HOLLAND's STEDENSCHOON
IN PRAAT EN PRENT.
OUDE NIEDORP
DE STREEK
HOOGWOUD
Alkmaarsche Politierechter
JBILJH
8 iuojnH
A A
mm mm mm
deren buiten, en we gingen bij een boenlerij
zitten om wat te gebruiken. Een van mijn
kinderen brak een stukje koek in kruimels
en gaf dat aan een paar kippen, die dicht
bij ons liepen. Maar direct kwamen van
alle kanten tientallen kippen aanstormen.
Dat is het subsidiestelsel, Mijnheer de
Voorzitter!"
Als Minister van Binnenlandsche Zaken
was hij eens ad interim Minister van Justi
tie. Er was een zaak bij de regeering aan
hangig, die beide departementen aanging.
Op de Witte informeerde een Kamerlid hoe
het er mee stond.
„O", zei Heemskerk, „ik heb juist als
Minister van Binnenlandsche Zaken van
morgen een brief op pooten gestuurd naar
den Minister van Justitie, want ik vind, dat
die de zaak wel wat lang onder zich
houdt."
Wij kennen toch allen vele van zijn ge
vleugelde woorden en van zijn grappen?
„Die zaak bestaat slechts in de geach
te verbeelding van den geachten afgevaar
digde." „Als het een stelsel is, Mijnheer
de Voorzitter, dan is het een stelsel van
stelselmatige stelselloosheid."
„De heer ter Hall ziet niet veel ver
schil tusschen kunst en amusement. Ik wel.
Zijn rede b.v. Was een amusement, maar een
kunst was ze niet." „Men zegt, dat de
heer Talma in mijn kabinet evenmin thuis
behoort als een varken in een synagoge.
Maar een varken is immers nergens veili-
ger dan in 'n synagoge?" „Och, als ;k zie
hoe slécht geestelijke arbeid in ons vader
land wordt betaald, dan denk ik: was ik
maar in den delicatessen-handel gegaan!"
De hand leggend op een stapel ingebon
den Handelingen op de regeeringstafel: „De
welsprekendheid der Kamer, Mijnheer de
Voorzitter, spreektboekdeelen!"
Op een zijner audiënties kwam een nog
jonge man binnen. Minister Heemskerk
herinnerde zich, dat deze onlangs al bij hem
geweest was in verband met een sollicita
tie, maar hij herinnerde zich tevens, dat in
de betrekking al was voorzien.
„Mijnheer", zei Heemskerk onmiddel-
is al vervuld. Het zou misschien toch niets
lijk, „het spijt mij zeer, maar die vacature
voor U zijn geweest. Later misschien....!"
„Excellentie", antwoordde de jonge
man, „ik kwam U juist bedanken, omdat ik
in die betrekking ben benoemdI"
Tenslotte dit woord. „Ik zie niet in"
zei hij eens, toen men het ergens over zijn
„joligheid" had „waarom een christen
persé vervelend zou moeten zijn!"
Inderdaad.
Daarom houden zeer velen ook van
Heemskerks humor, die altijd van hoog ge
halte was, een goede gedachtenis.
D. HANS.
TEKST EN TEEKENINGEN VAN LEO ZELDENRUST.
HOORN III
Sippe!i!etO mO toren v j Qr Kerk
Hoorn
Door Batavieren zijn geene zeeën.
Zijn geene kusten onbezocht,
Hoe verder Havens, Bayen, Reeën,
Hoe eerder 't voorwerp van den Tocht!
Van Noort zal Magelhaan na zeylen,
Daar Schoutens kunde, noyt in feylen
Caap Hoorn en Straat le Maire vind!
Tasman gaat Landen Zuidwaerts zoeken,
En Roggeveen in alle hoeken,
Niet ongenaakbaar door den wind.
Het Westen kent geen woeste Orcaanen,
Die hunne roer-pen niet veracht;
Zij durven nieuwe wegen baanen
Door sob're spaarzaamheid volbracht.
Slechts zeven jaren na het bouwen der
eerste huizen van Hoorn werd in het ge
hucht de eerste parochiekerk gesticht aan de
Westzijde der stad, buitendijks. Dit kerkje,
opgetrokken van hout met rieten dakbedek
king, verbrandde in het jaar 1328. Veertig
jaren later maakte men een begin met den
bouw van een nieuwe kerk, op zeer moeras-
sigen grond, ter plaatse waar thans de
Groote Kerk staat.
Ook deze nieuwe kerk was slechts van
hout en riet. Het duurde weer een geruimen
tijd, voordat men het eerste sternen koor
met het kruiswerk boven het koor, opgetrok
ken had. Allengs werd nu echter de geheele
kerk van steen opgetrokken.
In 1529 besloot de regeering van Hoorn
een toren aan de Groote Kerk te maken.
Daar er oude lieden waren, die vertelden dat
er nog een fundament onder de aarde, recht
voor het midden der kerk lag, begon men
ijverig te zoeken en groef daartoe een die
pen kuil, maar toen men niets vond, werd
besloten binnen de kerk hetzelfde te doen.
Daar vond men wat men zocht, een goed
fundament, om den toren op te bouwen.
Den eersten Mei 1551 werd de groote klok
gewijd en in den toren opgehaald.
Daar we nu toch aan het ophalen zijn,
wil ik meteen een zeer tragische geschiede
nis hetzelfde lot laten ondergaan.
„Reeds voor de geboorte van den alge-
meene bekenden Duifhuis van Rotterdam,
leefde er te Hoorn een man, die eenige ge
bruiken der kerk wilde verbeteren. Hij was
pastoor van de Groote Kerk. Hij hadde seer
grooten ijver om zijne Toehoorders en de
Burgerij in de Godvruchtigheid te onderwij-
sen: heeft tot dien eynde zijn beste gedaan,
om met'er tijd de grootste abuysen toen in
de Kerk zijnde te beteren; stelde selfs het
Vader ons, de twaalf Artykelen des Geloofs,
en eenige spreuken uyt de Schrifture in de
Nederduytsche tale, die hij de jonge luyden
in de Schole en andere in handen gaf om
van buyten te leeren.
Hierover is hij in den Hage gedelateert,
dan mits de goede getuigenissen, die de
Burgemeesteren en Regeerders van zijn per
soon ten Hove deden, is hij sonder eenige
moeyten van daer geraeckt: waer deur zijn
partijen oorsaeck genomen hebben om hem
aen den Bisschoppelijke Stoel tot Utrecht te
beschuldigen; daer hij ontboden en eenigen
tijd lang in de Gevangenisse geweest heb
bende eyindlijk verwesen is met ten swaerde
geëxecuteert te worden: en word in zijn exe
cutie verhaelt, dat hij op 't Schavot wegen
de song het heerlijk Lied van Augustinus en
Ambrosius, Te Deum Laudamus en dat
recht gekomen zijnde tot het Veersken, lau-
dant te omnes Martyres, het Swaerd deur
zijnen hals ging".
Na deze ramp kwam in 1878 de traditio-
neele groote ramp voor de kerk. Een hevige
brand vernielde het werk van eeuwen. Het
Seheele gebouw met den toren, alsmede een
eel der stad werden een prooi der vlam
men.
Het tegenwoordige bouwwerk, hoewel
minder luisterrijk dan het afgebrande, da-
at?<r6
teert van korten tijd nadien en vertoont, hoe
wel men den ouder sfeer natuurlijk er in
mist, nog een fraaien aanblik.
Zij, die te Hoorn gewoond hebben kennen
natuurlijk het St. Pietershof, dat van de
Veemarkt links af door het Dal te bereiken
is en een bezoek waard is. In 1457 werd op
deze plaats het St. Pietersklooster gesticht
door Tertianen uit Amsterdam. Het klooster
behoorde na 1461 tot de orde der Kruisbroe
ders. Thans is het geheel verdwenen. Na
dat het in 1577 eigendom van de stad ge
worden was, werd er in 1617 een oude-man-
nenhuis gebouwd. Niet lang daarna werd de
oude mannetjes de eenzaamheid te machtig
en bedacht men de combinatie met het oude
vrouwenhuis, terwijl in 1662 het Leprozen
huis eraan toegevoegd werd.
Zeer merkwaardig is het interieur van het
hofje met zijn 17de eeuwsche gangen, voor
zien van tongewelven, welke gangen toe
gang geven tot de wonkinkjes.
Boven den ingang van het hofje prijkt een
spreuk in Latijn, die in onze dierbare Moe
dertaal overeenkomt met de volgende woor
den:
„Bij de Burgemeesteren ontvlamt de Lief
de en hun gloeiende geestdrift gaat bij de
Regenten niet te loor. Een vlammende zorg
omringe de ouden van dagen. De middelen
leggen hiervan getuigenis af, hunne wape-
ne bekrachtigen het. O, dat in den Hemel
zich voor deze zoo hooggeplaatste mannen
de belooning zal opdoen".
(Wordt Vervolgd).
(Nadruk verboden).
'Jlcoouiciaat 'nieuws
Tocht van ouden van dagen
Begunstigd door prachtig September
weer heeft de tocht van ouden van dagen op
Woensdag plaats gehad, 's Morgens om
acht uur werd de reis naar Amsterdam aan
gevangen. Het is weer een tocht geworden,
die niet licht door de oudjes zal worden ver
geten. Het programma voor dezen dag is
zonder incidenten vlot afgewerkt. Bij Ver
leun liet men de koffie met koek goea sma
ken om vervolgens een bezoek te brengen
aan het Rijksmuseum. Ook de lunch werd
bij Verleun gebruikt. In „Rialto" werd volop
genoten van de film „Hartedief" met Shir-
ley Temple. Bij Heek op het Rembrandtplein
werd gezellig gedineerd, terwijl tot slot een
wandeling werd gemaakt door „groot Mo-
kum".
Om acht uur 's avonds stonden vele be
langstellenden met verlangen te wachten op
de thuiskomst van de ouden. Het fanfarecorps
onder leiding van den nieuwen directeur,
was weer paraat. Minuut na minuut ver
streek zonder dat de H. A. B. O -bus in het
zicht kwam tot ja daar kwam zij en
stopte bij het raadhuis. De marsch „Sarie
Marais" werd ingezet, men juichteWie
schetst echter de ontgoocheling toen bleek
dat het een gewone dienst-bus was van de
route Alkmaar—Winkel. Een minuut later
echter kwamen werkelijk de feestgangers
aan Het was een en al vreugde. Men kon
het hen aanzien hoe er is genoten.
In de feestzaal van den heer Feijs, hiertoe
belangeloos beschikbaar gesteld, werd een
verfrissching aangeboden onder vroolijke
muziek van het corps. Er was een gezellige
stemming.
De heer De Heer nam hierna het woord en
heette allen welkom, in het bijzonder den bur
gemeester, en bracht dank aan allen, die tot
het slagen van dit feest hebben medegewerkt
Vervolgens richtte spr. zich tot den nieuwen
directeur van het fanfarecorps, die thans nog
een vreemde is voor de inwoners van Oude
Niedorp. Spr. hoopte echter, dat deze in den
toekomst geen vreemde meer zal zijn.
De burgemeester, hierna het woord ver
krijgende, zeide, dat algemeen wordt beweerd,
dat we leven in de eeuw van het kind. We
leven echter, aldus spr., terdege ook in de
eeuw van den ouderdom. Het initiatief tot het
organiseeren van de tochten voor ouden van
dagen komt waarschijnlijk uit Rotterdam en
spr. zeide, dat de man, die dit initiatief heeft
genomen, wel de hoogste ridderorde heeft ver
dien, want er is wel geen organisatie, die
meer vreugde aan de ouden van dagen
schenkt als deze. Ook de jeugd, die hier aan
wezig is, zal wel verlangend zijn om een der
gelijke tocht eens mee te maken. Spr maande
hen echter tot geduld. Hun tijd zal ook wel
komen. Er zal nog geruimen tijd moeten ver
strijken voor zij den leeftijd van deze ouden
van dagen hebben bereikt en het is te wen-
schen, dat zij dezelfde opgewektheid zullen
bewaren als deze oudjes. Evenals vorig jaar
sprak hij den wensch uit, dat deze tocht in
den vervolge op groote schaal zal worden
ondernomen. Spr. heeft echter te weinig
tijd gehad om dit streven aan te wakkeren,
doch zegde zijn volle medewerking hierbij
k. 'ermede is deze dag ten einde en de
5 ?ot feestelijke bijeenkomst
met een „Tot «olgend jaar".
Weinig aanvoer.
De tuinders in de Streek maken tegen
woordig weer een slechten tijd mee. Er
wordt weinig aangevoerd en wat er nog ter
veiling komt is spotgoedkoop.
Het is weliswaar voor „De Streek" den
overgangstijd van de aardappelen op de
bloemkool, doch zoowel de late aardappelen
als de voorloopers van de bloemkoolcam
pagne stellen hevig teleur.
Prijs behaald.
De heer P. Donker behaalde met zijn
koe Aagje 15 op de Nationale tentoonstel-
ling te Utrecht een eersten prijs.
J{echts.iakeM
Zitting Dinsdag 10 Sept.
(Slot.)
Wel 'n schurk, maar geen dief.
De gehuwde mej. Aafje J., een 55-jarige
volumineuze dame te Helder, had op 28 Juli
ruzie gekregen met zekeren heer H. J. A.
Charmes, die haar een wissel had gepresen
teerd, waarbij wel geen klappen, maar toch
harde woorden schenen te zijn gevallen. Mej.
Aafje stond heden terecht ter zake beleedi-
ging, omdat zij gezegden heer Charmes rou
hebben uitgemaakt voor schurk en dief. Deze
scène viel voor op het kantoor der Twentsche
Bank en mej. K. beweerde, dat zij aan Char
mes geld ter afbetaling op den wissel had
gegeven, wat door den heer Charmes werd
ontkend.
Wat mej. J. betreft, zij erkende wel het
woord „schurk" doch niet dief" te hebben
gebruikt. Eisch f 15 boete ot 10 dagen. Von
nis conform.
Het staat vast, dat de juffrouw hooger be
roep aanteekent, zoodat het Hof ook nog
eens van dit buitenkansje kan profiteeren
Hout gestolen.
Twee chauffeurs, Douwe B. te Enkhuizen
en Jan K., als zoodanig fungeerende te Am
sterdam, stonden terecht op grond van het
feit, dat zij op 19 Juni uit den Wieringer-
meerpolder eenig hout hadden ontvreemd ten
dienste van konijnenhokken. Op de dagvaar
ding stond per ongeluk 19 Juli en de ver
dachten schenen die schrijffout te willen bezi
gen om het proces waardeloos te maken doch
de politierechter begon nu ook het „hout" te
werken en stak daar 'n „stokje" voor. Be
doeld hout was het eigendom van den staat
der Nederlanden. Gerequireerd werd tegen
ieder der verdachten 10 boete of 5 dagen
en zij werden veroordeeld ieder tot 5 boete
of 2 dagen.
Het echtpaar schitterde door
afwezigheid.
De heeren en mevrouw Jan V. en Hendr
G. uit Enkhuizen hadden 22 Juli unaniem
een vrouwelijke stadgenoote beleedigd in on-
defineerbare termen en moesten zich heden
verantwoorden. Zij waren echter niet versche
nen en evenmin de beleedigde dame wegens
ziekte, doch de zaak ging evenzeer door en er
volgde veroordeeling van het echtpaar tot
10 boete of 5 dagen voor ieder.
.Kaakslag toegebracht.
Een 40-jarige Heldersche vischrooker Joh.
van Br. had den getuige L J. Wendel, die
hem had gesard, een klap op zijn aangezicht
gegeven. De getroffene woonde op den Rui.
geweg alwaar ook de bokkemrooker zich had
gevestigd en zij waren buren. De kinderen
kregen ruzie, die oversloeg op de ouders, zjr.
I I«1a rtt-PAl? Ctnakf»! Hnnr L
3)aMCtddzk
Aan de Dammers!
In onze vorige rubriek gaven wij ter op-
lossing probleem 1401.
Stand.
Zw. 11 sch. op: 1, 4, 11, 12, 13, 15, 16, J8(
19, 23, 45.
W. 11 «ch. op: 20, 27, 31, 34, 36, 38, 39
40, 43, 47, 48.
Oplossing.
1 39—33 1- 15 24
2. 27—21 2. 16 27
3. 31:22 3. 18:27
4 3328 4. 23 32
5. 43—39 5. 32:43
6. 36—31 6. 27:36
7. 4741 7- 36:47
g 3933 8 47 29
9 34 14 9. 45 34
10. 48 6!
Uit de partij.
Dat men in eenvoudige posities »och voor
zichtig moet zijn en goed uitkijken, b;wijst
het vclgende:
Zw. 8 sch. op: 7, 10, 12, 14, 17, 19, 24, 26.
Wit 8 sch. op: 25, 36, 37, 39, 41, 42, 46,47.
Wit was hier aan zet en speelde 39—34.
Zwart vervolgde ondoordacht met 24—30,
wat hem heel eenvoudig de partij kostte
door:
1. 39-34 1. 24—30??
2. 42—38 2. 30 39
3. 38—33 3. 39 28
4. 25—20 4. 14 25
5. 37—31 5. 26 37
6. 41: 51!
Thans zette men de volgende positie
eens op het bord:
mwrm
m M
turn n mm jj
fUL mm
wsm 'ym.
Zw. 11 sch. op: 3, 7, 9, 13, 16, 18, 19, 21,
23, 24, 25.
W. 11 sch. op: 27, 28, 32, 35/40, 42, 48.
Wit speelde 3934 en zwart, die gaarne
2430 wilde laten volgen zette eerst 3—8.
Hierop had wit gerekend, want er volgde
toen 27—22, (zw. 18 37), 38—33, (27 47
gedw.), 37—31 (zw. 23:32), 31—26 (zw.
47 29) en 34 1.
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1402 van Osmin Cham (Haïti).
m 9, W;,.,. mm
'W*: mb Wm
//77///A
9
jÊm
Zw. 11 sch. op: 3, 7, 12, 13, 14, 18, 20, 31.
2j 27 35
W. 'll sch. op: 29, 32, 33, 34, 36, 38, 42,
44, 46, 47, 48.
In onze volgende rubriek geven wij "e
oplossing.
.ÜhaakcuBciek
Probleem 561.
J. Ohquist.
b c d e f g
Tweezet.
Oplossing 1. f3.