dagblad voor alkmaar en omstreken.
T>aqdi\ksdi
Nu de Negus half-Abessinië in
concessie heeft gegeven
^Buitenicmd
Ho. 206 Dit nummer bestaat uit twee bladen Directeur: C. KRAK. Maandag 2 September 1935 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
137e Jaargang
Muasolim zegt: Wat ik begonnen
ben, zal ik volbrengen
Vijandige stemming tegen Engeland.
Aan den vooravond van de
uitvaart van Koningin Astrid.
Wat vandaag de
aandacht Ireht.,.
ALKMAARSCHE COURANT
Dez. Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
eestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
i maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENi
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Zelden heeft een bericht zooveel
beroering in de wereld verwekt als
het telegram dat Abesainië de olie
concessie heeft verleend aan den
Engelschen onderdaan Rickett, een
gebaar, dat volgens de algemeene
opinie den doodtrap moet zijn voor
Italië. De houding van Engeland
wordt allerwege becritiaeerd en de
vijandige stemming tegen Groot-
Brittannië neemt met het uur toe.
Menschen, die tot op heden hun
vriendschappelijke gevoelens voor
Engeland ongeschokt hebben be
waard, zijn thans in Engeland te
leurgesteld en beschouwen de con
cessie als een nieuw obstakel op het
doornige pad van de toch bestaan
de vriendschap tusscben Engeland
en Italië.
Vernomen wordt, dat Mussolini een offi
cieel rapport omtrent het contract afwacht
Een woordvoerder der Italiaanache regee
ring bevestigt echter, dat de concessie in
geen geval zal worden erkend. Mussolini
zal zijn bezwaren baseeren op de drie over
eenkomsten, welke door Halië en Groot-
Brittannië m 1991, 1894 en 1906 zijn geslo
ten.
Gayda schrijft in het „Giornale d'ltalia"
o.m., dat de concessie een dubbele schending
door Engeland beteekent van de verdragen,
welke het heeft geteekend. „Op brutale, vul
gaire wijze heeft Engeland de internationale
overeenkomsten met voeten getreden'', aldus
schrijver.
De pers onthoudt zich daarentegen van
alle critiek op Amerika in verband met de
Abessinische concessie. De Londensche cor
respondenten der Italiaansche bladen twij
felen aan den ernst van het dementi, dat
gisteren door het Engelsche ministerie van
buitenlandsche zaken werd uitgegeven. Zij
betoogen, dat de Zwitsersche maatschappij,
waaraan de Negus voor kort een concessie
heeft gegeven voor den aanleg van wegen,
voor 10 pCt. in handen van Engelsch Icapi-
J33' is. Engeland heeft aldus met een groo-
«n hap alle bronnen van welvaart in Abes
sinië opgeslokt.
>n een onderhoud met een vertegei.woor-
djger van de „Sunday Chronicle" heeft Mus
sohni o.a. verklaard:
Ik ben voor den vrede, doch wat ik
begonnen ben, zal ik ook volbrengen. Ik
W'1 in den Volkenbond blijven, indien
zulks mogelijk is, doch indien deze een
beslissing tegen Italië neemt, zal ik uit
den Volkenbond treden. Daarmede zou
tevens de Volkenbond hebben afgedaan.
Ik kan mij niet begrijpen hoe onze gerecht
vaardigde wenschen door iemand ter wereld
kunnen worden misverstaan en ik vraag mij
af> hoe lang wij ons nog dergelijke met alle
We,ten in strijd zijnde handelingen van de
Z'jde van een barbaarsch volk moeten laten
welgevallen. Ik geloof, dat ik mij geduldig
heb betoond en kon mij niet indenken, hoe
®cn zich bij zijn oordeel over Italië en een
zo° achterlijk deel der wereld als Abessinië
a> voor dit laatste land kan uitspreken.
De Abessiniêrs overrompeld.
.Nfet alleen in buitenlandsche officieele en
Diet-officieele kringen te Addis Abeba is het
bericht inzake de concessie met verbazing
°ntvangen, ook de Abessiniêrs zelf heeft het
°verrompeld. Slechts enkelen hebben deelge
nomen aan de opstelling van het contract;
overigens was men volkomen onwetend van
Wat er gebeurde. De geheimzinnigheid wordt
nog vergroot door een officieel communiqué,
nat hedenmiddag door het persbureau is uit
gegeven en waarin met minder dan honderd
woorden wordt medegedeeld, dat een conces-
*'e is verleen en voor welk gebied deze con
cessie geldt.
De legaties Tiebben voor een deel haar
®eer gedetailleerde berichten moeten krijgen
h't Europa. Een der gezanten verklaarde,
volkomen overrompeld te zijn. Alleen de Ita
liaansche gezant schijnt eerder van het
jleuwa op de hoogte te zijn geweest. Volgens
e Abessiniêrs vangen de Italiaansche oor-
ogsschepen te Massaua n.1. alle berichten
a'vLu e me* ^en korte-golfzender van Addis
°eba worden uitgezonden.
H „Handige zet",
"et feit, dat een Engelsch onderdaan,
Rickett, de onderhandelingen voor de afslui
ting van het contract heeft gevoerd, zal,
naar men meent, er niet toe leiden, dat stap
pen door de Engelsche regeering worden on
dernomen, omdat hij Amerikaansche belan
gen vertegenwoordigde van een maatschap
pij, welke in de Vereenigde Staten is opge
richt en Amerika het verdrag van 1906 heeft
onderteekend Terzelfder tijd, zoo zegt men,
wordt den Engelschen beleggers niet verbo
den om later te deelen in de winsten van de
Amerikaansche maatschappij.
Een Europeaan, die het vertrouwen geniet
van den keizer, zeide te gelooven, dat de kei
zer den, naar zijn meening, eenig overgeble
ven weg heeft betreden om oorlog te voorko
men. Hij was van oordeel, dat de keizer een
buitengewoon handigen zet heeft gedaan, na
zorgvuldige overweging van alle aspecten.
Hoe de vork in den steel zit.
Met één enkeie ptnnestreek zijn, naar een
speciale correspondent van de „Daily Tele-
graph" verneemt, fctlangrijke en vérstrek
kende daden in de geschiedenis van Abessi
nië verricht, daden, die, naar men in Angel
saksische kringen verwacht, het land uit de
middeleeuwen een goed eind op weg naar de
twintigste eeuw zullen brengen. De belang
wekkendste factor hierbij is ten contract
waarbij aan den heer r. W. Rickett, als
vertegenwoordiger van de African Exploita
rion and Developmtrt Corporation, het uit
sluitend recht wordt verleend om petroleum
delfstoffen en andere natuurlijke hulpbron
neu te exploiteeren over een gebied, dat de
helft van het keizerrijk omvat, en wel gedu
rende een periode van 75 jaar. Dit contract
maakt een intensieve ontwikkeling door
Britsch en Amerikaansch kapitaal mogelijk
in een omvang, die de schoonste verwachtin
gen van vroegere buitenlandsche concessie
aanvragers verre overtreft.
Het gebied waarover aan de maatschappij
dergelijke uitgebreide concessierechten zijn
verleend, strekt zich uit ten Oosten van een
lijn, die begint aan de Noordgrens van Abes
sinië en dan loopt langs den 40sten lengte
graad tot het punt waar de rivier de Hawasj
gekruist wordt dcor den spoorweg Addis
Abeba—Djiboeti, en dan verder in een
rechte lijn naar het Zuid-Westen naar het
Rudolfmeer.
Keizer Haile Selassie kwam in contact met
den heer Rickett. Deze bracht herhaaldelijk
bezoeken aan Addis Abeba en Woensdag jl
hadden de onderhandelingen eindelijk het
laatste stadium bereikt: er konden concrete
voorstellen gedaan worden en er was een
basis voor een overeenkomst opgesteld.
De onderhandelingen werden gevoerd in
het diepste geheim; niemand wist, waarom
Rickett zich in de Abessinische hoofdstad be
vond en daar ieder er naar trachtte te raden,
deden allerlei wilde geruchten de ronde
Sommigen spraken ever groote munitie leve
ranties, anderen over een geheime politieke
missie in verband met het conflict met
Italië.
Het werkelijke doel der besprekingen werd
zoo volledig in het verborgene gehouden, dat
er een week lang kon worden geconfereerc
met Abessinische regeeringspersonen, die het
vertrouwen van den keizer genoten, zonder
dat er iets omtrent het besprokene uitlekte
Meestal beraadslaagde men 's nachts, soms
tot het aanbreken van den dag. Maar de
leden van de kleine Europeesche kolonie za
gen den heer Rickett in het openbaar ontbij
ten, lunchen en dineeren, als een man, die
niets ter wereld omhanden heeft.
En als ieder ging slapen, ging de heer
Rickett onopgemerkt zijns weegs, om moei
zaam, artikel voor artikel, den tekst der te
sluiten overeenkomst met de regeeringsver-
tegenwoordigers te behandelen. Met zooveel
discretie was de zaak behandeld, dat, toen
de overeenkomst eindelijk was gesloten, dit
slechts aan vijf personen, met inbegrip van
den keizer, bekend was.
De laatste acte van het stuk begon Don
derdagmorgen, toen de secretaris, die door
Haile Selassie met dit werk was belast, in
twee talen den definitieven tekst opstelde en
den geheelen nacht doorwerkte. Dit was de
laatste nachtwake van den heer Rickett, die
sinds zijn aankomst te Addis Abeba geen
twee uur had geslapen. Vrijdagmorgen
vroeg begaf de minister van het Mijnwezen
zich naar een kleine woning in een der zij
straten, waar de conventie werd voorgelezen
Staande op het balkon van de prefectuur 'e
Trento heeft Mussolini de bevolking kort en
krachtig toegesproken:
„De weg, dien wij moeten volgen, is voor
ons afgeteekend. Het is de eenige en de goede
weg. De politieke manoeuvres, die beoogeu
Politis, de nieuw-benoemde scheids
rechter in het conflict.
met den negus van Abessinië heeft onder
teekend,, om petroleum en andere mineralen
te ontginnen in de oostelijke helft van Abes
sinië!
Engelands advies afgewezen.
De regeering van Abessinië weigert
het Britsche advies, de concessie voor de
exploitatie van mineralen en petroleum-
bronnen op te schorten, zooals de regee
ring van Groot-Britannië haar had
aangeraden.
De autoriteiten hebben den Britschen
gezant Baton, die het advies van zijn
regeering overbracht, meegedeeld, dat
het contract reeds was geteekend en niet
kon worden herroepen.
ons daarvan af te brengen en waarover wij
jerichten uit het buitenland hebben ontvan
gen, zullen vruchteloos zijn. Diegenen, die
zich verbeelden, dat zij door een miserabele
politiek den opmarsch van het jonge krach
tige fascistische Italië kunen stuiten of ver
tragen, zullen bun illusies moeten opgeven"
Rome is boos.
In Rome i6 de verontwaardiging algemeen.
Men is van oordeel, dat, hoe ook het conces-
siecontract moge luiden, het geenerlei wijzi
ging zal brengen in de Italiaansche plannen
Het Foreign Office heeft naar Reuter uit
Londen meldt gisteravond het volgende offi
cieele communiué gepubliceerd:
„De Britsche regeering heeft tot nu toe
geen enkele bevestiging van het verleenen
eener concessie in Abessinië voor de exploi
tatie van petroleum en andere mineralen ont
vangen. Zij heeft het noodig geoordeeld den
Britschen gezant te Addis Abeba mede te
deelen, dat dergelijke concessies ongetwijfeld
ingevolge artikel twee van het driemogend-
hedenverdrag van 1906 tusschen de Enge!
sche, Fransche en Italiaansche regeeringen
moeten worden besproken".
„Onder deze omstandigheden is de Brit
sche gezant te Addis Abrioa gemachtigd den
keizer van Abessinig mede te deelen, <Tat de
Britsche regeering, voor zoover het haar aan
gaat, hem moet aanraden de concessies aan
te houden''.
Wie is Rickett?
Wat nu den concessionnaris betreft, kan
men van een mysterie spreken, want alle
groote Amerikaansche petroieumbelangen
ontkennen ten stelligste er ook maar iets
mede te maken te hebben.
De acte van oprichting geeft ook al heel
weinig opheldering omtrent de werkelijke
stichters van deze zeer -jeugdige onder
neming. Op 11 Juli j.1. werd zij namelijk pas
opgericht door de United States Corporation
Company, welker vertegenwoordiger zich
bepaalde tot de mededeeling, dat de maat
schappij optrad voor een groep personen, die
bij de oprichting van de African Exploration
and Development Corporation absolute ge-
heidhouding eischten. De firmanten van de
United States Corporation hebben als rechts
geleerden het recht maatschappijen op te
richten.
Groot kapitaal.
De nieuwe maatschappij is opgericht
te Dover in den staat Delaware met een
kapitaal bestaande uit 5000 aandeelen
van 100 dollar nominaal elk. Het doel
der onderneming is de exploitatie en ont
wikkeling van natuurlijke hulpbronnen,
het boren naar petroleum en petroleum-
producten, het opsporen en winnen van
kostbare steenen, goud, zilver en asfalt.
Man met groote ideeën.
F W. Rickett, de vertegenwoordiger der
concessionnarissen, heeft de laatste tien
jaren in het Nabije Oosten te maken gehad
met een aantal soortgelijke concessies als
thans Hij is 47 jaar en schijnt over een on-
uitputtelijken voorraad energie te beschik
ken Zijn vrienden zeggen, dat hii er op de
een of andere manier kans toe ziet, soms niet
meer dan twee of drie uur per etmaal te
slapen. Den laatsten tijd was hij geassocieerd
met de Devonport Trust, een particulier con
cern. Zijn vrienden verklaren: „Hij is een
man van ontzaglijk groote ideeën. Hij heeft
voor groote ondernemingen onderhandelin
gen gevoerd in verschillende deelen van
Europa en het Nabije Oosten Rickett heeft
groote dingen verricht in Irak, Perzie en Tur
kije Hij is een man die vele jaren voorui,
ziet bii alle plannen welke hij ter hand neemt.
Altijd evenwel tracht hij achter de schermer
te blijven Daarom vindt men zijn naam niet
in de lijst van directeuren en evenmin in de
raden van beheer van commissarissen van
maatschappijen, waarvoor hij optreedt.
Interview met Rickett.
In een interview met Reuter verklaarde
F. W. Rickett bij zijn aankomst uit Addis
Abeba te Londen, dat hij werkelijk als ge
volmachtigde van de African Exploration
en Development Corporation een contract
Hoe de Koningskinderen op
de hoogte werden gesteld.
Een aangrijpende scène speelde zich
het kasteel Stuyvenberg af toen de twee ou
ste kinderen van koningin Astrid op de hoog
te werden gesteld van het verscheiden van
hun moeder. De koning, die eerst van plan
was het zijn kinderen zelf mede te deelen,
was tenslotte toch niet in staat zich van deze
vreeselijke taak te kwijten en droeg daarom
een van de hofdames van koningin Astrid,
de gravin Roy de Blicquy, die de koningskin
deren heel goed kent, en die zelf moeder van
drie kleine kinderen is, op, de schokkende me
dedeeling te doen.
Prinses Joséphine kreeg les, en prins Bou-
dewijn was aan het fietsen, toen zij binnen
geroepen werden. De hofdame vertelde de
kinderen dat hun moeder vertrokken was op
een lange reis, van waar zij nooit meer terug
zou keeren
Prinses Joséphine begreep dadelijk dat er
een ongeluk gebeurd moest zijn en barstte
in tranen uit. Prins Boudewijn, die nu ook
kon raden dat er iets droevigs was gebeurd,
begon ook bitter te weenen.
De vorstelijke personen.
De Belgische koningin-moeder, Elizabeth,
en prinses Marie José zijn gisterochtend met
den sneltrein uit Bazel te Brussel gearri
veerd en hebben zich onmiddellijk naar het
slot te Laeken begeven, waar zij ontvangen
werden door koning Leopold en prins Karei,
graaf van Vlaanderen.
Koningin Elizabeth en prinses Marie Jo
sé, beiden in diepen rouw, hebben zich nog
vóór den middag per auto naar het paleis
van Brussel begeven, in gezelschap van ko
ning Leopold en prins Karei. Zij bleven
langdurig bij het lijk van koningin Astrid in
gebed verzonken.
Veertien leden van de koninklijke familie
van Zweden en Denemarken worden van
daag te Brussel verwacht. Zij zullen de reis
van Malmö en Kopenhagen tot Brussel per
iegtuig doen. Het vliegtuig blijft tot Woens
dag te Brussel.
De ouders van koningin Astrid: Prins Ka-
rel van Zweden en prinses Ingeborg, zijn
Zondagochtend om 8 uur 15 met den Noor
der-express te Brussel aangekomen. Zij wa
ren vergezeld van hun zoon, den jongsten
prins Karei.
De hertogin van Vendome, geboren prin
ses Henriette van België, zuster van wijlen
koning Albert, is Zaterdagmiddag om vier
uur te Brussel gearriveerd. Ook prins Axel
van Denemarken en prins Bertil bevinden
zich reeds in het paleis te Laeken. Prins
Umberto van Italië, echtgenoot van prinses
Marie José, die den koning van Italië bij de
uitvaart van koningin Astrid zal vertegen
woordigen is heden te Brussel gearriveerd.
Voorts is het niet, zooals gemeld werd, de
Prins van Wales, maar wel de hertog van
York, die de Britsche koninklijke familie te
Brussel zal vertegenwoordigen. De prins,
vergezeld van een. adjudant, heeft het plan,
indien het weer niet al te ongunstig is,
Maandag per vliegtuig te Brussel te komen.
Men zal zich herinneren, dat de Hertog van
York slechts eenige weken geleden de Brus-
selsche tentoonstelling bezocht en samen met
koning Leopold en koningin Astrid deelnam
aan een schitterend nachtfeest, georganiseerd
in het paviljoen van Groot-Britannië. De
prins danste toen herhaaldelijk met de Bel
gische koningin.
De toestand van koning Leopold.
De N.R.Crt.-correspondent te Brusse
meldt:
In officieele kringen is men vrij ongerust
over den toestand van koning Leopold. Za
terdag, toen de jonge, diepbedroefde
vorst, onverwachts den uit Luzern komenden
extra-trein in het Brusselsche Luxemburgsta
tion verliet, om zich dadelijk naar het paleis
te begeven en aldaar de aankomst van den
lijkstoet op te wachten, bleek hij zich, ook
al droeg hij de rechterhand in een verbant
en al hinkte hij wat, buitengewoon moedig
te houden. Later, ten paleize, na het openma
ken van de lijkkist van koningin Astrid, in
de chapelle ardente, blijkt de koning, wiens
zenuwen zwaar geschokt zijn door de ont
Nu de Negus half Abessinië in con
cessie heeft gegeven. (Dag. Overzicht)
Duitsche kerkstrijd laait weer op.
(Buitenland)
130 Japansche mijnwerkers verdron
ken. (Buitenland)
Revolver-drama te Haarlem; vrouw
slechts licht gewond. (Binnenland)
Hevige autobotsing te Santpoort.
(Binnenland)
Beruchte inbrekers te Amsterdam
aangehouden. (Binnenland)
Hoe koningin Wilhelmina haar ver
jaardag vierde. (Binnenland)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
zettende ramp die hem te Küssnacht over-
cwam, een diepe inzinking te hebben gehad.
Zijn lijfarts moest hem een sterk kalmeerend
middel toedienen dat gelukkig een weldoen
de uitwerking had.
Tragische ©ogenblikken.
Naar iemand uit de hofhouding dezen cor
respondent mededeelde, was het weerzien
van koning Leopold en van koningin-moeder
Elisabeth, die sedert maanden in Italië ver
toeft en aldaar laving van haar zielesmart
en genezing van haar ondermijnd gestel
hoopte te vinden, hartverscheurend. Zonder
één woord te spreken viel koningin Elisa-
oeth, snikkend, in de armen van haar, in de
hal van het paleis te Laeken, samen met zijn
broeder, prins Karei, graaf van Vlaanderen,
wachtenden zoon Prinses Marie José en
prins Karei, zelf diep bewogen, spanden zich
m om moeder en zoon, op dezelfde plaats
waar, anderhalf jaar geleden, het verminkte
lijk van koning Albert werd binnengedragen,
troostende woorden toe te spreken.
Ook het betreden van de doodenkamer in
het paleis te Brussel door de koningin-moe
der en prinses Marie José, samen met koning
Leopold en prins Karei, moet een pathetisch
oogenblik zijn geweest. Niemand mocht de
vorstelijke personen bij de jonge, doode ko
ningin volgen Lang bleven koningin Elisa
beth en prinses Marie José, naast het wit
zijden bed waarop koningin Astrid, als een
doode fee, tot Maandagavond nog zal rus
ten. geknield in gebed verzonken.
Toen koning Leopold de kamer verliet, lie
pen de bittere tranen hem nog van de wan
gen.
JODEN WORDEN UIT MUNCHEN
VERDREVEN.
Kunsthandels gesloten.
De „Daily Tel." meldt:
In aansluiting op de mededeeling van Hin
kel, den commissaris van het ministerie van
Propaganda, dat besloten is het beroep van
kunsthandelaar en antiquair voor Joden te
verbieden, wordt thans uit München verno
men, dat men daar met dezen drastischen
maatregel reeds een begin van uitvoering
heeft gemaakt. Het Beiersche ministerie van
economische zaken heeft een decreet uitge
vaardigd, waarin het aan niet-Ariërs wordt
verboden om zaken te doen als antiquair en
kunsthandelaar. Het decreet zal later tot 't
geheele rijk worden uitgebreid en vormt 'n
onderdeel van een nieuwe campagne om de
Duitsche kunst van „Joodsche smetten" te
zuiveren.
Reed6 hebben ongeveer twintig van de
grootste kunsthandelaars in Beieren aanzeg
ging gekregen, dat hun bedrijfsvergunning
is ingetrokken. Meest allen zijn 't kunsthan
delaars met internationale reputatie. Te Mün
schen is de maatregel onmiddellijk toegepast,
zonder eenige voorafgaande waarschuwing.
Zaterdagavond kregen acht der grootste
Joodsche kunsthandelaren van de ge
heime politie bevel onmiddellijk hun zaken te
sluiten. Er werd hun medegedeeld, dat hun
bedrijfsvergunningen waren geschorst en dat
hun niet zoo worden toegestaan hun bezit
tingen tijdig; in Duitschland of het buiten
land te verkoopen. Verder werd hun medege
deeld, dat hun bankrekeningen waren geblok
keerd. Bernheimer, de grootste Joodsche
kunstwinkel te München, heeft men tot dus
ver nog ongemoeid gelaten. Het is evenwel
nog niet bekend of aan deze firma zal worden
toegestaan, haar bedrijf voort te zetten.
Bernheimer heeft de grootste antiquairsfirma
in geheel Duitschland en telt tal van ge
kroonde hoofden in Europa onder zijn clien
tèle.
AANSLAG OP NEGERJONGEN,
In Abessinië.
Op een negerjongen, Kebbada geheeten,
die de Italiaansche consul Murzi op 22
Augustus begeleid heeft en ooggetuige is ge
weest bij de verwonding van den consul, is
een moordaanslag gepleegd. Hij werd door
twee speerworpen verwond en moest naar het
ziekenhuis worden overgebracht. De dadeis
zijn onbekend.
