-9.30,
1215-5.- en 7 45—11.30 KRO,
de NCRV van 9.30—12.15 en 5
7 45 uur). 8.30 Morgenwijding.
9 30 Gewijde muziek. 9 50 Kerk
dienst uit de Geref. kerk (Nieuwe
Zuiderkerk) te den Haag. Voorg.:
Dr K. Dijk. Orgel C Vos. Hierna
Geref. Evang.-zangkoor olv. S. P.
Blom mmv. C. Vos, orgel. 12.15
Orkestconcert, lezingen en gr.pl.
3 Or.pl. 4.30 Ziekenhalfuur. 5.—
Gewijde muziek. 5.50 Kerkdienst uit
de Ned Herv. Kerk (Zuiderkerk) te
den Haag: Voorg. ds. G. B. Wes
tenburg. Hierna gewijde muziek
7.45 Gr.pl. 7.50 Causerie. 8.10
Ber. 8.15 Schlagennuziek en gr.pl
9.15 Orkestconcert. 10.05 Gr.pl.
10.30 Ber. en gT.pl. 10.40 Epiloog.
11.—11.30 Esperanto.
DROITWFCH, 1500 M. 12 50 Cel
lorecital G. Parkington. 1.20 Het
Horsham Borough Silver-orkest o.
1 v. Albery mmv. A. Moore, bari
ton. 2 20 Yascha Krein's orkest.
305 BBC-Northern-orkest olv. A.
Maatgomay. 4.50 Kerkdienst v. d.
jongeren. 5.20 Causerie. 5.40 Het
"ew London Tri* mmv. A. Mat-
ters, bariton. 7.05 Causerie. 7.35
Concert door E. Schumann, so
praan en E. Lush, piano. 8.15 Bap
tisten-kerkdienst. 9.05 Liefdadig-
heidsoproep. 9.10—9.20 Sted. or
kest Folkestone olv. E. Newman
mmv. G. Vallé, sopraan. 1020 Het
Campoli-Trio. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS, 1648 M. 7.20 en
8.20 en 11.20 Gr.pl. 11.35 Orgel
concert M. Bracquemond. 12.25 Gr.
pl 12.35 Orkestconcert. Leiding:
Guillou. 2.35 Zang. 4.20 Radio-
tooneel 5.20 Pascal-orkest. 8.20
Zang. 9.20 „La Rose de Rosheim",
van VarioL Muziek van Fouret.
1110—12.35 Dansmuziek.
12.20
4.20
KALUNDBORG, 1261 M.
—1 20 M. Hansen's orkest. 4
Harmonie orkest olv. Tango. 6.20
6 40 Gr.pl. 8.20 Omroeporkest olv.
Mahler. 8.50 Hoorspel. 9.05 Mu-
ziek voor strijkorkest. 9.55 Grpl.
10.10 Saxofoonsoli. 10.40 Omroep
orkest olv. Mahler. 11.25—12.50
Dansmuziek.
KEULEN, 456 M. 6.20 Havencon
cert. 9.30 Kolfkl. progr. 10.05 Re-
gensb. Domspatzen. 10.20 Folkl.
Progr. 11.50 Pianosoli. 12.20 Berl.
Philh. orkest. 1.25 Militair concert.
3.20 Gevar. progr. 4.20 Populair
concert. 6.50 Omroeporkest olv. W.
Buschkötter. 8.20 Gevar. progr.
11.20—12.20 Dansmuziek.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
1020 Gr.pl. 11.20 Omroeporkest.
12 20 Max Alexys' orkest. 1.30
2 20 Salonorkest. 5.20 Dansmuziek.
6-20 Piano-recital 6.50 en 7.35 Gr
PL 8.20 Omroeporkest. 10.30 Popu
'a'r concert. 11.2012-20 Gr.pl
484 M.: 10.20 Mis. 11.50 M.
Aiexys' orkest. 12.05 Rep. en gr.pl.
5-20 Dansmuziek. 6.20 Salon-
orkest. 7.35 Zang. 8.20 Symph.
concert. 10.30—12.20 Zie 322 M.
DEUTSCHLANDSENDER 1571
M. 8.20 Gevar. progr. uit Berlijn.
12.201.15 Dansmuziek olv. H.
Bund.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1Hilversum.
Lijn 2: Huizen.
Lijn 3: Keulen 8.50—10.20,
Brussel Fr. 10.20—11.50, Keulen
11.5014.20, Luxemburg 14.20
15.20, Keulen 15.20-18.20, Brus
sel Fr. 18.20—19.20, Lond. Reg.
19.20—2020, Brussel Fr. 20.20—
21.20, Keulen 21.20—22.20, Paris
P- P. 22.20-22 50, Leipzig 22.50
24.
Lijn 4: Parijs Radio 8 309.20,
Hamburg 9.20—10.20, Brussel VI
10.20—12.05, Parijs R. 12 05—
12.50, Droitwich 12.50—13 20
21 (V? Droitwich 18.35—
Luxemburg 21 05—21 W
Droitwich 21 30-2^ n
Fr 23 —21 oo n~2 TT' Brussel
j4 232°. Panjs Radio 23.20
uil .,^aandaK 26 Augustus.
SUM, 1875 M. (AVRO-
Ptz-, Alg. progr.) 8.— Gr.pl. 9.—
Esemble Carel Alberts. 10.— Mor-
fH?J vg' o15 Gew'jde muziek.
10.30 Verv. Carel Alberts. 11.-
,r^\e c°"cert Er. Hasselaar, m.m.v.
LL Vwkil, tenor. 12— Scala-orkest,
den Haag, olv. Dr. M. Friedmann
en gr.pl 2— Kamermuziek door 't
naagsche Trio en voordr. door R
Geraerds. 315—4— Kovacs Lajos'
orkest. 4.15 Gr.pl. 4.30 Disco-cau
serie Max Tak. 5.30 Kovacs Lajos
en zijn orkest. 6.De Stafmuziek
v. h. Leger des Heils te Grimby, 0.
1. v. W. G. Friday. 6.30 Gr.pl. 7 05
Leden van de N.V. Italiaansche
Opera en het Omroeporkest 0.1. v.
Vincezo Marini. 7.50 Gr.pl. 8—
Ber. 8.05 Verv. opera-concert. 8.50
„Vrede thuis", spel van G. Courte
linp rtlv V L' 1n t/\ - v
l- j. v,. V. u. norst. Leiding
K. Kleyn. 10.15 De Avro-Decibels
olv. E. Meenk, mmv. Topy Glerum,
zang. U—Ber. 11.10-12— Gr.
platen.
HUIZEN, 301 M. (NCRV-uitz.)
8 Schriftlezing en meditatie. 8.15
9.30 Gr.pl. 10.30 Morgendienst
olv. ds. N. P. E. G. v. Uchelen
11— Chr. Lectuur. 11.30—12 en
12.15 Gr.pl. 12.30 Kleinorkest der
H.O.V. olv. Fr. Schuurman en gr.
pl. 2.45 Wenken voer de keuken
3.15—3.45 Gr.pl. 4.Bijbellezing
ds. W. H. v. d. Vegt, mmv. sopraan
en orgel. 5.Friesch Kinderuurtje.
6 Viooirecital H. Hermann 7—
Ned. Oir. Persbureau." 7.15 Rep.
7.30 Gr.pl. 8.Chr. Gem. Zang-
vereen. „Sursum Corda", en kinder
koor „Zangvogeltjes" olv. J. ter
Haar. 9,Ds. P. N. Kruyswijk:
Oefeningen der godsvrucht. 9.30
Orgelconcert J. Zwart 10— Ber.
10.30-11.30 Gr.pl.
DROITWICH, 1500 M. 10.35
10 50 Morgenwijding. 11.05 Gr.pl.
11.50 Orgelconcert E. Beek—Slinn
12.20 Western Studio-orkest 0. 1. v
Fr. Thomas. 1.05 Gr.pl. 1.35 BBC-
Variété-orkest olv. K. Kelley, mmv.
G Reynolds, sopraan. 2 35 Gr.pl.
3.20 Het Brigtouse en Rastrick
orkest olv. Wood, mmv. I. Mello
dew, bas-bariton. 4.05 Fl. Hooton
cello en D. Manley, piano. 4.35
BBC-Northern Orkest olv. T. H.
Morrison. 5.35 Het Casani Club-
oirkest olv. Ch. Kunz. 6.20 Ber.
6.50 Het Vario-trio. 7.35 Uit Salz-
burg: Falstaff', opera van Verdi,
olv. A. Toscanini. 10.10 Ber. 10.30
Causerie. 10.45 BBC-orkest olv. L.
Heward. 11.3512.20 Jack Payne
en zijn band.
RADIO PARIS, 1648 M. 7.20 en
8.20 Gr.pl. 12.35 Orkestconcert o
1. v. Touche. 6.10 Gr.pl. 7.35 Uit
Salzburg: „Falstaff", opera van
Verdi, olv. Toscanini. 10.10 Gr.pl.
10.50 Dansmuziek.
KALUNDBORG, 1261 M. 12.20
2.20 Strijkorkest olv. Andersen.
3 50—5.50 Omroeporkest 0. 1. v.
Gröndahl. 8.20 Auber—Offenbach-
concert. 9.45 Fluit- en pianorecital.
10.10 Gr.pl. 10.40 Strijkkwartet.
11 20—12.50 Dansmuziek.
KEULEN, 456 M. 6.50 Orkest
concert. 12.20 Orkestconcert m.m.v.
tenor. 2.35 Gevar. progr. 4.20 Gi
taar, viool en viola. 5.20 Hans
Bund en zijn orkest 7.20 Omroep-
kleinorkest olv. Eyspodt. 8.30 Om-
roepkleinorkest en solisten. 9.50 Ra-
dio-tooneel. 11.2012.20 Concert
uit Breslau.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.:
12 20 Gr.pl. 1.30—2.20 Gr.pl. 5.20
Dansmuziek. 6.35 Vioolrecital. 7.05
Gr.pl. 7.35 Zang. 8.20 Cabaret.
9.20 Concert olv. M. Lunssens.
Hierna tot 11.20 Gr.pl. 484 M.:
12.20 Gr.pl. 12.50 Omroeporkest
olv. Gason. 1.502.20 en 5.20 Gr.
pl. 6.50 Zang. 7.35 Accordeonsoli
8 20 Omroeporkest 0. 1. v. Gason.
10.30—11.20 Cabaret.
DEUTSCHLANDSENDER 1571
M. 8.30 „La Traviata", opera van
Verdi. 10.30 Ber. 10.50 Concert
(Eng. hoorn en piano). 11.05 Weer-
ber. 11.2012.20 Dansmuziek olv.
H. Bund.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Huizen.
Lijn 3: Keulen 8—8-40, D.sen-
der 8.40—10.20, Keulen 10.20-
11.40, Droitwich 11.40—12.20,
Brussel VI. 12.2014.20, D.sender
14.20—17.20, Keulen 17.20—18.50
Brussel Fr. 18.50—19.20, Keulen
19.20—21.50, Lond. Reg. 21.50—
22.50, Leipzig 22.50—24.—.
Lijn 4: Parijs Radio 8.058.50,
Lond. Reg 10.25—17.05, Droit
wich 17.0518.20, Brussel VI.
18.2018.50, Droitwich 18.50
19.35, Weenen 19.35—22.10, Parijs
Radio 22.10-22 50, Lond Reg.
22.50—24.—.
VIII
„Monnikendam!" riep de conducteur van
het electrische trammetje, dat zich met hor
ten, stooten en veel lawaai, van het IJ te
Amsterdam, in steeds wisselende tempo naar
het rustige plaatsje voornoemd, gebracht
had en dat thans met een sierlijken zwaai
om de fraaie, oude kerk rammelde.
Toen het verhikel stil stond, en wij be
houden op den grond stonden, konden wij
de groote kerk, aie evenals de groote kerk
te Edam, die te Kampen, Harderwijk, El-
burg en zoovele andepe zeeplaatsen, aan den
Heiligen Nicolaas gewijd is, beter in oogen-
schouw nemen.
Het gebouw is een drie-beukige hallen
kerk, voltooid in de eerste helft der 15de
eeuw.
Het interieur met zün 22 sierlijke kolom
men aan weerszijden der middenbeuk, en zijn
fraai gewelfde bogen, is van een bijzondere
aantrekkelijkheid.
Hallenkerken komen in de Noordelijke
provinciën, vooral in Noordholland, talloo-
ze malen voor. Wat vooral opvalt in deze
yJ*-
kerken, zijn de soberheid en rust, de groot-
sche ruimte en grooten eenvoud, waaraan
zich een overvloedigebclichting paart. Zij
vertoonen een typisch, Hollandsch karak
ter.
Is het te verwonderen, dat menige Hoiland-
sche schilder, in het bijzonder Bosboom,
zich aangetrokken voelde door dit bij uit
stek Hollandsche onderwerp?
Gaan wii de Monnikendamsche hoofd
straat in, dan duurt het niet lang, of het
oog wordt getroffen door een fraaien toren,
den zoogenaamden Speeltoren.
De indruk blijft fraai, zoolang het carillon
zich niet laat hooren. Wanneer dit echter
zijn vrij onwelluidende klanken over het
aardrijk strooit, lijdt een muziekgevoelig
hart in stilte.
Als om het muzikale genot nog te verhoo-
gen, heeft men bij den omgang een zeer in
teressant beeld geplaatst, de „Faam" voor
stellend. Gelijk de meesten van haar soort-
genooten, is deze Faam in het bezit van een
klaroen.
rn Üand
(lonniKondam
t/ie
Op zichzelf beschouwd valt daar niets
op te zeggen. Doch het ongeluk wil, dat zij
dit instrument gebruikt en het slagwerk van
den toren een zekeren luister tracht bij te
zetten door ieder een half en heel uur een
zeer onaesthetisch geluid te produceeren.
- De toren zelf dateert uit het laatst der
16e eeuw en was eertijds aan de Noordzij
de verbonden met het voormalig raadhuis,
dat in den vorigen eeuw werd afgebroken.
Het beklimmen van den toren is geen on
verdeeld genot. Om te beginnen moet men,
na de toegangsdeur geopend te hebben, over
een hoop ingewaaid papier springen. Is dit
zonder ongelukken volbracht, dan begint een
levensgevaarlijken tocht over smalle, steile,
houten trapjes, waar de stof duimdik op ligt,
door nauwe trapgaten en ingevette raderen,
tot tenslotte de omgang bereikt wordt, na
onderweg even stil te hebben bij het meca-
niek, behoorend bij vier ruitertjes, die, wan
neer het uurwerk een vol uur slaat, uit de
galmgaten naar buiten rijden.
Op den omgang gekomen zien wij het
stadje, het wijde landschap en de Zuiderzee
zich beneden uitstrekken en onwillekeurig
komen ons de woorden van Havard in de
gedachten:
„Welk een reeks van gedachten wekte die
stad en dat landscchap daar onder aan mij
ne voeten op! Hoe prachtig en verrukkend
schoon is het schouwspel, dat men hier ge
niet. En toch, niemand slaat er acht op.
Zij, die aan den voet van dezen fraaien
toren wonen, beseffen er voor het meeren-
deel niet van. De zware, ruige spinneweb-
ben, die den doorgang op den trap moeilijk
maken, getuigen genoeg, hoe weinig perso
nen tot aan dien hoogen omgang opklimmen
en de steenen geraken uit hunne voegen,
zonder dat iemand er acht op geeft".
Vlak bij den speeltoren bevindt zich de
17de eeuwsche Waag. Wanneer zich een
markt- of handelsplaats ontwikkelde deed
zich de behoefte gevoelen aan een Waghe-
of Weeshuis, teneinde daar het gewicht der
goederen met zekerheid te bepalen.
In sommige gevallen, bijvoorbeeld wan
neer de marktplaats aan een heer behoorde,
voorzag deze in de behoefte van het wegen
der goederen en werd dit verplichtend ge
steld.
Steden, waarin de handel van eenig be
lang was, stelde er echter weldra prijs op,
een eigen Waag te bezitten, het tarief voor
het wegen te bepalen, zoo noodig goederen
van dit tarief te kunnen ontheffen. Om deze
redenen pachtten tal van steden de Waag
van den heer, of kochten van dezen het
Waagrecht af.
(Wordt vervolgd).
Duitsehland in een financieele im
passe. De financiering der werk
verschaffing loopt vast. Voort
durende verslechtering der transfer-
regeling. Aanhoudende spanning
op de Nederlandsche.geldmarkt.
Uitbreiding der speculatieve be
langstelling voor Amerikaansche
fondsen.
De rede van dr. Schacht ter gelegenheid
van.de opening van de jaarmarkt te Konings
bergen heeft een scherp licht geworpen op de
financieele moeilijkheden, waarmede Duitseh
land te kampen heeft. Nieuws bevatten zijn
mededeelingen, voor wie de economische en
financieele ontwikkeling van het Nationaal-
Socialistische Rijk nauwlettend heeft gadege
slagen, wel niet. Het is vooral de toon, waar
door deze rede zich onderscheidt van zoovele
harer voorgangsters, die wijst op den nood
toestand der Duitsche financiën.
De vele keeren, dat dr. Schacht zich reeds
bezig heeft gehouden met het vraagstuk der
buitenlandsche schulden van Duitsehland,
heeft hij altijd het, voor de buitenlandsche
crediteuren zoo irriteerende, standpunt
gehuldigd, dat het eigenlijk de schuld van het
buitenland was, dat Duitsehland in het moe
ras was geraakt. Het buitenland had aan
Duitsche openbare lichamen en ondernemin
gen maar raak geleend, vaak voor onproduc
tieve .uitgaven en had hiermede aan de Duit
sche „Volkswirtschaft" in zijn geheel al een
heel slechten dienst bewezen; het moest nu
maar zelf de wrange vruchten van zijn vroe
gere roayliteit plukken. Bij deze redeneering
werd niet alleen de volkomen aansprakelijk
heid van de geldnemers over het hoofd ge
zien, maar werd er bovendien geen rekening
mede gehouden, dat de leening in vele geval
len verstrekt waren aan ondernemingen of
lichamen, die de gelden gebruikt hadden voor
doeleinden, welke hun rente zeer goed op
brachten. Ook al is er geenerlei sprake van
betalingsonmacht van den afzonderlijken'
Duitschen debiteur, al zijn de voor de onder
havige leening gestelde zekerheden volkomen
safe, dan nog kan de buitenlandsche credi
teur het hem toekomende bedrag niet of niet
ten volle ontvangen. Het voldoen van schul
den aan het buitenland, buiten den weg
van de Konversionskasse om, die den buiten-
landschen crediteur slechts minderwaardige
Marken overhevelt, wordt in Duitsehland
zelfs als de grootste misdaad gestraft.
Dat het buitenland onder deze omstandig
heden in het geheel niets meer er voor voelt,
nieuwe leeningen aan Duitsehland te ver
strekken, ligt voor de hand. Aan een in staat
van faillissement verkeerenden debiteur,
en daarmede komt de positie van Duitsehland
feitelijk overeen, geeft men nu eenmaal
geen nieuw geld ter leen. Toch schijnt dr.
Schacht de hoop op financieele hulp uit het
buitenland nog niet te hebben opgegeven
Men kan dit opmaken uit den voor z\,n doen
opmerkelijk vriendelijken toon, dien hij in
zijn bovenbedoelde rede tegenover de buiten
landsche crediteuren heeft aangeslagen. „Wij
zullen niet vergeten", aldus dr. Schacht,
dat onze buitenlandsche schuldeischers
niet de regeeringen zijn, maar duizenden bur
gers, die ons hun spaarpennigen hebben ge
leend en waaronder zich talrijke Duitschge-
zinden bevinden, die er van overtuigd waren,
dat zij ons met deze leeningen hielpen" Hij
gaat zelfs zoo ver, het „ten zeerste te betreu
ren", dat Duitsehland op het oogenblik niet
in staat is, aan zijn verplichtingen ten op
zichte van het buitenland te voldoen en hij
verklaart, onverpoosd verder te zullen doen
